B040801Rasavāhinī（味之河）c3.5s

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

Rasavāhinī

Paṇāmādikathā

1.

Satthuppasatthacaraṇaṃ saraṇaṃ janānaṃ,

Brahmādimoḷi maṇiraṃsi samāvahantaṃ,

Paṅkeruhābhamudukomalacāruvaṇṇaṃ;

Vandāmi cakkavaralakkhaṇamādadhānaṃ.

2.

Siddhaṃ jinena cirakālamatanditena,

Yaṃ bhāvako samadhigacchati khemamaggaṃ;

Yaṃ kapparukkha rucidāna maṇiva bhāti,

Taṃ dhammamagga masamaṃ paṇamāmi niccaṃ.

3.

Santindriyaṃ sugatasūnuvaraṃ visuddhaṃ,

Yaṃ dakkhiṇeyyamatadaṃ sucipuññakhettaṃ;

Tāṇesinaṃ saraṇamujjhitasabbadukkhaṃ,

Vandāmi saṅgha managhaṃ sirasā mahagghaṃ.

4.

Yampattamettha ratanattayathomanena,

Puññena tena duritaṃ sakalaṃ paṇujja,

Vakkhāmahaṃ sumadhuraṃ rasavāhinintaṃ,

Bho bho suṇantu sujanā bhimudāvahā sā.

5.

Tatthatatthūpapannāni, vatthūni arahā pure;

Abhāsuṃ dīpabhāsāya, ṭhapesuṃ taṃ purātanā.

6.

Mahāvihāre taṅgutta, vaṅkapariveṇavāsiko;

Raṭṭhapāloti nāmena, sīlācāra guṇākaro.

7.

Hitāya parivattesi, pajānaṃ pāḷibhāsato;

Punaruttādidosehi, tamāsi sabbamākulaṃ;

Anākulaṃ karissāmi, taṃ suṇātha samāhitā.

8.

Vitarāgā pure vocuṃ, yasmā tasmā hi bhāsitaṃ;

Etamādaraṇīyañhi, sādhu sādhūhi sabbadāti.

Jambudīpuppatti vatthūni.

Dhammasoṇḍakavaggo

1. Dhammasoṇḍakassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Tattha tesaṃ vatthūna muppattiyo dvidhā bhavanti jambudīpe sīhaḷadīpecāti, tattha jambudīpe tāḷīsa, sīhaḷadīpe tesaṭṭhi, tesu tāva jambudīpuppattivatthūni āvi bhavissanti, tatopi dhammasoṇḍakassa vatthu ādi, kathaṃ, amhākaṃ kira bhagavato pubbe imasmiṃyeva bhaddakappe kassaponāma satthā loke udapādi, tassa kho pana bhagavato sāsanantaradhānato na cireneva kālena amhākaṃ bodhisatto bārāṇasīrañño aggamahesiyā kucchismiṃ nibbatti, tassu ppatti kālasamanantarameva sabbasattānaṃ manasi dhammasaññā udapādi, tasmāssa dhammasoṇḍotināma makaṃsu, so paneso kumāro mahantena parivārena vaḍḍhento sabbasippesu nipphattiṃ patvā pitarā uparajjena pūjito hutvā dānādayo dasakusalakammapathe pūrento pituaccayenāmaccehi rajjenābhisiñcito ahosi, so panesa dhammasoṇḍakamahārājā devanagarasadise bārāṇasīnagare cakkavattisadisaṃ bārāṇasīrajjaṃ kārento māsaddhamāsaccayena sirisayanagato evaṃ cintesi, mamevaṃ rajjasirimanubhavanaṃ na sobhati dhammaviyogena, divākara virahito nabho viyātiādinā nānākāraṇaṃ cintesi, tenettha.

1.

Puññena sīlādimayena pubbe,

Katena pattosmi atanditena,

Masakkasāre viya devarājā;

Rājattamiddhe puramuttamamhi.

2.

Rūpena hārīnayanussavena,

Saddena sammā savaṇāmatena,

Gandhena ghānussavasobhanena,

Rasaññapuññena rasenacāpi.

3.

Phassena gattassa suphassadena,

Samiddhipattosmi mahiddhikohaṃ,

Nevettakeneva pamādabhāva,

Mā pajjituṃ yuttarūpanti ñatvā.

4.

Dassāmi aṅgaapi jīvitañca,

Dhaññaṃ dhanaṃ cāpi pasannacitto,

Sossāmi dhammaṃ sivamādadhānaṃ,

Jineritaṃ jātijarāpahāṇaṃ.

5.

Na sobhati yathākāsaṃ, jalaṃ dhāmapatiṃvinā,

Rajjakaraṇaṃ tathā mayhaṃ, vinā dhammā na sobhati.

6.

Na sobhati hathā ratti, nisānāthaṃ vinā sadā,

Rajjakaraṇaṃ tathā mayhaṃ, vinā dhammā na sobhati.

我來為您翻譯這段巴利文: 禮敬世尊、阿羅漢、正等正覺者。 《味之河》 禮敬序言 1 我禮敬導師那莊嚴的雙足，是眾生的皈依， 如梵天等頭頂上的寶珠放射光芒， 猶如蓮花般柔軟美麗的膚色， 具足輪寶等殊勝相好。 2 勝者長期精進不懈所成就， 修行者因此獲得寂靜之道； 如如意樹、如如意寶般閃耀， 我常常頂禮這無與倫比的法道。 3 諸根寂靜、清凈無染的善逝之子， 是值得供養的無上福田； 尋求庇護者的皈依，遠離一切苦， 我以頭面禮敬這無價的清凈僧伽。 4 因讚歎三寶所獲功德， 愿以此功德消除一切罪業， 我將宣說甘美的味之河， 請善人們聆聽，它能帶來喜悅。 5 往昔阿羅漢們用僧伽羅語， 講述了各種各樣的故事， 古人們將其儲存下來。 6 大寺僧院的旃俱多分院住持， 名叫羅塔帕拉的持戒功德藏。 7 為利益眾生從巴利語翻譯， 因重複等過失變得混亂； 我將整理使其無有混亂， 請專心地聽。 8 因為這是離欲者過去所說， 所以這話值得尊重， 一切善人都應當讚歎。 閻浮提（印度次大陸）所生故事 法愛好者品 法愛好者的故事之緣起 這些故事發生在兩處：閻浮提和獅子國（斯里蘭卡）。其中閻浮提有四十個故事，獅子國有六十三個故事。首先講述閻浮提的故事，從法愛好者的故事開始。怎麼說呢？在我們的世尊之前，在這賢劫中，出現了一位名叫迦葉的導師。在這位世尊的教法滅沒後不久，我們的菩薩投生在波羅奈國王的第一王后腹中。就在他出生的那一刻，所有眾生心中都生起了對法的覺知，因此他們給他取名為"法愛好者"。這位王子在眾多侍從的照料下成長，精通一切技藝，被父王冊封為副王，他完滿實踐佈施等十善業道。在父王去世后，大臣們為他舉行了加冕典禮。這位法愛好者大王在如天城般的波羅奈城（現今印度瓦拉納西）執掌如轉輪王般的波羅奈王權。每半月，他躺在莊嚴的床榻上這樣思維：沒有正法，我享受王權榮華是不相稱的，就像沒有太陽的天空一樣。他思考了種種原因，因此這裡說： 1 由於過去精進不懈， 修習戒等功德， 如帝釋天王在天界， 我在這最勝城中獲得王位。 2 以迷人的容貌和聲譽， 以令人愉悅的聲音， 以芬芳的香氣， 以美味的滋味。 3 以令身體愉悅的觸覺， 我獲得了大神通力， 但知道不應該僅以此 而陷入放逸。 4 我將以虔誠之心， 施予身體乃至生命， 以及財富穀物， 我要聽聞能帶來吉祥、 能斷除生死的佛陀之法。 5 如同沒有太陽的天空不莊嚴， 我的王權若無正法也不莊嚴。 6 如同沒有月亮的夜晚不莊嚴， 我的王權若無正法也不莊嚴。

7.

Alaṅkatopi ce hatthī, vinā dāṭhā na sobhati,

Rajjakaraṇaṃ tathā mayhaṃ, vinā dhammā na sobhati.

8.

Yathā kallolamālīyaṃ,

Vinā velā na sobhati,

Rajjakaraṇaṃ tathā mayhaṃ,

Vinā dhammā na sobhati.

9.

Yathā sumaṇḍito rājā,

Kupaṭo neva sobhati,

Rajjakaraṇaṃ tathā mayhaṃ,

Vinā dhammā na sobhati.

10.

Dhammameva suṇissāmi, dhamme me ramatī mano,

Na hi dhammā paraṃ atthi, dhammamūlaṃ tisampadanti.

Evaṃ cintetvā pātova sirigabbhā nikkhamma susajjite samussitasetacchatte rājapalleṅke amaccagaṇa parivuto nisīdi devarājāviya virocamāno, nisinno pana rājā amacce evamāha, yo panettha bhonto buddhabhāsitesu dhammesu kiñcidhammaṃ jānāti, so bhāsatu, sotumicchāmidhammanti, te sabbepi mayaṃ deva na jānāmāti āhaṃsu, taṃ sutvā a na tta ma no rājā evaṃ cintesi, yannūnāhaṃ hatthikkhandhe sahassaṃ ṭhapetvā nagare bheriṃcarāpeyyaṃ, yaṃ appevanāma koci dhanalobhena cātuppadikāyapi gāthāya dhammaṃ deseyya. Taṃ me dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissatīti, tato so tathā katvāpi dhammadesakaṃ alabhanto puna dvisahassaṃ ticatupañcasahassantiyāvakoṭippakoṭiṃdammīti, tato gāma nigama janapade, tato seṭṭhiṭṭhānaṃ senāpati uparājaṭṭhānā dayopi, puna setacchattaṃ dammi, rājavesaṃ pahāya attānaṃ dāsaṃ sāvetvā dhammadesentassa dammiti vatvā bheri carāpetvāpi dhamma desakamalabhitvā saṃviggo kimme dhammaviyogena rajjenāti amaccānaṃ rajjaṃ nīyyātetvā saddhammagavesako dhammasoṇḍakamahārājā mahāvanaṃ pāvisi gāma nigama rājadhāni paramparāya, tenettha.

11.

Pure bheriṃ carāpetvā,

Dhammasoṇḍo narādhipo;

Saddhammajjhesakaṃ satthu,

Aladdhā dhanakoṭihi.

12.

Dāso homi pahāyāhaṃ,

Rājattaṃ desakassa me;

Iccāha so mahīpālo,

Aho dhammesu lolatā.

13.

Rajjaṃ nīyyātayitvāna, amaccānaṃ manoramaṃ,

Vanaṃ pāvisi so rājā, gavesaṃ dhammamuttamanti.

Mahāvanaṃ paviṭṭhakkhaṇe pana mahāsattassa puññatejena sakkassāsanaṃ uṇhākāraṃ dassesi, atha devarājā cintesi akāmaṃ me paṇḍukambala silāsanaṃ uṇhamahosi, kinnukho kāraṇanti lokaṃ olokento sakko devarājā dhammasoṇḍaka mahārājānaṃ sakalajambudīpaṃ vicinitvā saddhammajjhesakaṃ alabhitvā vanaṃ paviṭṭhabhāvaṃ addasa, dhammasoṇḍakamahārājā saddhammatthāya rajja dhana bandhu jīvitampi pahāya araññaṃ paviṭṭho, na so vatāyaṃ yovā sovā satto, imasmiṃyeva kappe buddho bhavissati, buddhabodhisatto cāyaṃ ajjeva mahāraññaṃ paviṭṭho saddhammaṃ aladdhā mahādukkhaṃ pāpuṇeyya, na cetaṃ yuttaṃ, ajja mayā tattha ganthabbaṃ dhammāmatarasena tamabhisiñcitvā rajje pahiṭṭhāpetunti cintetvā attabhāvaṃ vijahitvā bhayānakaṃ mahantaṃ rakkhasavesaṃ nimmiṇitvā mahāsattābhimukho avidūre attānaṃ dassesi, tenettha.

14.

Byagghacchasīhamahiso ragahatthidīpi,

Migākulaṃ kaṇṭakaselarukkhaṃ;

Narānamindo pavisitvakānanaṃ,

Itocito vibbhami dhammakāmo.

15.

Tassānubhāvena purindadassa,

Silāsanaṃ uṇhamahosi kāmaṃ;

Teneva so lokamudikkhamāno,

Addakkhi dhīraṃ vipine carantaṃ.

16.

Mayajja taṃ dhammarasena sammā,

Santappayitvā gamanaṃ varanti;

Mantvā subhīmañjanakūṭavaṇṇaṃ,

Mahāmukhaṃ niggata bhīmadāṭhaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 即使裝飾華麗的象，沒有象牙也不莊嚴， 我的王權若無正法，同樣也不莊嚴。 8 如同佈滿波浪的海， 若無海岸不莊嚴， 我的王權也是如此， 若無正法不莊嚴。 9 如同裝飾華美的國王， 若著劣衣不莊嚴， 我的王權也是如此， 若無正法不莊嚴。 10 我只愿聽聞正法，我的心喜樂於法， 因為沒有什麼勝過正法，一切成就皆以法為根本。 如是思維后，他清晨離開寢宮，坐在裝飾精美、撐起白傘的王座上，被大臣們環繞，如天王般莊嚴。國王坐定后對大臣們說："諸位，若有人知道佛陀所說的任何法，請說出來，我想聽聞正法。"他們都回答說："大王，我們都不知道。"聽到這話，國王不悅，這樣思維："我何不在象背上放置一千金錢，讓人在城中敲鑼宣佈，或許有人因貪財而為我講說哪怕四句偈頌的法。這將長期有益於我的安樂。"於是他這樣做了，但找不到說法者，又增加到兩千、三千、四千、五千，直至俱胝又俱胝。然後又遍及村鎮地區，又提供長者、將軍、副王等職位，最後說愿給予白傘（王位），自己放棄王者裝束宣稱做奴隸給說法者。即使敲鑼宣佈這些，仍找不到說法者。他感到憂慮："沒有正法，王位於我何用？"於是將王權交給大臣們，尋求正法的法愛好者大王便經過一個又一個的村鎮王城，進入大森林。因此這裡說： 11 昔日法愛好者， 人中之主敲鑼宣佈； 即使以俱胝財富， 也尋不得導師正法。 12 "我願放棄王位， 做為說法者之奴"， 如是說這位國王， 啊！對法何等渴慕。 13 將可愛的王權， 交付給諸大臣， 這位國王進入森林， 尋求無上正法。 當大士剛進入大森林時，以其功德力，帝釋天的座位顯現熱相。天王思維："我的赤黃色石座無故變熱，這是什麼原因？"觀察世間，帝釋天王看到法愛好者大王遍尋整個閻浮提找不到請法者而入林。法愛好者大王爲了正法捨棄王位、財富、親族乃至生命而入林。他不是普通眾生，將在這個劫中成佛，他是菩薩。今天他入大林若得不到正法將遭受大苦，這是不應該的。今天我應當前往那裡，用法甘露灌頂他，讓他重返王位。想到這裡，他變換形貌，化現成可怖的巨大夜叉形象，在離大士不遠處顯現自身。因此這裡說： 14 虎豹獅子野牛狂象豹， 獸群荊棘巖石樹木中； 人中之王入此森林時， 為求正法東西遊行。 15 因他威力天王帝釋的， 石座無故顯現熱相； 因此他觀察世間時， 見賢者遊行林中。 16 "今日我當以法味， 善加滿足他歸返"； 想已化現極可怖， 如山峰般巨口獠牙。

17.

Dittaggisaṅkāsa visālanettaṃ,

Majjhena bhaggaṃ cipiṭagganāsaṃ;

Kharatambadāṭhiṃ ghanamassuvantaṃ,

Nīlodaraṃ gajjitabhīmaghosaṃ.

18.

Karoruhaṃ tikkhasalohitāyataṃ,

Visāladhotāyatakhaggahatthaṃ;

Gadāyudhenaṅkitamaññabāhuṃ,

Daṭṭhoṭṭhabhīmaṃ savalīlalāṭaṃ.

19.

Manussamaṃsādanarattapānaṃ,

Bhayānakaṃ kakkhalayakkhavaṇṇaṃ;

Sumāpayitvāna vanantarasmiṃ,

Dassesi attaṃ sa narādhipassāti.

Atha mahāsatto attano avidūre ṭhitaṃ rakkhasaṃ addakkhi, taṃ disvānāssa bhayaṃvā chambhitattaṃvā citthutrāsamattaṃvā nāhosi, kimatra cintesi, apināma evarūpo pirakkhaso dhammaṃ jāneyya, yannūnāhaṃ tassa santike dhammaṃ suṇissāmi, tamme dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissatīti cintesi. Cintetvā capana ajja mayā tamupasaṅkamma pucchitaṃ vaṭṭatīti gantvā rakkhasena saddhiṃ sallapanto āha.

20.

Asmiṃ vanasmiṃ tarusaṇḍa maṇḍite;

Suphullitānekalatākulākule;

Adhiggahīto si mahānubhāva,

Pucchāmi taṃ deva vadehi kaṅkhaṃ.

21.

Dhammaṃ gavesaṃ vanamāgatomhi,

Pahāya rajjaṃ api ñātisaṅghaṃ;

Jānāsi ce samma vadehi mayhaṃ,

Ekampi gāthaṃ sugatena desitaṃ.

Tato yakkho āha.

22.

Dhammaṃ pajānāmahamekadesaṃ,

Jineritaṃ sādhutaraṃ rasānaṃ,

Desemi cehaṃ tava dhamma maggaṃ,

Tuvañhi kiṃ kāhasi desakassāti.

Atha mahāsatto āha.

23.

Rajje ṭhito assamahaṃ sace bho,

Anapparūpaṃ pakaromi pūjaṃ;

Idāni eko vanamajjhapatto,

Karomi kiṃ dehamimaṃ ṭhapetvā.

24.

Yadicchasi tvaṃ mama maṃsalohitaṃ,

Karomahaṃ saṅgahamajja tena,

Na catthi aññaṃ tava accanīyaṃ,

Desehi dhammaṃ sugata ppasatthanti.

Tato yakkho āha.

25.

Bhutvāna maṃsaṃ suhitova santo,

Hantvā pipāsaṃ rudhiraṃ pivitvā;

Dhammaṃ kathetuṃ pabhavāmi tuyhaṃ,

Vattuṃ na sakkomi khudāparetoti.

Atha mahāsatto āha.

26.

Bhutvā tuvaṃ maṃ pathamañhi yakkha,

Pacchā tu desessasi kassa dhammaṃ;

Dhammassa mayhaṃ tava maṃsalābhaṃ,

Tvameva jānāhi yathā bhaveyyāti.

Evaṃ vutte sakko devānamindo sādhu mahārāja ahameva yuttaṃ jānāmīti vatvā tassāvidūre tigāvutubbedhaṃ añjanavaṇṇaṃ mahantaṃ pabbataṃ māpetvā mahārāja imamāruyha pabbatamuddhaniṭṭhito mama mukhe patatu, ahaṃ patanthassa te dhammaṃ desessāmi, evaṃ sante tuyhaṃ dhammapaṭilābho, mayhaṃca maṃsapaṭilābho bhavissatīti. Taṃ sutvā mahāsatto anamatagge saṃsāre saṃsarato me sīhabyagghacchamacchakacchapavihaṅgādīnaṃ bhakkhabhūtassa jātīsu pamāṇaṃ natti, ajja mayā sambuddhassa dhammatthāya jīvitaṃ pariccajituṃ vaṭṭatīti cintetvā evamāha.

27.

Saṃsāravaṭṭesu vivaṭṭamānā,

Papponti dukkhaṃ janatā anekā;

Etañhi bho attano vā parassa,

Atthāya nāhosi ahosi tucchaṃ.

28.

Tvamadinnahārī tica pāradāriko,

Pāṇātipātīsi musā abhāsi;

Tva majjapāyīti akāsi dosaṃ,

Paggayha dukkhaṃ bahuso dadanti.

29.

Etañhi bho attano vā parassa,

Atthāya nāhosi ahosi tucchaṃ;

Rukkhā papātā papatitvakeci,

Dubbandhiyā duggavisādanena.

30.

Byādhīhi nānākharavedanāhi,

Maranti sattā utuvedanāhi;

Etañhi bho attano vā parassa,

Atthāya nāhosi ahosi tucchaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 17 眼如烈火般廣大， 中間凹陷鼻扁平； 獠牙粗糙銅色，濃須垂下， 腹部青黑，吼聲可怖。 18 手指長而尖利染血， 手持寬大明亮長劍； 另一臂持有鐵棒， 嘴唇可怖，額頭皺褶。 19 食人肉飲鮮血， 可怖粗暴夜叉形； 在森林中化現， 向人王顯現自身。 這時大士看見站在自己不遠處的夜叉，見到他時並無恐懼、戰慄或絲毫驚慌。他是這樣想的："或許這樣的夜叉也知道正法，我不如向他聽聞正法，這將長期有益於我的安樂。"想到這裡，他又想："今天我應該去接近他詢問。"於是前往與夜叉交談說道： 20 在這樹木莊嚴的森林中， 種種藤蔓盛開纏繞； 你具大威力者所居， 我問你天神請釋我疑。 21 我為尋求正法來到林中， 捨棄王位及親族眾； 賢友若知請為我說， 哪怕一偈善逝所說。 於是夜叉說： 22 我知一分正法， 勝者所說諸味中最勝， 我若為你說法道， 你將如何報答說法者？ 這時大士說： 23 若我還在位時賢友， 必定獻上無量供養； 如今獨自處林中， 除此身軀別無所有。 24 若你想要我的血肉， 今日我願以此供養， 除此之外無他物， 請說善逝所贊法。 於是夜叉說： 25 吃飽你的肉之後， 飲血止渴滿足時； 我才能為你說法， 飢餓時無力言說。 這時大士說： 26 夜叉啊你若先吃我， 之後要向誰說法？ 我得正法你得肉， 你自己想該如何。 聽到這話，帝釋天王說："善哉大王，我知道該怎麼辦。"說完在離他不遠處化現出一座三伽浮塔高的青黑色大山，說道："大王，請你登上這座山峰，從頂上跳入我口中，我會在你墜落時為你說法。這樣你將得到正法，我也將得到肉食。"聽到這話，大士想道："在無始輪迴中流轉時，我曾作為獅子、虎、熊、魚、龜、鳥等被吃，次數無量。今天我應該爲了正覺者的法而捨棄生命。"於是說道： 27 眾生在輪迴中流轉， 遭受種種無量苦； 賢友啊為己為人， 這些都是空無益。 28 你偷盜又行邪淫， 殺生並且說妄語； 你飲酒造作過失， 承受多苦不斷增。 29 賢友啊為己為人， 這些都是空無益； 有些從樹上懸崖墜落， 因繩索或劇毒而死。 30 因各種病痛折磨， 眾生死於氣候之苦； 賢友啊為己為人， 這些都是空無益。

31.

Byagghacchamaccho ragakucchiyañhi,

Matassa me natthi pamāṇasaṅkhā;

Etañhi bho attano vā parassa,

Atthāya nāhosi ahosi tucchaṃ.

32.

Etajja me ducca ja mattadānaṃ,

Na hoti devissariyādikāya;

Sabbaññubhāvaṃ pana pāpuṇitvā,

Saṃsārato nittaraṇāya satte.

33.

Tvaṃ samma mayhaṃ bahuso pakārī,

Tasmā tavetaṃ vacanaṃ karomi;

Asaṃkito desaya mayhadhammaṃ,

Samijjhate dāni manoratho teti.

Evañca pana vatvā mahāsatto pabbatamāruyha ṭhito āha, ahamajja rajjena saddhiṃ jīvitañca sarīramaṃsañca saddhammatthāya dammīti somanassappatto hutvā samma dhammaṃ desehīti vatvā tasmiṃ mahādāṭhaṃ mahāmukhaṃ vivaritvā ṭhite tassābhimukho upapati. Atha sakko devānamindo somanasso acchariyappatto attabhāvaṃ vijahitvā alaṅkatadibbattabhāvaṃ māpetvā ākāse taruṇasuriyo viya obhāsamāno ākāsato patantaṃ mahāsattaṃ ubhohi hatthehi daḷhaṃ patigaṇhitvā devalokaṃ netvā paṇḍukambala silāsane nisīdāpetvā dibbamayehi gandhamālādīhi pūjetvā sayaṃ dhammaṃ sutvā pasanno pasannākāraṃ katvā kassapadasabalena desitāya aniccādiparidīpikāya.

34.

Aniccāva ta saṅkhārā, uppādavayadhammino;

Uppajjitvā nirujjhanti, tesaṃ vūpasamo sukhoti.

Gāthāya dhammadesanena tassa manorathaṃ matthakaṃ pāpetvā devaloke mahantaṃ sirivibhavaṃ dassetvā ānetvā sakarajjeyeva patiṭṭhāpetvā appamatto hoti mahārājāti ovaditvā devalokameva agamāsīti.

35.

Iti amitasiriṃ vā jīvitaṃ vāpi santo,

Na sumariya pasatthaṃ dhammamevā caranti;

Tanutara vibhavānaṃ appamāyūnamambho,

Iha kusalapamādo ko nu tumhādisānanti.

Dhammasoṇḍakavatthuṃ paṭhamaṃ.

1. Migaluddakassa vatthumhi ayamānupubbikathā

Ito kira eka tiṃsatime kappe sikhīnāma sammāsambuddho samatiṃsa pāramiyo pūretvā paramātisambodhiṃ patvā sadevakaṃ lokaṃ saṃsārakantārā uttārento dhammaratanavassaṃ vassāpento dhammabheriṃpaharanto dhammaketuṃ ussāpento ekasmiṃ samaye viveka manubrūhanto araññāyatanaṃ pāvisi, pavisitvā capana supupphitanāgapunnāgādinānātarusaṇḍamaṇḍite suphullasumanamālatippabhutinānālatākule anekavidhadipadacatuppadasaṅghanisevite ramaṇīye sītalasilātale catugguṇaṃ saṅghāṭiṃpaññapetvā nisīdi chabbaṇṇaraṃsīhi disaṃ pūrayanto, tadā tattha devabrahmanāgasupaṇṇādayo sannipatitvā dibbamayehi gandhamālādīhi bhagavantaṃ pūjayamānā thomayamānā namassamānā aṭṭhaṃsu, tasmiṃ panasamāgame bhagavā madhurassaraṃ nicchārento brahmaghosena catusaccapaṭisaṃyuttaṃ dhammaṃ deseti amatavassaṃ vassāpentoviya. Tadā eko migaluddako vanaṃ paviṭṭho migasūkare hantvā maṃsaṃ khādanto taṃ ṭhānaṃ patvā addasa bhagavantaṃ dhammaṃ desentaṃ. Disvā ekamantaṃ ṭhito dhammaṃ sutvā cittaṃ pasādetvā tato cuto devaloke nibbattitvā chasu kāmasaggesu manussesuca aparāparaṃ issariyaṃ anubhavanto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto bhagavato sāsane pabbajitvā ekadivasaṃ dhammaṃ desentassa bhagavato catusaccapati saṃyuttaṃ dhammakathaṃ sutvā catupaṭisambhidāhi arahattaṃ patvā ekadivasaṃ bhikkhusaṅghamajjhagato attano katakammappakāsanena pītivācamudāhari.

我來為您翻譯這段巴利文： 31 在虎熊魚獸腹中， 我死次數難計量； 賢友啊為己為人， 這些都是空無益。 32 今日我這難捨之施， 不為天界諸享樂； 而是為證一切智， 度眾生出輪迴苦。 33 賢友你於我多有助益， 因此我遵從你的話； 請無疑慮為我說法， 今日願望將得成就。 說完這些話，大士登上山峰站立說道："今天我爲了正法獻出王位、生命和身體的血肉。"心生歡喜地說："賢友請說法。"當夜叉張開大口獠牙站立時，他朝向他跳下。這時帝釋天王歡喜驚歎，捨棄化身，現出莊嚴天身，如朝陽般在空中放光，用雙手穩穩接住從空中墜落的大士，帶他到天界，讓他坐在赤黃色石座上，以天界的香花等供養他。自己聽聞正法後生起信心，表達敬意，用迦葉佛所說顯示無常等的偈頌： 34 諸行實無常，是生滅之法； 生已還滅去，寂滅乃為樂。 以此說法滿足他的願望，向他展示天界的大威德榮華，然後帶他返回自己的王國安置他，告誡說："大王請保持不放逸"，便迴天界去了。 35 如是智者不顧無量榮華與生命， 唯行聖者所讚歎之法； 啊！微少財富短暫壽命者， 你們這樣的人何故放逸善法？ 法愛好者的故事第一 獵人的故事之緣起 據說在此三十一劫前，有位名叫尸棄的正等正覺者，圓滿三十波羅蜜，證得無上正等正覺，令包括天界在內的世界度脫輪迴曠野，降下正法寶雨，擊響正法之鼓，高舉正法之幢。有一次他為培養遠離，進入阿蘭若處。進入后，在裝飾著盛開的龍樹、龍眼樹等各種樹木，纏繞著盛開的茉莉花等各種藤蔓，為眾多兩足四足眾生所棲息的宜人清涼石板上，鋪設四重僧伽梨衣坐下，以六色光明照耀四方。那時天、梵、龍、金翅鳥等聚集在那裡，以天界的香花等供養世尊，讚頌禮拜而立。在那個集會中，世尊發出悅耳的聲音，以梵音宣說與四諦相應之法，如降下甘露之雨。那時有一個獵人進入森林，以殺鹿野豬食肉為生，來到那個地方，看見世尊在說法。看見後站在一旁聽聞正法，內心生起信心。此後命終投生天界，在六慾天界和人間反覆享受王權，在現在佛陀出世時投生在舍衛城（現今印度北方邦斯拉瓦斯提）的良家，長大后在世尊的教法中出家，一天聽聞世尊宣說與四諦相應的法，證得具足四無礙解的阿羅漢果。有一天在比丘僧團中，以宣說自己的往業而發出歡喜之語。

1.

E ka tiṃ se ito kappe,

Loke uppajji nāyako;

Pattiṃsa lakkhaṇātiṇṇo,

Sambuddho sa sikhīvhayo.

2.

Jalanto dīparukkhova, sūriyova nabha muggato;

Merurājāva sambuddho, janesaggo patāpavā.

3.

Pūretvā dhammanāvāyaṃ, sa nātho sakalaṃ pajaṃ;

Patiṭṭhapento saṃsāra, kantārā santibhūmiyaṃ.

4.

Dhammaketuṃ samussento, hananto dhammadundubhiṃ;

Satte dukkhā pamocento, vasī tattha jino vasī.

5.

Ekasmiṃ samaye nātho,

Lokapajjotako jino;

Vivekakāmo sambuddho,

Surammaṃ kānanaṃ gato.

6.

Punnāganāgapūgādi, nānāpādapasaṃkulaṃ;

Latā liṅgitasākhāhi, sā modakusumāyutaṃ.

7.

Kusumā modasammatta, chappadāli nisevitaṃ;

Nānāmiga gaṇākiṇṇaṃ, mayūragaṇa naccitaṃ.

8.

Sītalacchodikāsādhu, supatitthajalāsayaṃ;

Āsāra sāradhārāhi, nijjharāsata saṃkulaṃ.

9.

Gantvāna so mahāraññaṃ,

Sītalaṃ sikatātalaṃ;

Silātale nisinnosi,

Vissajjento charaṃsiyo.

10.

Devā tattha samāgantvā, pūjesuṃ dvipaduttamaṃ;

Dibbehi gandhamālāhi, naccehi turiyehica.

11.

Devadevo tadā deva, saṅghamajjhe nisīdiya;

Catusacca madesesi, niccharaṃ madhuraṃ giraṃ.

12.

Tadāhaṃ luddako āsiṃ, migasūkaramārako;

Migamaṃsena jivāmi, tena posemi dārake [posentoputtadārake itikatthaci].

13.

Tadāhaṃ migavaṃ yāto,

Sabāṇo sasarāsano;

Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ,

Devasaṅghapurakkhataṃ.

14.

Candaṃva tārakākiṇṇaṃ, meruṃvaṇṇavamajjhagaṃ;

Virocamāna māsīnaṃ, catusaccappakāsakaṃ.

15.

Ekapasse ṭhito tattha, assosiṃ dhammamuttamaṃ;

Tattha cittaṃ pasādetvā, somanassaṃ pavedayiṃ.

16.

Ekatiṃse ito kappe,

Yaṃ puññaṃ pasutaṃ mayā;

Tenāhaṃ puññakammena,

Jātosiṃ devayoniyaṃ.

17.

Sampattimanubhutvāna, chakāmagge parāparaṃ;

Devasaṅghaparibbūḷho, vimāne ratanāmaye.

18.

Manussesuca yaṃ aggaṃ, tassa bhāgī bhavāmahaṃ;

Bhoge me ūnatā natthi, saddhammasavaṇe phalaṃ.

19.

Imasmiṃ bhaddake kappe,

Sāvattipuramuttame;

Aḍḍhe mahaddhane sāle,

Jātohaṃ udite kule.

20.

Mahatā parivārena, patto vuddhiṃca viññutaṃ;

Cārikaṃ caramānohaṃ, patto jetavanaṃ varaṃ.

21.

Addasaṃ saha sissehi, nisinnaṃ sugataṃ tadā;

Assosiṃ madhuraṃ dhammaṃ, catusaccappakāsakaṃ.

22.

Sutvāna madhuraṃ dhammaṃ, pabbajitvāna sāsane;

A jarā maraṃ sītibhūtaṃ, patto nibbāṇamuttamaṃ.

23.

Sutaṃ ekamuhuttaṃ me, tadā dhammaṃ sudesitaṃ;

Tenamhi caturāpāye, na jāto na kutobhayaṃ.

24.

Karamukkhippa vakkhāmi, karothe kagiraṃ mama;

Mamo pamaṃ karitvāna, dhammaṃ suṇātha sādhukanti.

Evañca pana vatvā satte dhammasavaṇe niyojesīti.

25.

Iti tanutarakālaṃ sādhu dhammaṃ suṇitvā,

Adhigatavibhavānaṃ ānubhāvaṃ suṇitvā;

Bhavavibhavasukhaṃ bho patthayantā kusītaṃ,

Jahatha suṇatha dhammaṃ dullabhaṃ dullabhassāti.

Migaluddakassa vatthuṃ dutiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 1 三十一劫之前， 世間生起導師； 具足三十二相， 名為尸棄正覺。 2 如照耀燈樹，如升空日輪； 如須彌山王，正覺具威光。 3 以法船滿載，救護一切眾； 安置輪迴苦，曠野至寂地。 4 高舉法幢旗，敲響法之鼓； 解脫眾生苦，勝者住其處。 5 一時那導師， 世間光明勝者； 正覺樂遠離， 前往美麗林。 6 龍樹及龍眼，各種樹叢生； 藤蔓纏繞枝，具足悅意花。 7 花香醉蜜蜂，六足眾棲息； 種種獸群聚，孔雀群翩舞。 8 清涼水池塘，水岸甚適宜； 瀑布百道流，傾瀉甘露水。 9 他到大森林， 清涼沙地上； 坐于石板上， 放射六色光。 10 諸天來集會，供養兩足尊； 以天界香花，歌舞及音樂。 11 天中天那時，坐于天眾中； 宣說四聖諦，發出悅耳音。 12 那時我是獵人，殺戮鹿與豬； 靠鹿肉為生，養活我妻兒。 13 那時我去打獵， 帶弓箭武器； 見無垢佛陀， 天眾所圍繞。 14 如月被星繞，如立須彌山； 光明而安坐，演說四聖諦。 15 站在一旁處，聽聞無上法； 於此生凈信，表達大歡喜。 16 從此三十一劫， 我所積福德； 以此福業力， 投生於天界。 17 反覆享受福，六慾天界中； 天眾所圍繞，住寶石宮殿。 18 人間諸殊勝，我皆得分享； 我財無缺乏，聞法之果報。 19 於此賢劫中， 最勝舍衛城； 富裕大財家， 我生高貴族。 20 有大眾圍繞，長大具智慧； 遊行時來到，殊勝祇園寺。 21 那時見善逝，與弟子同坐； 聽聞甘美法，開示四聖諦。 22 聽聞甘美法，于教法出家； 證得無老死，最上寂滅界。 23 我聞善說法，僅一剎那間； 由此四惡趣，不生無所懼。 24 我舉手宣說，你們聽我言； 以我為榜樣，善聽妙正法。 如是說已，他勸導眾生聽聞正法。 25 如是短時善聞法， 聽聞獲得福德力； 渴求有生諸福樂， 舍懈怠聞難得法。 獵人的故事第二。

1. Tiṇṇaṃjanānaṃ vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpasmiṃ kira pubbe mahānidāgho ahosi, tadā nidāghasuriyena sakiraṇakarā vāpi pokkharaṇi nadī girikandaranijjharādīsu udakaṃ nissesaṃ katvā pītamiva udake parikkhīṇe macchakacchapādayo yebhuyyena vināsaṃ pattā. Atha mahāraññabhūmiyaṃ rukkhatiṇalabhādayo atīva milātā ahesuṃ. Migapakkhinopighammābhitattā pipāsito marīciṃ toyantimaññamānā itocitoca dhāvantā mahādukkhappattā ahesuṃ. Tadā eko suvapotako pipāsito tattha tattha pānīyaṃ pariyesanto mahāraññe ekasmiṃ pūtipādape saṭṭhiratane narakāvāṭe pānīyagandhaṃ ghāyitvā lobhena pātuṃ otiṇṇo atipānena bhāro tattheva patitvā uggantuṃ nāsakkhi. Athāparopi sappoca manussocāti dve janā tattheva patiṃsu, sappānāma vivekaṃ laddhāva attaṃ vijahanti. Tasmāyaṃ aladdhā vivekattaṃ uggantuṃ nāsakkhi. Anālambattā manussopi. Te uggantuṃ asakkontā maraṇabhayabhītā aññamañña maviheṭhentā tattheva vasiṃsu. Atheko barāṇasīvāsiko manusso vanaṃ paviṭṭho tatheva pānīyaṃ pariyesamāno taṃ ṭhānaṃ patvā te tayopi disvā kampamānahadayo valliyā piṭakaṃ bandhitvā sikkāya pakkhipitvā otāretvā te tayopi uddhari, athānena te amhākaṃ jīvitaṃ dinnanti somanassā tassevamāhaṃsu, sāmi mayaṃ tumhe nissāya jīvitaṃ labhimha, tumhe ito paṭṭhāya amhākaṃ sahāyo, mayampi te sahāyā, amhākaṃ vasanaṭṭhānāni āgantukāmāti vatvā tesu tāva suvapotako āha, sāmi bārāṇasiyaṃ dakkhiṇadvāre mahānigrodho atthi, tatthāhaṃ vasāmi, tava tathārūpe kicce sati mama santikamāgamma suvāti saddaṃkarohīti vatvā mettithiraṃ katvā pakkāmi, sappopi sammāhaṃ tasseva nigrodhassā vidūre mahantaṃ vammikaṃ atthi, tattha vasāmi, tavatthe sati tatthāgantvā dīghātisaddaṃ karohīti vatvā tathevapakkāmi, manussopi bārāṇasiyaṃ asukāyanāma vīthiyā asukagehe vasāmi, tavatthe sati mama santikaṃ āgacchāti vatvā pakkāmi, athā parabhāge so upakārako puriso attano kicce sañjāte mama sahāyānaṃ santikaṃ gamissāmīti saṅketānusārena gantvā nigrodhamūle ṭhito suvassa saddamakāsi, taṃ sutvā suvapotako vegenāgantvā tena saddhiṃ paṭisammoditvāsamma cirenā gatosi, āgatakāraṇaṃ me ācikkhāti āha.

我來為您翻譯這段巴利文： 三個人的故事之緣起 據說從前在閻浮提（印度次大陸）發生了大旱災，那時炎熱的太陽以光線將池塘、湖泊、河流、山洞瀑布等處的水完全吸乾似的。水乾涸后，魚和龜等大多滅亡。於是在大森林中，樹木草葉等都極度枯萎。鹿和鳥等被炎熱所逼，口渴難耐，誤以為海市蜃樓是水，東奔西跑，遭受極大痛苦。 那時有一隻小鸚鵡口渴，到處尋找飲水，在大森林中一棵腐朽的樹下聞到六十肘深的坑洞中有水的味道，因貪慾下去飲水，因飲水過多而沉重，掉在那裡無法爬出。此後又有一條蛇和一個人，這兩個也掉在那裡。蛇若得到安靜就會蛻皮。因此這條蛇因未得安靜而無法爬出。那人因無可攀援也是如此。他們無法爬出，害怕死亡，互不傷害，就住在那裡。 這時有一個波羅奈城（現今印度瓦拉納西）的居民進入森林，同樣在尋找飲水，來到那個地方看到這三位，心中震驚，用藤條編籃子繫上繩子放下去，把這三位救了上來。於是他們因"此人救了我們的性命"而歡喜，對他這樣說："大德，我們因您而得到生命，從今以後您是我們的朋友，我們也是您的朋友，愿您來到我們的住處。" 其中首先鸚鵡說："大德，在波羅奈城南門有一棵大榕樹，我住在那裡。當您有任何需要時，來到我這裡發出'鸚鵡'的聲音。"說完建立友誼后離去。蛇也說："朋友，我住在那同一棵榕樹不遠處的一個大蟻穴中，當您有事時來那裡發出'長呼'的聲音。"說完同樣離去。那人也說："我住在波羅奈城某條街某戶人家，當您有事時請來找我。"說完離去。 後來那位施恩者有事時想："我要去見我的朋友們。"便按照約定去到榕樹下發出鸚鵡的聲音。聽到聲音后，小鸚鵡迅速飛來，與他寒暄后說："朋友，你來得好晚啊，請告訴我你來的原因。"

Sopāha sammāhaṃ jīvitu masakkonto puttadārake ñātīnaṃ paṭipādetvā tava santikamāgatomhiti, suvapotakopi sādhu samma tayā kataṃ mama santikamāgacchantena, tayā mama jīvitaṃ dinnaṃ, mayāpi tava jīvanupāyaṃ kātuṃ vaṭṭati, yāvāhaṃ āgacchāmi, tāvettha thokaṃ vissamāti vatvā pakkāmi jīvanupāyaṃ pariyesamāno, tasmiṃ kira samaye bārāṇasīrājā nagarato nikkhamma susajjituyyānaṃ pavisitvā sapariso kīḷitvā majjhantikasamaye suphullitaṃ pañcapadumasañchanvaṃ maṅgalapokkharaṇiṃ disvā nahāyitukāmo sabbābharaṇāni omuñcitvā rājapurise paṭipādetvā nahāyituṃ otari, tadā suvapotako taṃ ṭhānaṃ patto sākhantare nilīno rājapurisānaṃ pamādaṃ disvā rañño muttāhāraṃ ḍasitvā ākāsaṃ pakkhanditvā vegenāgantvā attano sahāyassa datvā appamatto imaṃ valañjehi sammāti vatvā adāsi, tato so naṃ gahetvā imaṃ kuhiṃ paṭisāmessāmīti cintonto mameko sahāyako antonagare vasati, tasmiṃ ṭhapessāmīti cintetvā yathāsaṅketamupagamma taṃ disvā paṭisanthāraṃ katvā suvapotakena kato pakāraṃ pakāsetvā imaṃ muttāhāraṃ sādhukaṃ ṭhapehīti vatvā adāsi, taṃkhaṇe rājā nahātvānulitto ābharaṇāni pilandhento muttāhāraṃ nāddasa. Tato rājapurisā antoca bahica parijane upaparikkhitvā muttāhāraṃ apassantā nagare bheriṃ carāpesuṃ, yo muttāhāraṃ passati, tassa rājā mahantaṃ yasaṃ dassatīti. Taṃ sutvā so mittadūbhī evaṃ cintesi, ahaṃcamhi dukkhito, yannūnāhaṃ muttāhāraṃ rañño dassetvā sukhena vaseyyaṃ, kimme etenāti tena kataṃ tathārūpaṃ upakāraṃ asallakkhento mahāmittadūbhī puriso rājapurise upasaṅkamma muttahāraṃ attano santike ṭhapitabhāvaṃ kathesi, bho mama santike eko puriso muttahāraṃ ṭhapesīti. Evaṃ asappurisasaṃsaggoti, tathāhi.

1.

Yathā saṃvaḍḍhito nimbo, madhukhīro dasiñcanā;

Na yāti madhuraṃ taṃ vo, pakāra masataṃ kataṃ.

2.

Sīsenu daka mādāya, vaḍḍhitopi nuhītaru;

Na yāti madhuraṃ taṃvo, pakāramasataṃ kataṃ.

3.

Niccaṃ khīrodapānena, vaḍḍhito siviso yathā;

Visaṃva parivatteti, tathā nīcopakārakaṃ.

4.

Yathāttanā kato aggi, sītalaṃ na dade khalu;

Tathā nīce kataṃ kāraṃ, aggīva dahate tanuṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 他說道："朋友，我無法維持生計，將妻兒託付給親戚後來找你。"小鸚鵡也說："朋友，你能來找我做得很好。你救了我的命，我也應該為你提供生計方法。在我回來之前，請在這裡稍作休息。"說完就飛走尋找生計方法。 據說那時波羅奈王從城裡出來，進入裝飾精美的園林與隨從遊玩。在正午時分看見開滿五色蓮花的吉祥蓮池，想要沐浴，便摘下所有飾物交給侍從們後下水沐浴。這時小鸚鵡來到那裡，藏在樹枝間看見侍從們疏忽大意，就叼走國王的珍珠項鍊飛上天空，迅速飛回給了自己的朋友，說道："朋友，請小心使用這個。"說完就給了他。 之後他拿著項鍊思考："我該把這個放在哪裡呢？"想到："我有個朋友住在城裡，我要把它放在他那裡。"於是按照約定前往，見到他后寒暄，講述了鸚鵡所做的事情，說道："請好好保管這條珍珠項鍊。"說完就交給他。 這時國王沐浴抹香戴上飾物時找不到珍珠項鍊。於是侍從們在內外檢查隨從們都找不到項鍊，就在城中敲鑼宣佈："誰見到珍珠項鍊，國王將賜予他大官職。" 聽到這個，那個背叛朋友的人這樣想："我很貧困，不如我把珍珠項鍊交給國王，過上安樂的生活。這項鍊對我有什麼用？"他不記念那樣的恩惠，這個大背信棄義的人去見侍從們，告訴他們珍珠項鍊放在自己那裡，說道："先生們，有人把珍珠項鍊放在我這裡。"這就是與惡人交往的結果。因此： 1 如同培育楝樹，雖以甜乳灌溉； 百次如此對待，終不能變甘甜。 2 雖以頭頂聖水，培育不善之樹； 百次如此對待，終不能變甘甜。 3 如蛇常飲乳水，長養亦復如是； 只會轉生毒素，卑劣者負恩同。 4 如自己生的火，決不能變清涼； 向卑劣者行善，如火般燒自身。

5.

Tasmā upaparikkhitvā, hāvabhāvena buddhiyā;

Kātabbā metti jantūhi, nāmitto labhatesukhanti.

Athassa mittadubhino vacanena rājapurisā muttāhāraṃcataṃca gahetvā sabhaṇḍakaṃ purisaṃ dassesuṃ. Atha rājā sabhaṇḍakaṃ coraṃ disvā kuddho imaṃ netvā dakkhiṇadvāre jīvasūle uttāsethāti āṇāpesi, rājapurisā tassa rājāṇaṃ karonto agamaṃsu, tehi nīyamāno puriso dakkhiṇadvārā nikkhamma sappasahāyaṃ saritvā appevanāme tassa santikā kiñci sotthi bhaveyyāti pubbe vuttasaṅketā nusārena vammikaṃ disvā samma dīghāti saddamakāsi, so vammikā nikkhammataṃ tathā niyamānaṃ disvā saṃviggo dukkhappatto sahāyassame ajja avassayena upatthambhaṃ bhavituṃ vaṭṭatīti taṃ samassāsetvā attabhāvaṃ vijahitvā aññataravesena rājapurise upasaṅkamma imaṃ purisaṃ muhuttaṃmā mārethāti daḷhaṃ vatvā muhuttena rañño aggamahesiyā vasanaṭṭhānaṃ gantvā sappavaṇṇena deviṃ ḍasitvā tāya visena mucchitakāle manussavaṇṇena vajjhappatto visosadhaṃ jānātitī vatvā taṃkhaṇeva sahāyassa santikaṃ gantvā raññā tava pakko sitakāle gantvā udakappasatena deviyā sarīre paharitvā nibbisaṃ karāhīti vatvā pakkāmi, atha rājā visavejja pariyesanto taṃ pavattiṃ sutvā vajjhappattaṃ ānethāti āṇāpetvā deviyā nibbisaṃ karothāti āha, so nāgarājena vuttanayena nibbisamakāsi, sā sukhitā arogā ahosi, rājā taṃ disvā tuṭṭho tassa khettavatthuyānavāhanādidānena mahāsakkāramakāsi, atha so rājānaṃ upasaṅkamma attanā kataṃ sabbaṃ pakāsesi. Tena vuttaṃ.

6.

Ekadāhaṃ mahārāja, vanaṃ kammena kenaci;

Gatoddasaṃ mahāvāṭe, patitaṃ suvapotakaṃ.

7.

Atho ragaṃ manussaṃca;

Dukkhappatte khudāpare;

Ukkhipiṃ karuṇāyāhaṃ;

Te me vocuṃ tadā tayo.

8.

Adāsi jīvamamhākaṃ, upakārosi no tuvaṃ;

Tava kicce samuppanne, amhākaṃ ehi santikaṃ.

9.

Evaṃ tehi pavuttohaṃ, agañchiṃ suvasantikaṃ;

Tena katūpakārohaṃ, manussassāpi santikaṃ.

10.

Tenāhaṃ maraṇappatto, addasaṃ uragādhipaṃ;

Sodāsi jīvitaṃ mayhaṃ, alatthaṃ [aladdha itisabbattha] vipulaṃ dhanaṃ.

11.

Sujano nāvamantabbo, khuddakoti narādhipa;

Suvoca uragocete, mittadhamme patiṭṭhitā.

12.

Kāraṇaññū manusseso,

Amhehi samajātiko;

Katūpakāro evampi,

Diso jāto narādhamo.

13.

Akasmā deva kuppanti, pasīdantinimittato;

Sīlaṃ hetamasādhūnaṃ, bālānamavijānataṃ.

14.

Manussāpi mahārāja, keci vissāsiyā na ve;

Tiracchānāpi honteva, ajimhamanasāsaṭhāti.

Evaṃ so attano pavattiṃ kathesi, rājā taṃ sutvā pasanno imassa purisassa mahantaṃ gehaṃ katvā mahāparihāraṃ karothāti āṇāpesi, so pana mama gehaṃ nigrodhassa ca vammikassa ca antare karothāti vatvā tathā kāretvā tattha vasanto rājūpaṭṭhānaṃ karonto tehi sahāyehi saddhiṃ sammodamāno yāvajīvaṃ vasitvā āyu pariyosāne tehi saddhiṃ yathākammaṃ gatoti.

15.

Iti patitasukhamhā aṅgato vā dhanamhā,

Paramatarapatiṭṭhā honti mittā sakhānaṃ;

Virahitasakhinaṃ bho natthi yasmābhivuddhi,

Ciṇutha kusaladhammaṃ mittavantā mahantaṃ.

Tiṇṇaṃ janānaṃ vatthuṃ tatiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 5 因此應當以智慧，審察觀察行為； 與人結交友誼時，無友難得安樂。 於是根據這背信棄義者的話，侍從們拿著珍珠項鍊，將他和物品一起帶到國王面前。這時國王看見這帶著贓物的盜賊，發怒下令："把他帶去南門處活活釘在尖樁上。"侍從們遵照國王的命令列事。當他被帶走時，經過南門，想起蛇朋友，想著"或許從他那裡能得到什麼救助"，便按照先前約定看見蟻穴發出"長呼"的聲音。蛇從蟻穴出來，看見他被這樣押走，驚慌痛苦，想："今天我應該給我的朋友幫助和支援。"於是安慰他，改變形貌，化作他人模樣接近侍從們說："請暫且不要殺這個人。"說完后片刻間來到國王的第一王妃住處，以蛇形咬了王妃，當她因毒而昏迷時，以人形說："那個死囚知道解毒藥。"立即去到朋友那裡說："當國王召你時，你去用一百份水灑在王妃身上使其解毒。"說完就離開了。 這時國王尋找毒藥醫生，聽到這訊息後命令："把死囚帶來。"說道："給王妃解毒。"他按照龍王所說的方法解了毒，她恢復安康無恙。國王見此歡喜，以田地、住宅、車乘等賞賜，給予極大榮譽。於是他接近國王，說明了自己所做的一切。因此說： 6 大王我曾一時，因某事入森林； 見在大坑之中，掉落小鸚鵡。 7 還有蛇和一人， 遭受飢渴之苦； 我以慈悲心， 救起這三位。 8 你給予我們生命，你對我們有恩； 當你有事之時，請來我們身邊。 9 他們如是對我說，我去見鸚鵡； 得其相助后我，又去見那人。 10 當我瀕臨死亡，遇見龍王時； 他救了我性命，我獲大財富。 11 君王不應輕視，善人說卑微； 鸚鵡與龍王，皆立友誼法。 12 這個知恩之人， 與我們同等生； 雖受如此恩惠， 卻成卑劣背信者。 13 無故而發怒，因緣而歡喜； 此乃不善人，愚者無知性。 14 大王啊人類中，有些不可信； 畜生中也有，心直不狡詐。 如此他講述了自己的經歷，國王聽后歡喜，命令："為這個人建造大房子，給予大供養。"他說："請在榕樹和蟻穴之間為我建房。"如此建好后住在那裡，侍奉國王，與那些朋友和睦相處，終其一生住在那裡，壽命終了后與他們一起隨業而去。 15 如是從墮落或失財， 朋友成為最大依靠； 無友之人無增長， 應與友善修大善法。 三個人的故事第三。

1. Buddheniyā vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe kira pubbe pāṭaliputtanagare sattāsītīkoṭinihitadhanaṃ ekaṃ seṭṭhikulaṃ ahosi, tassa pana seṭṭhino ekāyeva dhītā ahosi nāmena buddhenināma, tassā sattavassikakāle mātāpitaro kālamakaṃsu, tasmiṃ kule sabbaṃ sāpateyyaṃ tassāyeva ahosi, sā kira abhirūpā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā devaccharapaṭibhāgā piyāca ahosi manāpā, saddhā pasannā ratanattayamāmikā paṭivasati, tasmiṃ pana nagare seṭṭhisenāpatiuparājādayo taṃ attano pādaparicārikaṃ kāmayamānā manusse pesesuṃ paṇṇākārehi saddhiṃ, sā taṃ sutvā cintesi, mayhaṃ mātāpitaro sabbaṃ vibhavaṃ pahāya matā, mayā pana tathā agantabbaṃ, kiṃ me patikulena, kevalaṃ vittavināsāya bhavati, mayā pani maṃ dhanaṃ buddhasāsaneyeva nidahituṃ vaṭṭatīti cintesi, cintetvā ca pana tesaṃ na mayhaṃ patikulenatthoti paṭikkhipi, sā tato paṭṭhāya mahādānaṃ pavattentī samaṇabrahmaṇe santappesi, tenettha.

1.

Catuddisāyātajinatrajānaṃ,

Āpānabhūtaṃ gharamāsi tassā;

Yadicchita ppaccayalābha hetu,

Devaddumovāsi mahānubhāvo.

2.

Pupphūpahārādi vitānalaṅkatā,

Padīpa paññatta subhāsanāvalī;

Sukhāsanāsīna vasīhilaṅkatā,

Tassāsi tasmiṃ varadānasālā.

3.

Sudhotahatthā sucipuññacittā,

Sadādarā rakkhitapañcasīlā;

Buddhenināmā karuṇā guṇaggā,

Adā mahādānavaraṃ pasatthanti.

Athāparabhāge eko assavāṇijako assa-vāṇijjāya pubbantāparantaṃ gacchanto āgamma imissā gehe nivāsaṃ gaṇhi, atha so vāṇijo taṃ disvā dhītusinehaṃ pati ṭṭhā pe tvā gandhamālavatthālaṅkārādīhi tassā upakārako hutvā gamanakāle amma etesu assesu tava ruccanakaṃ assaṃ gaṇhāhīti āha, sāpi asse oloketvā ekaṃ sindhavapotakaṃ disvā etaṃ me dehīti āha, vāṇijo amma eso sindhavapotako, appamattā hutvā paṭijaggāhīti vatvā taṃ paṭipādetvā agamāsi. Sāpi taṃ paṭijaggamānā ākāsagāmibhāvaṃ ñatvā sammā paṭijaggantī evaṃ cintesi, puññakaraṇassa me sahāyo laddhoti, agatapubbāca me bhagavato samāraṃ mārabalaṃ vidhametvā buddhabhūtassa jayamahābodhibhūmi, yannūnāhaṃ tattha gantvā bhagavato jayamahābodhiṃ vandeyyanti cintetvā ba hū rajatasuvaṇṇamālādayo kārāpetvā ekadivasaṃ assa mabhiruyha ākāsena gantvā bodhimālake ṭhatvā āgacchantuayyā suvaṇṇamālā pūjetuṃti ugghosesi. Tenettha.

4.

Yato paṭṭhāyahaṃ buddha, sāsane suddhamānasā;

Pasannā tena saccena, mamānuggahabuddhiyā.

5.

Āgacchantu namassantu, bodhiṃ pūjentu sādhukaṃ;

Soṇṇamālāhi sambuddha, puttā ariyasāvakā.

我來為您翻譯這段巴利文： 佛德尼的故事之緣起 據說從前在閻浮提的華氏城（現今印度巴特那），有一個擁有八十七億財富的長者家族。這長者只有一個女兒，名叫佛德尼。她七歲時父母去世，家族所有財產都歸她所有。據說她容貌端正，具有最勝美色，宛如天女，可愛而討人喜歡，有信仰虔誠，皈依三寶而住。那時城中的長者、將軍、副王等人想要她作為侍妾，派人帶著禮物來。她聽后想道："我的父母捨棄一切財富而死，我也應該如此。夫家對我有什麼用？那隻會導致財富損失。我應該把我的財富儲存在佛陀教法中。"想完后就回絕他們說："我不需要夫家。"從那時起，她廣行大布施，供養沙門婆羅門。因此： 1 四方如來子眾來， 她家成為飲食處； 為求所需資具故， 如大威德天意樹。 2 花鬘等物作頂蓋， 燈光照耀美座列； 具德者坐安樂座， 殊勝佈施堂莊嚴。 3 手潔凈心具福德， 恭敬持守五戒律； 佛德尼名悲德最， 佈施廣大受稱讚。 後來有一個馬商人做馬匹買賣，從東方到西方，來到她家住宿。這商人見到她後生起對女兒的愛護，以香、花鬘、衣服、裝飾品等幫助她。臨走時說："女兒，這些馬中你喜歡哪匹就拿去。"她看了馬後，看中一匹信度馬駒說："請把這匹給我。"商人說："女兒，這是信度馬駒，請小心照顧。"說完交給她就走了。她照顧它時知道它能飛行，好好照料它時這樣想："我得到了一個行善的助手。我還沒去過世尊降伏魔羅魔軍成佛的大菩提聖地，不如我去那裡禮拜世尊的勝大菩提。"想完后讓人制作許多銀金花鬘等，一天騎上馬，乘空而行，站在菩提院中高聲說："請聖者們前來，我要供養金花鬘。"因此： 4 從我于佛教，心凈起信時； 以此真實力，愿慈悲攝受。 5 愿聖眾前來，禮敬善供養； 以金花鬘獻，正覺聖弟子。

6.

Sutvā taṃ vacanaṃ ayyā, bahū sīhaḷavāsino;

Āgamma nabhasā tattha, vandiṃ suca mahiṃsucāti.

Tato ppatuti sā kumārikā buddhasāsane atīva pasannā niccameva assa mabhiruyha āgantvā ariyehi saddhiṃ mahābodhiṃ suvaṇṇamālāhi pūjetvā gacchati, atha pāṭaliputtanagaropavane vanacarā tassā abhiṇhaṃ gacchantiyā ca āgacchantiyā ca rūpasampattiṃ disvā rañño kathesuṃ. Mahārāja evarūpā kumārikā assa mabhiruyha āgantvā nibaddhaṃ vanditvā gacchati. Devassānurūpā aggamahesī bhavitunti, rā jā taṃ sutvā tenahi bhaṇe gaṇhatha naṃ kumāriṃ, mama aggamahesiṃ karomīti purise payojesi, tena payuttapurisā bodhipūjaṃ katvā āgacchantiṃ gaṇhāmāti tattha nilīnā gahaṇasajjā aṭṭhaṃsu, tadā sā kumārikā assa mabhiruyha mahābodhimaṇḍaṃ gantvā vītarogehi saddhiṃ pupphapūjaṃ katvā vanditvā nivatti, atha tesu eko dhammarakkhita ttheronāma tassā eva māha, bhagini taṃ antarāmagge corā gaṇhitukāmā ṭhitā, asukaṭṭhānaṃ patvā appamattā sīghaṃ gacchāti, sāpi gacchantī taṃ ṭhānaṃ patvā corehi anubandhitā assassa paṇhiyā saññaṃ datvā pakkāmi, corā pacchato pacchato anubandhiṃsu. Asso vegaṃ ja ne tvā ākāsa mullaṅghi, kumārikā vegaṃ sandhāretuṃ asakkontī assassa piṭṭhito parigalitvā patantī mayā katūpakāraṃ sara puttāti āha, so patantiṃ disvā vegenā gantvā piṭṭhiyaṃ nisīdāpetvā ākāsato netvā sa ka ṭṭhā ne yeva patiṭṭhāpesi. Tasmā.

7.

Tiracchānagatāpevaṃ, sarantā upakārakaṃ;

Na jahantīti mantvāna, kataññū hontu pāṇinoti.

Tato sā kumārikā sattā sītikoṭidhanaṃ buddhasāsaneyeva cajitvā yāvajīvaṃ sīlaṃ rakkhitvā uposathakammaṃ ka tvā ta to cutā sutta ppabuddho viya devaloke nibbattīti.

8.

Atitaruṇavayā bho mātugāmāpi evaṃ,

Vividhakusalakammaṃ katva saggaṃ vajanti;

Kusalaphalamahantaṃ maññamānā bhavantā,

Bhavatha katha mupekkhā dānamānādikamme.

Buddheniyā vatthuṃ catutthaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 6 聽聞此言諸聖者，眾多僧伽羅住者； 乘空而來到此處，禮敬大地聖蹟處。 從那時起，這位少女對佛教法深生信仰，經常騎馬來此，與聖者們一起用金花鬘供養大菩提樹后離去。這時華氏城郊林中的林官看見她經常來往的美麗容貌，向國王報告說："大王，如此美麗的少女騎馬來此，常來禮拜后離去。她適合作為陛下的第一王妃。"國王聽后說："那麼你們去抓住這位少女，我要立她為第一王妃。"派遣了手下。那些被派遣的人準備在她做完菩提供養回來時抓她，埋伏待機而立。 那時少女騎馬來到大菩提院，與離垢者們一起做花供養禮拜后返回。這時其中一位名叫法護的長老對她說："妹妹，在路上有盜賊想要抓你，到了某處要小心快速通過。"她繼續前行，到了那個地方時被盜賊追趕，便向馬的後跟發出訊號離去，盜賊在後面追趕。馬加快速度騰空而起，少女無法承受速度從馬背上滑落下來，喊道："孩子請記得我對你的恩惠！"馬看見她墜落，迅速前去讓她坐在背上，從空中帶她回到原處安置她。因此： 7 畜生尚且如此，remembering恩惠； 不相棄捨者，眾生應知恩。 此後這位少女將八十七億財富全部舍施於佛教法中，終身持戒修持布薩功德，命終后如從睡夢醒來般投生天界。 8 啊！如是年輕女子眾， 修習種種善業后； 知善果大昇天去， 汝等何故舍施等。 佛德尼的故事第四。

1. Ahituṇḍikassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Imasmiṃ kira bhaddakappamhi amhākaṃ kira bhagavato pubbe kassaponāma satthā loke uppajjitvā sadevakaṃ lokaṃ saṃsārasāgarā tāretvā sabbabuddhakiccāni niṭṭhapetvā atthaṃ gato divasakaroviya setabyamhi anupādisesāya nibbāṇadhātuyā parinibbāyi, tadā sakalajambudīpavāsino manussā sannipatitvā ekekaṃ suvaṇṇiṭṭhakaṃ koṭiagghanakaṃ ratanavicittaṃ bahicinanatthāya ekekaṃ aḍḍhakoṭiagghanakaṃ abbhantarūpapūraṇatthaṃ manosilāya mattikākiccaṃ karontā yojanabbedhaṃ thūpaṃ katvā mahantaṃ sakkāraṃ karonti. Tadā eko ahituṇḍiko gāmanigamarājadhānīsu sappe kīḷāpetvā jīvikaṃ kappento ekaṃ gāmakaṃ patvā tattha sappe kīḷāpetvā santuṭṭhehi gāmavāsīhi dinnavividhopāyano khādanīyabhojanīyaṃ khā di tvā bhuñjitvā tattheva nivāsaṃ gahetvā nisīdi. Tasmiṃ kira gāmake manussā yebhuyyena ratanattayamāmakā. Tasmā te rattibhāge sayantā 『『namo buddhāyāti』』 evamādiṃ vadanti. So pana ahituṇḍiko micchādiṭṭhiko tiṇṇaṃ ratanānaṃ guṇaṃ na jānāti. Tasmā tesaṃ taṃ vacanaṃ sutvā sayampi ke ḷiṃ kurumāno parihāsavasena 『『namo buddhāyāti』』 vadati, athekadivasaṃ so attano kīḷāpanasamatthaṃ ekaṃ sappaṃ bhattha tattha pariyesamāno āhiṇḍati. Tadā eko nāgarājā kassapadasabalassa thū paṃ ga ntvā vanditvā ekaṃ vammikaṃ pavisati. Taṃ di svā ahituṇḍiko vegenā gantvā nāgarājaṃ gaṇhituṃ mantaṃ parijapi, so mantaṃ sutvā kujjhitvā taṃ māretukāmo anubandhi, taṃ di svā ahituṇḍiko ve ge na palāyanto ekasmiṃ pāsāṇe pakkhalitvā patamāno pubbevuttaparihāsa vacanaparicayena 『『namo buddhāyāti』』 vadanto pati. Tassa taṃ vacanaṃ anubandhantassa nāgarañño sotapathe amataṃviya pati. Atha so ratanattayagāravena tasmiṃ kodhaṃ nibbāpetvā samma mā bhāyi. Ahaṃ ratanattayamantānubhāvapāsena baddho. Tasmā tu vaṃ ḍasituṃ mayhaṃ ananurūpaṃ. Ajja ta yi pasannomhi, paṇṇākāraṃ tedammi, gaṇhāti tīṇi suvaṇṇapupphāni adāsi. Evaṃ ratanattayaṃ nāma ghorāsivisānampi sappānaṃ manaṃ pīṇeti. Honti cettha.

1.

Buddhoti vacanaṃ seṭṭhaṃ, buddhoti pada muttamaṃ;

Natthi tena samaṃ loke, aññaṃ sotarasāyanaṃ.

2.

Dhammotivacanaṃ seṭṭhaṃ, dhammoti padamuttamaṃ;

Natthi tena samaṃ loke, aññaṃ sotarasāyanaṃ.

3.

Saṅghoti vacanaṃ seṭṭhaṃ, saṅghoti padamuttamaṃ;

Natthi tena samaṃ loke, aññaṃ sotarasāyanaṃ.

4.

Tassa mukhaṃ mukhaṃ nāma, yaṃ vattati mukhe sadā;

Dullabhaṃ buddhavacanaṃ, sabbasampattidāyakaṃ.

5.

Tassa mano mano nāma, yaṃ ce manasi vattati;

Dullabhaṃ buddhavacanaṃ, sabbasampattidāyakaṃ.

6.

Tameva kavacaṃ dehe, tameva maṇi kāmado;

Tameva surabhī dhenu, tameva surapādapo.

7.

Tasseva sotaṃ sotaṃva, yaṃ suṇāti jano ayaṃ

Dullabhaṃ buddhavacanaṃ, sabbasampattidāyakaṃ.

8.

Evaṃ vidho rago ghoro, haḷāhaḷaviso sadā;

Buddhoti vacanaṃ sutvā, santuṭṭho dāsi jīvitaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 弄蛇者的故事之緣起 據說在這賢劫中，在我們世尊之前，有一位名叫迦葉的導師出現於世，度脫天人世間越過輪迴大海，完成一切佛陀事業后寂滅，如日輪沉落，在賽特比城（Setabya）中入無餘涅槃界。那時全閻浮提的居民聚集，每人貢獻價值一億的黃金磚，裝飾寶物用於外層，價值半億的用於內部填充，以硃砂泥作泥工，建造一由旬高的佛塔，作大供養。 那時有一個弄蛇者在村鎮王城中表演蛇戲謀生，來到一個村子，在那裡表演蛇戲后，收到滿意的村民贈送的各種食物飲品，吃喝后就在那裡住下。據說那個村子的人們大多皈依三寶。因此他們夜晚睡覺時都說"禮敬佛陀"等語。但這個弄蛇者是邪見者，不知三寶功德。因此聽到他們這些話后，自己也開玩笑似地說"禮敬佛陀"。 有一天，他在尋找一條能表演的蛇時四處遊蕩。這時有一條龍王去禮拜迦葉佛塔後進入一個蟻穴。弄蛇者看見后快速前去，唸咒想抓龍王。龍王聽到咒語后發怒想要殺他而追趕。弄蛇者看見后快速逃跑，在一塊石頭上滑倒時，因先前開玩笑習慣而喊道"禮敬佛陀"而摔倒。 這話落入追趕的龍王耳中如甘露一般。於是他因對三寶的敬重平息對他的憤怒說："朋友不要害怕。我被三寶咒語力量的繩索束縛。因此咬你於我不合適。今天我對你生信，給你禮物，請收下。"給了他三朵金花。如是三寶之名even連可怕毒蛇的心也能令其歡喜。這裡有： 1 佛陀之語最殊勝，佛陀之名最無上； 世間再無其他聲，能與此聲同甘美。 2 正法之語最殊勝，正法之名最無上； 世間再無其他聲，能與此聲同甘美。 3 僧伽之語最殊勝，僧伽之名最無上； 世間再無其他聲，能與此聲同甘美。 4 其口實為真正口，常在口中所誦唸； 難得佛陀之聖言，能賜一切諸成就。 5 其心實為真正心，若能安住意念中； 難得佛陀之聖言，能賜一切諸成就。 6 此即身上之鎧甲，此即如意之寶珠； 此即如意之母牛，此即天界之寶樹。 7 其耳實為真正耳，此人所聽聞之聲； 難得佛陀之聖言，能賜一切諸成就。 8 如是可怕龍蛇類，常具劇毒哈拉哈； 聽聞佛陀之聖名，歡喜施予其生命。

9.

Soṇṇapupphattayaṃcāpi, mahagghaṃ bahalaṃ adā;

Passa buddhoti vācāya, ānubhāvamahantatanti.

Atha nāgarājā tassa tāni suvaṇṇapupphāni datvā evamāha. Samma etesu ekaṃ tava puññattāya ekaṃ mama puññatthāya pūjehi. Itarena yāvajīvaṃ sukhena jīvanto puttadāre posento dānādīsu appamajjanto jīvikaṃ kappehi. Mā hīnakamme byavaṭo hohi, micchādiṭṭhiñca pajahāti ovaditvā pakkāmi. Ahituṇḍikopi somanassappatto tena vuttanayeneva dvihi pupphehi cetiyaṃ pūjetvā ekena sa ha ssaṃ labhitvā te na puttadāre posento kapaṇaddhikavaṇibbakādīnaṃ dānaṃ dento ahituṇḍikakammaṃ pahāha kusalameva upacinanto āyupariyosāne saggaparāyano ahosi.

10.

Iti aviditasatto kiñci buddhānubhāvaṃ,

Labhati dhanavisesaṃ yassa nāmappakāsā;

Viditajananikāyo kinnu tassānubhāvaṃ,

Na lapati jinanāmaṃ kicca maññappahāyāti.

Ahituṇḍikassa vatthuṃ pañcamaṃ.

1. Saraṇattherassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Sāvatthiyaṃ kira sumano nāme ko gahapati ahosi. Tassa bhariyā sujampatikā nāma. Te agāraṃ ajjhāvasantā aparabhāge puttaṃca dhītaraṃca labhiṃsu. Atha tesaṃ daharakāleyeva mātāpitaro kālaṃ karontā jeṭṭhakaṃpakkositvā mayaṃ putta tuvaṃ patirūpe ṭhāne nivesituṃ nāsakkhimha, yaṃ no ghare vibhavaṃ, sabbaṃ taṃ gaṇha. Imāyaca te kaṇiṭṭhikāya vuddhiṃtvameva jānāhīti vatvā jeṭṭhakassa hatthe kaṇiṭṭhikāya hatthaṃ ṭhapetvā kālamakaṃsu. Atha so mātāpitunnaṃ accayena āḷāhanakiccaṃ katvā vasanto kālantarena kaṇiṭṭhikaṃ patirūpena kulena sambandhitvā sayampi dārapariggahamakāsi. Athāparabhāge tassa kaṇiṭṭhikā gabbhinī hutvā ekadivasaṃ sāmikaṃ āha, sāmi mama bhātaraṃ daṭṭhukāmāmhīti. Sopi sādhu bhaddeti anurūpena paṇṇākārena tāya saddhiṃ nikkhami. Tadā pana bhagavā sunivattho supāruto bhikkhusaṅghaparivuso piṇḍāya nagaraṃ pāvisi chabbaṇṇaghanabuddharaṃsiyo vissajjento, ta to te bhagavantaṃ disvā pasannacittā pañcapatiṭṭhitena vanditvā aṭṭhaṃsu, atha sattā tesaṃ jayampatikānaṃ upanissayasampattiṃdisvā te saraṇesuca sīlesuca patiṭṭhāpetvā evamāha, kadāci vo dukkhe uppanne tathāgato anussaritabboti. Tathāhi.

1.

Yaṃkiñci bhayamuppannaṃ, rājacorādisambhavaṃ;

Tadā sareyya sambuddhaṃ, nicchantota dupaddavaṃ.

2.

Yaṃ ve upaddavaṃ hoti, yakkhapetā disambhavaṃ;

Tadā sareyya sambuddhaṃ, nicchanto tadupaddavaṃ.

3.

Sīhabyagghataracchādi, puṇḍarīkādisambhavaṃ;

Tadā sareyya sambuddhaṃ, nicchanto tadupaddavaṃ.

4.

Yamātapaggi vātādi, udakāsanisambhavaṃ;

Tadā sareyya sambuddhaṃ, nicchanto tadupaddavaṃ.

5.

Pajjarādīhi rogehi, visamo tuhisambhavaṃ;

Tadā sareyya sambuddhaṃ, nicchanto tadupaddavaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 9 並賜三朵金花妙，價值珍貴且厚重； 請看"佛陀"此言語，威力廣大不可量。 於是龍王給他這些金花后這樣說："朋友，這些金花中一朵為你積福，一朵為我積福供養。用另一朵終身快樂生活，養活妻兒，不要懈怠佈施等善行。不要從事卑賤行業，也要捨棄邪見。"教誡后離去。弄蛇者歡喜，按照他所說用兩朵花供養佛塔，用一朵得到一千金錢，用它養活妻兒，對貧窮、流浪者等佈施，捨棄弄蛇行業，只積累善業，壽終后往生天界。 10 如是不知實相者，略知佛陀威神力， 僅因名號顯揚時，即得殊勝諸財富； 眾人若知其威力，捨棄諸事唱佛名。 弄蛇者的故事第五。 歸依長老的故事之緣起 據說在舍衛城（現今印度北方邦）有一個名叫須摩那的居士。他的妻子名叫善夫婦。他們住在家中，後來得到一子一女。後來他們年幼時父母臨終，叫來長子說："兒子，我們沒能讓你安置在適當的地方。我們家裡的財產，你全部拿去。你要負責照顧你這個妹妹的成長。"說完把妹妹的手放在長子手中就去世了。 於是他在父母去世后舉行火化儀式，過了一段時間后，為妹妹尋找合適的家族聯姻，自己也娶妻。後來他的妹妹懷孕，有一天對丈夫說："夫君，我想見我的哥哥。"他也說："好的，賢妻。"帶著適當的禮物與她一同出發。 那時世尊穿著整齊，披著袈裟，比丘僧眾圍繞著去城中托缽，放出六色密集佛光。於是他們看見世尊後心生歡喜，以五體投地禮拜而立。這時世尊看見這對夫婦具有善緣，使他們安住在歸依和戒律中說道："當你們遇到苦難時，應當憶念如來。"因此： 1 若有任何恐懼起，由王賊等所生起； 應當憶念正等覺，災禍自會得消除。 2 若有災禍生起時，由夜叉餓鬼生起； 應當憶念正等覺，災禍自會得消除。 3 獅虎熊豹等野獸，白象等獸所生起； 應當憶念正等覺，災禍自會得消除。 4 日照火風等因緣，水雷等難所生起； 應當憶念正等覺，災禍自會得消除。 5 熱病等諸疾病苦，毒藥刀兵所生起； 應當憶念正等覺，災禍自會得消除。

6.

Maccunā ce yadā yuddhaṃ, kare tenāpi jantunā;

Saritabbo tadā buddho, patthentenattano jayanti.

Tato te bhagavato vacanaṃ paṭinanditvā vanditvā agamaṃsu. Atha jeṭṭhako āgate te disvā yathānurūpaṃ sakkāra makāsi. Tassā sāmiko katipāhaṃ tattha vasitvā bhariyaṃ jeṭṭhakassa paṭipādetvā mama gāme kiccaṃ atthīti vatvā pakkāmi. Athassā bhātā bhariyaṃ pakkositvā āha bhadde imissā sabbaṃ kattabbaṃ karohīti. Sā tato paṭṭhāya tassā udakanna pānā dinā veyyāvaccaṃ kurumānā etissā hatthapādagīvūpagesu ābharaṇesu lobhaṃ uppādetvā taṃ vūpasametuṃ asakkontī āhārū pacchedaṃ katvā gilānāviya mañcakaṃ upagūhitvā nipati. Atha so gehaṃ gantvā taṃ tathā sayitaṃ disvā mañcake nisinno kiṃ bhadde aphāsukanti pucchi, sā tuṇhī hutvā katipayavāre pucchitā na sakkā kathetunti āha. Puna sāmikena gāḷhaṃ nibandhite sā cintesi, ujukaṃ mayā tassā piḷandhanaṃ patthemīti vutte na ppatirupaṃ, tassā pañcamadhura maṃsaṃ patthemīti vutte taṃ māressati, tadā piḷandhanāni mayhamevāti, tato sāmi tava kaṇiṭṭhikāya pañcamadhuramaṃsaṃ patthemi, alabhamānāya me jīvitaṃ natthīti āha, taṃ sutvā so anekapariyāyena manussamāraṇaṃ nāma bhāriyanti vatvā nivārentopi nivāretuṃ nāsakkhi, atha tāya paṭibaddhacitto kāmamucchito mohamūḷho hutvā sādhu labhissasīti tassā vacanaṃ sampaṭicchi. Tathāhi.

7.

Hāyanti idhalokatthā, hāyanti pāralokikā;

Hāyanti mahatā atthā, ye itthīnaṃ vasaṅgatā.

8.

Esā mātā pitā eso, bhaginī bhātaro ime;

Garutabbe na jānanti, ye itthīnaṃ vasaṅgatā.

9.

Kāraṇākāraṇantetaṃ, kattabbaṃvā na vā idaṃ;

Kāmandhattā na jānanti, ye itthīnaṃ vasaṅgatā.

10.

Pāṇaṃ vā atipātenti, honti vā pāradārikā;

Bhāsanti alikaṃ vācaṃ, ye itthīnaṃ vasaṅgatā.

11.

Sandhicchedādikaṃ theyyaṃ, majjapānaṃca pesunaṃ;

Karonti sāhasaṃ sabbaṃ, ye itthīnaṃ vasaṅgatā.

我來為您翻譯這段巴利文： 6 若與死神作戰時，生命與其相搏鬥； 應當憶念佛世尊，希求自己得勝利。 之後他們歡喜世尊的話，禮拜后離去。長兄看見他們到來后做了適當的供養。她的丈夫在那裡住了幾天後，把妻子託付給長兄說："我村裡有事。"就離開了。這時她的哥哥叫來妻子說："賢妻，要為她做一切該做的事。"從那時起，她為妹妹做飲水等服侍時，對她手腳頸部的飾品生起貪慾，無法平息，就斷絕飲食，裝病躺在床上。 這時丈夫回家看見她這樣躺著，坐在床邊問："賢妻，你不舒服嗎？"她保持沉默，問了幾次后說："不能說。"丈夫再三追問后，她想："如果我直接說想要她的飾品不合適，如果說想要她的五種甜肉，他會殺她，那時飾品就是我的了。"於是說："夫君，我想要你妹妹的五種甜肉，得不到我就活不下去了。"聽到這話，他用各種方式說殺人是重罪，雖然勸阻但無法阻止。這時他被對她的愛情繫縛，被慾望迷醉，被愚癡迷惑，說："好，你會得到的。"答應了她的話。因此： 7 失去此世利益事，失去來世利益事； 失去廣大利益事，落入女人掌控者。 8 此是母亦是父親，姐妹兄弟皆在此； 不知應當尊重誰，落入女人掌控者。 9 是因或是非因緣，此事應做不應做； 因欲盲目不能知，落入女人掌控者。 10 或是殺害眾生命，或是侵犯他人妻； 或說虛妄不實言，落入女人掌控者。 11 入室盜竊等偷盜，飲酒兩舌挑撥離； 作盡一切暴行事，落入女人掌控者。

12.

Aho acchariyaṃ loke, sarantānaṃ bhayā vahaṃ;

Bhariyāya vasaṃ gantvā, sodariṃhantumicchatīti.

Atha so sāhasiko puriso bhagini eva māha, ehi amma amhākaṃ mātāpitunnaṃ iṇaṃ sādhessāma, appevanāma no disvā iṇāyikā iṇaṃ dassantīti, taṃ sutvā tāya sampaṭicchite sukhayānake nisīdāpetvā iṇāyikānaṃ gāmaṃ gacchanto viya mahāaṭaviṃpatvā yānaṃ maggā okkamma ṭhapetvā viravantimeva naṃ hatthe gahetvā chindissāmīti cintetvā kese gahetvā bhūmiyaṃ pātesi, tasmiṃ khaṇe tassā kammajavātā caliṃsu. Sā bhātulajjāya sāmi kammajavātā me caliṃsu, yā vā haṃ vijāyāmi, tāva upadhārehīti vadantīpi apanetuṃ asakkontī puttaṃ vijāyi, atha so taṃ samīpe vaṭarukkhamūle māressāmīti cikure gahetvā ākaḍḍhi, tasmiṃ kāle sā sāmi tava bhāgineyyassa mukhaṃ oloketvā tassa sinehenāpi maṃ na mārehīti vadantī yāci, atha so kakkhaḷo tassā taṃ kāruṇikavacanaṃ asuṇanto viya māretuṃ ussahateva, tato sā kumārikā attano asaraṇā cintesi, mama saddenā gantvā yo koci mama bhātu anayaṃ kareyya, taṃ na ppatirūpanti bhātusinehena nissaddā attanā gatitasaraṇaṃ āvajjamānā nipajji, athassā bhā ta ri mettānubhāvenaca anussaritasaraṇānubhāvenaca tasmiṃ nigrodhe adhivatthā devatā evarūpo mātugāmo ettha māritā abhavissā, addhāhaṃ devasamāgamaṃ pavisituṃ na labhissāmīti cintetvā etissā sā mi ko viya taṃ ta jje tvā palāpetvā tvaṃ mā bhāyīti samassāsetvā yā na ke sa pu ttaṃ kumāriṃ nisīdāpetvā taṃ divasameva sāvatthimāgamma antonagare sā lā ya naṃ nipajjāpetvā antaradhāyi. Tathāhi.

13.

Sabbasampattidātāraṃ, sabbalokekanāyakaṃ;

Manasāpi yo vibhāveti, taṃ ve pālenti devatā.

14.

Muhuttampica yo mettaṃ, bhāveti yadi sādhukaṃ;

Taṃ ve pālenti devāpi, tosayanti upāyanāti.

Tato tassā pana sāmiko nagarā nikkhamma gacchanto attano bhariyaṃ disvā tvaṃ kadā āgatā, kenānītāsīti pucchi. Sā devatāya ānītabhāvaṃ ajānantī kiṃ tvaṃ bhaṇasi, nanu tayā ānītāmhīti, sopi kiṃbhoti bhaṇasi, tava bhātugāme diṭṭhakālato ppatuti ajja cattāro māsā jātā, ettakaṃ kālaṃ tvaṃ na diṭṭhapubbā, kathaṃ tvaṃ mayā saddhiṃāgatāti pucchi. Sā taṃ sutvā tenahi māññassa imaṃ rahassaṃ kathehi sāmīti vatvā bhā ta rā attano kataṃ sabbaṃ vitthārena kathesi. Taṃ sutvā tassa sāmiko saṃviggo bhayappatto hutvā taṃ attano gehaṃ pāpesi, tato katipāhaṃ tāya vissamite te ubhopi satthāraṃ nimantetvā mahādānaṃ datvā vanditvā ekamante nisīdiṃsu, atha sā bhagavato saraṇasīlānubhāvena attano jīvitapaṭilābhaṃ pakāsetvā attano puttaṃ bhagavantaṃ vandāpetvā saraṇotināmamakaṃsu, satthā te saṃ ajjhāsayaṃ ñatvā tadanurūpaṃ dhammaṃ desesi, desanāvasāne ubhopi sotāpannā ahesuṃ, athassā putto saraṇakumāro vīsatime vasse buddhasāsane pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ patto saraṇattheronāma paññāyīti.

15.

Khaṇamapi manasevaṃ devadevaṃ sarantā,

Paramatarapatiṭṭhaṃ pāpuṇantīti mantvā;

Bhavagati guṇarāsiṃ jānamānā janā bho;

Bhajatha saraṇasīlaṃ sabbathā sabbakālanti.

Saraṇattherassa vatthuṃ chaṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 啊！世間真稀有，憶念者生畏懼； 隨順妻子意願，欲殺親生妹妹。 於是這暴虐的人對妹妹說："來吧女兒，我們去向父母的債主討債，或許他們見了我們會還債。"聽到這話她同意后，讓她坐在舒適的車上，假裝往債主村莊去，到了大森林后，將車從路上轉開停下，想著要抓住她大聲喊叫的手來砍，抓住她的頭髮將她推倒在地。這時她的分娩之風動起。她因對哥哥的羞愧說："夫君，我的分娩之風起了，請等我生產完。"雖然這樣說也無法推遲，生下了兒子。這時他要在附近的榕樹下殺她，抓著她的頭髮拖行。這時她說："夫君，請看看你外甥的面容，看在對他的愛憐上不要殺我。"懇求道。但他殘酷無情，像沒聽見她悲憫的話一樣執意要殺她。 這時少女想到自己無人依靠："如果我喊叫，有人去傷害我哥哥就不好了。"因為對哥哥的愛而保持沉默，躺著憶念自己所皈依的對象。這時因她對哥哥的慈心力量和所憶念的皈依力量，住在這榕樹中的神祇想："如果這樣的女子在這裡被殺，我一定無法進入天眾集會。"想著就化作她丈夫的樣子恐嚇他使他逃跑，安慰她說："你不要怕。"讓母子坐上車，當天就來到舍衛城，讓她躺在城內一座房子里就消失了。因此： 13 能賜一切成就者，一切世間唯一導； 若人心中能明瞭，諸天神眾護佑他。 14 縱使片刻修慈心，若能善加以修習； 諸天神眾護佑他，歡喜供養獻禮物。 之後她的丈夫從城裡出來時看見自己的妻子問："你什麼時候來的？誰帶你來的？"她不知是神明帶來的說："你說什麼？不是你帶我來的嗎？"他說："你說什麼？從在你哥哥村裡見你起已經過了四個月。這麼長時間沒見過你，你怎麼會和我一起來？"她聽后說："那麼夫君，不要對別人說這秘密。"然後詳細講述了哥哥對她做的一切。 聽到這些，她的丈夫驚恐害怕，把她帶回自己家。幾天後她休息好了，他們倆邀請佛陀，做大布施，禮拜後坐在一旁。這時她說明因佛陀的皈依戒律威力而得回生命，讓自己的兒子禮拜佛陀，取名為"皈依"。佛陀知道他們的意向后隨順說法，說法結束時兩人都證得預流果。後來她的兒子皈依童子二十歲時在佛教中出家，增長觀智，證得阿羅漢果，被稱為皈依長老。 15 剎那心中如是憶念天中天， 思維能得最上依止處； 了知輪迴功德蘊眾生啊， 一切時中皈依持戒行。 皈依長老的故事第六。

1. Vessāmittāya vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe kira kosambinagare kosambirañño vessāmittānāma aggamahesī ahosi. Tadā bhagavā kosambiyaṃ paṭivasati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ cārikaṃ caramāno. Tasmiṃ samaye sā raññā saddhiṃ vihāraṃ gantvā anopamāya buddhalīḷāya madhurena sarena desentassa bhagavato dhammaṃ sutvā pasannā saraṇesu patiṭṭhāya buddhamāmikā hutvā viharati. Athā parabhāge tassa rañño rajjatthāya paccantarājā yuddhasajjo rajjaṃ vā detu, yuddhaṃvāti paṇṇaṃ pahiṇi. Taṃ sutvā rājā mahatiyā senāya parivuto yuddhabhūmiṃ gacchanto mahesiyā saddhiṃ gantvā khandhāvāraṃ nivāsetvā tassā evamāha. Bhadde saṅgāmasīse jayaparājayo nāma na sakkā viññātuṃ. Sace me parājayo abhavissa, puretarameva rattapatākaṃ ussāpessāmi, tena abhiññāṇena tvaṃ kosambimeva gacchāhīti anusāsitvā saṅgāma maṇḍalaṃ gantvā mahāraṇaṃ karonto attano parājayabhāvaṃ ñatvā mātugāmaṃ saritvā rattaddhajaṃ ussāpetvā yujjhanto raṇe pati. Atha sā rattapatākaṃ disvā parājito nūna me sāmikoti bhayena palāyitumārabhi. Atha taṃ corarañño manussā disvā nūnāyaṃ rañño aggamahesīti ñatvā attano rājānaṃ dassesuṃ, rājā taṃ disvā paṭibaddhacitto mametaṃ abhisekaṃ karothāti amacce āṇāpesi. Amaccā taṃ abhisekatthāya yāciṃsu, sā na me bhaṇe abhisekenatthoti na icchi. Amaccā tamatthaṃ rañño ārocesuṃ. Rājā naṃ pakkosāpetvā kasmā na icchasīti pucchi. Sā evamāha.

1.

Suṇohi sādhukaṃ deva, bhāsamānāya me vaco;

Bhattā mayhaṃ mato ajja, sabbasampattidāyako.

2.

Katvāna sobhisekaṃ maṃ, attano hadayaṃ viya;

Pāleti taṃ sarantassā, sokaggi dahate manaṃ.

3.

Mahārāja sacaññassa, assa maggamahesikā;

Tamhā dukkhā na muccāmi, tenāhaṃ taṃ na patthaye.

4.

Sokagginā padittāhaṃ, soke sokaṃ kathaṃ khipe;

Jalantaggimhī ko nāma, palālaṃ pakkhipe budho.

5.

Piyavippayogadukkhaṃ, taṃ cintayantī punappunaṃ;

Tamhā dukkhā na muccāmi, tasmāhaṃ taṃ na patthayeti.

Taṃ sutvā rājā kodhenābhibhūto sace nābhisiñcissasi, aggimhi taṃ pakkhipissāmīti vatvā mahantaṃ dārucitakaṃ kārāpetvā aggiṃ datvā ekapajjote jāte etta pavisāti āha. Atha sā yācantī rājānaṃ āha.

6.

Pāpo nippāpinaṃ rāja, pātanaṃ khalu pāvake;

Hoti pāpaphalaṃ tassa, paccatteca paratthaca.

7.

Purātanehi bhūpāla, samaṇabrahmaṇesuca;

Mātāpitusu bālesu, rogenā turaitthisu;

Nappasattho vadho deva, tasmāhaṃ na vadhārahāti.

Taṃ sutvāpi rājā asaddahanto manusse āṇāpesi. Etāya hatthapāde gahetvā aggimhi pakkhipathāti te tathā kariṃsu, atha sā aggimhi pakkhipamānā natthettha me koci paṭisaraṇoti saraṇameva saraṇaṃ karomīti cintetvā 『『buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi, saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmīti』』 vadantī manasāca anussarantī aggimhi pati, tathāvidhopi aggi tassā sarīre lomakūpamattampi uṇhākāraṃ kātuṃ nāsakkhi. Padumagabbhaṃ paviṭṭhā viya sītibhūtasarīrā ahosi. Rājā taṃ acchariyaṃ disvā saṃviggo lomahaṭṭhajāto vegena taṃ upasaṅkamitvā ubhohi hatthehi paggayha ure nipajjāpetvā rājāsane nisīdāpetvā añjaliṃ gaggayha ṭhito kasmā te taṃ aggi sarīraṃ mā paridahīti pucchi. Sā taṃ kāraṇaṃ kathentī eva māha.

我來為您翻譯這段巴利文： 吠舍蜜多的故事之緣起 據說在閻浮提的憍賞彌城（現今印度北方邦阿拉哈巴德），有憍賞彌王的第一王妃名叫吠舍蜜多。那時世尊與大比丘僧團一起遊行到憍賞彌住下。這時她與國王一起去精舍，聽聞世尊以無比莊嚴、甜美聲音說法，生起信心，安住于皈依，成為佛陀的信徒而住。 後來邊境國王為奪取他的王位，整軍備戰發信說："要麼給我王位，要麼開戰。"聽到這訊息，國王率領大軍前往戰場，與王妃一起到達后安營紮寨，對她這樣說："賢妻，戰場上勝負難料。如果我戰敗，會先豎起紅旗，你看到這個標記就回憍賞彌。"教導後進入戰場，在激烈戰鬥中知道自己戰敗，想起女人，豎起紅旗繼續戰鬥直到戰死。 這時她看見紅旗想："我的夫君一定戰敗了"，害怕地開始逃跑。這時盜賊王的手下看見她，知道她是第一王妃就帶去見他們的國王。國王看見她生起愛戀，命令大臣："為我給她灌頂。"大臣請求她接受灌頂，她說："大人，我不需要灌頂。"不願意。大臣把這事告訴國王。國王叫她來問："為什麼不願意？"她這樣說： 1 請仔細聽我說，大王我所言； 今日我夫君亡，賜我一切成就。 2 為我作灌頂禮，如自己的心意； 憶念他照顧我，憂火焚燒我心。 3 大王若我又作，他人第一王妃； 此苦我難脫離，是故我不願求。 4 我被憂火焚燒，憂上更加憂苦； 燃燒大火堆中，智者誰投稻草。 5 離愛別苦如是，一再想念於心； 此苦我難脫離，是故我不願求。 聽到這話，國王被憤怒壓倒說："如果你不接受灌頂，我就把你扔進火里。"說完讓人堆起大柴堆點火，火焰升騰時說："進去吧。"這時她懇求國王說： 6 惡人害善人，大王投火中； 當得惡果報，今世及來世。 7 古時諸國王，對沙門婆羅； 父母及愚人，病者與婦女； 不讚殺害事，我不該被殺。 聽到這話，國王仍不相信，命令手下："抓住她的手腳扔進火里。"他們照做了。這時她被扔進火里時想："這裡沒有任何人可作我的庇護，我只以皈依為皈依。"想著說："我皈依佛，我皈依法，我皈依僧"，心中也憶念著，掉進火中。如此猛烈的火焰對她的身體連一個毛孔都無法生熱。她的身體如入蓮花蕊般清涼。國王看見這個奇蹟，驚恐毛豎，急速靠近她，雙手扶起讓她躺在自己胸前，讓她坐在王座上，合掌而立問："為什麼火不能燒你的身體？"她解釋原因說：

8.

Mātā pitāca ñātīca, parivārāca sohadā;

Manto sadhādayocāpi, mahesakkhāca devatā.

9.

Eteca ññeca bhūpāla, sattānaṃ bhaya māgate;

Rakkhituṃ neva sakkonti, hitvāna saraṇattayaṃ.

10.

Agāhaṃ buddhaṃ saraṇaṃ, buddho me saraṇaṃ iti;

Tena tejena maṃ rāja, jalanto aggi no dahi.

11.

Agāhaṃ dhammaṃ saraṇaṃ, dhammo me saraṇaṃ iti;

Tena tejena maṃ rāja, jalanto aggi no dahi.

12.

Agāhaṃ saṅghaṃ saraṇaṃ, saṅgho me saraṇaṃ iti;

Tena tejena maṃ rāja, jalanto aggi no dahi.

13.

Evaṃ mahānubhāvantaṃ, paccakkhaṃ ehipassikaṃ;

Nāno paddava viddhaṃsiṃ, nānāsampattidāyakaṃ.

14.

Saraṇattayañhi yo satto, na samādāya gaṇhati;

Idhavā paratthavā loke, so sukhaṃ nānubhossati.

15.

Saraṇattayañhi yo satto, susamādāya gaṇhati;

Idhavāparatthavā loke, so sukhā na vihāyati.

16.

Tasmā tuvampi bhūpāla, gaṇhāhi saraṇattayaṃ;

Taṃ te bhavati sabbattha, tāṇaṃ leṇaṃ parāyaṇanti.

Taṃ sutvā rājā ativiya pasannamānaso taṃ khamāpetvā mahantaṃ sakkārasammānaṃ katvā ajjappaṭṭhāya tvaṃ mama mātāti taṃ mātuṭṭhāne ṭhapetvā saraṇa magamāsi. Tasmiṃ sannipatitvā ṭhitamahājanā taṃ pāṭihāriyaṃ disvā saraṇesuca sīlesuca patiṭṭhāya dānādīni puññakammāni katvā yathākammaṃ gatāti.

17.

Iti saraṇavaraṃ sā kevalaṃ uggahetvā,

Jalitadahanamajjhe sītibhāvaṃ alattha;

Paramasaraṇasīlaṃ pālayantā kathaṃ vo,

Na labhatha bhavabhogaṃ nibbutiñcāpi anteti.

Vessāmittāpa vatthuṃ sattamaṃ.

1. Mahāmandhātuvatthumhi ayamānupubbīkathā

Ito kira ekanavutikappamatthake vipassīnāma sammāsambuddho loke uppajjitvā pavattavaradhammacakko sadevakehi lokehi pūjiyamāno bandhumatīnagare paṭivasati. Tadā so mandhātā tasmiṃ nagare tunnakāro hutvā nibbatti. Tunnakārakammena jīvikaṃ kappento viharati. Tadā sakalanagaravāsino buddhapamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nimantetvā mahādāna madaṃsu. Atha so evaṃ cintesi, sabbepime nagaravāsino dānaṃ dadanti. Ahamekova seso duggatattā, yajjāhamajja bījaṃ na ropemi, imamhā dukkhā na parimuccissāmīti. So vegena tunnakārakammaṃ pariyesitvā kiñcimūlaṃ labhitvā tena ekassāpi dānaṃ dātuṃ okāsa maladdhā āpaṇaṃ gantvā rājamāsake gahetvā caṅkoṭakaṃ pūretvā ādāya buddhapamukhassa bhikkhusaṅghassa bhattaggaṃ gantvā ṭhito evaṃ cintesi, natthi dāni okāsaṃ ekassāpi bhikkhuno patte okirituṃ, addhāhaṃ ime ākāse vikirissāmīti appevanāma patamānānaṃ ekassāpi bhikkhuno patte ekampi pateyya, taṃ me bhavissati dīgharattaṃ hibhāya sukhāyāti pasannamānaso uddhaṃ khipi, ta to patamānā te parivārikadevatānañca bhagavato ānubhāvenaca bahi apatitvā bhagavantamādiṃ katvā sabbesaṃ bhikkhūnaṃ patteyeva patiṃsu. Atha so taṃ acchariyaṃ disvā pasannamānaso sirasi añjaliṃ paggayha ṭhito evaṃ patthanamakāsi.

1.

Iminā me adhikārena, pasādena yatissare;

Kāmabhogīnahaṃ aggo, bhaveyyaṃ jātijātiyaṃ.

我來為您 譯這段巴利文： 8 父母親與諸親屬，隨從以及善心友； 咒語吉祥等諸事，大力威神諸天眾。 9 此等及其他眾生，大王當恐怖來臨； 除了三寶皈依外，無能救護眾生者。 10 我以佛為皈依處，佛陀是我皈依說； 以此威力大王知，烈火不能焚我身。 11 我以法為皈依處，正法是我皈依說； 以此威力大王知，烈火不能焚我身。 12 我以僧為皈依處，僧伽是我皈依說； 以此威力大王知，烈火不能焚我身。 13 如是大威神力具，現前請來親見證； 能破種種諸災難，能賜種種諸成就。 14 若有眾生不善受，不持三寶為皈依； 此世他世兩世中，彼不能得安樂受。 15 若有眾生善受持，善持三寶為皈依； 此世他世兩世中，彼不離於安樂住。 16 是故大王你也應，受持三寶為皈依； 此將成為你一切，保護庇護歸依處。 聽到這些，國王心生極大信心，向她道歉，給予極大的尊敬和供養，說："從今以後，你是我的母親。"把她安置在母親的地位，並去皈依。聚集在那裡的大眾看見這個神變，安住于皈依和戒律中，做佈施等功德，隨業而去。 17 如是她僅持最勝皈依法， 烈火中央獲得清涼樂； 護持最上皈依與戒行， 如何不得輪迴樂涅槃。 吠舍蜜多的故事第七。 大曼陀都的故事之緣起 據說在九十一劫之前，名為毗婆尸的正等正覺者出現於世，轉動殊勝法輪，受天人世間禮敬，住在盤頭摩底城。那時他作為裁縫師投生在那座城市。以裁縫工作維生而住。那時全城居民邀請以佛陀為首的比丘僧團，做大布施。這時他這樣想："所有這些城中居民都在佈施。只有我因貧窮而剩下，如果今天我不種下種子，就不能從這苦中解脫。"他快速尋找裁縫工作，得到一些錢，因為沒有機會給一個人佈施，就去店裡買了皇家豆子，裝滿籃子帶著去佛陀為首的比丘僧團的供養處站著這樣想："現在沒有機會往任何一位比丘的缽里放，我一定要把這些撒在空中，或許落下時能落入一位比丘的缽里，這將使我長久得到利益安樂。"心生歡喜向上撒。這些豆子因護法神和世尊的威力，沒有落在外面，全都落入從世尊開始所有比丘的缽中。這時他看見這個奇蹟，心生歡喜，舉手合掌而立如此發願： 1 以此殊勝善業緣，對聖尊者生凈信； 愿我生生世世中，成為欲樂第一者。

2.

Paharitvā yadā pāṇiṃ, olokemi nabhotalaṃ;

Sattaratanasampannaṃ, vassaṃ vassatu sabbadāti.

So tato paṭṭhāya devamanussesu saṃsaranto mahantaṃ dibbasampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ bhaddakappe ādimhi mahāsammato nāma rājā ahosi. Tassa putto rojo nāma. Tassa putto vararojo nāma, tassa putto kalyāṇo nāma, tassa putto varakalyāṇo nāma. Varakalyāṇassa putto uposatho nāma. Uposathassa putto mandhātā nāma hutvā nibbatti. So sattahi ratanehi catūhi ca iddhīhi samannāgato cakkavattirajjaṃ kāresi, tassa vāmahatthaṃ sammiñjitvā dakkhiṇahatthena appoṭṭhite ākāsato dibbameghā viya jaṇṇuppamāṇaṃ sattaratanavassaṃ vassati. Evarūpo acchariyo ahosi. So caturāsītivassasahassāni kumārakīḷaṃ kīḷi. Caturāsītivassasahassāni oparajjaṃ kāresi. Caturāsītivassasahassāni cakkavattirajjaṃ kāresi, āyu panassa asaṅkhyeyyaṃ ahosi. So ekadivasaṃ kāmataṇhaṃ pūretuṃ asakkonto ukkaṇṭhitākāraṃ dassesi, amaccā deva kinnakho ukkaṇṭhā sīti pucchiṃsu. So bhaṇe mayhaṃ puññakamme olokiyamāne imaṃ rajjaṃ nappahoti, katarannu kho ṭhānaṃ ramaṇīyanti. Devaloko mahārājāti. So cakkaratanaṃ abbhukkiritvā parisāya saddhiṃ cātumahārājikadevalokaṃ agamāsi, athassa cattāro mahārājāno dibbamālagandha- hatthā devagaṇaparivutā paccuggamanaṃ katvā taṃ ādāya cātumahārājikadevalokaṃ gantvā rajjaṃ adaṃsu, tassa parisāya parivutassa tasmiṃ rajjaṃ karontassa dīgho addhā vītivatto. So tatthapi taṇhaṃ pūretu masakkonto ukkaṇṭhitā kāraṃ dassesi. Tato cattāro mahārājāno kinnukho mahārāja ukkaṇṭhitoti pucchiṃsu. Imamhā devalokā katarannu kho ṭhānaṃ ramaṇīyanti, deva paresaṃ upaṭṭhākamanussasadisā mayaṃ. Tāvatiṃsadevaloko ito sataguṇena ramaṇīyoti. Mandhātā cakkaratanaṃ abbhukkiritvā attano parisaparivuto tāvatiṃsābhimukho pāyāsi, athassa sakko devarājā dibbamālagandhahattho devagaṇaparivuto paccuggamanaṃ katvā taṃ hatthe gahetvā ito ehi mahārājāti āha. Tato rañño devagaṇaparivutassa gamanakāle pariṇāyakaratanaṃ cakkaratanaṃ ādāya saddhiṃparisāya manussapathaṃ otaritvā attano gharaṃ pāvisi. Sakko mandhātuṃ sakkabhavanaṃ netvā devatā dve koṭṭhāse katvā attano rajjaṃ majjhe bhinditvā adāsi. Tato paṭṭhāya dvepi rājano rajjaṃ kāresuṃ. Evaṃ kāle gacchante sakko saṭṭhisatasahassādhikāni tissoca vassakoṭiyo āyuṃ khepetvā cavi. Añño sakko nibbatti, sopi tatheva devarajjaṃ kāretvā āyukkhayena cavi, etenu pāyena chattiṃsa sakkā caviṃsu, mandhātā pana manussaparihārena devarajjaṃ kāresiyeva, tassevaṃ kāle gacchante bhīyyoso mattāya kāmataṇhā uppajji, so kimme upaḍḍharajjena. Sakkaṃ māretvā ekarajjaṃ karissāmīti cintesi. Sakkaṃ pana māretuṃ na sakkā, kāmataṇhā panesā vipattimūlā. Tathāhi.

3.

Varamatra sukhantyatra, atricchāvihato naro;

Idhavā paratthavā kiñci, na sātaṃ vindate sadā.

4.

Taṇhāya jāyate soko,

Taṇhāya jāyate bhayaṃ;

Taṇhāya vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

5.

Taṇhādāso naro ettha, rājacorādisambhavaṃ;

Hattacchedādikaṃ dukkhaṃ, pāpuṇāti vihaññati.

我來為您翻譯這段巴利文： 2 當我擊掌時望，仰觀虛空之際； 愿七寶具足雨，恒常降注不絕。 從那時起他在天人中輪迴，享受大天福后，在此賢劫初期成為名叫大三末多的國王。他的兒子名叫羅阇，其子名叫勝羅阇，其子名叫賢善，其子名叫勝賢善。勝賢善的兒子名叫布薩他。布薩他的兒子投生為曼陀都。他具足七寶和四神通，作轉輪王統治，他左手屈曲右手擊掌時，從空中如天云般降下膝蓋高的七寶之雨。他是如此稀有奇特的人。 他玩童戲八萬四千年。作副王八萬四千年。作轉輪王八萬四千年，他的壽命無量。有一天他無法滿足欲愛，顯示出厭倦的樣子，大臣們問："大王為何厭倦？"他說："大人，當我觀察我的福德時，這個王位不夠，哪個地方更快樂？""天界，大王。"他拋起輪寶，與隨從一起去四大天王天。這時四大天王手持天花香，天眾圍繞來迎接他，帶他到四大天王天給他王位。他被眾人圍繞在那裡統治很長時間。 他在那裡也無法滿足渴愛，顯示出厭倦的樣子。於是四大天王問："大王為何厭倦？""比這天界哪個地方更快樂？""我們如同別人的僕從。三十三天比這裡快樂百倍。"曼陀都拋起輪寶，隨從圍繞朝三十三天前進。這時天帝釋手持天花香，天眾圍繞來迎接，牽著他的手說："大王請來這裡。" 這時當國王被天眾圍繞前進時，主藏臣寶帶著輪寶和隨從返回人間回到自己家。帝釋帶曼陀都到帝釋宮，把諸天分成兩部分，把自己的王位一分為二給他。從那時起兩人一起統治。時間如此流逝，帝釋用盡三億六千萬年壽命後命終。另一個帝釋出生，他也同樣作天王后壽盡命終。如此三十六個帝釋命終，而曼陀都仍以人間享受方式統治天界。 隨著時間流逝，他的欲愛更加增長，他想："半個王位於我何用？殺了帝釋我要獨自統治。"但無法殺死帝釋，這欲愛實在是災禍之根。因此： 3 此中知足為最樂，過貪之人遭損害； 此世他世諸安樂，永遠不得真快樂。 4 從貪生起諸憂愁， 從貪生起諸恐怖； 若人解脫于貪愛， 無有憂愁何恐怖。 5 貪愛奴僕眾生類，王賊等難所生起； 斷手等苦諸痛楚，遭受逼惱無暫停。

6.

Yena lobhena jātena, sadā jīyanti pāṇino;

Khettaṃ vatthuṃ hiraññaṃca, gavāssaṃ dāsaporisaṃ;

Sabbatthāmena so lobho, pahātabbova viññunāti.

Tato atricchāvihatassa tassa āyusaṅkhāro parihāyi, jarā sarīraṃ pahari, manussasarīrañhi nāma na devalokebhijjati, tatha so devalokā bhassitvā bandhumatīnagaruyyānaṃ pāvisi, uyyānapālo tassa āgatabhāvaṃ rājakulaṃ nivedesi. Rājā rājakulā āgantvā uyyāneyeva āsanaṃ paññāpesi. Tato mandhātā uyyāne paññattavarāsane nipanno anuṭṭhānaseyyaṃ kappesi. Tato amaccā deva tumhākaṃ parato kinnu kathesāmāti pucchiṃsu, mama parato tumhe imaṃ sāsanaṃ mahājanassa katheyyātha, mandhātumahārājā dvisahassadīpaparivāresu catūsu mahādīpesu cakkavattirajjaṃ kāretvā cātumahārājikesu rajjaṃ kāretvā chattiṃsasakkānaṃ āyuparimāṇena devaloke rajjaṃ kāretvā kālamakāsīti. So evaṃ vatvā kālaṃkatvā yathākammaṃ gatoti imamatthaṃ pakāsetuṃ bhagavā catumahāparisamajjhe imā gāthāyo āha.

7.

Yāvatā candimasuriyā, pariharanti disā bhanti virocanā;

Sabbeva dāsā mandhātā, ye pāṇā pathavinissitā.

8.

Na kahāpaṇavassena, titti kāmesu vijjati;

Appassadā dukhā kāmā, iti viññāya paṇḍito.

9.

Api dibbesu kāmesu, ratiṃso nādhigacchati;

Taṇhākkhayarato hoti, sammāsambuddhasāvakoti.

Taṃ sutvā bahū sotāpattiphalādīni pāpuṇiṃsūti.

10.

Iti gatiniyatānaṃ bodhiyā uttamānaṃ;

Sakavasamupanetvā deti dukkhātitaṇhā;

Aniyatagatikānaṃ kā kathā mādisānaṃ;

Jahatha tamiti mantvā bho bhajavho tivatthuṃti.

Mahāmandhātuvatthuṃ aṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 6 因此貪慾而生起，眾生常受諸損失； 田地房舍與金銀，牛馬奴僕諸財物； 此貪應當以全力，智者斷除不留余。 因此被過度貪慾所害，他的壽命衰減，衰老襲擊身體。因為人身不能在天界毀壞，所以他從天界墜落到盤頭摩底城的園林。園丁把他來到的訊息報告王家。國王從王宮來到園林設定座位。這時曼陀都躺在園林中設定的高貴座位上，進入不起之臥。這時大臣們問："大王，我們該在您之後說什麼？" "在我之後你們要向大眾宣說這個教誡：'大王曼陀都統治了兩千島嶼環繞的四大洲作轉輪王，又在四大天王天統治，又以三十六個帝釋的壽量在天界統治後命終。'"他這樣說完命終后隨業而去。 爲了顯明這個道理，世尊在四眾集會中說這些偈頌： 7 日月所行處，光明照諸方； 大地眾生類，皆為曼陀奴。 8 非以金錢雨，能滿諸欲樂； 少味多憂苦，智者應覺知。 9 即使天界欲，亦不得滿足； 正覺弟子樂，滅盡諸渴愛。 聽聞此後，許多人證得預流果等。 10 如是決定趣向最上菩提者， 貪愛引入自己勢力生憂苦； 何況我等未定趣向之人眾， 思維舍彼貪愛修三妙事業。 大曼陀都的故事第八。

1. Buddhavammavāṇijakavatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe kira pāṭaliputtanagare buddhavammo nāma vāṇijako ahosi vāṇijakakammena jīvamāno. So aparabhāge satthavāhehi saddhiṃ gāmanigamajanapada rājadhānīsu vāṇijjaṃ payojayamāno vicarati, tasmiṃ samaye bhagavānekabhikkhusahassaparivuto janapadacārikaṃ carati bahū devamanusse saṃsārakantārā uttārento. Tadā so bhagavantaṃ addasa dvattiṃsalakkhaṇānubyañjanapatimaṇḍitaṃ jalamānasuvaṇṇameruṃ viyavirocamānaṃ mahābhikkhusaṅghaparivutaṃ, disvā paramapītiyā phuṭasarīro añjaliṃ paggayha bhagavantaṃ upasaṅkamitvā vanditvā sāyaṇhe bhagavantaṃ bhattena nimantesi buddhasāsane aparicitabhāvena. Athassa bhagavā vikālabhojanā paṭiviratā tathāgatāti āha. Atha so bhagavantaṃ vanditvā kiṃ bhante bhagavantā vikāle bhuñjissantīti, athassa kathaṃ paṭicca bhagavā aṭṭhavidhaṃ pānaṃ tathāgatānaṃ vikāle bhuñjituṃ kappati. Seyyathidaṃ, ambapānaṃ jambupānaṃ cocapānaṃ mocapānaṃ phārusakapānaṃ madhupānaṃ muddikapānaṃ sālūkapānanti. Taṃ sutvā vāṇijo sahasakkārārasehi muddikapānaṃ katvā buddhapamukhassa bhikkhusaṅghassa adāsi, sabhikkhusaṅgho satthā paribhuttapānīyaraso tassa dhammaṃ desetvā janapadacārikaṃ pakkāmi. Sopi pasannamānaso hutvā nivatto saddhiṃ vāṇijakehi tesu tesu janapadesu vāṇijjaṃ payojento mahāvattanīyaṃnāma kantāraṃ pāpuṇi, tatta tesaṃ sabbesuyeva sakaṭesu pānīyaṃ parikkhayamagamāsi. Tattha sabbamanussānaṃca balīvaddānaṃca pānīyaṃ nāhosi. Atha so vāṇijo pipāsābhibhūto tesu tesu sakaṭesu pānīyaṃ pariyesanto vicarati. Athekasmiṃ sakaṭe manussā taṃ disvā kāruññena etthāgaccha, imasmiṃ koḷambe thokaṃ pānīyaṃ atthi pivāti vadiṃsu. Ta to so gantvā pānīyaṃ pivi. Tassa taṃ rasaṃ muddikapānarasasadisaṃ ahosi, pivantova so evaṃ cintesi. Sammāsambuddhassa tadā me dinnamuddikapānassa nissando ajja sampatto bhavissatīti accherabbhutacitto somanassajāto gantvā sayameva cāṭiyā pidhānaṃ vivari. Sakalāpi sā cāṭi muddikapānena paripuṇṇā ahosi. Tato so ra sava ntaṃ ojavantaṃ aparikkhayaṃ dibbapānasadisaṃ pānīyaṃ disvā paramāya pītiyā phuṭasarīro ugghosesi sabbe pānīyaṃ pivantūti. Taṃ sutvā sabbe sannipatitvā pānīyaṃ disvā abbhutacittā jātā. Vāṇijo tesaṃ majjhe buddhānubhāvaṃ pakāsento āha.

1.

Passathedaṃ bhavanto bho, ānubhāvaṃ mahesino;

Acintanīyamaccheraṃ, sandiṭṭhika makālikaṃ.

2.

Pasannamanasā buddhe, dinnaṃ pānīyakaṃ mayā;

Vipaccati idāneva, taṃ dānaṃ munivāhasā.

3.

Ojavantaṃ sukhannaṃva, sītalaṃ madhuro dakaṃ;

Dibbapānaṃva devānaṃ, jātamabbhutamakkhayaṃ.

4.

Sīlavantesu ko nāma, na dadeyya vicakkhaṇo;

Idha loke paratteca, sukhadaṃ dāna muttamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 佛護商人的故事之緣起 據說在閻浮提的華氏城（現今印度比哈爾邦巴特那）有一個名叫佛護的商人以經商為生。他後來與商隊首領們一起在村鎮、地區、王城中經商往來。這時世尊與一千比丘圍繞著在地方遊行，幫助許多天人度過輪迴的荒野。 那時他看見世尊具足三十二相好莊嚴，如閃耀的金須彌山般光輝，被大比丘僧團圍繞。看見后全身充滿最上喜悅，舉手合掌靠近世尊禮拜，因為不熟悉佛教，在傍晚請世尊用餐。這時世尊說："如來已離非時食。"於是他禮拜世尊問："尊者，世尊在非時不食用什麼？" 於是世尊因這話說明如來在非時可飲用八種飲料。即：芒果飲、蒲桃飲、香蕉飲、芭蕉飲、波盧沙果飲、蜜飲、葡萄飲、蓮藕飲。聽到這些，商人立即以各種調味料製作葡萄飲供養以佛陀為首的比丘僧團。師尊和比丘僧團飲用后為他說法，繼續遊行各地。 他也心生歡喜，回去與商人們在各地經商，到達名叫大道的荒野。在那裡他們所有車上的水都用盡了。那裡所有人和牛都沒有水。這時商人被渴所逼，在各輛車上尋找水。這時一輛車上的人看見他，憐憫地說："來這裡，這個水罐里還有一點水可以喝。"於是他去喝水。對他來說那味道如同葡萄飲。正在喝時他這樣想："這一定是當時我供養正等正覺者葡萄飲的果報今天成熟了。"生起稀有驚奇之心，歡喜地去自己打開罐子的蓋子。整個罐子都裝滿了葡萄飲。 這時他看見這有味道、有營養、用不完、如天飲般的飲料，全身充滿最上喜悅，大聲宣告："所有人都來喝水！"聽到這話，所有人聚集看見水後生起驚奇之心。商人在他們中間宣說佛陀的威力說： 1 請看諸位長者，大仙人威力事； 不可思不可思，現見非時現。 2 我以清凈之心，供佛飲料水； 今時即得果報，牟尼導師恩。 3 具足營養美味，清涼甘美水； 如同天人飲料，生起奇蹟無盡。 4 持戒功德者前，明智誰不施； 此世與他世中，佈施最上樂。

5.

Yathi cchitaṃ gahetvāna, pivantu madhuro dakaṃ;

Bhājanānica pūretvā, yantu sabbe yathicchitanti.

Evañca pana vatvā sabbe manusseca balīvaddeca muddikaraseneva santappesi. Tato tato āgatāpi pānīyaṃ pivantoca pānīyaṃ akkhayaṃ ahosi. Tato vāṇijo satthavāhehi saddhiṃ vāṇijjaṃ payojetvā sakanagaraṃ āgacchanto bhagavantaṃ passitvā gamissāmīti veḷuvanaṃ gantvā satthāraṃ vanditvā katānuñño ekamante nisīdi. Satthāpi tena saddhiṃ madhurapaṭisanthāramakāsi. Upāsakopi bhante tumhākaṃ pāṭihāriyaṃ disvā pasanno vanditvā gamissāmīti āgatomhi, evañce vañca pāṭihāriyanti vitthārena kathesi. Athassa bhagavā dhammaṃ desesi. So dhammaṃ sutvāna satthāraṃ svātanāya nimantetvā mahādānaṃ datvā attano gehameva agamāsi. So tato paṭṭhāya dānādīni puññāni katvā tato cuto devaloke dvādasayojanike kanakavimāne devaccharāparivuto devissariyasamannāgato nibbatti. Tassa pubbakammapakāsanatthaṃ tattha tattha ratanabhājanesu dibbamayehi muddikapānehi paripuṇṇaṃ ahosi. Pānīyaṃ pivitvā devā naccanti vādenti kīḷantīti.

6.

Na vipulajinasāraṃ jānamāno janevaṃ,

Labhati vipulabhogaṃ toyamattassa dānā;

Viditaguṇagaṇā bho tīsu vatthūsu tumhe,

Labhatha khalu visesaṃ sīlavantesu dānāti.

Buddhavammavāṇijakassa vatthuṃ navamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 5 隨意取用飲，甘美之水味； 盛滿諸器皿，隨意盡帶去。 這樣說完后，用葡萄汁使所有人和牛都滿足。即使後來的人喝水，水也用不完。之後商人與商隊首領們做完生意，在回本城時想："我要去見世尊。"就去竹林精舍禮拜世尊，得到允許後坐在一旁。世尊也與他作親切的交談。優婆塞說："尊者，我看見您的神變心生歡喜，來禮拜后要回去。"並詳細講述了這樣那樣的神變。 這時世尊為他說法。他聽聞法后邀請世尊明天應供，做大布施后回到自己家。從那時起他做佈施等功德，命終后投生天界十二由旬的金宮殿中，被天女圍繞具足天界威力。為顯示他過去業的果報，在那裡各處寶器中裝滿天界葡萄飲。諸天飲用后跳舞、奏樂、遊戲。 6 不知勝者深妙法，眾生如是飲水施； 知眾功德三寶事，持戒佈施得殊勝。 佛護商人的故事第九。

1. Rūpadeviyā vatthumhi ayamānupubbīkathā

Atīte kira vipassissa bhagavato kāle tasmiṃ nagare ekā gāmadārikā vihāre āhiṇḍantī ekaṃ gilānabhikkhuṃ disvā kampamānahadayā upasaṅkamitvā vanditvā bhante kote ābādho sarīraṃ pīḷetīti pucchi. Tenāpi bhagini kharābādho me pīḷetīti vutte sā tenahi bhante ahaṃ taṃ rogaṃ vūpasamessāmīti nimantetvā gehaṃ gantvā taṃ pavattiṃ mātāpitunnaṃ kathetvā tehi anuññātā puna divase nānaggarasena bhesajjāhāraṃ sampādesi, tato so bhikkhu punadivase cīvaraṃ pārupitvā bhikkhāya caranto tassā gehaṃ gantvā aṭṭhāsi. Sā theraṃ āgataṃ disvā somanassajātā pattaṃ gahetvā āsanaṃ paññāpetvā adāsi. Tattha nisinnaṃ taṃ āhārena sādhukaṃ parivisitvā sakkāra makāsi. Athassā saddhābalena bhuttamatteyeva so ābādho vūpasami. Tato so vūpasantarogo dutiyadivase tassā gehaṃ nā gamāsi. Atha sā vihāraṃ gantvā taṃ vanditvā kasmānāgatatthāti pucchitvā tena me bhagini byādhi vūpasami, tasmā nāgatosmīti vutte sā sādhu bhanteti somanassajātā gehameva agamāsi. Sā tena puññakammena kālaṃ katvā devaloke nibbatti. Tassā tattha dvādasayojanikaṃ kanakavimānaṃ nibbatti. Sā tattha devissariyaṃ anubhavantī chabuddhantaraṃ khepetvā amhākaṃ bhagavato kāle jambudīpe devaputtanagare udiccabrahmaṇakule jeṭṭhabrāhmaṇassa bhariyāya kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi, sā paripāka manvāya mātukucchito nikkhami. Tassā mātukucchito nikkhantakālato paṭṭhāya divase divase aṭṭhaṭṭhanālimattaṃ taṇḍulaṃ nibbattati. Tassā rūpasampattiṃ disvā pasannā mātāpitaro rūpadevīti nāma makaṃsu. Pacchā taṃ patirūpena dārakena niyojesuṃ. Athassā taṇḍula- nālimattaṃ gahetvā pacituṃ āraddhe icchiticchitamaṃsādibyañjanañja sappinavanītadadhikhīrādigorasañca jīramaricādikaṭukabhaṇḍañca kadalipanasamadhuguḷādiupakaraṇañca bhājanāni pūretvā nibbattati, tāya hatthena gahitaṃ kiñci khādanīyaṃ bhojanīyaṃvā pūtibhāvaṃ na gacchati, bhattukkhaliṃ gahetvā sakalanagaravāsino bhojentiyāpi ekakaṭacchumattaṃ bhattaṃ gahitaṭṭhānaṃ na paññāyati. Evaṃ aparikkhayapuññā ahosi, sakaladevaputtanagare candasuriyāva pākaṭā ahosi, atha sā pañcasatabhikkhū nimantetvā niccaṃ sakanivesaneyeva bhojeti, tadā tesaṃ antare paṭisambhidāpatto mahāsaṅgharakkhitattheronāma imissā puññānubhāvaṃ dibbacakkhunā disvā na jānāti esā atthanā pubbe katakammaṃ. Yannūnāhaṃ assā pakāseyyanti ekadivasaṃ tassā nivesane bhuñjitvā anumodanaṃ karonto jānāsi bhagini tayā pubbe katakammanti pucchi, na jānāmi bhante. Sotumicchāmīti, athassā so pubbakammaṃ pakāsento.

1.

Ekanavute ito kappe,

Vipassīnāma nāyako;

Ahosi loke lokeka,

Nāyako chinnabandhano.

2.

Tadā tasmiṃ pure ramme, āsi tvaṃ gāmadārikā;

Āhiṇḍantī vihārasmiṃ, addakkhi jinasāvakaṃ.

3.

Rogāturaṃ kisaṃ paṇḍuṃ, assasantaṃ muhuṃ muhuṃ;

Disvāna kampitā cittā, nimantetvāna taṃ muniṃ.

4.

Bhesajjañceva bhattañca, adā tvaṃ tena so yati;

Abyābādho anīghoca, ahosi anupaddavo.

5.

Tato tvaṃ tena kammena, sukatena tato cutā;

Jātāsi devalokasmiṃ, sabbakāmasamiddhinī.

6.

Tattha te puññatejena, pāsādo ratanāmayo;

Maṇithūpisatākiṇṇo, kūṭāgārehi laṅkato.

我來為您 譯這段巴利文： 容貌天女的故事之緣起 據說在過去毗婆尸世尊時期，在那座城裡有一個村女在寺院中游逛時看見一位生病的比丘，心生憐憫走近禮拜后問："尊者，什麼病痛折磨您的身體？"當他說："妹妹，我被嚴重的病痛折磨。"她說："那麼尊者，我要使這病平息。"邀請他后回家告訴父母這事，得到允許后第二天準備各種美味的藥食。 這時那位比丘第二天穿上袈裟托缽時來到她家站著。她看見長老來到心生歡喜，接過缽設座后供養。在那裡坐下後，她用食物好好供養他作供養。這時因她信心的力量，他吃完后病就平息了。因此病癒后第二天他沒去她家。這時她去寺院禮拜他問："為什麼不來？"當他說："妹妹，我的病已經好了，所以沒來。"她說："善哉，尊者。"心生歡喜回家。 她因這功德命終后投生天界。她在那裡得到十二由旬的金宮殿。她在那裡享受天界威力度過六佛期間，在我們世尊時期投生在閻浮提天子城高種婆羅門家長子的妻子腹中。她胎兒成熟后從母胎出生。從她出生時起，每天都出現八缽量的米。父母看見她容貌莊嚴心生歡喜，給她取名"容貌天女"。後來為她安排適當的丈夫。 這時當她取一缽量的米開始煮時，如意所需的肉等調味品、酥油、生酥、酸奶、牛乳等乳製品、姜、胡椒等調味料、香蕉、麵包果、蜜糖等用品都裝滿器皿而出現。她手碰過的任何硬食軟食都不會腐壞。即使用飯匙供養全城居民，取一勺飯的地方也看不出來。如此她的福報用不盡，在整個天子城如日月般出名。 這時她邀請五百比丘經常在自己家供養。那時其中有一位名叫大僧護的證得無礙解的長老用天眼看見她的福德威力，不知道她自己過去所做的業。想："我應該為她說明。"有一天在她家吃完飯做隨喜時問："妹妹，你知道你過去所做的業嗎？"她說："不知道，尊者。我想聽。"這時他為她顯示過去業說： 1 九十一劫以前時， 毗婆尸名為導師； 出現於世為世間， 唯一導師斷諸縛。 2 那時美城你曾為， 一位村中女子身； 遊逛寺院遇見了， 勝者弟子修行者。 3 病痛消瘦面色黃， 頻頻喘息苦難當； 見已心生大憐憫， 邀請牟尼入家中。 4 藥物飲食汝供養， 因此比丘得安康； 無病無惱無衰損， 平安無事樂安康。 5 其後你以此善業， 所作善事命終后； 投生天界具福報， 一切欲樂皆圓滿。 6 那時因你福德力， 寶石所成之宮殿； 珠寶柱列百成行， 尖頂樓閣為莊嚴。

7.

Nekagabbhasatākiṇṇo, sayanāsanamaṇḍito;

Accharāsatasaṃkiṇṇo, naccagītādisaṃkulo.

8.

Rambhāmbajambusannīra, pūgapunnāgapāṭalī;

Nāgāditarusaṇḍehi, maṇḍituyyānapantihi.

9.

Padumuppalakaḷāra, kundakānanamaṇḍite;

Madhumattālipālīhi, sārasīsarasaṃkule.

10.

Devaputtehi nekehi, tathā devaccharāhica;

Niccussave mahābhoge, vimāne mananandane.

11.

Tvamevaṃ devalokamhi, vindamānā mahāyasaṃ;

Addhānaṃ vītināmetvā, nibbute gotame jine.

12.

Jambudīpe idāni tvaṃ, nibbattā udite kule;

Puññapaññāguṇāvāsā, rūpenaggā piyaṃvadā.

13.

Etaṃ te devalokasmiṃ, devissariyamabbhutaṃ,

Imaṃ te idha lokasmiṃ, sabbaṃ mānusikaṃ sukhaṃ.

14.

Vipassimunino kāle, tvaṃ tassekassa bhikkhuno;

Adā dānaṃ gilānassa, tassa taṃ phalamīdisaṃ.

15.

Kātabbañhi sadā puññaṃ, icchantena sukhappadaṃ;

Tasmā tvaṃ sabbadā bhadde, ussukkā kusale bhavāti.

Evaṃ so tassa purimattabhāve katakammaṃ pakāsetvā idāni puññakamme appamādā bhavāti anusāsi. Sā therassa dhammadesanaṃ sutvā paramasomanassā tato paṭṭhāya dānādīsu niratā puññāni karontī teneva somanassena sotāpannā ariyasāvikā ahosīti.

16.

Iti taruṇakumārī puññakammesu sāraṃ,

Aviditaguṇamattā datva bhikkhussa dānaṃ;

Divimanujasukhaṃ sālattha tumhe bhavantā,

Viditakusalapākā kiṃ na labbhetha santiṃ.

Rūpadeviyā vatthuṃ dasamaṃ.

Dhammasoṇḍakavaggo pathamo.

Nandiyarājavaggo

1. Nandiyarājassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Ito kira kappasatasahassamatthake padumuttaro nāma satthā loke udapādi sadevakaṃ lokaṃ saṃsārakantārā uttārento. Tasmiṃ kira samaye eko kuṭumbiko satthu dhammadesanaṃ sutvā pasannamānaso buddhapamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nimantetvā mahādānaṃ sajjetvā attano bhavanaṃ devabhavanamiva alaṅkaritvā buddhārahaṃ mahāsanaṃ paññāpetvā gantvā bhagavantaṃ yāci kāloyaṃ bhante bhagavato bhattaggassa upasaṅkamanāyāti. Atha bhagavā bhikkhusaṅghaparivuto mahatā buddhānubhāvena gantvā nisīdi paññattavarabuddhāsane, tato kuṭumbiko haṭṭho udaggo sapariso bhagavantaṃ parivisati anekehi madhurannapānādīhi. Tadā tassa bhagavato sāsane dhutaṅgadharānaṃ aggo vasabhattheronāma mahāsāvako sapadānavattena piṇḍāya caramāno tassa kuṭumbikassa gehadvāre aṭṭhāsi, atha so theraṃ disvā bhante satthā antogehe nisinno, tumhepi pavisathāti yāci, thero apavisitvāva agamāsi, kuṭumbiko bhagavantaṃ upasaṅkamitvā tamattaṃ vatvā kiṃ bhante sadevake loke bhagavatāpi uttaritaro guṇena saṃvijjatīti āha. Athassa satthā puttopamaṃ dassetvā therassa guṇe vaṇṇento evamāha.

1.

Pālenti nimmalaṃ katvā, pātimokkhādisaṃvaraṃ;

Samādinnadhutaṅgāca, appicchā munisūnavo.

2.

Nicca mantakayuddhamhi, naddhā yodhāva dappitā;

Puññānaṃ vatthubhūtā te, devamānusakā dinaṃ.

3.

Dhāremahaṃ vaṇṇavantaṃ, sīveyyampica cīvaraṃ;

Buddhaputtā mahānāgā na dhārenti tathāvidhaṃ.

4.

Dhārenti te paṃsukūlaṃ, saṅghāṭetvā pilotike;

Vaṇacchādanacolaṃva, icchālobha vivajjitā.

5.

Sādiyāmi sadā hambho, upāsakanimantanaṃ;

Neva sādenti sambuddha, putto pāsakayācanaṃ.

6.

Sapadānena yaṃ laddhaṃ, lūkhaṃvāpi paṇītakaṃ;

Tena tussanti me puttā, rasagedhavivajjitā.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 百間房室密佈滿，臥具座椅為莊嚴； 百天女眾密集聚，歌舞音樂常盈滿。 8 香蕉芒果蒲桃樹，檳榔龍腦及木槿； 龍樹等類諸樹林，莊嚴園林成行列。 9 蓮花青蓮芽苞開，昆陀花林為裝飾； 蜜蜂群集常飛舞，天鵝水鳥聚湖中。 10 眾多天子在其中，以及天女諸眷屬； 常行盛大歡樂會，宮殿令人心歡喜。 11 你在天界如是住，享受大名聲福報； 時光流逝經長久，直至瞿曇佛涅槃。 12 現今投生閻浮提，出生高貴之家族； 福智功德之所依，容貌第一語親切。 13 此是你在天界中，稀有天界威神力； 此是你在人間界，一切人間安樂事。 14 毗婆尸牟尼時期，你對一位病比丘； 佈施供養作功德，今得如是諸果報。 15 應當恒常修功德，若欲獲得安樂果； 是故賢女汝當常，精勤努力修善業。 如此他顯示她前世所做的業后，現在教誡她說："對功德業要不放逸。"她聽聞長老的說法後生起最上歡喜，從那時起熱衷於佈施等，修諸功德，以此歡喜心成為預流聖弟子。 16 如是年輕少女行善業精華， 不知功德量施比丘供養； 獲得天人安樂諸位賢者， 已知善業果報豈不得寂靜。 容貌天女的故事第十。 法行者品第一。 歡喜王品 歡喜王的故事之緣起 據說在十萬劫之前，名為蓮華佛的導師出現於世，幫助天人世間度過輪迴的荒野。這時據說有一個居士聽聞世尊說法心生歡喜，邀請以佛為首的比丘僧團，準備大布施，將自己的住所裝飾如天宮般，設定適合佛陀的高座，去請世尊說："尊者，這是世尊前往供養處的時候。" 這時世尊與比丘僧團圍繞，以大佛威力前往坐在設定的殊勝佛座上。這時居士心生歡喜，與眷屬一起用各種甜美飲食供養世尊。那時在世尊教法中持頭陀行第一的婆娑跋長老大弟子依次乞食來到那居士家門前。這時他看見長老說："尊者，世尊在屋內坐著，請您也進來。"長老沒有進去就走了。居士走近世尊說了此事後問："尊者，在天人世間是否有比世尊更殊勝功德者？"這時世尊示現子喻讚歎長老的功德說： 1 清凈守護無瑕垢，波羅提木叉諸律； 受持頭陀行少欲，牟尼之子諸聖者。 2 常在最後戰鬥中，如勇士般生勇猛； 為諸功德之根基，天人供養之福田。 3 我身披著美錦衣，色彩鮮豔之袈裟； 佛子大龍聖弟子，不著如是華麗衣。 4 披著糞掃衣為衣，縫補破布作僧伽； 如同覆蓋瘡傷布，遠離貪慾諸渴愛。 5 我常接受優婆塞，供養邀請諸善事； 佛子不受優婆塞，邀請供養諸佈施。 6 次第乞食所得者，無論粗劣或精美； 我子知足常滿意，遠離味著諸貪求。

7.

Nipajjāmi ahaṃ sādhu, santhate sayane subhe;

Na te seyyaṃ pakappenti, saṃsārabhayabhīrukā.

8.

Ṭhānā sanagamanena, kappenti iriyāpathaṃ;

Nekabhūmisamākiṇṇa, pāsādesu vasāmahaṃ.

9.

Buddhaputtā tathācchannaṃ, na kadā pavisanti te;

Rukkhamūle susānasmiṃ, abbhokāse ramanti te.

10.

Bhāvetvā bhavanāsāya, hetuṃ bhāvanamuttamaṃ;

Ahaṃ gāme vasissāmi, pāpento janataṃ sivaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 我常安臥睡眠樂，柔軟鋪設妙床褥； 彼等不求如是臥，畏懼輪迴諸過患。 8 住立行走諸威儀，調整身體諸動作； 我住許多層樓閣，眾多住處皆莊嚴。 9 佛子從不入如是，遮蔽覆蓋諸住處； 樹下墓地露天處，彼等歡喜常安住。 10 修習斷除諸有愛，最上禪修為因緣； 我住村落度眾生，引導大眾趣寂靜。

11.

Ramanti mama puttā te, pantasenāsane kakā;

Tesaṃ mahattaro santo, theroyaṃ vasabho mahā;

Dhutapāpo dhutaṅgaggo, ñātoyaṃ mama sāsaneti.

我來為您翻譯這段巴利文： 11 我子獨住遠離處，常樂寂靜修行道； 彼等長老最尊勝，此婆娑跋大長老； 除惡持頭陀第一，我教法中廣知名。

Evaṃ bhagavā hatthaṃ ukkhipitvā candamaṇḍale paharanto viya therassa guṇe pakāsesi, tato so tassa guṇakathaṃ sutvā sayampitaṃ ṭhānantaraṃ kāmayamāno yannūnāhaṃ anāgate aññatarassa sammāsambuddhassa sāsane dhutaṅgadharānaṃ aggo bhavissāmīti taṃ ṭhānantaraṃ patthento bhagavato pādamūle nipajji, satthā taṃ kāraṇaṃ upaparikkhitvā ito kappasatasahassamatthake gotamo nāma satthā uppajjissati. Tvaṃ tadā dhutaṅgadharānaṃ aggo hutvā kassa poti paññāyissatīti byākaraṇa madāsi. Tato paṭṭhāya so somanasso puññakammaṃ katvā tato cuto devamanussesu devissariyaṃ anubhavanto vipassīsammāsambuddhakāle ekasāṭako nāma brāhmaṇo hutvā mahādānaṃ adāsi. Tato cuto kassapasammāsambuddhe parinibbute bārāṇasīnagare bārāṇasīseṭṭhi hutvā nibbatto dānādīni puññāni katvā tato cavitvā saṃsāre saṃsaranto dasavassasahassā yukesu manussesu bārāṇasiyaṃ eko kuṭumbiko hutvā nibbatti. So panāyaṃ kuṭumbiko araññe jaṅghāvihāraṃ anuvicaranto paccantime janapade araññāyatane aññataraṃ paccekabuddhaṃ addasa. So ca paccekabuddho tattha cīvarakammaṃ karonto anuvāte appahonte saṃharitvā ṭhapetuṃ āraddho. Kuṭumbiko taṃ disvā bhante kiṃ karothāti pucchi. So paccekabuddho appicchatāya tena puṭṭho na kiñci vutto hoti. So cīvaradussaṃ nappahotīti ñatvā attano uttarasāṭakaṃ paccekabuddhassa pādamūle ṭhapetvā agamāsi. Paccekabuddho taṃ gahetvā anuvātakaṃ āropento cīvaraṃ katvā pārupi. Kuṭumbiko jīvitapariyosāne kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane nibbattitvā tattha yāvatāyukaṃ dibbasampattiṃ anubhavitvā tato cavitvā bārāṇasito tiyojanamattake ṭhāne aññatarasmiṃ nagare nibbatti, tassa mātāpitaro nandiyoti [nandītināmaṃ itisabbattha] nāmaṃ akaṃsu, tassa satta bhātaro ahesuṃ, sesā cha bhātaro nānākammantesu byāvaṭā mātāpitunnaṃ posenti. Nandiyo pana akammasīlo geheyeva vasati. Tasmā tassa sesā kujjhanti. Mātāpitaropi nandiyaṃ āmantetvā ovadanti. So tuṇhī hoteva. Athāparasmiṃ samaye gāme nakkhattaṃ saṅghuṭṭhaṃ, tadā so mātaraṃ āha. Amma sāṭakaṃ dehi, nakkhattaṃ kīḷissāmīti, sā dhota- vatthaṃ nīharitvā adāsi, amma thūlaṃ idanti, sā aññaṃ nīharitvā adāsi, tampi paṭikkhipi. Atha naṃ mātā āha. Tāta yādise mayaṃ gehe jātā, natthi ito sukhumatarassa paṭilābhāya puññanti, labhanaṭṭhānaṃ gamissāmi ammāti. Putta ahaṃ ajjeva tava bārāṇasīnagare rajjapaṭilābhaṃ icchāmīti āha. So sādhu ammāti mātaraṃ vanditvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Mātuyā panassa evaṃ ahosi. Kahaṃ so gamissati, pubbeviya idhavā etthavā gehe nisīditvā āgacchatīti, so pana puññaniyāmena codiyamāno gāmato nikkhamitvā bārāṇasiṃ gantvā senaguttassa gehe paṭivasati, athekadivasaṃ so tassa kammakārehi saddhiṃ sallapanto nisīditvā pacalāyanto supinaṃ addasa. Mukhena antaṃ nikkhamitvā sakalajambudīpe pattharitvā antokucchimeva pāvisi. Pabuddho so bhīto mahāsaddamakāsi. Atha naṃ mahāsenagutto pucchi. Nandiyo supinaṃ addasanti āha. Atha tena kīdisanti puṭṭho kathesi, tato senagutto taṃ attano kulūpagaṃ paribbājikaṃ pucchi ko tassa vipākoti. Paribbājikā yadi bho itthī passati.

我來為您 譯這段巴利文： 如此世尊舉手如擊打月輪般顯示長老的功德。這時他聽聞其功德后，自己也希望得到這地位,想："愿我在未來某位正等正覺者的教法中成為持頭陀行第一者。"發願得到這地位后俯伏在世尊足下。世尊觀察此因緣后授記說："從今往後十萬劫,將有名為瞿曇的導師出世。那時你將成為持頭陀行第一者,以某某名號而聞名。" 從那時起他心生歡喜行諸功德,命終后在天人間享受天界威力。在毗婆尸正等正覺者時期成為名叫一衣婆羅門者做大布施。此後命終,在迦葉正等正覺者涅槃后投生波羅奈城(現今印度瓦拉納西)為波羅奈長者。行佈施等功德後命終,在輪迴中流轉時,在壽命一萬年的人間投生波羅奈為一居士。 這位居士在林中行走時,在邊地森林處看見一位辟支佛。那位辟支佛在那裡做袈裟,因緣邊不夠而開始收起放置。居士看見后問："尊者,您在做什麼？"那位辟支佛因少欲,被問也不說什麼。他知道袈裟布不夠,就把自己的上衣放在辟支佛足下而去。辟支佛取用它做緣邊完成袈裟后穿上。 居士命終后投生忉利天,在那裡盡壽享受天界安樂,此後命終投生在離波羅奈三由旬處的一座城市。他的父母給他取名歡喜。他有七個兄弟,其餘六個兄弟從事各種工作養活父母。但歡喜無所事事只住在家裡。因此其他人對他生氣。父母也叫歡喜來教導他。他只是保持沉默。 這時另一天村裡舉行節日,這時他對母親說："母親,給我衣服,我要去過節。"她拿出洗凈的衣服給他。"母親,這太粗糙了。"她又拿出另一件給他,他也拒絕了。這時母親對他說："孩子,像我們這樣出生的家庭,沒有獲得比這更細軟的福德。""我要去能得到的地方,母親。""孩子,我今天就希望你在波羅奈城得到王位。"他說："善哉,母親。"禮拜母親右繞后離開。 但他母親這樣想："他會去哪裡?像以前一樣坐在這裡家裡就會回來。"但他被善業的力量推動,離開村子去波羅奈住在軍護家。有一天他與其僕人們交談坐著打盹時看見一個夢。從口中出來的腸子遍佈整個閻浮提后又回到腹中。醒來后他害怕發出大聲。這時大軍護問他："歡喜,你看見夢了嗎？"他說是的。當被問是什麼樣的夢時他說了。這時軍護問他的親近的女遊行者這夢有什麼果報。女遊行者說："大德,如果女人看見...

Sattadivasabbhantareyeva abhisekaṃ labhati, yadi puriso passati, tatheva rājā hotīti kathesi. Senagutto tassā taṃ kathaṃ sutvā imaṃ mama ñātiṃ karomīti attano satta dhītare pakkositvā paṭipāṭiyā pucchi. Nandiyassa santike vasathāti, sesā sabbā na icchiṃsu, na mayaṃ jānāma etaṃ adhunāgataṃ kulavantaṃ vā dukkulavantaṃvāti. Atha kaṇiṭṭhikaṃ pucchi. Sā yassa maṃ mātāpitaro dassanti. Tesaṃ vacanaṃ na bhindissāmīti sampaṭicchi, atha senagutto nandiyaṃ pakkositvā attano dhītaraṃ datvā tassa mahāsampatti madāsi. Tato sattame divase nandiyo tattha tattha āhiṇḍanto rañño maṅgaluyyānaṃ passissāmīti gantvā dhaṅgalasilāpaṭṭesasīsaṃ pārupitvā nipajji, so ca bārāṇasīrañño kālaṅkatassa sattamo divaso hoti. Amaccāca purohitoca rañño sarīrakiccaṃ kāretvā rājaṅgaṇe nisīditvā mantayiṃsu. Rañño ekāva dhītā atthi, putto panassa natthi. Arājikaṃ rajjaṃ na tiṭṭhati. Phussarathaṃ vissajjessāmāti. Te kumudapattavaṇṇe cattāro sindhave yojetvā setacchattapamukhaṃpañcavidharājakakudhabhaṇḍaṃ rathasmiṃyeva ṭhapetvā rathaṃ vissajjetvā pacchato turiyāni paggaṇhāpesuṃ. Ratho pācīdvārena nikkhamitvā uyyānābhimukho ahosi. Paricayena uyyānābhimukho gacchati. Nivattemāti keci āhaṃsu. Purohito mā nivārayitthāti āha. Ratho kumārakaṃ padakkhiṇaṃ katvā ārohaṇasajjo hutvā aṭṭhāsi. Purohito pārupaṇakaṇṇaṃ apanetvā pādatalāni olokento tiṭṭhatu ayaṃ dīpo. Dvisahassadīpa parivāresu catūsu mahādīpesu ekarajjaṃ kātuṃ samatthotivatvā tassa dhitiṃ upadhāretuṃ tikkhattuṃ turiyāni paggaṇhāpesi. Atha kumāro mukhaṃ vivaritvā oloketvā kena kāraṇena āgatatthāti āha, deva tumhākaṃ rajjaṃ pāpuṇātīti, rājā kahanti, devattaṃ gato sāmīti, kati divasā atikkantāti, ajja sattamo divasoti. Putto vā dhītā vā natthīti, dhītā atthi deva. Putto na vijjatīti, tenahi karissāmi rajjanti, te tāvadeva abhisekamaṇḍapaṃ kāretvā rājadhītaraṃ sabbālaṅkārehi alaṅkāritvā uyyānaṃ netvā kumārassa abhisekaṃ akaṃsu, athassa katābhisekassa satasahassagghanakaṃ vatthaṃ ānesuṃ, so kimidaṃ tātāti āha, nivāsanavatthaṃ devāti, nanu tātā thūlaṃti, manussānaṃ paribhogavatthesu ito sukhumataraṃ natthi devāti, tumhākaṃ rājā evarūpaṃ nivāsesīti, āma devāti. Na maññe puññavā tumhākaṃ rājāti vatvā handa suvaṇṇabhiṅkāraṃ āharatha, labhissāma vatthanti, te suvaṇṇabhiṅkāraṃ āhariṃsu, so uṭṭhāya hatthe dhovitvā mukhaṃ vikkhāletvā hatthena udakaṃ ādāya puratthimadisāya abbhukkiri, tāvadeva ghanapathaviṃ bhinditvā soḷasakapparukkhā uṭṭhahiṃsu, puna udakaṃ hatthena gahetvā dakkhiṇaṃ pacchimaṃ uttaranti evaṃ catassopi disā abbhukkiri, sabbadisāsu soḷasa soḷasa hutvā catusaṭṭhikapparukkhā uṭṭhahiṃsu, so ekaṃ dibbadussaṃ nivāsetvā ekaṃ pārupitvā nandiyarañño vijite suttakantikā itthiyo mā suttaṃ kantantūti bheriṃ carāpethāti vatvā chattaṃ ussāpetvā alaṅkatapaṭiyatto hatthikkhandhavaragato nagaraṃ pavisitvā pāsādamabhiruyha mahāsampattiṃ anubhavi. Aho tadā paccekabuddhassa dinnānuvātakassa vipāko. Tenāhu porāṇā.

12.

Yathā sāsapamattamhā, bījā nigrodhapādapo;

Jāyate satasākhaḍḍho, mahānīlambudopamo.

我來為您翻譯這段巴利文： 女**者說如果在七天之內看見就能得到灌頂,如果男人看見也同樣會成為國王。軍護聽了她的話后說："我要讓這人成為我的親屬。"叫來自己的七個女兒依次問："你們願意與歡喜一起生活嗎？"其他人都不願意,說："我們不知道這個新來的人是良家還是賤族。"這時問最小的女兒。她答應說："父母把我嫁給誰,我就不違揹他們的話。"這時軍護叫來歡喜,把自己的女兒嫁給他,給他很多財富。 此後第七天,歡喜到處走動時想要去看國王的慶典園林,去那裡用布包頭躺在石板上。那是波羅奈王去世的第七天。大臣和祭司處理完國王的喪事後坐在王宮庭院商議說："國王只有一個女兒,沒有兒子。沒有國王的國家不能維持。我們要放出吉祥車。"他們把白蓮花色的四匹信度馬套上車,把傘蓋等五種王族標誌放在車上,放出車后在後面奏樂。車從東門出去朝園林方向行駛。因為熟悉所以朝園林方向去。有人說："讓它回來。"祭司說："不要阻止。"車子繞著那青年右轉后停在準備讓他登上的地方。 祭司掀開他的包頭布看他的腳掌說："讓他統治這洲。他有能力統治四大洲和兩千小洲。"說完后為測試他的決心讓人奏樂三次。這時青年揭開面孔看著問："你們為什麼來？""陛下,王位屬於您。""國王在哪裡？""陛下已經去世。""過了幾天？""今天是第七天。""有子嗣嗎？""有一個公主,沒有王子。""那麼我來做國王。"他們立即搭建灌頂臺,裝飾王女帶所有裝飾品到園林為青年舉行灌頂。 這時給灌頂完的他帶來價值十萬的衣服,他問："這是什麼,大德？""陛下,這是內衣。""大德,這不是太粗糙了嗎？""陛下,在人間所用的衣服中沒有比這更細軟的了。""你們的國王穿這樣的衣服嗎？""是的,陛下。"他說："我想你們的國王沒有福德。來,拿金水瓶來,我們會得到衣服。"他們拿來金水瓶。他起身洗手漱口,手取水向東方灑,立即破開厚土長出十六棵如意樹。再次手取水向南西北如是向四方灑水,在所有方向各十六棵共六十四棵如意樹長出。他穿上一件天衣披上一件后說："讓人宣佈在歡喜王的國土內女人們不要紡線。"然後升起王傘,裝飾整齊騎上最上等的象進城登上宮殿享受大富貴。啊！這是當時施與辟支佛袈裟緣邊的果報。因此古人說： 12 如同芥子般小種，生長尼拘陀大樹； 生出百枝極高大，如同深藍大雲團。

13.

Tatheva puññakammamhā, aṇumhā vipulaṃ phalaṃ;

Hotīti appapuññanti, nāvamaññeyya paṇḍitoti.

Evaṃ gacchante kāle ekadivasaṃ devī rañño sampattiṃ disvā aho tapassīti kāruññākāraṃ dassesi. Kimidaṃ devīti ca puṭṭhā atimahatī te deva sampatti. Atītamaddhānaṃ kalyāṇaṃ katattā. Idāni anāgatassatthāya kusalaṃ karothāti āha. Kassa dassāma. Sīlavantā natthīti. Asuñño deva jambudīpo arahantehi, tumhe dānaṃ sajjetha, ahaṃ arahante lacchāmīti āha. Punadivase rājā mahārahaṃ dānaṃ sajjāpesi. Devī sace imissā disāya arahanto atthi, idhā gantvā amhākaṃ bhikkhaṃ gaṇhantūti uttarahimavantābhimukhī pupphāni uddhaṃ khipitvā urena nipajji. Atha tāni pupphāni ākāsato gantvā himavantapadese vasantānaṃ padumavatiyā puttānaṃ pañcasatānaṃpaccekabuddhānaṃ jeṭṭhakamahāpadumapaccekabuddhassa pādamūle patiṃsu. Tathāhi.

14.

Aho passatha bho dāni, vimhayaṃ puññakammuno;

Acetanāpi pupphāni, dūtakiccesu byāvaṭā.

15.

Kattukāmena lokasmiṃ, sakalaṃ attano vasaṃ;

Sabbatthāmena kattabbaṃ, puññaṃ paññavatā sadāti.

Tato mahāpadumapaccekabuddho taṃ ñatvā sesabhātare āmantesi. Mārisā nandiyarājā tumhe nimantesi. Adhivāsetha tassa nimantananti. Te adhivāsetvā tāvadeva ākāsenā gantvā uttaradvāre otariṃsu. Manussā pañcasatā deva paccekabuddhā āgatāti rañño ārocesuṃ, rājā saddhiṃ deviyā gantvā vanditvā patte gahetvā paccekabuddhe pāsādaṃ āropetvā tattha tesaṃ dānaṃ datvā bhattakiccāvasāne rājā saṅghattherassa devī saṅghanavakassa ca pādamūle nipajjitvā ayyā paccayehi na kilamissantu, mayaṃ puññena na hāyissāma, amhākaṃ idha vāsāya paṭiññaṃ dethāti paṭiññaṃ kāretvā uyyāne nivāsaṭṭhānādayo kāretvā yāvajīvaṃ paccakabuddhe upaṭṭhahitvā tesu parinibbutesu sādhukīḷanaṃ kāretvā candanā garuādīhi sarīrakiccaṃ kāretvā dhātuyo gahetvā cetiyaṃ patiṭṭhāpetvā evarūpānampi mahānubhāvānaṃ mahesīnaṃ maraṇaṃ bhavissati, kimaṅgaṃ pana mādisānanti saṃvegajāto jeṭṭhaputtaṃ rajje patiṭṭhāpetvā sayaṃ pabbajaṃ pabbaji, devīpi raññe pabbajite ahaṃ kiṃkarissāmīti pabbajitvā dvepi uyyāne vasantā jhānābhiññaṃ nibbattetvā jhānasukhena vītināmentā āyupariyosāne brahmaloke nibbattiṃsu. Te amhākaṃ bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbattitvā buddhasāsane pabbajiṃsu, tadā nandiyarājā dhutaṅgadharānaṃ aggo mahākassapattheronāma hutvā cando viya suriyo viyaca loke pākaṭo hutvā bhagavati pari- nibbute buddhasāsanaṃ ativiya sobheti. Bhariyāpissa bhaddakāpiḷānī nāma ahosīti.

16.

Datvā pureko vipine caranto,

Paccekabuddhassanuvātamattaṃ;

Katvā saraṭṭhaṃ kurudīpasobhaṃ,

Mahānubhāvo vasudhā dhiposi.

17.

Tumheca bhonto khalu sīlavante,

Dadātha dānāni anappakāni;

Taṃ vo patiṭṭhāca bhavantarasmiṃ,

Cintāmaṇiṃ kappataruṃva sāranti.

Nandiyarājassa vatthuṃ pathamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 13 如是微小的功德業，能結廣大殊勝果； 智者不應輕視此，微小功德之果報。 時日流逝,有一天王后看見國王的富貴說："啊！苦行者啊！"顯出憐憫的樣子。被問"這是什麼意思,王后？"時說："陛下,您有極大的富貴。這是因為過去做善事的緣故。現在也應為未來做善業。"國王問："佈施給誰？沒有持戒者。"她說："陛下,閻浮提不空缺阿羅漢。您準備佈施,我會找到阿羅漢。"第二天國王準備了貴重的佈施。王后向北雪山方向拋撒花朵,俯臥在地說："如果這方向有阿羅漢,請來這裡接受我們的供養。" 這時那些花經空中飛去落在住在雪山地區蓮華女的五百辟支佛子中大蓮華辟支佛的足下。因此： 14 啊！請看今日此稀有，眾善業之大威力； 無心識的眾花朵，能作使者傳訊息。 15 在世欲令隨己意，一切事物皆如願； 智者應當盡全力，常常精進修功德。 這時大蓮華辟支佛了知此事後告訴其他兄弟說："賢友們,歡喜王邀請你們。請接受他的邀請。"他們接受后立即從空中來到北門降下。人們向國王報告說："陛下,五百位辟支佛來了。"國王與王后一起去禮拜,接過缽把辟支佛們請上宮殿,在那裡供養他們。用餐完畢后國王在僧團上座腳下,王后在僧團下座腳下俯伏說："尊者們不會缺乏資具,我們不會減損功德,請答應住在這裡。"使他們答應后在園林中建造住處等,終生侍奉辟支佛。 在他們涅槃后舉行善妙慶典,用檀香、沉香等處理遺體,取捨利建塔。想到"如此大威德的聖者都會死亡,何況像我這樣的人？"生起厭離,立長子為王自己出家。王后見國王出家后想："我還能做什麼？"也出家。兩人住在園林中修得禪那神通,以禪樂度日,壽命終了后投生梵天界。 他們在我們世尊時代投生婆羅門家,在佛陀教法中出家。那時歡喜王成為持頭陀行第一的大迦葉長老,如月亮太陽般在世間顯赫,在世尊涅槃后使佛陀教法極其輝煌。他的妻子則是跋陀迦毗羅尼。 16 昔施林中獨行者，辟支佛衣之緣邊； 使國土如拘盧洲，大威德王為地主。 17 諸位賢者當佈施，廣大供養諸持戒； 此為來世之依止，如如意寶如意樹。 歡喜王的故事第一。

1. Aññataramanussassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavati parinibbute pāṭaliputtasamīpe aññatarasmiṃ gāme aññataro duggatamanusso vasati, so panekadivasaṃ aññataraṃ gāmaṃ gacchanto dve sāṭake nivāsetvā mahantaṃ aṭaviṃpāpuṇi, tadevaṃ gacchantaṃ disvā etassa vatthaṃ gaṇhissāmīti eko coro anubandhi, so dūratova āgacchantaṃ coraṃ disvā cintesi, ahametasmā palāyituṃ vā tena saddhiṃyujjhituṃ vā na sakkomi, ayamāgantvā avassaṃ anicchantassāpi me vatthaṃ gaṇhissati. Mayāpissa niratthakena harituṃ na sakkā, dānavasenassa dassāmīti sanniṭṭhāna makāsi, atha coro āgantvā vatthakaṃ parāmasi, atha so puriso cittaṃ pasādetvā imaṃ mama vatthadānaṃ bhavabhogasukhatthāya paccayo hotūti vatthaṃ datvā ducchāditattā mahāmaggaṃ pahāya aññena jaṅghāmaggena gacchanto āsivisena daṭṭho kālaṃ katvā himavantappadese dvādasayojanike kanakavimāne nekaccharāsahassaparivuto nibbatti. Vimānaṃ panassa parivāretvā tiyojanike ṭhāne kapparukkhā nibbattiṃsu, so mahantaṃ dibbasampattiṃ disvā somanassaṃ pavedento āha.

1.

Pariṇāmitamattena, dānassa sakasantakaṃ;

Dadāti vipulaṃ bhogaṃ, dibbamissariyaṃ varaṃ.

2.

Dvādasayojanubbedhaṃ, duddikkhaṃ cakkhumūsanaṃ;

Kūṭā gāravarupetaṃ, sabbasovaṇṇayaṃ subhaṃ.

3.

Mama puññena nibbattaṃ, nekarāgaddhajākulaṃ,

Tatheva parisuddhehi, vitānehi ca laṅkataṃ.

4.

Pāsādapariyantamhi, dibbavatthāni lambare;

Vāteritā te sobhanti, avhentāva sudhāsino.

5.

Pāsādassa samantā me, bhūmibhāge tiyojane;

Icchiticchitadātāro, jātāsuṃ surapādapā.

6.

Tattha naccehi gītehi, vādehi turiyehi ca;

Ne kaccharāsahassehi, modāmi bhavane mama.

7.

Na sammā dinnavatthassa, akkhette phalamī disaṃ;

Khette sammā dadantassa, ko phalaṃ vaṇṇayissatīti.

8.

Evaṃ vidhampi kusalaṃ manujo karitvā,

Pappoti dibbavibhavaṃ munivaṇṇanīyaṃ;

Mantvāna bho dadatha dānavaraṃ susīle,

Saddhāya suddhamanasāssa visesabhāgīti.

Aññataramanussassa vatthuṃ dutiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 某人的故事之緣起 在我們世尊涅槃后，在波咤厘子城(現今印度巴特那)附近的一個村莊里住著一個貧窮人。有一天他穿著兩件衣服去另一個村莊時到達一片大森林。這時一個盜賊看見他走過來想："我要搶他的衣服"就跟蹤他。他遠遠看見盜賊走來時想道："我既不能從他那裡逃跑也不能與他搏鬥。他來了一定會違揹我的意願搶走衣服。我也不能讓他無意義地搶走，我要以佈施的形式給他。"做出這樣的決定。 這時盜賊走來抓住衣服，這時那人使心生信凈想："愿這衣服佈施成為我獲得輪迴福樂的因緣"而給了衣服。因為衣著不整而離開大路從小路走時被毒蛇咬死，投生在雪山地區十二由旬的金色宮殿中，有數千天女圍繞。圍繞他的宮殿三由旬處長出如意樹。他看見這大天界富貴生起歡喜說道： 1 僅以自己所擁有，佈施之心調柔善； 能得廣大諸受用，殊勝天界之威力。 2 高聳十二由旬量，目不能視炫眼目； 尖頂宮殿甚莊嚴，純金打造極美麗。 3 因我功德而生起，種種旗幟皆飄揚； 如是清凈諸天蓋，裝飾莊嚴極美好。 4 宮殿邊緣四周圍，天衣垂掛甚美麗； 隨風飄動顯光彩，如呼喚住天宮者。 5 我宮四周三由旬，大地範圍廣闊處； 隨欲所求皆能得，生出天界如意樹。 6 其中歌舞與音樂，伴隨天樂諸樂器； 數千天女眾圍繞，我享快樂我宮中。 7 正確佈施所得果，非福田中如是大； 正田正確行佈施，誰能讚歎如是果？ 8 人若能作如是善，得天受用聖讚歎； 諸賢當知施第一，對持戒者凈信心， 以信清凈之心意，得殊勝分享善果。 某人的故事第二。

1. Visamalomakumārassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Atīte kira imasmiṃ jambudīpe kassapo nāma sammāsambuddho pāramiyo pūretvā sabbaññutaṃ patto lokassa dukkhāpanudo sukhāvaho paṭivasati lokaṃ nibbāṇamahānagaravare paripūrento. Tasmiṃ samaye aññataro puriso satthu dhammadesanaṃ sutvā pasanno bhikkhusaṅghassa dānaṃ dento sīlaṃ rakkhanto uposathakammaṃ karonto nānāvidhāni puññakammāni katvā suttappabuddhoviya gantvā devaloke nibbatti sabbaratanamaye dibbavidhāne devaccharāsahassaparivuto. Tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto amhākaṃ bhagavati parinibbute jambudīpe pāṭaliputtanagare āṇācakkavattidhammāsokamahānarindassa aggamahesiyā kucchimhi nibbatti. Tassa nāmaṃ karonto sīse lomaṃ visamaṃ hutvā jātatthā visamalomakumāroti sañjāniṃsu. So kamena viññutaṃ patto balasampanno ahosi. Mahāthāmo abhirūpoca ahosi. Dassanīyo pāsādiko yasaparivārasampanno paṭivasati. Tato aparena samayena dhammāsokamahānarindo caturāsītisahassarājaparivuto anantabalavāhano kī ḷā pa ro himavantaṃ gantvā yathābhirantaṃ kīḷitvā āgacchanto candabhāgaṃ nāma gaṅgaṃ sampāpuṇi. Sā pana yojanavitthatā tigāvutagambhīrā ahosi. Tadā sā adhunāgatehi oghehi mahāpheṇasamākulā bahūmiyo ubhokūle uttarantī mahāvegā [mahāvegāgacchantī itisabbattha] gacchanti. Tadā rājā gaṅgaṃ disvā ko nāmettha puriso evaṃvidhaṃ mahāgaṅgaṃ tarituṃ samattho bhavissatīti āha. Taṃ sutvā visamaloma kumāro āgantvā vanditvā ahaṃ deva gaṅgaṃ taritvā gantuñca āgantuñca sakkomīti āha. Rājā sādhūti sampaṭicchi. Atha kumāro gāḷhaṃ nivāsetvā makaradantiyā kese bandhitvā gaṅgākūle ṭhito aṭṭhārasahatthaṃ abbhuggantvā usabhamattaṭṭhāne patitvā taritu mārabhi. Tato caṇḍasotaṃ chinditvā taranto gamanā gamanakāle gaṇhanatthāya āgate caṇḍasuṃsumāre pāṇinā paharitvā cuṇṇavicuṇṇaṃ karonto vīsasataṃ māretvā uttāretvā talamuggamma rājānaṃ vanditvā aṭṭhāsi. Rājā taṃ kāraṇaṃ disvā bhayappatto eso kho maṃ māretvā rajjampi gahituṃ samattho. Etaṃ māretuṃ vaṭṭatīti cintetvā nagaraṃ sampatto kumāraṃ pakkosāpetvā amacce āha. Imaṃ bhaṇe bandhanāgāre karothāti. Te tathā kariṃsu, athassa bandhanāgāre vasantassa cattāro māsā atikkantā. Tato rājā catumāsaccayena dīghato saṭṭhihatthappamāṇe saṭṭhiveḷukalāpe āharāpetvā gaṇṭhiyo sodhāpetvā anto ayosāraṃ pūretvā rājaṅgaṇe ṭhapāpetvā visamalomakumāraṃ bandhanāgārato āhārāpetvā [āṇāpetvā itisabbattha] amacce evamāha. Bhaṇe svāyaṃ kumāro iminā khaggena ime veḷukalāpe caturaṅgulaṃ katvā chindatu. No ce chindituṃ sakkoti. Taṃ mārethāti āha, taṃ sutvā kumāro ahaṃ bandhanāgāre ci ra vu ttho jighacchāpīḷito āhārena kilamiṃ, yannūnāhaṃ āhāraṃ bhuñcitvā chindeyyanti. Te natthi dāni tuyhaṃ āhāranti āhaṃsu. Tenahi pokkharaṇiyā pānīyaṃ pivissāmīti āha. Te sādhūti pokkharaṇiṃ nesuṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 亂髮童子的故事之緣起 過去在這閻浮提中，迦葉正等正覺者圓滿波羅蜜獲得一切智，除去世間苦惱帶來快樂，住世令涅槃大城充滿。那時有一個人聽聞導師說法生信，供養比丘僧眾，持戒，行布薩等種種功德，如從睡夢中醒來般投生天界，住在純寶所成的天宮中有千天女圍繞。在那裡盡其壽命後命終，在我們世尊涅槃后投生閻浮提波咤厘子城(現今印度巴特那)法輪王正法阿育大王的第一王后腹中。 為他取名時因為頭髮生長不齊，稱他為亂髮童子。他漸漸長大具足力量。他有大力，容貌端正，令人喜見生起凈信，具足隨從威勢而住。此後某時法輪王阿育大王與八萬四千王圍繞，帶無量軍力去雪山遊戲，盡興遊戲后返回時到達名為月分的恒河。那河一由旬寬三伽浮他深。那時因新來的水流充滿大浪花，兩岸都溢出許多水，以大流速流動。 這時國王看見恒河說："誰能度過這樣的大河？"聽到這話亂髮童子走來禮拜說："陛下，我能渡河來回。"國王說："好。"這時童子緊繫下衣，用髮簪束髮，站在河岸上跳起十八肘落在一牛距離處開始渡河。然後劃開急流渡河時，為抓住來去的兇猛鱷魚用手打擊使它們粉碎，殺死兩百條渡到對岸，登上岸邊禮拜國王站立。 國王見此事生起怖畏想："他能殺我奪取王位。應該殺他。"到達城市后召喚童子對大臣說："諸位，把他關進監獄。"他們這樣做了。他在監獄住了四個月過去。此後國王四個月后令人取來六十束長六十肘的竹子，清除節處，裡面填滿鐵心，放在王宮庭院，從監獄召來亂髮童子對大臣這樣說："諸位，今天讓這童子用劍把這些竹束切成四指寬。如果不能切斷就殺了他。"聽到這話童子說："我在監獄住很久，被飢餓折磨缺乏食物，不如我吃了食物再切。"他們說："現在你沒有食物。"他說："那麼讓我喝蓮池的水。"他們說："好"帶他去蓮池。

Kumāro pokkharaṇiṃ otaritvā nahāyitvā nimuggo yāvadatthaṃ kalalaṃ bhuñcitvā pānīyaṃ pivitvā uṭṭhāya asipattaṃ gahetvā mahājanānaṃ [mahājanānaṃpassantameva itisabbattha] passantānameva aṭṭhāsītihatthaṭṭhānaṃ ākāsaṃ ullaṅghitvā sabbaveḷukalāpe caturaṅgulamattena khaṇḍākhaṇḍaṃ kurumāno otaritvā mūle thūlaayasalākaṃ patvā kiṇīti saddaṃ sutvā asipattaṃ vissajjetvā rodamāno aṭṭhāsi. Tato rājapurisehi kimattaṃ rodasīti vutte ettakānaṃ purisānamantare mayhaṃ ekopi suhado natti. Sace bhaveyya, imesaṃ veḷukalāpānamantare ayo sāraṃ atthibhāvaṃ katheyya, ahaṃ pana jānamāno ime veḷu kalāpe aṅgulaṅgulesu chindeyyanti āha. Tato rājā kumārena katakammaṃ oloketvā pasanno uparājaṭṭhānaṃ bahuñca vibhavaṃ dāpesi, evamassa balasampattilābho nāma na jātigottakulapadesādīnaṃ balaṃ. Na pāṇātipātādiduccaritānaṃ balaṃ. Kassetaṃ balanti. Kassapasammāsambuddhakāle bhikkhusaṅghassa dinnadānādisucaritakammavipākaṃ. Tena vuttaṃ.

1.

Kassapassa munindassa, kāle aññataro naro;

Sambuddhamupasaṃkamma, sutvā dhammaṃ sudesitaṃ.

2.

Paṭiladdhasaddho hutvā, sīlavantāna bhikkhunaṃ;

Madhurannapāne pacure, adāsi sumano tadā.

3.

Adāsi cīvare patte, tatheva kāyabandhane;

Adā khīrasalākañca, bahū kattarayaṭṭhiyo.

4.

Adā supassayaṃ dānaṃ, mañcapīṭhādikaṃ tathā;

Pāvāra kambalādīni, adā sītanivāraṇe.

5.

Adā bhesajjadānāni, ārogyatthāya bhikkhunaṃ;

Evaṃ nānāvidhaṃ puññaṃ, katvāna tidivaṃ gato.

6.

Tattha dibbavimānamhi, uppanno so mahiddhiko;

Devaccharāparivuto, devasenāpurakkhato.

7.

Dibbehi naccagītehi, dibbavāditatantihi;

Modamāno anekehi, dibbasampattiyā saha.

8.

Yāvatāyuṃ tahiṃ ṭhatvā, jambudīpe manorame;

Pure pāṭaliputtamhi, dhammāsokassa rājino.

9.

Putto hutvāna nibbatti, mahāthāmo mahābalo;

Mahāyaso mahābhogo, āsi buddhādimāmako.

10.

Kātabbaṃ kusalaṃ tasmā, bhavasampatti micchatā;

Pāletabba matho sīlaṃ, bhāvetabbañca bhāvananti.

Tato kumāro uparājaṭṭhānaṃ labhitvā sampattiṃanubhavamāno moggaliputtatissattheramādiṃ katvā mahābhikkhusaṅghassa cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayadānā divasena sakkāraṃ katvā sīlaṃ rakkhitvā uposathakammaṃ katvā āyupariyosāne yathākammaṃ gatoti.

11.

Evaṃvidhaṃ sucaritaṃ sumano karitvā,

Bhāgissa nekavibhavassa bhavābhavesu;

Tumhepi bho sucaritaṃ vibhavānurūpaṃ,

Katvāna nibbutipadaṃ karagaṃ karothāti.

Visamalomakumārassa vatthuṃ tatiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 童子下入蓮池洗浴，潛入盡情食用泥土喝水後起來，拿起劍在眾人觀看時跳起八十八肘高空，把所有竹束切成四指寬的小段，下來到底部遇到粗鐵條聽到"叮"的聲音后扔掉劍站著哭泣。這時王臣問"你為什麼哭？"他說："在這麼多人中我沒有一個善意者。如果有的話，就會告訴我這些竹束中有鐵心。如果我知道的話，就會把這些竹束一指一指地切斷。"這時國王看見童子所做之事生信，賜給他副王位置和許多財富。 如是他力量成就不是因為出身種姓家族等的力量，不是殺生等惡行的力量。這是誰的力量？是迦葉正等正覺者時供養比丘僧眾佈施等善行業的果報。因此說： 1 迦葉牟尼聖導師，時有一人求親近； 至上正覺聞妙法，善說之法生凈信。 2 獲得凈信心清凈，對諸持戒比丘眾； 甜美飲食極豐富，歡喜佈施無吝惜。 3 佈施衣缽與腰帶，如是施與乳食具； 佈施眾多傘杖具，利益僧眾行佈施。 4 佈施臥具等資具，床椅座具亦如是； 毛氈氈褥諸物品，佈施為除寒冷苦。 5 佈施種種醫藥品，為使比丘得安康； 如是種種諸功德，命終生於三天界。 6 彼生天界宮殿中，具足大神通威力； 天女眾多來圍繞，天眾前導顯榮耀。 7 天界舞蹈與歌聲，天界樂器絃樂聲； 歡喜享樂諸天人，天界富樂共受用。 8 住彼盡壽後命終，生於悅意閻浮提； 波咤厘子城中生，法阿育王之太子。 9 生為太子具大力，威力廣大具名聲； 大富大貴多財富，成為佛法之護持。 10 是故欲得諸富樂，應當精進修善業； 守護持戒不放逸，修習禪定證菩提。 此後童子獲得副王位享受富貴，以目犍連子帝須長老為首的大比丘僧眾供養衣食住處病藥等資具,持戒行布薩,壽命終了隨業而去。 11 如是修習諸善行，歡喜獲得眾富樂； 輪迴生處具大財，諸位賢者亦如是， 隨力修習諸善行，愿得涅槃寂靜處。 亂髮童子的故事第三。

1. Kañcanadeviyā vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe kira devaputtanagaraṃ nāma dassanīyaṃ ekaṃ nagaraṃ ahosi. Tasmiṃ samaye manussā yebhuyyena pattamahaṃ nāma pūjaṃ karonti, bhagavatā paribhuttapattaṃ gahetvā katānekapūjāvidhānā ussavaṃ karonti. Taṃ pattamahanti vuccati. Tasmiṃ samaye devaputtanagare rājā sabbaratanamayaṃ rathaṃ sabbālaṅkārehi alaṅkārāpetvā kumudapattavaṇṇe cattāro sindhave yojetvā susikkhitasippācariyehi sattaratanapariniṭṭhite asītihatthaveḷagge satthunā paribhuttaṃ selamayapattaṃ muttājālādīhi alaṅkaritvā veḷaggaṃ āropetvā veḷuṃ rathe ṭhapāpetvā nagaraṃ devanagaraṃ viya alaṅkaritvā dhajapatākādayo ussāpetvā toraṇaggha kapantiyoca puṇṇaghaṭadīpamālādayoca patiṭṭhāpetvā anekehi pūjāvidhānehi nagaraṃ padakkhiṇaṃ kāretvā nagaramajjhe susajjitaratanamaṇḍape pattadhātuṃ ṭhapetvā sattame divase mahādhammasavaṇaṃ kārāpesi. Tadā tasmiṃ janapade bahū manussāca devatāca yakkharakkhasanāgasupaṇṇādayoca manussavesena yebhuyyena taṃ samāgamaṃ otaranti, evamacchariyaṃ taṃ pūjāvidhānaṃ ahosi.

Tadā eko nāgarājā uttamarūpadharaṃ agatapubbapurisaṃ ekaṃ kumārikaṃ dhammaparisantare nisinnaṃ disvā tassā paṭibaddhacitto anekākārehi taṃ yā ci tvā tassā aladdhamāno kujjhitvā nāsāvātaṃ vissajjesi imaṃ māressāmīti. Taṃ tassā saddhābalena kiñci upaddavaṃ kātuṃ samattho nāhosi. Athassā nāgo pādato paṭṭhāya yāvasakalasarīraṃ bhogena veṭhetvā sīse phaṇaṃ katvā bhāyāpento aṭṭhāsi. Anaññavihitāya tāya dhammasavaṇabalena aṇumattampi dukkhaṃ nāhosi. Pabhātāya rattiyā taṃ disvā manussā kimetanti kāraṇaṃ pucchiṃsu, sāpi tesaṃ kathetvā evaṃ saccakiriyamakāsi. Tathāhi.

1.

Brahmacārī ahosāhaṃ, sañjātā idha mānuse;

Tena saccena maṃ nāgo, khippameva pamuñcatu.

2.

Kāmāturassa nāgassa, nokāsamakariṃyato;

Tena saccena maṃ nāgo, khippameva muñcatu.

3.

Visavātena khittassa, kupitassoragassahaṃ;

Akuddhā tena saccena, so maṃ khippaṃ pamuñcatu.

4.

Saddhammaṃ suṇamānāhaṃ, garugāravabhattiyā;

Assosiṃ tena saccena, khippaṃ nāgo pamuñcatu.

5.

Akkharaṃvā padaṃvāpi, avināsetvāva ādito;

Assosiṃ tena saccena, khippaṃ nāgo pamuñcatūti.

Saccakiriyāvasāne nāgarājā tassā atīva pasanno bhogaṃ viniveṭhetvā phaṇasataṃ māpetvā taṃ phaṇagabbhe nisīdāpetvā bahūhi nāgamānavakehi saddhiṃ udakapūjaṃ nāma pūja makāsi, taṃ disvā bahū nagaravāsino acchariyabbhutajātā aṭṭhārasakoṭidhanena pūja makaṃsu. Tathāhi.

6.

Natthi saddhāsamo loke, suhado sabbakāmado;

Passathassā balaṃ saddhā, pūjentevaṃ naro ragā.

我來為您翻譯這段巴利文： 金天女的故事之緣起 相傳在閻浮提有一座名叫天子城的美麗城市。那時人們大多舉行名為缽大節的供養，取世尊用過的缽做各種供養儀式舉行慶典。這稱為缽大節。那時天子城的國王用純寶所成的車裝飾各種裝飾物，套上四匹白蓮花色的信度馬，由熟練工匠製成七寶莊嚴的八十肘高竹竿，用珍珠網等裝飾世尊用過的石缽，把缽放在竹竿頂端，把竹竿立在車上，把城市裝飾得如天城一般，升起旗旛，建立門拱列和滿瓶燈鬘等，以多種供養方式繞城右轉，在城中央精心佈置的寶石臺上安放缽舍利，第七天舉行大法會。 那時在那地方許多人天、夜叉、羅剎、龍、金翅鳥等多半以人形下來參加集會，如此稀有是那供養儀式。 那時一個龍王看見在聽法眾中坐著一位容貌殊勝從未見過的少女，對她生起愛著，以種種方式求她不得，生氣後放出鼻息想："我要殺死她。"因她信力所以不能對她造成任何傷害。這時龍從她腳開始直到全身盤繞，張開頭頂蓮蓋想要恐嚇她而立。她一心專注，以聽法力連微小的苦也沒有。天亮時人們看見問："這是什麼事？"她也告訴他們后這樣發誓： 1 我在人間生活時，修習清凈梵行道； 以此真實誓言力，愿龍速疾放我去。 2 慾火所燒龍王者，我不曾給絲毫機； 以此真實誓言力，愿龍速疾放我去。 3 毒氣噴射惱怒龍，我心不起絲毫怒； 以此真實誓言力，愿龍速疾放我去。 4 我以恭敬尊重心，至誠聽聞正妙法； 以此真實誓言力，愿龍速疾放我去。 5 從始至終未曾失，一字一句正法音； 以此真實誓言力，愿龍速疾放我去。 發誓結束時龍王對她極其歡喜，鬆開盤繞化現百個頭頂，讓她坐在頭頂蓮蓋中，與許多龍族青年一起做名為水供養的供養。看見這事城中許多居民生起稀有未曾有，以十八俱胝財富做供養。因此： 6 世間無比信為勝，善友能施諸所欲； 請看信心之威力，龍眾如是來供養。

7.

Idha lokeva sālattha, bhavabhoga manappakaṃ;

Tasmā saddhena kātabbaṃ, ratanattayagāravanti.

Athevaṃ sā paṭiladdhamahāvibhavā yāvajīvaṃ komāriya brahmacāriṇī hutvā āyupariyosāne kālaṃ katvā tasmiṃyeva nagare rañño aggamahesiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhitvā dasamāsaccayena mātukucchito nikkhami. Nikkhantadivase panassā sakaladevaputtanagare ratanavassaṃ vassi. Tenassā kañjanadevīti nāmaṃ kariṃsu. Samantapāsādikā ahosi. Abhirūpā devaccharapaṭibhāgā. Mukhato uppalagandho vāyati. Sarīrato candanagandho vāyati. Sakalasarīrato bālasuriyo viya raṃsiyo nicchārentī caturatanagabbhe padīpakiccaṃ nāma natthi. Sabbo gabbho sarīrā lokena eko bhāso hoti, tassā rūpasampatti sakalajambudīpe pākaṭā ahosi. Tato sakalajambudīpavāsī rājāno tassā atthāya piturañño paṇṇākārāni pahiṇiṃsu. Sā pana pañcakāme ananulittā pitaraṃ anujānāpetvā bhikkhunū passayaṃ gantvā pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇīti.

8.

Sutvāna sādaravasena kumārikevaṃ;

Dhammañhi sīlamamalaṃ paripālayantī;

Laddhāna nekavibhavaṃ vibhavaṃ payātā,

Mā bho pamajjatha sadā kusalappayogeti.

Kañcanadeviyā vatthuṃ catutthaṃ.

1. Byagghassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe cūlaraṭṭhā sanne bārāṇasīnagare ekaṃ paṃsupabbataṃ vinivijjhitvā mahāmaggo hoti, tattha vemajjhe eko byaggho attano andhapitaraṃ pabbataguhāyaṃ katvā posento vasati. Tasseva pabbatassa vanadvāre tuṇḍilo nāma eko suvapotako rukkhasmiṃ vasati. Te ubhopi aññamaññaṃ piyasahāyā ahesuṃ, tasmiṃ samaye paccantagāmavāsī eko manusso attano mātugāmena saddhiṃ kalahaṃ katvā bārāṇasiṃ gacchanto taṃ vanadvāraṃ sampāpuṇi. Atha suvapotako parihīnattabhāvaṃ dukkhitaṃ taṃ disvā kampamānahadayo taṃ pakkositvā bho kuhiṃ gacchasīti āha, tena parakhaṇḍaṃ gacchāmīti vutte tuṇḍilo bho imasmiṃ vanakhaṇḍamajjhe eko byaggho vasati. Kakkhalo pharuso sampattasampatte māretvā khādati. Mā tvaṃ tena gacchāti āha. Svāyaṃ dubbhago manusso hitakāmassa tassa vacanaṃ anādiyitvā gacchāmevāti āha. Tuṇḍilo tenahi samma yadi anivattamāno gacchasi. Eso byaggho mama sahāyo. Me vacanaṃ tava santikā sutvā na gaṇhātīti. Tassa taṃ anādiyanto so suvarāje paduṭṭhacitto muggarena paharitvā māretvā araṇiṃ aggiṃ katvā maṃsaṃ khādi. Asappurisasaṃsaggo nāme sa idha lokaparalokesu dukkhāvahoyeva. Tathāhi.

1.

Mayā kataṃ mayhamidaṃ, iti vessānaraṃ naro;

Samāliṅgati sappemo, dahatevassa viggahaṃ.

2.

Madhukhīrādidānena, pemasā paripālito;

Sorago kupitovassa, ḍasatevassa viggahaṃ.

3.

Evaṃ nihīnajaccena, pāpena akataññunā;

Narā dhamena dīnena, katopi khaṇasaṅgamo.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 此世即得諸善利，生生受用無窮盡； 是故具信當恭敬，對三寶眾生凈信。 如是她獲得大財富后終生保持童女梵行，壽命終了后死後在那城中投生為國王第一王后腹中，過十個月從母胎出生。在她出生那天整個天子城降下寶雨。因此給她取名金天女。她極其美麗端莊，容貌如天女般，口中散發青蓮花香，身上散發旃檀香，全身放射如初升太陽般的光芒，在四寶所成的房間里不需要燈光。整個房間因她身體的光明成為一片光明。她的容貌美麗聞名整個閻浮提。因此整個閻浮提的國王們都送禮物給她的父王。但她不染著五欲，請求父親允許後去比丘尼寺出家，增長觀智與無礙解一起證得阿羅漢果。 8 少女如是恭敬心，聽聞正法守凈戒； 獲得無量諸財富，超越世間得解脫， 諸位切莫放逸心，常當精進修善業。 金天女的故事第四。 虎的故事之緣起 在閻浮提小國附近的波羅奈城(現今印度瓦拉納西)有一條穿過泥土山的大路，在中間有一隻老虎在山洞中養育自己瞎眼的父親而住。就在那山的林門處有一隻名叫圓胖的鸚鵡幼鳥住在樹上。他們兩個互為親密朋友。那時一個住在邊境村的人與自己的妻子吵架後去波羅奈，到達那林門。這時鸚鵡幼鳥看見他失去生計痛苦的樣子，心生憐憫叫他來問："喂，你去哪裡？"當他說"我要去另一邊"時，圓胖說："喂，在這片林中間住著一隻老虎。他兇猛粗暴殺死來到這裡的人吃掉。你不要從那裡去。"這個不幸的人不理會那善意者的話說："我就要去。"圓胖說："那麼朋友，如果你決意要去，那隻老虎是我的朋友。我告訴他聽到你要來的訊息他不會理會。"他不理會他的話對鸚鵡王生氣用木棒打死後用鉆木取火吃了肉。與惡人交往在此世他世只能帶來痛苦。因此： 1 此火是我所生起，人如是想生愛著； 歡喜親近火焰時，反會燒燬己身體。 2 蜜乳等施生愛養，毒蛇發怒不知恩； 反倒咬傷施主身，恩將仇報如毒蛇。 3 如是卑劣出身者，邪惡忘恩負義人； 暫時相遇生苦惱，雖行善法亦無益。

4.

Asādhuko ayaṃtevaṃ, jānamānena jantunā;

Muhuttampi na kātabbo, saṅgamo so anatthadoti.

Tato so asappuriso maṃsaṃ khāditvā gacchanto vanakhaṇḍamajjhaṃ sampāpuṇi. Atha byaggho taṃ disvā mahānādaṃ karonto gahaṇatthāya uṭṭhāsi. So byagghaṃ disvā bhayappatto tuṇḍilassa vacanaṃ saritvā ahaṃ bho tava sahāyatuṇḍilassa santikā āgatomhīti āha, taṃ sutvā byaggho attamano ehi sammāti taṃ pakkositvā attano vasanaṭṭhānaṃ netvā khāditabbāhārena taṃ santappetvā pitusantike nisīdāpetvā puna vanakhaṇḍa magamāsi. Athassa pitā puttassa gatakāle tena saddhiṃ sallapanto tassa vacanānusārena tuṇḍilaṃ māretvā khāditabhāvaṃ aññāsi. Tato so puttassa āgatakāle tava sahāyo tena māritoti āha. Taṃ sutvā byaggho anattamano vegena tassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā samma tuṇḍilāti saddaṃ katvā apassanto luñcitapattaṃcassa disvā nissaṃsayaṃ tena mārito me sahāyoti socanto paridevanto āgañchi. Atha so asappuriso tasmiṃ tattha gate tassa pitaraṃ pāsāṇena paharitvā māretvā byagghaṃca dāni māressāmīti byagghāgamanamaggaṃ olokento nilīno aṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe byagghopi āgañchi. So tassā gatakāle tassa tejena bhīto gantvā jīvitaṃ me sāmi dehīti pādamūle urena nipajji, byaggho pana tena katakammaṃ disvā tasmiṃ cittaṃ nibbāpetvā mama sahāyassa sāsanamādāyāgatassa dubbhituṃ na yuttanti cintento taṃ samassāsetvā gaccha sammāti sukhaṃ pesesi. Evañhi sappurisasamāgamo nāma idha lokaparalokesu sukhāvahoyeva, vuttaṃhi.

5.

Sabbhireva samāsetha, sabbhi kubbetha santhavaṃ;

Sabbattha santhavo tena, seyyo hoti na pāpiyo.

6.

Sukhāvaho dukkhanudo, sadā sabbhi samāgamo;

Tasmā sappuriseheva, saṅgamo hotu jantunaṃ.

Tato so byaggho tena mettacittānubhāvena kālaṃ katvā sagge nibbattoti.

7.

Evaṃvidhopi pharuso paramaṃsabhojī;

Byaggho dayāyupagato sugatiṃ sumedho;

Tasmā karotha karuṇaṃ satataṃ janānaṃ,

Taṃ vo dadāti vibhavañca bhavesu bhoganti.

Byagghassa vatthuṃ pañcamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 4 知此不善之眾生，即使片刻短暫時； 也不應與其交往，必定帶來諸損害。 然後那個惡人吃了肉繼續前進到達林中間。這時老虎看見他發出大吼起身要抓他。他看見老虎害怕想起圓胖的話說："喂，我是從你的朋友圓胖那裡來的。"聽到這話老虎高興說："來吧，朋友"叫他來帶到自己住處，用食物款待他，讓他坐在父親旁邊后又去林中。這時他的父親在兒子離開時與他交談，從他的話中知道他殺死圓胖吃了它。然後在兒子回來時說："你的朋友被他殺了。"聽到這話老虎不高興快速去他的住處叫道："朋友圓胖！"看不見他，看見他被拔掉的羽毛，想："毫無疑問我的朋友被他殺了"悲傷哀嘆而來。 這時那個惡人在他去那裡時用石頭打死他的父親后想："現在我要殺老虎"在老虎來的路上躲著觀察。這時老虎也來了。他在老虎來時因其威力害怕去說："主人請給我活命"俯臥在他腳下。但老虎看見他所做之事平息對他的憤怒想："對帶著我朋友口信來的人行惡不適合"安慰他說："去吧，朋友"讓他平安離開。如是與善人交往在此世他世只能帶來快樂，所說： 5 應當親近諸善士，應與善士結交情； 如是交往諸善士，增長善法不增惡。 6 與善交往常快樂，能除眾苦得安樂； 是故眾生應交往，唯與善人為友伴。 然後那隻老虎以慈心威力死後投生天界。 7 如是兇暴食肉虎，具慧生起大悲心； 因此投生善趣中，是故常應修慈悲， 此能帶來諸受用，生生世世得福樂。 虎的故事第五。

1. Phalakakhaṇḍadinnassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Sāvatthiyaṃ kireko manusso uttarāpathaṃ gacchāmīti addhānamaggapaṭipanno gimhānamāse majjhaṇhe bahalātapena kilanto hutvā rukkhacchāyaṃ pavisitvā tambulaṃ khādanto phalake nisīdi. Atha uttarāpathenāgacchānto eko tatheva ātapena kilanto āgantvā purimassa santike nisīditvā bho pānīyaṃ atthīti pucchi. Itaro pānīyaṃ natthīti āha. Athassa so mayhampi bho tambulaṃ dehi pipāsitomhiti vatvāpi na labhi. Catukahāpaṇena ekaṃ tambulapaṇṇaṃ kiṇitvā laddho tattheva nisīditvā khāditvā pipāsaṃ vinodetvā tena upakārena tassa sinehaṃ katvā attano gamanaṭṭhāna magamāsi, athā parabhāge so paṭṭanaṃ gantvā nāvāya vaṇijjatthāya gacchanto samuddamajjhaṃ pāpuṇi. Tato sattame divase nāvā bhijji. Manussā macchakacchapānaṃ bhakkhā jātā. So eva puriso arogo hutvā ekaṃ phalakakhaṇḍaṃ ure katvā samuddaṃ tarati. Athe taropi tatheva nāvāya bhinnāya seso hutvā samuddaṃ taranto purimena samāgami. Atha te sattadivasaṃ samudde tarantā aññamaññaṃ sañjāniṃsu. Tesu kahāpaṇe datvā tambulaṃ gahito ekaṃ phalakakhaṇḍaṃ ure katvā tarati. Itarassetaṃ natthi. Atha so kahāpaṇe gahetvā dinnatambulamattasso pakāraṃ saritvā attano phalakakhaṇḍaṃ tassa adāsi. So tasmiṃ sayitvā taranto taṃ pahāya agamāsi, aparo anādhārakena taranto ossaṭṭhaviriyo udake osīditumārati. Tasmiṃ khaṇe samudde adhivatthā maṇimekhalā nāma devadhītā osīdantaṃ taṃ disvā sappurisoti tassa guṇānussarantī vegenā gantvā taṃ attano ānubhāvena samuddatīraṃ pāpesi. Itaraṃpi sā etasseva guṇānubhāvena tīraṃ pāpesi. Atha phalakenotiṇṇapuriso taṃ disvā vimhito kathaṃ purato ahosi sammāti pucchi. So na jānāmi. Apica kho sukheneva tīraṃ pattosmīti āha. Atha devadhītā dissamānakasarīreneva attanā ānītabhāvaṃ ārocentī āha.

1.

Yo mātaraṃ pitaraṃvā, dhammena idha posati;

Rakkhanti taṃ sadā devā, samudde vā thalepi vā.

2.

Yo ce buddhañca dhammañca, saṃghañca saraṇaṃ gato;

Rakkhanti taṃ sadā devā, samudde vā thalepi vā.

3.

Pañcavidhaṃ aṭṭhavidhaṃ, pātimokkhañca saṃvaraṃ;

Pāleti yo taṃ pālenti, devā sabbattha sabbadā.

4.

Kāyena vācā manasā, sucarittaṃ caratī dha yo;

Pālenti taṃ sadā devā, samudde vā thalepi vā.

5.

Yo sappurisadhammesu, ṭhito dha katavediko;

Pālenti taṃ sadā devā, samudde vā thalepi vā.

Tato so āha.

6.

Neva dānaṃ adāsāhaṃ, na sīlaṃ paripālayiṃ;

Kena me puññakammena, mamaṃ rakkhanti devatā;

Pucchāmi saṃsayaṃ tuyhaṃ, taṃ me akkhāhi devateti.

Devatā āha.

7.

Agādhā pārage bhīme, sāgare duritā kare;

Bhinnanāvo taranto tvaṃ, hadaye katvā kaliṅgaraṃ.

8.

Ṭhatvā sappurise dhamme, attāna manavekkhiya;

Khaṇasanthavassa purisassa, adāsi phalakaṃ sakaṃ.

9.

Taṃ tuyhaṃ mittadhammañca, dānañca phalakassa te;

Patiṭṭhāsi samuddasmiṃ, evaṃ jānāhi mārisāti.

Evañca vatvā sā te dibbāhārena santappetvā dibbavatthālaṅkārehi alaṅkaritvā attano ānubhāvena sāvatthinagareyeva te patiṭṭhāpesi. Tato paṭṭhāya tameva ārammaṇaṃ katvā te dānaṃ dadantā sīlaṃ rakkhantā uposathakammaṃ karontā āyupariyosāne saggaparāyaṇā ahesuṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 施木板片者的故事之緣起 據說在舍衛城有一個人說"我要去北方"上路時，在夏季正午被強烈陽光所困，進入樹蔭嚼著檳榔坐在木板上。這時從北方來的一個人同樣被陽光所困來到前者旁邊坐下問："喂，有水嗎？"另一個說："沒有水。"然後他說："喂，請給我檳榔，我渴了。"說了也沒得到。他用四錢買一片檳榔葉，得到后就坐在那裡嚼著消除口渴，因這幫助對他生起好感後去了自己要去的地方。 此後某時他去港口乘船經商到達海中。七天後船破了。人們成為魚和龜的食物。只有那個人安然無恙把一塊木板放在胸前渡海。這時另一個人也同樣因船破為倖存者在渡海時遇見前者。這樣他們在海中漂流七天彼此認出對方。他們中給錢買檳榔的人把一塊木板放在胸前漂流。另一個人沒有這個。這時他想起給錢買檳榔的恩惠把自己的木板給了他。他躺在上面渡海時離開他走了，另一個人無依無靠渡海失去精力要沉入水中。 這時住在海中名叫寶腰帶的天女看見他沉下去時想"善人"憶念他的功德快速去以自己的威力把他帶到海岸。她也因他的功德威力把另一個人帶到岸邊。這時靠木板渡海的人看見他驚訝問："朋友，你怎麼在前面？"他說："我不知道。但是我安然到達岸邊。"這時天女顯現身體告知是她帶來的說： 1 若有依法養育者，此世尊敬父與母； 諸天常護此等人，無論海上或陸地。 2 若人皈依三寶尊，佛法僧伽為依止； 諸天常護此等人，無論海上或陸地。 3 五戒八戒諸律儀，波羅提木叉防護； 若人護持此戒律，諸天護持常普遍。 4 身語意業修善行，此世行持諸善業； 諸天常護此等人，無論海上或陸地。 5 若人安住善士法，知恩感恩常憶持； 諸天常護此等人，無論海上或陸地。 然後他說： 6 我未佈施修功德，亦未持戒護律儀； 以何功德善業力，諸天護我常守護？ 我今請問生疑惑，請為我說其因緣。 天女說： 7 無底彼岸生怖畏，大海危險難度越； 船破渡海汝漂流，把木板片置胸前。 8 安住善士正法中，不為自身作打算； 暫時相識一人者，施與自己木板片。 9 汝此友愛之功德，佈施木板善業力； 在此大海作依止，如是當知善士道。 這樣說后她用天界食物款待他們，用天衣裝飾裝扮他們，以自己的威力把他們安置在舍衛城。從此以後他們以此為緣佈施持戒行布薩，壽命終了投生天界。

10.

Evaṃ parittakusalenapi sāgarasmiṃ,

Sattā labhanti saraṇaṃ khalu devatāhi;

Tumhepi sappurisataṃ na vināsayantā,

Mā bho pamajjatha sadā kusalappayogeti.

Phalakakhaṇḍadinnassa vatthuṃ chaṭṭhamaṃ.

1. Corasahāyassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavati parinibbute jambudīpe devadahanagare eko manusso dukkhito tattha tattha vicaranto paccante aññataraṃ gāmaṃ gantvā tattha ekasmiṃ kulagehe nivāsaṃ kappesi. Tattha manussā tassa yāgubhattaṃ datvā posesuṃ, tato so tattha manussehi mittasanthavaṃ katvā katipāhaṃ tattha vasitvā aññaṭṭhānaṃ gantvā aparabhāge corakammaṃ karonto jīvikaṃ kappeti. Athekadivasaṃ corentaṃ taṃ rājapurisā gahetvā rañño dassesuṃ. Rājā taṃ bandhanāgāre karothāti āṇāpesi, te taṃ bandhanāgāraṃ netvā saṅkhalikāhi bandhitvā ārakkhakānaṃ paṭipādetvā agamaṃsu, bandhanāgāre vasantassa tassa dvādasasaṃvaccharāni atikkantāni. Tato aparabhāge tassa pubbasahāyo paccantagāmavāsī manusso kenaci kammena devadaha māgato tattha tattha āhiṇḍanto bandhanāgāre baddhaṃ taṃ addasa. Disvā tassa hadayaṃ kampi, so roditvā paridevitvā kiṃ te mayā kattabbaṃ sammāti pucchi. Tato tena samma bandhanāgāre vasantassa me idāni dvādasasaṃvaccharāni atikkantāni, ettakaṃ kālaṃ dubbhojanādinā mahādukkhaṃ anubhomi. Yāvāhaṃ āhāraṃ pariyesitvā bhuñjitvā āgamissāmi. Tāva maṃ ito muñcanupāyaṃ jānāhīti vutte so sappuriso.

1.

Rūpena kintu guṇasīlavivajjitena,

Micchālayassa kitavassa dhiyā kimatthaṃ;

Dānā dicāgavigatena dhanena kiṃ vā;

Mittena kiṃ byasanakālaparammukhenāti.

Evañca pana vatvā sādhu samma karomi te vacananti ārakkhakānaṃ santikaṃ gantvā bhonto yāveso bhattaṃ bhuñjitvā āgacchati. Tāvāhaṃ tassa pāṭibhogo bhavissāmi. Vissajjetha nanti āha, tehi na sakkā bho etaṃ vissajjetuṃ, api ca kho yāvāyaṃ āgacchati. Tāva tvaṃ ayasaṅkhalikāya baddho nisīdissasi, evaṃ taṃ vissajjessāma, no ce na sakkāti āhaṃsu, so evampi hotu sammāti vatvā tassa pādato saṅkhalikaṃ muñcitvā attano pāde katvā bandhanāgāraṃ pavisitvā itaraṃ muñcāpesi. Sopi asappuriso bandhanā mutto na puna taṃ ṭhāna magamāsi, aho akataññuno pakatiṃ ñātuṃ bhāriyaṃ. Yathāha.

2.

Vāripūre yathā sobbhe, nevanto visamaṃ samaṃ;

Paññāyatevaṃsādhussa, bhāvaṃ manasi sambhavaṃ.

3.

Bhāsanti mukhato ekaṃ, cintenti manasā paraṃ;

Kāyenekaṃ karontevaṃ, pakatāyamasādhunaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 10 如是少許善業力，眾生大海得護佑； 天神護佑作依怙，諸位切莫失善道， 常當精進修善業，莫使善人德性失。 施木板片者的故事第六。 盜賊朋友的故事之緣起 在我們世尊涅槃后，閻浮提天生城有一個人貧苦，到處漫遊到邊境的一個村子，在那裡一戶人家住下。那裡的人給他粥飯養活他。然後他與那裡的人結為朋友住了幾天後去了別處，後來以盜賊為生。某天他偷盜時被王臣抓住帶到國王面前。國王命令說："把他關進監獄。"他們把他帶到監獄用鐵鏈鎖住交給看守后離去。他在監獄住了十二年過去。 此後某時他以前住在邊境村的朋友因某事來到天生城，到處遊走看見他被關在監獄。看見時他心震動，哭泣悲嘆問："朋友，我能為你做什麼？"然後他說："朋友，我在監獄住已過十二年，這麼長時間因惡食等受大苦。在我找食物吃后回來之前，請想辦法讓我從這裡出去。"那善人說： 1 容貌無有德行者，何用惡人虛偽智； 無施捨心財富者，何用背棄苦難友。 這樣說后說："好,朋友,我照你說的做"去到看守那裡說："諸位,在他吃飯回來之前,我做他的保證人。請放他走。"他們說："喂,不能放他走。但是在他回來之前你可以帶著鐵鏈坐著,這樣我們就放他走,不然不行。"他說："即使這樣也好,朋友"說完解開他腳上的鎖鏈鎖在自己腳上進入監獄讓另一個釋放。但那個不善人從鎖鏈中解脫后再也不來那個地方。啊,知道忘恩負義者的本性真是困難。如說： 2 如滿水池中水，深淺難分辨； 善人心中德，如是難知曉。 3 口說此一事，心想他一事； 身行又一事，此為惡人性。

4.

Tesaṃ yo bhāvamaññāsi, sova paṇḍitajātiko;

Bahussutopi soyeva, paracittavidūpi so.

Athassa bandhanāgāre vasantassa dvādasasaṃvaccharāni atikkantāni. Ettakaṃ kālaṃ jighacchāpīḷitena tena āhārattāya paro na yācitapubbo, anucchiṭṭhāhāraṃ labhanadivasato alabhanadivasāyeva bahutarā honti, atha dvādasasaṃvaccharātikkame rañño putto nibbatti. Tadā rājā attano vijite sabbabandhanāgārāni vivarāpesi. Antamaso migapakkhinopi bandhanā muñcāpesi. Dvāre vivaṭamatteyeva bandhanāgāre manussā icchiticchitaṭṭhānaṃ agamaṃsu. So panekova tehi saddhiṃ agantvā ohīyi. Ārakkhakehi tvaṃ bho kasmā na gacchasīti vutte ahaṃ bho paññātabhāvena idāni na gamissāmi. Atīva parihīnagattosmi. Andhakāre gamissāmīti vatvā andhakāre āgate nikkhamma antonagare vissāsikānaṃ abhāvena kuto āhāraṃ labhissāmīti cintento nikkhamma rattandhakāre āmakasusāna magamāsi. Etthāhāraṃ labhissāmīti. Tattha so adhunā nikkhittamatamanussaṃ disvā manussaṭṭhinā maṃsaṃ chinditvā sīsakapāle pakkhipitvā tīhi manussasīsehi katauddhane ṭhapetvā citakato omukkaalātehi aggiṃ katvā susānaṃ nibbāpanatthāyā bhataudakena manussaṭṭhinā ālolento maṃsaṃ pacitvā otāretvā sākhābhaṅgena hirikopīṇaṃ paṭicchādetvā nivatthapilokikaṃ vātāvaraṇaṃ katvānisīdi. Tasmiṃ khaṇe tattha pippalīrukkhe adhivatthā devatā tassa taṃ kiriyaṃ disvā pucchissāmi tāva nanti taṃ upasaṅkamitvā evamāha. Bho tvaṃ ghanataratimirākule mahārattiyaṃ tattha tattha vikiṇṇanaraṭṭhisamākiṇṇe soṇasigālādikuṇapādakākule manussamaṃsabhakkhayakkharakkhasākule tattha tattha pajjalantānekacitakabhayānake susāne manussamaṃsaṃ pacitvā kiṃkarosīti pucchantī āha.

5.

Rattandhakāre kuṇapādakehi,

Samākule sīvathikāya majjhe;

Manussamaṃsaṃ pacasī dha sīse,

Vadehi kiṃ tena payojanaṃ teti.

Atha so āha.

6.

Na yāgahetu na ca dānahetu,

Susānamajjhamhi pacāmi maṃsaṃ;

Khudāsamaṃ natthi narassa aññaṃ,

Khudāvināsāya pacāmimambhoti.

Tato devatā taṃ tathā hotu, iminā pilotikena vātāvaraṇaṃ karosi. Kimatthametanti pucchantī.

7.

Nivatthasākho hirisaṃvarāya,

Pilotikaṃ tattha pasārayanto;

Karosi vātāvaraṇañca samma,

Kimatthametaṃ vada pucchito meti.

So tassā cikkhanto āha.

8.

Subhā subhāmissitasītavāto,

Sayaṃ acittova acittabhāvā;

Dehaṃ phusitvāna asādhukassa,

Akataññuno mittapadhaṃsakassa.

9.

Samāvahanto yadi me sarīre,

Phusāti [phusātisāsaṅgatimajjadāni itikattaci] taṃ vāyu mamā visitvā;

Dukkhaṃ dadātīti visaṃva taṃ bho,

Parivajjituṃ baddhamimaṃ kucelanti.

Devatā āha.

10.

Ki makāsi bho so katanāsako te,

Dhanañca dhaññaṃ tava nāsayī ca;

Mātā pitā bandhavo khetta vatthū,

Vināsitā tena vadehi kiṃ teti.

Tato so āha.

11.

Yaṃ rājato hoti bhayaṃ mahantaṃ,

Sabbassa haraṇādivadhādikañca;

Akataññunā sappurisena hoti,

Ārāva so bho parivajjanīyo.

12.

Yamatthi corāribhayañhi loke,

Atho dakenāpi ca pāvakena;

Akataññunā taṃ sakalampi hoti,

Ārāva so bho parivajjanīyo.

13.

Pāṇātipātampi adinnadānaṃ,

Parassa dārūpagamaṃ musā ca;

Majjassa pānaṃ kalahañca pesunaṃ,

Samphaṃ giraṃ dhuttajanehi [akkhadhuttādiyogaṃ itikatthaci] yogaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 4 誰能知曉彼等性，此人堪稱真智者； 多聞博學亦如是，能知他心唯此人。 他在監獄住滿十二年。這麼長時間他被飢餓所逼從未向他人乞食，得不到食物的日子比得到剩飯的日子更多。十二年過去時國王生了一個兒子。那時國王命令打開他統治地內所有監獄。甚至連被關的野獸鳥類也都釋放。門一打開監獄裡的人都去了想去的地方。但只有他一個人沒有和他們一起走留了下來。 看守問："喂，你為什麼不走？"他說："諸位，我現在不能公開走。我身體極其消瘦。等天黑了再走。"等天黑后出來想："在城裡沒有熟人從哪裡能得到食物？"就在夜黑時去了生尸林想："在這裡能得到食物。"在那裡他看見一具剛放下的屍體，用人骨切下肉放在頭蓋骨里，用三個人頭做爐灶，用火葬堆的火炭生火，用帶來水的人骨攪動煮肉，取下後用樹枝遮蓋下體，用破布擋風而坐。 這時住在那裡辣椒樹上的天神看見他的行為想："我要問問他"走近他這樣說："喂，你在濃黑的深夜，到處散落人骨，狗、豺狼等腐食者出沒，食人肉夜叉羅剎聚集，到處燃燒著許多火葬堆可怕的尸林中煮人肉做什麼？"問道： 5 漆黑夜裡腐食者，聚集尸林中央地； 汝煮人肉頭顱中，請說為此何目的？ 然後他說： 6 非為粥食非佈施，尸林中央我煮肉； 人無他苦如飢餓，為除飢餓我煮此。 然後天神說好吧，你用這破布擋風是為什麼？問道： 7 穿著樹葉遮羞恥，破布鋪展於此處； 朋友汝作擋風物，請說目的我問汝。 他對她解釋說： 8 清凈不凈混合風，本無心識無情物； 若觸及我此身軀，忘恩負義背德者。 9 若風觸我此身軀，經過吹來生痛苦； 如毒帶來諸苦惱，是故遮擋破布衣。 天神說： 10 此負心者為汝作，何事損汝財穀物； 父母親族田產等，被毀請說為何事？ 然後他說： 11 從王生起大恐懼，掠奪殺戮等諸事； 皆由忘恩負義人，故應遠離此等人。 12 世間盜賊敵人怖，及以水火諸災禍； 皆由忘恩負義生，故應遠離此等人。 13 殺生偷盜及邪淫，妄語飲酒作斗諍； 兩舌惡口賭博等，與惡人友諸惡事。

14.

Sabbaṃ anatthaṃ asivaṃ aniṭṭhaṃ,

Apāyikaṃ [apāyikaṃ itikatthaci] dukkhamananta maññaṃ;

Akataññunā sappurisena hoti;

Ārāva so bho parivajjanīyoti.

Vatvā attanā asappurisasaṃsaggenānubhūtaṃ sabbaṃ dukkhaṃ kathesi, tato devatā ahampi bho satthuno maṅgalasuttadesanādivase imasmiṃyeva rukkhe nisinno.

Asevanā ca bālānaṃ, paṇḍitānañca sevanā;

Pūjā ca pūjanīyyānaṃ, etaṃ maṅgala muttamanti.

Gāthāya bālassa dose assosiṃti vatvā tassa pasanno taṃ attano vimānaṃ netvā nahāpetvā dibbavatthālaṅkārehi alaṅkaritvā dibbannapānaṃ datvā mahantaṃ sakkārasammānaṃ katvā attano ānubhāvena tasmiṃ nagare rajje abhisiñcāpesi. So tattha rajjaṃ karonto dānādīni puññāni katvā āyupariyosāne yathākammaṃ gatoti.

15.

Evaṃ asādhujanasaṅgamasannivāsaṃ,

Sañcajja sādhusucisajjanasaṅgamena;

Dānādi nekakusalaṃ paripūrayantā,

Saggā pavaggavibhavaṃ abhisambhunāthāti.

Corasahāyassa vatthuṃ sattamaṃ.

1. Maruttabrāhmaṇassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe candabhāgā nāma gaṅgātīre homagāmaṃ nāma atthi. Tasmiṃ eko marutto nāma brāhmaṇo paṭivasati. Tadā so vohāratthāya takkasīlaṃ gantvā gehaṃ āgacchanto antarāmagge ekāya sālāya kuṭṭharogā turaṃ sunakhaṃ disvā tasmiṃ kāruññena nīlavallitakkambilena madditvā pāyesi. Sunakho vūpasantarogo pākatiko hutvā brāhmaṇena attano katūpakāraṃ sallakkhento teneva saddhiṃ agamāsi. Aparabhāge brāhmaṇassa bhariyā gabbhaṃ paṭilabhi, paripuṇṇagabbhāya tāya vijāyanakāle dārako tiriyampatitvā antogabbheyeva mato. Tadā taṃ satthena khaṇḍākhaṇḍikaṃ chinditvā nīhariṃsu, atha brāhmaṇo taṃ disvā nibbindahadayo gharāvāsaṃ pahāya isipabbajjaṃ pabbajitvā araññe viharati. Athassa bhariyā aññena saddhiṃ saṃvasantī ayaṃ maṃ pahāya pabbajitoti brāhmaṇe paduṭṭhacittā bho brāhmaṇaṃ mārehīti sāmikena saddhiṃ mantesi. Tesaṃ mantanaṃ sunakho sutvā brāhmaṇeneva saddhiṃ carati. Athekadivasaṃ tassā sāmiko tā pa saṃ māressāmīti dhanu kalāpaṃ gahetvā nikkhami, tadā tāpaso phalāphalatthāya araññaṃ gato. Su na kho assameyeva o hī yi. Puriso tāpasassāgamanamaggaṃ olokento gacchantare nilīno acchi. Sunakho tassa pamādaṃ oloketvā dhanuno guṇaṃ khāditvā chindi. So puna guṇaṃ pākatikaṃ katvā āropesi. Evaṃ so āropitaṃ āropitaṃ khādateva, atha so pāpapuriso tāpasassāgamanaṃ ñatvā taṃ māressāmīti dhanunā saddhiṃ agamāsi. Athassa sunakho pāde ḍasitvā pātetvā tassa mukhaṃ khāditvā dubbalaṃ katvā bhuṅkāramakāsi, evañhi sappurisā attano upakārakānaṃ paccupakāraṃ karonti. Vuttañhi.

1.

Upakāraṃ karonto so, sunakho katavediko;

Sattūpaghātakaṃ katvā, isino dāsi jīvitaṃ.

2.

Tiracchānāpi jānanti, guṇamattani kataṃ sadā;

Iti utvāna medhāvī, kataññū hontu pāṇinoti.

Tato tāpaso sunakhassa saddenā gantvā tassa taṃ vippakāraṃ disvā kāruññena paṭijiggitvā vūpasantavaṇaṃ balappattaṃ posetvā tattheva vasanto jhānābhiññaṃ nibbattetvā āyupariyosāne brāhmalokaparāyaṇo ahosīti.

3.

Sutvāna sādhu sunakhena katūpakāraṃ,

Mettiṃdisassa pakataṃ isinā ca sutvā;

Sammā karotha karuṇañca parūpakāraṃ,

Taṃ sabbadā bhavati vo bhavabhogahetūti.

Maruttabrāhmaṇassa vatthuṃ aṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 14 一切不善及不祥，不悅無盡諸苦惱； 皆由忘恩負義人，故應遠離此等人。 說完后他講述了自己因與不善人交往所經歷的一切苦。然後天神說："喂，我也在世尊講說吉祥經那天坐在這同一棵樹上。 不親近愚人，親近智慧者； 供養應供者，此為最吉祥。 我聽聞這偈頌中說明愚人的過失。"說完后對他生信，帶他到自己的天宮，讓他沐浴，用天衣裝飾裝扮他，給他天界飲食，給予極大尊敬供養，以自己的威力讓他在那城中受王位灌頂。他在那裡統治時行佈施等功德，壽命終了隨業而去。 15 如是應離不善人，親近清凈善知識； 圓滿佈施諸善業，獲得天界涅槃樂。 盜賊朋友的故事第七。 馬魯塔婆羅門的故事之緣起 在閻浮提月分河(現今巴基斯坦Chenab河)岸邊有一個名叫祭祀村的村子。在那裡住著一個名叫馬魯塔的婆羅門。那時他為經商去得叉尸羅(現今巴基斯坦塔克西拉)，回家途中在一個休息亭看見一隻患麻風病的狗，對它生起悲憫用青草和白蓖麻搗碎給它吃。狗病癒恢復正常，記得婆羅門對它的恩惠就跟著他一起走。 後來婆羅門的妻子懷孕，她懷胎滿月時分娩，嬰兒橫躺胎中死亡。那時用刀把他切成塊取出。婆羅門看見後心生厭離，捨棄俗家生活出家為仙人住在林中。然後他的妻子與另一個人同居，因為"他拋棄我出家"而對婆羅門生噁心，與丈夫商量說："喂，殺死那婆羅門。"狗聽見他們的商量一直跟著婆羅門。 某天她的丈夫想"我要殺死苦行者"帶著弓箭出發，那時苦行者去林中找水果。狗就留在庵處。那人在苦行者回來的路上灌木叢中躲著。狗觀察他的疏忽咬斷弓弦。他又把弦修好上弦。就這樣他每上一次弦狗就咬斷，然後那惡人知道苦行者要來想"我要殺他"帶著弓走來。這時狗咬住他的腳把他撲倒咬他的臉使他衰弱后大聲吠叫，如是善人對施恩者報恩。如說： 1 知恩報恩狗，為報施恩人； 殺害諸敵人，救護仙人命。 2 畜生亦能知，他人施恩德； 智者如是說，眾生當知恩。 然後苦行者聽見狗的聲音走來看見他的傷害生起悲憫照顧他，等傷癒有力時養育他，就住在那裡修得禪定神通，壽命終了投生梵天界。 3 聽聞善狗報恩德，仙人慈悲如是作； 當行悲憫利益他，此為生生受用因。 馬魯塔婆羅門的故事第八。

1. Pānīyadinnassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe aññatarasmiṃ janapade kire ko manusso raṭṭhato raṭṭhaṃ janapadato janapadaṃ vicaranto anukkamena candabhāgānadītīraṃ patvā nāvaṃ abhiruhitvā paratīraṃ gacchati. Athāparā gabbhinitthī tāya eva nāvāya gacchati, atha nāvā gaṅgāmajjhappattakāle tassā kammajavātā caliṃsu. Tato sā vijāyitumasakkontī kilantā pānīyaṃ me detha, pipāsitāmhiti manusse yāci. Te tassā vacanaṃ asuṇantā viya pānīyaṃ nādaṃsu, atha so jānapadiko tassā karuṇāyanto [karuṇāyapānīyaṃ, karuṇāyantopānīyaṃ, karuṇāyatoyaṃ iticakatthaci] toyaṃ gahetvā mukhe āsiñci, tasmiṃ khaṇe sā laddhassāsā sukhena dārakaṃ vijāyi, atha te tīraṃ patvā katipayadivasena attano attano ṭhānaṃ pāpuṇiṃsu. Athāparabhāge so jānapadiko aññatarakiccaṃ paṭicca tassā itthiyā vasananagaraṃ patvā tattha tattha āhiṇḍanto nivāsanaṭṭhānaṃ alabhitvā nagaradvāre sālaṃ gantvā tattha nipajji. Tasmiṃyeva divase corā nagaraṃ pavisitvā rājagehe sandhiṃ chinditvā dhanasāraṃ gahetvā gacchantā rājapurisehi anubandhā gantvā tāyeva sālāya chaḍḍetvā palāyiṃsu. Atha rājapurisā āgantvā core apassantā taṃ jānapadikaṃ disvā ayaṃ coroti gahetvā pacchābāhaṃ gāḷhaṃ bandhitvā puna divase rañño dassesuṃ. Raññā kasmā bhaṇe corakamma makāsīti pucchito nāhaṃ deva coro, āgantukomhīti vutte rājā core pariyesitvā alabhanto ayameva coro, imaṃ mārethāti āṇāpesi. Rājapurisehi taṃ gāḷhaṃ bandhitvā āghātanaṃ nīte sā itthī taṃ tathā nīyamānaṃ disvā sañjānitvā kampamānahadayā muhuttena rañño santikaṃ gantvā vanditvā deva eso na coro āgantuko muñcathetaṃ devāti āha. Rājā tassā kathaṃ asaddahanto yajjetaṃ mocetu micchasi. Tassagghanakaṃ dhanaṃ datvā muñcāpehīti, sā sāmi mama gehe dhanaṃ natthi. Apica mama sattaputtehi saddhiṃ maṃ dāsiṃ karohi, etaṃ muñca devāti āha, atha rājā tvaṃ etaṃ adhunāgatoti vadasi. Etaṃ nissāya puttehi saddhiṃ attānaṃ dāsattaṃ sāvesi. Kimeso te ñāti vā, udāhu upakārakoti pucchanto āha.

1.

Kiṃte bhoti ayaṃ poso, tuvaṃ pucchāmi saṃsayaṃ;

Bhātā vā te pitā hoti, pati vā devaro tava.

2.

Ñāti sālohito kinnu, udāhu iṇadāyako;

Athopakārako kinnu, kasmāssa desi jīvitaṃti.

Tato sā āha.

3.

Eso me puriso deva, katapubbopakārako;

Atāṇamekikaṃ [attānamekikaṃ itikatthaci] ceso, dukkhitaṃ maraṇe ṭhitaṃ.

4.

Vijāyitu masakkontiṃ, gabbhiniṃ dukkhavediniṃ;

Toyena maṃ upaṭṭhāsi, tenāhaṃ sukhitā tadā.

5.

Bhaṅgakallolamālāya, uttarantaṃ mahaṇṇavaṃ;

Pahāya pātuṃ kūpassa, yāti loko pipāsito.

6.

Tatheva vijjamānesu, janesu manujādhipa,

Ekasseva manasmiṃhi, guṇaṃ tiṭṭhati sādhukaṃ.

7.

Pahatvāna mataṃ hatthiṃ, maṃsatthī keci jantuno;

Anubandhanti maṃsatthaṃ, sasaṃ dhāvanta mekakaṃ.

8.

Tatheva vijjamānesu, janesu manujādhipa;

Guṇavanta manubandhanti, sappurisaṃ katavedikaṃ.

9.

Tasmā sappurise dhamme, patiṭṭhāsmi narādhipa;

Anussaranti etena, katapubbū pakārakaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 施水者的故事之緣起 據說在閻浮提某個地方，有一個人從一國遊歷到另一國，從一地到另一地，漸次到達月分河(現今巴基斯坦Chenab河)岸邊，乘船去對岸。這時另有一個孕婦也乘同一條船。當船到河中間時她的產痛發作。然後她無法生產疲憊不堪說："給我水喝，我渴了"向人們求水。他們像沒聽見她的話一樣不給她水。這時那鄉下人對她生起悲憫取水倒在她口中，那一刻她得到安慰順利生下孩子。然後他們到達岸邊，過了幾天各自到達自己的地方。 後來某時那鄉下人因某事到那女人居住的城市，在那裡四處遊走找不到住處，去城門的休息亭在那裡躺下。就在那天晚上盜賊們進城，在王宮打開入口拿走貴重財物，在離開時被王臣追趕，逃到那休息亭丟下東西逃走。然後王臣們來看不見盜賊，看見那鄉下人說"這是盜賊"抓住他把手臂緊緊綁在背後，第二天帶到國王面前。 國王問："喂，你為什麼做盜賊的事？"他說："陛下我不是盜賊，我是外來者。"國王找不到盜賊說："就是這個盜賊，殺了他"下令。當王臣們把他緊緊綁住帶到刑場時，那女人看見他這樣被帶走認出他，心中震動立刻去國王那裡頂禮說："陛下，這不是盜賊是外來者，請釋放他，陛下。" 國王不相信她的話說："如果你想釋放他，給相應的財物就放了他。"她說："主人，我家裡沒有財物。但請把我和我的七個兒子作為奴隸，釋放他，陛下。"這時國王說："你說他是剛來的，你卻願意和兒子一起當奴隸。他是你的親戚還是恩人？"問道： 1 夫人我問汝疑惑，此人究竟為何人； 是汝兄弟或父親，丈夫或是夫弟否？ 2 血親眷屬債主否，抑或施恩之恩人； 為何汝愿捨生命，救護此人請告知。 然後她說： 3 此人陛下昔日時，曾對我行大恩德； 孤獨無助我一人，處於死亡苦難中。 4 難產之時懷胎時，受苦無法生孩兒； 彼以清水供養我，因此我得安樂時。 5 波濤洶涌大海中，人們渡越大海時； 棄海欲

10.

Ahañca mama puttā ca, etenamha sukhāpitā;

Jīvitampi pariccajja, muccanīyo ayaṃ mayāti.

Tato rājā dovārikaṃ pakkositvā tampi pucchitvā adhunāgatabhāvaṃ ñatvā tassā sappurisadhamme santuṭṭho tesaṃ ubhinnampi mahantaṃ yasaṃ anuppadāsi. Te laddhayasā ta to paṭṭhāya dānādīni puññakammāni katvā saggaparāyaṇā ahesunti.

11.

Dhamme patiṭṭhitamanā api mātugāmā,

Evaṃ labhanti vibhavañca pasaṃsanañca;

Dhammañca sādhucaritaṃ manasīkaronto,

Dhammesu vattatha sadā sucisajjanāti.

Pānīyadinnassa vatthuṃ navamaṃ.

1. Sahāyassa pariccattajīvitakassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati parinibbute sāvatthiyaṃ somabrāhmaṇo somadattabrāhmaṇoti dve brāhmaṇā vasanti. Tattha somadattabrāhmaṇena saddhiṃ somabrāhmaṇo yebhuyyena dūtaṃ kīḷati. Athekadivasaṃ somadatto somabrāhmaṇaṃ tena parājetvā tassa uttarāsaṅgañca lañchanamuddikañca gahetvā attano gehaṃ gacchanto somabrāhmaṇassa ehi gehaṃ gacchā- māti āha. Tato somo nāhaṃ samma ekasāṭako hutvā antaravīthiṃ otarituṃ sakkomi. Gamanato ettheva me ṭhānaṃ varataranti āha, somadattena evaṃ sati samma imaṃ uttarāsaṅgaṃ gaṇhāti tassa taṃ datvā idāni samma ehīti vuttopi nāgacchati. Puna tena bho kasmā nāgacchasīti puṭṭho samma mama hatthe muddikaṃ apassantā me puttadārādayo mayā saddhiṃ kalahaṃ karontīti āha, atha so evaṃ sante yadā te pahoti. Tadā mayhaṃ dehīti muddikampi datvā taṃ gahetvā gehaṃ agamāsi. Atha te ettakena sahāyā ahesuṃ. Aparabhāge somadattabrāhmaṇaṃ ayaṃ paradārakammaṃ akāsīti manussā gahetvā rañño dassesuṃ. Rājā tassa rūpasampattiṃ disvā rājāṇaṃ akatvā mā bho puna evamakāsīti ovaditvā vissajjesi. Rājā naṃ yāvatatiyavāraṃ ovadanto vissajjetvā catutthevāre gacchathetaṃ āghātanaṃ netvā mārethāti āṇāpesi. Evaṃ pāpakamme niratā anekākārena ovadantāpi na sakkā nivāretuṃ. Tathāhi.

1.

Soṇā ceva sigālā ca, vāyasā nīlamakkhikā;

Iccete kuṇape sattā, na sakkā te nisedhituṃ.

2.

Tathā pāṇātipātesu, paradāre surāya ca;

Musāvādesu theyyesu, sattasattā na vāriyāti.

Tato rājapurisā taṃ bandhitvā pakkamiṃsu. Tadā somabrāhmaṇo somadattaṃ tathā nīyamānaṃ disvā kampamānahadayo rājapurisānaṃ santikaṃ gantvā imaṃ bho muhuttaṃ mā māretha. Yāva rājānaṃ jānāpessāmīti vatvā rañño santikaṃ gantvā vanditvā ṭhito deva mama jīvitaṃ somadattassa brāhmaṇassa dassāmi. Etaṃ muñcatha. Yadi māretukāmā, maṃ mārethāti āha. Rājā tuṇhī [tuṭṭho itikatthaci] ahosi, rājapurisā somadattaṃ muñcitvā somabrāhmaṇaṃ āghātanaṃ netvā māresuṃ, aho kataññuno kataveditā.

Hoti cettha.

我來為您翻譯這段巴利文： 10 我與我諸子，蒙彼得安樂； 捨棄己生命，我當救護他。 然後國王叫來守門人詢問，知道他是剛來的，對她的善人之法感到滿意，給予他們兩人很大的榮耀。他們得到榮耀后從此行佈施等功德，死後投生天界。 11 女人心安住正法，如是獲得財與譽； 心常憶念諸善行，凈心善人住正法。 施水者的故事第九。 捨命朋友的故事之緣起 世尊入涅槃后，在舍衛城住著兩個婆羅門，蘇摩婆羅門和蘇摩達多婆羅門。其中蘇摩達多婆羅門經常與蘇摩婆羅門玩骰子。某天蘇摩達多贏了蘇摩婆羅門，拿走他的上衣和戒指，去自己家時對蘇摩婆羅門說："來,我們回家。"然後蘇摩說："朋友，我只穿一件衣服不能進入街道。比起走不如讓我待在這裡。"蘇摩達多說："既然如此朋友拿這上衣。"給他那衣服后說："朋友現在來吧"他也不來。 再被他問："喂,為什麼不來？"他說："朋友,我的妻子兒女看不見戒指在我手上會與我爭吵。"然後他說："既然如此,等你有錢時還給我"把戒指也給了他帶他回家。這樣他們成為這樣的朋友。 後來人們抓住蘇摩達多婆羅門說"他犯邪淫"帶到國王面前。國王看見他的容貌不執行王法勸誡說："喂,不要再這樣做"就放了他。國王三次勸誡放走他,第四次下令說："把他帶到刑場殺了。"如是沉迷惡行的人即使多方勸誡也不能阻止。確實： 1 狗和野干鴉，以及蒼蠅等； 執著腐尸者，不能加禁止。 2 如是殺生者，邪淫飲酒等； 妄語與偷盜，執著難禁止。 然後王臣們把他綁起來離去。這時蘇摩婆羅門看見蘇摩達多這樣被帶走心中震動,去到王臣那裡說："喂,暫時不要殺他。等我告訴國王。"說完去到國王面前頂禮站立說："陛下,我要把生命給蘇摩達多婆羅門。請放了他。如果要殺就殺我。"國王沉默了。王臣們釋放蘇摩達多把蘇摩婆羅門帶到刑場殺了。啊,知恩報恩者。 這裡有：;

3.

Kakūpakāra mattānaṃ, sarantā keci mānusā;

Jīvitaṃ denti somova, somadattassa attanoti.

So tena jīvitadānena devaloke nibbattitvā mahante kanakavimāne devaccharāsahassaparivuto dibbasampattimanubhonto paṭivasati. Tadā somadattabrāhmaṇo eso maṃ maraṇappattaṃ mocesīti vatvā tassatthāya dānaṃ datvā pattiṃ adāsi. Tāvadevassa tato bahutaraṃ devissariyaṃ ahosi devānubhāvañca. Tato so somadevo attano devissariyaṃ olokento sahāyassa attano jīvitadānaṃ addasa. Disvā attabhāvaṃ vijahitvā māṇavakavaṇṇena somadattabrāhmaṇaṃ upasaṅkamitvā paṭisanthāraṃ katvā attānaṃ devaloke nibbattabhāvaṃ pakāsetvā taṃ gahetvā attano ānubhāvena devalokaṃ netvā yathākāmaṃ sampatti manubhavāti vatvā sattāhaṃ devassariyaṃ datvā sattame divase netvā tassa geheyeva patiṭṭhāpesi. Tattha hi dibbasampatti manubhūtassa manussasampatti paṭikkulā hoti. Tato so dibbasampattimanussaranto kiso dubbalo uppaṇḍuppaṇḍukajāto ahosi. Athekadivasaṃ devaputto taṃ olokento tathā dukkhappattaṃ disvā na sakkā manussena dibbasampattimanubhavitunti icchiticchitasampattidāyakaṃ ekaṃ cintāmaṇiṃ datvā tassa bhariyampi attano ānubhāvena rūpavanthaṃ yasavantaṃ vaṇṇavantaṃ atikkantamanussitthivaṇṇaṃ akāsi, aparabhāge te jayampatikā paccakkhato diṭṭhadibbasampattivibhavā dānaṃ datvā sīlaṃ rakkhitvā sahāyadevaputtassa santikeyeva nibbattiṃsūti.

4.

Mandena nanditamanā upakārakena,

Pāṇampi denti sujanā iti cintayitvā;

Mittaddu mā bhavatha bho upakārakassa;

Pāsaṃsiyā bhavatha sādhujanehi niccaṃti.

Sahāyassa pariccattajīvitakassa vatthuṃ dasamaṃ.

Nandiyarājavaggo dutiyo.

Yakkhavañcitavaggo

我來為您翻譯這段巴利文： 3 某些憶恩德，人中極少數； 如蘇摩捨命，為救蘇摩達。 他因此捨命佈施投生天界，住在巨大金色天宮，有千位天女圍繞享受天界榮華。這時蘇摩達多婆羅門說："他救我脫離死亡"為他佈施迴向功德。立即他得到更多天界榮耀和天界威力。然後那蘇摩天子觀察自己的天界榮耀看見朋友為自己捨命。看見后捨棄本身以少年形象接近蘇摩達多婆羅門，寒暄后顯示自己投生天界的事實，帶他以自己的威力去天界說："隨意享受天界榮華"給他七天天界榮耀，第七天帶他回到他家安置。因為在那裡享受過天界榮華的人覺得人間榮華可厭。然後他憶念天界榮華變得消瘦衰弱面色蒼白。 這時天子觀察他看見他如此痛苦想："人不能享受天界榮華"給他一顆如意寶珠能賜予想要的榮華，也以自己的威力使他的妻子變得美麗尊貴容色超越人間女子。後來這對夫婦親眼見到天界榮華威力，佈施持戒后投生到朋友天子那裡。 4 善人知微小，恩德報恩深； 捨命救恩人，如是應思量； 莫負友恩德，常為善人讚。 捨命朋友的故事第十。 歡喜王品第二。 夜叉欺騙品。

1. Yakkhavañcita vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati parinibbutamhi kosalarañño kira janapade tuṇḍagāmonāma ahosi. Tattheko buddhadāso nāma manusso 『『yāvajīvaṃ buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi. Buddho me saraṇaṃ tāṇaṃ leṇaṃ parāyaṇanti』』 evaṃ jīvitapariyantaṃ buddhaṃ saraṇaṃ gato paṭivasati, tasmiṃ samaye eko janapadavāsiko tattha tattha āhiṇḍanto taṃ tuṇḍagāmaṃ patvā tasseva ghare nivāsaṃ kappesi, tassa pana jānapadikassa sarīre eko yakkho āvisitvā pīḷeti, tadā tassa gāmassa pavisanakāle yakkho buddhadāso pāsakassa guṇatejena tassa gehaṃ pavisituṃ asakkonto taṃ muñcitvā bahigāme sattāhaṃ aṭṭhāsi tassāgamanaṃ olokento. Tato so jānapadiko sattadivasaṃ tattha vasitvā sattame divase sakaraṭṭhaṃ gantukāmo gāmā nikkhami. Atha taṃ tathā nikkhantaṃ disvā yakkho aggahesi, atha so taṃ ettakaṃ kālaṃ kuhiṃgatosīti pucchi. Yakkho bho tavatthāya ettha vasantassa me sattāhaṃ atikkantanti. Tato so ko te mayā attho, kiṃ te dammīti, atha yakkhena bho ahaṃ khudāya pīḷito bhattena me atthoti vutto so evaṃ sati kasmā maṃ antogehe vasantaṃ na gaṇhīti āha. Yakkhena bho tasmiṃ ghare buddhaṃ saraṇaṃ gato eko upasako atthi, tassa sīlatejena gehaṃ pavisitumasakkonto aṭṭhāsinti vutto jānapadiko saraṇaṃ nāma kinti ajānanto kinti vatvā so saraṇaṃ aggahesīti yakkhaṃ pucchi. Yakkho 『『buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmī』』ti vatvā saraṇaṃ aggahesīti āha. Taṃ sutvā jānapadiko idāni imaṃ vañcessāmīti cintetvā tenahi yakkha ahampi buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmīti āha. Evaṃ vuttamatteyeva yakkho mahāsaddaṃ karonto bha ye na bhamanto palāyi, evaṃ sammāsambuddhassa saraṇaṃ idhaloke bhayo paddava nivāraṇatthaṃ hoti, paraloke saggamokkhāvahaṃ. Tathāhi.

1.

Buddhoti vacanaṃ etaṃ, amanussānaṃ bhayāvahaṃ;

Buddhabhattikajantūnaṃ, sabbadā mudamāvahaṃ.

2.

Sabbopaddavanāsāya, paccakkhadibbamosadhaṃ;

Dibbamantaṃ mahātejaṃ, mahāyantaṃ mahabbhutaṃ.

3.

Tasmā so dāruṇo yakkho,

Disvā taṃ saraṇe ṭhithaṃ;

Ubbiggo ca bhayappatto,

Lomahaṭṭho ca chambhīto.

4.

Bhamanto dhāvitaṃ disvā, timirova suriyuggate,

Simbalitūlabhaṭṭhaṃva, caṇḍavātena khaṇḍitaṃ.

5.

Yaṃ dukkhaṃ rājacorāri, yakkhapetā disambhavaṃ;

Nicchantena manussena, gantabbaṃ saraṇattayaṃti.

Tato jānapadiko saraṇāgamane mahāguṇaṃ mahānisaṃsaṃ oloketvā buddhe sagāravo sappemo 『『jīvitapariyantaṃ buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmī』』ti saraṇaṃ gantvā teneva saraṇāgamanānubhāvena jīvitapariyosāne suttappabuddhoviya devaloke nibbattīti.

6.

Disvāna evaṃ saraṇaṃ gataṃ taṃ,

Apenti yakkhāpi mahabbhayena;

Pāletha sīlaṃ saraṇañca tasmā,

Jahātha duritaṃ sugatiṃ bhajavhoti.

Yakkhavañcitavatthuṃ pathamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 欺騙夜叉的故事之緣起 世尊入涅槃后，據說在拘薩羅王的地方有一個名叫頓達的村子。那裡有一個名叫布達達薩的人，終身皈依佛陀說："我終身皈依佛，佛是我的庇護、避難所和依怙"這樣終身皈依佛而住。那時一個鄉下人到處遊蕩到那頓達村住在他家。但那鄉下人身上有一個夜叉附身折磨他。那時在他進入村子時，夜叉因優婆塞的功德力量不能進入他的房子，放開他在村外站了七天等他出來。 然後那鄉下人在那裡住了七天，第七天想回自己的地方從村子出來。這時看見他這樣出來夜叉抓住他，然後他問："你這麼長時間去哪裡了？"夜叉說："喂，爲了你我在這裡等了七天。"然後他說："你要我做什麼？我給你什麼？"然後夜叉說："喂，我飢餓所逼需要食物。"他說："既然如此為什麼不在屋內抓我？"夜叉說："喂，那房子里有一個皈依佛的優婆塞，因他的戒德力量我不能進入房子所以站在外面。"鄉下人不知什麼是皈依問夜叉："他說什麼話皈依的？"夜叉說："他說'我皈依佛'而皈依。" 聽到這個鄉下人想："現在我要欺騙他"說："那麼夜叉我也皈依佛。"剛說完夜叉發出大聲恐懼顫抖逃走。如是正等正覺的皈依在此世間能避免恐怖災難，來世能得天界解脫。確實： 1 佛陀此一語，非人生恐怖； 信佛眾生等，常生歡喜心。 2 消除諸災難，現見神藥效； 天咒大威力，大機大奇蹟。 3 是故兇惡夜叉見， 彼人安住皈依中； 驚恐戰慄毛豎立， 顫抖恐懼心不安。 4 奔走逃避如見之， 如暗遇見日昇起； 如木棉絮被吹散， 狂風吹散諸塵埃。 5 王賊敵人等，夜叉餓鬼苦； 欲脫諸苦者，應當三皈依。 然後鄉下人看見皈依有大功德大利益，對佛生起恭敬愛樂說："我終身皈依佛"而皈依，以此皈依威力命終如從睡眠醒來般投生天界。 6 如是見彼行皈依， 夜叉驚恐遠離去； 是故持戒行皈依， 舍離惡行生善趣。 欺騙夜叉的故事第一。

1. Micchadiṭṭhikassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati dharamāne rājagahanagare kira eko brahmabhattiko micchādiṭṭhiko paṭivasati, tattheva sammādiṭṭhikopi. Tesaṃ ubhinnampi dve puttā ahesuṃ. Te ekato kīḷantā vaḍḍhanti. Athāparabhāge guḷakīḷaṃkīḷantānaṃ sammādiṭṭhikassa putto 『『namo buddhayā』』ti vatvā guḷhaṃ khipanto divase divase jināti. Micchādiṭṭhikassa putto 『『namo brahmuno』』ti vatvā khipanto parājeti, tato micchādiṭṭhikassa putto niccaṃ jinantaṃ sammādiṭṭhikaṃ kumāraṃ disvā samma tvaṃ niccameva jināsi, kiṃ vatvā guḷaṃ khipasīti pucchi. Sohaṃ samma 『『namo buddhāyā』』ti vatvā khipāmīti āha. Sopi tato paṭṭhāya 『『namo buddhāyā』』ti vatvā khipati, atha te yebhuyyena dūte samasamāva honti. Aparabhāge micchādiṭṭhikassa putto pitarā saddhiṃ dārūnamatthāya vanaṃ gantvā sakaṭena dāruṃ gahetvā āgacchanto nagaradvārasamīpe sakaṭaṃ vissajjetvā tiṇe khādanatthāya goṇe vissajjesi, goṇā tiṇaṃ khādanto aññehi gorūpehi saddhiṃ antonagaraṃ pavisiṃsu. Athassa pitā goṇe pariyesanto sakaṭaṃ olokehīti puttaṃ nivattetvā nagaraṃ paviṭṭho ahosi, atha sāyaṇhe jāte manussā nagaradvāraṃ pidahiṃsu, tato kumāro bahinagare dārusakaṭassa heṭṭhā sayanto niddūpagato ahosi. Atha tassā rattiyā sammādiṭṭhiko ca micchādiṭṭhiko cāti dve yakkhā gocaraṃ pariyesamānā sakaṭassa heṭṭhā nipannaṃ kumāraṃ addasaṃsu, tesu micchādiṭṭhiko imaṃ khādāmīti āha. Athāparo mā eva makāsi, 『『namo buddhāyā』』ti vācako esoti, khādāmevetanti vatvā itarena yāvatatiyaṃ vāriyamānopi gantvā tassa pāde gahetvā ākaḍḍhi. Tasmiṃ khaṇe dārako pubbaparicayena 『『namo buddhāyā』』ti āha taṃ sutvā yakkho bhayappatto lomahaṭṭho hatthaṃ vissajjetvā paṭikkamma aṭṭhāsi. Aho acchariyaṃ buddhānubhāvaṃ abbhutaṃ, evaṃ attaṃ anīyyātetvā paricayena 『『namo buddhāyā』』ti vuttassapi bhayaṃ chambhitattaṃ upaddavaṃ vā na hoti. Pageva attaṃ nīyyātetvā yāvajīvaṃ buddhaṃ saraṇaṃ gatassāti. Vuttañhi.

1.

Yathāpi sikhino nādaṃ, bhujaṅgānaṃ bhayāvahaṃ;

Evaṃ buddhoti vacanaṃ, amanussānaṃ bhayāvahaṃ.

2.

Yathā mantassa jappena, vilayaṃ yāti kibbisaṃ;

Evaṃ buddhoti vacanena, apayanti [pahāyanti itisabbattha] pisācakā.

3.

Aggiṃ disvā yathā sitthaṃ, dūratova vilīyati;

Disvānevaṃ saraṇagataṃ, petā pentiva [petāpentāva itikatthaci] dūrato.

4.

Pavaraṃ buddhaicceta, makkharadvayamabbhutaṃ;

Sabbo paddavanāsāya, thirapākāra muggataṃ.

5.

Sattaratanapāsādaṃ, tameva vajiraṃ guhaṃ;

Tameva nāvaṃ dīpaṃ taṃ, tameva kavacaṃ subhaṃ.

6.

Tameva sirasi bhāsantaṃ, kirīṭaṃ ratanāmayaṃ;

Lalāṭe tilakaṃ rammaṃ, kappūraṃ nayanadvaye.

7.

Tāḍaṅkaṃ kaṇṇayugale, soṇṇamālā gale subhā;

Ekāvaḷi tārahāra, bhārā jattusu laṅkatā.

8.

Aṅgadaṃ bāhumūlassa, karagge valayaṃ tathā;

Aṅgulisvaṅguliyañca, khaggaṃ maṅgalasammataṃ.

9.

Soṇṇā tapatta muṇhīsaṃ, sabāṇaṃva sarāsanaṃ;

Tameva sabbālaṅkāraṃ, tameva duritāpahaṃ.

10.

Tasmā hi paṇḍito poso,

Lokalocanasatthuno;

Saraṇaṃ tassa ganteva,

Guṇanāmaṃ ehipassikaṃ.

11.

Namoti vacanaṃ pubbaṃ, buddhāyeti giraṃ tadā;

Supantena kumārena, micchādiṭṭhikasūnunā.

我來為您翻譯這段巴利文： 邪見者的故事之緣起 據說世尊在世時，在王舍城(現今印度比哈爾邦王舍城)住著一個崇拜梵天的邪見者，也有一個正見者。他們兩人各有兩個兒子。他們一起玩耍長大。後來在玩彈球遊戲時，正見者的兒子說"南無佛陀"投球每天都贏。邪見者的兒子說"南無梵天"投球總是輸，然後邪見者的兒子看見正見者童子常常獲勝問："朋友你總是贏，你投球時說什麼？"他說："朋友我說'南無佛陀'而投。"他也從那時起說"南無佛陀"而投，這樣他們大多數時候平分秋色。 後來邪見者的兒子和父親一起去森林取柴，用車載柴回來時在城門附近放下車，放牛去吃草。牛吃草時和其他牛一起進了城。然後他父親找牛說："你看著車"讓兒子留下自己進城。傍晚時人們關閉城門，然後童子在城外車下躺著睡著了。 這時夜裡一個正見和一個邪見兩個夜叉尋找食物看見躺在車下的童子。其中邪見者說："我要吃了他。"另一個說："不要這樣做，他是說'南無佛陀'的人。"說"我就要吃他"雖被另一個阻止三次還是去抓他的腳拉他。這時童子因過去習慣說"南無佛陀"。聽到這個夜叉恐懼毛豎立放開手退後站立。"啊,不可思議佛陀的威力,奇妙！如此未專心致志只因習慣說'南無佛陀'也不生恐懼戰慄災難。何況專心終身皈依佛的人。"如說： 1 如同孔雀鳴，令蛇生恐怖； 如是佛陀語，令非人恐懼。 2 如同誦咒語，能消諸罪業； 如是佛陀語，鬼魅皆遠離。 3 如見火蠟塊，遠處即融化； 如是見皈依，餓鬼遠處避。 4 殊勝佛此語，二種大神奇； 消除諸災難，堅固城墻升。 5 七寶之宮殿，金剛堅固洞； 彼即船與燈，彼即妙甲冑。 6 彼即頭上照，寶石所成冠； 額上妙點珠，眼中冰片香。 7 雙耳垂環飾，頸上金項鍊； 單串星寶鏈，肩上美莊嚴。 8 臂環手腕上，指鐲于手指； 指環各指上，吉祥寶劍佩。 9 金傘與頭冠，箭囊與弓箭； 彼即諸裝飾，彼即除罪惡。 10 是故智慧人， 世間眼導師； 皆當歸依彼， 功德名號顯。 11 南無初語言，佛陀后聲稱； 睡眠童子時，邪見者之子。

12.

Sutvā vuttaṃ pisā cāpi, manussakuṇape ratā;

Na hiṃsanti aho buddha, guṇasāramahantatāti.

Atha sammādiṭṭhikayakkho micchādiṭṭhikassa yakkhassa evamāha, ayuttaṃ bho tayā kataṃ. Buddhaguṇe pahāro dinno, daṇḍakammaṃ tayā kātabbaṃti, tena kiṃmayā samma kātabbanti vutte bubhukkhitassa āhāraṃ dehīti āha. Tato so sādhūti vatvā yāvāhaṃ āgacchāmi, tvaṃ tāvettha vacchāhīti vatvā bimbisārarañño kañcanataṭṭake vaḍḍhitaṃ rasabhojanaṃ āharitvā kumārassa pituvaṇṇena dārakaṃ bhojetvā puna kumārena vuttabuddhavacanañca attanā katavāyāmaṃ cāti sabbaṃ taṭṭake likhitvā idaṃ raññoyeva paññāyatūti adhiṭṭhāya agamaṃsu, atha pabhātāya rattiyā rañño bhojanakāle rājapurisā tattha taṭṭakaṃ adisvā nagaraṃ upaparikkhantā sakaṭe dārakañca taṭṭakañca disvā taṭṭakena saddhiṃ taṃ gahetvā rañño dassesuṃ. Rājā taṭṭake akkharādīni disvā vācetvā tassa guṇe pasanno mahantena yasena saddhiṃ seṭṭhiṭṭhānamadāsi.

13.

Jinassa nāmaṃ supinena pevaṃ,

Na hoti bhītiṃ lapanena yasmā;

Tasmā munindaṃ satataṃ sarātha,

Guṇe sarantā saraṇañca yāthāti.

Micchādiṭṭhikassa vatthuṃ dutiyaṃ.

1. Pādapīṭhikāya vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe mahābodhito kira dakkhiṇapasse etaṃ paccantanagaraṃ ahosi. Tattha saddhāsampanno ratanattayamāmako eko upāsako paṭivasati. Tadā eko khīṇāsavo bhagavatā paribhuttaṃ pādapīṭhaṃ thavikāya pakkhipitvā gatagataṭṭhāne pūjento anukkamena taṃ nagaraṃ sampāpuṇitvā sunivattho supāruto pattaṃ gahetvā antaravīthiṃ paṭipajji yugamattadaso pabbajjālīlāya janaṃ paritosento. Atha so upāsako tathā gacchantaṃ theraṃ disvā pasannamānaso upagantvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā pattaṃ gahetvā bhojetvā nibaddhaṃ mama gehaṃ āgamanamicchāmi, mamānukampāya ettheva vasatha sāmīti yācitvā nagarāsanne ramaṇīye vanasaṇḍe nadīkūle paṇṇasālaṃ katvā therassa taṃ nīyyātetvā catupaccayehi paṭijagganto mānento pūjento vasati. Theropi tattha phāsukaṭṭhāne bhagavatā paribhuttapādapīṭhadhātuṃ nidhāya vālukāhi thūpaṃ katvā niccaṃ gandhadhūpadīpapupphapūjādīhi pūjayamāno vāsaṃ kappeti. Tasmiṃ samaye tasso pāsakassa anantaragehavāsiko eko issarabhattiko attano devataṃ nibaddhaṃ namassati. Taṃ disvāssa upāsako buddhaguṇe vatvā akhette samma mā viriyaṃ karohi. Pajahetaṃ diṭṭhiṃti āha. Tato so kerāṭiko issarabhattiko ko te satthu guṇānubhāvo, amhākaṃ issarassa guṇova mahantoti vatvā tassa aguṇaṃ guṇanti kathento āha.

1.

Tipuraṃ so vināsesi, lalāṭanayanagginā;

Asureca vināsesi, tisūlena mahissaro.

2.

Jaṭākalāpamāvattaṃ, naccatī dinasandhiyaṃ;

Vādeti bherivīṇādiṃ, gītaṃcāpi sa gāyati.

3.

Bhariyāyo tassa tisso, jaṭāyekaṃ samubbahe;

Ekamekena passena, passamāno carekakaṃ.

4.

Hatthicammambaradharo, teneva vāritā tapo;

Asādisehi puttehi, rūpena ca supākaṭo.

5.

Ratiyā ca madhupāne ca, byāvaṭo sabbadā ca so;

Manussaṭṭhidharo sīsa, kapālenesa bhuñjaki.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 聞說鬼魅眾，貪食人尸者； 亦不加傷害，佛德廣大哉。 然後正見夜叉對邪見夜叉說："喂，你做了不應做的事。你冒犯了佛陀功德，你應受懲罰。"他說："朋友我該做什麼？"說："給飢餓者食物。"然後他說："好"說："等我回來，你在這裡等。"去取了頻毗娑羅王(現今摩揭陀國王)金盤中的美味飲食，化作童子父親的樣子喂童子，然後把童子說的佛語和自己所做的努力都寫在盤上說："只讓國王知道"發願后離去。天亮時國王用餐時，侍從們找不到盤子巡察城市看見車上有童子和盤子，帶著盤子把他帶到國王面前。國王看見盤上文字讀後對他的功德生信，給他很大榮耀和商主地位。 13 如是睡夢中稱佛名， 隨口唸誦無恐懼； 是故常念聖牟尼， 憶念功德行皈依。 邪見者的故事第二。 足踏板的故事之緣起 據說在閻浮提大菩提樹南邊有這個邊境城市。那裡住著一個具足信心皈依三寶的優婆塞。那時一位漏盡者把世尊用過的足踏板放在袋中，到處供養，漸次到達那城市，整齊著衣持缽進入街道，目視一尋之地以出家威儀令人歡喜。 然後那優婆塞看見長老這樣走來心生歡喜靠近五體投地頂禮，拿他的缽供養飲食請求說："我希望您常來我家，請慈悲住在這裡，尊者。"在城市附近美麗的林中河岸造一草廬給長老，以四資具護持、尊敬、供養而住。長老也在那舒適處安置世尊用過的足踏板舍利，用沙土造塔常以香、燃香、燈、花等供養而住。 那時那優婆塞隔壁住一個崇拜自在天的人常常禮拜他的神。看見這個優婆塞說佛陀的功德說："朋友不要在非福田上努力。請捨棄這見解。"然後那狡詐的自在天信徒說："你的導師有什麼功德威力？我們的自在天的功德才大。"說他的過失為功德說： 1 他以額眼火焰力，毀滅三城摧壞盡； 以其三叉寶戟刺，破壞阿修羅眾生。 2 打結髮辮成螺髻，日暮時分舞蹈行； 鼓鐃鈸琴音樂奏，歌唱之聲常不停。 3 妻室彼有三位數，螺髻結成一盤形； 依偎一一身體側，獨自遊行觀看間。 4 身披象皮為衣裳，以此遮蔽苦行熱； 無比子女皆圍繞，容貌莊嚴極顯著。 5 常貪愛慾飲蜜酒，日日從事不暫停； 人骨為鬘戴頭上，顱骨為器受供品。

6.

Na jāto na bhayaṃ tassa, maraṇaṃ natthi sassato;

Īdiso me mahādevo, natthaññassīdiso guṇoti.

Taṃ sutvā upāsako samma tuyhaṃ issarassa ete guṇā nāma tāva hontu. Aguṇā nāma kittakā hontīti vatvā bhagavato sakalaguṇe saṃharitvā kathento āha.

7.

Loke sabbasavantīnaṃ, ādhāro sāgaro yathā;

Sabbesaṃ guṇarāsīnaṃ, ādhārova tathāgato.

8.

Carācarānaṃ sabbesaṃ, ādhārāva dharā ayaṃ;

Tathā guṇānaṃ sabbesaṃ, ādhārova tathāgato.

9.

Evaṃ santo viyattoca [viyanto itikatthaci], evaṃ so karuṇāparo;

Eva middhividhā tassa, evamevaṃ guṇā iti.

10.

Buddhopi sakkoti na yassa vaṇṇe,

Kappampi vatvā khayataṃ gametuṃ;

Pageva ca brahmasurā surehi,

Vattuṃ na hānantaguṇassa vaṇṇanti.

Evaṃ vadantā pana te ubhopi amhākaṃ devo uttamo amhākaṃ devo uttamoti kalahaṃ vaḍḍhetvā rañño santikamagamaṃsu, rājā tesaṃ kathaṃ sutvā tenahi tumhākaṃ devatānaṃ mahantabhāvaṃ iddhipāṭihāriyena jānissāma. Dassetha tehi no iddhiṃti nagare bheriṃ carāpesi. Ito kira sattāhaccayena imesaṃ dvinnaṃ satthārānaṃ pāṭihāriyāni bhavissanti. Sabbe sannipatantūti taṃ sutvā nānādisāsu bahū manussā samāgamiṃsu, atha micchādiṭṭhikā ajja amhākaṃ devassa ānubhāvaṃ passāmāti mahantaṃ pūjaṃ karonto tattha sāraṃ nāddasaṃsu, sammādiṭṭhikāpi ajja amhākaṃ bhagavato ānubhāvaṃ passissāmāti vāḷukāthūpaṃ gantvā gandhamālādīhi pūjetvā padakkhiṇaṃ katvā añjalimpaggayha aṭṭhaṃsu. Atha rājāpi balavāhanaparivuto ekamante aṭṭhāsi. Nānāsamayavādinopi ajja tesaṃ pāṭihāriyaṃ passissāmāti mañcātimañcaṃ katvā aṭṭhaṃsu. Tesaṃ samāgame sammādiṭṭhikā vāḷukāthūpa mabhimukhaṃ katvā añjalimpaggayha sāmi amhākaṃ bhagavā sabbabuddhakiccāni niṭṭhāpetvā anupādisesāya nibbāṇadhātuyā parinibbāyi. Sāriputtamahāmoggallānādayo asītimahāsāvakāpi parinibbāyiṃsu, natthettha amhākaṃ aññaṃ paṭisaraṇanti vatvā saccakiriyaṃ karontā āhaṃsu.

11.

Āpāṇakoṭiṃ buddhassa, saraṇaṃ no gatā yadi;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

12.

Āpāṇakoṭiṃ dhammassa, saraṇaṃ no gatā yadi;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

13.

Āpāṇakoṭiṃ saṅghassa, saraṇaṃ no gatā yadi;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

14.

Rāmakāle munindassa, pādukā cāsi abbhutā;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

15.

Chaddantakāle munino, dāṭhā charaṃsirañjitā;

Tena saccenayaṃ dhātu, nicchāretu cha raṃsiyo.

16.

Jātamatto tadā buddho, ṭhito paṅkajamuddhani;

Nicchāresāsabhiṃvācaṃ, aggo seṭṭhotiādinā;

Tena saccenayaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

17.

Nimitte caturo disvā, nikkhanto abhinikkhamaṃ;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

18.

Mārasenaṃ palāpetvā, nisinno bujjhi bodhiyaṃ;

Tena saccena yaṃ dhātu dassetu pāṭihāriyaṃ.

19.

Dhammacakkaṃ pavattesi, jino sipatane tadā;

Tena saccena yaṃ dhātu, dassetu pāṭihāriyaṃ.

20.

Nandopanandabhogindaṃ, nāgaṃ nālāgirivhayaṃ;

Āḷavakā dayo yakkhe, brahmāno ca bakā dayo.

我來為您翻譯這段巴利文： 6 不生亦無懼，永恒無死亡； 如是大天神，功德無與比。 聽到這個優婆塞說："朋友且讓你的自在天有這些功德。那過失又有多少呢？"說著總括世尊一切功德說： 7 如同大海水，容納諸河流； 如是如來佛，容攝諸功德。 8 如同此大地，承載動不動； 如是如來佛，攝持諸功德。 9 如是賢智者，如是大悲者； 如是神通力，如

21.

Saccakādinigaṇṭheca, kūṭadantā dayo dvije;

Damesi tena saccena, dassetu pāṭihāriyaṃti.

Evañca pana vatvā upāsakā amhākaṃ anukammaṃ paṭicca mahājanassa micchādiṭṭhibhedanattaṃ pāṭihāriyaṃ dassetha sāmīti ārādhesuṃ. Atha buddhānubhāvañca therānubhāvañca upāsakānaṃ saccakiriyānubhāvañca paṭicca vāḷukāthūpaṃ dvidhā bhinditvā pādapīṭhadhātu ākāsa mabbhuggantvā chabbaṇṇaraṃsiyo vissajjentī vilāsamānā aṭṭhāsi. Atha mahājanā celukkhepasahassāni pavattentā sādhukīḷhaṃ kīḷantā mahānādaṃ pavattentā mahantaṃ pūjamakaṃsu. Micchādiṭṭhikāpi imaṃ acchariyaṃ disvā vimhitamānasā micchādiṭṭhiṃ bhinditvā ratanattayaparāyaṇā saraṇa magamaṃsūti.

22.

Phuṭṭhopi pādena jinassa evaṃ,

Kaliṅgaro pā si mahānubhāvo;

Lokekanāthassa anāsavassa,

Mahānubhāvo hi acintanīyoti.

Pādapīṭhikāya vatthuṃ tatiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 21 薩遮等尼乾，屈擔等婆羅； 調伏以此諦，請示神通力。 如是說完，優婆塞們說："請慈悲我們顯現神通，為破除大眾邪見，尊者。"然後由於佛陀威力、長老威力和優婆塞們諦實語威力，沙塔分為兩半，足踏板舍利升上虛空，放射六色光芒莊嚴而立。然後大眾舉衣千重歡呼稱善，發出大聲做大供養。邪見者們看見這稀有事心生驚異，破除邪見皈依三寶而行皈依。 22 如是佛足所觸物， 木板亦具大威力； 世間唯一無漏尊， 大威神力不可思。 足踏板的故事第三。

1. Uttarasāmaṇerassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

So kira purimabuddhesu [purimabuddhe itisabbattha] katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto sumedhassa bhagavato kāle vijjādharo hutvā himavati paṭivasati. Tadā sumedho nāma sammāsambuddho viveka manubrūhanto himavantaṃ gantvā ramaṇīye padese pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdi. Tadā vijjādharo ākāsena gacchanto chabbaṇṇaraṃsīhi virājamānaṃ bhagavantaṃ disvā tīhi kaṇikārapupphehi pūjesi, pupphāni buddhānubhāvena satthu upari chattākārena aṭṭhaṃsu, so tena bhīyyoso mattāya pasannacitto hutvā aparabhāge kālaṃkatvā tāvatiṃsabhavane nibbattitvā uḷāraṃ dibbasampattimanubhavanto yāvatāyukaṃ tattha ṭhatvā tato cuto devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahanagare brāhmaṇamahāsālassa putto hutvā nibbatti. Uttarotissa nāmaṃ ahosi. So uttamarūpadharo viññutaṃ patto brāhmaṇavijjāsu nipphattiṃ patvā jātiyā rūpena vijjāya sīlācārena ca lokassa mahanīyo jāto, tassa taṃ paññāsampattiṃdisvā vassakāro magadhamahāmatto attano dhītaraṃ dātukāmo hutvā attano adhippāyaṃ pavedesi. So nissaraṇajjhāsayatāya taṃ paṭikkhipitvā kālenakālaṃ dhammasenāpatiṃ payirupāsanto tassa santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vattasampanno hutvā theraṃ upaṭṭhahati. Tena ca samayena therassa aññataro ābādho uppanno hoti, tassa bhesajjatthāya uttarasāmaṇero pātova pattacīvara mādāya vihārato nikkhamma antarāmagge taḷākassa tīre pattaṃ ṭhapetvā udakasamīpaṃ gantvā mukhaṃ dhovati, tadā aññataro ummaggacoro katakammo ārakkhapurisehi anubaddho aggadvāreneva nagarato nikkhamitvā palāyanto attanā gahitaṃ ratanabhaṇḍikaṃ sāmaṇerassa patte pakkhipitvā palāyi. So sāmaṇeropi pattasamīpaṃ [sattusamīpaṃ itipi katthaci] upagato hoti, coraṃ anubandhantā rājapurisā sāmaṇerassa patte bhaṇḍikaṃ disvā ayaṃ coro, iminā coriyaṃ katanti sāmaṇeraṃ pacchābāhaṃ bandhitvā vassakārassa brāhmaṇassa dassesuṃ. Vassakāro ca tadā rañño vinicchaye niyutto hutvā chejjabhejjaṃ anusāsati. So eso pubbe mama vacanaṃ nādiyi. Suddhapāsaṇḍiyesu pabbajīti ca baddhāghātattā taṃ kammaṃ asodhetvāva jīvantamevetaṃ sūle uttāsethāti āṇā pesi, rājapurisā taṃ nimbasūle uttāsesuṃ. Sāmaṇero sūlagge nisinno upajjhāyassa me ko bhesajjaṃ āharissatīti sāriputtattheraṃ sari. Tato thero taṃ pavattiṃ ñatvā sammāsambuddhassa kathesi, bhagavāpi mahāsāvakaparivuto tassa ñāṇaparipākaṃ oloketvā taṃ ṭhānamagamāsi. Tato bhagavato nikkhantabhāvā sakalanagare kolāhalaṃ ahosi, mahājanakāyo sannipati. Atha bhagavā vipphurantahatthatale nakhamaṇimayūkhasambhinnapītābhāsatāya paggharantajātihiṅgulakasuvaṇṇarasadhārāviya jālāvaguṇṭhitamudutalunaṅgulaṃ hatthaṃ uttarassa sīse ṭhapetvā uttara idaṃ te pubbe katapāpakammassa phalaṃ uppannaṃ, tattha tayā paccavekkhaṇabalena adhivāsanā kātabbāti āha. Teneva āha.

1.

Atīte kira ekasmiṃ, gāme tva masi dārako;

Dārekehi samāgamma, kīḷanto keḷimaṇḍale.

2.

Gahetvā sukhumaṃ sūkaṃ, tadā tvaṃ nimbajalliyā;

Uttāsesi tattha sūle, jīvamānakamakkhikaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 優多羅沙彌的故事之緣起 據說他在前佛時代積累功德,在各處生中積累導向解脫的福德,在須彌陀佛時代成為持明者住在雪山。那時名為須彌陀的正等正覺佛為修習遠離而去雪山,在美麗之處結跏趺坐。那時持明者從空中飛過看見世尊放射六色光芒莊嚴,以三朵金鐘花供養,花因佛陀威力在佛陀上空形成傘蓋形狀,他因此更加歡喜,後來命終投生忉利天界享受殊勝天界榮華,壽盡后從那裡死去在天人中輪迴,在此佛出世時生為王舍城(現今印度比哈爾邦王舍城)婆羅門大富者之子。名為優多羅。 他具足殊勝相貌,到達成年通達婆羅門明論,以出身、容貌、學識、戒行為世人所尊敬。看見他智慧圓滿,摩揭陀大臣婆沙咖想把自己女兒嫁給他,表達了自己的意願。他因傾向出離而拒絕,時常親近法將(舍利弗)聽法獲得信心出家,具足戒行服侍長老。那時長老生病,為他取藥優多羅沙彌一大早拿著缽衣從精舍出來,在路上池塘邊放下缽去水邊洗臉。那時一個地下盜賊做完壞事被守衛追趕從城門出來逃跑,把自己偷的珠寶包裹放在沙彌的缽里逃走。那沙彌也走近缽邊,追趕盜賊的王的侍從們看見沙彌缽中的包裹說"這是盜賊,他做了盜竊"把沙彌背後綁起來帶到婆沙咖婆羅門面前。 婆沙咖當時受命在國王法庭判決死罪輕罪。他"這人以前不聽我的話,在純凈外道中出家"抱著仇恨心不查明事實下令說："把他活活釘在木樁上。"王的侍從們把他釘在亞麻木樁上。沙彌坐在樁尖上想"誰給我的和尚帶藥呢"憶念舍利弗長老。然後長老知道這事告訴正等正覺佛,世尊也與大弟子眾觀察他智慧成熟去那地方。因世尊出行全城喧譁,大眾雲集。然後世尊放光的手掌指甲光芒散發黃色光輝,如流出天然硃砂金液般的光焰覆蓋柔軟如新芽的手放在優多羅頭上說："優多羅這是你過去所做惡業的果報,你應以觀察力忍受。"因此說： 1 據說過去某村中,你那時是個童子身； 與諸童子相聚集,遊戲嬉戲遊樂時。 2 那時你取細木刺,塗抹亞麻樹樹汁； 木刺釘掛活蜜蜂,如今受報現此時。

3.

Aparampi te pāpakammaṃ, pavakkhāmi suṇohi me;

Ovadantiṃ hitena tvaṃ, atīte sakamātaraṃ.

4.

Jīvasūle nisīdāti, kopenābhisapī tuvaṃ;

Imehi dvīhi pāpehi, saraṃ saṃsārasāgare.

5.

Pañcajātisate acchi, jīvasūlamhi nimbaje;

Ayaṃ te carimā jāti, etthāpica vipacci soti.

Evamādinā nayena tassa ajjhāsayānurūpena dhammaṃ desesi, uttaro amatābhisekasadisena satthuno hatthasamphassasañjātapasādasomanassatāya uḷāraṃ pītipāmojjaṃ paṭilabhitvā yathāparicitaṃ vipassanāmaggaṃ samārūḷho ñāṇassa paripākaṃ gatattā satthu desanāvilāsena maggapaṭipāṭiyā sabbakilese khepetvā chaḷabhiñño ahosi. Dhammaṃ sutvā tattha samāgatānaṃ devamanussānaṃ caturāsītipāṇasahassānaṃ dhammābhisamayo ahosīti vadanti. Uttaro pana chaḷabhiñño hutvā sūlato uṭṭhahitvā ākāse ṭhatvā pāṭihāriyaṃ dassesi. Mahājanā acchariyabbhutacittā jātā ahesuṃ. Tāvadevassa vaṇorundhi, so bhikkhūhi āvuso tādisaṃ dukkhaṃ anubhavanto kathaṃ tvaṃ vipassanaṃ anuyuñjituṃ sakkhīti puṭṭho pageva me āvuso saṃsāre ādīnavo saṅkhārānañca sabhāvo sudiṭṭho. Tasmāhaṃ tādisaṃ dukkhaṃ anubhavantopi asakkhiṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā visesaṃ adhigantuṃti āha. Athāparabhāge so bhikkhusaṅghamajjhe attano pubbacaritā padānaṃ pakāsento imā gāthā abhāsi.

6.

Sumedho nāma sambuddho, dvattiṃsavaralakkhaṇo;

Vivekakāmo sambuddho, himavanta mupāgami.

7.

Ajjhogahetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;

Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.

8.

Vijjādharo tadā āsiṃ, antalikkhacaro ahaṃ;

Tisūlaṃ sukataṃ gayha, gacchāmi ambare tadā.

9.

Pabbatagge yathā aggi, puṇṇamāseva candimā;

Vanaṃ obhāsate buddho, sālarājāva phullito.

10.

Vanaggā nikkhamitvāna, buddharaṃsī vidhāvare;

Nalaggivaṇṇasaṅkāsā, disvā cittaṃ pasādayiṃ.

11.

Vicinaṃ addasaṃ pupphaṃ, kaṇikāraṃ devagandhikaṃ;

Tīṇi pupphāni ādāya, buddhaseṭṭhaṃ apūjayiṃ.

12.

Buddhassa ānubhāvena, tīṇi pupphāni me tadā;

Uddhavaṇṭā adhopattā, chāyaṃ kubbanti satthuno.

13.

Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhica;

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagañchahaṃ.

14.

Tattha me sukataṃ byamhaṃ, kaṇikārīti ñāyati;

Saṭṭhiyojana mubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.

15.

Sahassakhaṇḍaṃ satabheṇḍu, dhajālu haritāmayaṃ;

Satasahassāni byūhāni, byamhe pāturahaṃsu me.

16.

Soṇṇamayā maṇimayā, lohitaṅkamayā pica;

Phalikā pica pallaṅkā, yadicchaka yadicchakā.

17.

Mahārahañca sayanaṃ, tūlikaṃ vikatīyakaṃ;

Uddalomikaekantaṃ, bimbohanasamāyutaṃ.

18.

Bhavanā nikkhamitvāna, caranto devacārikaṃ;

Yadā icchāmi gamanaṃ, devasaṃghapurakkhato.

19.

Pupphassa heṭṭhā tiṭṭhāmi, uparicchadanaṃ mama;

Samantā yojanasataṃ, kaṇikārehi chāditaṃ.

20.

Saṭṭhituriyasahassāni, sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhahuṃ;

Parivārenti maṃ niccaṃ, rattindivamatanditā.

21.

Tattha naccehi gītehi, tālehi vāditehi ca;

Ramāmi khiḍḍāratiyā, modāmi kāmakāmahaṃ.

22.

Tattha bhutvā ca pitvā ca, modāmi tidase tadā;

Nārīgaṇehi sahito, modāmi byamhamuttame.

23.

Satānaṃ pañcakkhattuñca, devarajja makārayiṃ;

Satānaṃ tīṇikkhattuṃca, cakkavattī ahosahaṃ;

Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṃkhiyaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 3 另一惡業我今說，請你傾聽我所言； 過去你對親生母，給予忠告善意時。 4 你以瞋怒咒詛她，愿你坐在活木樁； 以此兩種惡業果，輪迴大海中漂流。 5 五百生中常遭受，亞麻木樁之痛苦； 此為你最後一生，於此業報已成熟。 如此以適合他根性的方式說法,優多羅得到如甘露灌頂般世尊手觸所生信心喜悅,獲得殊勝喜悅歡喜,如往常修習觀禪之道,因智慧成熟藉著導師說法的加持次第斷盡一切煩惱成為六通羅漢。據說聽法的八萬四千天人眾生得法現觀。優多羅成為六通羅漢后從木樁起來,住在虛空顯現神通。大眾生起稀有驚異之心。他的傷口立即癒合,比丘們問:"朋友你遭受如此痛苦時如何能修習觀禪?"他說:"朋友我早已善見輪迴過患和諸行本性。所以即使遭受如此痛苦我也能增長觀禪證得殊勝。"然後後來他在比丘眾中宣說自己過去行跡說這些偈： 6 須彌陀正等覺，三十二相具足； 正覺喜遠離者，來到雪山之處。 7 最勝大悲牟尼，深入雪山之中； 結跏趺坐而坐，人中最上之尊。 8 我時為明咒者，飛行虛空自在； 善造三叉寶戟，時乘虛空而行。 9 如山頂上火光，如滿月放光明； 佛如沙羅王樹，開花照耀森林。 10 佛光從林梢出，光芒遍照四方； 如紅蓮花顏色，見已心生歡喜。 11 尋得金鐘樹花，香如天界花香； 我取三朵鮮花，供養最勝佛陀。 12 以佛威神力故，我的三朵鮮花； 花莖向下花向上，為導師作遮蔭。 13 以此善業功德，及發願心所致； 舍離人身之後，往生忉利天界。 14 于彼造善宮殿，名為金鐘花宮； 高六十由旬量，三十由旬寬廣。 15 千柱百椽莊嚴，旗旛綠寶所成； 十萬重樓宮闕，我宮殿中顯現。 16 黃金及摩尼寶，紅寶石所製成； 水晶等諸座椅，隨心所欲而成。 17 極其珍貴臥具，棉被種種裝飾； 一邊羊毛織物，配以枕頭靠墊。 18 從宮殿中出遊，遊行天界諸處； 我欲往詣何方，天眾前導而行。 19 立於花朵之下，為我作遮蓋傘； 周圍百由旬內，金鐘花遍覆蓋。 20 六萬樂器伴奏，朝暮恭敬侍奉； 常時圍繞於我，日夜不知疲倦。 21 于彼舞蹈歌唱，鼓樂演奏音聲； 我樂嬉戲歡樂，隨欲受諸娛樂。 22 于彼飲食享樂，三十三天歡喜； 與眾天女相伴，樂住最勝宮中。 23 五百次為天王，統領諸天界眾； 三百次作轉輪，統領閻浮提眾； 地方王位廣大，其數不可計算。

24.

Bhavābhave saṃsaranto, mahābhogaṃ labhāmahaṃ;

Bhoge me ūnatā natthi, buddhapūjāyi daṃ phalaṃ.

25.

Dve me bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;

Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

26.

Dve me kule pajānāmi, khattiye cāpi brāhmaṇe;

Nīce kule na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

27.

Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikaṃ sandamānikaṃ;

Labhāmi sabbameve taṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

28.

Dāsīgaṇaṃ dāsagaṇaṃ, nāriyo ca alaṅkatā;

Labhāmi sabba meve taṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

29.

Koseyyakambaliyāni, khomakappāsikānica;

Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

30.

Navavatthaṃ navaphalaṃ, navaggarasabhojanaṃ;

Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

31.

Imaṃ khāda imaṃ bhuñja, imamhi sayane saya;

Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

32.

Sabbattha pūjito homi, yaso accuggato mama;

Mahesakkho ghadā homi, abhejjapariso sadā;

Ñātīnaṃ uttamo homi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

33.

Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, pariḷāho na vijjati;

Atho cetasikaṃ dukkhaṃ, hadaye me na vijjati.

34.

Suvaṇṇavaṇṇo hutvāna, saṃsarāmi bhavābhave;

Vevaṇṇiyaṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

35.

Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;

Sāvatthiyaṃ pure jāto, mahāsāle suaḍḍhake.

36.

Pañcakāmaguṇe hitvā, pabbajiṃanagāriyaṃ;

Jātiyā sattavassohaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.

37.

Upasampādayī buddho, guṇamaññāya cakkhumā;

Taruṇova pūjanīyo haṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

38.

Dibbacakkhuṃ visuddhaṃ me, samādhikusalo ahaṃ;

Abhiññāpāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

39.

Paṭisambhidā anuppatto, iddhipādesu kovido;

Saddhamme pāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

40.

Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;

Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

41.

Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.

42.

Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santikaṃ;

Tisso vijjā anuppatto, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

43.

Paṭisambhidā catasso ca, vimekkhā pica aṭṭhime;

Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃti;

Taṃ sutvā bahū kusalakammaparāyaṇā ahesuṃ.

44.

Sahetukā pacchimikāpi sattā,

Pāpaṃ na sakkonti jahātumevaṃ;

Anicchamānehi janehi dukkhaṃ,

Ārāva pāpaṃ parivajjanīyaṃti.

Uttarasāmaṇerassa vatthuṃ catutthaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 24 生生世世輪迴中，我獲得大財富； 我財富無缺少，此是供佛果報。 25 我輪迴兩種生，或天界或人間； 不知其他趣處，此是供佛果報。 26 我生兩種家族，剎帝利婆羅門； 不知生卑賤家，此是供佛果報。 27 象乘與馬車乘，轎子及華麗車； 我得此一切物，此是供佛果報。 28 女僕眾男僕眾，裝飾美麗婦女； 我得此一切物，此是供佛果報。 29 絲綿毛織衣裳，麻布與棉織物； 我得此一切物，此是供佛果報。 30 新衣與新鮮果，新鮮美味飲食； 我得此一切物，此是供佛果報。 31 此可食此可飲，此床可供安臥； 我得此一切物，此是供佛果報。 32 處處受人尊敬，名聲達到最高； 常具大威勢力，眷屬永不分離； 親族中最尊貴，此是供佛果報。 33 不知冷與熱惱，無有煩惱逼迫； 而且內心痛苦，我心中不存在。 34 具足金色之身，生生世世輪迴； 不知容色衰變，此是供佛果報。 35 從天界命終后，善根力所推動； 生於舍衛城中，富貴大家族中。 36 舍離五欲之樂，出家無家生活； 七歲童子之身，證得阿羅漢果。 37 佛陀知我功德，為我授具足戒； 年少即受尊敬，此是供佛果報。 38 清凈天眼具足，善巧入于禪定； 證得神通究竟，此是供佛果報。 39 獲得無礙解通，神足通中善巧； 正法達到究竟，此是供佛果報。 40 三萬大劫之前，我曾供養彼佛； 不知墮惡趣處，此是供佛果報。 41 我諸煩惱燒盡，一切有已斷除； 如象斷諸繫縛，我住無漏之境。 42 我善來親近此，最勝佛陀之處； 獲得三明神通，完成佛陀教法。 43 四無礙解通達，八解脫亦證得； 六神通已實證，完成佛陀教法。 聽聞此後許多人致力於善業。 44 有因最後之眾生， 不能如是舍惡業； 不願之人受痛苦， 應當遠離諸惡業。 優多羅沙彌的故事第四。

1. Kavīrapaṭṭana vatthumhi ayamānupubbīkathā

Jambudīpe kira coḷaraṭṭhe kāvīrapaṭṭanaṃ nāma ahosi. Tattha māhissarikā bahū micchādiṭṭhikā vasanti. Tatthekasmiṃ devālaye cittakammaṃ karontā ekasmiṃ phalake issarassa onamitvā vandanākāraṃ bhagavato rūpaṃ akaṃsu. Tasmiṃ samaye tattha bahū upāsakā taṃ devakulaṃ gantvā tattha tattha cittakammāni olokentā tasmiṃ phalake taṃ cittakammaṃ addasaṃsu. Disvāna te aho amhehi apassitabbaṃ passitaṃ. Sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyāsadevamanussāya pajāya ca aparimāṇesu cakkavāḷesu bhagavato uttaritaraṃ ṭhapetvā samasamopi natthi. Sakalehi sattanikāyehi vandanīyo pūjanīyo bhagavā. Ananurūpaṃ tassa etehi kataṃti rodantā paridevantā rājadvāraṃ gantvā ugghosesuṃ, taṃ sutvā rājā te pakkosāpetvā kasmā tumhe ugghosethāti pucchi, te eva māhaṃsu. Deva amhākaṃ bhagavā devātidevo sakkātisakko brahmātibrahmā meruva acalo sāgaro gambhīro ākāsova ananto pathavīva patthaṭotiādīhi bhagavato guṇaṃ vaṇṇesuṃ. Tena vuttaṃ apadāne.

1.

Battiṃsalakkhaṇadharo, sunakkhattova candimā;

Anubyañjanasampanno, sālarājāva phullito.

2.

Raṃsijālaparikkhitto, dittova kanakācalo;

Byāmappabhāparivuto, sataraṃsi divākaro.

3.

Soṇṇā nano jinavaro, samaṇīva siluccayo;

Karuṇāpuṇṇahadayo, vivaṭṭo viya sāgaro.

4.

Lokavissutakittīva, sineruva naguttamo;

Yasasā vitato dhīro, ākāsasadiso muni.

5.

Asaṅgacitto sabbattha, anilo viya nāyako;

Patiṭṭhā sabbabhūtānaṃ, mahīva munisuttamo.

6.

Anūpalitto lokena, toyena padumaṃ yathā;

Kuvādagacchadahano, aggikkhandhova sobhati.

7.

Agado viya sabbattha, kilesavisanāsako;

Gandhamādanaselova, guṇagandhavibhūsito.

8.

Guṇānaṃ ākaro dhīro, ratanānaṃva sāgaro;

Sindhūva vanarājīnaṃ, kilesamalahārako.

9.

Vijayīva mahāyodho, mārasenappamaddano;

Cakkavattīva so rājā, bojjhaṅgaratanissaro.

10.

Mahābhisakkasaṅkāso, dosabyādhitikicchako;

Sallakatto yathā vejjā, diṭṭhigaṇḍaviphālako.

11.

Satthā no bhagavā deva, mahābrahmehi vandito;

Devindasurasiddhehi, vandanīyo sadā darā.

我來為您翻譯這段巴利文： 迦毗羅城的故事之緣起 據說在閻浮提的朱羅國(現今印度東南部)有一座名為迦毗羅的城市。那裡住著許多信奉大自在天的邪見者。在那裡一座天廟中畫畫時,在一塊木板上畫了向大自在天頂禮的世尊形象。那時許多優婆塞去那天廟,觀看各處壁畫時看見那木板上的畫。看見后說:"啊!我們看見了不應該看的。在天界、魔界、梵界,包括沙門、婆羅門、天人眾生中,乃至無量世界中,除了世尊最上之外,沒有與他相等者。世尊應受一切眾生禮拜供養。這些人對他做了不恰當的事。"他們哭泣悲嘆去到王門大聲呼喊,國王聽到召他們來問:"你們為什麼呼喊?"他們這樣說,大王說:"我們的世尊是天中之天、帝釋中之帝釋、梵天中之梵天,如須彌山不動,如大海深邃,如虛空無邊,如大地廣闊。"等等讚歎世尊功德。因此《譬喻經》說： 1 具足三十二相好，如星月般莊嚴身； 具足諸隨好莊嚴，如開花沙羅王樹。 2 光明網路所圍繞，如金山般放光明； 一尋光明所圍繞，如百光晝日之王。 3 勝者金色如山王，如山嶽般莊嚴立； 悲心充滿於心中，如大海般廣無邊。 4 名聲世間皆聞知，如須彌山最高峰； 智者名聲遍十方，如虛空般無邊際。 5 心無執著遍一切，如風吹拂無障礙； 為諸眾生作依止，如大地般承載眾。 6 不為世間所染著，如蓮花不著水滴； 能焚盡諸邪見論，如火聚般甚光明。 7 如良藥治一切病，能除煩惱毒遍處； 如香醉山具香氣，功德香氣所莊嚴。 8 智者功德之源泉，如大海藏諸珍寶； 如河流凈諸林木，能除煩惱諸垢穢。 9 如大勇士獲勝利，能破魔軍諸軍眾； 如轉輪王具威德，七覺支寶之君主。 10 如大醫王現世間，能治煩惱諸病苦； 如外科醫善治病，能破邪見諸腫瘤。 11 我等導師世尊尊，為大梵天所頂禮； 天王修羅成就者，常日恭敬而禮拜。

12.

Sabbesu cakkavāḷesu, ye aggā ye ca pūjitā;

Tesamaggo mahārāja, bhagavā no patāpavāti.

Ayuttaṃ deva devakulehi kataṃti āhaṃsu. Taṃ sutvā rājā bho sabbepi manussā attano attano devatānaṃ mahantabhāvaṃ kathenti. Tumhākaṃ pana satthuno mahantabhāvaṃ kathaṃ amhākaṃ jānāpethāti, upāsakā na garu tvaṃ mahārāja phalakaṃ āharāpetvā suddhavatthena veṭhetvā taṃ attano muddikāya lañchitvā surakkhitasugopite ekasmiṃ devakule ṭhapetvā sattāhaccayena āharāpetvā taṃ oloketha, tadā no satthuno mahantānubhāvaṃ jānāthāti āhaṃsu, atha rājā tesaṃ vuttaniyāmeneva kārāpetvā antodevakule ṭhapetvā sabbadvārāni pidahitvā lañchetvā rakkheyyāthāti niyojesi. Tato te upāsakā sabbe sannipatitvā sattāhaṃ dānaṃ dentā sīlaṃ rakkhantā uposathakammaṃ karontā sabbasattesu mettiṃ bhāventā sabbasattānaṃ attanā katapuññesu pattiṃ dentā tiṇṇaṃ ratanānaṃ pūjaṃ karontā evaṃ ugghosesuṃ. Amhākaṃ katakusalanissandena loke mahiddhikā mahānubhāvā sabbe devā ca lokaṃ pālentā cattāro mahārājāno ca amhākaṃ satthuno upaṭṭhānāya [upaṭṭhāya itisabbattha] ṭhitabhāvaṃ dassentūti saccakiriyaṃ akaṃsu. Atha tesaṃ puññānubhāvena tasmiṃ khaṇe sakkassa devarañño paṇḍukambalasilāsanaṃ uṇhākāraṃ dassesi. Tato so manussalokaṃ olokento micchādiṭṭhīhi kataṃ taṃ vippakāraṃ disvā saṃviggo āgantvā issaraṃ bhagavato pāde vanditvā sayitākāraṃ katvā taṃ pavattiṃ upāsakānaṃ kathetvā sakaṭṭhānameva agamāsi. Tato sattame divasepātova te sabbepi rañño santikaṃ gantvā vanditvā evamāhaṃsu. Deva issaro amhākaṃ bhagavato pāde sirasā vanditvā nipannoti. Atha rājā tesaṃ kathaṃ sutvā nagare bheriṃ carāpetvā mahājane sannipātetvā tehi parivuto devakulaṃ gantvā lañchaṃ bhindāpetvā dvāraṃ vivaritvā phalakaṃ āharāpetvā veṭhitasāṭake mocāpesi. Atha rājā ca mahājano ca taṃ mahantaṃ pāṭihāriyaṃ disvā micchādiṭṭhiṃ pahāya sabbe satthuno saraṇa magamaṃsu. Atha rājā taṃ devakulaṃ bhindāpetvā mahantaṃ ramaṇīyaṃ vihāraṃ kārāpetvā yāvajīvaṃ puññakammaṃ katvā devaloke nibbatti.

13.

Anabbhutaṃ satthu dharīyamāne,

Karonti disvā kusalāni iddhiṃ;

Ye taṃ muninde parinibbutamhi,

Karonti puññāni mahabbhūtaṃ yeti.

Kāvīrapaṭṭanavatthuṃ pañcamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 一切諸世界中，最上受供養者； 他們之最尊者，大王我等世尊。 "大王,天廟所做不當。"他們這樣說。聽到這個國王說："諸位,所有人都說自己的神明最偉大。你們如何讓我們知道你們導師的偉大呢?"優婆塞們說："大王這不難,請取來那木板用潔凈布包裹,用你的璽印封印,放在一個守衛嚴密的天廟中,七日後取出觀看,那時你就會知道我們導師的大威力。"於是國王按照他們說的做了,放在天廟內關閉所有門並封印命人守衛。 然後那些優婆塞們全部聚集,七日中佈施、持戒、持齋、修習慈心、迴向功德給一切眾生、供養三寶,這樣宣說:"以我們所作善業果報,愿世間大威力大神通的一切天神和護世四大天王顯現他們前來侍奉我們導師的情形。"他們作此諦實語。然後以他們功德威力,那時帝釋天王的黃金石座顯現熱相。於是他觀察人間看見邪見者們所做的這不當之事,心生警惕來到向大自在天的世尊足下禮拜,顯現臥躺相,告訴優婆塞們這事後回到自己處所。 然後第七日一大早他們都去到國王處禮拜說:"大王,大自在天以頭禮拜我們世尊足下躺臥。"於是國王聽了他們的話在城中敲鼓召集大眾,與眾人圍繞去到天廟,打開封印打開門取出木板解開包裹布。然後國王和大眾看見這大神變,捨棄邪見全都皈依導師。然後國王命人拆除那天廟建造莊嚴精舍,終身行善業死後投生天界。 13 導師舍利留存時， 見已行善非稀有； 牟尼入般涅槃后， 修諸功德大稀有。 迦毗羅城的故事第五。

1. Coraghātakavatthumhi ayamānupubbīkathā

Ekasmiṃ kira samaye amhākaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ upanissāya jetavane viharati dhammadesanāya mahājanassa saggamokkhasampadaṃ dadamāno. Tasmiṃsamaye pañcasatā corā aṭavito nagaraṃ āgantvā rattibhāge corakammaṃ katvā tena puttadāre posenti. Athekadivasaṃ corā corakammatthāya nagaraṃ pavisantā nagaradvāre ekaṃ dukkhitaṃ janapadamanussaṃ passitvā hambho kattha vasatīti pucchiṃsu, so attajanā janapadavāsibhāvaṃ pakāsesi. Athassa te kasmā bho iminā dukkhavāsena vasissasi, ehi amhehi saddhiṃ corakammaṃ karonto vatthālaṅkārasampanno puttadāraṃ posehi. Iminā kapaṇavāsena na vasāti āhaṃsu. So panime yuttaṃ kathentīti tesaṃ vacanaṃ sampaṭicchi. Atha te evaṃ sati amhehi saddhiṃ āgacchāhīti vatvā naṃ gahetvā antonagaraṃ paviṭṭhā tattha tattha vilumpantā corakammaṃ akaṃsu. Tadā jānapadiko laddhavibhavo imameva varataranti tehi saddhiṃ corakammaṃ karonto jīvikaṃ kappesi, athekadivasaṃ rājapurisā katakamme te sabbeva gahetvā pacchābāhaṃ gāḷhaṃ bandhitvā kosalarañño dassesuṃ, rājā te disvā evamāha, bhaṇe tumhākaṃ antare yo etesaṃ māretvā jīvitakkhayaṃ pāpessati, tassa jīvitadānaṃ dammīti, taṃ sutvā te corā sabbe aññamaññañātisuhadasambandhabhāvena taṃ na icchiṃsu. So pana janapadavāsī manusso ahamete sabbe māressāmīti rañño vatvā tenānuññāto te sabbe māresi. Taṃ disvā tuṭṭho rājā tassa coraghātakammaṃ adāsi. So core ca vajjhappatte ca mārento pañcavīsativassāni vasanto aparabhāge mahallako ahosi. Atha so mandabalattā katipayapahārenāpi coraṃ māretuṃ na sakkoti, rājā taṃ ñatvā aññassa coraghātakammaṃ adāsi. Atha so coraghātakammā [coraghātakamma itipikatthaci] parihīno attano gehe vasati. Tadā aññataro manusso mantaṃ parivattetvā nāsāvātena manussamāraṇakamantaṃ jānāti. Tathāhi hatthapādakaṇṇanāsasīsādīsu yaṃkiñci chejjabhejjaṃ kattukāmo mantaṃ parivattetvā nāsāvātaṃ vissajjeti. Taṃ taṃ ṭhānaṃ chijjati bhijjati, evaṃ mahānubhāvo so manto, atha so taṃ purisaṃ upaṭṭhahitvā mantaṃ labhitvā rañño sāsanaṃ pesesi . Ahaṃ ito pubbe mahallakattā corānaṃ hatthapādādayo dukkhena chejja bhejjaṃ karomi, māretabbepi dukkhena māremi. Idāni panāhaṃ tathā na karomi, mama mantānubhāvena chejjabhejjakammaṃ karissāmīti. Rājā taṃ sāsanaṃ sutvā sādhūti taṃ pakkosāpetvā ṭhānantaraṃ tasseva pākatika makāsi. So tato paṭṭhāya taṃ kammaṃ karonto puna pañcavassāni atikkāmesi. So mahallako khīṇāyuko dubbalo maraṇamañcaparāyaṇo hutvā maraṇavedanādukkhena mahantena bhayānakena saddena vissaraṃ viravanto nimīlitena cakkhunā bhayānakaṃ narakaggijālāpajjalantaayakūṭamuggaradhare nirayapāle ca passanto nipanno hoti, tato tassa paṭivissakagehe manussā tassa bhayānakasaddasavaṇena gehaṃ chaṭṭetvā palāyiṃsu. Tasmiṃ kira divase mahāsāriputtatthero dibbacakkhunā lokaṃ olokentā taṃ coraghātakaṃ tadaheva kālaṃkatvā niraye nibbattamānaṃ disvā mayi tattha gate panesa mayi pasādena sagge nibbattatīti ñatvā ajja mayā tassānuggahaṃ kātuṃ vaṭṭatīti pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā tassa gharadvāra magamāsi.

我來為您翻譯這段巴利文： 26.處決盜賊者的故事之緣起 據說一時我們的世尊住在舍衛城(現今印度北方邦)附近的祇園精舍,以說法給予大眾天界解脫成就。那時五百盜賊從森林來到城裡,夜間做賊養活妻兒。一天盜賊們為行竊進城時,在城門見到一個痛苦的鄉下人,問他:"喂,你住在哪裡?"他表明自己是鄉下人。然後他們對他說:"喂,你為什麼要過這種痛苦的生活,來和我們一起做賊,穿著裝飾豐富養活妻兒。不要過這種貧困生活。"他想:"這些人說得有理",接受了他們的話。然後他們說:"如此你就跟我們來吧",帶他進入城內到處偷盜行竊。那時鄉下人得到財物認為這更好,就和他們一起做賊謀生。 一天,王的侍從抓獲他們所有人,緊緊綁住手臂帶到憍薩羅王面前。國王見了說:"喂,你們當中誰能處死這些人,我就給他活命。"聽到這話,那些盜賊因彼此親友關係都不願意。但那鄉下人對國王說"我要殺死這些人",得到國王允許后殺死了所有人。國王見了很高興,給了他處決盜賊的工作。他處決盜賊和死刑犯二十五年後變成老人。然後因體力衰弱即使多次擊打也不能殺死盜賊,國王知道后把工作給了別人。 於是他失去處決工作住在自己家裡。那時有一個人轉念咒語知道用鼻氣殺人的咒語。即是想要切割手腳耳鼻頭等任何部位時,轉念咒語放出鼻氣,那個部位就會被切斷破壞,如此這咒語有大威力。然後他侍奉那人獲得咒語後派人向國王傳話:"我以前因為年老要費力切斷盜賊手腳等,要殺也很費力。現在我不會這樣,我要用咒語威力來做切割工作。"國王聽到這訊息說"很好",召他來恢復他原來的職位。從那以後他做這工作又過了五年。 他年老壽命將盡衰弱,臥床臨死,以死亡痛苦發出巨大可怕聲音哭叫,閉著眼睛看見可怕的地獄火焰燃燒和手持鐵錘的獄卒而臥著。因此他鄰居家的人聽到他可怕的聲音都丟下房子逃走。據說那天大舍利弗長老以天眼觀察世間,看見那處決者今天命終即將投生地獄,知道"如果我去那裡他因對我生信會投生天界",想"今天我應該幫助他"在上午穿好衣服去到他家門。

Atha so theraṃ disvā kuddho kopena taṭataṭāyamānadeho ajja taṃ vijjhitvā phāletvā māressāmīti nipannova mantaṃ parivattetvā nāsāvātaṃ vissajjesi, thero tasmiṃ khaṇe nirodhasamāpanno nirodhā vuṭṭhāya suriyo viya virocamāno aṭṭhāsi, atha so therassa tayo vāre tatheva katvā kiñci kātuṃ asakkonto ativiya vimhitacitto there cittaṃ pasādetvā attano paṭiyattaṃ pāyasaṃ therassa dāpesi, thero maṅgalaṃ vaḍḍhetvā vihārameva agamāsi, coraghātako therassa dinnadānaṃ anussaranto tasmiṃ khaṇe kālaṃ katvā sagge nibbatti. Aho vītarāgānaṃ buddhaputtānaṃ ānubhāvo. Evaṃ narake nibbattamānopissa balena sagge nibbattoti. Tathāhi.

1.

Dānaṃ tāṇaṃ manussānaṃ, dānaṃ duggativāraṇaṃ;

Dānaṃ saggassa sopānaṃ, dānaṃ santikaraṃ paraṃ.

2.

Icchiticchitadānena, dānaṃ cintāmaṇī viya;

Kapparukkhova sattānaṃ, dānaṃ bhaddaghaṭoviya.

3.

Sīlavantassa dānena, cakkavattisirimpi ca;

Labhanti sakkasampattiṃ, tathā lokuttaraṃ sukhaṃ.

4.

Pāpakammesu nirato, ṭhitoyaṃ narakāyane [narakāvane itipikatthaci];

Sāriputtassa therassa, piṇḍapātassa vāhasā.

5.

Apāyaṃ parivajjetvā, nekadukkhasamākulaṃ;

Devasaṅghaparibbūḷho, gato devapuraṃ varaṃ.

6.

Tasmā sukhette saddhāya, detha dānāni kāmadaṃ;

Dānaṃ dentehi sīlampi, pālanīyaṃtisundaranti [pālanaṃcātisundaraṃ itipikatthaci].

Atha bhikkhū dhammasabhāyaṃ sannipatitvā nisinnā bhagavantaṃ pucchiṃsu, kiṃbhante so pāpo catūsu apāyesu katarasmiṃ nibbattoti. Atha satthā ajjesa bhikkhave sāriputtassa dinnadānānubhāvena devaloke nibbatto, tasseva nissandena anāgate paccekabuddho bhavissatīti byākāsīti.

7.

Bho sāriputte nihitappadānaṃ,

Khaṇena pāpeti hi saggamaggaṃ;

Tasmā sukhettesu dadātha dānaṃ,

Kāmattha ce saggamokkhaṃ parattha.

Coraghātakavatthuṃ chaṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 於是他見到長老生氣,身體顫抖躺著想:"今天我要刺穿切碎殺死你",轉念咒語放出鼻氣。長老那時入滅盡定,從滅盡定出定如太陽般光耀而立。然後他對長老如此做三次,不能做什麼非常驚訝,對長老生起信心令人供養自己準備的乳粥給長老。長老祝福后回到精舍,處決者憶念給長老佈施那時命終投生天界。啊!離欲佛子的威力多麼大啊。如此將要投生地獄的人因他的力量而投生天界。因此： 1 佈施是人之保護,佈施能遮惡趣道； 佈施是生天階梯,佈施最能造寂靜。 2 佈施如如意寶珠,能滿一切所愿求； 佈施如眾生如意,又如吉祥寶瓶水。 3 對持戒者行佈施,能得轉輪聖王位； 能得帝釋天王樂,乃至出世安樂果。 4 此人樂於作惡業,立於地獄林之中； 因舍利弗大長老,托缽食物之力故。 5 避脫充滿諸苦惱,無量痛苦之惡趣； 為諸天眾所圍繞,往生殊勝天界城。 6 是故信心善田中,佈施能滿諸所愿； 佈施之人亦當守,美好清凈諸戒行。 然後比丘們在法堂集會坐下問世尊:"尊者,那個罪人投生在四惡趣中哪一趣?"然後導師說:"比丘們,今天他因給舍利弗佈施的威力投生天界,以此餘勢將來會成為辟支佛。" 7 對舍利弗行佈施, 剎那能得生天道； 是故應施善福田, 若欲天界解脫果。 處決盜賊者的故事第六。

1. Saddhopāsakassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Atīte kira kassapadasabalassa kāle eko puriso saddho ratanattayesu pasanno ucchuyantakammena jīvikaṃ kappento paṭivasati. Atha so ekaṃ gilānabhikkhuṃ disvā tassa uḷuṅkamattaṃ sappiṃ adāsi, tathevekassa bhikkhussa ekaṃ guḷapiṇḍaṃ adāsi, athāparasmiṃdivase ekaṃ chātajjhattaṃ sunakhaṃ disvā tassa bhattapiṇḍena saṅgaha makāsi, athekassa iṇaṭṭhakassa ekaṃ kahāpaṇaṃ adāsi, athekadivasaṃ dhammaṃ suṇamāno dhammadesakassa bhikkhussa sāṭakaṃ pūjesi, so ettakaṃ puññakammaṃ katvā bhavesu caramānohaṃ samuddapabbatādīsupi yaṃ yaṃ icchāmi. Taṃ taṃ samijjhatūti patthanaṃ akāsi, so aparabhāge kālaṃ katvā teheva kusalamūlehi suttappabuddho viya devaloke nibbattitvā tattha mahantaṃ dibbasampattiṃ anubhavitvā tato cuto amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthiyaṃ mahaddhane mahāsālakule nibbattitvā tato so viññutaṃ patto kālena kālaṃ dhammaṃ suṇanto gharāvāse ādīnavaṃ pabbajjāya ca ānisaṃsaṃ sutvā pabbajito na cireneva arahattaṃ pāpuṇi. So aparabhāge satthāraṃ vanditvā pañcasatabhikkhuparivāro ugganagaraṃ agamāsi, tattha seṭṭhino bhariyā saddhā ahosi pasannā. Sā theraṃ pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ bhikkhāya carantaṃ disvā turitaturitā gantvā therassa pattaṃ gahetvā saddhiṃ pañcasatehi bhikkhūhi bhojetvā theraṃ tattha nibaddhavāsatthaṃ yācitvā pañcasatakūṭāgārāni kārāpetvā alaṅkaritvā pañcasatabhikkhū tattha vāsentī nibaddhaṃ catupaccayehi upaṭṭhānamakāsi. Tato thero taṃ pañcasu sīlesu patiṭṭhāpetvā tattha yathābhirantaṃ viharitvā aññatta gantukāmo anupubbena paṭṭanagāmaṃ agamāsi, tattha vasitvā tato nāvaṃ abhiruyha pañcasatabhikkhūhi parivuto samuddapiṭṭhena gacchati, samuddaṃ tarantassa tassa sāgaramajjhe udaravāto samuṭṭhahitvā pīḷeti, taṃ disvā bhikkhū bhante idaṃ pubbe kena vūpasamessatīti pucchiṃsu, thero pubbe me āvuso uluṅkamatte sappipīte rogo vūpasammatīti āha, bhikkhū bhante samuddapiṭṭhe kathaṃ sappiṃ labhissāma, adhivāsethāti āhaṃsu, taṃ sutvā therena [theronanoāyasmantā itisabbattha] na no āyasmantā sappi dullabhā, mama pattaṃ gahetvā samuddodakaṃ uddharitvā ānethāti vutte bhikkhū tathā akaṃsu. Uddhaṭamattameva taṃudakaṃ parivattetvā sappi ahosi, atha bhikkhū taṃ disvā acchariyabbhutacittā jātā therassa sappiṃ upanāmesuṃ, therena sappino [sappinā itisabbattha] pītamatte so ābādho vūpasami, athassa bhikkhūhi ki metaṃ bhante acchariyaṃ, na no ito pubbe evarūpaṃ diṭṭhapubbaṃti vutte thero tenahi katapuññānaṃ puññavipākaṃ passissathāti vatvā samuddaṃ olokesi idaṃ sappi hotūti. Athassa cakkhupathe samudde sabbodakaṃ parivattetvā sappi ahosi. Athassa bhikkhū abbhutacittā aññampi īdisaṃ puññaṃ atthi bhanteti pucchiṃsu, tato thero tenahi passathāyasmantā mama puññanti vatvā samantā tattha tattha ghanaselapabbate olokesi, sabbāni tāni guḷapiṇḍāni ahesuṃ, tato cakkhupathe samantā bhattabhājanāni dassesi sabyañjanaṃ sopakaraṇaṃ. Tato himavantaṃ olokesi, sabbaṃ taṃ suvaṇṇamayaṃ ahosi.

我來為您翻譯這段巴利文： 27.信心優婆塞的故事之緣起 據說過去迦葉正等覺者時,有一個對三寶有信心的人以製糖維生。他看見一個生病比丘,給他一勺酥油,又給一個比丘一塊糖。另一天見到一隻飢餓的狗,以飯糰佈施幫助它,又給一個負債者一個銅錢。一天聽法時供養說法比丘一件衣服。他做了這些功德后,在諸有中流轉時發願:"愿我在海洋山嶽等處所欲皆成就。" 後來他命終以這些善根如從睡眠醒來般投生天界,在那裡享受殊勝天界快樂。從那裡命終在我們世尊時代舍衛城大富長者家投生。他長大后時常聽法,聽聞在家過患和出家功德后出家不久證得阿羅漢果。後來他禮敬世尊后與五百比丘隨從去優竭羅城。那裡長者妻子有信心清凈。她見長老與五百比丘一起托缽,急忙去取長老的缽,供養他與五百比丘,請求長老常住於此,建造裝飾五百樓閣,令五百比丘住在那裡,常以四資具侍奉。然後長老令她安住五戒,在那裡隨意住后想去別處,次第來到港口村。住在那裡后與五百比丘隨從乘船在海面上行。 在渡海中他腹痛發作痛苦,比丘們見了問:"尊者,這以前用什麼平息?"長老說:"朋友們,以前喝一勺酥油病就平息。"比丘們說:"尊者,在海面上如何得到酥油?請忍耐。"聽到這個,長老說:"諸位賢者,酥油不難得,請取我的缽舀海水來。"比丘們如此做。那水剛舀起就變成酥油。然後比丘們見了生起希有驚異心,奉上酥油給長老。長老一喝酥油病就平息。然後比丘們說:"尊者這是什麼神奇,我們以前從未見過這樣的事。"長老說:"那麼你們要看善業的善果",說著觀看海洋說"愿這變成酥油。"然後在他眼界內的海水全都變成酥油。然後比丘們驚異地問:"尊者還有其他這樣的功德嗎?"然後長老說:"那麼諸位賢者請看我的功德",說著觀看四周的堅固山嶽,全都變成糖塊。然後在眼界內顯現四周有帶咖喱菜和配料的飯食容器。然後觀看雪山,全都變成黃金。

Athābhimukhaṭṭhāne mahantaṃ vanasaṇḍaṃ olokesi, sakalavanasaṇḍaṃnānāvirāgavatthehi sañchannaṃ ahosi, bhikkhū taṃ taṃ pāṭihāriyaṃ disvā atīva vimhitā bhante kena te puññakammena etādisāni pāṭihāriyāni bhavissantīti pucchiṃsu, thero kassapadasabalassa kāle attanā kataṃ sabbaṃ taṃ kusalaṃ pakāsesi. Tenettha.

1.

Imasmiṃ bhaddake kappe, kassapo nāma nāyako;

Sabbalokahitatthāya, loke uppajji cakkhumā.

2.

Tadāhaṃ ucchuyantamhi, niyutto guḷakārako;

Tena kammena jīvāmi, posento puttadārake.

3.

Kilantindriyamaddakkhiṃ, bhikkhuṃ rogāturaṃ tadā;

Bhikkhācārakavattena, ghatatthaṃ [ghatamattamupāgataṃ itisabbattha] samupāgataṃ.

4.

Uluṅkamattaṃ sappissa, adadaṃ tassa bhikkhuno;

Saddahanto dānaphalaṃ, dayāyu daggamānaso.

.5

Tena kammena saṃsāre, saṃsaranto bhavābhave;

Yatthicchāmi ghataṃ tattha, uppajjati anappakaṃ.

6.

Icchāmahaṃ samuddasmiṃ, phalampi ghatamattano;

Taṃ taṃ sabbaṃ ghataṃ hoti, ghatadānassidaṃ phalaṃ.

7.

Suṇātha mayhaṃ aññampi, puññakammaṃ manoramaṃ;

Tadā disvānahaṃ bhikkhuṃ, rogena paripīḷitaṃ.

8.

Guḷapiṇḍaṃ gahetvāna, patte tassa samākiriṃ;

Tena so sukhito āsi, rogaṃ byapagataṃ tadā.

9.

Tena me guḷadānena, saṃsaraṃ devamānuse;

Yatthatthosmi guḷenāhaṃ, tattha taṃ sulabhaṃ mama.

10.

Selāca vipulā mayhaṃ, honti cittānuvattakā;

Mahantaguḷapiṇḍāva, guḷadāne idaṃ phalaṃ.

11.

Athāpi me kataṃ puññaṃ, suṇātha sādhu bhikkhavo;

Chātajjhattaṃ phandamānaṃ, disvāna sunakhaṃ tadā.

12.

Bhattapīṇḍena saṅgaṇhiṃ, tampi dānaṃ phalāvahaṃ;

Tato paṭṭhāya nāhosi, annapānena ūnatā.

13.

Sulabhannapāno sukhito, ahosiṃjātijātiyaṃ;

Ajjāpi yadi icchāmi, bhojanena payojanaṃ.

14.

Cakkhupathe samantā me, jāyantukkhaliyo bahū;

Athāparampi kusalaṃ, akāsiṃtaṃ saṇātha me.

15.

Iṇaṭṭhakassa posassa, adāsekaṃ kahāpaṇaṃ;

Tena me puññakammena, anomabhavasampadaṃ.

16.

Pacuraṃ jātarūpañca, labhāmi jātijātiyaṃ;

Sacajja dhanakāmohaṃ, ghanaselopi pabbato;

Hoti hemamayaṃ sabbaṃ, iṇato mocane phalaṃ.

17.

Aññampi mama puññaṃ bho, suṇātha sutisobhanaṃ;

Kassapassa bhagavato, sāsanekaṃ bahussutaṃ.

18.

Desentaṃ munino dhammaṃ, sutvā pīṇitamānaso;

Pūjesiṃsāṭakaṃ mayhaṃ, dhammassa dhammasāmino.

19.

Tenāhaṃ puññakammena, saṃsaraṃ devamānuse;

Labhāmi pacuraṃ vatthaṃ, yaṃ lokasmiṃ varaṃ paraṃ.

20.

Icchamāno sace ajja [jānamānopahaṃajja; jānadhānocahaṃajja itikatthaci], himavantampi pabbataṃ;

Nānāvirāgavatthehi, chādayissaṃ samantato.

21.

Sace icchāmi ajjeva, vatthenacchādayā mite;

Jantavo catudīpasmiṃ, vatthadānassidaṃ phalaṃ.

22.

Etesaṃ puññakammānaṃ, vāhasā kāmabhūmiyaṃ;

Sampatti manubhutvāna, sāvatthipura muttame.

23.

Jāto kule mahābhoge,

Vuddhippatto sukhedhito;

Tassa dhammaṃ suṇitvāna,

Pabbajitvāna sāsane.

24.

Lokuttaraṃ aggarasaṃ, bhuñcanto munivāhasā;

Kilese pajahitvāna, arahattamapāpuṇiṃ.

25.

Kusalaṃ nā vamantabbaṃ, khuddakanti kadācipi;

Anantaphaladaṃ hoti, nibbāṇampi dadāti taṃ.

Athassa dhammadesanaṃ sutvā bhikkhū ca mahājano ca dānādikusalakammaṃ katvā yebhuyyena saggaparāyaṇā ahesuṃti.

我來為您翻譯這段巴利文： 然後觀看前方大片林地,整片林地被各色衣服覆蓋。比丘們見到這些神變非常驚異問："尊者,以什麼功德會有這樣的神變?"長老說明自己在迦葉正等覺者時所作的一切善業。因此： 1 在此賢劫中,有導師名迦葉； 為利一切世間,具眼者出世間。 2 那時我在甘蔗廠,受雇為製糖者； 以此工作謀生,養育諸子眷屬。 3 我見到疲憊衰敗,比丘為病所苦； 為乞食而行走,為求酥油而來。 4 我給那位比丘,一勺量的酥油； 信樂佈施果報,慈悲最上之心。 5 以此業輪迴中,流轉于諸有中； 何處我欲酥油,生起無量酥油。 6 我欲于大海中,得到酥油果報； 一切皆成酥油,此是施油果報。 7 聽我另一美好,功德善業之事； 那時我見比丘,為病痛所逼迫。 8 我取了糖塊來,放入他的缽中； 由此他得安樂,病痛當時消退。 9 以此施糖功德,輪迴天界人間； 何處我需糖塊,彼處易得糖塊。 10 廣大山嶽於我,隨心意而轉變； 如大糖塊一般,此是施糖果報。 11 我還作另功德,比丘請善聽聞； 見到飢餓顫抖,當時一隻狗兒。 12 以飯糰佈施,彼施亦有果報； 從此以後不缺,飲食之所需求。 13 易得飲食安樂,生生世世皆然； 今日若我所欲,飲食隨意而來。 14 我眼界四周中,生多食物容器； 還有其他善業,請聽我來說明。 15 給與負債之人,一個銅錢布施； 以此功德善業,獲得殊勝成就。 16 生生世世獲得,豐富的黃金財； 今若我欲財富,堅實山嶽大地； 全變黃金所成,此是救債果報。 17 另我一善功德,請聽美妙之事； 在迦葉世尊時,教中一多聞者。 18 說牟尼之法時,我心歡喜滿足； 供養我的衣服,給法之法主者。 19 以此功德善業,輪迴天界人間； 獲得豐富衣服,世間最上殊勝。 20 若今我所欲求,乃至雪山之上； 以種種彩色衣,四周盡皆覆蓋。 21 若今我欲以衣,佈施覆蓋眾生； 四大洲諸眾生,此是施衣果報。 22 以此諸善業力,于欲界之世間； 享受諸多成就,最上舍衛城中。 23 生於大富家中, 長大享受安樂； 聽聞其說法已, 出家入其教中。 24 以牟尼威力故,受用出世上味； 斷除諸煩惱已,證得阿羅漢果。 25 不應輕視善業,以為是小善事； 能生無量果報,乃至證得涅槃。 然後聽了他的說法后,比丘們和大眾行佈施等善業,大多數成為趣向天界者。

26.

Manopasādenapi appapuññaṃ,

Evaṃ mahantaṃ bhavatīti ñatvā;

Mā appapuññanti pamajjathambho;

Sarātha deviṃ idha lājadāyiṃ.

Saddhopāsakassa vatthuṃ sattamaṃ.

1. Kapaṇassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavati parinibbute bārāṇasīnagaravāsī eko duggatapuriso paragehe bhatiṃkatvā jīvikaṃ kappeti, tasmiṃ samaye nagaravāsino yebhuyyena tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne maṇḍapādayo kārāpetvā mahādānaṃ denti, taṃ disvā duggato evaṃ cintesi, ahaṃ pubbe akatapuññattā paragehe bhatiṃ katvā kicchena kasirena jīvāmi. Nivāsanapārupanampi vāsaṭṭhānamattammi dukkhato labhāmi. Idāni buddhuppādo vattati bhikkhusaṅghopi.

Sabbe ime dānaṃ datvā saggamaggaṃ sodhenti. Mayāpi dānaṃ dātuṃ vaṭṭati. Tamme dīgharattaṃ hitāya sukhāya bhavissati. Api ca mayhaṃ taṇḍulanālimattampi natthi, akatavīriyena taṃ matthakaṃ pāpetuṃ na sakkā, etadatthāyāhaṃ uyyogaṃ katvā dānaṃ dassāmīti cintetvā tato paṭṭhāya bhatiṃ pariyesamāno gantvā tattha tattha bhatiṃ katvā laddhanivāpe ca bhikkhācariyāya laddhatilataṇḍulādayo ca ekattha saṃharitvā manusse samādāpetvā tasmiṃ maṇḍapaṃ kārāpetvā vanakusamādīhi taṃ alaṅkaritvā bhikkhū nimantetvā maṇḍape nisīdāpetvā sabbesaṃ pāyasaṃ [pāyāsaṃ itisabbattha] paṭiyādetvā bhojesi. Atha so maraṇakāle attanā kataṃ taṃ dānavaraṃ anussari. So tena kusalakammena suttappabuddho viya devaloke nibbatti. Tasmiṃ tena katapuññānurūpaṃ mahantaṃ kanakavimānaṃ nibbatti. Samantā tigāvutaṭṭhāne devatā nānā vidhāni turiyāni gahetvā upahāraṃ karonti. Niccaṃ devaccharāsahassāni [devaccharāsahassaṃ itisabbattha] taṃ parivāretvā tiṭṭhanti. Evaṃ so mahantaṃ sampattiṃ anubhavati. Athekadivasaṃ suvaṇṇaselavihāravāsī mahāsaṅgharakkhitatthero pattapaṭisambhido devacārikaṃ caramāno taṃ devaputtaṃ anupamāya devasampattiyā virocamānaṃ disvā upasaṅkamma ṭhito tena katakammaṃ pucchi. Sopissa yathābhūtaṃ byākāsi, tenattha.

1.

Sabbasovaṇṇayo āsi, pāsādo ratanāmayo;

Soṇṇasiṅgasatākiṇṇo, duddikkho ca pabhassaro.

2.

Kūṭāgāra satākiṇṇo, soṇṇamālāsamākulo;

Muttākalāpālambanti, tattha tattha manoramā.

3.

Nekagabbhasatākiṇṇo, sayanāsanamaṇḍito;

Vibhatto bhabbabhāgehi, puññavaḍḍhakinā kato.

4.

Naccanti pamadā tattha, bherimaṇḍalamajjhagā;

Gāyanti kāci kīḷanti, vādenti kāci tantiyo.

5.

Tato tigāvute ṭhāne, pāsādassa samantato;

Sahaccharā devaputtā, gahetvā ātatādayo.

6.

Modanti parivāretvā, naccagītādinā sadā;

Ullaṅghantica selenti, silāghanti samantato.

7.

Evaṃ mahiddhiko dāni, tuvaṃ vandova bhāsati;

Pucchāmi taṃ devaputta, kiṃ kammamakarī purā.

Devaputto āha.

8.

Ahosiṃ duggato pubbe, bārāṇasīpuruttame;

Dānaṃ denti narā tattha, nimantetvāna bhikkhavo.

9.

Jīvanto bhatiyā sohaṃ, dānaṃ dente mahājane;

Tuṭṭhahaṭṭhe pamudite, evaṃ cintesahaṃ tadā.

10.

Sampannavatthālaṅkārā, dānaṃ denti ime janā;

Paratthapi pahaṭṭhāva, sampattimanubhonti te.

11.

Buddhuppādo ayaṃ dāni, dhammo loke pavattati;

Susīlā dāni vattanti, dakkhiṇeyyā jinorasā.

我來為您翻譯這段巴利文： 26 知道以心清凈,即使小小功德； 能生如此巨大,果報莫輕忽啊； 請憶那施炒米,天女之故事事。 信心優婆塞的故事第七。 28.貧人的故事之緣起 我們的世尊般涅槃后,在波羅奈城(現今印度瓦拉納西)住著一個貧窮的人,在別人家做工為生。那時城中居民大多在各處建造帳篷等作大布施。見到這個貧人這樣想:"我因過去不作功德,在別人家做工辛苦艱難地生活。連穿的衣服和住處也難以獲得。現在是佛陀出世的時期也有比丘僧團。 這些人都佈施開闢生天之道。我也應該佈施。這將長期有益安樂於我。但我連一缽米也沒有,不努力就不能成就。為此我要努力佈施。"這樣想后從那時起尋找工作,到處做工,把工資得到的和托缽得到的芝麻米等積聚一處,請人幫忙在那裡建造帳篷,用林中吉祥草等裝飾,請比丘們坐在帳篷里,為所有人準備乳粥供養。然後他臨終時憶念自己所作的殊勝佈施。他以那善業如從睡眠醒來般投生天界。按照他所作功德在那裡生起巨大金宮。四周三由旬處天人持各種樂器來供養。常有千天女眾圍繞。如此他享受大成就。 一天住在金石寺已證得無礙解的大僧護長老遊行天界時,見到那天子以無比天界成就光耀,走近站著問他所作善業。他如實告知。因此: 1 全是黃金所成,宮殿寶石裝飾； 百金角所莊嚴,難視且放光明。 2 百樓閣所莊嚴,金鬘相交錯雜； 珍珠串垂懸掛,處處皆悅意心。 3 百內室所莊嚴,臥具座具莊嚴； 分配各處所中,功德巧匠所造。 4 少女們跳舞于,鼓樂圈中央處； 或有人在歌唱,或有彈琴奏樂。 5 從那三由旬處,宮殿四周之中； 千天女與天子,手持琵琶等樂。 6 歡喜常圍繞中,歌舞等娛樂事； 跳躍又遊戲著,四周皆讚歎聲。 7 如今有如此大,神通如你說者； 我問你天子啊,過去作何業行。 天子說： 8 我昔在最上勝,波羅奈城貧窮； 人們在那佈施,邀請諸比丘眾。 9 我靠工資生活,見大眾行佈施； 歡喜心滿意足,那時我如是想。 10 這些人衣裝備,莊嚴作佈施事； 來世亦歡喜著,享受諸成就事。 11 現今佛出世間,正法住於世間； 具戒者流佈著,勝者子應供者。

12.

Anāvaṭṭhito [avaṭṭhitoca; andhaṭṭhitoca itipikattaci] saṃsāro, apāyā khalu pūritā;

Kalyāṇavimukhā sattā, kāmaṃ gacchanti duggatiṃ.

13.

Idāni dukkhito hutvā, jīvāmi kasirenahaṃ;

Daliddo kapaṇo dīno, appabhogo anālayo.

14.

Idāni bījaṃ ropemi, sukhette sādhusammate;

Appevanāma tenāhaṃ, parattha sukhito siyā.

15.

Iti cintiya bhikkhitvā, bhatiṃ katvāna nekadhā;

Maṇḍapaṃ tattha kāretvā, nimantetvāna bhikkhavo.

16.

Āyāsena adāsāhaṃ, pāyasaṃ amatāya so;

Tena kammavipākena, devaloke manorame.

17.

Jātomhi dibbakāmehi, modamāno anekadhā;

Dīghāyuko vaṇṇavanto, tejassīca ahosahanti.

Evaṃ devaputto attanā katapuññakammaṃ vittārena kathesi, theropi manussalokaṃ āgantvā manussānaṃ attanā paccakkhato diṭṭhadibbasampattiṃ pakāsesi. Taṃ sutvā mahājano kusalakammaṃ katvā yebhuyyena sagge nibbattoti.

18.

Anālayo duggatadīnakopi,

Dānaṃ dadanto dhigato visesaṃ;

Saggā pavaggaṃ yadi patthayavho,

Hantvāna maccheramalaṃ dadāthāti.

Kapaṇassa vatthuṃ aṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 輪迴無有停止,惡趣實已充滿； 眾生背離善法,隨欲趨向惡趣。 13 現今我成痛苦,艱難度日生活； 貧窮卑微可憐,少財無有住處。 14 現今我播種子,良田善妙認可； 愿以此因緣故,來世得到安樂。 15 如是思維乞討,多方做工得來； 建造帳篷其中,邀請諸比丘眾。 16 我以辛勞佈施,乳粥為不死故； 以此業果報故,可意天界之中。 17 我生享天欲樂,多方得到歡喜； 長壽具美容色,又具威光我成。 如此天子詳細講述自己所作功德,長老也回到人間向人們宣說自己親眼所見的天界成就。聽了這個大眾行善業大多投生天界。 18 無家貧窮卑微, 佈施得到殊勝； 若愿天界解脫, 除慳垢行佈施。 貧人的故事第八。

1. Devaputtassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Ito pubbe nāradassa kira sammāsambuddhassa kāle ayaṃ dīpo aññatarena nāmena pākaṭo ahosi, so panekasmiṃ kāle dubbhikkho ahosi dussasso, mahāchātakabhayaṃ satte pīḷeti. Tasmiṃ samaye nāradassa bhagavato eko sāsaniko sāvako aññatarasmiṃ gāme piṇḍāya caritvā yathā dhotapattova nikkhami. Athaññatarasmiṃ gehe manussā ekaṃ taṇḍulanāḷiṃpoṭalikāya bandhitvā udake pakkhipitvā pacitvā udakaṃ gahetvā pivanto jīvanti, tadā theraṃ disvā vanditvā pattaṃ gahetvā tena taṇḍulena bhattaṃ pacitvā patte pakkhipitvā therassa adaṃsu. Atha tesaṃ saddhābalena sā ukkhali bhattena paripuṇṇā ahosi, te taṃ abbhutaṃ disvā ayyassa dinnadāne vipāko ajjeva no diṭṭhoti somanassajātā mahājanaṃ sannipātetvā te bhattaṃ bhojetvā pacchā sayaṃ bhuñjiṃsu. Bhattassa gahitagahitaṭṭhānaṃ pūrateva. Tato paṭṭhāya te sampattamahājanassa dānaṃ dadantā āyupariyosāne devaloke nibbattiṃsu, atha so thero bhattaṃ ādāya gantvā aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīditvā bhuñjitumārati. Tasmiṃ kira rukkhe nibbatto eko devaputto āhārena kilanto bhuñjamānaṃ theraṃ disvā attabhāvaṃ vijahitvā mahallakavesena tassa samīpe aṭṭhāsi. Thero anāvajjitvāva bhuñjati. Devaputto carimālopaṃ ṭhapetvā bhuttakāle ukkāsitvā attānaṃ ṭhitabhāvaṃ jānāpesi. Thero taṃ disvā vippaṭisāri hutvā carimaṃ bhatthapiṇḍaṃ tassa hatthe ṭhapesi, tato so bhattapiṇḍaṃ gahetvā ṭhito cintesi. Ito kira mayā pubbe samaṇabrāhmaṇānaṃ vā kapaṇaddhikānaṃ vā antamaso kākasunakhā dīnampi āhāraṃ adinnapubbaṃ bhavissati, tenavāhaṃ devo hutvāpi bhattaṃ na labhāmi. Handāhaṃ imaṃ bhattapiṇḍaṃ therasseva dassāmi, taṃ me bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāya cāti. Evañca pana cintetvā bhattapiṇḍe āsaṃ pahāya theraṃ upasaṅkamma sāmi dāsassa vo alaṃ idha lokena saṅgahaṃ. Paralokena me saṅgahaṃ karothāti vatvā tassa patte okiri. Athassa bhatthapiṇḍaṃ [bhatthapiṇḍaṃ itisabbattha] patte patitamatteyeva tigāvutaṭṭhāne dibbamayāni bhattabhājanānipaññāyiṃsu. Devaputto theraṃ pañcapatiṭṭhitena vanditvā tato dibbabhojanaṃ gahetvā pathamaṃ dānaṃ datvā pacchā sayaṃ bhuñci. Tato deputto dutiyadivasato paṭṭhāya therassa ca sampattamahājanassa ca mahādānaṃ dento āyupariyosāne 0 devaloke nibbattitvā chasu kāmasaggesu aparāparaṃ dibbasampatti manubhavamāno padumuttarassa bhagavato kāle tato cuto bārāṇasiyaṃ anekavibhavassa micchādiṭṭhikassa kuṭumbikassa gehe nibbatti. Devotissa nāmaṃ akaṃsu. Aparabhāge viññutaṃ pattassa tassa mātāpitaro kālamakaṃsu. Sovaṇṇamaṇimuttādipūritakoṭṭhāgārādayo oloketvā mama mātāpitaro micchādiṭṭhikattā ito dānādikiñcikammaṃ akaritvā paralokaṃ gacchantā kākaṇikamattampi agahetvā gatā, ahaṃ pana taṃ gahetvāva gamissāmīti sanniṭṭhānaṃ katvā bheriṃ carāpetvā kapaṇaddhikavanibbake sannipātetvā sattāhabbhantare sabbaṃ sāpateyyaṃ dānamukhena datvā araññaṃ pavisitvā isippabbajjaṃ pabbajitvā kasiṇaparikammaṃ katvā pañca bhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā ākāsacārī ahosi.

我來為您翻譯這段巴利文： 29.天子的故事之緣起 據說從前在那羅陀正等覺者時期,這個島以另一個名字聞名。那時發生饑荒,收成不好,大飢餓恐怖折磨眾生。那時那羅陀世尊的一個教法弟子在某村托缽后空缽而出。那時某家人將一缽米包在小包里放入水中煮熟,取水喝以維生。那時見到長老后禮拜,取其缽用那米煮飯放入缽中給長老。然後以他們的信心力那鍋充滿了飯,他們見到這個神奇事情后歡喜想:"給尊者的佈施果報今天就顯現給我們了",召集大眾給他們飯後自己才吃。取了飯的地方仍然充滿。從那以後他們對來的大眾佈施,壽命終了投生天界。 然後那長老帶著飯去到某樹下坐下要吃。據說投生在那樹的一個天子飢餓疲倦,見到正在吃的長老,捨棄本身變成老人相站在他旁邊。長老沒有注意繼續吃。天子等到最後一口時咳嗽讓他知道自己站在那裡。長老見了后懊悔把最後一團飯放在他手中。然後他拿著飯糰站著想:"從前我可能沒有佈施過食物給沙門婆羅門或貧窮旅人,乃至烏鴉狗等,因此我即使成為天人也得不到飯。好,我要把這飯糰給長老,這將長期有益安樂於我。" 這樣想后捨棄對飯糰的欲求,走近長老說:"尊者,你的奴僕在此世得到幫助已足夠。請以來世幫助我。"說完倒入他的缽中。然後他的飯糰剛落入缽中,三由旬處顯現天界的飯食容器。天子以五體禮拜長老后從那裡取天界食物,先佈施后自己才吃。從那以後天子從第二天起對長老和來的大眾作大布施,壽命終了再投生天界,在六慾天中一再享受天界成就。 在蓮華佛時代從那裡命終投生在波羅奈城一個有許多財富的邪見居士家。他們給他取名提婆(天)。後來他長大父母去世。他看見裝滿金銀珠寶等的倉庫等想:"我父母因邪見不做佈施等任何功德就去世了,連一銅錢也沒帶走。但我要帶著它們而去。"他這樣決定后敲鑼召集貧窮旅行乞丐,在七天內把所有財產用於佈施,進入森林出家修仙人行,修習遍處業處生起五神通八等至成為能在空中行走者。

Atha tasmiṃsamaye padumuttaro nāma bhagavā haṃsavatīnagare paṭivasanto devabrahmādiparivuto catusaccapaṭisaṃyuttaṃ dhammaṃ desento nisinno hoti, tadā so tāpaso ākāsena gacchanto mahājanasamāgamañca bhagavato sarīrato nikkhantachabbaṇṇaraṃsiyo ca disvā kimetaṃti vimhito ākāsā otaritvā mahatiyā buddhalīḷāya nisīditvā dhammaṃ desentaṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso parisantare nisinno dhammaṃ sutvā bhagavantaṃ vanditvā attano assamameva agamāsi. Atha so tattha yāvatāyukaṃ ṭhatvā āyupariyosāne tāvatiṃsabhavane nibbatto tiṃsakappe dibbasampattimanubhavanto chasu kāmasaggesu aparāpariyavasena saṃsari. Ekapaññāsaattabhāve sakko devarājā ahosi, ekakavīsatiattabhāve cakkavatti hutvā manussasampatti manubhavitvā imasmiṃbuddhuppāde bhagavati parinibbute sāvatthiyaṃ aññatarasmiṃ kulagehe nibbattitvā sattavassiko ekaṃ bhikkhuṃ dhammaṃ desentaṃ addasa. Disvā taṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā aniccasaññaṃ paṭilabhitvā tattha nisinnova arahattaṃ pāpuṇi, tato so pattapaṭisambhido attanā katapuññakammaṃ olokento taṃ pubbacariyaṃ bhikkhūnaṃ majjhe pakāsento āha. Tasmā.

1.

Nārado kira sambuddho, pubbe āsi naruttamo;

Lokaṃ dukkhā pamocento, dadanto amataṃ padaṃ.

2.

Tasmiṃ tu samaye tassa, sāvako chinnabandhano;

Bhikkhitvā dīpake laddha, māhāraṃ paribhuñjituṃ.

3.

Rukkhamūla mupā gañchi, tatthāsiṃ rukkhadevatā;

Bubhukkhitā udikkhantī, aṭṭhāsiṃ tassa santike.

4.

Adāsi me bhattapiṇḍaṃ, karuṇāpūritantaro;

Gahetvāna ṭhito piṇḍaṃ, sahamāno khudaṃ tadā.

5.

Adinnattā mayā pubbe, kiñci dānaṃ supesale;

Jighacchāpīḷito homi, jātopi devayoniyaṃ.

6.

Ajja khettaṃ suladdhaṃme, deyyadhammopi vijjati;

Bījamettha ca ropemi, bhavato parimuttiyā.

7.

Iti cintiya vanditvā, dāsassa sāmi vo alaṃ;

Saṅgahaṃ idha lokasmiṃ, karotha pāralokikaṃ.

8.

Iti vatvā adāsāhaṃ, bhuñci sopi dayāparo;

Tenāhaṃ puññakammena, sudhannamalabhiṃ khaṇe.

9.

Tato cuto chadevesu, vindanto mahatiṃsiriṃ;

Cirakālaṃ vasiṃ tattha, deviddhīhi samaṅgitā.

10.

Satasahasse ito kappe, padumuttaranāmako;

Uppajji lokanāyako, dhammarājā tathāgato.

11.

Mahiddhiko tadā āsiṃ, tāpaso kānane vane;

Sampattapañcā bhiññāṇo, ākāsena carāmahaṃ.

12.

Tadā kāsena gacchanto, ramme haṃsavatīpure;

Buddharaṃsiparikkhittaṃ, ketumālāvilāsitaṃ.

13.

Devasaṅghaparibbūḷhaṃ, desentaṃ addasaṃ jinaṃ;

So taṃ disvāna nabhasā, ṭhitohaṃ parisantare.

14.

Dhammaṃ sutvā udaggohaṃ, kālaṃ katvāna satthuno;

Tato cuto papannosmi, tāvatiṃse manorame.

15.

Tiṃsakappasahassāni, caranto devamānuse;

Duggatiṃ nābhijānāmi, labhāmi vipulaṃ sukhaṃ.

16.

Ekapaññāsatikkhattuṃ, devarajjamakārayiṃ;

Athekavīsatikkhattuṃ, cakkavattī ahosahaṃ.

17.

Padesarajjaṃ kāsāhaṃ, bahukkhattuṃ tahiṃ tahiṃ;

Imasmiṃ bhaddake kappe, nibbutetu [nibbutesu itisabbattha] tathāgate.

18.

Codito puññakammena, sāvatthipuramuttame;

Uppajjitvā kule seṭṭhe, jātiyā sattavassiko.

19.

Sutvā dhammaṃ kathentassa, bhikkhussaññatarassahaṃ;

Bhavassantaṃ karitvāna, arahattamapāpuṇiṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 那時名為蓮華的世尊住在漢薩瓦蒂城(今緬甸部分地區),被天人梵天等圍繞坐著說與四諦相應的法。那時那苦行者在空中行走,見到大眾集會和從世尊身體放出的六色光芒,驚訝"這是什麼"從空中下來,見到世尊以大佛威儀坐著說法,心生歡喜坐在眾中聽法,禮敬世尊后回到自己的庵室。然後他在那裡住到壽命盡,命終后投生忉利天,三萬劫享受天界成就,在六慾天中一再流轉。五十一次成為帝釋天王,二十一次成為轉輪王享受人間成就。在此佛出世時世尊般涅槃后,投生在舍衛城某家族,七歲時見到一位比丘說法。見已走近聽法,獲得無常想,就在那裡坐著證得阿羅漢果。然後他證得無礙解,觀察自己所作功德,在比丘眾中宣說那往昔行為。因此: 1 據說那羅陀佛,往昔最勝丈夫； 解救世間諸苦,佈施不死果位。 2 那時他的弟子,已斷諸結縛者； 在島上行乞得,食物要去受用。 3 來到一樹根下,我是樹神住彼； 飢餓觀望站立,在他的近旁邊。 4 他給我飯糰食,內心充滿慈悲； 我拿著飯糰立,那時忍受飢餓。 5 因我往昔未曾,佈施任何善士； 即使生在天界,也受飢餓逼迫。 6 今日得善福田,應施之物具足； 在此播種子下,為解脫諸有故。 7 如是思維禮敬,"尊者仆此足矣； 請作來世利益,不要此世幫助。" 8 如是說已佈施,他也慈悲食用； 以此功德善業,剎那得善食物。 9 從彼命終之後,六天得大吉祥； 長久住于其中,具足天神威力。 10 從此十萬劫前,有名蓮華世尊； 出世為世間導,如來正法之王。 11 我時大神通力,林野苦行之人； 已證五神通者,我在空中游行。 12 那時從空經過,可愛漢薩瓦城； 佛光輝所圍繞,幢幡光彩照耀。 13 天眾所圍繞中,我見勝者說法； 見彼從空而下,立於眾人之中。 14 聽法心歡喜后,導師時期命終； 從彼投生轉至,可意忉利天中。 15 三萬劫之間中,流轉天界人間； 不知惡趣之事,獲得廣大安樂。 16 五十一次之中,我作天界之王； 又二十一次中,我成轉輪聖王。 17 我在諸處多次,統領地方王國； 在此賢劫之中,如來涅槃之後。 18 為善業所促使,最上舍衛城中； 投生最勝家族,七歲年紀之時。 19 聽聞某位比丘,為我宣說妙法； 我證有之盡頭,證得阿羅漢果。

20.

Sudinnaṃ me tadā dānaṃ, sussutaṃ dhammamuttamaṃ;

Dukkhassantaṃ akāsāhaṃ, tassa kammassa vāhasāti.

Evañca pana vatvā bahū jane kusalakamme niyojesīti.

21.

Dānenapevaṃ carimāya piṇḍiyā,

Savaṇāya dhammassa muhuttakena;

Labhanti sattā tividhampi sampadaṃ,

Phalaṃ vade ko bahudāyakassa bho.

Devaputtassa vatthuṃ navamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 20 我那時善佈施,善聞最上妙法； 我作諸苦之盡,以此業力所致。 如是說后令眾多人安住于善業。 21 如是以最後一團施食, 片刻聽聞微妙正法故； 眾生獲得三種成就事, 誰能說盡多施之果報。 天子的故事第九。

1. Sīvalittherassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Ito kira kappasatasahassamatthake padumuttaro nāma satthā loke udapādi dhammadesanāya satte amatamahānibbāṇaṃ pāpento, tasmiṃ samaye bhagavā haṃsāvatiyaṃ sarājikāya parisāya majjhe ekaṃ bhikkhuṃ lābhīnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. Tadā rājā taṃ disvā taṃ ṭhānaṃ kāmayamāno buddhapamukhassa saṅghassa mahādānaṃ datvā bhagavato pādamūle sirasā nipajji, tadāssa bhagavā anāgate gotamassa bhagavato sāsane taṃ ṭhānaṃ labhissasīti vatvā byākāsi. Taṃ sutvā mudito rājā puññāni katvā devaloke nibbatti. Tato aparabhāge bārāṇasiyaṃ seṭṭhiputto hutvā paccekabuddhasahassaṃ catupaccayadānena yāvajīvaṃ paṭijaggitvā devaloke nibbatto mahantaṃ sampatti manubhavitvā tato cuto vipassissa bhagavato kāle bandhumatīnagare aññatarasmiṃ kulagehe nibbatti. So tasmiṃ samaye senaguttaṭṭhāne ṭhatvā rañño kammaṃ karoti, tadā nagaravāsino upāsakagaṇā vipassīsammāsambuddhaṃ upasaṅkamma vanditvā bhagavā bhante sasāvako amhākaṃ anuggahaṃ karotūti svātanāya nimantetvā mahādānaṃ datvā sabbe ekacchandā bhagavanta muddissa mahārahaṃ mahāpariveṇaṃ kārāpetvā pariveṇamahe mahādānaṃ dadantā dānagge asukaṃ nāma natthīti na vattabbanti vatvā dānaṃ paṭiyādetvā dānaggaṃ olokentā navadadhiñca paṭalamadhuñca apassantā purise pakkositvā sahassaṃ datvā dadhimadhuṃ khippaṃ pariyesitvā ānethāti pesesuṃ, te sahassaṃ gahetvā dadhimadhuṃ upadhāretuṃ tattha tattha vicarantā dvārantare aṭṭhaṃsu, tadā ayaṃ senagutto rañño sabhattaṃ dadhimadhuṃ ādāya gacchanto mahādvāraṃ sampāpuṇi, atha te dadhimadhuṃ disvā bho kahāpaṇaṃ gahetvā imaṃ dehīti yāciṃsu. Tena [tenadassāmi itipikattaci] na dassāmīti vutte yāvasahassaṃ vaḍḍhetvā yāciṃsu. Tato senagutto imaṃ appagghaṃ sahassena yācatha, ki manena karothāti pucchi, tehi sambuddhatthāyāti vutte tenahi ahameva dassāmīti jīramaricādīhi sakkharamadhuphāṇitādayo yojetvā dānaggaṃ upanāmesi. Taṃ satthu ānubhāvena buddhapamukhassa aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassassa pahoṇakaṃ ahosi. Tato so tena puññakammena devamanussalokesu sampatti manubhavitvā aparabhāge amhākaṃ bhagavato kāle koliyanagare mahālilicchavirañño upanissāya suppiyāya nāma aggamahesiyā kucchismiṃ paṭisandhiṃ gaṇhi. So sattamāsasattasaṃvaccharāni mātukucchiyaṃ vasitvā sattadivasāni mūḷhagabbho dukkhamanubhavi. Mātukucchito nikkhamantassa tassa mātāpitaro sīvalīti nāma makaṃsu. Evaṃ mahāpuññassa ettakaṃ kālaṃ mātukucchimhi dukkhānubhavanaṃ attanāva katena pāpabalena ahosi, so kira atīte rājā hutvā attano sapattaraññā saddhiṃ saṅgāmento mātarā saddhiṃ mantesi. Sā nagaraṃ rundhitvā amitte gaṇhituṃ sakkāti upāya madāsi, sopi tassā vacanena nagaraṃ rundhitvā sattame divase aggahesi, tena pāpakammabalena mātāputtānaṃ evaṃ mahantaṃ dukkhaṃ ahosīti. Tato sā puttaṃ vijāyanakāle sattame divase bhagavantaṃ anussaritvā sukhena bhāraṃ muñci. Tuṭṭhā sā sattame divase buddhapamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ adāsi, athassā putto sattavassikakāle gehā nikkhamma satthāraṃ disvā pabbajjaṃ yāci.

我來為您翻譯這段巴利文： 30.舍利弗長老的故事之緣起 據說從此十萬劫前有名為蓮華的導師出世,以說法引導眾生到達大涅槃。那時世尊在漢薩瓦蒂城中有王族的眾會中把一位比丘置於獲得最多供養者的首位。那時國王見到后想要那個地位,對以佛為首的僧團作大布施,以頭頂禮世尊足下。那時世尊對他說:"在未來喬達摩世尊的教法中你將獲得那個地位"並作授記。聽到后歡喜的國王行諸功德投生天界。 此後在波羅奈城成為長者子,終生以四資具供養千位辟支佛后投生天界,享受大成就。從那裡命終在毗婆尸世尊時投生在般豆馬蒂城某家族。那時他在軍隊統帥位置為國王工作。那時城中優婆塞眾走近毗婆尸正等覺者禮拜說:"世尊,請您與眾弟子攝受我們",邀請明日供養。作大布施后一致同意為世尊建造殊勝大精舍,在精舍慶典中作大布施時說:"不能說佈施處缺少某物。"準備佈施時觀察佈施處見到沒有新鮮酸奶和蜜,叫人給千錢說:"快去找酸奶和蜜來。"他們拿著千錢到處尋找酸奶蜜站在門口。 那時這軍隊統帥帶著國王的酸奶和蜜來到大門。然後他們見到酸奶和蜜說:"拿錢給我們這個。"他說不給時,一直加到千錢要求。然後軍隊統帥問:"你們用千錢求這少價值的東西要做什麼?"他們說為正等覺者時,他說:"那麼我自己來佈施。"他把薑黃和胡椒等配上糖蜜糖漿等送到佈施處。以佛的威力足夠六十八萬比丘以佛為首受用。 然後他以那功德在天人兩界享受成就,後來在我們世尊時代託生在拘利城(今印度北方)大力車王身邊須毗耶名的第一皇后腹中。他在母胎中住七年七個月,七天胎難受苦。從母胎出來時父母給他取名舍利弗。如是大福德者如此長時在母胎受苦是因自己所作惡業力。據說他過去做國王時與敵對國王作戰時與母親商議。她獻計說包圍城市就能抓到敵人。他也依她的話包圍城市七天後抓到,以那惡業力母子有如此大苦。然後她生產時第七天憶念世尊后安樂生產。歡喜的她第七天對以佛為首的比丘僧團作大布施。然後她的兒子七歲時離開家見到導師請求出家。

Satthā sāriputtattherassa niyojesi, tato sāriputtattherena upajjhāyena moggallānamācariyaṃ katvā pabbaji, atha so khuraggeyeva arahattaṃ patvā buddhasāsanaṃ sobhesi, so pubbe katapuññānubhāvena mahāpuñño ahosi lābhīnañca aggo. Athekasmiṃ samaye bhagavā revatattheraṃ dassanāya khadiravanavihāraṃ gacchanto tiṃsabhikkhusahassehi saddhiṃ tiṃsayojanikaṃ chaṭṭitakantāraṃ sampāpuṇi nirūdakaṃ appabhakkhaṃ. Yebhuyyena devatā sīvalitthere pasannā. Tasmā bhagavā sīvalittheraṃ purato cārikaṃ katvā devatāhi kārāpite vihāre vasanto devatāhi sajjitadānaṃ paribhuñjanto revatattheraṃ saṃpāpuṇitvā gatakammaṃ niṭṭhāpetvā jetavanamāgamma lābhīnaṃ aggaṭṭhāne taṃ ṭhapesīti. Tena vuttaṃ apadāne.

1.

Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;

Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.

2.

Sīlaṃ tassa asaṅkhyeyyaṃ, samādhi vajirūpamo [vajirūpamā itikatthaci];

Asaṃkhiyaṃ ñāṇavaraṃ, vimutti ca anopamā.

3.

Manujāmaranāgānaṃ, brahmānañca samāgame;

Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, dhammaṃ deseti nāyako.

4.

Sasāvakaṃ mahālābhiṃ, puññavantaṃ jutindharaṃ,

Ṭhapesi etadaggamhi, parisāsu visārado.

5.

Tadāhaṃ khattiyo āsiṃ, pure haṃsavatīvhaye [haṃsāvatavhaye itisabbattha];

Sutvā jinassa taṃ vākyaṃ, sāvakassa guṇaṃ bahuṃ.

6.

Nimantayitvā sattāhaṃ, bhojayitvā sasāvakaṃ;

Mahādānaṃ daditvāna, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.

7.

Tadā maṃ vinataṃ pāde, disvāna purisāsabho;

So sarena mahāvīro, imaṃ vacanamabravī.

8.

Tato jinassa vacanaṃ, sotukāmā mahājanā;

Devadānavagandhabbā, brahmānoca mahiddhikā.

9.

Samaṇabrāhmaṇā cāpi, namassisuṃ katañjalī;

Namo te purisājañña, namo te purisuttama.

10.

Khattiyena mahādānaṃ, dinnaṃ sattāhakampi [sattāhakaṃpito itipikatthaci] no;

Sotukāmā phalaṃ tassa, byākarohi mahāmune.

11.

Tato avoca bhagavā, suṇotha mama bhāsitaṃ;

Appameyyamhi buddhasmiṃ, guṇamhi suppatiṭṭhitā.

12.

Dakkhiṇā dāyakaṃ patvā, appameyyaphalāvahā;

Api ce sa mahābhogo, ṭhānaṃ pattheti muttamaṃ.

13.

Lābhī vipulalābhīnaṃ, yathā bhikkhu sudassano;

Tathāhaṃpi bhaveyyanti, lacchate taṃ anāgate.

14.

Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

Gotamonāma nāmena, satthā loke bhavissati.

15.

Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

Sīvali nāma nāmena, hessati satthusāvako.

16.

Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsūpago ahaṃ.

17.

Tatoparasmiṃsamaye, bārāṇasipuruttame;

Seṭṭhiputto ahaṃ āsiṃ, aḍḍhappatto mahādhano.

18.

Sahassamatte pacceka, nāyake ca nimantiya;

Madhurenannapānena, santappesiṃtadādaro.

19.

Tato cuto chakāmagge, anubhosiṃmahāyasaṃ;

Devaccharāparivuto, pāsāde ratanāmaye.

20.

Evaṃ acintiyā buddhā, buddhadhammā acintiyā;

Acintiye pasannānaṃ, vipākopi acintiyo.

21.

Ekanavutito kappe, vipassīnāma nāyako;

Uppajji cārunayano, sabbadhammavipassako.

22.

Tadāhaṃ bandhumatiyā, kulassaññatarassa ca;

Dayito patthito putto, āsiṃ kammantabyāvaṭo.

23.

Tadā aññataro pūgo, vipassissa mahesino;

Pariveṇaṃ akāresi, mahanta miti vissutaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 導師命令舍利弗長老,然後以舍利弗長老為戒師目犍連為阿阇黎出家。然後他在剃度時就證得阿羅漢果莊嚴佛教,他以往昔功德威力成為大福德者和獲得最多供養者之首。一時世尊去見離婆多長老往阿拉維時與三萬比丘經過三十由旬無水少食的荒野。大多數天神對舍利弗長老有信心。因此世尊讓舍利弗長老走在前面,住在天神建造的精舍中受用天神準備的供養,到達離婆多長老后完成工作回到祇園精舍,把他置於獲得最多供養者的首位。因此在譬喻經中說: 1 名為蓮華的勝者,於一切法具眼者； 從此十萬劫之前,導師出世於世間。 2 他的戒不可計量,三昧如金剛堅固； 殊勝智不可計量,解脫也無可比喻。 3 人天龍眾梵天眾,共聚集會之時中； 充滿沙門婆羅門,導師為說微妙法。 4 對眾說法得自在,置其聲聞多獲得； 具福德具光明者,於此首位第一處。 5 那時我為剎帝利,名喚漢薩瓦城中； 聽聞勝者如是語,聲聞具眾多功德。 6 邀請七日供養食,供養他與眾弟子； 佈施廣大諸供養,我願獲得如是位。 7 那時見我禮足下,人中牛王最勝者； 以其聲音大雄者,說出如是之言語。 8 於是欲聞勝者語,諸多大眾來集會； 天與阿修羅乾闥,大神力梵天等眾。 9 沙門婆羅門眾等,合掌禮敬如是語； 禮敬你優秀丈夫,禮敬你最勝丈夫。 10 剎帝利作大布施,佈施如是達七日； 欲聞其果報如何,請大牟尼為宣說。 11 於是世尊如是說,你們聽我所說語； 于佛不可思議中,善立功德如是者。 12 佈施獲得佈施者,帶來無量諸果報； 縱然他大財富者,愿求最上之地位。 13 多獲第一獲得者,如善見比丘一般； 我也將成如是者,未來必將會獲得。 14 從此十萬劫之後,甘蔗族所生之人； 名為喬達摩之名,世間導師將出現。 15 于其正法之繼承,親生正法所化生； 名為舍利弗之名,將成導師聲聞眾。 16 以此善作諸業事,及以意願發願故； 捨棄人間身體后,我生忉利天界中。 17 從此之後另時中,最勝波羅奈城中； 我為長者子出生,富有財富具圓滿。 18 邀請約有一千位,獨覺導師等眾人； 以妙飲食諸供養,恭敬供養彼等眾。 19 從彼命終六慾天,我享受大名聲譽； 天女眾等所圍繞,寶石所成宮殿中。 20 如是不思議諸佛,佛法不可思議事； 于不思議生信者,果報也不可思議。 21 從此九十一劫前,名為毗婆尸導師； 出現悅意具慧眼,觀察一切諸法者。 22 那時我在般豆城,某一家族所愛子； 為所愛慕所期望,我專管理諸事業。 23 那時某一群眾對,毗婆尸大仙導師； 建造精舍廣且大,如是廣聞於世間。;

24.

Niṭṭhite ca mahādānaṃ, dadaṃ khajjakasaṃyutaṃ;

Navaṃ dadhi madhuñceva, vicinaṃ na ca maddasa.

25.

Tadāhaṃ taṃ gahetvāna, navaṃ dadhi madhumpica,

Kammasāmigharaṃ gacchaṃ, tamenaṃ [tamesaṃ itisabbattha] dāna maddasaṃ.

26.

Sahassampi ca datvāna, na latiṃsu ca taṃ dvayaṃ;

Tato evaṃ vicintesiṃ, netaṃ hessati orakaṃ.

27.

Yathā ime janā sabbe, sakkaronti tathāgataṃ;

Ahampi kāraṃ kassāmi, sasaṅghe lokanāyake.

28.

Tadāhamevaṃ cintetvā, dadhiṃmadhuñca ekato;

Yojetvā lokanāthassa, sasaṅghassa adāsahaṃ.

29.

Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsa magañchahaṃ.

30.

Punāhaṃ bārāṇasiyaṃ, rājā hutvā mahāyaso;

Sattukassa tadā ruddho, dvārarodhaṃ akārayiṃ.

31.

Tato sapattino [sampattino; sapattāno iticakatthaci] ruddhā, ekāhaṃ rakkhitā ahuṃ;

Tato tassa vipākena, pāpuṇiṃ nirayaṃ bhusaṃ.

32.

Pacchime ca bhave dāni, jātohaṃ koliye pure;

Suppavāsā ca me mātā, mahāli licchavī pitā.

33.

Khattiye puññakammena, dvārarodhassa vāhasā;

Sattamāse sattavasse, vasiṃkucchimhi dukkhito.

34.

Sattāhaṃ dvāramūḷhohaṃ, mahādukkhasamappito;

Mātā me chandadānena, eva māsi sudukkhitā.

35.

Suvatthitohaṃ nikkhanto, buddhena anukampito;

Nikkhantadivaseyeva, pabbajiṃ anagāriyaṃ.

36.

Upajjhā sāriputto me, moggallāno mahiddhiko;

Kese oropayanto me, anusāsi mahāmati.

37.

Kesesu chijjamānesu [channamanesu itipikatthaci], arahattamapāpuṇīṃ;

Devo nāgā manussā ca, paccayānu panenti me.

38.

Padumuttaranāmañca, vipassiṃca vināyakaṃ;

Saṃpūjayiṃ pamudito, paccayehi visesato.

39.

Tato tesaṃ vipākena, kammānaṃ vipuluttamaṃ;

Lābhaṃ labhāmi sabbattha, vane gāme jale thale.

40.

Revataṃ dassanatthāya, yadā yāti vināyako;

Tiṃsabhikkhusahassehi, saha lokagganāyako.

41.

Tadā devo panītehi [paṇītehi itisabbattha], mamatthāya mahāmati;

Paccayehi mahāvīro, sasaṅgho lokanāyako.

42.

Upaṭṭhito mayā buddho, gantvā revatamaddasa;

Tato jetavanaṃ gantvā, etadagge ṭhapesimaṃ.

43.

Lābhīnaṃ sīvali aggo, mama sissesu bhikkhavo;

Sabbelokahito satthā, kittayī parisāsumaṃ.

44.

Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.

45.

Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santikaṃ;

Tisso vijjā anuppatto, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

46.

Paṭisambhidā catassopi, vimokkhā pica aṭṭhime;

Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsananti.

Itthaṃ sudaṃ āyasmā sīvalitthero imā gāthāyo abhāsitthāti.

47.

Sutvāna etaṃ caritaṃ mahabbhutaṃ,

Puññānubhāvañca siriṃ sirīmataṃ;

Hitvā kusītaṃ kusalaṃ karotha,

Kāmāttha kāmaṃ bhavabhoganibbutiṃ.

Sīvalittherassa vatthuṃ dasamaṃ.

Yakkhavañcitavaggo tatiyo.

Mahāsenavaggo

我來為您翻譯這段巴利文： 24 完成時作大布施,以糕點作供養事； 新鮮酸奶及蜂蜜,尋找而不得見之。 25 那時我拿著新鮮,酸奶和蜂蜜二物； 往工作主人之家,我見彼等行佈施。 26 即使給予一千金,不能獲得這二物； 於是我如是思維,此事定非微小事。 27 如此眾人皆恭敬,如來世尊作供養； 我也當作如是事,供養導師及僧眾。 28 那時我如是思維,酸奶蜂蜜和合后； 供養世間之導師,及其僧眾作佈施。 29 以此善作諸業事,及以意願發願故； 捨棄人間身體后,我往忉利天界去。 30 複次我在波羅奈,作王具大名聲譽； 那時對敵軍包圍,令作城門封鎖事。 31 於是敵人被圍困,被看守達一日久； 以其果報之緣故,我遭受劇烈地獄。 32 現今最後一生中,生於拘利城之中； 善生為我之母親,摩訶利離車父親。 33 剎帝利因功德力,封鎖城門果報故； 七個月又七年中,在胎中受諸痛苦。 34 七日胎門不通達,遭受極大諸痛苦； 我母以欲求佈施,如是遭受大痛苦。 35 我善安穩得出生,蒙佛慈悲攝受故； 就在出生那天中,出家成為無家者。 36 舍利弗為我戒師,大神通目犍連尊； 為我剃除諸頭髮,大智為我作教導。 37 在剃除頭髮之時,我證得阿羅漢果； 天龍人等諸眾生,供養我以諸資具。 38 蓮華佛及毗婆尸,二位導師我歡喜； 以諸資具作殊勝,供養恭敬二導師。 39 以其諸業果報故,廣大最上之業果； 我處處獲得供養,林中村落水陸間。 40 當導師去見離婆,勝者世間第一導； 與三萬比丘眾等,同往見彼離婆陀。 41 那時天神為我故,以殊勝諸資具事； 供養大雄大智者,導師及其比丘眾。 42 我侍奉佛往見彼,親見離婆陀之後； 然後前往祇園寺,置我於此首位中。 43 諸比丘眾我弟子,舍利弗為獲得首； 導師利益一切世,在眾會中稱讚我。 44 我諸煩惱已燒盡,一切有已被除滅； 如象斷除諸束縛,我住無漏解脫中。 45 善來哉我實已至,最勝佛陀之面前； 已得證三種明智,已行佛陀之教法。 46 四無礙解八解脫,及六神通已證得； 已行佛陀之教法,如是一切已成就。 如是具壽舍利弗長老說此偈頌。 47 聽聞如是大神奇,功德威力具吉祥； 捨棄懈怠行善業,隨愿得欲有樂寂。 舍利弗長老的故事第十。 夜叉欺騙品第三。 大軍品。

1. Mahāsenarañño vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati parinibbute pāṭaliputtanagare mahāseno nāma rājā rajjaṃ kāresi dhammiko dhammarājā. So pana pitupitāmahādīnaṃ dhanarāsiṃ oloketvā ime imaṃ sāpateyyaṃ pahāya maccuno mukhamupagatā. Aho saṃsārikānaṃ aññāṇatā. Dhanaṃ ṭhapetvā attano vināsañca attānaṃ ṭhapetvā dhanavināsañca na jānantīti sampattiyā adhigamañca vināsaṃ cāti sabbaṃ cintetvā dhammañca sutvā paṭiladdhasaddho divase divase dasasahassānaṃ bhikkhūnaṃ madhurena annapānena santappento anekāni puññāni upacinanto ekadivasaṃ raho paṭisallino evaṃ cintesi. Evaṃ rājaniyogena janassa pīḷanaṃ katvā dinnadānato sahatthena kammaṃ katvā laddhena dinnadānaṃ mahapphalaṃ mahānisaṃsaṃ bhavissati, evaṃ mayā kātabbanti so suhadā maccassa rajjaṃ nīyyātetvā attano kaṇiṭṭhikaṃ ādāya kiñci ajānāpetvā aññataravesena nagarā nikkhamma uttaramadhuraṃ nāma nagaraṃ agamāsi, tattha mahāvibhavo eko seṭṭhi paṭivasati, te seṭṭhino samīpa mupagamma ṭhitā. Tena kimatthāyāgatāti vutte rājā tava gehe bhatiyā kammaṃ karissāmīti vatvā tenānuññāto tīṇi vassāni kamma makāsi, tato ekadivasaṃ seṭṭhi te disvā pakkositvā atīva tumhe sukhumālatarā. Tathāpi imasmiṃ gehe kammakaraṇena ciraṃ vasittha, ettakaṃ kālaṃ kismiñci kammepi kusītattaṃ na paññāyati. Pageva anācārampi, yāgubhattaṃ ṭhapetvā aññaṃ upakārampi mama santikā natthi, kenatthena kammaṃ karothāti pucchi. Rājā tassa vacanaṃ sutvā imasmiṃ janapade sālino manāpabhāvo bahuso sūyati. Tasmā sālīnamatthāya idhā gatamhāti āha, taṃ sutvā tesaṃ tuṭṭho seṭṭhi sālīnaṃ sakaṭasahassaṃ adāsi, rājā sāliṃlabhitvā seṭṭhino evamāha, bho imaṃ amhākaṃ nagaraṃ pāpethāti, taṃ sutvā seṭṭhi sādhūti vatvā sāliparipuṇṇasakaṭasahassaṃ rañño nagaraṃ pāpesi, rājā nagaraṃ gantvā seṭṭhissa nānāvaṇṇavatthahiraññasuvaṇṇādīhi sakaṭe pūretvā paṭipesetvā mettiṃ thiraṃ katvā ābhatavīhayo rājagehe sannicayamakāsi, atha rājā katipāhaccayena musalaṃ paggayha sahattheneva vīhiṃ koṭṭeti, koṭṭitakoṭṭitaṃ kaṇiṭṭhikā papphoṭeti. Evaṃ ubhopi taṇḍulānaṃ mahantaṃ rāsiṃ katvā dārūdakādayo āharitvā ambilabhattaṃ pacitvā rājagehe pañcasataāsanāni paññāpetvā kālaṃ ugghosesuṃ, āgacchantu ayyā anukampaṃ upādāya mama gehe bhuñjantūti. Taṃ sutvā pañcasatā bhikkhū ākāsena āgamiṃsu, rājā te yāvadatthaṃ parivisi, tato tesaṃ antare piyaṃgudīpavāsī eko mahāsivatthero nāma bhattaṃ gahetvā ete maṃ passantūti adhiṭṭhahitvā ākāsena piyaṃgudīpaṃ gantvā bhattaṃ pañcasatānaṃ bhikkhūnaṃ datvā paribhuñci. Taṃ tassānubhāvena sabbesaṃ yāvadatthaṃ ahosi. Evaṃ appakenāpi deyyadhammena sappurisā dāyakānaṃ manaṃ pasādetvā patiṭṭhaṃ karontīti. Vuttañhi.

1.

Appakenapi medhāvī, dāyakānaṃ manaṃ pati;

Saddhaṃ vaḍḍhenti candova, raṃsinā khīrasāgaraṃ.

2.

Aṭṭhāne na niyojentā, karontā neva sannidhiṃ;

Paribhoga makatvāna, neva nāsenti paccayaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 31.大軍王的故事之緣起 世尊般涅槃后在華氏城(今印度巴特那)有名為大軍的國王,如法治國的法王。他觀察父祖等的財富堆積后想:"他們捨棄這些財產進入死神之口。啊,輪迴者的無知。他們不知道儲存財富而失去自己,也不知道儲存自己而失去財富。"他思考一切得失后聽聞正法獲得信心,每天以美味飲食供養一萬比丘,積累諸多功德。一天獨處靜坐這樣想:"以王權壓迫人民所得佈施不如以自己雙手工作所得佈施有大果報大功德,我應當這樣做。" 他把王位交給忠誠大臣,帶著妹妹不讓人知道以化裝相離開城市去到名為北摩偷羅的城市(今印度北方馬圖拉)。那裡住著一位大富長者,他們走近長者。長者問為何而來時,國王說要在你家做工作,得到允許后做了三年工作。然後一天長者見到他們叫來說:"你們非常柔弱,但在這家做工作住很久,這麼長時間在任何工作都不見懈怠,更不用說惡行。除了粥飯外從我這裡沒有其他幫助,為什麼目的做工作?"國王聽到他的話后說:"聽說這地方稻米品質很好很多,所以爲了稻米來到這裡。"聽到后歡喜的長者給了一千車稻米。 國王得到稻米后對長者這樣說:"請把這些送到我們的城市。"聽到后長者說好,把裝滿稻米的一千車送到國王城市。國王到城後用各種顏色的衣服、金銀等裝滿車子送回報答,建立堅固友誼后把運來的稻穀儲存在王宮。然後國王幾天後拿著杵親自舂米,舂好的妹妹簸揚。這樣兩人做成大堆白米,運來柴火水等煮成咸飯,在王宮設五百座位宣佈時間:"請尊者們來,以憐憫在我家受食。"聽到后五百比丘從空中來,國王儘量供養他們。 然後其中有一位住在兵瞿島的大濕婆長老拿著飯想:"讓他們看見我。"發願后從空中去兵瞿島把飯給五百比丘食用。以他的威力足夠所有人充足受用。如是善人即使以少量應施之物令佈施者心生歡喜作為依止。如說: 1 智者以少量之物,對於佈施諸人心； 增長信心如月亮,以光照耀乳海水。 2 不用於不當之處,也不作諸儲積事； 不作受用諸資具,也不損失諸資具。;

3.

Na pāpentāca theyyassa, na karontā tatheviṇaṃ;

Vibhajanti susīlesu, sayaṃ bhutvāna sīlavāti.

Atha rājā kaṇiṭṭhikāya saddhiṃ thattheva ṭhito piyaṃgudīpe paribhuñjante pañcasatabhikkhū disvā haṭṭho udaggo ahosi. Atha te aparabhāge attanā kataṃ dānavaraṃ anussarantā na cireneva ubhopi sotāpannā ahesuṃti.

4.

Na gaṇentāttano dukkhaṃ, vihāya mahatiṃ siriṃ;

Āyatiṃbhavamicchantā, sujanevaṃ subhe ratā.

5.

Āyāsena kataṃ puññaṃ, mahantaphaladāyakaṃ;

Iti mantvāna medhāvī, sahattheneva taṃ kareti.

Mahāsenarañño vatthuṃ pathamaṃ.

1. Suvaṇṇatilakāya vatthumhi ayamānupubbīkathā

Laṅkādīpe kira anurādhapuranagare eko mātugāmo [ekāmātugāmātivā ekāmātugāmotivā katthaci] saddhāsampannā niccaṃ abhayuttaracetiye pupphapūjaṃ karoti, athekadivasaṃ sā attano dhītuyā saddhiṃ tasmiṃ cetiye pupphapūjanatthāya [pupphapūjatthāya itikatthaci] gantvā pupphāsanasālāya udakaṃ apassantī dhītu hatthe pupphacaṅgoṭakaṃ ṭhapetvā ghaṭa mādāya pokkharaṇiṃ agamāsi, tato sā dārikā mātari anāgatāyayeva [anāgateyeva itisabbattha] adhotāsane pupphamuṭṭhiṃgahetvā maṇḍalaṃ katvā pūjetvā evaṃ patthanamakāsi. Tathā hi.

1.

Mahāvīrassa dhīrassa, sayambhussa mahesino;

Tilokaggassa nāthassa, bhagavantassa satthuno.

2.

Ya mahaṃ pūjayiṃ pupphaṃ, tassa kammassa vāhasā;

Rūpīnaṃ pavarā hessaṃ, ārohapariṇāhavā.

3.

Maṃ disvā purisā sabbe, mucchantu kāmamucchitā;

Niccharantu sarīrā me, raṃsimālīva raṃsiyo.

4.

Hadayaṅgamā kaṇṇasukhā, mañjubhāṇī subhā mama;

Kinnarānaṃ yathā vāṇī, evameva pavattatūti.

Athassā mātā āgamma adhotāsane pūjitāni pupphāni disvā kasmā caṇḍālī adhotāsane bhagavato pupphāni pūjesi, ayuttaṃ tayā katanti āha, taṃ sutvā sā mātuyā kujjhitvā tvaṃ caṇḍālīti akkosi, sā ettakaṃ puññāpuññaṃ katvā aparabhāge tato cutā jambudīpe uttaramadhurāyaṃ ekassa caṇḍālagandhabbabrāhmaṇassa dhītā hutvā nibbatti, uttamarūpadharā ahosi, tassā sarīrato meghamukhato vijjullatāviya raṃsiyo niccharanti. Samantā catuhatthaṭṭhāne sarīrappabhāya andhakāre vidhamati. Mukhato uppalagandho vāyati, kāyato candanagandho, tassā dvinnaṃ thanāna mantare suvaṇṇavaṇṇaṃ ekaṃ tilakaṃ ahosi, tena bālasuriyassa viya pabhā niccharati. Diṭṭhadiṭṭhā yebhuyyena ummattā viya kāmamadena visaññino honti, aho kusalākusalānaṃ ānubhāvo. Tathā hi.

5.

Yena sā kodhasāmātu, caṇḍālī iti bhāsitā;

Tena sā āsi caṇḍālī, jegucchā hīnajātikā.

6.

Sallakkhetvāna sambuddha, guṇaṃ pūjesi yaṃ tadā;

Tena puññānubhāvena, sā bhirūpī manoramā.

7.

Yena yena pakārena, puññapāpāni yo kare;

Tassa tassānurūpena, morova labhate phalaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 3 不作諸偷盜之事,不作如是負債事； 分施與諸持戒者,自己食用具戒德。 於是國王與妹妹仍在那裡站著,見到在兵瞿島受食的五百比丘,歡喜踴躍。然後他們後來憶念自己所作殊勝佈施,不久兩人都成為預流果。 4 不計自己諸痛苦,捨棄廣大諸榮華； 希求未來諸有生,善人如是樂善事。 5 以辛勞所作功德,能帶來廣大果報； 智者如是思維已,親手自作如是事。 大軍王的故事第一。 32.金痣女的故事之緣起 據說在楞伽島(今斯里蘭卡)阿努拉達普拉城有一個具信仰的婦女常在無畏上寺供養花。一天她與女兒一起去那寺院供養花,在花座堂看不見水,把花籃放在女兒手中拿著水罐去蓮池。然後那女孩在母親未回來之前在未洗的座位上拿花束做圓形供養后如是發願。如是: 1 大雄者及賢者,自覺者大仙人； 三界中最勝者,世尊導師之前。 2 我以花作供養,以此業力緣故； 當爲最勝美人,具足高大身形。 3 見我諸男子眾,當迷醉於愛慾； 從我身放光芒,如光鬘放光明。 4 悅意且耳悅樂,我語柔美善好； 如緊那羅音聲,如是發出聲音。 然後她母親回來見到在未洗座位上供養的花說:"為什麼賤女在未洗的座位上供養世尊的花?你做了不適當的事。"聽到后她對母親生氣罵她"你是賤女"。她作了如此福非福業後來命終后投生在閻浮提北摩偷羅(今印度北方馬圖拉)一個旃陀羅樂師婆羅門的女兒,具最勝容貌。從她身體放出如雷雲中電光般的光芒。身體光芒照亮周圍四臂的黑暗處。口中發出青蓮香,身上發出旃檀香。她兩乳之間有一個金色痣,從中放出如初升太陽般的光芒。凡見到者大多如瘋狂般因愛慾心迷亂。啊,善不善業的威力!如是: 5 因她對母親嗔,說你是賤女故； 因此她成賤女,低種姓可厭者。 6 明瞭正等覺者,功德供養彼時； 以其功德威力,她美麗令人喜。 7 以任何諸方式,造作福與非福； 隨順其等方式,如孔雀得果報。;

8.

Pāpena ca tiracchāne, jāyanti kusalena te;

Vaṇṇapokkharatā hoti, morānaṃ kamma mīdisanti.

Tato tassā mātāpitaro suvaṇṇatilakāti nāma makaṃsu. Tasmiṃkira nagare manussā tassā rupadassanenaca savaṇenaca sampattāpi caṇḍāladhītā ayanti paribhavabhayena āvāhaṃ na karonti. Atha tasmiṃ nagare jeṭṭhacaṇḍālabrāhmaṇassa putto etamatthāya tassā mātāpitunnaṃ santikaṃ vatthābharaṇagandhamālādayo pesesi suvaṇṇatilakaṃ amhākaṃ dadantūti, te taṃ pavattiṃ tassā ārocesuṃ. Sāssa jigucchantī parihāsa makāsi. Tato brāhmaṇassa putto lajjito rañño santikaṃ gantvā vīṇaṃ muñcetvā gāyamāno evamāha.

9.

Lalanā nanānī calalocanānī,

Taruṇā ruṇānī calitādharāṇī;

Manujo hi yo nettapiyaṃ karoti,

Sa tu nīcajātiṃ api no jahāti.

Kimidanti raññā puṭṭho āha.

10.

Sameti kiṃ deva chamāya mattikā,

Kadāci cāmīkarajātikāya;

Sigāladhenu api nīcajātikā,

Sameti kiṃsīhavarena devāti.

Evañca pana vatvā deva imasmiṃnagare suvaṇṇatilakā nāmekā caṇḍāladhītā atthi, sā samānajātikehi pesitapaṇṇākāraṃ na gaṇhāti, kulavanteyeva pattheti, kadā nāma kākī suvaṇṇahaṃsena samāgacchati devāti. Rājā taṃ sutvā tassā pitaraṃ pakkosāpetvā tamatthaṃ vatvā saccaṃ bhaṇeti pucchi, sopi saccaṃ deva, sā jātisampannameva kāmetīti āha. Rājā evaṃ sati bhaṇe pañcamadhuranagare uddāḷabrāhmaṇo nāma atthi, so jātisampanno mātitoca pititoca anupakkuṭṭho , jegucchā paṭikkūlā etāti mātugāmena saddhiṃ na saṃvasati. Attano gehato rājagehaṃ gacchantoca āgacchanto ca soḷasakhīrodakaghaṭehi magge siñcāpesi. Mātugāme disvā kālakaṇṇī mayā diṭṭhāti khīrodakena mukhaṃ dhovati. Tava dhītā sakkontī tena saddhiṃ saṃvasatu, etamatthaṃ tava dhītaraṃ kathehīti āha, sopi taṃ sutvā gehaṃ gantvā dhītaraṃ pakkositvā raññā vuttaniyāmeneva tassā kathesi. Tāya taṃ sutvā sakkontī ahaṃ uddāḷabrāhmaṇena saddhiṃ vasissāmi, mā tumhe cintetha, papañcampi mā karotha, pātova gamissāmīti vutte pitā panassā sādhūti sahassagghanakacittakambalakañcukena dhītu sarīraṃ pārupāpetvā vīṇādituriyabhaṇḍāni gāhāpetvā dhītuyā saddhiṃ addhānamaggaṃ paṭipajji. Gacchanto antarāmagge aññatarasmiṃ nagare rañño gandhabbaṃ karonto dhītaraṃ piṭṭhipasse nisīdāpetvā gandhabbamakāsi. Athassa piṭṭhipassanisinnā suvaṇṇatilakā nayanakoṭiyā diṭṭhiṃ pāpentī sarasena taṃ oloketvā pārutakañcukaṃ kiñci apanetvā sarīrappabhaṃ paññāpesi, rājā panassā sarīrappabhaṃca rūpasampadaṃca disvā kāmāturo vigatasañño sammūḷho hutvā muhuttena paṭiladdhassāso tassā sassāmikāssāmikabhāvaṃ pucchitvā caṇḍāladhītāti sutvā paribhavabhayena taṃ ānetu masakkonto evarūpaṃ vaṇṇapokkharasampannaṃ itthiratanaṃ alabhantassa me ko attho jīvitenāti socanto paridevanto kāmamucchito kattabbā kattabbaṃ ajānanto asiṃ gahetvā attano sīsaṃ sayameva chinditvā kāla makāsi. Evameva antarāmagge pañcarājāno tassā rūpasampattimadamattā asinā chinnasīsā jīvitakkhayaṃ pāpuṇiṃsu. Tathā hi sattā hiraññasuvaṇṇadāsidāsa puttadārādīsu [puttadārādīhi itisabbattha] piyaṃ nissāya kāmena mucchitā anayabyasanaṃ pāpuṇantīti. Vuttañhetaṃ bhagavatā.

我來為您翻譯這段巴利文： 8 以惡業生畜生中,以善業生彼等中； 孔雀具足美顏色,如是業報所致成。 於是她父母給她取名金痣。據說那城中的人雖被她的容貌聲音吸引,因怕受辱說"她是旃陀羅女"而不娶她。然後那城中最高旃陀羅婆羅門的兒子為此向她父母送衣服飾品香料花環等說:"請把金痣給我們。"他們把這事告訴她。她厭惡他嘲笑他。於是婆羅門子慚愧去見國王,彈琴歌唱如是說: 9 女人身輕目動人,年輕流淚唇顫動； 若有男人喜目視,不會捨棄低種姓。 國王問這是什麼,他說: 10 大王地上泥土能,何時與金相配合； 豺狼牝獸低種姓,何能配得獅王尊。 如是說后:"大王,此城有名金痣的旃陀羅女,她不接受同種姓者送的禮物,只願求高種姓者。大王,烏鴉何時能與金天鵝相配?"國王聽后叫她父親來問這事是真的嗎,他也說:"是真的,大王,她只愛慕高種姓者。"國王說:"如此,在五甜城(今印度中部)有名為烏達拉的婆羅門,他母系父系具足不受誹謗,厭惡憎惡這些與女人不同住。從自己家去王宮來往時用十六罐乳水灑路。見到女人說'我見到不祥'用乳水洗臉。你女兒如果能就與他同住,把這事告訴你女兒。" 他聽后回家叫女兒來如王所說告訴她。她聽后說:"我能與烏達拉婆羅門同住,你們不要擔心,也不要遲疑,明早就去。"父親說好,用值千金的彩繪袍子包裹女兒身體,讓拿琵琶等樂器,與女兒上路。 走時在路中某城為國王表演音樂,讓女兒坐在背後表演。然後坐在他背後的金痣以眼角視線看著他,用甜美聲音看他時稍微揭開包裹的袍子顯示身體光芒。國王見到她的身光和容貌美滿后愛慾熏心失去意識迷惑,片刻恢復意識后問她是否有夫,聽說是旃陀羅女后因怕受辱不能娶她,想:"得不到如此具足美好容色的女寶我活著何用?"悲傷哀嘆愛慾迷亂不知所措,拿劍自砍頭顱命終。如是路中五個國王因她容貌美滿驕慢而自砍頭顱喪命。如是眾生因貪愛黃金白銀奴婢兒女等而愛慾迷亂遭遇災難損害。世尊也如是說:

11.

Piyato jāyate soko,

Piyato jāyate bhayaṃ;

Piyato vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

12.

Pemato jāyate soko,

Pemato jāyate bhayaṃ;

Pemato vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

13.

Ratiyā jāyate soko,

Ratiyā jāyate bhayaṃ;

Ratiyā vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

14.

Kāmato jāyate soko,

Kāmato jāyate bhayaṃ;

Kāmato vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

15.

Taṇhāya jāyate soko,

Taṇhāya jāyate bhayaṃ;

Taṇhāya vippamuttassa,

Natthi soko kuto bhayaṃ.

Tato so anukkamena pañcamadhuranagaraṃ gantvā attano āgatabhāvaṃ raññā kathāpetvā tena anuññāto gantvā rājānaṃ addasa. Tadā uddāḷabrāhmaṇo rañño avidūre kambalabhaddapīṭhe nisinno hoti, gandhabbabrāhmaṇopi dhītuyā saddhiṃ gandhabbaṃ kurumāno nisīdi. Tasmiṃkhaṇe pitu piṭṭhipasse nisinnā suvaṇṇatilakā uddāḷabrāhmaṇo katamoti pucchitvā etasmiṃ bhaddapīṭhe nisinnoṃ esoti sutvā nilāmalalocanehi taṃ olokanti dasanaraṃsinā sambhinnasurattādharena mandahasitaṃ karontī taṃ oloketvā pārutakañcukaṃ apanetvā sarīrappabhaṃ vissajjesi. Taṃ disvā brāhmaṇo ummatto sokena paridaḍḍhagatto uṇhavātena pūritamukhanāso assunā kilinnanetto visaññī ahosi. Tato so muhuttena laddhassāso rogīviya rañño sakāsā apasaranto attano gehaṃ gantvā suhade pakkositvā tesaṃ evamāha. Bhavantettha.

16.

Yo āpade samuppanne,

Upatiṭṭhati santike;

Sukhadukkhe samo hoti,

So mitto soca ñātako.

17.

Yo guṇaṃ bhāsate yassa, aguṇañca nigūhati;

Paṭisedhetya [paṭisedhetikattabbā itisabbattha] kattabbā, so mitto soca ñātako.

18.

Suvaṇṇatilakānāma, lalanā kāmalālayā;

Nīlakkhicaṇḍakaṇḍehi, vikhaṇḍesi mano mama.

19.

Tassā mukhambuje sattā, mama nettamadhubbatā,

Appampina sarantāmaṃ, tatthevā bhiramanti te.

20.

Saheva tehi me cittaṃ, gataṃ ullaṃghiyuddhato;

Lajjāgambhīraparikhaṃ, dhitipākāramuggataṃ.

21.

Sammuyhāmi pamuyhāmi, sabbā muyhanti me disā;

Tassa me saraṇaṃ hotha, karotha mama saṅgahanti.

Taṃ sutvā te evamāhaṃsu.

22.

Yaṃ tvamācariya patthesi, caṇḍālī sā asaṅgamā;

Kinnu mīḷhena saṃyogo, candanassa kadā siyā.

23.

Agammagamanā yāti, narānaṃ dūrato sirī;

Kitticāyu balaṃ buddhi, ayasaṃca sa gacchatīti.

Atha tesaṃ brahmaṇo āha.

我來為您翻譯這段巴利文： 11 從所愛生憂愁, 從所愛生恐懼； 從所愛解脫者, 無憂愁何恐懼。 12 從愛戀生憂愁, 從愛戀生恐懼； 從愛戀解脫者, 無憂愁何恐懼。 13 從喜樂生憂愁, 從喜樂生恐懼； 從喜樂解脫者, 無憂愁何恐懼。 14 從慾望生憂愁, 從慾望生恐懼； 從慾望解脫者, 無憂愁何恐懼。 15 從渴愛生憂愁, 從渴愛生恐懼； 從渴愛解脫者, 無憂愁何恐懼。 然後他漸次到達五甜城,讓人告訴國王他來到,得到允許後去見國王。那時烏達拉婆羅門坐在國王不遠處吉祥毯座上,樂師婆羅門也與女兒一起坐著表演音樂。那時坐在父親背後的金痣問"哪個是烏達拉婆羅門",聽說"是坐在那吉祥座上的這位"后,以藍寶石般的眼睛看他,用牙齒光芒照耀紅唇微笑看他,揭開包裹的袍子放出身體光芒。見此婆羅門發狂憂愁燒身,鼻孔充滿熱氣,眼淚沾濕雙目失去意識。然後他片刻恢復意識如病人般從國王處離開回到自己家,叫來親信對他們這樣說。諸位: 16 在災難生起時, 近處來作依止； 苦樂中保平等, 此友此親眷也。 17 說人之功德者,過失亦能隱藏； 阻止不當所為,此友此親眷也。 18 名為金痣女子,愛慾之所依者； 藍眼如箭利箭,射碎我心意也。 19 她蓮花面容中,我目如蜜蜂者； 不憶念絲毫事,迷醉其中而住。 20 我心與彼等共,飛越高墻而去； 超過慚愧深壕,越過堅忍城墻。 21 我迷惑失方向,四方皆成迷亂； 愿你們作依怙,對我作攝受事。 聽此他們如是說: 22 導師你所追求,旃陀羅不可近； 糞穢與栴檀香,何時能有相合。 23 不當行不當走,人之吉祥遠離； 名聲壽命力智,及榮皆隨之去。 然後婆羅門對他們說:

24.

Na pariccajati lokoyaṃ, amejjhe maṇimuttamaṃ;

Thīratanaṃ yuvāṇī ca, dukkulā api gāhiyāti.

Evañca pana vatvā tassā sassāmikāssāmikabhāvaṃ ñatvā ānethāti āha, te tathā akaṃsu. Tato brāhmaṇo tāya gehaṃ āgatakālato paṭṭhāya cattāro māse rañño upaṭṭhānaṃ neva agamāsi. Tassa pana brahmaṇassa santike pañcasatarājakumārā nānāvidhāni sippāni uggaṇhanti. Te taṃ kāraṇaṃ ñatvā suvaṇṇatilakāya vijjamānāya amhākaṃ sippuggahaṇassa antarāyo bhavissati, yena kenaci upāyena etaṃ māretuṃ vaṭṭatīti, cintetvā te hatthā cariyaṃ pakkositvā lañjaṃ datvā evamāhaṃsu, hatthiṃ surāya mattaṃ katvā suvaṇṇatilakaṃ mārehīti. Tato te sabbe rājaṅgaṇe sannipatitvā dūtaṃ pāhesuṃ, ācariyaṃ daṭṭhukāmamhāti. Tato brāhmaṇena āgantvā nisinnena paṭisanthāraṃ katvā ācariya ācariyāniṃ passitukāmamhāti āhaṃsu. Atha so suvaṇṇatilakaṃ gahetvā āgacchathāti manusse pesesi. Te tathā kariṃsu, atha tassā vīthimajjhaṃ sampattakāle hatthiṃ vissajjāpesuṃ. So soṇḍāya bhūmiyaṃ paharanto [paharantoupadhāvitvā itikatthaci] gacchanto upadhāvitvā soṇḍena taṃ ukkhipitvā kumbhe nisīdāpesi. Tato rājāno tathā taṃ mārāpetu masakkontā puna divase manusse payojetvā rattiyaṃ mārāpesuṃ. Brāhmaṇopi evarūpaṃ itthiṃ alasitvā jīvanato matameva [mataṃmeseyyo itikatthaci] seyyoti socanto paridevanto rājaṅgaṇe dārucitakaṃ kārāpetvā aggiṃpavisitvā matoti. Evaṃ mātugāmavasaṅgatā mahantaṃ anayabyasanañca maraṇañca pāpuṇantīti. Vuttañhetaṃ bhagavatā.

25.

Māyāvesā [māyācesā itikatthaci] marīcīva,

Soko rogo cupaddavo;

Kharāva bandhanā cesā,

Maccupāso guhāsayo;

Tāsu yo vissase poso,

So naresu narādhamoti.

26.

Ayoniso sā purimāya jātiyā,

Puññaṃ karitvā alabhīdisaṃ gatiṃ;

Dhīsampayuttaṃ [dhitisampayuttaṃ itikatthaci] kusalaṃ karontā,

Nibbāṇamevābhimukhaṃ karothāti.

Suvaṇṇatilakāya vatthuṃ dutiyaṃ.

1. Kapaṇāya vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati parinibbute jambudīpe tattha tattha bhikkhubhikkhuṇiyo ca upāsakaupāsikāyo ca jayamahābodhiṃ vandissāmīti yebhuyyena gantvā vandanti. Athā parabhāge bahū bhikkhū saṅgamma mahābodhiṃ vandanatthāya gacchantā aññatarasmiṃ gāmake bhikkhāya caritvā āsanasālaṃ gantvā katabhattakiccā thokaṃ vissamiṃsu, tadā tattha ekā kapaṇā duggatitthī tathā nisinnabhikkhū disvā upasaṅkamitvā pañcapatiṭṭhitena vanditvā ekamante ṭhitā ayyā kuhiṃ gacchantīti pucchi. Bhikkhū taṃ sutvā jayamahābodhissa ānubhāvañca taṃ vandanatthāya attānaṃ gamanañca kathentā evamāhaṃsu.

1.

Yatthāsīno jino jesi, sasenaṃ makaraddhajaṃ;

Hantvā kilesasenañca, buddho āsi niruttaro.

2.

Yaṃ pūjesi mahāvīro, ṭhito pada makopayaṃ;

Sattarattindivaṃ netta, nīlanīrajaraṃsinā.

3.

Surāsuranarādīnaṃ, nettāli pāḷipātanā;

Mecakākārapattehi, sikhaṇḍīviya bhāti yo.

4.

Surapādapova sattānaṃ, yaṃ tiṭṭhati mahītale;

Iha loke paratte ca, dadanto icchiticchitaṃ.

5.

Yassa purāṇapaṇṇampi, patitaṃ yo naro idha;

Pūjeti tassa so deti, bhavabhogaṃ mahīruho.

6.

Gandhamālehi salilehi, yamupāsati sadā naro;

Ajjhattañca bahiddhā ca, duritaṃ so nihaññati.

我來為您翻譯這段巴利文： 24 世人不會捨棄此,不凈中最勝寶珠； 女寶及年輕女,賤族亦應攝受。 如是說後知道她是否有夫后說"把她帶來",他們就這樣做了。然後婆羅門從她來到家開始四個月不去王宮服侍。那時在婆羅門處有五百王子學習各種技藝。他們知道這事後想:"有金痣在我們學藝會有障礙,應當用任何方法殺她",想后叫來象夫給賄賂如是說:"使象喝醉酒殺死金痣。"然後他們都聚集在王宮庭院派使者說:"想見導師。"然後婆羅門來坐后寒暄說:"導師,我們想見導師夫人。"於是他派人說"帶金痣來。"他們就這樣做,然後在她到達街中時放出大象。大象用鼻子擊地走來奔向她用鼻子舉起她放在頭頂。然後國王們不能如此殺她,第二天派人在夜裡殺她。婆羅門也想"得不到如此女人,死比活著好",悲傷哀嘆在王宮庭院造木柴堆入火而死。如是陷於女人權勢者遭遇大災難損害和死亡。如世尊所說: 25 她如幻如陽焰, 憂愁病痛災禍； 如銳利束縛物, 死魔窟中潛伏； 若人信賴她們, 此人最下劣者。 26 她前生不如理, 作福得如是果； 智慧相應善業, 你們應向涅槃。 金痣的故事第二。 33.貧女的故事之緣起 世尊般涅槃后在閻浮提(印度)各處的比丘比丘尼和優婆塞優婆夷大多去禮拜勝大菩提樹。然後後來很多比丘集合去禮拜大菩提樹時在某村落乞食後去休息處做完食事休息片刻,那時那裡一個貧窮困苦的女人見到如是坐著的比丘們走近五體投地禮拜後站在一邊問:"尊者們往哪裡去?"比丘們聽后講說勝大菩提樹的威力和他們去禮拜的事如是說: 1 勝者坐此處,降伏魔王軍； 斷除煩惱軍,成無上佛陀。 2 大雄者恭敬,立足不動搖； 七日夜目光,放青蓮光芒。 3 天人阿修羅,眼如蜂列墜； 黑色形貌成,如孔雀光耀。 4 如天樹立於,大地為眾生； 此世與他世,給予諸所愿。 5 若人於此處,供養其落葉； 彼樹能給予,有中諸受用。 6 以香花與水,若人常供養； 內外諸惡業,彼能得消除。

7.

Yo deti ihalokatthaṃ,

Yo deti pāralokikaṃ,

Sampadaṃ jayabodhiṃtaṃ,

Bhoti gacchāma vandituṃ.

Taṃ sutvā udaggā somanassajātā bhikkhūnaṃ evamāha. Ahaṃ bhante parakule bhatiyā kammaṃ karontī dukkhena kasirena jīvikaṃ kappemi. Svātanāya me taṇḍulanālipi [bhaṇḍulanāmpa itisabbattha] natthi, pageva aññaṃ dhanaṃ, imaṃ vinā aññaṃ sāṭakampi natthi, kasmā pubbe akatapuññattā, tasmā imaṃ bhante sāṭakaṃ mamānuggahāya bodhimhi dhajaṃ bandhathāti yācitvā sāṭakaṃ dhovitvā tesaṃ adāsi. Bhikkhūpi tassānuggahāya taṃ gahetvā agamaṃsu. Sā sāṭakaṃ datvā pītipāmojjamānasā gehaṃ gantvā tadaheva rattiyā majjhimayāme satthakavātena upahatā kālaṃ katvā tesaṃ bhikkhūnaṃ gamanamagge ekasmiṃ ramaṇīye vanasaṇḍe bhummadevatā hutvā nibbattī, athassā puññānubhāvena tiyojanike ṭhāne dibbakapparukkhā pāturahaṃsu, tatta tatta nānāvirāgadhajapatākā olambanti. Devaputtā ca devadhītaro ca sabbābharaṇavibhūsitā tatheva dhajapatākādayo gahetvā kīḷanti. Naccagītādinekāni acchariyāni payojenti. Atha dutiyadivase tepi bhikkhū bodhimaṇḍalaṃ gacchantā sāyaṇhe taṃ ṭhānaṃ patvā ajja imasmiṃ vanasaṇḍe vasitvā gamissāmāti tattha vāsaṃ upagamiṃsu, tato te rattibhāge nānāvaṇṇadhaje ca devatāhi payojiyamānā gītavāditādayo ca tiyojanaṭṭhāne kapparukkhāni ca idaṃ sabbaṃ devissariyaṃ tassānubhāvena nibbattabhāvaṃ disvā vimhitamānasā devadhītaraṃ āmantetvā tvaṃ kena kammena idha nibbattāti pucchiṃsu. Sā bhikkhū vanditvā añjaliṃ paggayha ṭhitā bhante maṃ na sañjānitthāti āha. Bhikkhūhi na mayaṃ sañjānāma bhaginīti vutte sā attano sabhāvaṃ kathentī evamāha.

8.

Hīyyo āsanasālāya, nisīdittha samāgatā;

Tumhakaṃ santikaṃ gamma, yā varākībhivādayi.

9.

Yā bodhiṃ pūjanatthāya, vatthakaṃ paṭipādayi;

Sāhaṃ hīyyo cutā āsiṃ, rattiyaṃ byādhipīḷitā.

10.

Nānāsampattisaṃyuttā, nānābhūsanabhūsitā;

Vimāne ratanā kiṇṇe, jātāhaṃ ettha kānane.

11.

Hīyyo passittha me gattaṃ, rajojallehi saṃkulaṃ;

Ajja passatha me gattaṃ, vaṇṇavantaṃ pabhassaraṃ.

12.

Hīyyo passittha me bhante, nivatthaṃ malinambaraṃ;

Ajja passatha me bhante, dibbamambaramuttamaṃ.

13.

Vikiṇṇaphalitaggehi , kesehi viralā kulaṃ;

Ūkāgūthapaṭikkūlaṃ, hīyyo āsisiraṃ mama.

14.

Ajja taṃ parivattitvā, mama puññānubhāvato;

Sunīlamududhammillaṃ, kusumā bharaṇabhūsitaṃ.

15.

Purā me sakasīsena, vahitaṃ dārū dakādikaṃ;

Puññenāhaṃ ajja mālā, bhāraṃ sīse samubbahe.

16.

Dhajatthāya mayā hīyyo, padinnaṃ thūlasāṭakaṃ;

Ajja nibbatti me bhonto, mahantaṃ dibbasampadaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 彼給此世利， 彼給他世果， 成就勝菩提， 我們去禮拜。 她聽后歡喜喜悅對比丘們如是說："尊者們，我在他家做工作，艱難困苦維持生活。明天連一納里米也沒有，更不用說其他財物，除這件外也沒有其他衣服，因為過去不作功德的緣故。因此尊者們，請以憐憫我把這衣服在菩提樹上系作旗幟。"這樣請求后洗凈衣服給他們。比丘們也為憐憫她接受后離去。她佈施衣服后歡喜喜悅回家，就在那天夜裡中夜被劍風所擊命終，投生為那些比丘們行路上一處美麗林中的地居天。然後以她的功德威力，三由旬處現出天界如意樹，各處懸掛各種彩色旗幟幡幢。天子天女們以一切裝飾莊嚴同樣拿著旗幟幡幢遊戲。表演舞蹈歌唱等諸多稀有事。然後第二天那些比丘去菩提場時傍晚到達那處想："今天在這林中住后再去"就在那裡住下。然後夜間見到各色旗幟和天神表演的歌樂等和三由旬處的如意樹，見到這一切天界榮華以她威力而生后驚訝，呼喚天女問："你以什麼業投生於此？"她禮拜比丘后舉手合掌而立說："尊者們不認識我嗎？"比丘們說："妹妹，我們不認識。"她講說自己本性如是說： 8 昨天休息堂中，聚集而安坐者； 來到你們之前，可憐者行禮者。 9 為供養菩提樹，佈施衣服之人； 我昨夜命終時，為病痛所逼迫。 10 具足種種成就，種種莊嚴裝飾； 宮殿遍佈珠寶，我生此林中處。 11 昨天見我身體，塵垢所玷汙者； 今天見我身體，具色且光明者。 12 昨天見我尊者，所穿污衣服者； 今天見我尊者，最勝天衣服者。 13 散開分叉頭髮，稀疏且不整齊； 虱糞所厭惡者，昨天我頭頂上。 14 今天已轉變彼，以我功德威力； 美好青柔髮髻，以花飾裝飾者。 15 從前我頭頂上，運載柴薪水等； 以功德今日我，頭頂花鬘重擔。 16 作旗幟我昨天，佈施粗糙衣服； 今日生起尊者，廣大天界成就。

17.

Jānamānena kattabbaṃ, dānādīsu mahapphalaṃ;

Devaloke manussesu, sukhadaṃ dāna muttamanti.

Taṃ sutvā sabbe bhikkhū acchariyabbhutacittā ahesuṃ. Sā devatā tassā rattiyā accayena bhikkhū nimantetvā dibbehi khajjabhojjehi sahatthā santappetvā tehi saddhiṃ āgacchantī antarāmagge dānaṃ dadamānā mahābodhiṃ gantvā sabbehi dhajapatākā dīhi ca nānāvidhavaṇṇagandhasampannapupphehi ca dīpadhūpehi ca bodhiṃ pūjetvā bhikkhūnaṃ cīvaratthāya dibbavatthāni datvā āgamma tasmiṃyeva vanasaṇḍe vasantī nānāvidhāni puññāni katvā tāvatiṃsabhavane nibbatti. Bhikkhūpi taṃ acchariyaṃ tattha tattha pakāsentā bahūjane puññakamme niyojesuṃti.

18.

Evaṃ vidhāpi kapaṇā jinasāsanamhi,

Katvā pasāda matha thūlakucelakena;

Pūjetva dibbavibhavaṃ alabhīti ñatvā,

Pūjāparā bhavatha vatthusu tīsu sammāti.

Kapaṇāya vatthuṃ tatiyaṃ.

1. Indaguttattherassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavato parinibbāṇato orabhāge jambudīpe kira pāṭaliputtaṃ nāma nagaraṃ ahosi. Tattha dhammāsoko nāma mahiddhiko mahānubhāvo āṇācakkavatti rājā rajjaṃ kāreti. Uddhaṃ ākāsato heṭṭhā pathaviyā yojanappamāṇe sakalajambūdīpe tassa āṇā pavattati, tadā sakalajambudīpavāsino ca caturāsīti nagarasahasse rājāno ca attano attano balavāhane gahetvā āgamma dhammāsokamahārañño upaṭṭhānaṃ karonti. Tasmiṃ samaye devaputtanagare devaputto nāma mahārājā attano balavāhanaṃ gahetvā rañño upaṭṭhānaṃ agamāsi. Dhammāsoko devaputtamahārājānaṃ disvā madhurapaṭisanthāraṃ katvā tumhākaṃ raṭṭhe bahussutā āgatāgamā mahāguṇavantā ayyā atthīti pucchi. Taṃ sutvā devaputtarājā atthi deva tasmiṃ nagare sīhakumbhakaṃ nāma mahāvihāraṃ. Tattha anekasahassabhikkhū viharanti sīlavantā appicchā santuṭṭhā vivekakāmino. Tesu sāṭṭhakathātipiṭakadharo indaguttatthero nāma tesaṃ pāmokkho ahosi. So anekapariyāyena sanarāmarānaṃ bhikkhūnaṃ dhammaṃvaṇṇeti. Guṇavā attano guṇaṃ nissāya loke pākaṭoti. Taṃ sutvā rājā tuṭṭhamānaso theraṃ passitukāmo hutvā samma tvameva gantvā theraṃ yācitvā idhā nehīti āha. Taṃ sutvā devaputtarājā attano hatthassabalavāhanā dimahā senaṅgaparivuto indaguttattherassa santikaṃ gantvā vanditvā ayya ayyaṃ dhammāsokamahārājā daṭṭhukāmoti āha. Therena sādhūti sampaṭicchite rājā therena sampaṭicchitabhāvaṃ dhammāsokamahārājino pesesi. Tato dhammāsokamahārājā somanassappatto attano āṇāpavattitaṭṭhāne rājūnaṃ sāsanaṃ pesesi. Sabbeva therāgamanamaggaṃ alaṅkarontūti. Atha te rājāno tuṭṭhapahaṭṭhā attano attano nagare bheriṃ carāpetvā devaputtanagarato yāva pāṭaliputtanagaraṃ etthantare pañcapaṇṇāsayojanikaṃ maggaṃ visamaṃ samaṃ karonto devatānaṃ dibbavīthimiva alaṅkaritvā dhammāsokamahānarindassa evaṃ sāsanaṃ pesesuṃ. Bhavantettha.

1.

Indaguttamahāthera, sāmino gamanāya no;

Maggaṃ alaṅkarontūti, mahārājena pesitaṃ.

2.

Tato te apanetvāna, pāsāṇakaṇṭakādikaṃ;

Visamaṃ samaṃ karitvāna, sammajjitvāna sādhukaṃ.

3.

Dhotamuttā samābhāsā, okiritvāna vālukā;

Ussāpitā tattha tattha, dussatoraṇapantiyo.

4.

Kaladhotahemarambhādi, nānātoraṇapantiyo;

Tathā pupphamayā neka, toraṇūparitoraṇā.

我來為您翻譯這段巴利文： 17 知者應當作為,佈施等大果報； 天界與人間中,佈施為最樂事。 聽此所有比丘心生希有稀奇。那天神在那夜過後邀請比丘們,親手以天界硬食軟食供養,與他們一起來時在路中佈施,到達大菩提樹后以一切旗幟幡幢和各種色香具足之花及燈香供養菩提樹,給比丘們天界衣料作袈裟,回來住在那林中作各種功德后投生忉利天界。比丘們也在各處宣說這稀有事使很多人致力於福德之業。 18 如是貧窮者于勝者教中， 生信心以粗劣衣佈施； 供養得天界受用應知， 於三寶中應作正供養。 貧女的故事第三。 34.因陀崛多長老的故事之緣起 據說在我們世尊般涅槃后閻浮提(印度)有名為華氏城(今印度巴特那)。那裡法阿育王大神通大威力轉輪王統治王國。從上虛空到下地面一由旬範圍整個閻浮提都行其命令,那時整個閻浮提住民和八萬四千城市的國王們帶著自己軍隊來侍奉法阿育大王。那時在天子城有名為天子的大王帶著自己軍隊來侍奉國王。法阿育見到天子大王后作親切寒暄問："你們國土有多聞通達經教大功德的尊者嗎？"聽此天子王說："大王,那城中有名為獅甕的大寺。那裡住有幾千比丘具戒少欲知足樂於遠離。其中持三藏及義疏的因陀崛多長老為他們的領袖。他以種種方便對天人阿修羅比丘們說法。有功德者依自己功德在世間顯著。" 聽此國王心喜歡想見長老說："朋友,你自己去請長老帶來這裡。"聽此天子王帶著自己象馬軍隊等大軍圍繞去到因陀崛多長老處禮拜后說："尊者,法阿育大王想見尊者。"長老說"好"接受后,王把長老接受的情況告訴法阿育大王。然後法阿育大王歡喜向自己權力所及處的國王們發佈命令:"都要裝飾長老來的道路。"然後那些國王們歡喜踴躍在自己城中敲鼓宣佈,把從天子城到華氏城之間五十五由旬的道路平整裝飾如天界道路般,向法阿育大王如是發佈命令。諸位: 1 因陀崛多大長老,為我等主來行； 裝飾其道路者,由大王所派遣。 2 然後除去彼等,石塊與荊棘等； 使不平成平整,善加以掃除事。 3 洗凈珍珠光輝,散佈細沙后； 各處豎立起,布幔門樓列。 4 洗凈黃金芭蕉,各種門樓列； 如是諸花制,門樓上門樓。

5.

Tesu tesuca ṭhānesu, saṅkhatā kusumagghikā;

Tatheva gandhatelehi, dīpitā dīpapantiyo.

6.

Padumuppalasannīra, pupphapallava laṅkatā;

Ṭhapitā ghaṭamālāyo, puṇṇā sogandhavārihi.

7.

Nilapītā disambhinna, patākāhi dhajehi ca;

Maggassa ubhato passe, vanamāsi samākulaṃ.

8.

Ketavo uggatā tattha, mandamandasamīraṇā;

Avhayantāva sobhanti, brahmoragasurādayo.

9.

Nāgacampapunnāga, ketakīvakulādihi;

Padumuppalā dijalajehi, mālatī kusumā dihi.

10.

Mālādāmehi nekehi, maggamāsi vicittakaṃ;

Pattharitvā pādapaṭe, sittasammattabhūmiyaṃ.

11.

Lājādipañcapupphāni, vikiriṃsu manoramaṃ;

Alaṅkaritvā hattassā, kusumā bharaṇādihi.

12.

Maggālaṅkaraṇatthāya, ṭhapitāsuṃ tato tato;

Tesu tesu ca ṭhānesu, bherimaṇḍalamajjhagā.

13.

Naccanti cāturā nārī, rasabhāvanirantarā;

Kaṃsavaṃsādipaggayha, vajjentānekatantiyo.

14.

Gāyanti madhuraṃ gītaṃ, gāyantettha layānvitaṃ;

Maggoso sādhuvādehi, bheritantinadehica.

15.

Karīnaṃ koñcanādehi, hayānaṃ hesitehi ca;

Nekaviṭaṅkasaṅghehi, so karīhi samākulo.

16.

Maggassa ubhato passe, devakaññūpamā subhā;

Mālākalāpe paggayha, tiṭṭhanti tuṭṭhamānasā.

17.

Tathā puṇṇaghaṭe gayha, padumuppalasaṃkule,

Aṭṭhamaṅgalamuggayha, tiṭṭhanti pamadā tahiṃ.

18.

Sītalūdakasampanna, papāhi samalaṅkatā;

Sinānatthaṃ khatā āsuṃ, pokkharañño tahiṃtahiṃ.

19.

Tahiṃtahiṃkatā āsuṃ, dānasālā manoramā;

Nicitāsumanekāni, dānopakaraṇā tahiṃ.

20.

Evaṃ nekavidhā pūjā, amhehi paṭipāditā;

Ṭhapetvāna mahāgaṅgaṃ, taṃ jānātu mahīpatīti.

Taṃ sutvā asokamahārājā gaṅgaṃ alaṅkarothāti soḷasayakkhe pesesi, te saparivārā tattha gantvā attano ānubhāvena gaṅgāya anto tigāvutaṭṭhāne udukkhalapāsāṇe ṭhapesuṃ. Ṭhapetvā thambhe ussāpetvā tulāsaṃghāṭe datvā himavantato rattacandanasāre āharitvā padare santharitvā anekehi pūjāvidhānehi alaṅkaritvā rañño evaṃ sāsanaṃ pesesuṃ. Bhavantettha.

21.

Yamatthāya mayaṃ sabbe, mahārājena pesitā;

Amhehi dāni taṃ sabbaṃ, katameva suṇotha taṃ.

22.

Gāvutattayagambhīraṃ, gaṅgaṃ yojanavitthataṃ;

Thambhe patiṭṭhapetvāna, anagghaṃ rattacandanaṃ.

23.

Himavantato haritvāna, setuṃ tattha sumāpitaṃ;

Toraṇā ca ubho passe, ratanehi sunimmitā.

24.

Puṇṇakumbhaddhajā ceva, padīpāvaliyo tathā;

Ubho passesu ratanāni, māpetvālambanānica.

25.

Suvaṇṇamaṇimuttādi, dāmehi samalaṅkatā;

Vālukatthāya okiṇṇā, dhotamuttā pabhassarā.

26.

Tesu tesu ca ṭhānesu, ṭhapitāsuṃ mahāmaṇī;

Nānārāgavitānehi, sobhitā setuno pari.

我來為您翻譯這段巴利文： 5 在彼彼諸處中,佈置花市場者； 如是以香油燈,點燃諸燈列列。 6 青蓮與紅蓮水,花朵新芽莊嚴； 安置諸花瓶列,盛滿香水者。 7 青黃各色交雜,旗幟與幡幢等； 道路兩邊處所,林木甚繁密。 8 旗幟高聳彼處,微風輕輕吹動； 光輝如在呼喚,梵天龍天等眾。 9 龍樹與香花樹,波羅樹香花等； 青蓮紅蓮生處,茉莉諸花等。 10 以諸多花環飾,道路成美麗者； 鋪設足布后,灑掃清潔地。 11 爆米等五種花,散播令人喜悅； 以象馬裝飾,花鬘裝飾等。 12 為裝飾道路故,從彼處此處置； 在彼彼處所中,鼓樂圍繞中央。 13 巧妙女人舞蹈,情態不間斷者； 舉起銅管等物,彈奏諸多弦。 14 唱出悅耳歌聲,此處依韻律唱； 道路以讚歎聲,及鼓絃聲響起。 15 以象鳴叫聲響,馬匹嘶鳴聲等； 諸多裝飾群眾,以象聲喧鬧。 16 道路兩邊之處,似天女美麗者； 手持花環束立,心意甚歡喜。 17 如是持滿瓶者,青蓮紅蓮盛滿， 舉起八吉祥物,美女立彼處。 18 具足清涼水者,裝飾飲水亭子； 為沐浴挖掘成,蓮池于彼彼。 19 彼處此處修建,悅意施捨堂宇； 堆積諸多種類,佈施資具彼。 20 如是諸多供養,我等已準備好； 除了大恒河外,愿地主知此事。 聽此阿育大王派十六夜叉去裝飾恒河,他們帶眷屬去到那裡用自己威力在恒河內三伽浮他處放置臼石。放置后豎立柱子給橫樑,從雪山運來紅旃檀心材鋪設木板,以諸多供養方式裝飾後向王如是發佈命令。諸位： 21 為何事我等眾,由大王所派遣； 我等今已作畢,一切請聽此。 22 三伽浮他深處,恒河一由旬寬； 立柱安置后,無價紅旃檀。 23 從雪山運來后,彼處善造橋； 兩邊門樓等,以寶善建造。 24 滿瓶旗幟及,燈列如是者； 兩邊諸珠寶,造作懸掛物。 25 黃金摩尼珍珠,花環以裝飾； 為沙子散佈,洗凈珍珠光。 26 在彼彼處所,安置大珠寶； 種種色帳幕,裝飾橋上方。

27.

Olambitāsuṃ tattheva, dibbādikusumādayo;

Niṭṭhitaṃ idha kātabba, yuttaṃ pūjāvidhiṃtu no;

Devotaṃ paṭijānātu, iti vatvāna pesayuṃti.

Tampi sutvā asoko mahārājā tumheva theraṃ idhānethāti tesaṃyeva sāsanaṃ paṭipesesi, te sādhūti indaguttattherassa santikaṃ gantvā vanditvā bhante pāṭaliputtanagarassa gamanāya kāloti āhaṃsu, tato thero saṭṭhisahassamattehi bhikkhusaṅghehi parivuto pañcapaṇṇāsayojanamaggaṃ paṭipajji. Athāparaṃ devaputtanagaravāsino anekavidhamālāgandhavāsacuṇṇaddhajapatākādīhi anekehi tālāvacarehi naccagītavāditehi pūjetvā agamaṃsu. Atha thero mahantena pūjāvidhānena jambudīpavāsīhi pūjiyamāno anukkamena candabhāgāya gaṅgāya setuṃ patvā tattha mahantaṃ pūjāvidhānaṃ olokento evaṃ cintesi, evaṃ uḷāraṃ pūjāvidhānaṃ idāni jambudīpe nāññassa hoti, mayhamevetaṃ kataṃ. Ahamevetta uttamo appaṭimoti evaṃ seyyassa seyyohamasmīti mānaṃ uppādetvā aṭṭhāsi. Tasmiṃ khaṇe eko khīṇāsavatthero taṃ mānenupatthaddhacetasā ṭhitaṃ dibbacakkhunā disvā upasaṅkamitvā vanditvā therassa ovadanto evamāha. Tasmā.

28.

Mā mānassa vasī hotha, māno bhante vasaṃgataṃ [mānaṃbhantevasīkataṃ itisabbattha];

Anatthado sadā hoti, pātetvāna bhavā vaṭe.

29.

Māno palālito satto, taṇhāpaṭighasaṅgato;

Makkaṭoragasoṇādi, hutvā jāyati jātisu.

30.

Mā mānaṃ sāmi pūrehi, attānaṃ parisodhaya;

Aparisuddhā sayo bhikkhu, dāyakaṃ na paritosati.

31.

Dadantānaṃ sarantānaṃ, pūjentānaṃ sace tuvaṃ;

Mahapphalaṃ mahābhūtiṃ, kāmattha hotha nibbaṇāti [nimmanā itikattaci].

Taṃ sutvā thero saṃsāre nibbindo tattheva ṭhito tilakkhaṇaṃ paṭṭhapetvā karajakāyaṃ sammasanto sahapaṭi sambhidāhi arahattaṃ patvāva nikkhami. Tato dhammāsokamahārājā balavāhanaparivuto mahantena pūjāvidhānena paṭimaggaṃ āgamma vanditvā tato diguṇaṃ pūjāsakkāraṃ kurumāno mahābhikkhusaṅghena saddhiṃ theraṃ attano nagaraṃ netvā tassa dhammakathaṃ sutvā pasannamānaso pañcasīle patiṭṭhāya mahantaṃ vihāraṃ kāretvā therena sahāgatānaṃ saṭṭhisahassānaṃ bhikkhūnaṃ catupaccayehi upaṭṭhāna makāsi, atha thero sāṭṭhakathaṃ piṭakattayaṃ pakāsento tasmiṃ ciraṃ vasitvā tattheva parinibbāyi. Tato rājā sapariso tassa sarīranikkhepaṃ kāretvā dhātuyo gahetvā mahantaṃ cetiyaṃ kārāpesīti.

32.

Purātanānaṃ bhuvi puññakamminaṃ,

Guṇānubhāvena mahenti evaṃ;

Sadevakā naṃ manasīkarontā,

Puññaṃ karothā yatane sadā darāti.

Indaguttattherassa vatthuṃ catutthaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 27 懸掛于彼處者,天界等諸花等； 此處應作已畢,合宜供養儀軌； 愿天知道此事,如是說遣使者。 聽此阿育大王又派遣使者說"你們把長老帶來這裡",他們說"好"去到因陀崛多長老處禮拜后說:"尊者,去華氏城的時候到了。"然後長老被約六萬比丘眾圍繞上了五十五由旬的道路。然後天子城居民以各種花香粉末旗幟幡幢和眾多音樂舞蹈歌唱供養后前行。然後長老以盛大供養儀式被閻浮提居民供養,漸次到達旃陀婆伽河的恒河橋,在那裡看見盛大供養儀式這樣想:"如此殊勝供養儀式現在閻浮提中無人能比,這是為我所作。我在此是最勝無比。"如是生起"我比勝者更勝"的慢心而立。那時一位漏盡長老以天眼見到他以慢心充滿而立,走近禮拜后教誡長老如是說。因此： 28 莫為慢所制,尊者慢得勝； 常作無義利,令墮輪迴中。 29 慢所養育眾,貪嗔結縛者； 成獼猴蛇犬,生於諸生中。 30 主莫充滿慢,應凈化自己； 比丘不清凈,不能令施喜。 31 佈施與唸誦,供養若你作； 大果大利益,愿成無慢者。 聽此長老厭離輪迴就在那裡建立三相觀察所生身,獲得四無礙解與阿羅漢果而出發。然後法阿育大王被軍隊圍繞以盛大供養儀式來迎接禮拜後作加倍供養恭敬,與大比丘眾一起把長老帶到自己城中,聽他說法後心生信樂住立五戒,建大寺院供養與長老同來的六萬比丘四資具。然後長老宣說帶義疏的三藏,在那裡久住后即般涅槃。然後國王與眷屬為他舉行葬禮,取捨利造大塔。 32 昔日作福業者於世間, 以功德威力如是增長； 有天眾念此事時常, 應作福業精進不懈。 因陀崛多長老的故事第四。

1. Sākhamālapūjikāya vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavā dasapāramiyo pūretvā anukkamena tusitabhavane nibbatto devehi ārādhito sakkarājakule paṭisandhiṃ gahetvā mātukucchito nikkhanto anukkamena paramābhisambodhiṃ patvā tato paṭṭhāya pañcacattālīsasaṃvaccharāni ṭhatvā caturāsītidhammakkhandhasahassāni desetvā gaṇanapathamatīte satte bhavakantārato santāretvā sabbabuddhakiccāni niṭṭhāpetvā kusinārāyaṃ upavattane mallānaṃ sālavane yamakasālāna mantare uttarasīsakaṃ paññatte mañcake vesākhapuṇṇadivase dakkhiṇena passena sato sampajāno anuṭṭhānaseyyāya nipanno pacchimayāme bhikkhū ovaditvā balavapaccū-sa samaye mahāpathaviṃkampento anupādisesāya nibbāṇadhātuyā parinibbāyi, nibbute pana bhagavati lokanāthe ānandatthero mallarājūnaṃ etaṃ pavattiṃ ārocesi. Tato kosinārakā ca devabrahmādayo ca sannipatitvā naccagītavāditehi mālāgandhādīhi ca sakkarontā garukarontā mānentā pūjentā celavitānādayo karontā bhagavato sarīraṃ nagaramajjhe yattha makuṭabandhanaṃ nāma mallānaṃ cetiyaṃ, tattha netvā cakkavattissa sarīraṃ viya ahatena vatthena veṭhetvā tato vihatena kappāsena veṭhetvāti evaṃ pañcadussayugasatehi veṭhetvā āyasāya teladoṇiyā pakkhipitvā aññissāya āyasāya doṇiyā paṭikujjitvā sabbagandhānaṃ citakaṃ karitvā bhagavato sarīraṃ citakaṃ āropesuṃ. Atha mahākassapattherena bhagavato pāde sirasā vandite devatānubhāvena citako samantā ekappahāreneva pajjali. Bhagavato pana sarīre daḍḍhe sumanamakuḷasadisā dhātuyo avasissiṃsu. Tasmiṃ kira samaye kosalarañño janapade aññatarā gāmavāsikā itthī bhagavati parinibbute sādhukīḷhaṃ āgacchamānā antarāmagge attano sarīre uppannavātarogena upaddutā sādhukīḷhaṃ sampāpuṇituṃ asakkontī satthu āḷāhanaṃ gantvā bhagavato dhātusarīre tīṇi sākhapupphāni pūjetvā pasannamānasā pañcapatiṭṭhitena vanditvā gatā tāya eva rattiyā majjhimayāme kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane tiṃsayojanike kanakavimāne nibbatti. Tassā pubbakammapakāsanatthaṃ cakkamattāni sākhapupphāni tatta tattha olambanti. Teheva sabbaṃ vimānaṃ ekobhāsī [ekobhāsi tato itisabbattha] ahosi. Tato sugandhakaraṇḍakaṃ viya ca ahosi, sā pana attano sobhaggappattaṃ attabhāvañca vimānasampadañca parivārasampattiyo ca disvā vimhitamānasā pubbe katena [pubbekissame. pubbekatename iticakatthaci] kena me puññakammenā yaṃ laddhāti olokantī bhagavato dhātusarīrasmiṃ pūjitāni tīṇi sākhapupphāni disvā pasannamānasā mahācakkappamāṇaṃ sākhamālaṃ hatthena dhārentī dhātupūjanatthāya agamāsi. Tadā tattha sannipatitā manussā tassā rūpasampadañca hatte mahantaṃ sākhamālañca disvā vimhitamānasā amma tvaṃ kattha vāsikā. Kattha panimaṃ pupphaṃ paṭiladdhanti pucchiṃsu, taṃ sutvā devadhītā attanā bhagavato dhātusarīrassa pūjitasākhamālattayānubhāvena paṭiladdhasampattiyo ca dibbavimānañca pubbe matakalevaraṃ cāti sabbaṃ tesaṃ dassetvā dhammadesanāvasāne āha.

1.

Samāgatā bhavantā bho, passantu mama sampadaṃ;

Katamappena kārena, sammāsambuddhadhātuyā.

2.

Sākhamālāni tīṇeva, hīyyohaṃ munidhātuyā;

Pūjayitvāna santuṭṭhā, nivattā tāya rattiyā.

我來為您翻譯這段巴利文： 35.枝鬘供養者的故事之緣起 我們世尊圓滿十波羅蜜,漸次投生兜率天,被諸天勸請后投生釋迦王族,從母胎出生后漸次證得無上正等覺,從那時起住世四十五年,宣說八萬四千法蘊,引導無數眾生度過有愛之流,完成一切佛事後,在拘尸那羅(今印度北方邦)優婆跋單那的末羅族沙羅林中雙沙羅樹間,在北首鋪設的床上,在衛塞月圓日右脅而臥,正念正知以不起臥相,於後夜時分教誡比丘后,于破曉時分震動大地入無餘涅槃界般涅槃。世間導師般涅槃后,阿難長老告知此事給末羅王們。然後拘尸那羅人和天梵等聚集,以舞蹈歌樂和花香等恭敬尊重供養作布帳等,把世尊遺體帶到城中名為綁頭巾的末羅族塔處,如轉輪王遺體般以未用過的布包裹,然後以除去籽的棉花包裹,如是以五百對布包裹後放入鐵油槽中,用另一鐵槽覆蓋,造一切香料柴堆后把世尊遺體放上火葬堆。然後大迦葉長老以頭禮拜世尊足時,以天神威力火葬堆四周一時燃起。當世尊遺體被燒時,遺留如素馨花蕾般的舍利。據說那時在拘薩羅王國土某村莊住的女人,在世尊般涅槃時來參加善慶典,在路中被身上生起的風病所苦不能到達善慶典,去到世尊火葬處以三朵枝花供養世尊舍利身,心生歡喜五體投地禮拜后離去,就在那天夜裡中夜命終投生忉利天三十由旬金宮中。為顯示她過去業,如車輪大的枝花在這裡那裡懸掛。以此整個宮殿成為一片光明。然後如香盒一般。她見到自己達到莊嚴的身體和宮殿圓滿及眷屬圓滿後心生驚奇觀察"以什麼過去作的功德業得此"時,見到供養世尊舍利身的三朵枝花後心生歡喜,手持如大輪般的枝鬘去供養舍利。那時聚集在那裡的人們見到她的美貌和手中大枝鬘後心生驚奇問:"妹妹,你住在哪裡?在哪裡得到這花?"聽此天女顯示以供養世尊舍利身三朵枝鬘的威力得到的圓滿和天宮及前世死屍等一切后在說法結束時說： 1 諸位尊者集,請見我圓滿； 以少許所作,正等覺舍利。 2 三朵枝花鬘,昨我佛舍利； 供養心滿足,返回彼夜中。

3.

Marantī kharavātena, tamahaṃ sucaritaṃ sariṃ;

Tenāhaṃ puññakammena, tāvatiṃsūpagāahuṃ.

4.

Tattha me āsi pāsādo, tiṃsayojanamuggato;

Kūṭāgāravarākiṇṇo, sākhamālāti [sādhamālo itipikatthaci], vissuto.

5.

Yathā sabbasugandhehi, karaṇḍaṃ paribhāvitaṃ;

Tathā dibbasugandhehi, gandhitaṃ bhavanaṃ mama.

6.

Cakkamattā sākhapupphā, tattha tatthūpalambare [tatavatthupalabbare itipikatthaci];

Dibbagandhā pavāyanti, madhubbabhanisevitā.

7.

Bhassanti ekapupphasmā, tumbamattā hi reṇavo;

Tehi piñjaritā devā, kīḷanti ca lalantica.

8.

Pīḷandhitvāna mālādhayā, sudibbā bharaṇānica;

Sahaccharā devaputtā, naccagītādibyāvaṭā.

9.

Passathemaṃ bhujaṅgā bho, sattā mohena pārutā;

Hīyyo mataṃ paviddhaṃ me, pūtibhūtaṃ kalevaraṃ.

10.

Puḷavehi samākiṇṇaṃ, makkhikāgaṇakīḷitaṃ;

Kākasoṇādisattāna, māhāraṃ kuṇapālayaṃ.

11.

Patthenti purisā pubbe, anekopāyanena taṃ;

Daṭṭhumpidāni nicchanti, taṇhāyaññāṇatā aho.

12.

Lokapajjotakassāhaṃ, vimalassa yasassino;

Dhātuṃ hīyyo mahiṃ sammā, ajja sagge patiṭṭhitā.

13.

Hitvāne tādisaṃ kāyaṃ, laddhaṃdāni mamedisaṃ;

Dibbattabhāvaṃ sobhāhi, bhāsamāna mudikkhatha.

14.

Bhāsamānāya me vācaṃ, suṇothettha samāgatā;

Natthevākatapuññassa, aṇumattaṃ bhave sukhaṃ.

15.

Bindumattampi yo puñña, bījaṃ ropeti sāsane;

Na hā natthaphalaṃ [nahapanantaphalaṃ itipikatthaci] hoti, yāva nibbāṇapattiyāti.

Evaṃ sā devatā attanā paṭiladdhadibbavibhavaṃ dassetvā janakāyaṃ ovaditvā dibbasākhapupphehi jinadhātuṃ pūjetvā manussānaṃ passantānaṃyeva saddhiṃ vimānena devalokameva agamāsi. Taṃ disvā mahājano dānādīni puññāni katvā devalokaṃ pūresīti.

16.

Evañhi sā pupphamattena dhātuṃ,

Pūjetva devesu alattha bhūtiṃ;

Tumhepi bhonto tidivesu sātaṃ,

Kāmattha ce kattha puññāni sādhuṃti.

Sākhamālapūjikāya vatthuṃ pañcamaṃ.

1. Moriyabrahmaṇassa vatthumhi ayamānupubbīkathā

Amhākaṃ bhagavati parinibbute magadharaṭṭhe macalaṃ nāma mahāgāmaṃ ahosi. Tattha moriyonāma brāhmaṇo paṭivasati saddho pasanno, tassa senānāme kā bhariyā atthi. Sāpi saddhā pasannā ratanattayesu. Te ubhopi samaggā sammodamānā bhikkhusaṅghaṃ nimantetvā niccaṃ dānaṃ pavattentā cīvarādicatupaccayehi upaṭṭhahantā sīlaṃ rakkhantā uposathakammaṃ karontā divasaṃ vītināmenti. Athassa gehe vibhavaṃ yebhuyyena dānādīsu parikkhayamagamāsi. Tato brāhmaṇī sāmi no gehe dhanaṃ parikkhīṇaṃ. Kathaṃ dānaṃ pavatteyyāmāti brāhmaṇassa ārocesi, tato brāhmaṇo mā bhadde cintesi. Yenakenaci upāyena dānaṃ patiṭṭhapessāmāti vatvā tasmiṃyeva attano saussāhataṃ pakāsonto āha.

1.

Jānamāno hi lokasmiṃ, dānassedaṃ phalaṃ iti;

Na dajjā ko susīlesu, appampi divasampati.

我來為您翻譯這段巴利文： 3 臨死銳利風中,我憶此善行； 以此功德業,生忉利天中。 4 彼處我宮殿,高三十由旬； 尖頂樓遍滿,以枝花聞名。 5 如一切香料,香盒所薰染； 如是天香料,熏我宮殿處。 6 如車輪枝花,彼處彼懸掛； 天香風飄來,蜜蜂所親近。 7 一朵花掉落,如壺量花粉； 諸天染金色,嬉戲與歌舞。 8 戴上花鬘飾,殊勝天裝飾； 天子與天女,舞歌等忙碌。 9 請看諸位此,癡所覆蔽眾； 昨見我棄屍,已成腐爛物。 10 蛆蟲所遍滿,蒼蠅群遊戲； 烏犬等眾生,食尸腐住處。 11 男人前渴求,種種方便彼； 今見不欲見,貪無知啊嗚。 12 我於世間燈,清凈有名聲； 舍利昨地上,今天界安立。 13 捨棄如是身,今得如我此； 天身諸光輝,照耀請觀看。 14 我說話之時,聚集此聽聞； 無作功德者,有中無微樂。 15 滴水般功德,種子植教中； 不會無果報,直至證涅槃。 如是那天女顯示自己獲得的天界受用后教誡眾人,以天界枝花供養勝者舍利,在人們看著時與宮殿一起迴天界去。見此大眾作佈施等功德充滿天界。 16 如是她以花供養舍利, 獲得天界中受用圓滿； 你們諸位若欲天界樂, 何處作何善業皆吉祥。 枝鬘供養者的故事第五。 36.摩利耶婆羅門的故事之緣起 我們世尊般涅槃后在摩揭陀國(今印度比哈爾邦)有名為摩遮蘭的大村。那裡住有名為摩利耶的婆羅門,有信有凈。他有名為斯那的妻子。她也對三寶有信有凈。他們兩人和諧歡喜,邀請比丘僧常行佈施,以衣等四資具供養,守持戒律,行持布薩度日。然後他家財產大多因佈施等而耗盡。然後婆羅門妻說:"主人,我們家的財物耗盡了。如何繼續佈施?"然後婆羅門說:"夫人莫憂慮。以某種方法我將建立佈施。"這樣說后即在那裡顯示自己的精進說： 1 知於世間中,佈施此果報； 不施少許者,日日于持戒。

2.

Saggalokanidānāni, dānāni matimā idha;

Kohināma naro loke, na dadeyya hite ratoti.

Evañca pana vatvā bhadde vanaṃ pavisitvā anekavidhāni paṇṇāni ca phalāni ca pacchipūraṃ āharitvā vikkiṇitvāpi dānaṃ na upacchindissāmāti vatvā tato paṭṭhāya vanaṃ gantvā paṇṇāni ca phalāni ca āharitvā vikkiṇitvā dānaṃ dento paṭivasati. Athekadivasaṃ brāhmaṇo vanaṃ paviṭṭho paṇṇehi ca phalehi ca pacchiṃ pūretvā sīsenā dāya gehaṃ āgacchanto pupphaphalapallavehi vinataṃ nekatarugaṇanicitaṃ sammattānekacātakacatuppadanisevitaṃ vippakiṇṇānantapupphapattakiñjakkhacchannavāḷukātalaṃ sandamānasītalā malajalappavāhaṃ akaddamāninnasupatittehi sundaraṃ kandaraṃ disvā pacchiṃ tīre ṭhapetvā otiṇṇo nahāyati, tasmiṃ khaṇe tattha ekasmiṃ rukkhe adhivattho devaputto taṃ tattha nahāyantaṃ disvā kinnu kho esa kalyāṇajjhāsayo vā udāhu pāpajjhāsayo sattoti dibbacakkhunā upadhāranto acchariyapuriso eso duggatopi hutvā attano dānappaveṇiyā upacchijjanabhayena vanaṃ gantvā paṇṇāni ca phalāni ca āharitvā dukkhena kasirena jīvikaṃ kappento dānadhammaṃ na upacchindatīti cintetvā tassa guṇādayo paṭicca pacchiyaṃ ṭhapitapaṇṇāni ca phalāni ca sabbāni suvaṇṇāni hontūti adhiṭṭhāsi. Athassānubhāvena sabbaṃ suvaṇṇaṃ ahobhi, atha so suvaṇṇapuṇṇapacchiyaṃ upari suvaṇṇarāsimatthake sabbakāmadadaṃ mahantaṃ maṇiratanaṃ ṭhapetvā antarahito paṭikkamma aṭṭhāsi, tato brāhmaṇo nahātvā uttiṇṇo pacchiyaṃ sampuṇṇasuvaṇṇavaṇṇaraṃsinā sambhinnavijjotamānamaṇiratanaṃ disvā kimetaṃti āsaṅkitaparisaṅkito pacchisamīpaṃ gantvā hatthaṃ pasāretuṃ avisahanto aṭṭhāsi. Taṃ disvā devaputto dissamānasarīrena ṭhatvā mā tvaṃ bhāyi brāhmaṇa. Mayā etāni nimmitāni, gahetvā gacchāhīti āha, atha brāhmaṇo devaputtassa kathaṃ sutvā ayaṃ devaputto imaṃ mayā nimmitaṃ, gahetvā gacchāti vadati. Kinnu kho so attano ānubhāvena deti, udāhu mayā katapuññenāti pucchissāmi taṃti pañjalikova devaputtaṃ pucchanto āha.

3.

Pucchāmi pañjalī dāni, devaputta mahiddhika;

Dadāsi me suvaṇṇañca, kāmadaṃ maṇimuttamaṃ.

4.

Nāpi ko no tuvaṃ ñāti,

Na mitto nopakārako;

Kiṃ tvaṃ atthavasaṃ disvā,

Mama dajjāsimaṃ dhanaṃ.

5.

Kena tapena sīlena, kenācāraguṇena ca;

Yena dajjāsi me deva, kiṃ me sucaritaṃ citaṃ.

6.

Kinnu purātanaṃ kammaṃ, kena kammena dassasi;

Athavā taviddhiyā desi, taṃ me akkhāhi pucchitoti.

Tato devaputto na kho panāhaṃ brāhmaṇa devoti paresaṃ kiñci dātuṃ sakkomi, tayā pubbe katasucaritānubhāvena nibbattatīti vatvā dibbacakkhunā tassa pubbakammaṃ disvā tassa pakāsento āha.

7.

Kassape lokapajjote, sambuddhe parinibbute;

Sabbattha patthaṭaṃ āsi, tassa buddhassa sāsanaṃ.

8.

Tadā paccantime gāme, tvamāsi kuladārako;

Saddho āsi pasanno ca, dāyako kusale rato.

9.

Tadā pabbajito eko, gacchanto antarāpathe;

Corehi anubaddhosi, acchinnapattacīvaro.

10.

Sākhābhaṅgaṃ nivāsetvā, pārupitvā tatheva taṃ;

Antogāmaṃ paviṭṭhosi, esamāno pilotike.

11.

Tato tvaṃ caramānaṃ taṃ, disvā kampitamānaso;

Vatthayugaṃ adāsi tvaṃ, saddahaṃ dānato phalaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 2 智者此世間,佈施生天因； 何人於世間,不施善樂中。 如是說后"夫人,我進入森林採集各種樹葉和果實裝滿籃子賣掉也不會中斷佈施"這樣說后從那時起去森林採集樹葉和果實賣掉后佈施而住。然後有一天婆羅門進入森林裝滿籃子樹葉和果實,頭頂著回家時,見到一處美麗山谷,有花果新芽垂下,眾多樹木密集,滿佈各種鳥獸棲息,無數花瓣花蕊散落覆蓋沙地,流淌清涼清凈水流,無泥清凈兩岸,把籃子放在岸邊下去洗浴。那時住在那裡一棵樹的天子見他在那裡洗浴想:"這是善意樂還是惡意樂的眾生?"以天眼觀察后想:"這是稀有之人,雖然貧窮也因擔心自己佈施傳統中斷而去森林採集樹葉和果實,艱難困苦維持生活也不中斷佈施法。"想后因他的功德等使放在籃子里的樹葉和果實都變成黃金。然後以他的威力一切成為黃金,然後在黃金堆頂上放一顆能滿足一切慾望的大摩尼寶珠后隱身退立一旁。然後婆羅門洗浴上岸見到籃子裝滿黃金光輝與發光摩尼寶珠混合光明,懷疑恐懼"這是什麼?"走近籃子不敢伸手而立。見此天子顯現身體而立說:"婆羅門莫怕。這些是我變化的,拿去吧。"然後婆羅門聽天子的話想:"這天子說'這是我變化的,拿去'。是以他的威力給,還是因我作的功德?"我要問他。"合掌問天子說： 3 今我合掌問,大神通天子； 給我黃金與,如意摩尼寶。 4 你非我親戚,非友非恩人； 見何利益故,給我此財物。 5 以何苦行戒,以何行德性； 天為何施我,我作何善行。 6 是何過去業,因何業將施； 或以你神力,請說我所問。 然後天子說:"婆羅門,我作為天也不能給予他人什麼,是以你過去所作善行的威力而生。"以天眼見他過去業後向他顯示說： 7 迦葉世間燈,正等覺涅槃； 一切處流佈,彼佛之教法。 8 那時邊遠村,你是戶主子； 有信有凈心,施者樂善事。 9 那時一出家,行於中路時； 被盜賊追逐,被奪缽衣者。 10 以枝條穿著,如是披覆彼； 進入村莊內,尋找碎布片。 11 然後你見彼,行走心震動； 你施一對衣,深信施果報。

12.

Patthodanena taṃ bhikkhuṃ, parivisitvā yathābalaṃ;

Pesesi abhivādetvā, saddhāya suddhamānaso.

13.

Imaṃ tvaṃ akarī puññaṃ, tuyhetaṃ caritaṃ imaṃ;

Tassa te puññakammassa, amukhyaphala mīdisaṃti.

Evañca pana vatvā idaṃ te brāhmaṇa dhanaṃ rājādīhi mayā anāharaṇīyaṃ kataṃ, tvaṃ aparisaṅkanto gahetvā yathādhippāyaṃ karohi, imaṃ kho pana maṇiratanaṃ icchiticchitaṃ pasavati, tenāpi ānubhāvena tava dānaṃ anupacchindanto puttadārādayo posehīti anusāsi, taṃ sutvā brāhmaṇo tena vuttaniyāmeneva bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ dadanto sīlaṃ rakkhanto ciraṃ vasitvā aparabhāge tato cuto devaloke nibbattīti.

14.

Evaṃ nihīnāpī dhanena santo,

Dānanvayaṃ neva pariccajanti;

Tasmā hi bhonto sati deyyadhamme,

Mā kattha dānesu pamādabhāvaṃti.

Moriyabrāhmaṇassa vatthuṃ chaṭṭhamaṃ.

1. Puttavatthumhi ayamānupubbīkathā

Ekasmiṃ kira samaye laṅkādīpavāsino saṭṭhimattā bhikkhū jayamahābodhiṃ vanditukāmā ekato mantetvā mahātitthena nāvaṃ āruyha jambudīpaṃ patvā tāmalittipaṭṭhene [tamalittapaṭṭane itikatthaci] otaritvā anukkamena pāṭaliputtanagaraṃ pāpuṇiṃsu. Atha tasmiṃ nagare piṇḍāya carante te bhikkhū eko duggatamanusso disvā cirena [cirenāhaṃdiṭṭhā itisabbattha] mayā diṭṭhā buddhaputtāti somanasso bhariyaṃ pakkositvā bhadde imesaṃ ayyānaṃ dānaṃ dātukāmomhi, pubbe no akatapuññattā idāni duggatā jātā, imesu puññakkhettesu bījaṃ no ce ropessāma, punapi evameva bhavissāmāti vatvā kiṃ me gehe deyyadhammaṃ atthīti pucchi. Sā taṃ sutvā ghare no sāmi ayyānaṃ kiñci dātabbaṃ na passāmi. Api ca mama puttaṃ māretvā dānaṃ dātuṃ sakkāti. So tassā kathaṃ sutvā bhadde puttaṃ māretvā kiṃ dānaṃ demāti āha. Tāya taṃ sutvā sāmi kiṃ na jānāsi, putte no mate sandiṭṭhasambhattā ñātimittasuhajjā ca amhākaṃ santikaṃ āgacchāntā kiñci paṇṇākāraṃ gahetvā āgacchanti. Mayaṃ tena paṇṇākārena dānaṃ dassāmāti vutte upāsako sādhu tathā karohīti mātuyā eva bhāramakāsi, sā puttaṃ māretuṃ avisahantī āha. Tathā hi.

1.

Kicchā laddhaṃ piyaṃ puttaṃ, ammammāti piyaṃ vadaṃ;

Sunīlanettaṃ subhamuṃ, ko pakkamitumicchati.

2.

Mātarā māriyantopi, mātarameva rodati;

Māretuṃ taṃ na sakkomi, hadayaṃ me pavedhatīti.

Evañca pana vatvā ahaṃ sāmi na sakkomi puttaṃ māretuṃ. Tvaṃ mārehīti puttaṃ pitusantikaṃ pesesi. Atha sopi taṃ māretu masakkonto evamāha. Vuttañhi.

3.

Tāyanti pituno dukkhaṃ, puttā puttāti kittitā;

Pitu dukkhaṃ sukhaṃ puttā, dāyādā honti sabbadā.

4.

Tasmā me sadisaṃ puttaṃ, pillakaṃ mañjubhāsanaṃ;

Na sakkomi ahaṃ bhadde, jīvitā taṃ viyojituṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 以一缽飯食,盡力供養彼； 禮敬後送別,信心凈意者。 13 此你作功德,你此所行為； 彼功德業報,如是無上果。 如是說后"婆羅門,這財物我已使國王等不能奪取,你無須疑慮拿去隨意而用,這摩尼寶珠能滿足所欲,以此威力不中斷你的佈施而養育妻子兒女等"這樣教誡。聽此婆羅門如他所說般對比丘僧作大布施,持戒久住後命終生天界。 14 如是雖貧乏財物善人, 不捨佈施之傳統傳承； 因此諸位有可施物時, 莫對佈施生起放逸心。 摩利耶婆羅門的故事第六。 37.兒子的故事之緣起 據說有一時蘭卡島(今斯里蘭卡)住民約六十位比丘想禮拜勝大菩提樹一起商議后,從大港乘船到達閻浮提,在多摩梨帝港(今印度西孟加拉邦塔姆盧克)下船后漸次到達華氏城。然後一個貧窮人見到這些比丘在城中托缽後心生歡喜想"我過了很久才見到佛子"召喚妻子說:"夫人,我想對這些尊者佈施。因我們過去未作功德,現在成為貧窮,如果不在這些功德田播種,以後也會如此"說后問"我家有什麼可施之物?"她聽此說:"主人,我不見我們家有什麼可給尊者。但是我們可以殺我兒子佈施。"他聽她的話說:"夫人,殺兒子佈施什麼?"聽此她說:"主人,你不知道嗎?我們兒子死後,親友熟人來我們這裡時會帶些禮物來。我們用那禮物佈施。"優婆塞聽后說:"好,就這樣做"把擔子給了母親,她不忍殺兒子說。如是： 1 難得愛子者,叫媽媽柔語； 美目善容顏,誰愿將殺之。 2 被母殺害時,仍然哭叫母； 不能殺害彼,我心顫抖之。 如是說后"主人,我不能殺兒子。你來殺"把兒子送到父親那裡。然後他也不能殺說。說道： 3 保護父親苦,兒子稱兒子； 父苦子樂者,永為諸繼承。 4 如是我兒子,幼小語柔美； 不能我夫人,奪取彼生命。

5.

Ayasañca akittiñca, pappoti puttaghātako;

Pāṇātipātakammampi, kāmaṃ so phusate naroti.

Evañca pana vatvā so tvameva tava puttaṃ mārehīti pesesi, evaṃ tena vutte putthassa mārapāṇūpāyaṃ pariyesantā evamāhaṃsu, amhe panimaṃ māretuṃ na sakkomi, amhākaṃ pacchāgehe mahanto vammiko atthi, tasmiṃ eko nāgarājā paṭivasati. Kumāraṃ tattha pesessāma, so taṃ ḍasitvā māressatīti. Iccete eso kho upāyo evāti cintetvā kumāraṃ pakkositvā añcanā valivalayādīhi maṇḍetvā tassa hatthe geṇḍuṃ [teṇḍuṃ itisabbattha] ṭhapetvā tāta pacchāgehe vammikasamīpaṃ gantvā kīḷāti pesesuṃ. Tato dārako gantvā geṇḍukena kīḷanto vammikabile geṇḍukaṃ pātesi. Atha so geṇḍukaṃ gaṇhissāmīti vammikasusire hatthaṃ pavesesi. Tato sappo kujjhitvā susūtisaddaṃ karonto mahantaṃ phaṇaṃ katvā bilato sīsaṃ ukkhipitvā olokento aṭṭhāsi kumārassa hatthato parigalitapāsaṃviya. Athassa kumāro kiñci ajānanto sappassa gīvaṃ daḷhaṃ gaṇhi. Athassa mātāpitunnaṃ saddhābalena nāgarājā kumārassa karatale aṭṭhaṃsaṃ icchādāyakaṃ kaṇṭhamaṇiratanaṃ pātesi. Kumārassa mātāpitaro dvāraṃ nissāya ṭhitā tassa kiriyaṃ olokento taṃ maṇiratanaṃ disvā sīghaṃ gantvā puttaṃ ukkhipitvā hatthato maṇiratanaṃ gaṇhiṃsu. Tato te taṃ maṇiratanaṃ parisuddhāsane ṭhapetvā upacāraṃ katvā amhākaṃ idañcidañca dethāti abbhukkiriṃsu. Atha te maṇiratanānubhāvena gehadvāre mahantaṃ maṇḍapaṃ kāretvā vitānādinā maṇḍapaṃ alaṅkaritvā bhikkhūnaṃ āsanāni paññāpetvā te saṭṭhimatte bhikkhū nisīdāpetvā mahādānaṃ adaṃsu. Tato nagaravāsino maṇiratanānubhāvaṃ sutvā sannipatiṃsu. Atha te tesaṃ majjhe attano saddhābalena maṇiratanassa lābhaṃ pakāsetvā imañhi dānatthāyeva pariccajjāmāti ekasmiṃ ṭhāne patiṭṭhāpetvā tenānubhāvena yāvajīvaṃ dānaṃ dadantā sīlaṃ rakkhantā āyupariyosāne devaloke nibbattiṃsūti.

6.

Chetvāna pemaṃ api atrajesu,

Dadanti dānaṃ idha mānusevaṃ;

Na dadāti ko nāma naro samiddho,

Dānañhi dānassa phalaṃ sarantoti.

Puttavatthuṃ sattamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 5 無榮與無名,殺子者得之； 殺生業行為,此人必觸及。 如是說后他說"你自己殺你的兒子"送回。如是說時他們尋找殺子方法說:"我們不能殺他,我們後院有個大蟻塔,那裡住著一個龍王。我們把童子送到那裡,他會咬死他。"這樣想"這確實是個方法"后召喚童子,用塗料手鐲等裝飾后把球放在他手中說:"孩子,去後院蟻塔附近玩"送他去。然後童子去用球玩時,球掉進蟻塔洞里。然後他想"我要拿球"把手伸進蟻塔洞里。然後蛇生氣發出嘶嘶聲張大毒蛇頭從洞中抬頭觀看而立,如從童子手中滑落繩索般。然後童子什麼都不知道緊緊抓住蛇頸。然後以他父母的信力,龍王把自己頸上能滿足所欲的八角摩尼寶珠落在童子手掌中。童子父母倚門而立觀看他的舉動,見到那摩尼寶珠快速去抱起兒子從手中取摩尼寶珠。然後他們把摩尼寶珠放在清凈座上供養后祈願"給我們這個那個"。然後以摩尼寶珠威力在家門口造大帳篷,以帷幕等裝飾帳篷,佈置比丘座位后請約六十位比丘入座作大布施。然後城中居民聽聞摩尼寶珠威力后聚集。然後他們在眾人中顯示以自己信力得到摩尼寶珠說"這是為佈施而舍"安置在一處,以其威力終生布施持戒,壽命終時投生天界。 6 斷除親生子愛著, 此世人間行佈施； 富裕何人不佈施, 憶念施者施果報。 兒子的故事第七。

1. Tebhātikamadhuvāṇijakānaṃ vatthumhi ayamānupubbīkathā

Atīte kira bārāṇasiyaṃ te bhātikā ekato hutvā madhuṃ vikkiṇantā puttadāre posenti. Tato tesu eko paccantaṃ gantvā malayavāsīnaṃ [malavāsīnaṃ itipikatthaci] hatthato madhuṃ kiṇitvā [vakkiṇitvā itisabbattha] gaṇhāti, eko gahitagahitamadhuṃ nagaraṃ āharati. Eko tena āhaṭāhaṭamadhūni bārāṇasiyaṃ nisīditvā vikkiṇāti. Tasmiṃ samaye gandhamādanapabbate eko paccekabuddho vaṇarogenā turo ahosi. Athaññataro paccekabuddho tassa madhunā phāsu bhavissatīti ñatvā gandhamādanapabbateyeva ṭhito cīvaraṃ pārupitvā ākāsenā gantvā nagaradvāre otaritvā kattha madhuṃ labhāmīti [labbhati itisabbattha] olokento aṭṭhāsī, tadā tasmiṃparakule bhatiṃ katvā jīvamānā ekā ceṭikā ghaṭamādāya udakatthaṃ titthaṃ gacchantī maggā okkamma ghaṭaṃ ṭhapetvā vanditvā ekamantaṃ aṭṭhāsi, tadā paccekabuddho bhaginī ettha bhikkhāya carantānaṃ katarasmiṃ ṭhāne madhu labbhatīti pucchi. Sā tassa kathaṃ sutvā madhuāpaṇassa paññāyanaṭṭhāne ṭhatvā hatthaṃ pasāretvā esa bhante madhuāpaṇoti dassetvā yajjāyaṃ paccekabuddho āpaṇato madhuṃ na labhati. Mama nivatthavatthakaṃ datvāpi madhuṃ dassāmīti cintetvā olokentī tattheva aṭṭhāsi, atha paccekabuddho anupubbena vicaranto [caranto itipikatthaci] madhuāpaṇaṃ sampāpuṇi, tato kuṭimbiko [kuṭimba ko itipikatthaci] taṃ disvā hatthato pattaṃ gahetvā ādhārake ṭhapetvā madhughaṭaṃ ādāya pattassa upanāmento sahasā nikkujji. Tato madhu pattaṃ pūretvā uttaranto puna bhūmiyaṃ pagghari. Taṃ disvā somanasso vāṇijo evaṃ patthanamakāsi.

Vuttañhi mahāvaṃse.

1.

Tattha pattassa buddhassa, vāṇijo so pasādavā;

Vissandayanto mukhato, pattapūraṃ madhuṃ adā.

2.

Puṇṇañca uppatītañca, patitañca mahītale;

Disvā madhuṃ pasanno so, evaṃ paṇidahī tadā.

3.

Jambudīpe ekarajjaṃ, dānenānena hotu me;

Ākāse yojane āṇā, bhūmiyaṃ yojanepiti.

Evañca pana vatvā pattaṃ adāsi, paccekabuddho pattaṃ paṭiggahetvā tattheva ṭhito.

4.

Icchitaṃ patthitaṃ tuyhaṃ, khippameva samijjhatu;

Pūrentu citthasaṃkappā, cando paṇṇaraso yathā.

5.

Icchitaṃ patthitaṃ tuyhaṃ, sabbameva samijjhatu;

Pūrentu cittasaṃkappā, maṇijotiraso yathāti.

Vatvā maṅgalaṃ vaḍḍhetvā agamāsi. Athantarāmagge ṭhitā ghaṭaceṭikā paccekabuddhābhimukhaṃ gantvā madhuṃ labhittha bhanteti pucchi. Tena laddhaṃ bhaginīti vutte kiṃ vatvā so adāsīti pucchi. Paccekabuddho sabbaṃ kathesi. Sā taṃ sutvā thokaṃ bhante idheva hotha dāsiyā anuggahatthāyāti sīghaṃ gehaṃ gantvā nivatthapiḷotikā attano sāṭakaṃ dhovitvā āharitvā cumbaṭakaṃ katvā paccekabuddhassa adāsi, yadā so bhante madhudāyako sakalajambudīpe ekarajjaṃ kāreti. Tadāhaṃ tassa aggamahesī bhaveyyaṃti vatvā patthanaṃ karontīevamāha.

6.

Yadā te madhudo bhante, bhūbhujo hoti bhūtale;

Tassa hessaṃ tadā bhante, piyā aggamahesikā.

我來為您翻譯這段巴利文： 38.三兄弟蜜商的故事之緣起 據說過去在波羅奈城(今印度瓦拉納西)三兄弟一起賣蜜養育妻兒。然後其中一個去邊遠地從摩羅雅人手中買蜜,一個把買來的蜜運到城裡,一個坐在波羅奈城賣運來的蜜。那時在香醉山上有一位辟支佛患面板病。然後另一位辟支佛知道他用蜜會安樂,就在香醉山上披衣經空中來到城門降下觀看"在哪裡能得到蜜"而立。那時在別家做工維生的一個女僕拿著水罐去河岸取水,離開道路放下水罐禮拜後站在一邊。那時辟支佛問:"妹妹,在此托缽者在何處能得到蜜?"她聽他的話後站在可見蜜店的地方伸手指示說:"尊者,這是蜜店。"想"若這辟支佛從店裡得不到蜜,我雖要給出所穿衣服也要給蜜"觀看而立在那裡。然後辟支佛漸次行走到達蜜店。然後店主見他從手中取缽放在支架上,拿蜜罐傾向缽時突然翻倒。然後蜜裝滿缽溢出又流到地上。見此商人心生歡喜如是發願。 摩訶旺沙說： 1 彼處佛缽中,商人生信者； 從口溢流時,滿缽蜜佈施。 2. 滿盈與溢出,落於地面上； 見蜜生信者,如是發願時。 3 閻浮提一統,以此施得之； 空中一由旬,地上一由旬。 如是說后給了缽,辟支佛接受缽后即在那裡立說： 4 愿求所欲者,速疾得成就； 滿汝心意願,如十五月圓。 5 愿求所欲者,一切得成就； 滿汝心意願,如摩尼光輝。 說后祝福吉祥而去。然後站在路中的水罐女僕走向辟支佛問:"尊者得到蜜了嗎?"他說"得到了,妹妹。"她問"他說什麼給的?"辟支佛說了一切。她聽此說:"尊者,為憐憫婢女請稍待這裡。"快速回家洗凈所穿破布,帶來做成頭巾給辟支佛,說"尊者,當那佈施蜜者統治整個閻浮提時,愿我成為他的第一王后"作如是發願說： 6 當彼施蜜者,尊者為地主； 彼時我尊者,為愛第一后。;

7.

Surūpāca suvāṇīca, suyasā subbatā subhā;

Assaṃ tassa piyācātha, manāpā icchadā [icchidā itipikatthaci] sadāti.

Tassāpi tadā paccekabuddho tatheva hotūti maṅgalaṃ vatvā ākāsena gandhamādanameva agamāsi, athāparabhāge te tayopi ekato hutvā madhulokanaṃ karontā taṃ madhughaṭaṃ kuhiṃti pucchiṃsu, so tenattanā katakammaṃ vatvā sace tumhe tasmiṃ pattiṃ anumodeyyātha, taṃ sādhu. No ce. Madhuagghanakaṃ mama hatthato gaṇhathāti vatvā tehi tato na no attho [nanohattho itisabbattha] madhunā, kīdisassetaṃ adāsīti vutte taṃ sutvā itaro paccekabuddhā nāme te gandhamādane vasanti kāsāvaṃ pārupitvā kule kule bhikkhaṃ caranti, santo ete sīlavantāti kathesi, atha tesu jeṭṭho brāhmaṇacaṇḍālakāpi kāsāvaṃ paridahitvā caranti. Nūnāyaṃ caṇḍālakoti maññāmīti āha, majjhimo kujjhitvā tava paccekabuddhaṃ parasamudde khipāhīti avoca, atha tesaṃ kathaṃ sutvā madhudāyako mā bho tumhe ariyānaṃ mahesakkhānaṃ mahānubhāvānaṃ paccekabuddhānaṃ pharusaṃ kathetha. Nirayadukkhā na bhāyathātiādinā anekā kārena nivāretvā tesaṃ guṇaṃ pakāsesi, taṃ sutvā te ubhopi sādhūti pasannācittā anumodiṃsu, aparabhāge te kālaṃ katvā devamanussesu saṃsarantā tattha tattha mahāsampattiyo anubhavitvā amhākaṃ satthu parinibbāṇato dvinnaṃ vassasatānaṃ accayena attano attano sampattaṭṭhāne nibbattiṃsu. Tena vuttaṃ.

8.

Asoko madhudo sandhi, mittādevī tu ceṭikā;

Caṇḍālavādī nigrodho, tisso so pāravādikoti.

Tesu caṇḍālavādī jeṭṭhavāṇijo bindusārarañño jeṭṭhaputtassa sumanarājakumārassa putto hutvā nibbatti. Tassāyamānupubbīkathā. Bindusārarañño kira dubbalakāleyeva asokakumāro attanā laddhaṃ ujjeniyā rajjaṃ pahāya āgantvā sabbanagaraṃ attano hatthagataṃ katvā sumanarājakumāraṃ aggahesi. Taṃ divasameva sumanassa rājakumārassa sumanā nāma devī paripuṇṇagabbhā ahosi. Sā aññātakavesena nikkhamitvā avidūre aññataraṃ caṇḍālagāmaṃ sandhāya gacchantī jeṭṭhakacaṇḍālassa gehato avidūre nigrodho atthi, tasmiṃ rukkhe adhivatthāya devatāya ito ehi sumaneti vadantiyā saddaṃ sutvā tassā samīpaṃ gatā, devatā attano ānubhāvena ekaṃ sālaṃ nimmiṇitvā ettha vasāhīti pādāsi. Sā taṃ sālaṃ pāvisi, gatadivaseyeva sā puttaṃ vijāyi. Sā tassa nigrodhadevatāya pariggahitattā nigrodhotveva nāmaṃ akāsi. Jeṭṭhakacaṇḍālo diṭṭhadivasatoppabhuti taṃ attano sāmidhītaraṃ viya maññamāno nibaddhavattaṃ paṭṭhapesi. Rājadhītā tattha sattavassāni vasi, nigrodhakumāropi sattavassiko jāto, tadā mahāvaruṇatthero nāma eko arahā dārakassa hetusampadaṃ disvā viharamāno sattavassiko dāni dārako. Kālo naṃ pabbājetuṃti cintetvā rājadhītāya ārocāpetvā nigrodhakumāraṃ pabbājesi, kumāro khuraggeyeva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ mahāvaṃse.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 容貌美音好,名聲德行美； 愿為彼所愛,隨意滿所求。 那時辟支佛對她也同樣說"愿如是"祝福后經空中回到香醉山。然後後來那三人一起清點蜜時問"那蜜罐在哪裡?"他說了自己所作之事後說:"如果你們隨喜此功德分,甚善。如不,從我手中取蜜的價錢。"他們說:"我們不要蜜,你給了什麼樣的人?"聽此另一人說:"辟支佛們住在香醉山,披著袈裟在各家托缽,他們是寂靜持戒者。"然後長兄說:"婆羅門賤民也披著袈裟行走,我想這必定是賤民。"中間的生氣說:"把你的辟支佛扔到大海去!"然後聽他們的話佈施蜜者說:"諸位,不要對有大威力大威神的聖者辟支佛說粗語。你們不怕地獄之苦嗎?"以種種方式阻止后顯示他們的功德。聽此他們兩人說"善哉"心生歡喜隨喜。後來他們命終在天人中輪迴,在各處享受大圓滿后,在我們導師般涅槃后二百年各自投生到應得之處。因此說： 8 阿育施蜜者,彌多天女僕； 說賤民尼拘,提沙說對方。 其中說賤民的長商人投生為頻頭娑羅王長子須摩那王子之子。這是他的緣起。據說在頻頭娑羅王衰老時,阿育王子捨棄自己得到的郁阇耶尼(今印度中央邦烏杰因)王位回來,使整個城市歸自己掌控后抓住須摩那王子。就在那天,須摩那王子的妃子名為須摩那的懷胎圓滿。她以不為人知的裝扮離開,向不遠處一個賤民村走去時,在長賤民家不遠處有棵尼拘律樹,聽到住在那樹的天神說"須摩那來這裡"的聲音後去到她那裡。天神以自己威力化現一間廳堂說"住在這裡"給她。她進入那廳堂,就在那天生下兒子。因為得到尼拘律天神的護持,就給他取名尼拘律。長賤民從見到那天起就視她如自己的女主人,建立固定供養。王女在那裡住了七年,尼拘律童子也七歲了。那時有位名為大婆盧那的阿羅漢,觀察到童子因緣具足住時想:"童子現在七歲了。是出家的時候。"通知王女后讓尼拘律童子出家。童子在剃髮時即證阿羅漢果。因此摩訶旺沙說：

9.

Taṃ mahāvaruṇo thero, tadā disvā kumārakaṃ;

Upanissayasampannaṃ, arahā pucchi mātaraṃ;

Pabbājesi khuragge so, arahattamapāpuṇīti.

So kira ekadivasaṃ pātova sarīraṃ paṭijaggitvā ācariyupajjhāyavattaṃ katvā pattacīvara mādāya mātuupāsikāya gehadvāraṃ gacchāmīti nikkhami. Mātunivāsaṭṭhānañcassa dakkhiṇadvārena nagaraṃ pavisitvā nagaramajjhena gantvā pācīnadvārena nikkhamitvā gantabbaṃ hoti. Tena ca samayena asoko dhammarājā pācīnadisābhimukho sīhapañjare caṅkamati. Taṃ khaṇaṃyeva nigrodho rājaṅgaṇaṃ sampāpuṇi santindriyo santamānaso yugamattaṃ pekkhamāno, tena vuttaṃ ekadivasaṃ sīhapañjare ṭhito addasa nigrodhaṃ sāmaṇeraṃ rājaṅgaṇena gacchantaṃ dantaṃ guttaṃ santindriyaṃ iriyāpathasampannanti. Disvā panassa etadahosi. Ayaṃ jano sabbopi vikkhittacitto bhantamigapaṭibhāgo. Ayaṃ pana daharako avikkhitto ativiyassa ālokitavilokitaṃ sammiñjanapasāraṇañca sobhati. Addhā etassabbhantare lokuttaradhammo bhavissatīti rañño saha dassaneneva sāmaṇere cittaṃ pasīdi, pemaṃ saṇṭhahi, kasmā. Pubbe kira puññakaraṇakāle rañño jeṭṭhakabhātā vāṇijakoyaṃ.

10.

Pubbeva [pubbena itikatthaci] sannivāsena, paccuppannahitena vā;

Evaṃ taṃ jāyate pemaṃ, uppalaṃva yathodaketi.

Atha rājā sañjātapemo sabahumāno sāmaṇeraṃ pakkosathāti amacce pesesi, te aticirāyantīti puna dve tayo pesesi turitaṃ āgacchatūti. Sāmaṇero attano pakatiyā eva agamāsi. Rājā patirūpāsanaṃ ñatvā nisīdathāti āha. So itocito ca viloketvā natthi dāni añño bhikkhūti samussitasetacchattaṃ rājapallaṅkaṃ upasaṅkamitvā pattaṃ gaṇhanatthāya rañño ākāraṃ dassesi. Rājā taṃ pallaṅkasamīpaṃ gacchantaṃ eva disvā cintesi ajjeva dāni ayaṃ sāmaṇero imassa gehassa sāmiko bhavissatīti, sāmaṇero rañño hatthe pattaṃ datvā pallaṅkaṃ abhiruhitvā nisīdi. Rājā attano atthāya sampāditaṃ sabbaṃ yāgukhajjakabhattavikatiṃ upanāmesi. Sāmaṇero attano yāpanamattameva sampaṭicchi. Bhattakiccāvasāne rājā āha satthārā tumhākaṃ dinnaovādaṃ jānāthāti. Jānāmi mahārāja ekadesenāti. Tāta mayhampī naṃ kathehīti. Sādhu mahārājāti rañño anurūpaṃ dhammapaeda appamādavaggaṃ anumodanatthāya abhāsi. Rājā pana appamādo amatapadaṃ, pamādo maccuno padaṃti sutvāva aññātaṃ tāta, pariyosāpehīti āha. Sāmaṇero anumodanā vasāne dvattiṃsadhuvabhattāni [dvittiṃsadhurabhattāni itisabbattha] labhitvā puna divase dvattiṃsabhikkhū gahetvā rājantopuraṃ pavisitvā bhattakicca makāsi. Rājā aññepi dvattiṃsabhikkhū tumhehi saddhiṃsve bhikkhaṃ gaṇhantūti eteneva upāyena divase divase vaḍḍhāpento saṭṭhisahassānaṃ brāhmaṇaparibbājakānaṃ bhattaṃ upacchinditvā antonivesane saṭṭhisahassānaṃ bhikkhūnaṃ niccabhattaṃ paṭṭhapesi nigrodhattheragateneva pasādena. Nigrodhattheropi rājānaṃ saparisaṃ tīsu saraṇesu pañcasu sīlesu patiṭṭhāpetvā buddhasāsane pothujjanikena pasādena acalappasādaṃ katvā patiṭṭhāpesi. Rājāpi asokārāmaṃ nāma mahāvihāraṃ kārāpetvā saṭṭhisahassānaṃ bhikkhūnaṃ niccabhattaṃ paṭṭhapesi. Sakalajambudīpe caturāsītiyā nagarasahassesu caturāsītivihārasahassāni kārāpesi. Tena vuttaṃ.

我來為您 譯這段巴利文： 9 大婆盧那長老,那時見童子； 具足諸因緣,羅漢問其母； 剃髮時出家,證得阿羅漢。 據說有一天他早晨整理身體,行侍師依止師之事後,拿缽衣想"去母優婆夷家門"而出發。他住處要從南門入城,經城中央,從東門出去而去。那時法王阿育朝東方在獅子窗徘徊。就在那時尼拘律到達王庭,諸根寂靜,心意寂靜,目視一牛軛之地。因此說:"一天站在獅子窗見到沙彌尼拘律在王庭行走,調伏,守護,諸根寂靜,威儀具足。"見后他這樣想:"這所有人心散亂如驚鹿。但這年輕人不散亂,他的觀看前後和屈伸極其莊嚴。必定在他內心有出世間法。"王一見沙彌即心生凈信,建立愛敬。為什麼?據說過去作功德時,王的長兄就是這商人。 10 或因過去住,或現世利益； 如是生愛著,如蓮生水中。 然後生愛敬的王派大臣去請沙彌來。他們延遲太久又派二三人去說"快來"。沙彌以自己常態而來。王知道適合的座位說"請坐"。他左右觀看"現在沒有其他比丘"後走近撐著白傘的王座,為拿缽向王作表示。王見他走近座位就想:"今天這沙彌將成為此家之主。"沙彌把缽交給王手后登上座位而坐。王供養為自己準備的一切粥點心飯食。沙彌只接受自己所需量。食事完畢后王說:"你知道導師給你們的教誡嗎?""大王,我知道一部分。""孩子,也對我說說。""好的大王。"為隨喜而說適合王的法句經不放逸品。王聽到"不放逸是不死道,放逸是死亡道"就說:"孩子,我已知道,請結束。"沙彌隨喜完后得到三十二份常食,第二天帶三十二位比丘進王宮作食事。王說:"明天請與你們一起再來三十二位比丘托缽。"以此方法每天增加,截斷六萬婆羅門遊行者的食物,在王宮內為六萬比丘建立常食,都因對尼拘律長老的信心。尼拘律長老也使王及眷屬住立三皈五戒,以凡夫之信使住立於佛教不動信。王也建造名為阿育園大寺,為六萬比丘建立常食。在整個閻浮提八萬四千城建造八萬四千寺院。因此說：

11.

Caṇḍālavādidosena,

Jāto caṇḍālagāmake;

Pattānumodanā pākā,

Āse so [aseso itipikatthaci] hi anāsavoti.

Ayaṃ nigrodhattherassa kathānayo.

Madhudāyako pana vāṇijo devalokato cavitvā pupphapure rājakule uppajjitvā piyadāso nāma kumāro hutvā chattaṃ ussāpetvā sakalajambudīpe ekarajjaṃ akāsi. Kathaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 11 因說賤民過, 生於賤民村； 隨喜得善報, 實成無漏者。 這是尼拘律長老的故事緣由。 而佈施蜜的商人從天界命終後生于花城王家,成為名為毗耶陀娑的王子,舉白傘統一整個閻浮提成為一王。如何?

Bindusārarājassa ekasataputtā ahesuṃ. Te sabbe asoko attanā saddhiṃ ekamātikaṃ tissakumāraṃ ṭhapetvā ghātesi. Ghātento cattāri vassāni anabhisittova rajjaṃ kāretvā catunnaṃ vassānaṃ accayena tathāgatassa parinibbāṇato dvinnaṃ vassasatanaṃ upari aṭṭhārasame vasse sakalajambudīpe ekarajjābhisekaṃ pāpuṇi. Atha taṃ sakalajambudīpe caturāsītinagarasahasse rājāno āgantvā upaṭṭhahissanti. Tiṇṇaṃ utūnaṃ anucchavikā tayo pāsādā ahesuṃ. Eko mahāsappiko , eko moragīvo, eko maṅgalo nāma, tesu nekanāṭakasahassaparivuto paṭivasati. Yāssa madhuāpaṇaṃ dassesi, sā asandhimittā nāma devaccharaparibhāgā rājadhītā hutvā saṭṭhisahassānaṃ itthīnaṃ jeṭṭhikā dhammāsokarañño aggamahesī ahosi. Abhisekānantaraṃ tassa imā rājiddhiyo āgatā, pathaviyā ca heṭṭhā yojanappamāṇe āṇā pavattati. Tathā upari ākāse. Anotattadahato aṭṭhahi kājehi soḷasapānīyaghaṭe divase divase devatā āharanti. Yato sāsane uppannasaddho hutvā aṭṭhaghaṭe bhikkhusaṅghassa adāsi. Dve ghaṭe saṭṭhimattānaṃ tepiṭakabhikkhūnaṃ dve ghaṭe aggamahesiyā asandhimittāya. Cattāro ghaṭe attanā paribhuñci devatā [devatāevaṃ itisabbattha], eva himavantato nāgalatādantakaṭṭhaṃ siniddhaṃ mudukaṃ rasavantaṃ divase divase āharanti, tena rañño ca mahesiyā ca soḷasannaṃ nāṭakasahassānañca saṭṭhimattānañca bhikkhusahassānaṃ devasikaṃ dantapoṇakiccaṃ nipphajjati. Devasikamevassa devatā agadāmalakaṃ agadaharīṭakaṃ suvaṇṇavaṇṇañca gandharasasampannaṃ ambapakkaṃ āharanti. Chaddantadahato pañcavaṇṇaṃ nivāsanapārupanaṃ pītakavaṇṇaṃ hatthapuñchanakapaṭaṃ [hatthapucchanakapaṭṭaṃ itisabbattha] dibbañca pānaṃ āharanti. Devasikamevassa anulepanagandhaṃ pārupanatthāya asuttamayikaṃ sumanapupphapaṭaṃ mahārahañja añjanaṃ nāgabhavanato nāgarājāno āharanti. Chaddantadahatoyeva uṭṭhitassa sālino navavāhasahassani divase divase suvā āharanti. Te mūsikā nitthusakāni karonti. Ekopi khaṇḍataṇḍulo nāhosi. Rañño sabbaṭṭhānesu ayameva taṇḍulo paribhogaṃ gacchati. Madhumakkhikā madhuṃ karonti. Kammārasālāsu acchā kūṭaṃ paharanti. Karavīkasakuṇā āgantvā madhurassaraṃ vikūjentā rañño balikammaṃ karonti.

我來為您翻譯這段巴利文： 頻頭娑羅王有一百個兒子。除了與自己同母的帝沙王子外,阿育王把他們全都殺了。在殺時未受灌頂而治國四年,四年過後,在如來般涅槃后二百多年第十八年獲得整個閻浮提一統王的灌頂。然後整個閻浮提八萬四千城的國王們來侍奉他。適合三個季節的有三座宮殿。一個名為大蛇,一個孔雀頸,一個吉祥,他與數千舞女住在其中。那指示蜜店的女子成為如天女般受用的公主名為阿珊提密多,成為六萬女人之首,法王阿育的第一王后。緊接灌頂后得到這些王威力:在地下一由旬內統令執行,空中也是如此。天神每天從無熱惱池用八擔帶來十六罐飲水。因此對教法生信后給了比丘僧團八罐。兩罐給約六十位三藏比丘。兩罐給第一王后阿珊提密多。四罐自己使用。天神每天從雪山帶來滑潤柔軟有味的龍藤齒枝,以此完成王與王后及一萬六千舞女和約六十千比丘的每日刷牙事。天神每天帶來藥物余甘子、藥物訶梨勒以及金色具香味的芒果。從六牙池帶來五色內衣外衣、黃色手巾和天飲。天神每天從龍界帶來涂身香、無絲天花布外衣和高貴眼藥。從六牙池同樣生起的稻米每天九千車由鸚鵡帶來。老鼠們把它們剝殼。連一粒破米也沒有。在王所有處都用這稻米食用。蜜蜂做蜜。在鐵匠房熊敲擊鐵砧。迦羅頻伽鳥來發出美妙聲音為王作供養。;

Imāhi iddhīhi samannāgato rājā ekadivasaṃ suvaṇṇasaṅkhalikabandhanaṃ pesetvā catunnaṃ buddhānaṃ adhigatarūpadassanaṃ kappā yukaṃ mahākālanāgarājānaṃ ānayitvā setacchattassa heṭṭhā mahārahe pallaṅke nisīdāpetvā anekasata vaṇṇehi jalajathalajapupphehi suvaṇṇapupphehi ca pūjaṃ katvā sabbā laṅkārapatimaṇḍitehi soḷasahi nāṭakasahassehi samantato parikkhipitvā anantañāṇassa tāva me saddhammavaracakkavattino sammāsambuddhassa [sammāsambuddharūpaṃ itisabbattha] rūpaṃ imesaṃ akkhīnaṃ āpāthaṃ karohīti vatvā tena nimmitaṃ sakalasarīre vippakiṇṇapuññappabhāvanibbattāsīti anubyañjanapatimaṇḍita dvattiṃsa mahāpurisalakkhaṇa sassirīkatāya vikacakamaluppalapuṇḍarīkapatimaṇḍitamiva salilatalaṃ tārāgaṇaraṃsijālavisaravipphuritasobhāsamujjalamiva gaganatalaṃ nīlapītalohitā dibhedaṃ vicittavaṇṇaraṃsivinaddhabyāmappabhāparikkhepavilāsitāya sañcyāppabhānurāgaindadhanuvijjullatāparikkhittamiva kaṇakagirisikharaṃ nānāvirāgavimalaketumālāsamujjalitacārumatthakasobhanaṃ nayanarasāyanamiva ca brahmadevamanujanāgayakkhagaṇānaṃ buddharūpaṃ passanto sattadivasāni akkhipūjaṃ nāma akāsi. Rājā kira abhisekaṃ pāpuṇitvā tīṇiyeva saṃvaccharāni bāhirakapāsaṇḍaṃ parigaṇhi, catutthe saṃvacchare buddhasāsane pasīdi, tassa pana pitā bindusāro brāhmaṇabhatto ahosi. So brāhmaṇānañca brāhmaṇajātipāsaṇḍānaṃ paṇḍaraṅgaparibbājakānañca saṭṭhisahassamattānaṃ niccabhattaṃ paṭṭhapesi. Asokopi pitarā pavattitaṃ dānaṃ attano antopure [antepure itisabbattha] tatheva dadamāno ekadivasaṃ sīhapañjare ṭhito te upasamaparibāhirena ācārena bhuñjamāne asaṃyatindriye avinītairiyāpathe disvā cintesi, īdisaṃ dānaṃ upaparikkhitvā yuttaṭṭhāne dātuṃ vaṭṭatīti. Evaṃ cintetvā amacce āha, gacchatha bhaṇe attano attano sādhusammate samaṇabrāhmaṇe antopuraṃ abhiharatha dānaṃ dassāmīti, amaccā sādhu devāti rañño paṭissutvā te te paṇḍaraṅgaparibbājakā jīvaka nigaṇṭhādayo ānetvā ime mahārāja amhākaṃ arahantoti āhaṃsu, atha rājā antopure uccāvacāni āsanāni paññāpetvā āgacchantūti vatvā āgatāgate āha attano anurūpe āsane nisīdathāti, ekacce bhaddapīṭhakesu ekacce phalakapīṭhakesu nisīdiṃsu, taṃ disvā rājā natthi etesaṃ anto sāroti ñatvā tesaṃ anurūpaṃ khādanīyabhojanīyaṃ datvā uyyojesi. Evaṃ gacchante kāle ekadivasaṃ sīhapañjare ṭhito nigrodhasāmaṇeraṃ disvā tasmiṃ gatena pasādena buddhasāsane pasanno saṭṭhisahassamatte pāsaṇḍiye apanetvā saṭṭhisahassamatte bhikkhū bhojento buddhasāsane pasīditvā asokārāmaṃ kāretvā tattha te vasāpento ekadivasaṃ asokārāme saṭṭhisahassabhikkhūnaṃ dānaṃ datvā tesaṃ majjhe nisajja saṅghaṃ catūhi paccayehi pavāretvā imaṃ pañhaṃ pucchi, bhante bhagavatā desitadhammo nāma kittako hotīti, mahārāja nava aṅgāni, khandhato caturāsītidhammakkhandhasahassānīti.

我來為您翻譯這段巴利文： 具足這些威力的王有一天派遣金鎖鏈,把見到四佛形相而壽命一劫的大黑龍王帶來,讓他坐在白傘下高貴座位上,以數百種水生陸生花和金花供養,用一切裝飾莊嚴的一萬六千**環繞后說:"請讓無邊智慧正法輪王正等正覺者的形相現於我這些眼前。"見他所化現的遍身散發功德之光所生的八十隨好莊嚴,三十二大人相莊嚴的具吉祥者,如開敷蓮花青蓮白蓮莊嚴的水面,如群星光網散射照耀莊嚴的天空,以青黃赤等種種色光纏繞一尋光圍莊嚴,如黃昏光暈彩虹閃電圍繞的金山峰,以種種無垢旗鬘照耀莊嚴頂端,如梵天神人龍夜叉眾的眼藥,佛的形相七天作眼供養。據說王得到灌頂后三年信奉外道,第四年對佛教生信。他父親頻頭娑羅是婆羅門信徒。他為約六十千婆羅門和婆羅門種外道、白衣遊行者建立常食。阿育王也在自己王宮內如是繼續父親所立佈施,有一天站在獅子窗見他們以非寂靜之道,諸根不調,威儀未學而食時想:"應該觀察這樣的佈施,在適當處佈施。"如是想后對大臣說:"你們去,把各自認為善的沙門婆羅門帶到王宮,我要佈施。"大臣說"善哉陛下"答應王后把那些白衣遊行者、耆婆、尼干陀等帶來說:"大王,這些是我們的阿羅漢。"然後王在王宮佈置高低座位說"請來"后對來者說"請坐在適合自己的座位上。"有些坐在貴重座位,有些坐在木板座位。見此王知"這些人內里無實質"后給他們適合的食物飲料送走。如是時日過去,有一天站在獅子窗見到尼拘律沙彌后,以對他生起的信對佛教生信,廢除約六十千外道,供養約六十千比丘而信樂佛教,建造阿育園后讓他們住在那裡。有一天在阿育園佈施六萬比丘後坐在他們中間,以四資具供養僧團后問此問題:"尊者們,世尊所說之法有多少?"(比丘們回答:)"大王,有九分教,從蘊來說有八萬四千法蘊。"

Rājā dhamme pasīditvā ekekaṃ dhammakkhandhaṃ ekekavihārena pūjessāmīti ekadivasameva channavutikoṭikhanaṃ vissajjetvā amacce āṇāpesi, ekamekasmiṃ nagare ekamekaṃ vihāraṃ kārentā caturāsītiyā nagarasahassesu caturāsītivihārasahassāni kārāpethāti, sayañca asokārāme asokamahāvihāratthāya [sayaṃcaasokahovihāratthāya itipikatthaci] kammaṃ paṭṭhapesi, saṅgho indaguttattheraṃ nāma mahiddhikaṃ mahānubhāvaṃ khīṇāsavaṃ navakammādhiṭṭhāyakaṃ adāsi, thero yaṃ yaṃ na niṭṭhāti, taṃ taṃ attano ānubhāvena niṭṭhāpesi, evaṃpitīhi saṃvaccharehi vihārakammaṃ niṭṭhāpesi, ekadivasameva sabbanagarehi paṇṇāni āgamiṃsu, amaccā rañño ārocesuṃ niṭṭhitāni deva caturāsītimahāvihārasahassānīti. Atha rājā bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā bhante mayā caturāsītivihārasahassāni kāritāni, dhātuyo kuto lacchāmīti pucchi, mahārāja dhātunidhānaṃ nāma atthīti suṇoma, na pana paññāyati asukaṭṭhāneti. Rājā rājagahe cetiyaṃ bhindāpetvā dhātuṃ apassanto paṭipākatikaṃ kārāpetvā bhikkhubhikkhuṇiyo upāsakaupāsikāyoti catasso parisā gahetvā vesāliyaṃ gato. Tatrāpi alabhitvā kapilavatthuṃ gato, tatrāpi alabhitvā rāmagāmaṃ gato, rāmagāme nāgā cetiyaṃ bhindituṃ nādaṃsu. Cetiye nipatitakuddālo khaṇḍāvaṇḍaṃ hoti, evaṃ tatrāpi alabhitvā allakappaṃ pāvaṃ kusināraṃti sabbacetiyāni bhinditvā dhātuṃ alabhitvā paṭipākatikāni katvā rājagahaṃ gantvā catasso parisā sannipātāpetvā atthi kenaci sutapubbaṃ asukaṭṭhāne dhātunidhānaṃti pucchi. Tattheko vīsaṃvassa satiko thero asukaṭṭhāne dhātunidhānaṃti na jānāmi, mayhaṃ pana pitāmahatthero mayi sattavassikāle mālācaṅgoṭakaṃ gāhāpetvā ehi sāmaṇera asukagacchantare pāsāṇathūpo atthi. Tattha gacchāmāti gantvā pūjetvā imaṃ ṭhānaṃ upadhāretuṃ vaṭṭati sāmaṇerāti āha. Ahaṃ etameva jānāmi mahārājāti āha. Rājā etadeva ṭhānaṃti vatvā gacche harāpetvā pāsāṇathūpaṃ paṃsuṃca apanetvā heṭṭhā sudhābhūmiṃ addasa, tato sudhā ca iṭṭhakāyo ca harāpetvā anupubbena pariveṇaṃ oruyha sattaratanavālikaṃ asihatthāni ca kaṭṭharūpakāni samparivattantāni addasa, so yakkhadāsake pakkosāpetvā balikammaṃ kārāpetvāpi neva antaṃ passanto devatā namassamāno ahaṃ imā dhātuyo gahetvā caturāsītivihārasahasse nidahitvā sakkāraṃ karomi. Mā me devatā antarāyaṃ karontūti āha, sakko devarājā cārikaṃ caranto taṃ disvā vissakammaṃ āmantetvā tāta asokadhammarājā dhātuyo nīharissāmīti pariveṇaṃ otiṇṇo. Gantvā kaṭṭharūpāni nīharāpehīti.

我來為您翻譯這段巴利文： 王對法生信后想"我要以每一座寺院供養每一法蘊"而在一天內發出九十六億錢命令大臣說:"在每一城建一座寺院,在八萬四千城建造八萬四千寺院。"自己在阿育園開始阿育大寺的工作。僧團給予具大神通大威力漏盡的因陀崛多長老為工程監督。長老以自己威力完成所有未完工的。如是在三年內完成寺院工作。同一天從所有城市來信。大臣向王報告說:"陛下,八萬四千大寺已完工。"然後王走近比丘僧團問:"尊者們,我已建造八萬四千寺院,從哪裡能得到舍利?"(比丘們答:)"大王,我們聽說有舍利藏,但不知在何處。"王破壞王舍城塔寺不見舍利后恢復原狀,帶比丘比丘尼優婆塞優婆夷四眾去毗舍離。在那裡也未得到後去迦毗羅衛。在那裡也未得到後去羅摩村。羅摩村的龍不讓破壞塔寺。落在塔寺上的鋤頭碎成片片。如是在那裡也未得到后破壞阿拉迦巴、巴瓦、拘尸那羅等一切塔寺不得舍利后恢復原狀,去王舍城集合四眾問:"有誰曾聽說舍利藏在某處?"其中一位一百二十歲的長老說:"我不知舍利藏在某處。但我七歲時我祖父長老讓我拿花籃說'來,沙彌,在某灌木叢中有石塔。我們去那裡'去後供養說'沙彌,應記住這個地方。'我只知這個,大王。"王說"就是這個地方"后讓清除灌木,移開石塔和土,見到下面水泥地。然後移開水泥和磚后漸次下到院子,見到七寶砂和手持劍轉動的木人。他請夜叉奴僕作供養也見不到盡頭,禮拜天神說:"我取這些舍利放在八萬四千寺院作供養。愿天神不要對我作障礙。"巡行的天帝釋看見他后叫毗首羯磨說:"孩子,法王阿育說'我要取出舍利'已下到院子。去移走木人。"

So pañcacūlakagāmadārakavesena gantvā rañño purato dhanukahattho ṭhatvā hāremi mahārājāti āha, hara tātāti saraṃ gahetvā sandhimhiyeva vijjhi, sabbaṃ vippakirīyittha, atha rājā āviñjane [aviñcine itipikatthaci] bandhakuñcikamuddikaṃ gaṇhi, maṇikkhandhaṃ passitvā anāgate daḷiddarājāno imaṃ maṇiṃ gahetvā dhātūnaṃ sakkāraṃ karontūti paṇṇe akkharāni disvā kujjhitvā mādisānaṃ pana rājūnaṃ [rājānaṃ itisabbattha] daḷiddarājāti vattuṃ ayuttaṃti punappunaṃ ghaṭetvā dvāraṃ vivaritvā antogehaṃ paviṭṭho aṭṭhārasavassādhikānaṃ dvinnaṃ vassasatānaṃ upari āropitadīpā tatheva pajjalanti, nīluppalapupphāni taṃkhaṇaṃyeva āharitvā āropitāni viya pupphasanthāro taṃ khaṇaṃ santhato viya gandhā taṃ muhuttaṃ piṃsitvā ṭhapitā viya ahesuṃ. Rājā suvaṇṇapaṭṭaṃ gahetvā anāgate piyadāso nāma kumāro chattaṃ ussāpetvā asoko nāma dhammarājā bhavissati, so imā dhātuyo vitthāritā karissatīti vācetvā diṭṭhohaṃ ayyena mahākassapattherenāti vatvā vāmahatthaṃ ābhujitvā dakkhiṇahatthena apphoṭesi. So tasmiṃ ṭhāne paricaraṇakadhātumattameva ṭhapetvā sesadhātuyo sabbā gahetvā dhātugharaṃ pubbe pihitanayeneva pidahitvā sabbā yathā pakatiyāyeva kāretvā uparipāsāṇacetiyaṃ patiṭṭhāpetvā caturāsītiyā vihārasahassesu dhātuyo patiṭṭhāpesi. Athekadivasaṃ rājā vihāraṃ gantvā bhikkhusaṃghaṃ vanditvā ekamante nisinno yadi bhante channavutikoṭidhanaṃ vissajjetvā caturāsītivihārasahassānisacetiyāni kārāpetvāpi ahaṃ na dāyādo. Añño ko dāyādoti, paccayadāyako nāma tvaṃ mahārāja, yo pana attano puttañca dhītarañca pabbājeti, ayaṃ sāsane dāyādo nāmāti evaṃ vutte asoko rājā sāsane dāyādabhāvaṃ patthayamāno avidūre ṭhitaṃ mahindakumāraṃ disvā sakkhissasi tāta tvaṃ pabbajituṃti āha. Kumāro pakatiyā pabbajitukāmo rañño vacanaṃ sutvā ativiya pāmojjajāto pubbajāmi [pabbajjāmi itisabbattha] deva. Maṃ pabbājetvā sāsane dāyādo hothāti āha. Tena ca samayena rājadhītā saṃghamittāpi tasmiṃ ṭhāne ṭhitā hoti. Taṃ disvā āha tvampi amma pabbajituṃ sakkhissasīti, sādhu tātāti sampaṭicchi. Rājā puttānaṃ manaṃ labhitvā pahaṭṭhacitto bhikkhusaṃghaṃ upasaṅkamitvā bhante ime dārake pabbājetvā maṃ sāsane dāyādaṃ karothāti. Saṅgho rañño vacanaṃ sampaṭicchitvā kumāraṃ moggaliputtatissattherena upajjhāyena mahādevattherena ācariyena pabbajāpesi [pabbajjāpesi itisabbattha]. Majjhantikattherena ācariyena upasampādesi, so upasampadāmālakeyeva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇi. Saṅghamittāyapi rājadhītāya ācariyāṇī āyupālattherī nāma [acāriyā āyupālattherīnāma itisabbattha]. Upajjhāyā dhammapālattherī nāma ahosi. Rājā pana anekākārena buddhasāsanaṃ sobhetvā moggaliputtatissattherassa sahāyena [sahayyena. sāhāyyena. sāhayyena itipikatthaci] saṭṭhisahassamatte dussīle titthiye buddhasāsanā uppabbājetvā tatiyadhammasaṃgītiṃ niṭṭhāpesi. Tasmiṃ kira samāgame bhikkhubhikkhuṇiyo kittakāti [kittakānīti itisabbattha], vuttañhi.

12.

Tasmiṃ samāgame āsuṃ, asītibhikkhukoṭiyo;

Ahesuṃ satasahassāni, tesu khīṇāsavā yatī.

我來為您翻譯這段巴利文： 他以五縷發村童裝扮去,手持弓站在王前說:"大王,我來移走。""孩子,移走吧。"拿箭在接合處射中,全都散開。然後王拿了系鎖的鑰匙戒指,看見寶石塊和文字說"未來的貧窮國王們取此寶石對舍利作供養"後生氣說:"對像我這樣的國王說貧窮國王是不適當的。"反覆努力開門進入內屋,超過二百十八年點燃的燈仍然燃燒,青蓮花如同那時剛帶來放置一樣,花鋪如同那時剛鋪設一樣,香料如同那刻剛研磨放置一樣。王拿金板讀到:"未來名為毗耶陀娑的王子將舉白傘成為名為阿育的法王,他將使這些舍利廣佈。"說:"大迦葉長老尊者見過我。"曲左手右手鼓掌。他在那處只留供養用的舍利,取所有其餘舍利,以先前關閉方式關閉舍利室,使一切如原狀,在上面建立石塔,在八萬四千寺院安立舍利。 然後有一天王去寺院禮拜比丘僧團後坐在一邊說:"尊者們,我花九十六億錢建造八萬四千有塔寺院后,我不是繼承者。誰是繼承者?""大王,你名為資具施者。但讓自己的兒子和女兒出家的,此人名為教法繼承者。"阿育王聽此後希望成為教法繼承者,見站在不遠處的摩醯陀王子說:"孩子,你能出家嗎?"王子本性想出家,聽王的話極其歡喜說:"陛下,我出家。讓我出家使您成為教法繼承者。"那時王女僧伽蜜多也站在那裡。見她后說:"女兒,你也能出家嗎?""善哉父親"同意。王得到兒女的心后歡喜走近比丘僧團說:"尊者們,讓這些孩子出家使我成為教法繼承者。"僧團同意王的話后以目犍連帝須長老為戒師、大天長老為阿阇黎使王子出家。以摩阇提迦長老為阿阇黎使受具足戒,他在受戒圈內即與無礙解共證阿羅漢果。王女僧伽蜜多的阿阇黎尼名為阿由波羅長老尼。戒師尼名為法護長老尼。王以種種方式莊嚴佛教后以目犍連帝須長老協助把約六萬破戒外道從佛教驅逐出去,完成第三次法會。據說在那集會中比丘比丘尼有多少?如說: 12 那集會之中,八百萬比丘； 其中漏盡者,十萬修行人。

13.

Navutisatasahassāni, ahū bhikkhuṇiyo tahiṃ;

Khīṇāsavā sikkhuṇiyo, sahassaṃ āsu tāsu cāti.

Evaṃ so asoko dhammarājā sakalajambudīpe aggarājā hutvā buddhasāsanaṃ sobhento vihāsi. Ayaṃ panettha saṅkhepo, vitthāro pana mahāvaṃse vuttoti. Vuttañhi.

14.

Sampuṇṇattā ayaṃ tisso, cetanāyo madhuppado;

Sabbattha sabbadā sabba, sampattimabhisambhuṇīti.

Majjhimo pana vāṇijo attano pāravādidosena parasamudde laṅkāyaṃ nibbatti. Tassevaṃ kathāpaṭipāṭi veditabbā. Tambapaṇṇidīpe kira muṭasīvo nāma rājā saṭṭhivassāni rajjaṃ kāresi, tassa puññapaññāguṇopetā aññamaññaṃ hitesino dasa puttā ahesuṃ. Dve ca dhītaro. Sabbe te samaggā sammodamānā vasanti. Athāparasmiṃ samaye amaccā muṭasīvaraññe kālakate devānaṃpiyatissakumāraṃ abhisiñciṃsu, abhisekasamakālamevassa anekāni acchariyāni ahesuṃ. Tāni pakāsentā mahāvaṃsakathācariyā āhaṃsu.

15.

Devānaṃpiyatissoti, vissuto dutiyo suto;

Tesu [ahosimuṭasīvassa, dasaputtesupuññavā itikatthaci] bhātusu sabbesu, puññapaññādhiko ahu.

16.

Devānaṃpiyatisso so, rājāsi pituaccaye;

Tassābhisekena samaṃ, bahūnacchariyānahū.

17.

Laṅkādīpamhi sakale, nidhayo ratanānica;

Antoṭhitāni uggantvā, pathavītalamāruhuṃ.

18.

Laṅkādīpasamīpamhi, bhinnanāvā gatāni ca;

Tatra jātāni ca thalaṃ, ratanāni samāruhuṃ.

19.

Chātapabbatapādamhi, tisso ca veḷuyaṭṭhiyo;

Jātā rathapatodena, samānā parimāṇato.

20.

Tāsu ekā latāyaṭṭhi, rajatābhā tahiṃ latā;

Suvaṇṇavaṇṇā rucirā; Dissantetā manoramā.

21.

Ekā kusumayaṭṭhītu; Kusumāni tahiṃpana;

Nānāni nānāvaṇṇāni; Dissantetiphuṭāni ca.

22.

Ekā sakuṇayaṭṭhī tu, tahiṃpakkhimigā bahū;

Nānā ca nānāvaṇṇā ca, sajīvāviya dissare.

23.

Hayagajarathā malakyā, valayaṅguliveṭhakā ceva;

Kakudhaphalā pākatikā, icce tā aṭṭha jātiyā.

24.

Muttā samuddā uggantvā; Tīre vaṭṭiviyaṭṭhitā;

Devānaṃpiyatissassa; Sabbaṃ puññavijambhitaṃ.

25.

Indanīlaṃ veḷuriyaṃ, lohitaṅkamaṇī ci me;

Ratanāni pane tāni, muttā tā tāca yaṭṭhiyo;

Sattāhabbhantareyeva, rañño santikamāharuṃti.

Tena ca samayena devānaṃpiyatissamahārājā ca asoko dhammarājā ca addiṭṭhasahāyā honti. Tasmā so etāni ratanāni ca aññāni bahūni upāyanāni mama sahāyassa dethāti dhammāsokamahānarindassa paṇṇākāratthāya pesesi. Sopi taṃ disvā pasīditvā pañcarājakakudhabhaṇḍāni ca aññañca bahupaṇṇākārañca abhisekatthāya pesesi. Mayhaṃ sahāyaṃ abhisekaṃ karontūti. Na kevalañcetaṃ āmisapaṇṇākāraṃ. Imaṃ kira dhammapaṇṇākārampi pesesi.

26.

Ahaṃ buddhaṃca dhammaṃca; Saṃghaṃca saraṇaṃ gato;

Upasakattaṃ vedesiṃ; Sakyaputtassa sāsane.

我來為您翻譯這段巴利文： 13 九十萬是比丘尼數量在那裡； 其中漏盡戒尼,有一千之數。 如是阿育法王成為整個閻浮提最高國王而住,莊嚴佛教。這裡是簡要,詳細在大史中說。如說: 14 圓滿這三種,施蜜之意樂； 一切處一切時,成就一切事。 而中間的商人因自己邪見過失在彼海中蘭卡出生。他的故事次第應這樣了知。據說在銅色洲(斯里蘭卡)有名為目多西瓦的王統治六十年,他有具足功德智慧,互相利益的十個兒子和兩個女兒。他們都和睦歡喜而住。然後在另一時,大臣們在目多西瓦王去世后為天愛帝須王子舉行灌頂,正在灌頂時有許多神奇事發生。大史論師們宣說這些說: 15 名天愛帝須,第二子聞名； 在那些兄弟中,功德智最勝。 16 彼天愛帝須,父逝即為王； 與其灌頂同,多神奇事生。 17 在整個蘭卡島,寶藏及珍寶； 由內起至上,升到地表面。 18 在蘭卡島附近,破船所載寶； 及生於彼處,珍寶升陸地。 19 在飢餓山腳下,三根竹杖生； 大小如車鞭,相同之尺寸。 20 其中一藤杖,藤如銀光色； 金色甚美麗,顯現令心悅。 21 一是花枝杖,其處有諸花； 種種不同色,顯現遍佈滿。 22 一是鳥類杖,其處鳥獸多； 種種不同色,如有命顯現。 23 馬象車薄荷,圓環指環等； 迦俱他果實,此等八種生。 24 珍珠自海起,如圈立岸邊； 天愛帝須王,一切福所顯。 25 藍寶石琉璃,紅玉和摩尼； 還有這些寶,珍珠與諸杖； 在七天之內,帶到王面前。 那時天愛帝須大王和法王阿育是未見之友。因此他把這些珍寶和其他許多禮物說"給我的朋友"而送給法王阿育作禮物。他見了歡喜後送五種王之標物和其他許多禮物為灌頂說:"為我朋友舉行灌頂。"不僅是這物質禮物。據說還送這法禮物: 26 我歸依佛法,及僧伽三寶； 宣說優婆塞,釋迦子教中。

27.

Imesu tīsu vatthūsu; Uttamesu naruttama;

Cittaṃ pasādayitvāna, saddhāya saraṇaṃ vajāti.

Amaccā puna laṅkamāgamma rājānaṃ abhisiñciṃsu, tena kho pana samayena moggaliputtatissatthero kattha nukho anāgate sāsanaṃ suppatiṭṭhitaṃ bhaveyyāti upaparikkhanto paccantime suppatiṭṭhitaṃ bhavissatīti ñatvā te te there tattha tattha pesetvā mahāmahindattheraṃ gantvā tambapaṇṇidīpaṃ pasādehīti niyojesi, sakko ca devānamindo mahāmahindattheraṃ upasaṃkamitvā kālakato bhante muṭasīvo rājā. Idāni devānaṃpiyatissamahārājā rajjaṃ kāreti. Sammāsambuddhena ca tumhe byākatā anāgate mahindo nāma bhikkhu tambapaṇṇidīpaṃ pasādessatīti. Tasmā tiha kho bhante kālo dīpavaraṃ gamanāya, ahampi sahāyo bhavissāmīti, thero tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā attasattamo cetiyapabbatavihārato vehāsaṃ uppatitvā anurādhapurassa puratthimadisāya missakapabbate patiṭṭhahi, imaṃ etarahi cetiyapabbatotipi sañjānanti. Tadā tambapaṇṇiyaṃ ussavadivaso hoti, rājā chaṇaṃ karothāti amacce āṇāpetvā cattāḷīsasahassapurisehi parivārito nagaramhā nikkhamitvā missakapabbataṃ pāyāsi migavaṃ kīḷitukāmo. Atha tasmiṃ pabbate adhivatthā ekā devatā rañño there dassessāmīti rohitamīgavaṇṇena avidūre tiṇapaṇṇāni khādamānā viya carati, rājā ayuttaṃ dāni pamattaṃ vijjhituṃti jiyaṃ poṭhesi, migo ambatthalamaggaṃ gahetvā palāyituṃ ārabhi, rājā taṃ anubandhanto ambatthalameva abhiruhi, migopi therānaṃ avidūre antaradhāyi, mahindatthero rājānaṃ avidūre āgacchanta maṃyeva rājā passatu, mā itareti adhiṭṭhahitvā tissa tissa ito ehīti āha, rājā taṃ sutvā cintesi. Imasmiṃ tambapaṇṇidīpe jāto maṃ tissoti nāmaṃ gahetvā ālapituṃ samattho nāma natthi. Ayaṃ pana chinnabhinnapaṭadharo bhaṇḍukāsāva vasano maṃ nāmenā lapati, ko nukho yaṃ bhavissati manusso amanusso vāti. Thero āha.

28.

Samaṇā mayaṃ mahārāja, dhammarājassa sāvakā;

Taveva anukampāya, jambudīpā idhāgatāti.

Rājā dhammāsokanarindena pesitasāsanānusārena anussaramāno ayyā nukho āgatāti tāvadeva āyudhaṃ nikkhipitvā ekamantaṃ nisīdi sammodanīyaṃ kathaṃ kathayamāno sāraṇīyaṃ [sammodanīyaṃ-itisabbattha] kathaṃ kurumāno. Tasmiṃ tānipi cattāḷīsapurisasahassāni āgantvā taṃ parivāresuṃ, tadā thero itarepi jane dassesi, rājā disvā ime kadā āgatāti pucchi, mayā saddhiṃyeva mahārājāti. Idāni pana jambudīpe aññepi evarūpā samaṇā santīti. Mahārāja etarahi jambudīpo kāsāvapajjoto isivātapaṭivāto, tasmiṃ.

29.

Tevijjā iddhippattā ca, cetopariññakovidā;

Khīṇāsavā arahanto, bahū buddhassa sāvakāti.

Rājā taṃ sutvā pasanno ahosi, atha thero rukkhopamādinā tassa paññāveyyattiyaṃ ñatvā dhammaṃ desesi sanarāmarehi sādhukāraṃ kārayamāno. Tena vutthaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 27 於此三寶中,最上人中尊； 使心生凈信,以信入歸依。 大臣們再回蘭卡為王灌頂。那時目犍連帝須長老觀察"未來在何處教法會善住立?"知道"將在邊地善住立"後派遣諸長老去各處,指派大馬醯陀長老說:"去使銅色洲(斯里蘭卡)信樂。"天帝釋走近大馬醯陀長老說:"尊者,目多西瓦王已去世。現在天愛帝須大王治國。正等正覺者也授記你們說:'未來名為摩醯陀的比丘將使銅色洲信樂。'因此尊者,現在是去殊勝之島的時候,我也將成為助伴。"長老同意他的話后與七人從塔山寺升空,降落在阿努拉德普勒東方的彌沙卡山。現在也稱此為塔山。那時銅色洲是節日。王命令大臣們說"舉行慶典"后被四萬人圍繞從城出發去彌沙卡山想玩打獵。然後住在那山的一位天神想"我要讓王見長老們"而以紅鹿形色在不遠處如食草葉般行走。王想"現在射不謹慎的是不適當的"而彈弓弦。鹿取菴婆塔拉路開始逃跑。王追趕它也登上菴婆塔拉。鹿在長老們不遠處消失。馬醯陀長老決意"讓王只見我,不見其他人"后說:"帝須帝須,來這裡。"王聽后想:"在這銅色洲出生的人中沒有能以帝須名稱呼我的。但這穿破碎衣、剃髮穿袈裟者以名稱呼我,他會是人還是非人?"長老說: 28 我們是沙門,大王法王弟； 爲了憐憫你,從閻浮提來。 王隨法王阿育所送資訊而憶念"尊者們來了嗎?"立即放下武器坐在一邊作互相歡喜之語,作應憶念之語。那時那四萬人也來圍繞他。然後長老也讓見其他人。王見后問"他們什麼時候來的?""大王,與我一起。""現在閻浮提還有其他這樣的沙門嗎?""大王,現在閻浮提被袈裟照耀,為仙人風所吹。在那裡: 29 三明具神通,善知他心者； 漏盡阿羅漢,佛弟子眾多。" 王聽後生信。然後長老以樹譬等知他的智慧銳利后說法,使人天作善哉讚歎。如說:

30.

Paṇḍitoti viditvāna, cullahatthipadopamaṃ;

Suttantaṃ desayī thero, mahīpassa mahāmati [mahīmatī itipikatthaci].

Desanāpariyosāne so saddhiṃ tehi narehi cattāḷīsasahassehi saraṇesu patiṭṭhahīti. Athassa rājā sve bhante mama gehe bhikkhaṃ gaṇhāthāti yācitvā gantvā nagarañca rājagehañca alaṅkaritvā there nisīdāpetvā paṇītenāhārena parivisitvā anuḷādevippamukhāhi pañcasataitthīhi saddhiṃ ekamantaṃ nisīdi. Atha thero dhammaratana vassaṃ vassāpesi. Tato tā pañcasataitthiyo sotāpattiphalaṃ pāpuṇiṃsu. Tato hatthisālāyaṃ sahassaṃ, nandanavane sahassaṃti evaṃ dutiyadivase aḍḍhateyyāni pāṇasahassāni sotāpattiphale patiṭṭhāpesi. Tatiyadivase aḍḍhanavappamāṇaṃ pāṇasahassaṃti evaṃ anekasatānaṃ anekasahassānaṃ anekasata sahassānaṃ dhammā mataṃ pāyesi. Vuttañhi.

31.

Mahāmahindasuriyo, laṅkāvehāsamajjhago;

Bodhaneyyambuje kāsi, vikāsaṃ dhammaraṃsinā.

32.

Mahāmahindacando so, laṅkāvehāsamajjhago;

Bodhesi dhammaraṃsīhi, veneyyakumudākare.

33.

Mahāmahindamegho so, vassaṃ dhammambuvuṭṭhiyā;

Sādhūnaṃ cittabījesu, janesi kusalaṅkureti.

Atha rājā sumanasāmaṇerena dhammāsokassa hatthato sammāsambuddhaparibhuttapattapūradhātuyo ca sakkassa santikā dakkhiṇakkhakadhātuṃca āharāpetvā [āhāritvā-itisabbattha] cetiyapabbate thūpaṃ ādiṃkatvā sakalalaṅkādīpe yojane yojane thūpāni kāretvā dakkhiṇakadhātuṃ nidahitvā thūpārāmathūpañca patiṭṭhāpesi. Atha saṅghamittāya theriyā ānītaṃ jayamahābodhino dakkhiṇamahāsākhaṃ patiṭṭhāpetvā pūjaṃ kāresi. Sabbo panettha kathāvittharo mahāvaṃsato veditabbo.

34.

Pāravādikadosena, jātevaṃ parasāgare;

Pattānumodanā evaṃ, laṅkāyaṃ āsi issaro.

35.

Pāpampi evaṃ phalatīti mantvā,

Ñatvāna puññassa phalaṃ idanti;

Bho yoniso kubbatha puññakamme,

Gantvāna ye yattha na socayantīti.

Tebhātikamadhuvāṇijakānaṃ vatthuṃ aṭṭhamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 30 知其為智者,說小象足跡； 長老為地主,說示此經典。 在說法結束時他與那四萬人住立於歸依。然後王請長老們說:"尊者們,明天請在我家受食"後去裝飾城市和王宮,讓長老們坐下後以殊勝食物服侍,與阿努拉天女為首的五百女人一起坐在一邊。然後長老降下法寶雨。之後那五百女人證得預流果。然後在象舍一千,在南園一千,如是第二天使兩千五百眾生住立於預流果。第三天八千五百眾生,如是使數百數千數百千眾生飲法甘露。如說: 31 大摩醯陀日,行於蘭卡空； 以法光令開,應化蓮花蕾。 32 大摩醯陀月,行於蘭卡空； 以法光令開,應化睡蓮池。 33 大摩醯陀云,法水雨降時； 善人心種中,生長善芽苗。 然後王讓善意沙彌從法王阿育手中帶來正等正覺者用過的缽盛滿的舍利,從帝釋處帶來右鎖骨舍利,以塔山塔為首在整個蘭卡島每由旬建塔,安置右骨舍利,也建立塔園塔。然後安立由僧伽蜜多長老尼帶來的勝大菩提樹右大枝後作供養。這裡的一切詳細故事應從大史了知。 34 以邪見過故,生於彼大海； 如是隨喜后,于蘭卡得主。 35 思惟惡如是結果, 知此為功德果報； 諸位善造功德業, 往生何處無憂愁。 三兄弟蜜商的故事第八。

1. Bodhirājadhītuyā [bodhirājadhītāya itisabbattha] vatthumhi ayamānupubbīkathā

Bhagavati parinibbute laṅkāyaṃ sāsane suppatiṭṭhite tattha hakureḷīti eko gāmo ahosi, tatthekā dārikā gāmādārikāhi saddhiṃ tattha tattha kīḷantī viharati, tadā gāmasamīpe mahāsobbhaṃ hoti. Tattheko maruttharukkho sabbadā pāḷiphullova tiṭṭhati. Manussā buddhapūjanatthaṃ pupphāni viciṇantā udakaṃ ogahetvā rukkhamabhiruyha pupphāni ociṇanti, kumārikā te disvā manussā sukhena gantvā pupphāni ociṇantūti ekaṃ sukkhapālibhaddadaṇḍakaṃ āharitvā setuṃ katvā ṭhapesi, tato paṭṭhāya manussā tenagantvā pupphāni ociṇanti. Atha sā tato cutā teneva kusalakammena jambudīpe pāṭaliputtanagare somadattarañño dhītā hutvā nibbatti, uttamarūpadharā devaccharapaṭibhāgā ahosi. Mātāpitaro panassā bodhirājakumārikāti vohariṃsu. Pubbe katasetuānubhāvena tassā suvīrako nāmeko ākāsagāmī sindhavapotako nibbatti. Rājadhītuyā pana pitā buddhamāmako dhammamāmako saṅghamāmako hutvā mahantaṃ puññaṃ pasavanto sindhavapotakaṃ disvā puññakaraṇassa me sahāyo laddhoti tuṭṭhamānaso assaṃ abhiruhitvā divasassa tikkhattuṃ gantvā mahābodhiṃ vandati. Rājadhītā naṃ disvā pitusantikaṃ gantvā abhiṇhaṃ tāta kuhiṃ gacchasīti pucchi. Rājā na kiñci kathesi, atha sā punappunaṃ pitaraṃ nibandhantī pucchi. Tato rājā tassāvi karonto evamāha.

1.

Amhākaṃ bhagavā pubbe, pūrento dasapāramī;

Adāsi sīsarattakkhi, maṃsaṃ jīvitameva ca.

2.

Puttadāre ca rajje ca, patvā [datvā itipikatthaci] pāramimatthakaṃ;

Anappakappakoṭīnaṃ, khepetvā kapilavuye.

3.

Sakkarājakule jāto, loke appaṭipuggalo;

Sampattacakkavattittaṃ, pahantvāna narādhipo.

4.

Disvā nimitte caturo, nikkhamma abhinikkhamaṃ;

Bodhimūlamupāgamma, nisinno vajirāsane.

5.

Sahassabāhuṃ māpetvā, nānāyudhasamākulaṃ [nānāvudhasamākulaṃ-itisabbattha];

Mahābhītikaraṃ vesaṃ, kāḷapabbatasādisaṃ.

6.

Māpetvāna samāruyha, girimekhalavāraṇaṃ;

Mārasenaṃ samānetvā, āgataṃ makaraddhajaṃ.

7.

Pāramitābalena taṃ, mārasenaṃ palāpiya;

Yatthāsīno kilesāri, sahassaṃ ghātayī jino.

8.

Nayanaṃ sujalasekehi, sattāhaṃ jinasevitaṃ;

Pūjitaṃ devabrahmehi, siddhoraganarādihi;

Vandituṃ jayabodhiṃtaṃ, gacchāmi satataṃ ahaṃ.

9.

Upāsati sadā gantvā, yo naro bodhipādapaṃ;

Gandhodadīpadhūpādi, nānāpūjāhi sādhukaṃ.

10.

Sa naro nirāmayo hoti, paccatte ca parattha ca;

Pūjito mānito hoti, dīghāyu balavā sukhī.

我來為您翻譯這段巴利文： 菩提王女的故事中的次第之語 世尊般涅槃后佛教在蘭卡善住立時,在那裡有一個名為庫勒里的村莊。那裡一個女孩與村中女孩們在各處玩耍而住。那時在村莊附近有大深坑。那裡有一棵馬魯塔樹常常開滿花。人們為供養佛陀採花時下水爬樹採花。女孩看見后想"讓人們容易去採花"而拿來一根乾的花櫚木棒作橋放置。從那時起人們由此去採花。然後她死後以那善業在閻浮提波吒厘子城(現今印度巴特那)出生為蘇摩達塔王之女,具最上美貌如天女般。父母稱她為菩提王女。因先前造橋的威力,有一匹名為善勇的能空行的信度馬駒為她而生。王女的父親是佛陀信徒、法信徒、僧伽信徒,積集大功德,見到信度馬駒后歡喜想"我得到行善的助伴"而騎馬每天三次去禮拜大菩提樹。王女看見後去父親處常問:"父親,你去哪裡?"王什麼也不說。然後她一再堅持問父親。之後王為她解釋如是說: 1 我們的世尊前,圓滿十波羅； 紅眼者施捨,身肉與生命。 2 子女及王位,達到波羅蜜； 無量億劫久,迦毗羅衛城。 3 生釋迦王族,世間無與等； 具轉輪王德,人主能捨離。 4 見四種征相,出家大出離； 來到菩提樹,坐金剛座上。 5 化現千臂手,種種武器滿； 作大可怖相,如黑色山峰。 6 化現后升上,環山大象王； 帶來魔羅軍,來者魔羅旗。 7 以波羅蜜力,驅散魔羅軍； 坐處滅煩惱,勝者殺千敵。 8 七日以清泉,勝者所使用； 天梵與神龍,人等所供養； 我常去禮拜,勝利菩提樹。 9 常去近親近,彼菩提樹人； 香花燈薰香,種種善供養。 10 此人無病痛,今生及來世； 受敬與尊重,長壽力安樂。

11.

Tadatthaṃ patthayantena, atthakāmena jantunā;

Upāsanīyaṃ saddhāya, niccaṃ taṃ bodhipādapaṃti.

Taṃ sutvā kumārikā pītiyā phuṭasarīrā pitaraṃ vanditvā ahampi tāta gacchāmīti āha. Rājā panassā upaddavabhayena gamanaṃ na icchi. Tato sā yāvatatiyaṃ pitaraṃ yācitvā raññā anuññātā. Tato paṭṭhāya pitarā saddhiṃ sindhavamāruyha bodhiṃ vandituṃ satataṃ gacchati. Athāparabhāge rājā maraṇamañce nipanno cintesi. Dhītā me nirantaraṃ bodhiupaṭṭhānaṃgacchati, etissā anāgate yaṃkiñci bhayaṃ uppajjamānaṃ tato uppajjati. Tattha me kiṃ kātabbanti. Tato sindhavaṃ pakkosāpetvā tassa kaṇṇamūle mantento evamāha, tāta mama dhītā abhiṇhaṃ tava sahāyaṃ katvā bodhiṃ vandituṃ gacchati. Tatthassā yaṃkiñci bhayaṃ bhaveyya. Taṃ nappatirūpaṃ. Tattha gamanāgamane mama dhītaraṃ rakkheyyāsīti tassa dhītaraṃ paṭipādetvā kālamakāsi. Tato rājadhītā pitusarīrakiccaṃ kāretvā divasassa tikkhattuṃ assamabhiruyha bodhiupaṭṭhānaṃ gacchati. Manussā panassā rūpasampattiṃ disvā vimhitamānasā rājārahaṃ vata no idaṃ paṇṇākāraṃ diṭṭhaṃ. Gantvā rañño ācikkhissāma. Appeva nāma rājā so kiñci no dadeyyāti cintetvā rañño santikaṃ gantvā vanditvā ṭhitā evamāhaṃsu.

12.

Bodhimaṇḍaṃ samāgamma, abhiṇhaṃ tuṭṭhamānasā;

Vandantī yāti kaññekā, vijjūva siriyā jalaṃ.

13.

Nīladhampillabhārā sā, visālāyatalocanā;

Soṇṇadolābhasavaṇā, sāmā subhapayodharā.

14.

Sataraṃsīhi sammissa, sañcyāmbudasamādharā;

Tuṅganāsā nīlabhamu, hāsabhāsā manoramā.

15.

Īdisaṃ no mahārājā [mahārājadiṭṭhapubba itipikatthaci], diṭṭhapubbaṃ kudācanaṃ;

Ehi tassā siriṃdeva, bodhimaṇḍamhi dakkhasīti.

Taṃ sutvā rājā savaṇasaṃsaggeneva tāya paṭibaddhacitto caturaṅginiṃsenaṃ gahetvā rājadhītaraṃ bodhivandanatthāya āgatakāle bahipākāre senaṃ parikkhipāpetvā gaṇhathetanti manusse niyojesi. Tato senāpi taṃ gahaṇasajjā aṭṭhāsi. Rājadhītā te disvā sīghaṃ sindhavaṃ upasaṅkamitvā tassa piṭṭhiyaṃ nisinnā paṇhiyā saññaṃ adāsi. So taṃ gahetvā vegena ākāsaṃ pakkhandi. Sā pana dunnisinnabhāvena assassa vegaṃ sandhāretumasakkontī assapiṭṭhito parigali. Sindhavo rājadhītaraṃ patamānaṃ disvā rājovādaṃ saramāno vegenāgantvā tassā kese ḍaṃsitvā ukkhipitvā patamānāya tassā piṭṭhiṃdatvā nisīdāpetvā ākāsena taṃ netvā pāṭaliputtanagareyeva patiṭṭhāpesi [pātaliputtanagareyevataṃ paviṭhāpesiitipikatthaci].

16.

Tiracchānagatāpevaṃ, sarantā upakārakaṃ;

Na jahantīti mantvāna, kataññū hontu [hontipāṇino-itipikatthaci] pāṇinoti.

Tato paṭṭhāya sā puññakammaṃ katvā saggaparāyanā ahosīti.

17.

Yo yaṃ dumindaṃyatinandanena;

Sampūjitaṃ pūjayate sa pañño;

Sa bhogavā hoti anītiko ca,

Sabbattha so hoti pasattharūpo.

Bodhirājadhītuyā vatthuṃ navamaṃ.

我來為您翻譯這段巴利文： 11 為此目的求,利益眾生者； 應以信親近,常近菩提樹。 聽此後女孩全身充滿喜悅,禮拜父親說:"父親,我也要去。"但王因擔心危險不願她去。然後她三次請求父親后得到王的允許。從那時起她常與父親一起騎信度馬去禮拜菩提樹。然後後來王臥于臨終床想:"我女兒不斷去親近菩提樹,她將來若有任何危險會從那裡生起。我該怎麼辦?"然後召馬近前在它耳邊商議說:"孩子,我女兒常以你為伴去禮拜菩提樹。若她在那裡有任何危險是不適當的。在那裡往返時保護我的女兒。"把女兒託付給它後去世。然後王女辦完父親的身後事后每天三次騎馬去親近菩提樹。人們見她容貌莊嚴後心生驚歎想:"我們見到適合王的禮物。去告訴王。或許王會給我們什麼。"去到王前禮拜站立如是說: 12 來到菩提壇,常常喜悅心； 禮拜去少女,光耀如閃電。 13 青發髻重壓,眼目廣且長； 耳如黃金盞,深褐乳峰美。 14 百光混合中,如同烏雲色； 高鼻青眉目,笑語令心悅。 15 如是大王我,從未曾見過； 請來天王見,菩提壇之美。 聽此後王僅聞聲即心被她繫縛,帶四兵種軍隊在王女來禮拜菩提樹時讓軍隊在外墻包圍命令人們說:"抓住她。"然後軍隊也站立準備抓捕。王女看見他們后迅速走近信度馬坐在它背上以腳跟作記號。它帶著她快速升入空中。但她因坐姿不當無法承受馬的速度從馬背滑落。信度馬見王女墜落時憶起王的教誨,快速來咬住她的頭髮提起,給予墜落的她脊背讓坐下,經空中帶她安置在波吒厘子城。 16 如是畜生亦,憶念施恩者； 思惟不捨離,愿眾生知恩。 從那時起她作功德業成為趣向天界者。 17 此樹王由仙歡喜； 供養者為智慧人； 彼有財無諸災難， 一切處有美名聲。 菩提王女的故事第九。;

1. Kuṇḍaliyā vatthumhi ayamānupubbīkathā

Laṅkādīpe rohaṇajapade mahāgāmo nāma ahosi, tattha tissavihāraṃ nāma anekasatabhikkhūhi samākiṇṇaṃ anekapariveṇapatimaṇḍitaṃ vihāraṃ ahosi. Tattheko tisso nāma sāmaṇero paṭivasati. So ekasmiṃsamaye janapadacārikaṃ caranto pāsāṇavāpigāme bhikkhaṃ caritvā yāpanamattaṃ bhattaṃ sappinā saddhiṃ labhitvā nikkhamma gāmadvāraṃ patvā mahāgāmābhimukho gacchanto manusse udakaphāsukaṭṭhānaṃ pucchi. Tehi bhante tumhākaṃ abhimukhe avidūraṭṭhāne kakubandakandaraṃ nāma sandamānasītalodakaṃ dhavalavālukātalaṃ tattha tumhe gantvā nahātvā sītalacchāyāya vālukātale nisinno bhattakiccaṃ katvā gacchathāti vutte sāmaṇero sādhūti vatvā tattha gantvā phāsukaṭṭhāne nisinno bhattaṃ bhuñjitumārabhi. Tadā ekena vanakammikena saddhiṃaraññaṃ gatā ekā sunakhī tasmiṃ kandare ekasmiṃ pabbhāraṭṭhāne dārake vijāyitvā chātajjhattā pavedhamānagattā dārakānaṃ samīpenipannā sāmaṇerassa patte āhāragandhaṃ ghāyitvā nipannaṭṭhānato vuṭṭhāya pavedhamānā tassa samīpaṃ āgamma naṅguṭṭhaṃ cālentī aṭṭhāsi, sāmaṇero taṃ disvā kampitamānaso attano bhojanatthāya vaṭṭitaṃ pathamālopaṃ tassā purato ṭhapesi, tato sā somanassā taṃ bhuñji. Taṃ disvā tuṭṭho punappunaṃ ālopaṃ karonto tassā bhattaṃ datvā pattaṃ dhovitvā thavikāya pakkhipitvā agamāsi. Tato sā sunakhī sāmaṇeragatena pasādena tato cutā jambudīpe devaputtanagare rājānaṃ paṭicca tassa mahesiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhitvā dasamāsaccayena mātukucchito nikkhami, athassā sikhāmaṅgaladivase sampatte mātāpitaro panassā kuṇḍalāvaṭṭakesattā kuṇḍalāti nāma makaṃsu. Sā anukkamena soḷasavassuddesikā ahosi, tasmiṃ kira samaye tisso sāmaṇero mahābodhiṃ vandissāmīti nāvaṃ abhiruyha jambudīpaṃ gantvā anupubbena devaputtanagaraṃ patvā sunivattho supāruto yugamattadaso bhikkhāya caranto mahāvīthiṃ sampāpuṇi. Rājadhītā sīhapañjaraṃ ugghāṭetvā antaravīthiṃ olokentī bhikkhantaṃ sāmaṇeraṃ disvā pubbasinehaṃ paṭilabhi, tasmiṃkhaṇe tassā jātissarañāṇaṃ ahosi. Sā kira pubbe bhikkhuṇī hutvā paṇṇasūciyā saddhiṃ potthakañca padīpiyatelañca datvā jātissarā bhaveyyaṃti patthanaṃ ṭhapesi, tato sājātiṃ anussarantī sāmaṇerena attano katūpakāraṃ ditvā somanassā naṃ pakkosāpetvā rājagehe āsanaṃ paññāpetvā tattha nisinnaṃ nānaggarasa bhojanena parivisitvā onītapattapāṇiṃ sāmaṇeraṃ upasaṅkamitvā vanditvā ekamantaṃ nisinnā tena saddhiṃ sallapantī evamāha.

1.

Na sañjānāsi maṃ dhīra, pubbehaṃ tava dāsikā;

Tenāhaṃ sukhitā āsiṃ, tasmā tvamasi issaroti.

Taṃ sutvā sāmaṇero āha.

2.

Natthi me tādisī dāsī, na sañjānāmi taṃ ahaṃ;

Kāsi tvaṃ kassa vā dhītā, taṃ me akkhāhi pucchitāti.

Tato sā taṃ sārāpentī āha.

3.

Sārāpemi tuvaṃ ajja, yathā jānāsimaṃ ise;

Bujjhassu bodhito dāni, mayā jātiṃsarantiyā.

4.

Pāsāṇavāpigāmamhi, tambapaṇṇimhi rohaṇe;

Bhikkhitvāna tuvaṃ bhante, yadā kakubandakandare.

5.

Nisīditvāna tvaṃ bhattaṃ, bhuttakālaṃ sarissasi;

Tadāhaṃ sunakhī āsiṃ, vijātā laddhagocarā.

6.

Dārake khādituṃ mayha, māsannā khudapīḷitā;

Pavedhamānasabbaṅgā, aṭṭhāsiṃ tava santike.

我來為您翻譯這段巴利文： 昆達利耶的故事中的次第之語 在蘭卡島羅哈納地區有一個名為大村的地方,那裡有一座名為帝沙寺的寺院,有數百比丘住在那裡,裝飾有許多精舍。那裡住著一個名為帝沙的沙彌。他有一次在鄉間遊行時在石池村行乞,得到足夠的飯食和酥油后離開到達村門,朝大村方向走時問人們有水方便之處。他們說:"尊者,在你前面不遠處有名為卡庫班達峽谷的地方,有流動的冷水和白色沙地,你去那裡洗浴後坐在涼爽的沙地上用餐后再走。"沙彌說"善哉"後去到那裡在舒適處坐下開始用餐。那時有一隻母狗與一個樵夫去森林,在那峽谷一個巖洞處生下幼仔,飢餓身體顫抖躺在幼仔旁邊,聞到沙彌缽中食物香氣后從躺處起來顫抖地來到他身邊搖尾站立。沙彌見她後心生憐憫把為自己食用而搓好的第一團食物放在她面前,然後她歡喜地吃了。見此後他歡喜一再做食團給她食物后洗缽放入缽袋離開。然後那母狗以對沙彌的信樂從那裡死後在閻浮提天子城託生為王的大后懷中,十月后從母腹出生,然後在她的髮髻吉祥日時父母因她頭髮捲曲而給她取名昆達拉。她漸漸長到十六歲。據說那時帝沙沙彌想"我要禮拜大菩提樹"而乘船去閻浮提,次第到達天子城,衣著整齊正當觀望著行乞到達大街。王女打開宮窗往下看街道見乞食的沙彌時得到宿世之愛,那刻她有了宿命智。據說她前世作比丘尼時施針與書本和燈油后發願"愿我有宿命智",然後她憶念宿世見沙彌對自己所作的恩惠后歡喜讓人請他來,在王宮設座后在那裡坐下時以各種殊勝味食服侍,食畢放缽後走近沙彌禮拜坐在一邊與他交談如是說: 1 賢者不識我,前世我婢女； 因此我安樂,所以你為主。 聽此後沙彌說: 2 沒有這樣婢,我不認識你； 你是誰誰女,請對我解說。 然後她使他憶念說: 3 今使你憶念,如何知我仙； 今從覺悟起,我憶念宿世。 4 在石池村裡,蘭卡羅哈納； 尊者你乞食,卡庫班達谷。 5 你坐下用餐,可憶那時刻； 那時我母狗,生子得食物。 6 飢餓所逼迫,不近食幼子； 全身皆戰慄,站在你身邊。

7.

Disvā taṃ maṃ tadā bhante, vedhamānaṃ bubhukkhitaṃ;

Chinnabhatto tuvaṃ hutvā, mamaṃ bhattena tosayī.

8.

Tadāhaṃ muducittena, cittaṃ tayi pasādayiṃ;

Tenāhaṃ puññakammena, dutiye attasambhave.

9.

Idha rājakule jātā, sabbakāmasamiddhinī;

Cittappasādamattena, lokanāthassa sāsane.

10.

Tadahupabbajitassāpi, īdisā honti sampadā;

Kīdisaṃ hoti sambuddhe, pasādena phalaṃ aho.

11.

Aññāni pana kiccāni, pahāyāttahite rato;

Atandito divārattiṃ, sarātu ratanattayaṃti.

Evaṃ sāmaṇerena katūpakāraṃ sārāpetvā bhante tava dāsiyā anuggahaṃ paṭicca idheva vasathāti nimantitvā tena sampaṭicchite mahantaṃ vihāraṃ kārāpetvā sāmaṇeraṃ ādiṃ katvā anekabhikkhusate nimantetvā vihāre vasāpetvā sulabhaṃ katvā catupaccayehi upaṭṭhāsi. Sāmaṇeropi sunakhiyā dinnadānaṃ anussaritvā tuṭṭho buddhānussatiṃ manasikaronto na cirenava arahattaṃ patvā tasmiṃyeva vihāre vasanto āyupariyosāne tattheva parinibbāyīti.

我來為您翻譯這段巴利文： 7 那時見我尊,戰慄又飢餓； 你舍斷己食,以食令我喜。 8 那時以柔心,於你生凈信； 以此功德業,第二生自身。 9 此生於王家,具足諸欲樂； 僅以心凈信,世尊之教中。 10 今日出家者,也得如是果； 對正等正覺,信樂果如何。 11 其他諸事務,舍離樂自利； 晝夜不懈怠,憶念三寶尊。 如是使沙彌憶念對她所作的恩惠后說:"尊者,因你的婢女的恩惠請住在這裡"而邀請,在他同意后建大寺院,以沙彌為首邀請數百比丘住在寺院,使四資具易得而供養。沙彌也憶念對母狗所施之施而歡喜,作意佛隨念不久證得阿羅漢果,住在那寺院直到壽命終盡在那裡般涅槃。

12.

Tiyaddhesu tilokasmiṃ, natthi vatthuttayaṃ vinā;

Sattāna mañña micchattha, dāyakaṃ surapādapaṃ.

Kuṇḍaliyā vatthuṃ dasamaṃ.

Mahāsenavaggo catuttho.

Ettāvatā jambudīpuppattikathā samattā.

我來為您翻譯這段巴利文： 12 三界三世中,離三寶之外； 眾生無他物,能如天樹施。 昆達利耶的故事第十。 大軍品第四。 至此閻浮提生起故事完結。