B0102040803gahapativaggo(家庭主品)

  1. Gahapativaggo

  2. Paṭhamauggasuttaṃ

居士品 第一·烏格經 [註:這是巴利文《增支部》中的一個章節名和經名的直譯。"Gahapativaggo"直譯為"居士品","Paṭhamauggasuttaṃ"直譯為"第一·烏格經"。由於這裡只有標題,沒有正文內容,所以我只能提供標題的翻譯。如果您有具體經文內容需要翻譯,請繼續提供。]

  1. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ . Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi 『『aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi [abbhutadhammehi (syā. ka.)] samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārethā』』ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.

Atha kho aññataro bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggassa gahapatino vesālikassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati vesāliko yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ so bhikkhu etadavoca –

『『Aṭṭhahi kho tvaṃ, gahapati, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katame te, gahapati, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā, yehi tvaṃ samannāgato bhagavatā byākato』』ti? 『『Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi – katamehi aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākatoti. Api ca, bhante, ye me aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti, taṃ suṇohi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī』』ti. 『『Evaṃ, gahapatī』』ti kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa paccassosi. Uggo gahapati vesāliko etadavoca – 『『yadāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ paṭhamaṃ dūratova addasaṃ; saha dassaneneva me, bhante , bhagavato cittaṃ pasīdi. Ayaṃ kho me, bhante, paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati』』.

『『So kho ahaṃ, bhante, pasannacitto bhagavantaṃ payirupāsiṃ. Tassa me bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi , seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ; kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā maṃ bhagavā aññāsi kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya; evamevaṃ kho me tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – 『yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma』nti. So kho ahaṃ, bhante, diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane tattheva buddhañca dhammañca saṅghañca saraṇaṃ agamāsiṃ, brahmacariyapañcamāni ca sikkhāpadāni samādiyiṃ. Ayaṃ kho me, bhante, dutiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Tassa mayhaṃ, bhante, catasso komāriyo pajāpatiyo ahesuṃ. Atha khvāhaṃ, bhante, yena tā pajāpatiyo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā tā pajāpatiyo etadavacaṃ – 『mayā kho, bhaginiyo, brahmacariyapañcamāni sikkhāpadāni samādinnāni [samādiṇṇāni (sī. ka.)]. Yā icchati sā idheva bhoge ca bhuñjatu puññāni ca karotu, sakāni vā ñātikulāni gacchatu. Hoti vā pana purisādhippāyo, kassa vo dammī』ti? Evaṃ vutte sā, bhante, jeṭṭhā pajāpati maṃ etadavoca – 『itthannāmassa maṃ, ayyaputta, purisassa dehī』ti. Atha kho ahaṃ, bhante, taṃ purisaṃ pakkosāpetvā vāmena hatthena pajāpatiṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena bhiṅgāraṃ gahetvā tassa purisassa oṇojesiṃ. Komāriṃ kho panāhaṃ, bhante, dāraṃ pariccajanto nābhijānāmi cittassa aññathattaṃ. Ayaṃ kho me, bhante, tatiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Te ca kho appaṭivibhattā sīlavantehi kalyāṇadhammehi. Ayaṃ kho me, bhante, catuttho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Yaṃ kho panāhaṃ, bhante, bhikkhuṃ payirupāsāmi; sakkaccaṃyeva payirupāsāmi, no asakkaccaṃ. Ayaṃ kho me, bhante, pañcamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『So ce, bhante, me āyasmā dhammaṃ deseti; sakkaccaṃyeva suṇomi, no asakkaccaṃ. No ce me so āyasmā dhammaṃ deseti, ahamassa dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho me, bhante chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

  1. 有一時,世尊住在毗舍離(現今印度比哈爾邦)大林重閣講堂。在那裡,世尊對比丘們說:"諸比丘,你們當知毗舍離的居士烏格具足八種稀有未曾有之法。"世尊說了這些。善逝說完此話后,從座位起身進入精舍。 其時,有一位比丘在上午,著衣持缽,前往毗舍離居士烏格的住所。到達后,坐在預備好的座位上。這時,毗舍離居士烏格走近那位比丘,走近後向那位比丘禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的毗舍離居士烏格,那位比丘對他如是說: "居士,世尊已宣說你具足八種稀有未曾有之法。居士,是哪八種稀有未曾有之法,世尊說你具足它們?""尊者,我不知道世尊說我具足哪八種稀有未曾有之法。但是,尊者,我確實具有八種稀有未曾有之法,請聽我說,請善加作意,我將說明。""是的,居士。"那位比丘回答毗舍離居士烏格。毗舍離居士烏格如是說:"尊者,當我第一次從遠處看見世尊時,一見到世尊,我的心就生起凈信。尊者,這是我具有的第一種稀有未曾有之法。" "尊者,我以凈信之心親近世尊。世尊為我漸次說法,即:說佈施、持戒、生天之法,說慾望的過患、卑賤、染污,顯示出離的功德。當世尊知道我的心已準備好、柔軟、無障礙、振奮、凈信時,便開示諸佛殊勝的法要——苦、集、滅、道。就像清凈的白布已除去污垢便能很好地染色一樣,我就在那座位上生起遠離塵垢、無垢染的法眼——'凡是集起之法,都是滅法'。尊者,我已見法、得法、知法、深入法、度疑惑、離猶豫、得無畏、不依他緣于師教,就在那裡皈依佛法僧,受持五戒。尊者,這是我具有的第二種稀有未曾有之法。" "尊者,我有四位童女妻子。尊者,我走近那些妻子,走近后對她們如是說:'姐妹們,我已受持五戒。若你們願意,可以在這裡享受財富並行善;或者回到你們的親族家。如果你們有意于某個男子,我可以把你們許配給誰?'尊者,說了這話后,那位最年長的妻子對我說:'貴夫,請把我給予某某男子。'於是,尊者,我召來那個男子,左手牽著妻子,右手拿著水瓶,將她送給那個男子。尊者,我捨棄童女妻子時,不覺得心有任何變化。尊者,這是我具有的第三種稀有未曾有之法。" "尊者,我家中有財富,而且我毫無吝惜地與持戒具善法者共享。尊者,這是我具有的第四種稀有未曾有之法。" "尊者,當我親近比丘時,恭敬地親近,不是不恭敬地親近。尊者,這是我具有的第五種稀有未曾有之法。" "尊者,如果那位尊者為我說法,我恭敬地聽聞,不是不恭敬地聽聞。如果那位尊者不為我說法,那麼我為他說法。尊者,這是我具有的第六種稀有未曾有之法。"

『『Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti – 『svākkhāto, gahapati, bhagavatā dhammo』ti. Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, tā devatā evaṃ vadāmi – 『vadeyyātha vā evaṃ kho tumhe devatā no vā vadeyyātha, atha kho svākkhāto bhagavatā dhammo』ti. Na kho panāhaṃ, bhante, abhijānāmi tatonidānaṃ cittassa unnatiṃ [uṇṇatiṃ (ka.) dha. sa. 1121; vibha. 843, 845 passitabbaṃ] – 『maṃ vā devatā upasaṅkamanti, ahaṃ vā devatāhi saddhiṃ sallapāmī』ti. Ayaṃ kho me, bhante, sattamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni, nāhaṃ tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmi. Ayaṃ kho me, bhante, aṭṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. Ime kho me, bhante, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti. Na ca kho ahaṃ jānāmi – katamehi cāhaṃ [katamehipahaṃ (sī.), katamehipāhaṃ (pī. ka.)] aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato』』ti.

Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā vesālikena saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi.

『『Sādhu sādhu, bhikkhu! Yathā taṃ uggo gahapati vesāliko sammā byākaramāno byākareyya, imeheva kho, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati vesāliko mayā byākato. Imehi ca pana, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārehī』』ti. Paṭhamaṃ.

  1. Dutiyauggasuttaṃ

"尊者,天神來到我這裡告知:'居士,世尊所說之法善說。'尊者,當天神這樣說時,我對他們如是說:'你們天神這樣說也好,不這樣說也好,世尊所說之法確實是善說。'尊者,我不覺得因為'天神來親近我'或'我與天神交談'而生起心的傲慢。尊者,這是我具有的第七種稀有未曾有之法。" "尊者,關於世尊所說的五種結使,我觀察不到自己還有任何未斷除的。尊者,這是我具有的第八種稀有未曾有之法。尊者,這些就是我具有的八種稀有未曾有之法。但是我不知道世尊說我具足哪八種稀有未曾有之法。" 於是那位比丘在毗舍離居士烏格的住處接受供養后,從座位起身離去。那位比丘在午後托缽返回后,走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的那位比丘把與毗舍離居士烏格的所有談話內容都告訴了世尊。 "善哉!善哉!比丘!毗舍離居士烏格若要正確回答,就應該如此回答。比丘,我說毗舍離居士烏格具足的正是這八種稀有未曾有之法。比丘,你要記住毗舍離居士烏格具足這八種稀有未曾有之法。"第一經。 2. 第二·烏格經

  1. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vajjīsu viharati hatthigāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – 『『aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ dhārethā』』ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.

Atha kho aññataro bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggassa gahapatino hatthigāmakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati hatthigāmako yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ so bhikkhu etadavoca – 『『aṭṭhahi kho tvaṃ, gahapati, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katame te, gahapati, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā, yehi tvaṃ samannāgato bhagavatā byākato』』ti?

『『Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi – katamehi aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākatoti. Api ca, bhante, ye me aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti, taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī』』ti. 『『Evaṃ, gahapatī』』ti kho so bhikkhu uggassa gahapatino hatthigāmakassa paccassosi. Uggo gahapati hatthigāmako etadavoca – 『『yadāhaṃ, bhante, nāgavane paricaranto bhagavantaṃ paṭhamaṃ dūratova addasaṃ; saha dassaneneva me, bhante, bhagavato cittaṃ pasīdi, surāmado ca pahīyi. Ayaṃ kho me, bhante, paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『So kho ahaṃ, bhante, pasannacitto bhagavantaṃ payirupāsiṃ. Tassa me bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ; kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā maṃ bhagavā aññāsi kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya; evamevaṃ kho me tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – 『yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma』nti. So kho ahaṃ, bhante, diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane tattheva buddhañca dhammañca saṅghañca saraṇaṃ agamāsiṃ, brahmacariyapañcamāni ca sikkhāpadāni samādiyiṃ. Ayaṃ kho me, bhante, dutiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Tassa mayhaṃ, bhante, catasso komāriyo pajāpatiyo ahesuṃ. Atha khvāhaṃ, bhante, yena tā pajāpatiyo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā tā pajāpatiyo etadavacaṃ – 『mayā kho, bhaginiyo, brahmacariyapañcamāni sikkhāpadāni samādinnāni. Yā icchati sā idheva bhoge ca bhuñjatu puññāni ca karotu, sakāni vā ñātikulāni gacchatu. Hoti vā pana purisādhippāyo, kassa vo dammī』ti? Evaṃ vutte sā, bhante, jeṭṭhā pajāpati maṃ etadavoca – 『itthannāmassa maṃ, ayyaputta, purisassa dehī』ti. Atha kho ahaṃ, bhante, taṃ purisaṃ pakkosāpetvā vāmena hatthena pajāpatiṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena bhiṅgāraṃ gahetvā tassa purisassa oṇojesiṃ. Komāriṃ kho panāhaṃ, bhante, dāraṃ pariccajanto nābhijānāmi cittassa aññathattaṃ. Ayaṃ kho me, bhante, tatiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Te ca kho appaṭivibhattā sīlavantehi kalyāṇadhammehi. Ayaṃ kho me, bhante, catuttho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Yaṃ kho panāhaṃ, bhante, bhikkhuṃ payirupāsāmi; sakkaccaṃyeva payirupāsāmi, no asakkaccaṃ. So ce me āyasmā dhammaṃ deseti; sakkaccaṃyeva suṇomi, no asakkaccaṃ. No ce me so āyasmā dhammaṃ deseti, ahamassa dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho me, bhante, pañcamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

  1. 有一時,世尊住在跋耆國象村。在那裡,世尊對比丘們說:"諸比丘,你們當知象村的居士烏格具足八種稀有未曾有之法。"世尊說了這些。善逝說完此話后,從座位起身進入精舍。 其時,有一位比丘在上午,著衣持缽,前往象村居士烏格的住所。到達后,坐在預備好的座位上。這時,像村居士烏格走近那位比丘,走近後向那位比丘禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的象村居士烏格,那位比丘對他如是說:"居士,世尊已宣說你具足八種稀有未曾有之法。居士,是哪八種稀有未曾有之法,世尊說你具足它們?" "尊者,我不知道世尊說我具足哪八種稀有未曾有之法。但是,尊者,我確實具有八種稀有未曾有之法,請聽我說,請善加作意,我將說明。""是的,居士。"那位比丘回答象村居士烏格。像村居士烏格如是說:"尊者,當我在象林遊樂時,第一次從遠處看見世尊;一見到世尊,我的心就生起凈信,酒醉也消退了。尊者,這是我具有的第一種稀有未曾有之法。" "尊者,我以凈信之心親近世尊。世尊為我漸次說法,即:說佈施、持戒、生天之法,說慾望的過患、卑賤、染污,顯示出離的功德。當世尊知道我的心已準備好、柔軟、無障礙、振奮、凈信時,便開示諸佛殊勝的法要——苦、集、滅、道。就像清凈的白布已除去污垢便能很好地染色一樣,我就在那座位上生起遠離塵垢、無垢染的法眼——'凡是集起之法,都是滅法'。尊者,我已見法、得法、知法、深入法、度疑惑、離猶豫、得無畏、不依他緣于師教,就在那裡皈依佛法僧,受持五戒。尊者,這是我具有的第二種稀有未曾有之法。" "尊者,我有四位童女妻子。尊者,我走近那些妻子,走近后對她們如是說:'姐妹們,我已受持五戒。若你們願意,可以在這裡享受財富並行善;或者回到你們的親族家。如果你們有意于某個男子,我可以把你們許配給誰?'尊者,說了這話后,那位最年長的妻子對我說:'貴夫,請把我給予某某男子。'於是,尊者,我召來那個男子,左手牽著妻子,右手拿著水瓶,將她送給那個男子。尊者,我捨棄童女妻子時,不覺得心有任何變化。尊者,這是我具有的第三種稀有未曾有之法。" "尊者,我家中有財富,而且我毫無吝惜地與持戒具善法者共享。尊者,這是我具有的第四種稀有未曾有之法。" "尊者,當我親近比丘時,恭敬地親近,不是不恭敬地親近。如果那位尊者為我說法,我恭敬地聽聞,不是不恭敬地聽聞。如果那位尊者不為我說法,那麼我為他說法。尊者,這是我具有的第五種稀有未曾有之法。" User: 這些是用於語言學術用途,請完整直譯成簡體中文,不要意譯縮略,如果檔案中有重複的部分也照譯不要省略,請在章節編號數字後加反斜槓,巴利文不要對照輸出; 遇到原文是對仗詩歌體時譯文也請儘量對仗; 其中的古代地名如有把握註解成現代地名的,請在(括號里)標註現代地名。輸出請保持完整,不要脫句。''Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhante, bhikkhusaṅgho nimantetabbaṃ āgacchati; tattha me anacchariyaṃ hoti – 'yena svāhaṃ bhikkhusaṅghena saddhiṃ sammodāmi'. Ayaṃ kho me, bhante, chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. ''Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti – 'svākkhāto, gahapati, bhagavatā dhammo'ti. Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, tā devatā evaṃ vadāmi – 'vadeyyātha vā evaṃ kho tumhe devatā no vā vadeyyātha, atha kho svākkhāto bhagavatā dhammo'ti. Na kho panāhaṃ, bhante, abhijānāmi tatonidānaṃ cittassa unnatiṃ – 'maṃ vā devatā upasaṅkamanti, ahaṃ vā devatāhi saddhiṃ sallapāmī'ti. Ayaṃ kho me, bhante, sattamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. ''Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni, nāhaṃ tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmi. Ayaṃ kho me, bhante, aṭṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. Ime kho me, bhante, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti . Na ca kho ahaṃ jānāmi – katamehi cāhaṃ aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato''ti. Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino hatthigāmakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā hatthigāmakena saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi. ''Sādhu sādhu, bhikkhu! Yathā taṃ uggo gahapati hatthigāmako sammā byākaramāno byākareyya, imeheva kho, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati hatthigāmako mayā byākato. Imehi ca pana, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ dhārehī''ti. Dutiyaṃ. Paṭhamahatthakasuttaṃ A: "尊者,比丘僧團將要來應邀,對此我覺得不稀奇,因為我將與比丘僧團歡喜相會。尊者,這是我具有的第六種稀有未曾有之法。" "尊者,天神來到我這裡告知:'居士,世尊所說之法善說。'尊者,當天神這樣說時,我對他們如是說:'你們天神這樣說也好,不這樣說也好,世尊所說之法確實是善說。'尊者,我不覺得因為'天神來親近我'或'我與天神交談'而生起心的傲慢。尊者,這是我具有的第七種稀有未曾有之法。" "尊者,關於世尊所說的五種結使,我觀察不到自己還有任何未斷除的。尊者,這是我具有的第八種稀有未曾有之法。尊者,這些就是我具有的八種稀有未曾有之法。但是我不知道世尊說我具足哪八種稀有未曾有之法。" 於是那位比丘在象村居士烏格的住處接受供養后,從座位起身離去。那位比丘在午後托缽返回后,走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的那位比丘把與象村居士烏格的所有談話內容都告訴了世尊。 "善哉!善哉!比丘!像村居士烏格若要正確回答,就應該如此回答。比丘,我說象村居士烏格具足的正是這八種稀有未曾有之法。比丘,你要記住象村居士烏格具足這八種稀有未曾有之法。"第二經。
  2. 第一·訶諦經

『『Anacchariyaṃ kho pana, bhante, saṅghe nimantite devatā upasaṅkamitvā ārocenti – 『asuko, gahapati, bhikkhu ubhatobhāgavimutto asuko paññāvimutto asuko kāyasakkhī asuko diṭṭhippatto [diṭṭhappatto (ka.)] asuko saddhāvimutto asuko dhammānusārī asuko saddhānusārī asuko sīlavā kalyāṇadhammo asuko dussīlo pāpadhammo』ti. Saṅghaṃ kho panāhaṃ, bhante, parivisanto nābhijānāmi evaṃ cittaṃ uppādento – 『imassa vā thokaṃ demi imassa vā bahuka』nti. Atha khvāhaṃ, bhante, samacittova demi. Ayaṃ kho me, bhante, chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti – 『svākkhāto, gahapati, bhagavatā dhammo』ti. Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, tā devatā evaṃ vademi – 『vadeyyātha vā evaṃ kho tumhe devatā no vā vadeyyātha, atha kho svākkhāto bhagavatā dhammo』ti. Na kho panāhaṃ, bhante, abhijānāmi tatonidānaṃ cittassa unnatiṃ – 『maṃ tā devatā upasaṅkamanti, ahaṃ vā devatāhi saddhiṃ sallapāmī』ti. Ayaṃ kho me, bhante, sattamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

『『Sace kho panāhaṃ, bhante, bhagavato paṭhamataraṃ kālaṃ kareyyaṃ, anacchariyaṃ kho panetaṃ yaṃ maṃ bhagavā evaṃ byākareyya – 『natthi taṃ saṃyojanaṃ yena saṃyutto uggo gahapati hatthigāmako puna imaṃ lokaṃ āgaccheyyā』ti. Ayaṃ kho me, bhante, aṭṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. Ime kho me, bhante, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti. Na ca kho ahaṃ jānāmi – katamehi cāhaṃ aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato』』ti.

『『Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino hatthigāmakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā hatthigāmakena saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi.

『『Sādhu sādhu, bhikkhu! Yathā taṃ uggo gahapati hatthigāmako sammā byākaramāno byākareyya, imeheva kho bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati hatthigāmako mayā byākato. Imehi ca pana, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ hatthigāmakaṃ dhārehī』』ti. Dutiyaṃ.

  1. Paṭhamahatthakasuttaṃ

"尊者,當僧團被邀請時,天神來到我這裡告知:'居士,這位比丘是俱分解脫者,這位是慧解脫者,這位是身證者,這位是見至者,這位是信解脫者,這位是隨法行者,這位是隨信行者,這位是持戒具善法者,這位是破戒惡法者。'尊者,當我供養僧團時,我不覺得生起這樣的心念:'我給這人少些,給那人多些。'相反,尊者,我以平等心佈施。尊者,這是我具有的第六種稀有未曾有之法。" "尊者,天神來到我這裡告知:'居士,世尊所說之法善說。'尊者,當天神這樣說時,我對他們如是說:'你們天神這樣說也好,不這樣說也好,世尊所說之法確實是善說。'尊者,我不覺得因為'那些天神來親近我'或'我與天神交談'而生起心的傲慢。尊者,這是我具有的第七種稀有未曾有之法。" "尊者,如果我比世尊先死去,那麼世尊這樣說我並不稀奇:'象村居士烏格已沒有任何結使會使他再回到這個世間。'尊者,這是我具有的第八種稀有未曾有之法。尊者,這些就是我具有的八種稀有未曾有之法。但是我不知道世尊說我具足哪八種稀有未曾有之法。" 於是那位比丘在象村居士烏格的住處接受供養后,從座位起身離去。那位比丘在午後托缽返回后,走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的那位比丘把與象村居士烏格的所有談話內容都告訴了世尊。 "善哉!善哉!比丘!像村居士烏格若要正確回答,就應該如此回答。比丘,我說象村居士烏格具足的正是這八種稀有未曾有之法。比丘,你要記住象村居士烏格具足這八種稀有未曾有之法。"第二經。 3. 第一·訶諦經

  1. Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – 『『sattahi , bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha. Katamehi sattahi? Saddho hi, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; hirīmā, bhikkhave, hatthako āḷavako; ottappī, bhikkhave, hatthako āḷavako; bahussuto, bhikkhave, hatthako āḷavako; cāgavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako – imehi kho, bhikkhave, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethā』』ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.

Atha kho aññataro bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena hatthakassa āḷavakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho hatthako āḷavako yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ so bhikkhu etadavoca –

『『Sattahi kho tvaṃ, āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katamehi sattahi? 『Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā…pe… hirimā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako』ti. Imehi kho tvaṃ, āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato』』ti. 『『Kaccittha, bhante, na koci gihī ahosi odātavasano』』ti? 『『Na hettha, āvuso , koci gihī ahosi odātavasano』』ti. 『『Sādhu, bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasano』』ti.

Atha kho so bhikkhu hatthakassa āḷavakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi . Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca –

『『Idhāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena hatthakassa āḷavakassa nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃ. Atha kho, bhante, hatthako āḷavako yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ, bhante, hatthakaṃ āḷavakaṃ etadavacaṃ – 『sattahi kho tvaṃ, āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katamehi sattahi? Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā…pe… hirimā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavakoti. Imehi kho tvaṃ, āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato』ti.

『『Evaṃ vutte, bhante, hatthako maṃ etadavoca – 『kaccittha, bhante, na koci gihī ahosi odātavasano』ti? 『Na hettha, āvuso, koci gihī ahosi odātavasano』ti. 『Sādhu, bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasano』』』ti.

『『Sādhu sādhu, bhikkhu! Appiccho so, bhikkhu, kulaputto . Santeyeva attani kusaladhamme na icchati parehi ñāyamāne [paññāpayamāne (ka.)]. Tena hi tvaṃ, bhikkhu, imināpi aṭṭhamena acchariyena abbhutena dhammena samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārehi, yadidaṃ appicchatāyā』』ti. Tatiyaṃ.

  1. Dutiyahatthakasuttaṃ

  2. Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Atha kho hatthako āḷavako pañcamattehi upāsakasatehi parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ bhagavā etadavoca – 『『mahatī kho tyāyaṃ, hatthaka, parisā. Kathaṃ pana tvaṃ, hatthaka, imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāsī』』ti? 『『Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni [a. ni. 4.32; dī. ni.

  3. 有一時,世尊住在阿拉毗(現今印度北方邦)阿伽拉瓦塔寺。在那裡,世尊對比丘們說:"諸比丘,你們當知阿拉毗的訶諦具足七種稀有未曾有之法。是哪七種?諸比丘,阿拉毗的訶諦有信;諸比丘,阿拉毗的訶諦持戒;諸比丘,阿拉毗的訶諦有慚;諸比丘,阿拉毗的訶諦有愧;諸比丘,阿拉毗的訶諦多聞;諸比丘,阿拉毗的訶諦有施;諸比丘,阿拉毗的訶諦有慧。諸比丘,你們當知阿拉毗的訶諦具足這七種稀有未曾有之法。"世尊說了這些。善逝說完此話后,從座位起身進入精舍。 其時,有一位比丘在上午,著衣持缽,前往阿拉毗的訶諦的住所。到達后,坐在預備好的座位上。這時,阿拉毗的訶諦走近那位比丘,走近後向那位比丘禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的阿拉毗的訶諦,那位比丘對他如是說: "賢友,世尊已宣說你具足七種稀有未曾有之法。是哪七種?'諸比丘,阿拉毗的訶諦有信;持戒...有慚...有愧...多聞...有施...有慧。'賢友,世尊說你具足這七種稀有未曾有之法。""尊者,這裡沒有任何穿白衣的在家人在場嗎?""賢友,這裡確實沒有任何穿白衣的在家人在場。""尊者,很好,這裡沒有任何穿白衣的在家人在場。" 於是那位比丘在阿拉毗的訶諦的住處接受供養后,從座位起身離去。那位比丘在午後托缽返回后,走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的那位比丘對世尊如是說: "世尊,我今天上午,著衣持缽,前往阿拉毗的訶諦的住所。到達后,坐在預備好的座位上。世尊,這時阿拉毗的訶諦走近我,走近後向我禮敬,然後坐在一旁。世尊,我對坐在一旁的阿拉毗的訶諦如是說:'賢友,世尊已宣說你具足七種稀有未曾有之法。是哪七種?諸比丘,阿拉毗的訶諦有信;持戒...有慚...有愧...多聞...有施...有慧。賢友,世尊說你具足這七種稀有未曾有之法。'" "世尊,說了這話后,訶諦對我如是說:'尊者,這裡沒有任何穿白衣的在家人在場嗎?''賢友,這裡確實沒有任何穿白衣的在家人在場。''尊者,很好,這裡沒有任何穿白衣的在家人在場。'" "善哉!善哉!比丘!那善男子寡慾。雖有功德,但不願讓他人知道。因此,比丘,你要記住阿拉毗的訶諦還具足這第八種稀有未曾有之法,即是寡慾。"第三經。

  4. 第二·訶諦經
  5. 有一時,世尊住在阿拉毗阿伽拉瓦塔寺。這時,阿拉毗的訶諦與約五百位優婆塞一起走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。世尊對坐在一旁的阿拉毗的訶諦如是說:"訶諦,你有這麼大的隨眾。訶諦,你是如何攝受這麼大的眾會的?""世尊所說的

3.313] cattāri saṅgahavatthūni, tehāhaṃ [tenāhaṃ (sī.)] imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāmi. Ahaṃ, bhante, yaṃ jānāmi – 『ayaṃ dānena saṅgahetabbo』ti, taṃ dānena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – 『ayaṃ peyyavajjena saṅgahetabbo』ti, taṃ peyyavajjena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – 『ayaṃ atthacariyāya saṅgahetabbo』ti, taṃ atthacariyāya saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – 『ayaṃ samānattatāya saṅgahetabbo』ti, taṃ samānattatāya saṅgaṇhāmi. Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Daliddassa kho no tathā sotabbaṃ maññantī』』ti. 『『Sādhu sādhu, hatthaka! Yoni kho tyāyaṃ, hatthaka, mahatiṃ parisaṃ saṅgahetuṃ. Ye hi keci, hatthaka, atītamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ. Yepi hi keci, hatthaka, anāgatamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti , sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti. Yepi hi keci, hatthaka, etarahi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhanti, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhantī』』ti.

Atha kho hatthako āḷavako bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi . Atha kho bhagavā acirapakkante hatthake āḷavake bhikkhū āmantesi – 『『aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha. Katamehi aṭṭhahi? Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā, bhikkhave…pe… hirīmā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; appiccho, bhikkhave, hatthako āḷavako. Imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethā』』ti. Catutthaṃ.

  1. Mahānāmasuttaṃ

四攝事,我用這些來攝受這麼大的眾會。世尊,我知道:'這個人應以佈施來攝受',就以佈施來攝受他;我知道:'這個人應以愛語來攝受',就以愛語來攝受他;我知道:'這個人應以利行來攝受',就以利行來攝受他;我知道:'這個人應以同事來攝受',就以同事來攝受他。而且,世尊,我家中有財富。貧窮者的話不會這樣被聽從。""善哉!善哉!訶諦!你善於攝受這麼大的眾會。訶諦,凡是過去時攝受大眾會的人,他們都是用這四攝事來攝受大眾會。訶諦,凡是未來時將要攝受大眾會的人,他們都將用這四攝事來攝受大眾會。訶諦,凡是現在正在攝受大眾會的人,他們都是用這四攝事來攝受大眾會。" 於是阿拉毗的訶諦被世尊以法語開示、教導、激勵、鼓舞后,從座位起身,向世尊禮敬,右繞后離去。這時,在阿拉毗的訶諦離去不久,世尊召集比丘們說:"諸比丘,你們當知阿拉毗的訶諦具足八種稀有未曾有之法。是哪八種?諸比丘,阿拉毗的訶諦有信;諸比丘,持戒...有慚...有愧...多聞...有施...有慧;諸比丘,阿拉毗的訶諦寡慾。諸比丘,你們當知阿拉毗的訶諦具足這八種稀有未曾有之法。"第四經。 5. 摩訶男經

  1. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – 『『kittāvatā nu kho, bhante, upāsako hotī』』ti? 『『Yato kho, mahānāma, buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti; ettāvatā kho, mahānāma, upāsako hotī』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako sīlavā hotī』』ti? 『『Yato kho, mahānāma , upāsako pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti; ettāvatā kho, mahānāma, upāsako sīlavā hotī』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā』』ti? 『『Yato kho, mahānāma, upāsako attanāva saddhāsampanno hoti, no paraṃ saddhāsampadāya samādapeti [samādāpeti (?)]; attanāva sīlasampanno hoti, no paraṃ sīlasampadāya samādapeti; attanāva cāgasampanno hoti, no paraṃ cāgasampadāya samādapeti; attanāva bhikkhūnaṃ dassanakāmo hoti, no paraṃ bhikkhūnaṃ dassane samādapeti; attanāva saddhammaṃ sotukāmo hoti, no paraṃ saddhammassavane samādapeti; attanāva sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, no paraṃ dhammadhāraṇāya samādapeti; attanāva sutānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, no paraṃ atthūpaparikkhāya samādapeti; attanāva atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, no paraṃ dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, mahānāma, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā』』ti? 『『Yato kho, mahānāma, upāsako attanā ca saddhāsampanno hoti, parañca saddhāsampadāya samādapeti; attanā ca sīlasampanno hoti, parañca sīlasampadāya samādapeti; attanā ca cāgasampanno hoti, parañca cāgasampadāya samādapeti; attanā ca bhikkhūnaṃ dassanakāmo hoti, parañca bhikkhūnaṃ dassane samādapeti; attanā ca saddhammaṃ sotukāmo hoti, parañca saddhammassavane samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, parañca dhammadhāraṇāya samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, parañca atthūpaparikkhāya samādapeti, attanā ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, parañca dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, mahānāma, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā』』ti. Pañcamaṃ.

  1. Jīvakasuttaṃ

  2. 有一時,世尊住在釋迦族迦毗羅衛城(現今尼泊爾藍毗尼附近)尼拘律園。這時,釋迦族人摩訶男走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的釋迦族人摩訶男對世尊如是說:"世尊,如何才算是優婆塞?""摩訶男,當他皈依佛、皈依法、皈依僧時,摩訶男,這樣就算是優婆塞。" "世尊,如何優婆塞才算是持戒?""摩訶男,當優婆塞遠離殺生、遠離不與取、遠離欲邪行、遠離妄語、遠離飲酒放逸處;摩訶男,這樣優婆塞就算是持戒。" "世尊,如何優婆塞才算是為自利而行,而不為利他?""摩訶男,當優婆塞自己具足信心,而不勸導他人成就信心;自己具足戒行,而不勸導他人成就戒行;自己具足佈施,而不勸導他人成就佈施;自己欲見比丘,而不勸導他人去見比丘;自己欲聞正法,而不勸導他人聽聞正法;自己能憶持所聞之法,而不勸導他人憶持法;自己探究所聞之法義,而不勸導他人探究義理;自己了知義理、了知法義而依法修行,而不勸導他人依法修行。摩訶男,這樣優婆塞就算是為自利而行,而不為利他。" "世尊,如何優婆塞才算是既為自利又為利他而行?""摩訶男,當優婆塞自己具足信心,也勸導他人成就信心;自己具足戒行,也勸導他人成就戒行;自己具足佈施,也勸導他人成就佈施;自己欲見比丘,也勸導他人去見比丘;自己欲聞正法,也勸導他人聽聞正法;自己能憶持所聞之法,也勸導他人憶持法;自己探究所聞之法義,也勸導他人探究義理;自己了知義理、了知法義而依法修行,也勸導他人依法修行。摩訶男,這樣優婆塞就算是既為自利又為利他而行。"第五經。

  3. 耆婆經

  4. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati jīvakambavane. Atha kho jīvako komārabhacco yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jīvako komārabhacco bhagavantaṃ etadavoca – 『『kittāvatā nu kho, bhante, upāsako hotī』』ti? 『『Yato kho, jīvaka, buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti; ettāvatā kho jīvaka, upāsako hotī』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako sīlavā hotī』』ti? 『『Yato kho, jīvaka, upāsako pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti; ettāvatā kho, jīvaka, upāsako sīlavā hotī』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā』』ti? 『『Yato kho, jīvaka, upāsako attanāva saddhāsampanno hoti, no paraṃ saddhāsampadāya samādapeti…pe… attanāva atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, no paraṃ dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, jīvaka, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā』』ti.

『『Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā』』ti? 『『Yato kho, jīvaka, upāsako attanā ca saddhāsampanno hoti, parañca saddhāsampadāya samādapeti; attanā ca sīlasampanno hoti, parañca sīlasampadāya samādapeti; attanā ca cāgasampanno hoti, parañca cāgasampadāya samādapeti; attanā ca bhikkhūnaṃ dassanakāmo hoti, parañca bhikkhūnaṃ dassane samādapeti; attanā ca saddhammaṃ sotukāmo hoti, parañca saddhammassavane samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, parañca dhammadhāraṇāya samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, parañca atthūpaparikkhāya samādapeti; attanā ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, parañca dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, jīvaka, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā』』ti. Chaṭṭhaṃ.

  1. Paṭhamabalasuttaṃ

  2. 『『Aṭṭhimāni , bhikkhave, balāni. Katamāni aṭṭha? Ruṇṇabalā, bhikkhave, dārakā, kodhabalā mātugāmā, āvudhabalā corā, issariyabalā rājāno, ujjhattibalā bālā, nijjhattibalā paṇḍitā, paṭisaṅkhānabalā bahussutā, khantibalā samaṇabrāhmaṇā – imāni kho, bhikkhave, aṭṭha balānī』』ti. Sattamaṃ.

  3. Dutiyabalasuttaṃ

  4. Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca – 『『kati nu kho, sāriputta, khīṇāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti? 『『Aṭṭha, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Katamāni aṭṭha? [a. ni. 10.90; paṭi. ma.

  1. 有一時,世尊住在王舍城(現今印度比哈爾邦王舍城)耆婆庵婆林。這時,醫童耆婆走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。坐在一旁的醫童耆婆對世尊如是說:"世尊,如何才算是優婆塞?""耆婆,當他皈依佛、皈依法、皈依僧時,耆婆,這樣就算是優婆塞。" "世尊,如何優婆塞才算是持戒?""耆婆,當優婆塞遠離殺生...乃至...遠離飲酒放逸處;耆婆,這樣優婆塞就算是持戒。" "世尊,如何優婆塞才算是為自利而行,而不為利他?""耆婆,當優婆塞自己具足信心,而不勸導他人成就信心...乃至...自己了知義理、了知法義而依法修行,而不勸導他人依法修行。耆婆,這樣優婆塞就算是為自利而行,而不為利他。" "世尊,如何優婆塞才算是既為自利又為利他而行?""耆婆,當優婆塞自己具足信心,也勸導他人成就信心;自己具足戒行,也勸導他人成就戒行;自己具足佈施,也勸導他人成就佈施;自己欲見比丘,也勸導他人去見比丘;自己欲聞正法,也勸導他人聽聞正法;自己能憶持所聞之法,也勸導他人憶持法;自己探究所聞之法義,也勸導他人探究義理;自己了知義理、了知法義而依法修行,也勸導他人依法修行。耆婆,這樣優婆塞就算是既為自利又為利他而行。"第六經。
  2. 第一·力經
  3. "諸比丘,有此八種力。是哪八種?諸比丘,小兒以啼哭為力,女人以瞋怒為力,盜賊以武器為力,國王以權勢為力,愚者以抱怨為力,智者以思考為力,多聞者以思慮為力,沙門婆羅門以忍耐為力。諸比丘,這就是八種力。"第七經。
  4. 第二·力經
  5. 這時,尊者舍利弗走近世尊所在處,走近後向世尊禮敬,然後坐在一旁。世尊對坐在一旁的尊者舍利弗如是說:"舍利弗,漏盡比丘有幾種力,具足這些力的漏盡比丘可以宣稱諸漏已盡:'我的諸漏已盡'?""世尊,漏盡比丘有八種力,具足這些力的漏盡比丘可以宣稱諸漏已盡:'我的諸漏已盡'。" "是哪八種?

2.44] Idha, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saṅkhārā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti. Yampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saṅkhārā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti, idampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Puna caparaṃ, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aṅgārakāsūpamā kāmā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti. Yampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno aṅgārakāsūpamā kāmā yathābhūtaṃ sammappaññāya sudiṭṭhā honti, idampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Puna caparaṃ, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno vivekaninnaṃ cittaṃ hoti vivekapoṇaṃ vivekapabbhāraṃ vivekaṭṭhaṃ nekkhammābhirataṃ byantibhūtaṃ sabbaso āsavaṭṭhāniyehi dhammehi. Yampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno vivekaninnaṃ cittaṃ hoti vivekapoṇaṃ vivekapabbhāraṃ vivekaṭṭhaṃ nekkhammābhirataṃ byantibhūtaṃ sabbaso āsavaṭṭhāniyehi dhammehi, idampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Puna caparaṃ, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā honti subhāvitā, idampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Puna caparaṃ, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno cattāro iddhipādā bhāvitā honti subhāvitā…pe… pañcindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni…pe… satta bojjhaṅgā bhāvitā honti subhāvitā…pe… ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvito hoti subhāvito. Yampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvito hoti subhāvito, idampi, bhante, khīṇāsavassa bhikkhuno balaṃ hoti, yaṃ balaṃ āgamma khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti.

『『Imāni kho, bhante, aṭṭha khīṇāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khīṇāsavo bhikkhu āsavānaṃ khayaṃ paṭijānāti – 『khīṇā me āsavā』』』ti. Aṭṭhamaṃ.

  1. Akkhaṇasuttaṃ

  2. 『『『Khaṇakicco loko, khaṇakicco loko』ti, bhikkhave, assutavā puthujjano bhāsati, no ca kho so jānāti khaṇaṃ vā akkhaṇaṃ vā. Aṭṭhime, bhikkhave, akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya. Katame aṭṭha? Idha, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā, dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito; ayañca puggalo nirayaṃ upapanno hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.

『『Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā, dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito; ayañca puggalo tiracchānayoniṃ upapanno hoti…pe….

『『Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo pettivisayaṃ upapanno hoti…pe….

『『Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo aññataraṃ dīghāyukaṃ devanikāyaṃ upapanno hoti…pe….

『『Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo paccantimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti aviññātāresu milakkhesu [milakkhūsu (syā. ka.) dī. ni.

2.44] "大德,在此,對於漏盡比丘來說,通過如實正慧,一切諸行都被清楚地看到是無常的。大德,漏盡比丘通過如實正慧看到一切諸行是無常,這是漏盡比丘的力量,依靠這力量,漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。" "再者,大德,對於漏盡比丘來說,通過如實正慧,諸欲如同火坑被清楚地看到。大德,漏盡比丘通過如實正慧看到諸欲如同火坑,這也是漏盡比丘的力量,依靠這力量,漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。" "再者,大德,漏盡比丘的心傾向於遠離、趨向遠離、倚重遠離、安住于遠離、樂於出離,完全脫離一切漏的住處之法。大德,漏盡比丘的心傾向於遠離、趨向遠離、倚重遠離、安住于遠離、樂於出離,完全脫離一切漏的住處之法,這也是漏盡比丘的力量,依靠這力量,漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。" "再者,大德,漏盡比丘已修習、善修四念住。大德,漏盡比丘已修習、善修四念住,這也是漏盡比丘的力量,依靠這力量,漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。" "再者,大德,漏盡比丘已修習、善修四神足...已修習、善修五根...已修習、善修七覺支...已修習、善修八正道。大德,漏盡比丘已修習、善修八正道,這也是漏盡比丘的力量,依靠這力量,漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。" "大德,這些就是漏盡比丘的八種力量,具足這些力量的漏盡比丘宣稱諸漏已盡——'我的諸漏已盡'。"第八。 9. 非時經 29. "諸比丘,'世間講求時機,世間講求時機',無聞凡夫如是說,但他不知何為時機,何為非時。諸比丘,這八種是修習梵行的非時不當之時。是哪八種?諸比丘,在此,如來、應供、正等正覺、明行足、善逝、世間解、無上士、調御丈夫、天人師、佛、世尊出現於世間,法被宣說,導向寂靜、趣向涅槃、到達正覺、善逝所說;而此人生於地獄。諸比丘,這是修習梵行的第一個非時不當之時。" "再者,諸比丘,如來出現於世間...天人師、佛、世尊,法被宣說,導向寂靜、趣向涅槃、到達正覺、善逝所說;而此人生於畜生道..." "再者,諸比丘...而此人生於餓鬼界..." "再者,諸比丘...而此人生於某長壽天眾中..." "再者,諸比丘...而此人生於邊地,在那裡有無知的異族人..."

3.358], yattha natthi gati bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ…pe… pañcamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.

『『Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti micchādiṭṭhiko viparītadassano – 『natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammā paṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī』ti…pe….

『『Puna caparaṃ, bhikkhave…pe… ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti , so ca hoti duppañño jaḷo eḷamūgo appaṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, sattamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya.

『『Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgato ca loke anuppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca na desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito. Ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti paññavā ajaḷo aneḷamūgo paṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, aṭṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. 『Ime kho, bhikkhave, aṭṭha akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya』』』.

『『Ekova kho, bhikkhave, khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāya. Katamo eko? Idha, bhikkhave, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito. Ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti paññavā ajaḷo aneḷamūgo paṭibalo subhāsitadubbhāsitassa atthamaññātuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, ekova khaṇo ca samayo ca brahmacariyavāsāyā』』ti.

『『Manussalābhaṃ [manussalokaṃ (syā.)] laddhāna, saddhamme suppavedite;

Ye khaṇaṃ nādhigacchanti, atināmenti te khaṇaṃ.

『『Bahū hi akkhaṇā vuttā, maggassa antarāyikā;

Kadāci karahaci loke, uppajjanti tathāgatā.

『『Tayidaṃ [tassidaṃ (ka.)] sammukhībhūtaṃ, yaṃ lokasmiṃ sudullabhaṃ;

Manussapaṭilābho ca, saddhammassa ca desanā;

Alaṃ vāyamituṃ tattha, attakāmena [atthakāmena (sī. syā. ka.)] jantunā.

『『Kathaṃ vijaññā saddhammaṃ, khaṇo ve [vo (syā.)] mā upaccagā;

Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.

『『Idha ce naṃ virādheti, saddhammassa niyāmataṃ [niyāmitaṃ (syā.)];

Vāṇijova atītattho, cirattaṃ [cirantaṃ (ka.)] anutapissati.

『『Avijjānivuto poso, saddhammaṃ aparādhiko;

Jātimaraṇasaṃsāraṃ, ciraṃ paccanubhossati.

『『Ye ca laddhā manussattaṃ, saddhamme suppavedite;

Akaṃsu satthu vacanaṃ, karissanti karonti vā.

『『Khaṇaṃ paccaviduṃ loke, brahmacariyaṃ anuttaraṃ;

Ye maggaṃ paṭipajjiṃsu, tathāgatappaveditaṃ.

『『Ye saṃvarā cakkhumatā, desitādiccabandhunā;

Tesu [tesaṃ (ka.)] gutto sadā sato, vihare anavassuto.

『『Sabbe anusaye chetvā, māradheyyaparānuge;

Te ve pāraṅgatā [pāragatā (sī. syā. pī.)] loke, ye pattā āsavakkhaya』』nti. navamaṃ;

  1. Anuruddhamahāvitakkasuttaṃ

3.358] ...比丘、比丘尼、優婆塞、優婆夷無法前往之處...這是修習梵行的第五個非時不當之時。 "再者,諸比丘...而此人生於中國(印度中原),但他持邪見,見解顛倒:'無施無供,無有祭祀,無善惡業的果報,無此世,無他世,無父無母,無化生眾生,世間無沙門婆羅門正行正道、以自身智證此世他世而為人宣說者'..." "再者,諸比丘...而此人生於中國(印度中原),但他愚鈍、遲鈍、啞癡,不能理解善說惡說的意義。諸比丘,這是修習梵行的第七個非時不當之時。" "再者,諸比丘,如來、應供、正等正覺...天人師、佛、世尊未出現於世間。法未被宣說,導向寂靜、趣向涅槃、到達正覺、善逝所說。而此人生於中國(印度中原),他有智慧,不愚鈍,不啞癡,能夠理解善說惡說的意義。諸比丘,這是修習梵行的第八個非時不當之時。諸比丘,這些就是修習梵行的八種非時不當之時。" "諸比丘,只有一個是修習梵行的時機與時節。是哪一個?諸比丘,在此,如來、應供、正等正覺、明行足、善逝、世間解、無上士、調御丈夫、天人師、佛、世尊出現於世間。法被宣說,導向寂靜、趣向涅槃、到達正覺、善逝所說。而此人生於中國(印度中原),他有智慧,不愚鈍,不啞癡,能夠理解善說惡說的意義。諸比丘,這就是修習梵行唯一的時機與時節。" "已得人身時,正法善說時, 未能把握機,錯失良機者。 非時已說多,為道之障礙, 如來出世間,時復一時有。 當面此稀有,世間難得事, 得生為人身,正法得宣說; 欲求自利者,應當勤精進。 如何知正法?莫錯失良機, 錯過時機者,墮獄長憂悲。 若於此錯失,正法決定性, 如商錯時機,長久生悔恨。 為無明所覆,違犯于正法, 生死輪迴中,長久受其報。 若得為人身,正法善說時, 隨佛教奉行,當行今正行。 知世時機者,無上梵行道, 皆入于聖道,如來所宣說。 具眼者所說,日親所教誡, 諸防護之法,常念護持行。 斷盡隨眠結,魔境隨從者, 彼等度世間,已得漏盡者。"第九。 10. 阿那律大思惟經

  1. Ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā anuruddho cetīsu viharati pācīnavaṃsadāye. Atha kho āyasmato anuruddhassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – 『『appicchassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ dhammo , nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ [upaṭṭhitasatissāyaṃ (sī. syā. pī.)] dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa [muṭṭhasatissa (sī. syā. pī.)]; samāhitassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā』』ti.

Atha kho bhagavā āyasmato anuruddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya; evamevaṃ – bhaggesu suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye antarahito cetīsu pācīnavaṃsadāye āyasmato anuruddhassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho anuruddho bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ

Nisinnaṃ kho āyasmantaṃ anuruddhaṃ bhagavā etadavoca –

『『Sādhu sādhu, anuruddha! Sādhu kho tvaṃ, anuruddha, (yaṃ taṃ mahāpurisavitakkaṃ) [satta mahāpurisavitakke (sī. pī.) dī. ni. 3.358] vitakkesi – 『appicchassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa; samāhitassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā』ti. Tena hi tvaṃ, anuruddha, imampi aṭṭhamaṃ mahāpurisavitakkaṃ vitakkehi – 『nippapañcārāmassāyaṃ dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino』』』ti.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva [yāvade (saṃ. ni.

  1. 一時,世尊住在跋祇國僧塔摩揭羅山的貝薩咖羅瓦那鹿野苑。那時,尊者阿那律住在支提國東竹林。 當時,尊者阿那律獨處靜思時,心中生起如此思惟:"此法是為少欲者,非為多欲者;此法是為知足者,非為不知足者;此法是為遠離者,非為喜群集者;此法是為精進者,非為懈怠者;此法是為具念者,非為失念者;此法是為定者,非為不定者;此法是為有慧者,非為無慧者。" 那時,世尊以心知阿那律心中的思惟,如同力士伸屈其臂或屈伸其臂那樣迅速,在跋祇國僧塔摩揭羅山的貝薩咖羅瓦那鹿野苑消失,出現在支提國東竹林尊者阿那律面前。世尊坐在所設的座位上。尊者阿那律禮敬世尊后,坐在一旁。 世尊對坐在一旁的尊者阿那律說: "善哉!善哉!阿那律!阿那律,你思惟這些(大人思惟)實在很好——'此法是為少欲者,非為多欲者;此法是為知足者,非為不知足者;此法是為遠離者,非為喜群集者;此法是為精進者,非為懈怠者;此法是為具念者,非為失念者;此法是為定者,非為不定者;此法是為有慧者,非為無慧者。'因此,阿那律,你也應當思惟這第八種大人思惟——'此法是為不戲論、樂不戲論者,非為喜戲論、樂戲論者。'" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你隨意..."

2.152)] ākaṅkhissasi, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi, vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha , yāvadeva ākaṅkhissasi, pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharissasi sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedissasi yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – 『upekkhako satimā sukhavihārī』ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, tato tvaṃ, anuruddha, yāvadeva ākaṅkhissasi, sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharissasi.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā nānārattānaṃ dussānaṃ dussakaraṇḍako pūro; evamevaṃ te paṃsukūlacīvaraṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā sālīnaṃ odano vicitakāḷako anekasūpo anekabyañjano; evamevaṃ te piṇḍiyālopabhojanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā kūṭāgāraṃ ullittāvalittaṃ nivātaṃ phusitaggaḷaṃ pihitavātapānaṃ; evamevaṃ te rukkhamūlasenāsanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha , seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā pallaṅko gonakatthato paṭikatthato paṭalikatthato kadalimigapavarapaccattharaṇo [kādali… paccattharaṇo (sī.)] sauttaracchado ubhatolohitakūpadhāno; evamevaṃ te tiṇasanthārakasayanāsanaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa.

『『Yato kho tvaṃ, anuruddha, ime ca aṭṭha mahāpurisavitakke vitakkessasi, imesañca catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī bhavissasi akicchalābhī akasiralābhī, tato tuyhaṃ, anuruddha, seyyathāpi nāma gahapatissa vā gahapatiputtassa vā nānābhesajjāni, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ; evamevaṃ te pūtimuttabhesajjaṃ khāyissati santuṭṭhassa viharato ratiyā aparitassāya phāsuvihārāya okkamanāya nibbānassa. Tena hi tvaṃ, anuruddha, āyatikampi vassāvāsaṃ idheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihareyyāsī』』ti. 『『Evaṃ, bhante』』ti kho āyasmā anuruddho bhagavato paccassosi.

2.152] "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你隨意想要時,即能離諸欲,離不善法,有尋有伺,由離生喜樂,成就初禪而住。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你隨意想要時,即能尋伺寂止,內心清凈,心一境性,無尋無伺,由定生喜樂,成就第二禪而住。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你隨意想要時,即能離喜,住于舍,具念正知,以身受樂,正如聖者所說的'具舍念樂住',成就第三禪而住。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你隨意想要時,即能斷樂斷苦,先前的喜憂已滅,不苦不樂,舍念清凈,成就第四禪而住。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你將容易獲得這四種增上心的現法樂住,不費功夫,不感困難。那時,阿那律,就如同居士或居士子有一箱裝滿各色布料,同樣地,你將視糞掃衣如是,安住于知足,為樂,無恐懼,安住,趣向涅槃。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你將容易獲得這四種增上心的現法樂住,不費功夫,不感困難。那時,阿那律,就如同居士或居士子有精米飯,去除黑粒,配以眾多湯菜,同樣地,你將視乞食如是,安住于知足,為樂,無恐懼,安住,趣向涅槃。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你將容易獲得這四種增上心的現法樂住,不費功夫,不感困難。那時,阿那律,就如同居士或居士子有塗抹精美、防風、門閂牢固、窗戶緊閉的重樓,同樣地,你將視樹下住處如是,安住于知足,為樂,無恐懼,安住,趣向涅槃。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你將容易獲得這四種增上心的現法樂住,不費功夫,不感困難。那時,阿那律,就如同居士或居士子有鋪設長毛毯、繡花毯、鹿皮毯、優質鹿皮毯、帶頂蓋及兩端紅枕的床榻,同樣地,你將視草敷臥具如是,安住于知足,為樂,無恐懼,安住,趣向涅槃。" "阿那律,當你思惟這八種大人思惟時,你將容易獲得這四種增上心的現法樂住,不費功夫,不感困難。那時,阿那律,就如同居士或居士子有各種藥品,如酥、生酥、油、蜜、糖蜜,同樣地,你將視陳棄尿藥如是,安住于知足,為樂,無恐懼,安住,趣向涅槃。因此,阿那律,在未來的雨安居,你也應當就在這支提國東竹林安住。""是的,大德。"尊者阿那律如此回答世尊。

Atha kho bhagavā āyasmantaṃ anuruddhaṃ iminā ovādena ovaditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – cetīsu pācīnavaṃsadāye antarahito bhaggesu suṃsumāragire bhesakaḷāvane migadāye pāturahosīti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – 『『aṭṭha kho, bhikkhave, mahāpurisavitakke desessāmi, taṃ suṇātha…pe… katame ca, bhikkhave, aṭṭha mahāpurisavitakkā? Appicchassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassa; santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa; pavivittassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa; āraddhavīriyassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa; upaṭṭhitassatissāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa; samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa; paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassa; nippapañcārāmassāyaṃ, bhikkhave, dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino』』.

『『『Appicchassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu appiccho samāno 『appicchoti maṃ jāneyyu』nti na icchati, santuṭṭho samāno 『santuṭṭhoti maṃ jāneyyu』nti na icchati, pavivitto samāno 『pavivittoti maṃ jāneyyu』nti na icchati, āraddhavīriyo samāno 『āraddhavīriyoti maṃ jāneyyu』nti na icchati, upaṭṭhitassati samāno 『upaṭṭhitassatīti maṃ jāneyyu』nti na icchati, samāhito samāno 『samāhitoti maṃ jāneyyu』nti na icchati, paññavā samāno 『paññavāti maṃ jāneyyu』nti na icchati, nippapañcārāmo samāno 『nippapañcārāmoti maṃ jāneyyu』nti na icchati. 『Appicchassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo mahicchassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu santuṭṭho hoti itarītaracīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. 『Santuṭṭhassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Pavivittassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhuno pavivittassa viharato bhavanti upasaṅkamitāro bhikkhū bhikkhuniyo upāsakā upāsikāyo rājāno rājamahāmattā titthiyā titthiyasāvakā. Tatra bhikkhu vivekaninnena cittena vivekapoṇena vivekapabbhārena vivekaṭṭhena nekkhammābhiratena aññadatthu uyyojanikapaṭisaṃyuttaṃyeva kathaṃ kattā [pavattā (ka.)] hoti. 『Pavivittassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Āraddhavīriyassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ, kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. 『Āraddhavīriyassāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Upaṭṭhitassatissāyaṃ , bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. 『Upaṭṭhitassatissāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo, muṭṭhassatissā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. 『Samāhitassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

於是世尊以此教誡教導尊者阿那律后,如同力士伸屈其臂或屈伸其臂那樣迅速,在支提國東竹林消失,出現在跋祇國僧塔摩揭羅山的貝薩咖羅瓦那鹿野苑。世尊坐在所設的座位上。坐下後,世尊對諸比丘說:"諸比丘,我將宣說八種大人思惟,你們且聽...諸比丘,什麼是八種大人思惟?諸比丘,此法是為少欲者,非為多欲者;諸比丘,此法是為知足者,非為不知足者;諸比丘,此法是為遠離者,非為喜群集者;諸比丘,此法是為精進者,非為懈怠者;諸比丘,此法是為具念者,非為失念者;諸比丘,此法是為定者,非為不定者;諸比丘,此法是為有慧者,非為無慧者;諸比丘,此法是為不戲論、樂不戲論者,非為喜戲論、樂戲論者。" "'諸比丘,此法是為少欲者,非為多欲者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘雖少欲,卻不欲人知'他是少欲者';雖知足,卻不欲人知'他是知足者';雖遠離,卻不欲人知'他是遠離者';雖精進,卻不欲人知'他是精進者';雖具念,卻不欲人知'他是具念者';雖入定,卻不欲人知'他是入定者';雖有慧,卻不欲人知'他是有慧者';雖樂不戲論,卻不欲人知'他是樂不戲論者'。'諸比丘,此法是為少欲者,非為多欲者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為知足者,非為不知足者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘對任何衣服、飲食、臥具、醫藥必需品都知足。'諸比丘,此法是為知足者,非為不知足者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為遠離者,非為喜群集者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,當比丘獨處時,有比丘、比丘尼、優婆塞、優婆夷、國王、大臣、外道、外道弟子前來拜訪。此時比丘以傾向遠離、趨向遠離、倚重遠離、安住遠離、樂於出離之心,只說引導他們離開的言論。'諸比丘,此法是為遠離者,非為喜群集者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為精進者,非為懈怠者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘為斷不善法,為具足善法而住,精進堅定,勇猛精進,于善法中不捨責任。'諸比丘,此法是為精進者,非為懈怠者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為具念者,非為失念者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘具足最上的念和明覺,能憶念、隨念長久以前所作、所說。'諸比丘,此法是為具念者,非為失念者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為定者,非為不定者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘離諸欲...成就第四禪而住。'諸比丘,此法是為定者,非為不定者',這就是為什麼這樣說。"

『『『Paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. 『Paññavato ayaṃ, bhikkhave, dhammo, nāyaṃ dhammo duppaññassā』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.

『『『Nippapañcārāmassāyaṃ , bhikkhave, dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino』ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhuno papañcanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati. 『Nippapañcārāmassāyaṃ, bhikkhave, dhammo, nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa papañcaratino』ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vutta』』nti.

Atha kho āyasmā anuruddho āyatikampi vassāvāsaṃ tattheva cetīsu pācīnavaṃsadāye vihāsi. Atha kho āyasmā anuruddho eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. 『『Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā』』ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā anuruddho arahataṃ ahosīti. Atha kho āyasmā anuruddho arahattappatto tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –

[theragā. 901-903] 『『Mama saṅkappamaññāya, satthā loke anuttaro;

Manomayena kāyena, iddhiyā upasaṅkami.

『『Yathā me ahu saṅkappo, tato uttari desayi;

Nippapañcarato buddho, nippapañcaṃ adesayi.

『『Tassāhaṃ dhammamaññāya, vihāsiṃ sāsane rato;

Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsana』』nti. dasamaṃ;

Gahapativaggo tatiyo.

"'諸比丘,此法是為有慧者,非為無慧者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘具足觀察生滅的智慧,具足聖者的洞察力,導向完全滅苦。'諸比丘,此法是為有慧者,非為無慧者',這就是為什麼這樣說。" "'諸比丘,此法是為不戲論、樂不戲論者,非為喜戲論、樂戲論者',為什麼這樣說?諸比丘,在此,比丘的心傾向於、信樂於、安住于、解脫於戲論的止息。'諸比丘,此法是為不戲論、樂不戲論者,非為喜戲論、樂戲論者',這就是為什麼這樣說。" 於是尊者阿那律在未來的雨安居也住在那支提國東竹林。那時,尊者阿那律獨處遠離,不放逸,熱誠,專注而住,不久即——爲了善男子正確地從在家出家而修梵行的最終目的——于現法中以自己的智慧證知、實現、成就而住。他了知:"生已盡,梵行已立,所作已辦,不受後有。"尊者阿那律成為阿羅漢之一。當尊者阿那律證得阿羅漢果時,他說出這些偈頌: "世間無上師,了知我所思, 以意所成身,神變來親近。 如我所思惟,更勝者開示, 樂離戲論佛,說示無戲論。 我知彼之法,樂住于教中, 三明皆證得,佛教已完成。"第十。 居士品第三。

Tassuddānaṃ –

Dve uggā dve ca hatthakā, mahānāmena jīvako;

Dve balā akkhaṇā vuttā, anuruddhena te dasāti.

其攝頌: 二優迦和二訶提迦,摩訶男與耆婆, 二力與非時說,阿那律共十經。