0099雜阿含經0995-1362c3.5st

（九九五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈問佛：

「阿練若比丘，　　住于空閑處， 　寂靜修梵行，　　於一坐而食， 　以何因緣故，　　顏色特鮮明。」

爾時，世尊說偈答言：

「於過去無憂，　　未來不欣樂， 　現在隨所得，　　正智繫念持， 　飯食繫念故，　　顏色常鮮澤， 　未來心馳想，　　過去追憂悔， 　愚癡火自煎，　　如雹斷生草。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（九九六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「不欲起憍慢，　　善自調其心， 　未曾修寂默，　　亦不入正受， 　處林而放逸，　　不度死彼岸。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ། མཚན་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། དགོན་པའི་དགེ་སློང་དབེན་པར་གནས། ། དབེན་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡི། ། ཞི་བར་གནས་ཤིང་ཐུན་གཅིག་ཟ། ། རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་མདངས་གསལ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། འདས་པ་ལ་ནི་མི་མྱ་ངན། །མ་འོངས་པ་ལ་དགའ་བ་མེད། ། ད་ལྟ་བྱུང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཤེས་བཞིན་དྲན་པས་ཟིན་པར་བྱ། ། ཟས་ལ་དྲན་པས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། །མདངས་ནི་རྟག་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། ། མ་འོངས་པ་ལ་རྣམ་རྟོག་རྒྱུག །འདས་པ་རྗེས་སུ་འགྱོད་ཅིང་མྱ་ངན་བྱེད། ། གཏི་མུག་མེ་ཡིས་རང་བསྲེག་སྟེ། །སེར་བས་རྩྭ་གཞོན་བཅད་པ་བཞིན། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་ནས་མཐོང་ལགས་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་ལགས། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་བྲལ་གཏན་དུ་འདས། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ། མཚན་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསོལ་པ། ང་རྒྱལ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་ཅིང༌། །རང་གི་སེམས་ནི་ལེགས་བཏུལ་བ། ། ཞི་གནས་སྔོན་དུ་མ་བསྒོམས་ཤིང༌། །ཏིང་འཛིན་ཡང་ནི་མ་ཐོབ་པར། ། ནགས་ན་གནས་ཀྱང་བག་མེད་པས། །འཆི་བདག་ཕ་རོལ་མི་བརྒལ་ལོ། །

」

爾時，世尊說偈答言：

「已離於憍慢，　　心常入正受， 　明智善分別，　　解脫一切縛， 　獨一處閑林，　　其心不放逸， 　于彼死魔怨，　　疾得度彼岸。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（九九七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何得晝夜，　　功德常增長？ 　云何得生天，　　唯愿為解說？」

爾時，世尊說偈答言：

「種植園果故，　　林樹蔭清涼， 　橋船以濟度，　　造作福德舍， 　穿井供渴乏，　　客舍給行旅， 　如此之功德，　　日夜常增長， 　如法戒具足，　　緣斯得生天。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ང་རྒྱལ་ཀུན་ལས་འདས་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་ཤིང༌། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པས་ལེགས་ཕྱེ་སྟེ། །འཆིང་བ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ། ། གཅིག་པུར་དབེན་པའི་ནགས་གནས་ཤིང༌། །སེམས་ནི་བག་མེད་མི་གྱུར་པ། ། འཆི་བདག་དགྲ་བོ་དེ་ཡི་ནི། །ཕ་རོལ་མྱུར་དུ་བརྒལ་བར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་ནས་མཐོང་ལགས་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་ལགས། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་བྲལ་གཏན་དུ་འདས། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ། མཚན་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་ཉིན་མཚན་དུས་རྣམས་སུ། །བསོད་ནམས་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། ཇི་ལྟར་མཐོ་རིས་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་པ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་འབྲས་བཟང་དང༌། །ནགས་ཚལ་བསིལ་གྲིབ་བྱེད་པ་དང༌། ། ཟམ་པ་གྲུ་ཡིས་སྒྲོལ་བ་དང༌། །བསོད་ནམས་ཁང་བཟང་བྱེད་པ་དང༌། ། ཁྲོན་པ་སྐོམ་པས་ཉེན་པ་ལ། །མགྲོན་ཁང་འགྲོན་པོར་སྦྱིན་པ་དང༌། ། དགེ་བ་འདི་འདྲའི་བསོད་ནམས་ནི། །ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། ཆོས་ལྡན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་རྫོགས་པས། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ཡིས་མཐོ་རིས་འགྲོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ།ཟེ་རིང་ནས་མཐོང་ལགས་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་ལགས། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་བྲལ་གཏན་དུ་འདས། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །

（九九八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「施何得大力？　　施何得妙色？ 　施何得安樂？　　施何得明目？ 　修習何等施，　　名曰一切施？ 　今啟問世尊，　　愿為分別說。」

爾時，世尊說偈答言：

「施食得大力，　　施衣得妙色， 　施乘得安樂，　　施燈得明目， 　虛館以待賓，　　是名一切施， 　以法而誨彼，　　是則施甘露。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（九九九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子名悉鞞梨，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「諸天及世人，　　于食悉欣樂， 　頗有諸世間，　　福樂自隨逐。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ། མཚན་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཅི་ཞིག་སྦྱིན་ན་སྟོབས་ཆེ་འཐོབ། །ཅི་ཞིག་སྦྱིན་ན་མདངས་སྡུག་འཐོབ། ། ཅི་ཞིག་སྦྱིན་ན་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅི་ཞིག་སྦྱིན་ན་མིག་གསལ་འཐོབ། ། སྦྱིན་པ་གང་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་ན། །ཀུན་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ། ། ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་དུ་གསོལ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཟས་སྦྱིན་སྟོབས་ཆེན་འཐོབ་པར་འགྱུར། །གོས་སྦྱིན་མདངས་སྡུག་འཐོབ་པར་འགྱུར། ། བཞོན་པ་སྦྱིན་པས་བདེ་བ་འཐོབ། །མར་མེ་སྦྱིན་པས་མིག་གསལ་འཐོབ། ། མགྲོན་ཁང་མགྲོན་པོར་སྦྱིན་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཀུན་ལ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ། ། ཆོས་ཀྱིས་དེ་དག་བསྟན་པ་ནི། །བདུད་རྩིའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པར་གསུངས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་ནས་མཐོང་ལགས་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་ལགས། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་བྲལ་གཏན་དུ་འདས། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་སི་བི་རི་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ། མཚན་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །ཟས་ལ་ཡོངས་སུ་དགའ་བར་བྱེད། ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གང་ཞིག་ལ། །བསོད་ནམས་བདེ་བ་རྗེས་སུ་འབྲང༌། །

」

爾時，世尊說偈答言：

「凈信心惠施，　　此世及後世， 　隨其所至處，　　福報常影隨。 　是故當舍慳，　　行無垢惠施， 　施已心歡喜，　　此世他世受。」

時，彼悉鞞梨天子白佛言：「奇哉！世尊！善說斯義：

「凈信心惠施，　　此世及他世， 　隨其所至處，　　福報常影隨。 　是故當舍慳，　　行無垢惠施， 　施已心歡喜，　　此世他世受。」

悉鞞梨天子白佛言：「世尊！我自知過去世時曾為國王，名悉鞞梨，於四城門普施為福，于其城內有四交道，亦于其中佈施作福。

「時，有第一夫人來語我言：『大王大作福德，而我無力修諸福業。』我時告言：『城東門外佈施作福悉皆屬汝。』時，諸王子復來白我：『大王多作功德，夫人亦同，而我無力作諸福業，我今愿得依于大王少作功德。』我時答言：『城南門外所作施福悉皆屬汝。』時，有大臣復來白我：『今日大王多作功德，夫人、王子悉皆共之，而我無力作諸福業，愿依大王少有所作。』我時告言：『城西門外所作施福悉皆屬汝。』時，諸將士復來白我：『今日大王多作功德，夫人、太子及諸大臣悉皆共之，唯我無力能修福業，愿依大王得有所作。』我時答言：『城北門外所作施福悉皆屬汝。

」

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི། །ཚེ་འདི་དང་ནི་ཕྱི་མ་རུ།། གང་དུ་སྐྱེས་པའི་གནས་རྣམས་སུ། །བསོད་ནམས་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འབྲང་།། དེ་ཕྱིར་སེར་སྣ་སྤང་བྱས་ནས། །དྲི་མེད་སྦྱིན་པ་གཏང་བར་བྱ།། བྱིན་ནས་སེམས་ནི་དགའ་བ་ཡིས། །ཚེ་འདི་ཕྱི་མར་མྱོང་བར་འགྱུར།། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་སིལ་བི་རི་ཡིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས། དོན་འདི་ལེགས་པར་གསུངས་སོ།། དད་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི། །ཚེ་འདི་དང་ནི་ཕྱི་མ་རུ།། གང་དུ་སྐྱེས་པའི་གནས་རྣམས་སུ། །བསོད་ནམས་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འབྲང་།། དེ་ཕྱིར་སེར་སྣ་སྤང་བྱས་ནས། །དྲི་མེད་སྦྱིན་པ་གཏང་བར་བྱ།། བྱིན་ནས་སེམས་ནི་དགའ་བ་ཡིས། །ཚེ་འདི་ཕྱི་མར་མྱོང་བར་འགྱུར།། ལྷའི་བུ་སིལ་བི་རི་ཡིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་འདས་པའི་དུས་སུ་རྒྱལ་པོ་སིལ་བི་རི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞིར་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་བསོད་ནམས་བསགས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་ལམ་བཞི་མདོར་ཡང་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་བསོད་ནམས་བསགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་འོངས་ནས་བདག་ལ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་མཛད་པ་ལགས་ཏེ། བདག་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤར་སྒོ་རུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ལ་དབང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་སྲས་རྣམས་ཀྱང་འོངས་ནས་བདག་ལ་གསོལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཛད། བཙུན་མོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།། བདག་ཅག་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་པས། ད་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བསོད་ནམས་ཅུང་ཟད་བགྱིད་པར་འཚལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་སྒོ་རུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཅག་ལ་དབང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱང་འོངས་ནས་བདག་ལ་གསོལ་པ། དེ་རིང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཛད། བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། བདག་ཅག་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་ལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅུང་ཟད་བགྱིད་པར་འཚལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནུབ་སྒོ་རུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཅག་ལ་དབང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་དམག་དཔོན་རྣམས་ཀྱང་འོངས་ནས་བདག་ལ་གསོལ་པ། དེ་རིང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཛད། བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་དང་། བློན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། བདག་ཅག་གཅིག་པུ་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་པས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅུང་ཟད་བགྱིད་པར་འཚལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བྱང་སྒོ་རུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཅག་ལ་དབང་ངོ་།།

』國中庶民復來白我：『今日大王多作功德，夫人、王子、大臣、諸將悉皆共之，唯我無力不能修福，愿依大王少有所作。』我時答言：『于其城內四交道頭所作施福悉屬汝等。』爾時，國王夫人、王子、大臣、將士、庶民悉皆惠施，作諸功德，我先所作惠施功德于茲則斷。

「時，我所使諸作福者，還至我所，為我作禮而白我言：『大王當知，諸修福處，夫人、王子、大臣、將士及諸庶民各據其處，行施作福，大王所施於茲則斷。』我時答言：『善男子！諸方邊國歲輸財物應入我者，分半入庫，分其半分，即于彼處惠施作福。』彼聞教旨，往詣邊國，集諸財物，半送于庫，半留于彼惠施作福。

「我先長夜如是惠施作福，長夜常得可愛、可念、可意福報，常受快樂，無有窮極。以斯福業及福果福報，悉皆入于大功德聚數。譬如五大河合為一流，所謂恒河、耶蒲那、薩羅由、伊羅跋提、摩醯。如是五河合為一流，無有人能量其河水百千萬億斗斛之數。彼大河水得為大水聚數，我亦如是，所作功德果、功德報不可稱量，悉得入于大功德聚數。」

爾時，悉鞞梨天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

ཡུལ་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱང་འོངས་ནས་བདག་ལ་གསོལ་པ། དེ་རིང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཛད། བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་དང་། བློན་པོ་དང་། དམག་དཔོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། བདག་ཅག་གཅིག་པུ་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ནུས་པ་མ་མཆིས་པས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅུང་ཟད་བགྱིད་པར་འཚལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་དུ་ལམ་བཞི་མདོར་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ཅག་ལ་དབང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་དང་། བློན་པོ་དང་། དམག་དཔོན་དང་། ཡུལ་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་དགེ་བའི་ལས་བསགས། བདག་གིས་སྔར་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་དང་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པ་དེ་དག་དེ་ནས་བཅད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་བསྐོས་པའི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པ་རྣམས་སླར་བདག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་གསོལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་མཁྱེན་པར་མཛོད། དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་གནས་རྣམས་སུ། བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་སྲས་དང་། བློན་པོ་དང་། དམག་དཔོན་དང་། ཡུལ་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་རང་རང་གི་གནས་སུ་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་དགེ་བའི་ལས་བསགས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་བཏང་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་དག་དེ་ནས་བཅད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་འཁོར་རྣམས་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་བདག་ལ་འབུལ་བའི་ནོར་རྫས་རྣམས་ཕྱེད་མཛོད་དུ་བཅུག་ལ། ཕྱེད་དེར་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་དགེ་བའི་ལས་སོགས་ཤིག། དེ་དག་གིས་བཀའ་ཉན་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སོང་སྟེ། ནོར་རྫས་བསགས་ནས་ཕྱེད་མཛོད་དུ་བསྐུར། ཕྱེད་དེར་བཞག་ནས་སྦྱིན་པ་བཏང་སྟེ་དགེ་བའི་ལས་བསགས་སོ།། བདག་གིས་སྔོན་ཡུན་རིང་པོར་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པས། ཡུན་རིང་པོར་རྟག་ཏུ་སྡུག་པ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་རྣམས་ཐོབ། རྟག་ཏུ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ལ་ཟད་མཐའ་མེད་དོ།། དགེ་བའི་ལས་དེ་དང་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་དང་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་ར་ཆུད་དོ།། དཔེར་ན་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ལྔ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གངྒཱ་དང་། ཡ་མུ་ན་དང་། ས་ར་ཡུ་དང་། ཨི་ར་བ་ཏི་དང་། མ་ཧཱི་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆུ་ཀླུང་ལྔ་པོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ཆུ་བོ་དེའི་ཆུ་བྲེ་དང་ཕུལ་གྱི་གྲངས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མར་བགྲང་བར་ནུས་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ།། ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དེའི་ཆུ་རྣམས་ཆུའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་བསགས་པའི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་གྲངས་སུ་བགྲང་བར་མི་ནུས་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་ཕུང་པོར་ཆུད་དོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་སིལ་བི་རི་ཡིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明皆悉遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何等人能為，　　遠遊善知識？ 　何等人能為，　　居家善知識？ 　何等人能為，　　通財善知識？ 　何等人能為，　　後世善知識？」

爾時，世尊以偈答言：

「商人之導師，　　遊行善知識， 　貞祥賢良妻，　　居家善知識， 　宗親相習近，　　通財善知識， 　自所修功德，　　後世善知識。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「冥運持命去，　　故令人短壽， 　為老所侵迫，　　而無救護者。 　睹斯老病死，　　令人大恐怖， 　唯作諸功德，　　樂住至樂所。」

爾時，世尊說偈答言：

「冥運持命去，　　故令人短壽， 　為老所侵迫，　　而無救護者。

ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། གང་ཞིག་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡི། །བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་ལགས།། གང་ཞིག་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཡི། །བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་ལགས།། གང་ཞིག་ནོར་གྱི་སྦྱིན་བདག་གི །བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་ལགས།། གང་ཞིག་ཕྱི་མའི་ཚེ་ཡི་ནི། །བཤེས་གཉེན་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚོང་དཔོན་འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་ནི། །རིང་འགྲོའི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཡིན།། ཆུང་མ་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་ནི། །ཁྱིམ་གྱི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཡིན།། གཉེན་བཤེས་ཕན་ཚུན་འགྲོགས་པ་ནི། །ནོར་གྱི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཡིན།། རང་གིས་བསགས་པའི་དགེ་བ་ནི། །ཕྱི་མའི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་གཅིག འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། མུན་པས་སྲོག་ནི་འཕྲོག་བྱེད་པས། །མི་རྣམས་ཚེ་ནི་ཐུང་བར་བྱེད།། རྒ་བས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ། །སྐྱོབ་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ།། རྒ་དང་ན་དང་འཆི་བ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ནས་འཇིགས་པར་གྱུར།། དགེ་བའི་ལས་ནི་བགྱིད་པ་དང་། །བདེ་བའི་གནས་སུ་གནས་པར་འཚལ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མུན་པས་སྲོག་ནི་འཕྲོག་བྱེད་པས། །མི་རྣམས་ཚེ་ནི་ཐུང་བར་བྱེད།། རྒ་བས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ། །སྐྱོབ་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ།།

觀此有餘過，　　令人大恐怖， 　當斷世貪愛，　　無餘涅槃樂。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「斷除于幾法，　　幾法應棄捨， 　而復于幾法，　　增上方便修， 　幾聚應超越，　　比丘度駃流。」

爾時，世尊說偈答言：

「斷除五舍五，　　增修於五根， 　超越五和合，　　比丘度流淵。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

ཉེས་པ་ལྷག་མ་འདི་མཐོང་ནས། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་བྱེད།། འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་སྤང་བར་བྱ། །ལྷག་མེད་མྱང་འདས་བདེ་བ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་གཉིས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་རྣམས་དུ་ནི་སྤང་བར་བྱ། །ཆོས་རྣམས་དུ་ནི་དོར་བར་བགྱི།། ཆོས་རྣམས་དུ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས། །ལྷག་པར་སྒོམ་པར་བགྱི་བ་ལགས།། ཚོགས་པ་དུ་ལས་བརྒལ་བར་བྱ། །དགེ་སློང་ཆུ་བོ་བརྒལ་བར་བགྱི།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྔ་ནི་སྤང་བྱ་ལྔ་དོར་བྱ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ།། འདུས་པ་ལྔ་ལས་བརྒལ་བར་བྱ། །དགེ་སློང་ཆུ་བོ་བརྒལ་བར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་གསུམ། འདི་སྐས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།།

時，彼天子說偈問佛：

「幾人于覺眠？　　幾人于眠覺？ 　幾人取塵垢？　　幾人得清凈？」

爾時，世尊說偈答言：

「五人于覺眠，　　五人于眠覺， 　五人取于垢，　　五人得清凈。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「母子更相喜，　　牛主樂其牛， 　眾生樂有餘，　　無樂無餘者。」

爾時，世尊說偈答言：

「母子更相憂，　　牛主憂其牛， 　有餘眾生憂，　　無餘則無憂。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། མི་དུས་སད་ལ་གཉིད་ལོག་ལགས། །མི་དུས་གཉིད་ལ་སད་པར་འགྱུར།། མི་དུས་དྲི་མ་ལེན་པར་བྱེད། །མི་དུ་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྔ་ནི་སད་ལ་གཉིད་ལོག་སྟེ། །ལྔ་ནི་གཉིད་ལས་སད་པར་འགྱུར།། ལྔ་ཡིས་དྲི་མ་ལེན་པར་བྱེད། །ལྔ་ཡིས་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཞི། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། མ་དང་བུ་ནི་དགའ་བར་བྱེད། །བ་ལང་བདག་པོ་གླང་ལ་དགའ།། སྐྱེ་དགུ་ལྷག་མ་དང་བཅས་དགའ། །ལྷག་མེད་སུ་ཡང་དགའ་མ་ཡིན།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མ་དང་བུ་ནི་མྱ་ངན་བྱེད། །བ་ལང་བདག་པོ་གླང་ལ་མྱ་ངན་བྱེད།། སྐྱེ་དགུ་ལྷག་མ་དང་བཅས་མྱ་ངན་བྱེད། །ལྷག་མེད་སུ་ཡང་མྱ་ངན་མེད།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་ལྔ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何等人之物，　　何名第一伴， 　以何而活命，　　眾生何處依。」

爾時，世尊說偈答言：

「田宅眾生有，　　賢妻第一伴， 　飲食已存命，　　業為眾生依。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「所愛無過子，　　財無貴于牛， 　光明無過日，　　薩羅無過海。」

爾時，世尊說偈答言：

「愛無過於己，　　財無過於谷， 　光明無過慧，　　薩羅無過見。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། མི་གང་ཞིག་གི་རྫས་ཡིན་ལགས། །གང་ཞིག་གྲོགས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ལགས།། གང་གིས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་ལགས། །སྐྱེ་དགུ་གང་ལ་བརྟེན་པ་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཞིང་ཁང་སྐྱེ་དགུ་ཡོད་པ་ཡིན། །བཟང་མོ་གྲོགས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ།། བཟའ་བཏུང་འཚོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ལས་ནི་སྐྱེ་དགུའི་རྟེན་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་དྲུག འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། གཅེས་པུ་ལས་ལྷག་པ་མེད། །ནོར་ནི་གླང་ལས་རིན་ཆེ་མེད།། སྣང་བ་ཉི་མ་ལས་ལྷག་མེད། །ས་ལ་རྒྱ་མཚོ་ལས་ལྷག་མེད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། གཅེས་པ་བདག་ལས་ལྷག་པ་མེད། །ནོར་ནི་འབྲུ་ལས་རིན་ཆེ་མེད།། སྣང་བ་ཤེས་རབ་ལས་ལྷག་མེད། །ས་ལ་མཐོང་བ་ལས་ལྷག་མེད།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།།

（一〇〇七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，來詣佛所，稽首禮足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「剎利兩足尊，　　[絳-糸+牛]牛四足勝， 　童英為上妻，　　貴生為上子。」

爾時，世尊說偈答言：

「正覺兩足尊，　　生馬四足勝， 　順夫為賢妻，　　漏盡子之上。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「從地起眾生，　　何者為最勝？ 　于空墮落者，　　復以何勝上？ 　凡所祈請處，　　何者最第一？ 　于諸言語中，　　何者為上辯？」

時，有一天子本為田家子，今得生天上，以本習故，即便說偈答彼天子：

「五穀從地生，　　是則為最勝， 　種子于空中，　　落地為最勝。

ཨང་གྲངས་སྟོང་བདུན། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རྒྱལ་རིགས་རྐང་གཉིས་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །གླང་པོ་རྐང་བཞི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། གཞོན་ནུ་མ་ནི་ཆུང་མའི་མཆོག །རིགས་མཐོའི་བུ་ནི་སྲས་ཀྱི་མཆོག། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། རྫོགས་སངས་རྐང་གཉིས་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །རྟ་མཆོག་རྐང་བཞིའི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། བཟའ་ཟླར་མཐུན་པ་ཆུང་མའི་མཆོག །ཟག་ཟད་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བརྒྱད། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་དགུ་ལས། །གང་ཞིག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས།། ནམ་མཁའ་ལས་ནི་ལྷུང་བ་ལ། །ཡང་ན་གང་གིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། གསོལ་བ་འདེབས་པའི་གནས་རྣམས་ལས། །གང་ཞིག་དང་པོར་གྱུར་པ་ལགས།། སྨྲ་བའི་ཚིག་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལས། །གང་ཞིག་སྨྲ་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་སྔོན་ཞིང་པའི་བུར་གྱུར་པ། ད་ལྟ་ལྷར་སྐྱེས་པ། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་ལན་སྨྲས་པ། འབྲུ་ལྔ་ས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། །དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན།། ས་བོན་ནམ་མཁའ་ལས་ལྷུང་བ། །ས་ལ་ལྷུང་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།

[絳-糸+牛]牛資養人，　　是則依中勝， 　愛子有所說，　　是則言中勝。」

彼發問天子語答者言：「我不問汝，何故多言輕躁妄說，我自說偈問世尊言：

「從地起眾生，　　何者為最勝？ 　于空墮地者，　　復以何為勝？ 　凡所祈請處，　　何者為最勝？ 　于諸言語中，　　何者為上辯？」

爾時，世尊說偈答言：

「從下踴出者，　　三明為最上， 　從空流下者，　　三明亦第一， 　賢聖弟子僧，　　是師依之上， 　如來之所說，　　諸說之最辯。」

時，彼天子復說偈言：

「世間幾法起？　　幾法相順可？ 　世幾法取愛？　　世幾法損減？」

爾時，世尊說偈答言：

「世六法等起，　　世六法順可， 　世六法取愛，　　世六法損減。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇〇九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

གླང་པོས་མི་རྣམས་གསོ་བྱེད་པ། །རྟེན་གྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། བུ་ལ་བྱམས་པས་སྨྲས་པ་ནི། །སྨྲ་བའི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། དྲི་བ་འདེབས་པའི་ལྷའི་བུ་དེས་ལན་འདེབས་པ་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ངས་ཁྱོད་ལ་མ་དྲིས་པས། ཅིའི་ཕྱིར་མང་པོ་སྨྲ་ཞིང་ཡང་ཡང་བབ་ཅོལ་དུ་སྨྲ། ངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ་ནི། ས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་དགུ་ལས། །གང་ཞིག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས།། ནམ་མཁའ་ལས་ནི་ལྷུང་བ་ལ། །ཡང་ན་གང་གིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། གསོལ་བ་འདེབས་པའི་གནས་རྣམས་ལས། །གང་ཞིག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས།། སྨྲ་བའི་ཚིག་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལས། །གང་ཞིག་སྨྲ་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འོག་ནས་ཡར་ལ་འཕྱུར་བ་ལས། །རིག་གསུམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན།། ནམ་མཁའ་ལས་ནི་བབས་པ་ལའང་། །རིག་གསུམ་དང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན།། འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཚོགས་པ་ནི། །སྟོན་པའི་རྟེན་གྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ནི། །སྨྲ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དུ་འབྱུང་བ་ལགས། །ཆོས་དུས་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ལགས།། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དུ་སྲེད་པར་བགྱིད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་དུ་ཉམས་པར་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་མཉམ་དུ་འབྱུང་། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་མཐུན་པར་འགྱུར།། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་སྲེད་པར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་ཉམས་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་འ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་དགུ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།།

時，彼天子說偈問佛：

「誰持世間去，　　誰拘牽世間？ 　何等為一法，　　制御於世間？」

爾時，世尊說偈答言：

「心持世間去，　　心拘引世間， 　其心為一法，　　能制御世間。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「誰縛於世間，　　誰調伏令解？ 　斷除何等法，　　說名得涅槃？」

爾時，世尊說偈答言：

「欲能縛世間，　　調伏欲解脫， 　斷除愛慾者，　　說名得涅槃。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ཁྱེར་བར་བྱེད། །སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པར་བྱེད།། ཆོས་གང་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁྱེར་བར་བྱེད། །སེམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པར་བྱེད།། སེམས་ནི་ཆོས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅུ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་འཆིང་བར་བྱེད། །སུ་ཡིས་བཏུལ་ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར།། ཆོས་གང་སྤངས་པས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བག། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འདོད་པས་འཇིག་རྟེན་འཆིང་བར་བྱེད། །འདོད་པ་བཏུལ་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར།། འདོད་ཆགས་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅུ་གཅིག འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「誰掩於世間？　　誰遮絡世間？ 　誰結縛眾生？　　何處建立世？」

爾時，世尊說偈答言：

「衰老掩世間，　　死遮絡世間， 　愛繫縛眾生，　　法建立世間。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「誰隱彼世間，　　誰繫於世間， 　誰憶于眾生，　　誰建眾生幢？」

爾時，世尊說偈答言：

「無明覆世間，　　愛結縛眾生， 　隱覆憶眾生，　　我慢眾生幢。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་སྒྲིབ་པར་བྱེད། །སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་བྱེད།། སུ་ཡིས་སྐྱེ་དགུ་འཆིང་བར་བྱེད། །གང་དུ་འཇིག་རྟེན་འཛུགས་པར་བྱེད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒས་པས་འཇིག་རྟེན་སྒྲིབ་པར་བྱེད། །འཆི་བས་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་བྱེད།། སྲེད་པས་སྐྱེ་དགུ་འཆིང་བར་བྱེད། །ཆོས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འཛུགས་པར་བྱེད།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅུ་གཉིས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འད་ཞུས་པ། སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་སྦས་པར་བྱེད། །སུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་འཆིང་བར་བྱེད།། སུ་ཡིས་སྐྱེ་དགུ་དྲན་པར་བྱེད། །སུ་ཡིས་སྐྱེ་དགུའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མ་རིག་འཇིག་རྟེན་སྒྲིབ་པར་བྱེད། །སྲེད་པས་སྐྱེ་དགུ་འཆིང་བར་བྱེད།། སྦེད་ཅིང་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི། །ང་རྒྱལ་སྐྱེ་དགུའི་རྒྱལ་མཚན་ཡིན།།

」

時，彼天子即復說偈而問佛言：

「誰無有覆蓋，　　誰復無愛結， 　誰即出隱覆，　　誰不建慢幢？」

爾時，世尊說偈答言：

「如來等正覺，　　正智心解脫， 　不為無明覆，　　亦無愛結系， 　超出于隱覆，　　摧滅我慢幢。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何等為上士，　　所有資財物？ 　云何善修習，　　而致於安樂？ 　云何眾味中，　　得為最上味？ 　云何眾生中，　　得為第一壽？」

爾時，世尊說偈答言：

「清凈信樂心，　　名士夫勝財。 　修行于正法，　　能招安樂果。 　真諦之妙說，　　是則味之上。 　賢聖智慧命，　　是為壽中最。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལགས། །སུ་ལ་སྲེད་པའི་འཆིང་མེད་ལགས།། སུ་ཞིག་སྦས་པ་ལས་བྱུང་ལགས། །སུ་ཞིག་ང་རྒྱལ་རྒྱལ་མཚན་མེད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་རྫོགས། །ཡང་དག་ཤེས་པས་སེམས་གྲོལ་བ།། མ་རིག་སྒྲིབ་པས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་། །སྲེད་པའི་འཆིང་བས་མ་བཅིངས་པ།། སྦས་པ་ལས་ནི་འདས་པ་དང་། །ང་རྒྱལ་རྒྱལ་མཚན་བཅོམ་པ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅུ་གསུམ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། གང་ཞིག་སྐྱེས་བུ་མཆོག་ལགས་སམ། །ནོར་རྫས་ཅི་ཞིག་མཆིས་པ་ལགས།། ཅི་ལྟར་ལེགས་པར་བསྒྲུབས་ན་ནི། །བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལགས།། རོ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལས། །རོ་གང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལགས།། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི། །གང་གི་ཚེ་ནི་དང་པོར་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ནི་དགའ་བའི་སེམས། །སྐྱེས་བུའི་ནོར་གྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། དམ་པའི་ཆོས་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། བདེན་པའི་ཚིག་ནི་མཛེས་པར་སྨྲ། །དེ་ནི་རོ་ཡི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཚེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཚེ་ཡི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།།

」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何為比丘，　　同己之第二？ 　云何為比丘，　　隨順教授者？ 　比丘於何處，　　游心自娛樂， 　娛樂彼處已，　　能斷諸結縛？」

爾時，世尊說偈答言：

「信為同己二，　　智慧教授者， 　涅槃喜樂處，　　比丘斷結縛。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何善至老？　　云何善建立？ 　云何為人寶？　　云何賊不奪？」

爾時，世尊說偈答言：

「正戒善至老，　　凈信善建立， 　智慧為人寶，　　功德賊不奪。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅུ་བཞི། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་རང་གི་གཉིས། །པ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་ལགས།། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་རྗེས་མཐུན་པར། །སློབ་སྟོན་བགྱིད་པ་ལགས་པ་འམ།། དགེ་སློང་གནས་གང་དག་ཏུ་ནི། །སེམས་ཀྱི་དགའ་བདེ་རྙེད་པ་དང་།། དེ་རུ་དགའ་བདེ་རྙེད་ནས་ནི། །འཆིང་བ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པ་རང་གི་གཉིས་པ་སྟེ། །ཤེས་རབ་སློབ་སྟོན་བྱེད་པ་ཡིན།། མྱང་འདས་དགའ་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དགེ་སློང་འཆིང་བ་གཅོད་པར་བྱེད།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས།། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལས་རྒལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ཨང་གྲངས་སྟོང་བཅོ་ལྔ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། མཚན་མོའི་གུང་ཐུན་ཕྱི་མ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་ན་རྒས་ལེགས་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་བརྟན་པར་འགྱུར།། ཇི་ལྟར་མི་ཡི་ནོར་དུ་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་རྐུན་པོས་མི་འཕྲོག་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་པར་རྒས་པར་འགྱུར། །དད་པས་ལེགས་པར་བརྟན་པར་འགྱུར།། ཤེས་རབ་མི་ཡི་ནོར་དུ་འགྱུར། །བསོད་ནམས་རྐུན་པོས་འཕྲོག་མི་ནུས།།

」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一六）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何法生眾生，　　何等前驅馳， 　云何起生死，　　何者不解脫？」

爾時，世尊說偈答言：

「愛慾生眾生，　　意在前驅馳， 　眾生起生死，　　苦法不解脫。」

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༡༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་གིས་ནི་སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ། །གང་ཞིག་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་མི་གྲོལ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྲེད་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་སྐྱེད་ཅིང་། །ཡིད་ནི་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ནི་རྣམ་མི་གྲོལ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༡༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དག་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་གིས་ནི་སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ། །གང་ཞིག་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །ཆོས་གང་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྲེད་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་སྐྱེད་ཅིང་། །ཡིད་ནི་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །ལས་ནི་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན། །

」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一八）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何法生眾生？　　何等前驅馳？ 　云何起生死？　　何法甚可畏？」

爾時，世尊說偈答言：

「愛慾生眾生，　　意在前驅馳， 　眾生起生死，　　業為甚可畏。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇一九）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༡༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་གིས་ནི་སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ། །གང་ཞིག་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །ཆོས་གང་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྲེད་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་སྐྱེད་ཅིང་། །ཡིད་ནི་སྔོན་དུ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། སྐྱེ་དགུ་སྐྱེ་འཆི་ཀུན་ནས་ལྡང་། །ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༡༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，彼天子說偈問佛：

「何名為非道？　　云何日夜遷？ 　云何垢梵行？　　云何累世間？」

爾時，世尊說偈答言：

「貪慾名非道，　　壽命日夜遷， 　女人梵行垢，　　女則累世間。 　熾然修梵行，　　已洗諸非水。」 　時彼天子復說偈言： 「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇二〇）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何法映世間？　　何法無有上？ 　何等為一法，　　普制御眾生？」

爾時，世尊說偈答言：

「名者映世間，　　名者世無上， 　唯有一名法，　　能制御世間。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇二一）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། གང་ཞིག་ལམ་མིན་ཞེས་བགྱི་ལགས། །ཇི་ལྟར་ཉིན་མཚན་འཕོ་བར་འགྱུར། ། ཚངས་སྤྱོད་དྲི་མ་གང་ལགས་ཤིང་། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་འཆིང་གང་ལགས་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། འདོད་ཆགས་ལམ་མིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། །ཚེ་སྲོག་ཉིན་མཚན་འཕོ་བར་འགྱུར། ། བུད་མེད་ཚངས་སྤྱོད་དྲི་མ་ཡིན། །བུད་མེད་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འཆིང་ཡིན། ། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་འབར་བ་ནི། །ཆུ་མིན་པ་ཡི་དྲི་མ་བཀྲུས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༢༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་ལགས། །གང་ཞིག་བླ་ན་མ་མཆིས་ལགས། ། ཆོས་གང་གཅིག་པུ་གང་ལགས་ཏེ། །སྐྱེ་དགུ་ཀུན་ལ་དབང་སྒྱུར་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། མིང་གིས་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་དེ། །མིང་ནི་འཇིག་རྟེན་བླ་ན་མེད། ། མིང་གི་ཆོས་ནི་གཅིག་པུ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༢༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何法為偈因？　　以何莊嚴偈？ 　偈者何所依？　　何者為偈體？」

爾時，世尊說偈答言：

「欲者是偈因，　　文字莊嚴偈， 　名者偈所依，　　造作為偈體。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一〇二二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，卻坐一面，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何知車乘？　　云何復知火？ 　云何知國土？　　云何知妻婦？」

爾時，世尊說偈答言：

「見幢蓋知車，　　見煙則知火， 　見王知國土，　　見夫知其妻。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

雜阿含經卷第三十六 大正藏第 02 冊 No.

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་ཚིགས་བཅད་རྒྱུ་ལགས་ཤིང་། །གང་གིས་ཚིགས་བཅད་རྒྱན་དུ་འགྱུར། ། ཚིགས་བཅད་གང་ལ་བརྟེན་ལགས་ཤིང་། །གང་ཞིག་ཚིགས་བཅད་ལུས་ལགས་སམ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། འདོད་པ་ཚིགས་བཅད་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། །ཡི་གེས་ཚིགས་བཅད་རྒྱན་དུ་བྱེད། ། མིང་ནི་ཚིགས་བཅད་རྟེན་ཡིན་ཏེ། །བྱེད་པ་ཚིགས་བཅད་ལུས་ཡིན་ནོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༠༢༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཕྱི་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ལྷགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་ཤིང་རྟ་ཤེས་པར་བགྱི། །ཇི་ལྟར་མེ་ནི་ཤེས་པར་བགྱི། ། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ནི་ཤེས་པར་བགྱི། །ཇི་ལྟར་ཆུང་མ་ཤེས་པར་བགྱི། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བ་སྩལ་པ། རྒྱལ་མཚན་གདུགས་ལས་ཤིང་རྟ་ཤེས། །དུ་བ་མཐོང་ནས་མེ་ཡང་ཤེས། ། རྒྱལ་པོ་མཐོང་ནས་ཡུལ་ཡང་ཤེས། །ཁྱོ་བོ་མཐོང་ནས་ཆུང་མ་ཤེས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་རིང་དུ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་འདས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ཟུང་གི་མདོ་སྡེའི་གླེགས་བམ་སོ་དྲུག་པའོ། ། དཔལ་ལྡན་བཀའ་འགྱུར་པོད་གཉིས་པ།

0099 雜阿含經

雜阿含經卷第三十七

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一〇二三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。時，有尊者叵求那住東園鹿母講堂，疾病困篤。

尊者阿難往詣佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！尊者叵求那住東園鹿母講堂，疾病困篤，如是病比丘多有死者。善哉！世尊！愿至東園鹿母講堂尊者叵求那所，以哀愍故！」

爾時，世尊默然而許，至日晡時，從禪覺，往詣東園鹿母講堂，至尊者叵求那房，敷座而坐，為尊者叵求那種種說法，示、教、照、喜；示、教、照、喜已，從坐起去。

尊者叵求那，世尊去後，尋即命終。當命終時，諸根喜悅，顏貌清凈，膚色鮮白。

時，尊者阿難供養尊者叵求那舍利已，往詣佛所，稽首佛足，卻住一面，白佛言：「世尊！尊者叵求那，世尊來后，尋便命終，臨命終時，諸根喜悅，膚色清凈，鮮白光澤。不審世尊！彼當生何趣？云何受生，後世云何？」

佛告阿難：「若有比丘先未病時，未斷五下分結，若覺病起，其身苦患，心不調適，生分微弱，得聞大師教授、教誡種種說法，彼聞法已，斷五下分結。阿難！是則大師教授設法福利。

༠༠༩༩ ཟུང་གི་མདོ་སྡེ་ནི། ཟུང་གི་མདོ་སྡེའི་གླེགས་བམ་སོ་བདུན་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། ༼༡༠༢༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་བསྙུན་ཟུག་དྲག་པོས་གདུངས་སོ། ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་བསྙུན་ཟུག་དྲག་པོས་གདུངས་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ནད་པ་མང་པོ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་གང་ན་བ་དེར་གཤེགས་པར་ཞུ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དེ། ཉི་མ་ཕྱེད་ཡོལ་བའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ནས། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ། བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ནའི་གཟིམ་ཁང་དུ་བྱོན་ནས་བཤམས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་མཛད་དེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་མཛད་དེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་ལ་མྱུར་དུ་འདས་སོ། །འདས་པའི་དུས་ན་དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ་དང་། བཞིན་རས་དང་བ་དང་། པགས་མདོག་དཀར་ཞིང་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ནའི་རིང་བསྲེལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཙུན་པ་པོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་མྱུར་དུ་འདས་ཏེ། འདས་པའི་དུས་ན་དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ་དང་། པགས་མདོག་དང་བ་དང་། དཀར་ཞིང་འོད་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་འགྲོ་བ་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་། ཕྱི་མའི་ཚེ་ཇི་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་མ་མཁྱེན་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔའི་སྒྲིག་པ་མ་སྤངས་པ་ལ། ནད་ལངས་པ་དང་། ལུས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སེམས་མི་བདེ་བ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཆ་ཉུང་ངུ་ཡོད་པ་དེས་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐོས་ནས། ཆོས་དེ་ཐོས་པས་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་གདམས་ངག་བཏགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཡིན་ནོ། །

「複次，阿難！若有比丘先未病時，未斷五下分結，然後病起，身遭苦患，生分轉微，不蒙大師教授、教誡說法，然遇諸餘多聞大德修梵行者教授、教誡說法，得聞法已，斷五下分結。阿難！是名教授、教誡聽法福利。

「複次，阿難！若比丘先未病時，不斷五下分結，乃至生分微弱，不聞大師教授、教誡說法，復不聞余多聞大德諸梵行者教授、教誡說法，然彼先所受法，獨靜思惟，稱量觀察，得斷五下分結。阿難！是名思惟觀察先所聞法所得福利。

「複次，阿難！若有比丘先未病時，斷五下分結，不得無上愛盡解脫，不起諸漏，心善解脫，然後得病，身遭苦患，生分微弱，得聞大師教授、教誡說法，得無上愛盡解脫，不起諸漏，離欲解脫。阿難！是名大師說法福利。

「複次，阿難！若有比丘先未病時，斷五下分結，不得無上愛盡解脫，不起諸漏，離欲解脫，覺身病起，極遭苦患，不得大師教授、教誡說法，然得諸餘多聞大德諸梵行者教授、教誡說法，得無上愛盡解脫，不起諸漏，離欲解脫。阿難！是名教授教誡聞法福利。

「複次，阿難！若有比丘先未病時，斷五下分結，不得無上愛盡解脫，不起諸漏，離欲解脫。

ཡང་ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔའི་སྒྲིག་པ་མ་སྤངས་པ་ལ། དེ་ནས་ནད་ལངས་པ་དང་། ལུས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཆ་ཉུང་ངུ་དུ་གྱུར་ཏེ། སྟོན་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་མོད་ཀྱི། གཞན་མང་དུ་ཐོས་པའི་བཙུན་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། ཆོས་དེ་ཐོས་པས་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱའོ། ། ཡང་ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་མ་སྤངས་པ་ནས་སྐྱེ་བའི་ཆ་ཉུང་ངུ་བར་དུ། སྟོན་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་ཤིང་། གཞན་མང་དུ་ཐོས་པའི་བཙུན་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཐོས་མོད་ཀྱི། དེས་སྔོན་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཅིག་པུར་རྣམ་པར་བསམས་ཏེ། གཞལ་ཞིང་བརྟགས་པས་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་སྔོན་ཐོས་པའི་ཆོས་བསམས་ཤིང་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱའོ། ། ཡང་ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་ཀྱང་། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་ཅིང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ལས། དེ་ནས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཆ་ཉུང་ངུ་དུ་གྱུར་པ་ན། སྟོན་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།གའ་བོ། དེ་ནི་སྟོན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱའོ། ། ཡང་ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་ཀྱང་། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་ཅིང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ་ལ། ལུས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཅིང་། སྟོན་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་མོད་ཀྱི། གཞན་མང་དུ་ཐོས་པའི་བཙུན་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱའོ། ། ཡང་ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་ཀྱང་། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་ཅིང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་པ།

其身病起，極生苦患，不得大師教授、教誡說法，不得諸餘多聞大德教授、教誡說法，然先所聞法，獨一靜處，思惟稱量觀察，得無上愛盡解脫，不起諸漏，離欲解脫。阿難！是名思惟先所聞法所得福利。

「何緣叵求那比丘不得諸根欣悅，色貌清凈，膚體鮮澤？叵求那比丘先未病時，未斷五下分結，彼親從大師聞教授、教誡說法，斷五下分結，世尊為彼尊者叵求那受阿那含記。」

佛說此經已，尊者阿難聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇二四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者阿濕波誓住東園鹿母講堂，身遭重病，極生苦患。尊者富鄰尼瞻視供給……如前跋迦梨修多羅廣說，謂說三受，乃至「轉增無損。」

佛告阿濕波誓：「汝莫變悔！」

阿濕波誓白佛言：「世尊！我實有變悔。」

佛告阿濕波誓：「汝得無破戒耶？」

阿濕波誓白佛言：「世尊！我不破戒。」

佛告阿濕波誓：「汝不破戒，何為變悔？」

阿濕波誓白佛言：「世尊！我先未病時，得身息樂正受多修習；我於今日不復能得入彼三昧，我作是思惟：『將無退失是三昧耶？』」

佛告阿濕波誓：「我今問汝，隨意答我。

ལུས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཀྱང་། སྟོན་པའི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་ཤིང་། གཞན་མང་དུ་ཐོས་པའི་བཙུན་པ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཐོས་མོད་ཀྱི། སྔོན་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམས་ཤིང་གཞལ་ཏེ་བརྟགས་པས། བླ་ན་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ། དེ་ནི་སྔོན་ཐོས་པའི་ཆོས་བསམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་བྱའོ། ། རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་པོ་ཀུ་ན་དགེ་སློང་གི་དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ་དང་། བཞིན་རས་དང་བ་དང་། པགས་མདོག་གསལ་བར་མ་གྱུར་ཞེ་ན། པོ་ཀུ་ན་དགེ་སློང་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་མ་སྤངས་པ་དེས། སྟོན་པ་ལས་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་འོག་མའི་ཆ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཙུན་པ་པོ་ཀུ་ན་དེ་ཕྱིར་མི་འོང་བར་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། ༼༡༠༢༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འཆི་མེད་སྨྲས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་པ་ལ། ལུས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བཙུན་པ་ཕུར་བུས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཏེ།། སྔོན་གྱི་བལྐ་ལིའི་མདོ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། ཚོར་བ་གསུམ་བསྟན་པ་ནས་ཇེ་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བ་ཉམས་པ་མེད་པའི་བར་དུའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཆི་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་འགྱོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག ། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ལ་འགྱོད་པ་ཡོད་པ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་མ་བྱུང་ངམ། ། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཆི་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འགྱོད་པ་བྱེད། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་སྔོན་མ་ན་བའི་དུས་སུ་ལུས་ཞི་བདེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་མང་དུ་བསྒོམས་པ་ལས། ད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ། ཅི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཆི་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ང་ཁྱོད་ལ་འདྲི་བས། ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཅིག །

阿濕波誓，汝見色即是我、異我、相在不？」

阿濕波誓白佛言：「不也，世尊！」

復問：「汝見受、想、行、識是我、異我、相在不？」

阿濕波誓白佛言：「不也，世尊！」

佛告阿濕波誓：「汝既不見色是我、異我、相在，不見受、想、行、識是我、異我、相在，何故變悔？」

阿濕波誓白佛言：「世尊！不正思惟故。」

佛告阿濕波誓：「若沙門、婆羅門三昧堅固，三昧平等，若不得入彼三昧，不應作念：『我於三昧退減。』若復聖弟子不見色是我、異我、相在，不見受、想、行、識是我、異我、相在，但當作是覺知：『貪慾永盡無餘，瞋恚、愚癡永盡無餘。』貪、恚、癡永盡無餘已，一切漏盡，無漏心解脫、慧解脫，現法自知作證：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。』」

佛說是法時，尊者阿濕波誓不起諸漏，心得解脫，歡喜踴悅。歡喜踴悅故，身病即除。

佛說此經，令尊者阿濕波誓歡喜隨喜已，從坐起而去。

差摩迦修多羅如五受陰處說。

（一〇二五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

འཆི་མེད་སྨྲས། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མཐོང་ངམ། ། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། ། ཡང་དྲིས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མཐོང་ངམ། ། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཆི་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མི་མཐོང་ལ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མི་མཐོང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འགྱོད་པར་བྱེད། འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སླད་དུའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཆི་མེད་སྨྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟན་པོར་གྱུར་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་མ་ནུས་ན། འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཉམས་སོ་སྙམ་དུ་མི་བསམ་མོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པས་གཟུགས་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མི་མཐོང་ལ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཡིན་པའམ། བདག་དང་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པར་མི་མཐོང་ན། འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ནི་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཟད་དོ། །ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ནི་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཟད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཟད་པས། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་དེ། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་རང་གིས་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། བདག་གི་སྐྱ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཟིན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སླར་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་འདི་བཤད་པའི་ཚེ། བཙུན་པ་འཆི་མེད་སྨྲས་ཀྱི་ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར་ཏོ། །དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར་པས། ལུས་ཀྱི་ནད་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སོས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པ་དང་། བཙུན་པ་འཆི་མེད་སྨྲས་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་། ། བྱ་མ་ཀ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལྔའི་མདོ་བཞིན་ནོ། ། ༼༡༠༢༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有異比丘年少新學，於此法、律出家未久，少知識，獨一客旅，無人供給，住邊聚落客僧房中，疾病困篤。

時，有眾多比丘詣佛所，稽首禮足，卻坐一面，白佛言：「世尊！有一比丘年少新學，乃至疾病困篤，住邊聚落客僧房中。有是病比丘多死無活。善哉！世尊！往彼住處，以哀愍故！」

爾時，世尊默然而許。即日晡時從禪覺，至彼住處。

彼病比丘遙見世尊，扶床欲起。

佛告比丘：「息臥勿起！云何？比丘！苦患寧可忍不？……」如前差摩迦修多羅廣說如是三受，乃至「病苦但增不損。」

佛告病比丘：「我今問汝，隨意答我。汝得無變悔耶？」

病比丘白佛：「實有變悔。世尊！」

佛告病比丘：「汝得無犯戒耶？」

病比丘白佛言：「世尊！實不犯戒。」

佛告病比丘：「汝若不犯戒，何為變悔？」

病比丘白佛：「世尊！我年幼稚出家未久，於過人法勝妙知見未有所得，我作是念：『命終之時，知生何處？』故生變悔。」

佛告比丘：「我今問汝，隨意答我。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ན་གཞོན་གསར་སློབ་པ། ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ། ཤེས་པ་ཉུང་བ། གཅིག་པུར་མགྲོན་པོ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། སྦྱིན་བདག་མེད་པ། གྲོང་མཐའི་གནས་ཁང་གི་མགྲོན་པོའི་དགེ་སློང་གི་གནས་སུ་ནད་ཀྱིས་མནར་ཏེ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་གཅིག་ན་གཞོན་གསར་སློབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ནད་ཀྱིས་མནར་བར་གྱུར་པའི་བར་གྲོང་མཐའི་གནས་ཁང་གི་མགྲོན་པོའི་དགེ་སློང་གི་གནས་སུ་གནས་སོ། ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་འདི་འཆི་བ་མང་ལ་གསོན་པ་ཉུང་ངོ་། ལེགས་སོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། ཐུགས་རྗེའི་སླད་དུ་དེའི་གནས་སུ་གཤེགས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉིན་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ་དེའི་གནས་སུ་གཤེགས་སོ། ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་སྟེ། མལ་ཁྲི་ལ་བརྟེན་ནས་ལྡང་བར་བརྩམས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཉལ་ལ་སྡོད་ཅིག་མ་ལངས་ཤིག །ཅི་དགེ་སློང་། སྡུག་བསྔལ་བཟོད་དམ་མི་བཟོད། སྔར་གྱི་ཚ་མ་ཀའི་མདོ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་གསུམ་པོ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ནས། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཕེལ་བ་ཁོ་ན་ལས་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ང་ཁྱོད་ལ་དྲི་བ་དྲིས་པས། རང་དགར་ལན་ཐོབ་ཅིག །ཁྱོད་ལ་འགྱོད་པ་མེད་དམ། ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདེན་པར་འགྱོད་པ་མཆིས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་སམ། ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་གིས་སང་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདེན་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འགྱོད་པ་སྐྱེ། ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ན་གཞོན་གསར་སློབ་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ། མི་ཡི་ཆོས་བླ་མའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཐོབ་པས། བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཚེའི་དུས་བྱས་པའི་ཚེ་གང་དུ་སྐྱེ་བ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ང་ཁྱོད་ལ་དྲི་བ་དྲིས་པས། རང་དགར་ལན་ཐོབ་ཅིག།

云何？比丘！有眼故有眼識耶？」

比丘白佛：「如是，世尊！」

復問：「比丘！于意云何？有眼識故有眼觸、眼觸因緣生內受，若苦、若樂、不苦不樂耶？」

比丘白佛：「如是，世尊！」耳、鼻、舌、身、意亦如是說。

「云何？比丘！若無眼則無眼識耶？」

比丘白佛：「如是，世尊！」

復問：「比丘！若無眼識則無眼觸耶？若無眼觸，則無眼觸因緣生內受，若苦、若樂、不苦不樂耶？」

比丘白佛：「如是，世尊！」耳、鼻、舌、身、意亦如是說。

「是故，比丘！當善思惟如是法，得善命終，後世亦善。」爾時，世尊為病比丘種種說法，示、教、照、喜已，從坐起去。

時，病比丘，世尊去後，尋即命終。臨命終時，諸根喜悅，顏貌清凈，膚色鮮白。

時，眾多比丘詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！彼年少比丘疾病困篤，尊者今已命終。當命終時，諸根喜悅，顏貌清凈，膚色鮮白。云何？世尊！如是比丘當生何處？云何受生？後世云何？」

佛告諸比丘：「彼命過比丘是真寶物，聞我說法，分明解了，於法無畏，得般涅槃，汝等但當供養舍利。」

世尊爾時為彼比丘受第一記。

ཅི་དགེ་སློང་། མིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། ཡང་དྲིས་པ། དགེ་སློང་། འདི་ལ་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རེག་པ་དང་། མིག་གི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནང་གི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ། སྡུག་བསྔལ་ལམ། བདེ་བའམ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ། ཅི་དགེ་སློང་། གལ་ཏེ་མིག་མེད་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། ཡང་དྲིས་པ། དགེ་སློང་། གལ་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མིག་གི་རེག་པ་མེད་དམ། གལ་ཏེ་མིག་གི་རེག་པ་མེད་ན། མིག་གི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནང་གི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ། སྡུག་བསྔལ་ལམ། བདེ་བའམ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མེད་དམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་། ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ལེགས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ལེགས་པར་ཚེའི་དུས་བྱེད་པ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་ཡང་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་ལ་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས། བཞུགས་པ་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། དེའི་ཚེ་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་མྱུར་དུ་ཚེའི་དུས་བྱས་སོ། ཚེའི་དུས་བྱེད་པའི་ཚེ་དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ། བཞིན་རས་དྭངས་པ། མདོག་དཀར་བར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ན་གཞོན་དེ་ནད་ཀྱིས་མནར་བ་དེ་ད་ལྟར་ཚེའི་དུས་བྱས་ཏེ། ཚེའི་དྱེད་པའི་ཚེ་དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ། བཞིན་རས་དྭངས་པ། མདོག་དཀར་བར་གྱུར་ཏོ། ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་འདི་ལྟ་བུ་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཕྱི་མའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚེའི་དུས་བྱས་པའི་དགེ་སློང་དེ་ནི་དཀོན་མཆོག་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། ང་ཡིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས། གསལ་བར་རྟོགས་པར་བྱས་ཤིང་། ཆོས་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས། ཁྱེད་ཅག་གིས་རིང་བསྲེལ་ལ་མཆོད་པ་བྱོས་ཤིག། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་དང་པོ་མཛད་དོ།།

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇二六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……如上說。差別者：「諦聽，善思，當爲汝說。若彼比丘作如是念：『我此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住；於此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及彼心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住。』彼比丘：『我此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住；於此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住。』若彼比丘於此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住；於此識身及外境界一切相，無有我、我所見、我慢繫著使，及彼心解脫、慧解脫，現法自知作證具足住者，是名比丘斷愛慾，轉諸結，止慢無間等，究竟苦邊。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇二七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……如上說。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། （སྟོང་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། ཁྱད་པར་ནི། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ། བདག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལུས་འདི་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ། བདག་དང་། བདག་གིར་ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མེད་ཅིང་། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་རང་གིས་མཁྱེན་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལུས་འདི་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལ། བདག་དང་། བདག་གིར་ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མེད་ཅིང་། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་རང་གིས་མཁྱེན་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་སོ་ཞེས་སེམས་པ་དེ་ནི། དགེ་སློང་དེས་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དང་། འཆིང་བ་རྣམས་བསྒྱུར་བ་དང་། ང་རྒྱལ་བར་ཆད་མེད་པར་ཟད་པར་བྱས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། （སྟོང་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ།།

差別者，乃至佛告病比丘：「汝不自犯戒耶？」

比丘白佛言：「世尊！我不以持凈戒故，於世尊所修梵行。」

佛告比丘：「汝以何等法故，於我所修梵行？」

比丘白佛：「為離貪慾故，於世尊所修梵行；為離瞋恚、愚癡故，於世尊所修梵行。」

佛告比丘：「如是，如是。汝正應為離貪慾故，於我所修梵行；離瞋恚、愚癡故，於我所修梵行。比丘！貪慾纏故，不得離欲；無明纏故，慧不清凈。是故，比丘！于欲離欲心解脫，離無明故慧解脫。若比丘于欲離欲心解脫身作證，離無明故慧解脫，是名比丘斷諸愛慾，轉結縛，止慢無間等，究竟苦邊。是故，比丘！於此法善思惟……」如前廣說，乃至「受第一記。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇二八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。時，有眾多比丘集於伽梨隸講堂。時，多有比丘疾病。

爾時，世尊晡時從禪覺，往至伽梨隸講堂，于大眾前敷座而坐。坐已，告諸比丘：「當正念正智以待時，是則為我隨順之教。

ཁྱད་པར་ནི། བར་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རང་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་སམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་གང་གི་ཕྱིར་ང་ཡི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལགས། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། ཁྱོད་ནི་ཡང་དག་པར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ང་ཡི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ང་ཡི་དྲུང་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། དགེ་སློང་། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་དཀྲིས་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་མི་གྲོལ། མ་རིག་པས་དཀྲིས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་མི་དག་གོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས། མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་དགེ་སློང་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་བཅད་པ། འཆིང་བ་བསྒྱུར་བ། ང་རྒྱལ་བར་ཆད་མེད་པར་ཟད་པར་བྱས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་། ཆོས་འདི་ལ་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག་ཅེས་སྔར་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། ལུང་བསྟན་པ་དང་པོའི་བར་དུའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། （སྟོང་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་དག་ག་རི་ལེའི་གཏམ་གྱི་ཁང་པར་འདུས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིན་ཕྱེད་ཡོལ་བའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ། ག་རི་ལེའི་གཏམ་གྱི་ཁང་པར་གཤེགས་ནས། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་སོ།། བཞུགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དུས་ལ་སྒུག་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནི་ང་ཡི་བསླབ་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ།།

比丘！云何為正念？謂比丘內身身觀念處，精勤方便，正念正智，調伏世間貪憂；外身身觀念處、內外身身觀念處，內受、外受、內外受，內心、外心、內外心，內法、外法、內外法法觀念處，精勤方便，正念正智，調伏世間貪憂，是名比丘正憶念。

「云何正智？謂比丘若來若去，正知而住，瞻視觀察，屈申俯仰，執持衣缽，行、住、坐、臥、眠、覺，乃至五十、六十，依語默正智行。比丘！是名正智。

「如是，比丘！正念正智住者能起樂受，有因緣，非無因緣。云何因緣？謂緣于身，作是思惟：『我此身無常、有為、心因緣生；樂受亦無常、有為、心因緣生。』身及樂受觀察無常，觀察生滅，觀察離欲，觀察滅盡，觀察舍彼，觀察身及樂受無常，乃至舍已，若於身及樂受貪慾使者永不復使。

「如是，正念正智生苦受因緣，非不因緣。云何為因緣？如是緣身，作是思惟：『我此身無常、有為、心因緣生；苦受亦無常、有為、心因緣生。』身及苦受觀察無常，乃至舍，於此及苦受瞋恚所使，永不復使。

「如是，正念正智生不苦不樂受因緣，非不因緣。云何因緣？謂身因緣，作是思惟：『我此身無常、有為、心因緣生；彼不苦不樂受亦無常、有為、心因緣生。

དགེ་སློང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གིས་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་འདུལ་བ། ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། ཕྱི་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། ནང་གི་ཚོར་བ། ཕྱིའི་ཚོར་བ། ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ། ནང་གི་སེམས། ཕྱིའི་སེམས། ཕྱི་ནང་གི་སེམས། ནང་གི་ཆོས། ཕྱིའི་ཆོས། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་འདུལ་བ་འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ཞེས་བྱའོ།། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་འོང་བའམ་འགྲོ་བ་ན་ཡང་དག་པར་ཤེས་ནས་གནས་པ། བལྟ་ཞིང་རྟོག་པ། བསྐུམ་པ་དང་བརྐྱང་བ། སྒུར་བ་དང་འགྲེང་བ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་འཛིན་པ། འགྲོ་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། གཉིད་ལོག་པ་དང་། སད་པ། ལྔ་བཅུའམ་དྲུག་ཅུའི་བར་དུ་སྨྲ་བ་དང་མི་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ།། དེ་ལྟར་དགེ་སློང་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གནས་པ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས། རྐྱེན་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ། བདག་གི་ལུས་འདི་ནི་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ཡང་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་བབའི་ཚོར་བ་ལ་མི་རྟག་པར་རྟོག་པ། སྐྱེ་འཇིག་ཏུ་རྟོག་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་རྟོག་པ། འགག་པར་རྟོག་པ། བཏང་བར་རྟོག་པ། ལུས་དང་བདེ་བའི་ཚོར་བ་མི་རྟག་པར་རྟོག་པ། བཏང་བའི་བར་དུ་རྟོག་པ་ན། ལུས་དང་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕྱིན་ཆད་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ། བདག་གི་ལུས་འདི་ནི་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་མི་རྟག་པར་རྟོག་པ་ནས་བཏང་བའི་བར་དུ། འདི་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕྱིན་ཆད་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པ། བདག་གི་ལུས་འདི་ནི་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཡང་མི་རྟག་པ། འདུས་བྱས། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ།།

』彼身及不苦不樂受觀察無常，乃至舍，若所有身及不苦不樂受無明使使，使永不復使。多聞聖弟子如是觀者，於色厭離，于受、想、行、識厭離，厭離已離欲，離欲已解脫，解脫知見：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。』」

爾時，世尊即說偈言：

「樂覺所覺時，　　莫能知樂覺， 　貪慾使所使，　　不見於出離。 　苦受所覺時，　　莫能知苦受， 　瞋恚使所使，　　不見出離道。 　不苦不樂受，　　等正覺所說， 　彼亦不能知，　　終不度彼岸。 　若比丘精勤，　　正智不傾動， 　于彼一切受，　　黠慧能悉知。 　能知諸受已，　　現法盡諸漏， 　依慧而命終，　　涅槃不墮數。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇二九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……如上說。時，有眾多比丘集會迦梨隸講堂，多有疾病……如上說。差別者：「乃至聖弟子如是觀者，於色解脫，于受、想、行、識解脫，我說是等解脫生、老、病、死。」

爾時，世尊即說偈言：

「智慧多聞者，　　非不覺諸受， 　若於苦樂受，　　分別諦明瞭。 　當知堅固事，　　凡夫有升降， 　於樂不染著，　　于苦不傾動。

ལུས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ལ་མི་རྟག་པར་རྟོག་པ་ནས་བཏང་བའི་བར་དུ། ལུས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ལ་མ་རིག་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཕྱིན་ཆད་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ན། གཟུགས་ལ་སྐྱོ་བ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར། སྐྱོ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་འབྱུང་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན། བྱ་བ་བྱས། སླར་སྲིད་པ་མི་ལེན་པར་རང་གིས་ཤེས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་མྱོང་བའི་ཚེ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་མི་ཤེས་ཏེ།། འདོད་ཆགས་ཀུན་སྦྱོར་གྱིས་བཅིངས་པས། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་མཐོང་ངོ་།། སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མྱོང་བའི་ཚེ། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བ་མི་ཤེས་ཏེ།། ཁོང་ཁྲོ་ཀུན་སྦྱོར་གྱིས་བཅིངས་པས། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མི་མཐོང་།། བདེ་མིན་སྡུག་མིན་ཚོར་བ་གང་། །ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས།། དེ་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། །ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ།། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན། །ཡང་དག་ཤེས་རབ་མི་གཡོ་བ།། ཚོར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །མཁས་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར།། ཚོར་བ་ཀུན་ནི་ཤེས་ནས་ནི། །ཚེ་འདིར་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར།། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ཚེ་འཕོས་ནས། །མྱ་ངན་འདས་ཏེ་གྲངས་མི་གཏོགས།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། （སྟོང་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་དག་ཀ་ལི་ལེའི་གཏམ་གྱི་ཁང་པར་ནད་པ་མང་པོར་གྱུར་ཏོ།། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། ཁྱད་པར་ནི། འཕགས་པ་དེ་ལྟར་རྟོག་པའི་བར་དུ་སྟེ། གཟུགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ང་སྨྲའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ཤེས་རབ་མང་ཐོས་པ་དག་གིས། །ཚོར་བ་རྣམས་ནི་མི་མྱོང་མིན།། སྡུག་བསྔལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གསལ་བར་རྟོགས།། བརྟན་པོའི་དངོས་པོ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འཕེལ་འགྲིབ་འགྱུར།། བདེ་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ།།

知受不受生，　　依于貪恚覺， 　斷除斯等已，　　其心善解脫。 　繫念緣妙境，　　正向待終期， 　若比丘精勤，　　正智不傾動。 　於此一切受，　　慧者能覺知， 　了知諸受已，　　現法盡諸漏。 　依慧而命終，　　涅槃不墮數。」

佛說此經已，諸比丘歡喜，作禮而去。

（一〇三〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，給孤獨長者得病，身極苦痛。世尊聞已，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，次第乞食至給孤獨長者舍。

長者遙見世尊，馮床欲起。

世尊見已，即告之言：「長者勿起！增其苦患。」世尊即坐，告長者言：「云何？長者，病可忍不？身所苦患，為增、為損？」

長者白佛：「甚苦！世尊！難可堪忍……」乃至說三受，如差摩修多羅廣說，乃至「苦受但增不損。」

佛告長者：「當如是學：『于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。』」

長者白佛：「如世尊說四不壞凈，我有此法，此法中有我。世尊！我今于佛不壞凈，法、僧不壞凈，聖戒成就。」

佛告長者：「善哉！善哉！」即記長者得阿那含果。

長者白佛：「唯愿世尊今於此食。」爾時，世尊默而許之。

ཚོར་བ་མི་ཚོར་སྐྱེ་བ་ནི། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོའི་དྲན་ལ་བརྟེན།། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ནི། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་གྲོལ་ལོ།། དྲན་པ་ཡུལ་བཟང་ལ་དམིགས་ཏེ། །ཡང་དག་དུས་ལ་སྒུག་པར་བྱེད།། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན། །ཡང་དག་ཤེས་རབ་མི་གཡོ་བ།། ཚོར་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །མཁས་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན།། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་ནས་ནི། །ཚེ་འདིར་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར།། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ཚེ་འཕོས་ནས། །མྱ་ངན་འདས་ཏེ་གྲངས་མི་གཏོགས།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་དགའ་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （སྟོང་སུམ་ཅུ་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཁྱིམ་བདག་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་གསན་ནས། སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས། མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ཏེ། རིམ་གྱིས་བསོད་སྙོམས་མཛད་དེ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཁྱིམ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏོ།། ཁྱིམ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་གཟིགས་ཏེ་མལ་སྟན་ལ་བརྟེན་ནས་བཞེངས་པར་བརྩམས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱིམ་བདག་མ་བཞེངས་ཤིག །སྡུག་བསྔལ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་ནས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་ཁྱིམ་བདག་ནད་བཟོད་དམ། ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འཕེལ་ལམ་འགྲིབ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་བཟོད་པར་དཀའོ།། ཚོར་བ་གསུམ་པོ་དག་སྔར་གྱི་ཚ་མའི་མདོ་བྒྱས་པར་གསུངས་པ་ནས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་འཕེལ་བ་ཁོ་ན་ལས་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ།། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་བདག་ལ་མཆིས་ཏེ། ཆོས་འདི་ལ་བདག་མཆིས་ཤིང་བདག་ཆོས་འདི་ལ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཆིས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་ནས་ཁྱིམ་བདག་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ།། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདིར་གསོལ་བ་བཞེས་པར་གསོལ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ།།

長者即敕辦種種凈美飲食，供養世尊。世尊食已，為長者種種說法，示、教、照、喜已，從坐起而去。

（一〇三一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尊者阿難聞給孤獨長者身遭苦患，往詣其舍。長者遙見阿難，馮床欲起……乃至說三受，如前叉摩修多羅廣說，乃至「苦患但增不損。」

時，尊者阿難告長者言：「勿恐怖！若愚癡無聞凡夫不信于佛，不信法、僧，聖戒不具，故有恐怖，亦畏命終及後世苦。汝今不信已斷、已知，于佛凈信具足，於法、僧凈信具足，聖戒成就。」

長者白尊者阿難：「我今何所恐怖？我始於王舍城寒林中丘塳間見世尊，即得於佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。自從是來，家有錢財悉與佛、弟子，比丘、比丘尼、優婆塞、優婆夷共。」

尊者阿難言：「善哉！長者！汝自記說是須陀洹果。」

長者白尊者阿難：「可就此食。」

尊者阿難默然受請。

即辦種種凈美飲食，供養尊者阿難，食已，復為長者種種說法，示、教、照、喜已，從坐起而去。

（一〇三二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者舍利弗聞給孤獨長者身遭苦患。

我將幫您將這段中文古籍譯成藏文: ཁྱིམ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་མཆོད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེས་ཟིན་རྗེས། ཁྱིམ་བདག་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་བཞུགས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ༡༠༣༡ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཀུན་དགའ་བོས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ན་བའི་གཏམ་ཐོས་ནས། ཁོང་གི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱང་རིང་ནས་མཐོང་སྟེ་མལ་ཁྲི་ལས་ལངས་པར་བརྩམས་སོ། །་་་་་་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་ནི་སྔར་གྱི་ཚ་མའི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་ལས་ཇེ་ཉུང་དུ་མ་སོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱིམ་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །མ་འཇིགས་ཤིག །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་ལྡན་པས་འཇིགས་པ་དང་། ཚེ་འཕོས་ནས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་འཇིགས་པ་ཡིན། ཁྱོད་ནི་མ་དད་པ་སྤངས་ཟིན་ཅིང་ཤེས་ཟིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ཅི་ཞིག་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར། བདག་གིས་ཐོག་མར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཟུང་བདག་གི་ཁྱིམ་ན་ཡོད་པའི་ནོར་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་དང་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དང་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ལ་ཕུལ་བ་ཡིན་ནོ། ། ཀུན་དགསུངས་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱིམ་བདག །ཁྱོད་ཀྱིས་རང་ཉིད་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གསོལ་བ། འདིར་གསོལ་བ་བཞེས་པར་ཞུ། ཀུན་དགའ་བོས་ཅང་མི་གསུང་བས་གདན་བཞེས་སོ། ། དེ་ནས་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་མཆོད། བཞེས་ཟིན་རྗེས་ཡང་ཁྱིམ་བདག་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་བཞུགས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། ༡༠༣༢ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཤཱ་རིའི་བུས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ན་བའི་གཏམ་ཐོས་སོ། །

聞已，語尊者阿難：「知不？給孤獨長者身遭苦患，當共往看。」尊者阿難默然而許。

時，尊者舍利弗與尊者阿難共詣給孤獨長者舍。長者遙見尊者舍利弗，扶床欲起……乃至說三種受，如叉摩修多羅廣說，「身諸苦患轉增無損。」

尊者舍利弗告長者言：「當如是學：『不著眼，不依眼界生貪慾識；不著耳、鼻、舌、身，意亦不著，不依意界生貪慾識。不著色，不依色界生貪慾識；不著聲、香、味、觸、法，不依法界生貪慾識。不著于地界，不依地界生貪慾識；不著於水、火、風、空、識界，不依識界生貪慾識。不著色陰，不依色陰生貪慾識；不著受、想、行、識陰，不依識陰生貪慾識。』」

時，給孤獨長者悲嘆流淚。尊者阿難告長者言：「汝今怯劣耶？」

長者白阿難：「不怯劣也。我自顧念，奉佛以來二十餘年，未聞尊者舍利弗說深妙法，如今所聞。」

尊者舍利弗告長者言：「我亦久來未嘗為諸長者說如是法。」

長者白尊者舍利弗：「有居家白衣，有勝信、勝念、勝樂，不聞深法，而生退沒。善哉！尊者舍利弗！當爲居家白衣說深妙法，以哀愍故！尊者舍利弗！今於此食。」尊者舍利弗等默然受請。

即設種種凈美飲食，恭敬供養。

我來幫您將這段中文古籍譯成藏文： གསན་ནས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཁྱེན་ནམ། མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ན་བས། ང་ཚོ་མཉམ་དུ་བལྟ་བར་འགྲོ་དགོས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། ། དེའི་ཚེ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཀུན་དགའ་བོ་གཉིས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཤཱ་རིའི་བུ་རྒྱང་རིང་ནས་མཐོང་སྟེ་མལ་ཁྲི་ལ་བརྟེན་ནས་ལངས་པར་བརྩམས་སོ། །་་་་་་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཚ་མའི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་ལས་ཇེ་ཉུང་དུ་མ་སོང་ངོ་། ། ཤཱ་རིའི་བུས་ཁྱིམ་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། མིག་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མིག་གི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ལའང་མི་ཆགས་ཤིང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གཟུགས་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ས་ཡི་ཁམས་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་ས་ཡི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བའོ། ། དེའི་ཚེ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་མ་གྱིས་མཆི་མ་བཏོན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱིམ་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཁྱོད་ད་ལྟ་སྙིང་སྟོབས་ཆུང་ངུར་གྱུར་ཏམ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གསོལ་པ། སྙིང་སྟོབས་ཆུང་ངུར་མ་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་སོང་ཡང་། ཤཱ་རིའི་བུས་ད་ལྟ་ལྟར་གྱི་ཟབ་མོའི་ཆོས་གསུངས་པ་སྔར་མ་ཐོས་སོ། ། ཤཱ་རིའི་བུས་ཁྱིམ་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །བདག་གིས་ཀྱང་སྔར་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་མ་བསྟན་ཏོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་གསོལ་པ། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཁྱིམ་པ་དཀར་པོ་རྣམས་ལ་ལྷག་པའི་དད་པ་དང་། ལྷག་པའི་དྲན་པ་དང་། ལྷག་པའི་དགའ་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཟབ་མོའི་ཆོས་མ་ཐོས་པས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལགས། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཁྱིམ་པ་དཀར་པོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། ཤཱ་རིའི་བུ་ལགས། ད་ལྟ་འདིར་གསོལ་བ་བཞེས་པར་ཞུ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། ། དེ་ནས་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་གུས་པས་མཆོད་དོ། །

食已，復為長者種種說法，示、教、照、喜；示、教、照、喜已，即從坐起而去。

（一〇三三）

達磨提離長者修多羅亦如世尊為給孤獨長者初修多羅廣說，第二修多羅亦如是說。差別者：「若復長者依此四不壞凈已，于上修習六念：謂念如來事，乃至念天。」

長者白佛言：「世尊！依四不壞凈，于上修六隨念，我今悉成就，我常修念如來事，乃至念天。」

佛告長者：「善哉！善哉！汝今自記阿那含果。」

長者白佛：「唯愿世尊受我請食。」爾時，世尊默然受請。

長者知佛受請已，即具種種凈美飲食，恭敬供養，世尊食已，復為長者種種說法，示、教、照、喜已，從坐起而去。

（一〇三四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有長壽童子，是樹提長者孫子，身嬰重病。

爾時，世尊聞長壽童子身嬰重病，晨朝著衣持缽，入王舍城乞食，次第到長壽童子舍。長壽童子遙見世尊，扶床欲起……乃至說三受，如叉摩修多羅廣說，乃至「病苦但增無損。是故，童子！當如是學：『于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。』當如是學。

我來幫您將這段中文古籍譯成藏文： བཞེས་ཟིན་རྗེས་ཡང་ཁྱིམ་བདག་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་དེ། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་བཞུགས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། ༡༠༣༣ དྷརྨ་ཏི་ལིའི་ཁྱིམ་བདག་གི་མདོ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ལ་མདོ་དང་པོ་གསུངས་པ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །མདོ་གཉིས་པའང་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ། །ཁྱད་པར་ནི་གལ་ཏེ་ཁྱིམ་བདག་གིས་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་བར་རོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་དེ་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་ཏེ། བདག་གིས་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་བར་བསྒོམས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་རང་ཉིད་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིར་གསོལ་བ་བཞེས་པར་ཞུ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། ། ཁྱིམ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བ་མཛད་པ་མཁྱེན་ནས། བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་གུས་པས་མཆོད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེས་ཟིན་རྗེས། ཡང་ཁྱིམ་བདག་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་བཞུགས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། ༡༠༣༤ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་རིང་གཞོན་ནུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་རྟ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་གི་ཚ་བོ་སྟེ། ལུས་ལ་ནད་ཚབས་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ་། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱཚེ་རིང་གཞོན་ནུ་ལུས་ལ་ནད་ཚབས་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་གཏམ་གསན་ནས། སྔ་དྲོ་སྐུ་གོས་གསོལ་ཞིང་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ཤིང་། རིམ་བཞིན་ཚེ་རིང་གཞོན་ནུའི་ཁྱིམ་དུ་གཤེགས་སོ། །ཚེ་རིང་གཞོན་ནུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་ནས་གཟིགས་ཏེ་མལ་ཁྲི་ལས་ལངས་པར་བརྩམས་སོ། །་་་་་་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཚ་མའི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་ལས་ཇེ་ཉུང་དུ་མ་སོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་གཞོན་ནུ། འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །;

」

童子白佛言：「世尊！如世尊說四不壞凈，我今悉有，我常于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。」

佛告童子：「汝當依四不壞凈，于上修習六明分想。何等為六？謂一切行無常想、無常苦想、苦無我想、觀食想、一切世間不可樂想、死想。」

童子白佛言：「如世尊說，依四不壞凈，修習六明分想，我今悉有。然我作是念：『我命終后，不知我祖父樹提長者當云何？』」

爾時，樹提長者語長壽童子言：「汝於我所，故念且停。汝今且聽世尊說法，思惟憶念，可得長夜福利安樂饒益。」

時，長壽童子言：「我於一切諸行當作無常想、無常苦想、苦無我想、觀食想、一切世間不可樂想、死想，常現在前。」

佛告童子：「汝今自記斯陀含果。」

長壽童子白佛言：「世尊！唯愿世尊住我舍食。」爾時世尊默然而許。

長壽童子即辦種種凈美飲食，恭敬供養。世尊食已，復為童子種種說法，示、教、照、喜已，從坐起而去。

（一〇三五）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

時，婆藪長者身遭苦患。

我將幫您將這段中文古籍譯成藏文： གཞོན་ནུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་པོ་དེ་བདག་ལ་ཡོད་དེ། བདག་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་གསལ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་དྲུག་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཟས་ལ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་སོ། ། གཞོན་ནུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་གསལ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་དྲུག་བསྒོམ་པ་དེ་བདག་ལ་ཡོད་དོ། །འོན་ཀྱང་བདག་གིས་འདི་ལྟར་བསམས་ཏེ། བདག་འཆི་བའི་རྗེས་སུ་བདག་གི་མེས་པོ་ཤིང་རྟ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ཇི་ལྟར་འགྱུར་མི་ཤེས་སོ་སྙམ་མོ། ། དེའི་ཚེ་ཤིང་རྟ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་གིས་ཚེ་རིང་གཞོན་ནུ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་བསམ་པ་དེ་རེ་ཞིག་ཞོག་ཅིག །ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཉོན་ལ། ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག །དེས་ཁྱོད་ལ་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་ཕན་ཡོན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་རིང་གཞོན་ནུས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཟས་ལ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། འཆི་བའི་འདུ་ཤྣམས་རྟག་ཏུ་མངོན་དུ་གྱུར་པར་བགྱིའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་རང་ཉིད་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། ཚེ་རིང་གཞོན་ནུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་གསོལ་བ་བཞེས་པར་ཞུ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བ་མཛད་དོ། ། ཚེ་རིང་གཞོན་ནུས་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་གུས་པས་མཆོད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞེས་ཟིན་རྗེས། ཡང་གཞོན་ནུ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་བཞུགས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། ༡༠༣༥ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་ར་ཎ་སཱིའི་དྲང་སྲོང་ལྷགས་པའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བ་སུའི་ཁྱིམ་བདག་ལུས་ལ་ནད་ཚབས་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ་། །;

爾時，世尊聞婆藪長者身遭苦患……如前達摩提那長者修多羅廣說，得阿那含果記，乃至從坐起而去。

（一〇三六）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

時，有釋氏沙羅疾病委篤。

爾時，世尊聞釋氏沙羅疾病委篤，晨朝著衣持缽，入迦維羅衛國乞食，次到釋氏沙羅舍。釋氏沙羅遙見世尊，扶床欲起……乃至說三受，如差摩迦修多羅廣說，乃至「患苦但增不損。是故，釋氏沙羅，當如是學：『于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。』」

釋氏沙羅白佛言：「如世尊說：『于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。』我悉有之，我常于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。」

佛告釋氏沙羅：「是故，汝當依佛不壞凈，法、僧不壞凈，聖戒成就，于上修習五喜處。何等為五？謂念如來事，乃至自所施法。」

釋氏沙羅白佛言：「如世尊說，依四不壞凈，修五喜處，我亦有之，我常念如來事，乃至自所施法。」

佛言：「善哉！善哉！汝今自記斯陀含果。」

沙羅白佛：「唯愿世尊今我舍食。」爾時，世尊默然而許。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་བ་སུའི་ལུས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ན་ཚ་བྱུང་བ་གསན་ནས། སྔོན་གྱི་ཁྱིམ་བདག་དྷརྨ་དི་ནའི་མདོ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལུང་བསྟན་པ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་བའི་བར་དུ་བཞུགས་སོ།། （༡༠༣༦） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་ཉེ་བའི་འོད་མའི་ཚལ་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་ས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ན་བ་ཞིག་ཡོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་ས་ལ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ན་བར་གྱུར་པ་གསན་ནས། སྔ་དྲོ་སྐུ་ཆས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ནས། རིམ་གྱིས་ཤཱཀྱ་ས་ལའི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏོ།། ཤཱཀྱ་ས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་གཟིགས་ཏེ་མལ་སྟན་ལས་བཞེངས་པར་བརྩམས་སོ།། དེ་ནས་ཚོར་བ་གསུམ་པོ་གསུངས་པ་ནས། ཙ་མ་ཀའི་མདོ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཕེལ་བ་ལས་མི་འགྲིབ་བོ།། དེའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་ས་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ།། ཤཱཀྱ་ས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་མངའ་སྟེ། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལྡན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་ས་ལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོ་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བའི་གནས་ལྔ་བསྒོམ་པར་བྱའོ།། ལྔ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས་རང་གིས་སྦྱིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་རོ།། ཤཱཀྱ་ས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བའི་གནས་ལྔ་བསྒོམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ལ་མངའ་སྟེ། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས་རང་གིས་སྦྱིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་དྲན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ།། ས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་གསོལ་བའི་བསྙེན་བཀུར་བཞེས་པར་ཞུ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ།།

沙羅長者即辦種種凈美飲食，恭敬供養，世尊食已，復為沙羅長者種種說法，示、教、照、喜已，從坐起而去。

（一〇三七）

如是我聞：

一時，佛住那梨聚落曲谷精舍。

爾時，耶輸長者疾病困篤……如是乃至得阿那含果記，如達摩提那修多羅廣說。

（一〇三八）

如是我聞：

一時，佛住瞻婆國竭伽池側。時，有摩那提那長者疾病新差。

時，摩那提長者語一士夫言：「善男子！汝往尊者阿那律所，為我稽首阿那律足，問訊起居輕利、安樂住不？明日通身四人愿受我請。若受請者，汝復為我白言：『我俗人多有王家事，不能得自往奉迎，唯愿尊者時到，通身四人來赴我請，哀愍故！』」

時，彼男子受長者教，詣尊者阿那律所，稽首禮足。白言尊者：「摩那提那長者敬禮問訊：『少病少惱、起居輕利、安樂住不？唯愿尊者通身四人明日日中，哀受我請。』」時，尊者阿那律默然受請。

時，彼士夫復以摩那提那長者語白尊者阿那律：「我是俗人，多有王家事，不得躬自奉迎，唯愿尊者通身四人明日日中，哀受我請，憐愍故！」

尊者阿那律陀言：「汝且自安！我自知時，明日通身四人往詣其舍。

དེ་ནས་ཤཱཀྱ་ས་ལས་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་གུས་པར་མཆོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསོལ་བ་མཛད་ཟིན་པ་དང་། ཡང་ཤཱཀྱ་ས་ལ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་སྟན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ།། （༡༠༣༧） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ན་རི་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་གི་ལུང་པ་གཡོ་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་ཡ་ཤུ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཚ་དྲག་པོས་བཏབ་སྟེ། དེ་ནས་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལུང་བསྟན་པའི་བར་དུ་དྷརྨ་དི་ནའི་མདོ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།། （༡༠༣༨） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙམ་པའི་ཡུལ་གྱི་གཉྒཱའི་མཚེའུའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཚ་ལས་གསོས་མ་ཐག་པ་ཞིག་ཡོད་དོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནས་སྐྱེས་པ་གཅིག་ལ་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བདེ་བར་གཤེགས་ཤིག །ཚུར་ཤོག་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་སོང་ལ། ང་ཡི་ཚིག་གིས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། སྐུ་ཁམས་བདེ་བ་དང་། ན་ཚ་ཆུང་བ་དང་། བཞུགས་པ་བདེ་བ་ལགས་སམ་ཞེས་ཞུས་ལ། སང་ཉིན་སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་བདག་གི་སྤྱན་འདྲེན་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པར་ཞུ། གལ་ཏེ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ཡི་ཚིག་གིས་ཞུ་བ། བདག་ནི་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པས་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་མང་བས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱན་འདྲེན་དུ་མི་ལྕོགས་ན། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས་བཙུན་པ་སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་དུས་སུ་བྱོན་པར་ཞུ་ཞེས་ཞུས་ཤིག དེ་ནས་སྐྱེས་པ་དེས་ཁྱིམ་བདག་གི་བཀའ་བཞིན་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་ལགས། ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་ཞུ་བ། སྐུ་ཁམས་བདེ་བ་དང་། ན་ཚ་ཆུང་བ་དང་། བཞུགས་པ་བདེ་བ་ལགས་སམ། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས་བཙུན་པ་སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་སང་ཉིན་ཉི་མ་གུང་ག་གི་སྤྱན་འདྲེན་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པར་ཞུ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ།། དེ་ནས་སྐྱེས་པ་དེས་ཡང་ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནའི་ཚིག་གིས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཞུས་པ། བདག་ནི་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པས་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་མང་བས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱན་འདྲེན་དུ་མི་ལྕོགས་ན། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས་བཙུན་པ་སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་སང་ཉིན་ཉི་མ་གུང་ལ་བདག་གི་སྤྱན་འདྲེན་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པར་ཞུ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་རང་བདེ་བར་སོང་ཞིག །ང་རང་གིས་དུས་ཤེས་པས་སང་ཉིན་སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་འོང་ངོ་།།

」

時，彼士夫受尊者阿那律教，還白長者：「阿梨！當知我已詣尊者阿那律，具宣尊意。尊者阿那律言：『汝且自安，我自知時。』」

彼長者摩那提那夜辦凈美飲食。晨朝復告彼士夫：「汝往至彼尊者阿那律所，白言：『時到。』」

時，彼士夫即受教，行詣尊者阿那律所，稽首禮足，白言：「供具已辦，唯愿知時！」

時，尊者阿那律著衣持缽，通身四人詣長者舍。

時，摩那提那長者婇女圍繞，住內門左，見尊者阿那律，舉體執足敬禮，引入就坐，各別稽首，問訊起居，退坐一面。

尊者阿那律問訊長者：「堪忍安樂住不？」

長者答言：「如是，尊者！堪忍樂住。先遭疾病，當時委篤，今已蒙差。」

尊者阿那律問長者言：「汝住何住，能令疾病苦患時得除差？」

長者白言：「尊者阿那律！我住四念處，專修繫念故，身諸苦患時得休息。何等為四？謂內身身觀念住，精勤方便，正念正智，調伏世間貪憂。外身、內外身，內受、外受、內外受，內心、外心、內外心，內法、外法、內外法法觀念住，精勤方便，正念正智，調伏世間貪憂。如是，尊者阿那律！我於四念處繫心住故，身諸苦患時得休息，尊者阿那律，住故，身諸苦患時得休息。

དེ་ནས་སྐྱེས་པ་དེས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་བཀའ་བཞིན་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་ཁྱིམ་བདག་ལ་ཞུས་པ། སློབ་དཔོན་ལགས། མཁྱེན་པར་མཛོད། བདག་གིས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞིབ་པར་ཞུས་ལགས། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་རང་བདེ་བར་སོང་ཞིག །ང་རང་གིས་དུས་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནས་མཚན་མོ་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་ཞིམ་པོ་བཤམས་ནས། ནངས་པར་སླར་ཡང་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་སོང་ལ། དུས་ལ་བབ་ལགས་སོ་ཞེས་ཞུས་ཤིག དེ་ནས་སྐྱེས་པ་དེས་བཀའ་བཞིན་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞུས་པ། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་བཤམས་ཟིན་ན། དུས་མཁྱེན་པར་མཛོད། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ན་བཟའ་གསོལ་ཞིང་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ། སྐུ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་མི་བཞི་པོ་ཁྱིམ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནའི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ། ནང་སྒོའི་གཡོན་དུ་འདུག་པ་ལས། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གཟིགས་ནས། ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཏེ་གུས་པས་ཕྱག་བྱས་ནས། ནང་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་བཞུགས་སུ་གསོལ། སོ་སོར་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐུ་ཁམས་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱིམ་བདག་ལ། བཟོད་པ་དང་བདེ་བར་བཞུགས་སམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། ཁྱིམ་བདག་གིས་ལན་དུ་གསོལ་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ་བཙུན་པ་ལགས། བཟོད་ཅིང་བདེ་བར་གནས་སོ། སྔོན་ཆད་ན་ཚས་བཏབ་སྟེ་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ན་བར་གྱུར་ཀྱང་། ད་ནི་དྲག་པར་གྱུར་ཏོ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱིམ་བདག་ལ་དྲིས་པ། ཁྱོད་གནས་གང་ལ་གནས་པས་ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཞི་བར་གྱུར། ཁྱིམ་བདག་གིས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལགས། བདག་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ལ་གནས་ཤིང་། རྩེ་གཅིག་ཏུ་དྲན་པ་བསྟེན་པས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དེའི་ཚེ་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ།། བཞི་གང་ཞ། ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་འདུལ་བ་དང་། ཕྱིའི་ལུས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ལུས་དང་། ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ནང་གི་སེམས་དང་། ཕྱིའི་སེམས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་སེམས་དང་། ནང་གི་ཆོས་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་ཆོས་སུ་ལྟ་ཞིང་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་འདུལ་བའོ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལགས། དེ་ལྟར་བདག་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དེའི་ཚེ་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལགས། གནས་པས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དེའི་ཚེ་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ།།

」

尊者阿那律告長者言：「汝今自記阿那含果。」

時，摩那提那長者以種種凈美飲食自手供養，自恣飽滿。食已，澡漱畢，摩那提那長者復坐卑床，聽說法。尊者阿那律種種說法，示、教、照、喜已，從坐起去。

（一〇三九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城金師精舍。時，有淳陀長者來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊問淳陀長者：「汝今愛樂何等沙門、婆羅門凈行？」

淳陀白佛：「有沙門、婆羅門，奉事於水，事毗濕波天，執杖澡罐，常凈其手。如是正士能善說法言：『善男子！月十五日，以胡麻屑、庵摩羅屑以澡其發，修行齋法，被著新凈長髮白㲲，牛糞塗地而臥其上。善男子！晨朝早起，以手觸地，作如是言：「此地清凈，我如是凈。」手執牛糞團並把生草，口說是言：「此是清凈，我如是凈。」若如是者，見為清凈，不如是者，永不清凈。』世尊！如是像類沙門、婆羅門，若為清凈，我所宗仰。」

佛告淳陀：「有黑法、黑報，不凈、不凈果，負重向下。成就如此諸惡法者，雖復晨朝早起，以手觸地，唱言清凈，猶是不凈；正復不觸，亦不清凈。執牛糞團，並及生草，唱言清凈，亦復不凈；正復不觸，亦不清凈。

བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ནས་བཟའ་བཏུང་གཙང་མ་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་རང་གི་ལག་པས་མཆོད་ཅིང་། ཅི་འདོད་པ་བཞིན་ཚིམ་པར་བྱས་སོ།། གསོལ་བ་མཛད་ཟིན་ནས་ཞལ་བཀྲུས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་མ་ན་དི་ན་ཡང་སྟན་དམའ་བ་ལ་འཁོད་དེ་ཆོས་ཉན་པར་བྱས་སོ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཅིང་། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་སྟན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ།། （༡༠༣༩） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་ཙུནྡ་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ཙུནྡ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་མ་གང་ཞིག་དགའ་ཞིང་མོས་པར་བྱེད། ཙུནྡས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་ཆུ་ལ་མཆོད་ཅིང་། ལྷ་ཁྱབ་འཇུག་ལ་མཆོད་པ་དང་། དབྱུག་པ་དང་ཆུ་སྣོད་ཐོགས་ནས་རྟག་ཏུ་ལག་པ་འཁྲུ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་འདི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ། ཟླ་བ་བཅོ་ལྔ་པ་ལ་ཏིལ་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། སྐྱུ་རུ་རའི་ཕྱེ་མས་སྐྲ་བཀྲུས་ཏེ། བསྙེན་གནས་ཀྱི་ཆོས་བསྲུང་ཞིང་། གོས་དཀར་པོ་གསར་པ་གཙང་མ་བགོས་ནས། བ་ལང་གི་ལྕི་བས་ས་བྱུགས་པའི་སྟེང་དུ་ཉལ་བར་བྱའོ།། རིགས་ཀྱི་བུ། ནངས་པར་སྔ་བར་ལངས་ནས་ལག་པས་ས་ལ་རེག་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། ས་འདི་གཙང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཙང་ངོ་།། ལག་པས་བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་རིལ་བུ་དང་རྩྭ་སྔོན་པོ་བཟུང་ནས་ཁས་འདི་སྐད་དུ། འདི་ནི་གཙང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གཙང་ངོ་།། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཙང་མར་མཐོང་ལ། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་ནམ་ཡང་གཙང་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་བུའསྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་གཙང་མར་གྱུར་ན་བདག་གི་མཆོད་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཙུནྡ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ནག་པོའི་ཆོས་དང་། ནག་པོའི་རྣམ་སྨིན་དང་། མི་གཙང་བ་དང་། མི་གཙང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། ལྕི་བ་ཁུར་ནས་ཐུར་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དེ། སྡིག་པའི་ཆོས་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི། ནངས་པར་སྔ་བར་ལངས་ནས་ལག་པས་ས་ལ་རེག་ཅིང་གཙང་མར་བརྗོད་ཀྱང་མི་གཙང་ངོ་།། ཡང་དག་པར་མ་རེག་ཀྱང་མི་གཙང་ངོ་།། བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་རིལ་བུ་དང་རྩྭ་སྔོན་པོ་བཟུང་ནས་གཙང་མར་བརྗོད་ཀྱང་མི་གཙང་ངོ་།། ཡང་དག་པར་མ་རེག་ཀྱང་མི་གཙང་ངོ་།།

「淳陀！何等為黑、黑報，不凈、不凈果，負重向下，乃至觸以不觸，悉皆不凈？淳陀！謂殺生惡業，手常血腥，心常思惟撾捶殺害，無慚無愧，慳貪吝惜，於一切眾生乃至昆蟲，不離於殺。於他財物、聚落、空地，皆不離盜。行諸邪淫，若父母、兄弟、姊妹、夫主、親族，乃至授花鬘者，如是等護，以力強幹，不離邪淫。不實妄語，或於王家、真實言家、多眾聚集，求當言處，作不實說，不見言見，見言不見，不聞言聞，聞言不聞，知言不知，不知言知，因自因他，或因財利，知而妄語，而不捨離，是名妄語。兩舌乖離，傳此向彼，傳彼向此，遍相破壞，令和合者離，離者歡喜，是名兩舌。不離惡口罵，若人軟語說，悅耳心喜，方正易知，樂聞無依說，多人愛念，適意、隨順三昧。舍如是等，而作剛強，多人所惡，不愛、不適意、不順三昧說。如是等言，不離粗澀，是名噁心。綺飾壞語，不時言、不實言、無義言、非法言、不思言，如是等，名壞語。

「不捨離貪，於他財物而起貪慾，言：『此物我有者好。』不捨瞋恚弊惡，心思惟言：『彼眾生應縛、應鞭、應伏、應殺。』欲為生難。

དེ་བས་ན་ཙུནྡ། ནག་པོ་དང་རྣམ་སྨིན་ནག་པོ། མི་གཙང་བ་དང་འབྲས་བུ་མི་གཙང་བ། ལྕི་བ་ཁུར་ནས་ཐུར་དུ་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་ཏེ། རེག་པའམ་མ་རེག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། ཙུནྡ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ངན་པ་དང་། ལག་པ་རྟག་ཏུ་ཁྲག་གིས་གོས་ཤིང་། སེམས་རྟག་ཏུ་རྡེག་པ་དང་གསོད་པའི་བསམ་པ་ཅན། ངོ་ཚ་མེད་ཅིང་ཁྲེལ་མེད་པ། སེར་སྣ་ཅན་དང་འཇུངས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིན་བུའི་བར་དུ་གསོད་པ་དང་མི་འབྲལ་བ། གཞན་གྱི་ནོར་དང་གྲོང་དང་དགོན་པ་ལས་རྐུ་བ་དང་མི་འབྲལ་བ། འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཕ་མ་དང་། སྤུན་དང་། སྲིང་མོ་དང་། ཁྱོ་བོ་དང་། གཉེན་འདུན་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་འབུལ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་ལ་ཡང་སྟོབས་ཀྱིས་བཙན་གྱིས་སྤྱོད་ཅིང་ལོག་གཡེམ་དང་མི་འབྲལ་བ། མི་བདེན་པ་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཁྱིམ་མམ། བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ཁྱིམ་མམ། འཁོར་མང་པོ་འདུས་པའི་གནས་སུ་སྨྲ་དགོས་པ་ལ་མི་བདེན་པ་སྨྲ་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ལ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་། མཐོང་བ་ལ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་། མ་ཐོས་པ་ལ་ཐོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་། ཐོས་པ་ལ་མ་ཐོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་། མ་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་། ཤེས་པ་ལ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ། བདག་གི་ཕྱིར་རམ། གཞན་གྱི་ཕྱིར་རམ། ནོར་གྱི་ཕྱིར། ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱའོ།། ཕྲ་མའི་ཚིག་གིས་དབྱེན་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནས་ཐོས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ནས་ཐོས་པ་ཚུར་སྨྲ་བས་ཀུན་ཏུ་འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་། མཐུན་པ་རྣམས་དབྱེ་བ་དང་། བྱེ་བ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕྲ་མ་ཞེས་བྱའོ།། ངག་རྩུབ་མོ་དང་མི་འབྲལ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་འཇམ་པོར་སྨྲ་བ་དང་། རྣ་བར་སྙན་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། དྲང་ཞིང་གོ་སླ་བ་དང་། མཉན་་དང་། རྟེན་མེད་པའི་ཚིག་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་འཐད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚིག་སྤངས་ནས། རྩུབ་ཅིང་བརྟུལ་ཕོད་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་སྡང་བ་དང་། མི་དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འཐད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མི་མཐུན་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་རྩུབ་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་ངག་རྩུབ་མོ་ཞེས་བྱའོ།། ཚིག་བཀྲ་ཞིང་ངན་པ་སྟེ། དུས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང་། མི་བདེན་པའི་ཚིག་དང་། དོན་མེད་པའི་ཚིག་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང་། མ་བསམས་པའི་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཚིག་ངན་པ་ཞེས་བྱའོ།། བརྣབ་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་ནོར་ལ་འདོད་པ་སྐྱེས་ནས། ནོར་འདི་བདག་གི་ཡིན་ན་ལེགས་སོ་སྙམ་པ་དང་། གནོད་སེམས་ངན་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་བསམས་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་བཅིང་བར་བྱ། བརྡེག་པར་བྱ། གནོན་པར་བྱ། གསད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་པའོ།།

不捨邪見顛倒，如是見、如是說：『無施、無報、無福，無善行惡行、無善惡業果報，無此世、無他世，無父母、無眾生生世間，無世阿羅漢等趣等向此世他世自知作證：「我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。」』淳陀！是名黑、黑報，不凈、不凈果，乃至觸以不觸，皆悉不凈。

「淳陀！有白、白報，凈有、凈果，輕仙上升，成就已，晨朝觸地，此凈我凈者，亦得清凈；若不觸者，亦得清凈，把牛糞團，手執生草，凈因凈果者，執與不執，亦得清凈。

「淳陀！何等為白、白報，乃至執以不執，亦得清凈？謂有人不殺生，離殺生，舍刀杖，慚愧，悲念一切眾生。不偷盜，遠離偷盜，與者取，不與不取，凈心不貪。離於邪淫，若父母護，乃至授一花鬘者，悉不強幹起于邪淫，離於妄語，審諦實說，遠離兩舌，不傳此向彼，傳彼向此，共相破壞，離者令和，和者隨喜，遠離惡口，不剛強，多人樂其所說。離於壞語，諦說、時說、實說、義說、法說、見說。離於貪慾，不於他財、他眾具作己有想，而生貪著，離於瞋恚，不作是念：『撾打縛殺，為作眾難。

ལོག་པར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་མི་འབྲལ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཐོང་ཞིང་འདི་ལྟར་སྨྲ་བ། སྦྱིན་པ་མེད། རྣམ་སྨིན་མེད། མཆོད་སྦྱིན་མེད། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད། འཇིག་རྟེན་འདི་མེད། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད། ཕ་མེད། མ་མེད། སེམས་ཅན་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད། འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཤིང་ཡང་དག་པར་སོང་བ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། བདག་གིས་སྐྱེ་བ་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཟིན། བྱ་བ་བྱས་ཟིན། སྲིད་པ་ཕྱི་མ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ནས་བརྗོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ།། ཙུནྡ། འདི་ནི་ནག་པོ་དང་རྣམ་སྨིན་ནག་པོ། མི་གཙང་བ་དང་འབྲས་བུ་མི་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རེག་པའམ་མ་རེག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བར་འགྱུར་རོ།། ཙུནྡ། དཀར་པོ་དང་རྣམ་སྨིན་དཀར་པོ། གཙང་བ་དང་འབྲས་བུ་གཙང་བ། ཡང་བ་དྲང་སྲོང་གིས་གོང་དུ་འཕགས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ནངས་པར་སྔ་བར་ས་ལ་རེག་ན་འདི་གཙང་ཞིང་བདག་གཙང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡང་གཙང་བར་འགྱུར་རོ།། གལ་ཏེ་མ་རེག་ཀྱང་གཙང་བར་འགྱུར་རོ།། བ་ལང་གི་ལྕི་བའི་རིལ་བུ་དང་རྩྭ་སྔོན་པོ་བཟུང་ནས་གཙང་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། བཟུང་ངམ་མ་བཟུང་ཡང་གཙང་བར་འགྱུར་རོ།། ཙུནྡ། དཀར་པོ་དང་རྣམ་སྨིན་དཀར་པོ་གང་ཡིན་ཏེ། བཟུང་ངམ་མ་བཟུང་ཡང་གཙང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་ཏེ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་བྲལ་བ། མཚོན་ཆ་བོར་བ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་ཏེ་རྐུ་བ་དང་བྲལ་བ། བྱིན་ན་ལེན་ཅིང་མ་བྱིན་ན་མི་ལེན་པ། སེམས་གཙང་ཞིང་མ་ཆགས་པ། ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ། ཕ་མས་པ་ནས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ཕུལ་བ་ཡན་ཆད་ལ་བཙན་གྱིས་ལོག་པར་གཡེམ་པར་མི་བྱེད་པ། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་ཏེ་བདེན་པ་དང་ཡང་དག་པ་སྨྲ་བ། ཕྲ་མ་དང་བྲལ་བ། འདི་ནས་ཐོས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་མི་སྨྲ་བ། ཕ་རོལ་ནས་ཐོས་པ་ཚུར་མི་སྨྲ་བ། ཕན་ཚུན་མི་འཇིག་པ། བྱེ་བ་རྣམས་མཐུན་པར་བྱེད་པ། མཐུན་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ། ཚིག་རྩུབ་མོ་སྤངས་ཏེ་རྩུབ་པ་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་དགའ་བར་སྨྲ་བ། ཚིག་ངན་པ་སྤངས་ཏེ་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ། དུས་སུ་སྨྲ་བ། བདེན་པར་སྨྲ་བ། དོན་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ། ཆོས་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ། ལྟ་བ་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ། བརྣབ་སེམས་སྤངས་ཏེ། གཞན་གྱི་ནོར་དང་ཡོ་བྱད་ལ་བདག་གིར་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་བ། གནོད་སེམས་སྤངས་ཏེ། བརྡེག་པ་དང་འཆིང་བ་དང་གསོད་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པར་མི་སེམས་པ།

』正見成就，不顛倒見，有施、有說報、有福，有善惡行果報，有此世，有父母、有眾生生，有世阿羅漢於此世他世現法自知作證：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。』淳陀！是名白、白報，乃至觸與不觸，皆悉清凈。」

爾時，淳陀長者聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇四〇）

如是我聞：

一時，佛住王舍城金師精舍。

時，有異婆羅門於十五日，洗頭已，受齋法，被新長髮白㲲，手執生草，來詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面。

爾時，佛告婆羅門：「汝洗頭被新長髮白㲲，是誰家法？」

婆羅門白佛：「瞿曇！是學舍法。」

佛告婆羅門：「云何婆羅門舍法？」

婆羅門白佛言：「瞿曇！如是十五日，洗頭受持法齋，著新凈長髮白㲲，手執生草，隨力所能，佈施作福。瞿曇！是名婆羅門修行舍行。」

佛告婆羅門：「賢聖法、律所行舍行異於此也。」

婆羅門白佛：「瞿曇！云何為賢聖法、律所行舍行？」

佛告婆羅門：「謂離殺生，不樂殺生……」如前清凈分廣說。「依于不殺，舍離殺生……」乃至如前清凈分廣說。「離偷盜，不樂於盜，依于不盜，舍不與取。

ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འགྲུབ་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལྟ་བ། སྦྱིན་པ་དང་། བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། བསོད་ནམས་དང་། དགེ་སྡིག་གི་ལས་འབྲས་ཡོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་། ཕ་མ་དང་། སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདིར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་རང་གིས་རྟོགས་ཏེ། བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བརྟན། བྱ་བ་བྱས་ཟིན། ཕྱི་མར་སྲིད་པ་མི་ལེན་པར་རང་གིས་ཤེས་སོ། །ཚུན་ད། འདི་ནི་དཀར་པོ་དང་། དཀར་པོའི་འབྲས་བུ་སྟེ། རེག་པ་དང་མི་རེག་པའི་བར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའོ། ། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་ཚུན་ད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། （༡༠༤༠） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གསེར་མགར་གྱི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་གཞན་ཞིག་གིས་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་མགོ་བཀྲུས་ནས། བསྙེན་གནས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། སྐྲ་རིང་པོ་གསར་པ་དཀར་པོ་གྱོན་ནས། རྩྭ་སྔོན་པོ་ལག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཞལ་འཛོམས་ཏེ་བདེ་བར་གསོལ་བ་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ། དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་མགོ་བཀྲུས་ནས་སྐྲ་རིང་པོ་གསར་པ་དཀར་པོ་གྱོན་པ་འདི་སུའི་ཆོས་ལུགས་ཡིན། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། འདི་ནི་སློབ་པའི་གཏོང་བའི་ཆོས་ལགས་སོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེའི་གཏོང་བའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། འདི་ལྟར་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་མགོ་བཀྲུས་ནས་བསྙེན་གནས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། སྐྲ་རིང་པོ་གསར་པ་དཀར་པོ་གཙང་མ་གྱོན་ནས། རྩྭ་སྔོན་པོ་ལག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ། རང་གི་ནུས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་བསོད་ནམས་བྱེད་དོ། །གཽ་ཏམ། འདི་ནི་བྲམ་ཟེས་གཏོང་བའི་སྤྱོད་པ་ས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གཏོང་བའི་སྤྱོད་པ་ནི་འདི་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་དོ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གཏོང་བའི་སྤྱོད་པ་གང་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་ནས། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྔར་གྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་བར་བཞིན་ནོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་ནས། རྐུ་བ་ལ་མི་དགའ་བ། མི་རྐུ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བའོ། །

離諸邪淫，不樂邪淫，依于不淫，舍非梵行。離於妄語，不樂妄語，依不妄語，舍不實言。離諸兩舌，不樂兩舌，依不兩舌，舍別離行。離於惡口，不樂惡口，依不惡口，舍于粗言。離諸綺語，不樂綺語，依不綺語，舍無義言。斷除貪慾，遠離苦貪，依無貪心，舍于愛著。斷除瞋恚，不生忿恨，依于無恚，舍彼瞋恨。修習正見，不起顛倒，依于正見，舍彼邪見。婆羅門！是名賢聖法、律所行舍行。」

婆羅門白佛：「善哉！瞿曇賢聖法、律所行舍行。」

時，婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從坐起去。

（一〇四一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有生聞梵志來詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面，白佛言：「瞿曇！我有親族，極所愛念，忽然命終，我為彼故，信心佈施。云何？世尊！彼得受不？」

佛告婆羅門：「非一向得。若汝親族生地獄中者，得彼地獄眾生食，以活其命，不得汝所信施飲食；若生畜生、餓鬼、人中者，得彼人中飲食，不得汝所施者。婆羅門！餓鬼趣中有一處，名為入處餓鬼，若汝親族生彼入處餓鬼中者，得汝施食。

འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་ནས། འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལ་མི་དགའ་བ། མི་གཡེམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚངས་པར་མི་སྤྱོད་པ་སྤོང་བའོ། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་ནས། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་མི་དགའ་བ། མི་རྫུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་སྤོང་བའོ། །ཕྲ་མ་སྤངས་ནས། ཕྲ་མ་ལ་མི་དགའ་བ། ཕྲ་མ་མི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དབྱེ་བའི་སྤྱོད་པ་སྤོང་བའོ། །ངག་རྩུབ་པོ་སྤངས་ནས། ངག་རྩུབ་པོ་ལ་མི་དགའ་བ། ངག་རྩུབ་པོ་མི་སྨྲ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྤོང་བའོ། །ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤངས་ནས། ཚིག་ཀྱལ་པ་ལ་མི་དགའ་བ། ཚིག་ཀྱལ་པ་མི་སྨྲ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་མེད་པའི་ཚིག་སྤོང་བའོ། །འདོད་པ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། ཆགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས། ཆགས་པ་དང་ཞེན་པ་སྤོང་བའོ། །ཞེ་སྡང་སྤངས་ནས། ཁོང་ཁྲོ་མི་སྐྱེ་བ། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཁོང་ཁྲོ་དེ་སྤོང་བའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྒོམ་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་སྐྱེ་བ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ལོག་པའི་ལྟ་བ་དེ་སྤོང་བའོ། །བྲམ་ཟེ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གཏོང་བའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། ལེགས་སོ། །གཽ་ཏམ་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གཏོང་བའི་སྤྱོད་པ་ལགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （༡༠༤༡） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཐོས་པས་ཚེ་འཕོས་པའི་བྲམ་ཟེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཞལ་འཛོམས་ཏེ་བདེ་བར་གསོལ་བ་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། བདག་གི་གཉེན་ཉེ་བ་ཤིན་ཏུ་བྱམས་ཤིང་གཅེས་པ་ཞིག་གློ་བུར་དུ་འདས་ནས། བདག་གིས་དེའི་ཕྱིར་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེས་ཐོབ་པར་འགྱུརམི་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ནི་མི་ཐོབ་བོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཉེན་ཉེ་བ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ན། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཟས་ཐོབ་སྟེ། དེས་སྲོག་འཚོ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཁྱོད་ཀྱིས་དད་པས་ཕུལ་བའི་བཟའ་བཏུང་མི་ཐོབ་བོ། །གལ་ཏེ་དུད་འགྲོའམ། ཡི་དྭགས་སམ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ན། མིའི་བཟའ་བཏུང་ཐོབ་ཀྱི། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུལ་བ་མི་ཐོབ་བོ། །བྲམ་ཟེ། ཡི་དྭགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ན་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་གཅིག་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཉེན་ཉེ་བ་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་དེར་སྐྱེས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུལ་བའི་ཟས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །

」

婆羅門白佛：「若我親族不生入處餓鬼趣中者，我信施，誰應食之？」

佛告婆羅門：「若汝所可為信施親族不生入處餓鬼趣者，要有餘親族知識生入處餓鬼趣中者，得食之。」

婆羅門白佛：「瞿曇！若我所為信施親族不生入處餓鬼趣中，亦無更余親族知識生入處餓鬼趣者，此信施食，誰當食之？」

佛告婆羅門：「設使所為施親族知識不生入處餓鬼趣中，復無諸餘知識生餓鬼者，且信施而自得其福，彼施者所作信施，而彼施者不失達嚫。」

婆羅門白佛：「云何施者行施，施者得彼達嚫？」

佛告婆羅門：「有人殺生行惡，手常血腥，乃至十不善業跡……」如淳陀修多羅廣說，「而復施諸沙門、婆羅門，乃至貧窮、乞士，悉施錢財、衣被、飲食、燈明、諸莊嚴具。婆羅門！彼惠施主若復犯戒，生象中者，以彼曾施沙門、婆羅門錢財、衣被、飲食，乃至莊嚴眾具故，雖在象中，亦得受彼施報，衣服、飲食，乃至種種莊嚴眾具。

「若復生牛、馬、驢、騾等種種畜生趣中，以本施惠功德，悉受其報，隨彼生處所應受用，皆悉得之。

བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གལ་ཏེ་བདག་གི་གཉེན་ཉེ་བ་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་ན། བདག་གིས་དད་པས་ཕུལ་བ་སུས་ཟ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དད་པས་ཕུལ་བའི་གཉེན་ཉེ་བ་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་ན། ངེས་པར་གཉེན་ཉེ་བ་དང་ངོ་ཤེས་པ་གཞན་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་གིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་དད་པས་ཕུལ་བའི་གཉེན་ཉེ་བ་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་ལ། གཉེན་ཉེ་བ་དང་ངོ་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་པ་མེད་ན། དད་པས་ཕུལ་བའི་ཟས་འདི་སུས་ཟ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་དད་པས་ཕུལ་བའི་གཉེན་ཉེ་བ་དང་ངོ་ཤེས་པ་རྣམས་གནས་པའི་ཡི་དྭགས་སུ་མ་སྐྱེས་ཤིང་། ངོ་ཤེས་པ་གཞན་ཡང་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་པ་མེད་ན། རེ་ཞིག་དད་པས་ཕུལ་བའི་བསོད་ནམས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྦྱིན་པ་པོ་དེས་དད་པས་ཕུལ་བ་དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྦྱིན་པ་མི་ཉམས་སོ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་པོས་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས། སྦྱིན་པ་པོས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྦྱིན་པ་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་ལ་ལ་སྲོག་གཅོད་ཅིང་སྡིག་པ་བྱེད་པ། ལག་པ་རྟག་ཏུ་ཁྲག་གིས་སྦགས་པ། དེ་བཞིན་དུ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུན་དའི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དབུལ་པོ་དང་སློང་མོ་པ་རྣམས་ལ། ཟང་ཟིང་དང་། གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། མར་མེ་དང་། རྒྱན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བྲམ་ཟེ། སྦྱིན་བདག་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་གལ་ཏེ་གླང་པོ་ཆེར་སྐྱེས་ན། སྔོན་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་དང་། གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། རྒྱན་གྱི་ཡོ་བྱད་འི་རྒྱུས། གླང་པོ་ཆེར་སྐྱེས་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ཐོབ་སྟེ། གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱན་གྱི་ཡོ་བྱད་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། གལ་ཏེ་ཡང་བ་ལང་དང་། རྟ་དང་། བོང་བུ་དང་། དྲེའུ་ལ་སོགས་པ་དུད་འགྲོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་ན། སྔོན་གྱི་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར་ལོངས་སྤྱོད་པར་འོས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །;

婆羅門！若復施主持戒，不殺、不盜，乃至正見，佈施諸沙門、婆羅門乃至乞士錢財、衣服、飲食，乃至燈明，緣斯功德，生人道中，坐受其報，衣被、飲食，乃至燈明眾具。

「複次，婆羅門！若復持戒生天上者，彼諸惠施天上受報，財寶、衣服、飲食，乃至莊嚴眾具。婆羅門！是名施者行施，施者受達嚫，果報不失。」

時，生聞婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從坐起去。

（一〇四二）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅國人間遊行，住鞞羅磨聚落北身恕林中。

鞞羅聚落婆羅門長者聞世尊住聚落北身恕林中，聞已，共相招集，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！何因、何緣有眾生身壞命終，生地獄中？」

佛告諸婆羅門長者：「行非法行、行危險行因緣故，身壞命終，生地獄中。」諸婆羅門長者白佛：「行何等非法行、危險行，身壞命終，生地獄中？」

佛告婆羅門長者：「殺生，乃至邪見，具足十不善業因緣故。婆羅門！是非法行、危險行，身壞命終，生地獄中。」

婆羅門白佛：「何因緣諸眾生身壞命終，得生天上？」

佛告婆羅門長者：「行法行、行正行，以是因緣故，身壞命終，得生天上。

བྲམ་ཟེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྦྱིན་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། སྲོག་མི་གཅོད་པ། མ་བྱིན་པར་མི་ལེན་པ། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་དུ་ལྡན་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་སློང་མོ་པ་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་དང་། གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མར་མེའི་བར་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུས། མིའི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་ནས། དེའི་འབྲས་བུ་གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མར་མེ་དང་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། ཡང་བྲམ་ཟེ། གལ་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་ན། སྦྱིན་པ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ནོར་དང་། གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྲམ་ཟེ། འདི་ནི་སྦྱིན་པ་པོས་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་དང་། སྦྱིན་པ་པོས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྦྱིན་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་མི་ཉམས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་ཐོས་པས་ཚེ་འཕོས་པའི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （༡༠༤༢） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། བི་ལ་མའི་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ། ། བི་ལའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་པ་ཐོས་ནས། ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་ཕན་ཚུན་འབོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། འཇིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་འཇིགས་པའི་སྤྱོད་པ་གང་དག་སྤྱོད་ན། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ནས། ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཚང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་སོ། །བྲམ་ཟེ། འདི་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། འཇིགས་པའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། རྒྱུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །

」

復問：「世尊！行何等法行、何等正行，身壞命終，得生天上？」

佛告婆羅門長者：「謂離殺生，乃至正見，十善業跡因緣故，身壞命終，得生天上。婆羅門長者！若有行此法行、行此正行者，欲求剎利大性家、婆羅門大性家、居士大性家，悉得往生。所以者何？以法行、正行因緣故。

「若復欲求生四王、三十三天，乃至他化自在天，悉得往生。所以者何？以法行、正行故，行凈戒者，其心所愿，悉自然得。

「若復如是法行、正行者，欲求生梵天，亦得往生。所以者何？以行正行、法行故，持戒清凈，心離愛慾，所愿必得。

「若復欲求往生光音、遍凈，乃至阿伽尼吒，亦復如是。所以者何？以彼持戒清凈，心離欲故。

「若復欲求離欲、惡不善法，有覺有觀，乃至第四禪具足住，悉得成就。所以者何？以彼法行、正行故，持戒清凈，心離愛慾，所愿必得。

「欲求慈、悲、喜、舍，空入處、識入處、無所有入處、非想非非想入處皆悉得。所以者何？以法行、正行故，持戒清凈，心離愛慾，所愿必得。

「欲求斷三結，得須陀洹、斯陀含、阿那含果，無量神通，天耳、他心智、宿命智、生死智、漏盡智皆悉得。

བྱང་སྐྱབས་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གང་དག་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་གང་དག་སྤྱོད་ན། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འདི་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་སྤྱོད་པ་སུ་ཡང་རུང་། རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོའི་རིགས་སམ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོའི་རིགས་སམ། ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་སོ། ། གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་སམ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་ནས། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གང་སྨོན་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གང་སྨོན་པ་ངེས་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། གལ་ཏེ་ཡང་འོད་གསལ་བའམ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནས། འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། གལ་ཏེ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་། སྡིག་པེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནས། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་གནས་པར་འདོད་ན། ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གང་སྨོན་པ་ངེས་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འདོད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་འཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གང་སྨོན་པ་ངེས་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་ནས། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། ལྷའི་རྣ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཟག་པ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་འཐོབ་བོ། །

所以者何？以法行、正行故，持戒、離欲，所愿必得。」

時，婆羅門長者聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇四三）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅國人間遊行，住鞞羅磨聚落北身恕林中。

時，鞞羅磨聚落中，婆羅門長者聞世尊住鞞羅磨聚落身恕林中，聞已，乘白馬車，多將翼從，持金斗、傘蓋、金澡瓶，出鞞羅磨聚落，詣身恕林。至道口，下車步進，入于園門，至世尊前，面相問訊慰勞已，退坐一面，白佛言：「瞿曇！何因、何緣有人命終生地獄中，乃至生天？……」如上修多羅廣說。

時，鞞羅磨婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從坐起而去。

（一〇四四）

如是我聞：

一時，佛住在拘薩羅人間遊行，至鞞紐多羅聚落北身恕林中住。鞞紐多羅聚落婆羅門長者聞世尊住聚落北身恕林中，聞已，共相招引，往詣身恕林，至世尊所，面相慰勞已，退坐一面。

爾時，世尊告婆羅門長者：「我當爲說自通之法。諦聽，善思。何等自通之法？謂聖弟子作如是學：『我作是念：「若有欲殺我者，我不喜；我若所不喜，他亦如是。云何殺彼？」作是覺已，受不殺生，不樂殺生……』」如上說。

དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་གང་སྨོན་པ་ངེས་པར་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། （༡༠༤༣） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། བི་ལ་མའི་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བི་ལ་མའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བི་ལ་མའི་གྲོང་གི་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་པ་ཐོས་ནས། ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་རྟ་དཀར་པོའི་ཤིང་རྟ་ཞོན་ཏེ། འཁོར་མང་པོ་དང་བཅས། གསེར་གྱི་སྣོད་དང་། གདུགས་དང་། གསེར་གྱི་ཆུ་སྣོད་ཐོགས་ནས། བི་ལ་མའི་གྲོང་ནས་བྱུང་སྟེ། ལུས་བདེ་བའི་ནགས་སུ་སོང་ངོ་། །ལམ་གྱི་ཁར་སླེབས་ནས། ཤིང་རྟ་ལས་བབས་ཏེ་རྐང་པས་སོང་སྟེ། ཀུན་དགའ་རྭ་བའི་སྒོར་ཞུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞལ་འཛོམས་ནས་བདེ་བར་གསོལ་བ་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་མི་རྣམས་ཤི་འཕོས་ཏེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་ནི། སྔར་གྱི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་བརྗོད། དེའི་ཚེ་བི་ལ་མའི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （༡༠༤༤） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། བི་ནུ་ཏ་རའི་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ། །བི་ནུ་ཏ་རའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ལུས་བདེ་བའི་ནགས་ན་བཞུགས་པ་ཐོས་ནས། ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་ཕན་ཚུན་འབོད་ཅིང་། ལུས་བདེ་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སླེབས་ནས། ཛོམས་ཏེ་བདེ་བར་གསོལ་བ་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པས་འདི་ལྟར་སློབ་སྟེ། བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ། གལ་ཏེ་བདག་གསོད་པར་འདོད་པ་ཞིག་ཡོད་ན། བདག་གིས་མི་དགའ། བདག་གིས་མི་དགའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། བདག་གིས་ཇི་ལྟར་དེ་གསོད་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་ནས། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །;

「我若不喜人盜於我，他亦不喜，我云何盜他？是故持不盜戒，不樂於盜……」如上說。「我既不喜人侵我妻，他亦不喜，我今云何侵人妻婦？是故受持不他淫戒……」如上說。「我尚不喜為人所欺，他亦如是，云何欺他？是故受持不妄語戒……」如上說。「我尚不喜他人離我親友，他亦如是，我今云何離他親友？是故不行兩舌。我尚不喜人加粗言，他亦如是，云何於他而起罵辱？是故於他不行惡口……」如上說。「我尚不喜人作綺語，他亦如是，云何於他而作綺語？是故於他不行綺飾……」如上說。「如是七種，名為聖戒。

「又復于佛不壞凈成就，於法、僧不壞凈成就，是名聖弟子四不壞凈成就。自現前觀察，能自記說：『我地獄盡，畜生、餓鬼盡，一切惡趣盡，得須陀洹，不墮惡趣法，決定正向三菩提，七有天人往生，究竟苦邊。』」

時，鞞紐聚落婆羅門長者聞佛所說，歡喜隨喜，從坐起而去。

（一〇四五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有相習近法。諦聽，善思，當爲汝說。何等為相習近法？謂殺生者、殺生者習近，盜、淫、妄語、兩舌、惡口、綺語、貪、恚、邪見，各各隨類更相習近。譬如不凈物、不凈物自相和合。

བདག་གིས་གཞན་གྱིས་བདག་ལ་རྐུ་བ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་མི་དགའ་ན། །བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་རྐུ། །དེ་བས་མ་བྱིན་ལེན་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་། །རྐུ་བ་ལ་དགའ་བར་མི་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བདག་གིས་གཞན་གྱིས་བདག་གི་ཆུང་མ་ལ་བརྐམ་པ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་མི་དགའ་ན། །བདག་གིས་དེང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་བརྐམ། །དེ་བས་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བདག་གིས་གཞན་གྱིས་སླུ་བ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་བསླུ། །དེ་བས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བདག་གིས་གཞན་གྱིས་བདག་གི་གཉེན་བཤེས་དང་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །བདག་གིས་དེང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་གཉེན་བཤེས་དང་འབྲལ་བར་བྱེད། །དེ་བས་ཕྲ་མ་མི་བྱའོ། །བདག་གིས་གཞན་གྱིས་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲ་བ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་དམོད་པ་དང་སྨོད་པ་བྱེད། །དེ་བས་གཞན་ལ་ངག་རྩུབ་མི་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བདག་གིས་གཞན་གྱིས་ཚིག་ཁྱལ་པ་སྨྲ་བ་མི་དགའ་ན། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཚིག་ཁྱལ་པ་སྨྲ། །དེ་བས་གཞན་ལ་ཚིག་བཀྲ་མི་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། ། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཕགས་པའི་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བརྟག་པས་རང་གིས་ལུང་བསྟན་པར་ནུས་ཏེ། བདག་གི་དམྱལ་བ་ཟད། དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་ཟད། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཟད། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐོབ། ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གནས། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བདུན་ཐོབ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་བི་ནུ་གྲོང་གི་ཟེ་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཡོད་དེ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་པོ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་པོ་མཐུན་པར་གནས་པ་དང་། རྐུ་བ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ངག་རྩུབ་དང་། ཚིག་ཁྱལ་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་རང་རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་གནས་སོ། །དཔེར་ན་མི་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་རང་ཉིད་འདྲེས་པ་བཞིན་ནོ། །

如是，殺生、殺生，乃至邪見、邪見自相習近。如是，比丘！不殺生、不殺生相習近，乃至正見、正見更相習近。譬如凈物、凈物自相和合，乳生酪，酪生酥，酥生醍醐，醍醐自相和合。如是，不殺、不殺更相習近，乃至正見、正見更相習近，是名比丘相習近法。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇四六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有蛇行法。諦聽，善思，當爲汝說。何等為蛇行法？謂殺生惡行，手常血腥，乃至十不善業跡……」如前淳陀修多羅廣說。「彼當爾時，身蛇行、口蛇行、意蛇行；彼如是身、口、意蛇行已，于其二趣向一一趣，若地獄、若畜生。蛇行眾生？謂蛇、鼠、貓、貍等腹行眾生，是名蛇行法。

「云何非蛇行法？謂不殺生，乃至正見……」如前淳陀修多羅十業跡廣說，「是名非蛇行法。身非蛇行、口非蛇行、意非蛇行，于其二趣生一一趣，若天上、若人中，是名非蛇行法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇四七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་རང་ཉིད་མཐུན་པར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་མཐུན་པར་གནས་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་གནས་སོ། །དཔེར་ན་གཙང་བ་དང་གཙང་བ་རང་ཉིད་འདྲེས་པ་བཞིན་ཏེ། འོ་མ་ལས་ཞོ་འབྱུང་། ཞོ་ལས་མར་འབྱུང་། མར་ལས་ཞུན་མར་འབྱུང་། ཞུན་མར་རང་ཉིད་འདྲེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་གནས་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་གནས་པ་འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་མཐུན་པར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། བཞི་བཅུ་ཞེ་དྲུག་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཡོད་དེ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ངན་པ་སྟེ། ལག་པ་རྟག་ཏུ་ཁྲག་གིས་དམར་བ་ནས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུའི་བར་དུ་ཞེས་སྔར་གྱི་ཙུནྡ་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ལུས་ཀྱིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་བྱས་ནས་འགྲོ་བ་གཉིས་པོ་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་སྟེ། དམྱལ་བའམ་དུད་འགྲོར་རོ། །སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ནི་སྦྲུལ་དང་བྱི་བ་དང་ཞི་མི་དང་ནེལེ་ལ་སོགས་པ་ལྟོ་བས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཞེས་སྔར་གྱི་ཙུནྡ་མདོ་བཞིན་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་འདི་ནི་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཀྱིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ངག་གིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་གཉིས་པོ་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་སྟེ། ལྷའི་ནང་ངམ་མིའི་ནང་དུའོ། །འདི་ནི་སྦྲུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། བཞི་བཅུ་ཞེ་བདུན་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

爾時，世尊告諸比丘：「有惡業因、噁心因、惡見因，如是眾生身壞命終，必墮惡趣泥犁中。譬如圓珠，擲著空中，落地流轉，不一處住。如是，惡業因、噁心因、惡見因，身壞命終，必墮地獄，中無住處。

「云何為惡業？謂殺生，乃至綺語……」如上廣說，「是名惡業。云何噁心？謂貪恚心……」如上廣說，「是名噁心。云何惡見？謂邪顛倒……」如上廣說，「是名惡見。是名惡業因、噁心因、惡見因，身壞命終，必生惡趣泥犁中；善業因、善心因、善見因，身壞命終，必生善趣天上。

「婆羅門！云何為善業？謂離殺生、不樂殺生，乃至不綺語，是名善業。云何善心？謂不貪、不恚，是名心善。云何為見善？謂正見不顛倒，乃至見不受後有，是名見善。是名業善因、心善因、見善因，身壞命終，得生天上。譬如四方摩尼珠，擲著空中，隨墮則安；如是彼三善因，所在受生，隨處則安。」

佛說如是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇四八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若殺生人多習多行，生地獄中；若生人中，必得短壽。不與取多習多行，生地獄中；若生人中，錢財多難。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལུས་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་ངེས་པར་ངན་སོང་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་རྡོ་ཟླུམ་པོ་ནམ་མཁར་འཕངས་པ་ས་ལ་ལྷུང་ནས་འགྲིལ་བ་ན་གནས་གཅིག་ཏུ་མི་གནས་པ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་ངེས་པར་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། བར་དུ་གནས་པ་མེད་དོ། ། ལས་ངན་པ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་ནས་ཚིག་ཁྱལ་པའི་བར་དུ་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལྟར་ཏེ། འདི་ནི་ལས་ངན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ངན་པ་གང་ཞེ་ན། བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལྟར་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ངན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་གང་ཞེ་ན། ལོག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལྟར་ཏེ། འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ལས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་། ལྟ་བ་ངན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ལུས་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་ངེས་པར་ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་བཟང་པོའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་བཟང་པོའི་རྒྱུ་དང་། ལྟ་བ་བཟང་པོའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་ངེས་པར་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། བྲམ་ཟེ། ལས་བཟང་པོ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་ཤིང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ནས་ཚིག་ཁྱལ་པ་སྤོང་བའི་བར་ཏེ། འདི་ནི་ལས་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་བཟང་པོ་གང་ཞེ་ན། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང་གནོད་སེམས་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་བཟང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནས་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་མི་ལེན་པའི་བར་ཏེ། འདི་ནི་ལྟ་བ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ལས་བཟང་པོའི་རྒྱུ་དང་། སེམས་བཟང་པོའི་རྒྱུ་དང་། ལྟ་བ་བཟང་པོའི་རྒྱུ་སྟེ། ལུས་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་བཞིར་ནམ་མཁར་འཕངས་པ་གང་དུ་ལྷུང་བ་དེར་ལེགས་པར་གནིན་དུ། དགེ་བའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར་ལེགས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཞིག་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཚེ་ཐུང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ནོར་རྫས་རྙེད་པར་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །

邪淫多習多行，生地獄中；若生人中，所有妻室為人所圖。妄語多習多行，生地獄中；若生人中，多被譏論。兩舌多習多行，生地獄中，若生人中，親友乖離。惡口多習多行，生地獄中；若生人中，常聞醜聲。綺語多習多行，生地獄中；若生人中，言無信用。貪慾多習多行，生地獄中；若生人中，增其貪慾。瞋恚多習多行，生地獄中；若生人中，增其瞋恚。邪見多習多行，生地獄中，若生人中，增其愚癡。

「若離殺生修習多修習，得生天上；若生人中，必得長壽。不盜修習多修習，得生天上；若生人中，錢財不喪。不邪淫修習多修習，得生天上；若生人中，妻室修良。不妄語修習多修習，得生天上；若生人中，不被譏論。不兩舌修習多修習，得生天上；若生人中，親友堅固。不惡口修習多修習，得生天上；若生人中，常聞妙音。不綺語修習多修習，得生天上；若生人中，言見信用。不貪修習多修習，得生天上；若生人中，不增愛慾。不恚修習多修習，得生天上；若生人中，不增瞋恚。正見修習多修習，得生天上；若生人中，不增愚癡。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇四九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཆུང་མ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱིས་བརྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་མང་དུ་སྨད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་མ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་གཉེན་བཤེས་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངག་རྩུབ་པོ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་རྟག་ཏུ་མི་སྙན་པའི་སྒྲ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་ཁྱལ་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཚིག་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྣབ་སེམས་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་བརྣབ་སེམས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་གཏི་མུག་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། ། གལ་ཏེ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ངེས་པར་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ནོར་རྫས་མི་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཆུང་མ་དགེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་སྨད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་མ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་གཉེན་བཤེས་བརྟན་པོར་འགྱུར་རོ། །ངག་ར་པོ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་རྟག་ཏུ་སྙན་པའི་སྒྲ་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་ཁྱལ་པ་སྤངས་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཚིག་ལ་ཡིད་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་འདོད་ཆགས་མི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཞེ་སྡང་མི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་གཏི་མུག་མི་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

爾時，世尊告諸比丘：「殺生有三種，謂從貪生故、從恚生故、從癡生。乃至邪見亦三種，從貪生、從恚生、從癡生。離殺生亦有三種，不貪生、不恚生、不癡生。乃至離邪見亦三種，不貪生、不恚生、不癡生。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「所謂有出法，出不出法。何等為出法，出不出法？謂不殺生出于殺生，乃至正見出於邪見。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有生聞婆羅門來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「瞿曇！所說此、彼岸。云何此岸？云何彼岸？」

佛告婆羅門：「殺生者，謂此岸；不殺生者，謂彼岸。邪見者，謂此岸；正見者，謂彼岸。」爾時，世尊即說偈言：

「少有修善人，　　能度于彼岸， 　一切眾生類，　　驅馳走此岸。 　於此正法律，　　觀察法法相， 　此等度彼岸，　　摧伏死魔軍。」

爾時，生聞婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從坐起去。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལས་སྐྱེས་པའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤོང་བའི་བར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ལྔ་བཅུ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འབྱུང་བའི་ཆོས་དང་། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་འབྱུང་བའི་བར་རོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ང་གཅིག་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀླུའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་སྐྱེས་ནས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏམ། ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་འགཞེས་གསུངས་ན། ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་གང་ལགས། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་གང་ལགས། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཡིན་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། མི་དགེ་སྤྱོད་པ་ཉུང་ཟད་ཙམ། །ཕ་རོལ་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར། ། སྐྱེ་འགྲོ་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ནི། །ཚུ་རོལ་འགྲམ་དུ་རྒྱུག་ཅིང་སྤྱོད། ། དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་འདི་ཉིད་ལ། །ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་བལྟ། ། དེ་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གྱུར་ཏེ། །འཆི་བདག་དམག་ནི་རབ་ཏུ་འཇོམས། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་སྐྱེས་ནས་ཐོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་། །

如是，異比丘所問、尊者阿難所問、佛問諸比丘三經，亦如上說。

（一〇五二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有惡法，有真實法。諦聽，善思，當爲汝說。云何為惡法？謂殺生、不與取、邪淫、妄語、兩舌、惡口、綺語、貪、恚、邪見，是名惡法。云何為真實法？謂離殺生，乃至正見，是名真實法。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有惡法、惡惡法，有真實法、真實真實法。諦聽，善思，當爲汝說。云何為惡法？謂殺生，乃至邪見，是名惡法。云何為惡惡法？謂自殺生，教人令殺，乃至自起邪見，復以邪見教人令行，是名惡惡法。云何為真實法？謂不殺生，乃至正見，是名真實法。云何為真實真實法？謂自不殺生，教人不殺，乃至自行正見，復以正見教人令行，是名真實真實法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有不善男子、善男子。

དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་གཞན་གྱིས་ཞུས་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཞུས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་དྲིས་པའི་མདོ་གསུམ་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། ། ང་གཉིས་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་པའི་ཆོས་དང་། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ངག་རྩུབ་དང་། ཚིག་ཁྱལ་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་སྡིག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ང་གསུམ་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་པའི་ཆོས་དང་། སྡིག་པའི་སྡིག་པའི་ཆོས་དང་། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྡིག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །སྡིག་པའི་སྡིག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། རང་གིས་སྲོག་གཅོད་ཅིང་གཞན་དག་སྲོག་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་ནས་རང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། སླར་ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བས་གཞན་དག་སྤྱོད་དུ་འཇུག་པའི་བར་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྡིག་པའི་སྡིག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོཡང་དག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། རང་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་ཞིང་གཞན་དག་སྲོག་མི་གཅོད་པར་འཇུག་པ་ནས་རང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་ཅིང་སླར་ཡང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་གཞན་དག་སྤྱོད་དུ་འཇུག་པའི་བར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ང་བཞི་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་དགེ་བའི་སྐྱེས་བུ་དང་། དགེ་བའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་དོ། །

諦聽，善思，今當爲汝說。云何為不善男子？謂殺生者，乃至邪見者，是名不善男子。云何善男子？謂不殺生，乃至正見，是名善男子。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有不善男子、不善男子不善男子，有善男子、善男子善男子。諦聽，善思，當爲汝說。

「云何為不善男子？謂殺生，乃至邪見者，是名不善男子。云何為不善男子不善男子？謂手自殺生，教人令殺，乃至自行邪見，教人令行邪見，是名不善男子不善男子。

「云何為善男子？謂不殺生，乃至正見者，是名善男子。云何為善男子善男子？謂自不殺生，教人不殺，乃至自行正見，復以正見教人令行，是名善男子善男子。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若成就十法者，如鐵鉾鉆水，身壞命終，下入惡趣泥犁中。何等為十？謂殺生，乃至邪見。若成就十法，譬如鐵鉾仰鉆虛空，身壞命終，上生天上。何等為十？謂不殺生，乃至正見。

以下是將這段中文古籍譯成藏文的完整翻譯： ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ད་ནི་ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་བཟང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༥༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། །མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པའི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། །མི་བཟང་པོ་དང་། །མི་བཟང་པོའི་མི་བཟང་པོ་ཡོད་དོ། །ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། ། མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པའི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །རང་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །རང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པའི་མི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། མི་བཟང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མི་བཟང་པོའི་མི་བཟང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །རང་གིས་སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་མི་གཅོད་པར་སློབ་པ་དང་། །རང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་མི་བཟང་པོའི་མི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུརེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༥༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ཆུ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུའོ། །ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་གྱེན་དུ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུའོ། །

」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若成就二十法者，如鐵鉾鉆水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。何等為二十？謂自手殺生，教人令殺，乃至自行邪見，復以邪見教人令行，是名二十法成就。如鐵鉾鉆水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。二十法成就。譬如鐵鉾仰鉆虛空，身壞命終，上生天上。何等為二十法？謂自不殺生，教人不殺，乃至自行正見，復以正見教人令行，是名二十法成就。如鐵鉾仰鉆虛空，身壞命終，上生天上。」

諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「三十法成就者，如鐵鉾鉆水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。何等為三十法？謂自手殺生，教人令殺，讚歎殺生，乃至自行邪見，復以邪見教人令行，常復讚歎行邪見者，是名三十法。如鐵鉾鉆水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。有三十法成就者，如鐵鉾鉆空，身壞命終，上生天上。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༥༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཆོས་ཉི་ཤུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ཆུ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉི་ཤུ་གང་ཞེ་ན། །རང་གི་ལག་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །རང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བས་གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་ཉི་ཤུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ཆུ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉི་ཤུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་གྱེན་དུ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཉི་ཤུ་གང་ཞེ་ན། །རང་གིས་སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་མི་གཅོད་པར་སློབ་པ་དང་། །རང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་ཉི་ཤུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་གྱེན་དུ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༥༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་། །ཆོས་སུམ་ཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ཆུ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སུམ་ཅུ་གང་ཞེ་ན། །རང་གི་ལག་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །རང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བས་གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །རྟག་ཏུ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་སུམ་ཅུའོ། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ཆུ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་སུམ་ཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །

何等為三十法？謂自不殺生，教人不殺，常復讚歎不殺功德；乃至自行正見，復以正見教人令行，常復讚歎正見功德，是名三十法成就。如鐵鉾鉆空，身壞命終，上生天上。」

諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇五九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有四十法成就，如鐵槍投水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。何等為四十法？謂手自殺生，教人令殺，讚歎殺生，見人殺生心隨歡喜，乃至自行邪見，教人令行，讚歎邪見，見行邪見心隨歡喜，是名四十法成就。如鐵槍投水，身壞命終，下生惡趣泥犁中。有四十法成就，如鐵槍鉆空，身壞命終，上生天上。何等為四十？謂不殺生，教人不殺，口常讚歎不殺功德，見不殺者心隨歡喜；乃至自行正見，教人令行，亦常讚歎正見功德，見人行者心隨歡喜，是名四十法成就。如鐵槍鉆空，身壞命終，上生天上。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有非法，有正法。諦聽，善思，當爲汝說。何等為非法？謂殺生，乃至邪見，是名非法。

སུམ་ཅུ་གང་ཞེ་ན། །རང་གིས་སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་མི་གཅོད་པར་སློབ་པ་དང་། །རྟག་ཏུ་སྲོག་མི་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །རང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་སུམ་ཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༥༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཆོས་བཞི་བཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་མདུང་གིས་ཆུ་ལ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་བཅུ་གང་ཞེ་ན། །རང་གི་ལག་གིས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་གཅོད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་མཐོང་ནས་ཡི་རང་བ་དང་། །རང་གིས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་མཐོང་ནས་ཡི་རང་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་བཞི་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་མདུང་གིས་ཆུ་ལ་འཕངས་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བཞི་བཅུ་དང་ལྡན་ན། །ལྕགས་ཀྱི་མདུང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་བཅུ་གངེ་ན། །རང་གིས་སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྲོག་མི་གཅོད་པར་སློབ་པ་དང་། །ངག་གིས་སྲོག་མི་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་མཐོང་ནས་ཡི་རང་བ་དང་། །རང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །གཞན་ལ་སྤྱད་དུ་འཇུག་པ་དང་། །རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་སྤྱོད་པ་མཐོང་ནས་ཡི་རང་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་བཞི་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་མདུང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུག་པ་བཞིན་དུ། །ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། །མཐོ་རིས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༦༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། །ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །

何等正法？謂不殺生，乃至正見，是名正法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有非律，有正律。諦聽，善思，當爲汝說。何等為非律？謂殺生，乃至邪見，是名非律。何等為正律？謂不殺，乃至正見，是名正律。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

如非律、正律。如是非聖及聖，不善及善，非親近、親近，非善哉、善哉，黑法、白法，非義、正義，卑法、勝法，有罪法、無罪法，棄法、不棄法，一一經如上說。

雜阿含經卷第三十七 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第三十八

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一〇六二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有尊者善生，新剃鬚發，著袈裟衣，正信非家，出家學道，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊告諸比丘：「諸比丘！當知此善生善男子有二處端嚴：一者剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道。

ཡང་དག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༦༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། །ཡང་དག་པའི་འདུལ་བ་ཡོད་དོ། །ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་དང་། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་འདུལ་བ་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། །ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་འདུལ་བ་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འཕགས་པ། །མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བ། །བསྟེན་པར་མི་བྱ་བ་དང་བསྟེན་པར་བྱ་བ། །ལེགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ལེགས་པ། །ཆོས་ནག་པོ་དང་ཆོས་དཀར་པོ། །དོན་མ་ཡིན་པ་དང་དོན། །ཆོས་དམན་པ་དང་ཆོས་མཆོག །ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཆོས། །སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་སྤང་བར་མི་བྱ་བའི་ཆོས་ཏེ། །རེ་རེ་བཞིན་གོང་བཞིན་གསུངས་སོ། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་སོ་བདུན་པའོ། ། རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་མཛོད་ཆེན་པོའི་གླེགས་བམ་གཉིས་པ། ཨང་ ༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་སོ་བརྒྱད་པ། ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༦༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དཚེ་བཙུན་པ་དགེ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ། །སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་གསར་དུ་བཞར་ཞིང་། །ཆོས་གོས་བགོས་ནས། །ཡང་དག་པར་དད་དེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །དགེ་སློང་དག །དགེ་སྐྱེས་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་མཛེས་པའི་གནས་གཉིས་ཡོད་དེ། །གཅིག་ནི་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བཞར་ཞིང་། །ཆོས་གོས་བགོས་ནས། །ཡང་དག་པར་དད་དེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །

二者盡諸有漏，無漏心解脫、慧解脫，現法自知作證：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。』」爾時，世尊即說偈言：

「寂靜盡諸漏，　　比丘莊嚴好， 　離欲斷諸結，　　涅槃不復生。 　持此最後身，　　摧伏魔怨敵。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘形色醜陋，難可觀視，為諸比丘之所輕慢，來詣佛所。

爾時，世尊四眾圍繞，見彼比丘來，皆起輕想，更相謂言：「彼何等比丘？隨路而來，形貌醜陋，難可觀視，為人所慢。」

爾時，世尊知諸比丘心之所念，告諸比丘：「汝等見彼比丘來，形狀甚醜，難可視見，令人起慢不？」

諸比丘白佛：「唯然，已見。」

佛告諸比丘：「汝等勿于彼比丘起于輕想。所以者何？彼比丘已盡諸漏，所作已作，離諸重擔，斷諸有結，正智，心善解脫。諸比丘！汝等莫妄量於人，唯有如來能量於人。」

彼比丘詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊復告諸比丘：「汝等見此比丘稽首作禮，退坐一面不？」

比丘白佛：「唯然，已見。

གཉིས་པ་ནི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་ནས། །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། །ཚེ་འདི་ལ་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ནས། །བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཟིན། །བྱ་བ་བྱས་ཟིན། །སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། ། ཞི་ཞིང་ཟག་པ་ཟད་པ་ཡི། །དགེ་སློང་རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པ་ལེགས། ། འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་འཆིང་བ་བཅད། །མྱ་ངན་འདས་ཤིང་སླར་མི་སྐྱེ། ། ལུས་འདི་ཐ་མར་འཛིན་པ་སྟེ། །བདུད་ཀྱི་དགྲ་བོ་བཅོམ་པའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༦༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གཟུགས་བྱད་མི་སྡུག་ཅིང་། །བལྟ་བར་མི་བཟོད་པ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བརྙས་པར་གྱུར་པ་ཞིག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་བཞིས་བསྐོར་བ་ན། །དགེ་སློང་དེ་འོང་བ་མཐོང་ནས། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྙས་པའི་བསམ་པ་སྐྱེས་ཏེ། །ཕན་ཚུན་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ལམ་ནས་འོང་བ། །གཟུགས་བྱད་མི་སྡུག་ཅིང་། །བལྟ་བར་མི་བཟོད་པ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་བརྙས་པར་གྱུར་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་འོང་བ་མཐོང་ངམ། །གཟུགས་བྱད་ཤིན་ཏུ་མི་སྡུག་ཅིང་། །བལྟ་བར་མི་བཟོད་པ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་བརྙས་པར་གྱུར་པ་དེ་མཐོང་ངམ། ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། །མཐོང་ལགས་སོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་ལ་བརྙས་པའི་བསམ་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །དགེ་སློང་དེས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད། །བྱ་བ་བྱས་ཟིན། །ཁུར་ལྕི་བོ་བོར། །སྲིད་པའི་འཆིང་བ་བཅད། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག །ཁྱེད་ཀྱིས་མི་ལ་ཚོད་མ་བཟུང་ཞིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནས་མི་ལ་ཚོད་བཟུང་བར་ནུས་སོ། ། དགེ་སློང་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་འདི་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་པ་མཐོང་ངམ། ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། །མཐོང་ལགས་སོ། །

」

佛告諸比丘：「汝等勿於是比丘起于輕想；乃至汝等莫量於人，唯有如來能知人耳。」爾時，世尊即說偈言：

「飛鳥及走獸，　　莫不畏師子， 　唯師子獸王，　　無有與等者。 　如是智慧人，　　雖小則為大， 　莫取其身相，　　而生輕慢心。 　何用巨大身，　　多肉而無慧， 　此賢勝智慧，　　則為上士夫。 　離欲斷諸結，　　涅槃永不生， 　持此最後身，　　摧伏眾魔軍。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，提婆達多有利養起，摩竭陀王阿阇世毗提希子日日侍從五百乘車，來詣提婆達多所，日日持五百釜食，供養提婆達多，提婆達多將五百人別眾受其供養。

時，有眾多比丘晨朝著衣持缽，入王舍城乞食，聞提婆達多有如是利養起，乃至五百人別眾受其供養。乞食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等晨朝著衣持缽，入王舍城乞食，聞提婆達多有如是利養起，乃至五百人別眾受其供養。」

佛告諸比丘：「汝等莫稱是提婆達多所得利養。所以者何？彼提婆達多別受利養，今則自壞，他世亦壞。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་འདི་ལ་བརྙས་པའི་བསམ་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག །ཁྱེད་ཀྱིས་མི་ལ་ཚོད་མ་བཟུང་ཞིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནས་མི་ཤེས་པར་ནུས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། ། འདབ་ཆགས་དང་ནི་རི་དྭགས་ཀུན། །སེང་གེ་ལ་ནི་འཇིགས་པར་བྱེད། ། སེང་གེ་རི་དྭགས་རྒྱལ་པོ་ལ། །མཉམ་པ་གཞན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ། དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ནི། །ཆུང་ཡང་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ། དེ་ཡི་ལུས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ། །བརྙས་པའི་སེམས་ནི་མ་སྐྱེད་ཅིག ། ལུས་ནི་ཆེ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཤ་མང་ཤེས་རབ་མེད་པ་ལ། ། འདི་ནི་ཤེས་རབ་མཆོག་ལྡན་པས། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ། འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་འཆིང་བ་བཅད། །མྱ་ངན་འདས་ཤིང་སླར་མི་སྐྱེ། ། ལུས་འདི་ཐ་མར་འཛིན་པ་སྟེ། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་བཅོམ་པའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། །དགའ་མགུར་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༦༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། ། དུས་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷས་བྱིན་ལ་རྙེད་པ་བྱུང་སྟེ། །མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་བེའུ་ཏེ་ཧེའི་བུས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཤིང་རྟ་ལྔ་བརྒྱས་འཁོར་ནས། །ལྷས་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། །ཉིན་རེ་བཞིན་སྣོད་ལྔ་བརྒྱའི་ཟས་ཁྱེར་ནས། །ལྷས་བྱིན་ལ་མཆོད་ཅིང་། །ལྷས་བྱིན་གྱིས་མི་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་སྦྱིན་པ་བཞེས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་བགོས་ནས། །ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། །ལྷས་བྱིན་ལ་རྙེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ནས། །མི་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་སྦྱིན་པ་བཞེས་པའི་བར་དུ་ཐོས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། །གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། །ཆོས་གྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། །ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། །སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། །བདག་ཅག་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་བགོས་ནས། །ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། །ལྷས་བྱིན་ལ་རྙེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ནས། །མི་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་སྦྱིན་པ་བཞེས་པའི་བར་དུ་ཐོས་སོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྙེད་པ་དེ་ལ་སྨོན་པར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །ལྷས་བྱིན་གྱིས་རྙེད་པ་ལོགས་སུ་བཞེས་པ་དེས། །ད་ལྟ་རང་ཉིད་བརླག་པ་དང་། །ཕྱི་མར་ཡང་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །

譬如芭蕉、竹、蘆，生果即死，來年亦壞；提婆達多亦復如是，受其利養，今世則壞，他世亦壞。譬如駏驉，受胎必死；提婆達多亦復如是，受諸利養，今世亦壞。他世亦壞，彼愚癡提婆達多隨幾時受其利養，當得長夜不饒益苦。是故，諸比丘！當如是學：『我設有利養起，莫生染著。』」爾時，世尊即說偈言：

「芭蕉生果死，　　竹蘆實亦然， 　駏驉坐妊死，　　士以貪自喪。 　常行非義行，　　多知不免愚， 　善法日損減，　　莖枯根亦傷。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，舍衛國有手比丘是釋氏子，在舍衛國命終。

時，有眾多比丘，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，聞手比丘釋子于舍衛國命終。聞已，入舍衛城，乞食還，舉衣缽，洗足畢，詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！今日晨朝，眾多比丘著衣持缽，入舍衛城乞食，聞釋氏子手比丘于舍衛國命終。云何？世尊！手比丘命終，當生何處？云何受生？後世云何？」

佛告諸比丘：「是手比丘成就三不善法，彼命終當生惡趣泥犁中。何等三不善法？謂貪慾、瞋恚、愚癡。

དཔེར་ན་ཆུ་ཤིང་དང་སྨྱུག་མ་དང་འདམ་བུ་འབྲས་བུ་སྐྱེས་ནས་འཆི་བ་དང་ཕྱི་ལོར་ཡང་འཇིག་པ་བཞིན་དུ། ལྷས་བྱིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྙེད་པ་བླངས་ནས་ཚེ་འདིར་འཇིག་ཅིང་ཚེ་ཕྱི་མར་ཡང་འཇིག་གོ། དཔེར་ན་བོང་བུ་མོ་མངལ་ཆགས་ན་འཆི་བ་བཞིན་དུ། ལྷས་བྱིན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྙེད་པ་བླངས་ནས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀར་འཇིག་གོ། བླུན་པོ་ལྷས་བྱིན་དེས་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་རྙེད་པ་བླངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་མཚན་མོ་རིང་པོར་ཕན་མི་འདོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། དེ་བས་ན་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ལ་རྙེད་པ་བྱུང་ན་ཡང་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཆུ་ཤིང་འབྲས་བུ་སྐྱེས་ནས་འཆི། །སྨྱུག་མ་འདམ་བུའང་དེ་བཞིན་ནོ།། བོང་བུ་མངལ་གྱིས་འཆི་བ་ལྟར། །སྐྱེས་བུ་འདོད་པས་བདག་ཉིད་འཇོམས།། རྟག་ཏུ་མི་རིགས་སྤྱོད་པ་དང་། །མང་དུ་ཤེས་ཀྱང་བླུན་པ་ལས།། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉིན་རེ་ཟད། །སྡོང་པོ་སྐམ་ན་རྩ་བའང་ཉམས།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། （བརྒྱ་དང་རེ་ལྔ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་མཉན་ཡོད་ན་དགེ་སློང་ལག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤཱཀྱའི་བུ་ཞིག་མཉན་ཡོད་དུ་འདས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་གྱོན་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། དགེ་སློང་ལག་པ་ཤཱཀྱའི་བུ་མཉན་ཡོད་དུ་འདས་པར་ཐོས་སོ།། ཐོས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་བླངས་ནས་ཕྱིར་འོངས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་རིང་སྔ་དྲོ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་གྱོན་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། ཤཱཀྱའི་བུ་དགེ་སློང་ལག་པ་མཉན་ཡོད་དུ་འདས་པར་ཐོས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ལག་པ་འདས་ནས་གང་དུ་སྐྱེས། ཇི་ལྟར་སྐྱེས། ཕྱི་མའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་ལག་པ་དེ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པས། དེ་འདས་ནས་ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།། མི་དགེ་བའི་ཆོས་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གོ།

此三不善法結縛於心，釋種子手比丘生惡趣泥犁中。」爾時，世尊即說偈言：

「貪慾瞋恚癡，　　結縛士夫心， 　內發還自傷，　　猶如竹蘆實。 　無貪恚癡心，　　是說為黠慧， 　內發不自傷，　　是名為勝出。 　是故當離貪，　　瞋恚癡冥心， 　比丘智慧明，　　苦盡般涅槃。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六六）

如手比丘，難陀修多羅亦如是說。

（一〇六七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者難陀是佛姨母子，好著好衣，染色，搗治光澤，執持好缽，好作嬉戲調笑而行。

時，有眾多比丘來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！尊者難陀是佛姨母子，好著好衣，搗治光澤，執持好缽，好作嬉戲調笑而行。」

爾時，世尊告一比丘：「汝往詣難陀比丘所，語言：『難陀！大師語汝。』」

時，彼比丘受世尊教，往語難陀言：「世尊語汝。」

難陀聞已，即詣佛所，稽首佛足，退住一面。

佛告難陀：「汝實好著好衣，搗治光澤，好作嬉戲調笑而行不？」

難陀白佛：「實爾。

མི་དགེ་བའི་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་སེམས་བསྡམས་པས། ཤཱཀྱའི་བུ་དགེ་སློང་ལག་པ་ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གིས། །སྐྱེས་བུའི་སེམས་ནི་འཆིང་བར་བྱེད།། ནང་ནས་བྱུང་སྟེ་རང་ལ་གནོད། །སྨྱུག་མ་འདམ་བུའི་འབྲས་བཞིན་ནོ།། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེ་ནི་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ།། ནང་ནས་བྱུང་ཡང་མི་གནོད་པ། །དེ་ནི་རྒྱལ་བ་ཞེས་བཤད་དོ།། དེ་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་སྤང་བྱ་ཞིང་། །ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་མུན་པའི་སེམས།། དགེ་སློང་ཤེས་རབ་གསལ་བ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་དེ་མྱ་ངན་འདས།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། （བརྒྱ་དང་རེ་དྲུག） དགེ་སློང་ལག་པ་བཞིན་དུ། དགའ་བོའི་མདོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།། （བརྒྱ་དང་རེ་བདུན） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པ་དེས་གོས་བཟང་པོ་གྱོན་ཞིང་། ཚོན་བཀྲ་བ། ལེགས་པར་བརྡུངས་ཤིང་འོད་འབར་བ། ལྷུང་བཟེད་བཟང་པོ་བཟུང་ནས། རྩེ་དགོད་དང་བཅས་ཏེ་རྒོད་བག་དང་བཅས་པར་འགྲོའོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པ་དེས་གོས་བཟང་པོ་གྱོན་ཞིང་། ལེགས་པར་བརྡུངས་ཏེ་འོད་འབར་བ། ལྷུང་བཟེད་བཟང་པོ་བཟུང་ནས། རྩེ་དགོད་དང་བཅས་ཏེ་རྒོད་བག་དང་བཅས་པར་འགྲོའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་སོང་ལ་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག། དགའ་བོ། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ།། དེ་ནས་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞིན་དགའ་བོ་ལ་སོང་སྟེ། དགའ་བོ། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ།། དགའ་བོས་དེ་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགའ་བོ། ཁྱོད་གོས་བཟང་པོ་གྱོན་ཞིང་། ལེགས་པར་བརྡུངས་ཏེ་འོད་འབར་བ། རྩེ་དགོད་དང་བཅས་ཏེ་རྒོད་བག་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བ་བདེན་ནམ། དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བདེན་ལགས་སོ།།

世尊！」

佛告難陀：「汝佛姨母子，貴姓出家，不應著好衣服，搗令光澤，執持好缽，好作嬉戲調笑而行。汝應作是念：『我是佛姨母子，貴姓出家，應作阿練若，乞食，著糞掃衣，常應讚歎著糞掃衣，常處山澤，不顧五欲。』」

爾時，難陀受佛教已，修阿蘭若行，乞食，著糞掃衣，亦常讚歎著糞掃衣者，樂處山澤，不顧愛慾。爾時，世尊即說偈言：

「難陀何見汝，　　修習阿蘭若， 　家家行乞食，　　身著糞掃衣， 　樂處於山澤，　　不顧於五欲。」

佛說此經已，尊者難陀聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇六八）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者低沙自念，我是世尊姑子兄弟故，不修恭敬，無所顧錄，亦不畏懼，不堪諫止。

時，有眾多比丘往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！尊者低沙自念是世尊姑子兄弟故，不修恭敬，無所顧錄，亦不畏懼，不堪諫止。」

爾時，世尊告一比丘：「汝往詣低沙比丘所，語言：『低沙！大師語汝！』」

時，彼比丘受世尊教，往語低沙比丘言：「世尊語汝！」

低沙比丘即詣佛所，稽首佛足，退住一面。

བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགའ་བོ། ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས། རིགས་བཟང་པོ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། གོས་བཟང་པོ་གྱོན་ཞིང་། ལེགས་པར་བརྡུངས་ཏེ་འོད་འབར་བ། ལྷུང་བཟེད་བཟང་པོ་བཟུང་ནས། རྩེ་དགོད་དང་བཅས་ཏེ་རྒོད་བག་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བར་མི་རིགས་སོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས། རིགས་བཟང་པོ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས། དགོན་པ་པར་གནས་པ་དང་། བསོད་སྙོམས་པ་དང་། ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོ་བ་དང་། རྟག་ཏུ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོ་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་རི་སུལ་ན་གནས་པ་དང་། འདོད་པ་ལྔ་ལ་མི་ལྟ་བར་བྱའོ།། དེ་ནས་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་དུ་དགོན་པ་པར་གནས་པ་དང་། བསོད་སྙོམས་པ་དང་། ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོས་པ་དང་། ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོ་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། རི་སུལ་ན་དགའ་བར་གནས་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་མ་ཆགས་པར་གྱུར་ཏོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་མཐོང་ནས། །དགོན་པ་པ་ནི་སྤྱོད་པར་བྱེད།། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་དང་། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོས་ཤིང་།། རི་སུལ་དག་ན་དགའ་བར་གནས། །འདོད་པ་ལྔ་ལ་མི་ལྟ་འོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། （བརྒྱ་དང་རེ་བརྒྱད།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པས་བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས་སྤུན་ཟླ་ཡིན་པར་བསམས་ནས། གུས་པར་མི་བྱེད། ཅི་ལ་ཡང་མི་བལྟ། མི་འཇིགས་ཤིང་། གཞན་གྱིསྒོ་བ་མི་ཉན་ནོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པས་བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས་སྤུན་ཟླ་ཡིན་པར་བསམས་ནས། གུས་པར་མི་བྱེད། ཅི་ལ་ཡང་མི་བལྟ། མི་འཇིགས་ཤིང་། གཞན་གྱིས་བསྒོ་བ་མི་ཉན་ནོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་སོང་ལ་འཕགས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག། འཕགས་པ། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ།། དེ་ནས་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ལ་སོང་སྟེ། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ།། འཕགས་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

佛告低沙：「汝實作是念：『我是世尊姑子兄弟，不修恭敬，無所顧錄，亦不畏懼，不堪忍諫。』不？」

低沙白佛：「實爾。世尊！」

佛告低沙：「汝不應爾！汝應念言：『我是世尊姑子兄弟故，應修恭敬畏懼，堪忍諫止。』」爾時，世尊即說偈言：

「善哉汝低沙，　　離瞋恚為善， 　莫生瞋恚心，　　瞋恚者非善。 　若能離瞋慢，　　修行軟下心， 　然後於我所，　　修行于梵行。」

佛說此經已，低沙比丘聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇六九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有尊者毗舍佉般阇梨子，集供養堂，為眾多比丘說法，言辭滿足，妙音清徹，句味辯正，隨智慧說，聽者樂聞，無所依說，顯現深義，令諸比丘一心專聽。

爾時，世尊入晝正受，以凈天耳過於人耳，聞說法聲，從三昧起，往詣講堂，于大眾前坐，告毗舍佉般阇梨子：「善哉！善哉！毗舍佉！汝能為諸比丘於此供養堂，為眾多比丘說法，言辭滿足，乃至顯現深義，令諸比丘專精敬重，一心樂聽，汝當數數為諸比丘如是說法，令諸比丘專精敬重，一心樂聽，當得長夜以義饒益，安隱樂住。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འཕགས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདེན་པར་འདི་ལྟར་བསམས་སམ། བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས་སྤུན་ཟླ་ཡིན་པས། གུས་པར་མི་བྱེད། ཅི་ལ་ཡང་མི་བལྟ། མི་འཇིགས་ཤིང་། གཞན་གྱིས་བསྒོ་བ་མི་བཟོད་དོ་སྙམ་དུའམ། འཕགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བདེན་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཨ་ནེའི་བུ་ཡིན་པས་སྤུན་ཟླ་ཡིན་པས། གུས་པར་བྱེད་ཅིང་འཇིགས་པར་བྱ་ལ། གཞན་གྱིས་བསྒོ་བ་བཟོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ལེགས་སོ་འཕགས་པ་ཁྱོད། །ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་ལེགས།། ཁྲོ་བའི་སེམས་མ་སྐྱེད། །ཁྲོ་བ་ཅན་མི་བཟང་།། གལ་ཏེ་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་སྤངས། །སེམས་ནི་འཇམ་ཞིང་དམའ།། དེ་ནས་བདག་གི་དྲུང་དུ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་འཕགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་དགུ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ས་ག་པཉྫ་ལིའི་བུ་མཆོད་པའི་ཁང་པར་འདུས་ཏེ། དགེ་སློང་མང་པོ་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ན། ཚིག་འབྲུ་ཚང་བ། སྒྲ་དབྱངས་སྙན་ཅིང་གསལ་བ། ཚིག་འབྲུ་དོན་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་དང་མཐུན་པ་བརྗོད་པ། ཉན་པ་པོ་རྣམས་དགའ་བ། བརྟེན་པ་མེད་པར་གསུངས་པ། དོན་ཟབ་མོ་མངོན་པར་གསལ་བར་མཛད་པས། དགེ་སློང་རྣམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་པར་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིན་མོའི་གནས་པ་ལ་བཞུགས་པ་ན། ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་རྣ་བ་ལས་འདས་པས་ཆོས་གསུངས་པའི་སྒྲ་གསན་ཏེ། ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས་མཆོད་པའི་ཁང་པར་གཤེགས་ཏེ། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་བཞུགས་ནས། ས་ག་པཉྫ་ལིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། ལེགས་སོ། ས་ག། ཁྱོད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་ཁང་པ་འདིར་དགེ་སློང་མང་པོ་ལ་ཆོས་བསྟན་པ། ཚིག་འབྲུ་ཚང་བ། བར་དུ་དོན་ཟབ་མོ་མངོན་པར་གསལ་བར་མཛད་པས། དགེ་སློང་རྣམས་གུས་པ་དང་བཅས་ཏེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགའ་བཞིན་དུ་ཉན་པར་བྱེད་པ་ལེགས་སོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པར་གྱིས་ཤིག། དགེ་སློང་རྣམས་གུས་པ་དང་བཅས་ཏེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགའ་བཞིན་དུ་ཉན་པར་འགྱུར་བས། མཚན་མོ་རིང་པོར་དོན་གྱིས་ཕན་བཏགས་ཏེ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ།།

」爾時，世尊即說偈言：

「若不說法者，　　愚智雜難分， 　此愚此智慧，　　無由自顯現， 　善說清涼法，　　因說智乃彰， 　說法為明照，　　光顯大仙幢， 　善說為仙幢，　　法為羅漢幢。」

佛說此經已，尊者毗舍佉般阇梨子聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇七〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有眾多比丘集供養堂，悉共作衣。時，有一年少比丘！出家未久，初入法、律，不欲營助諸比丘作衣。

時，眾多比丘詣世尊所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！時，有眾多比丘集供養堂，為作衣故。有一年少比丘，出家未久，始入法、律，不欲營助諸比丘作衣。」

爾時，世尊問彼比丘：「汝實不欲營助諸比丘作衣耶？」

彼比丘白佛言：「世尊！隨我所能，當力營助。」

爾時，世尊知彼比丘心之所念，告諸比丘：「汝等莫與是年少比丘語。所以者何？是比丘得四增心法，正受現法安樂住，不勤而得。若彼本心所為，剃鬚發，著袈裟衣，出家學道，增進修學，現法自知作證：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། གལ་ཏེ་ཆོས་མི་སྟོན་པ་ན། །བླུན་དང་མཁས་པ་འདྲེས་དཀའ་སྟེ།། འདི་ནི་བླུན་པོ་འདི་མཁས་པ། །རང་ཉིད་མངོན་པར་མི་གསལ་ལོ།། བསིལ་བའི་ཆོས་ནི་ལེགས་བཤད་པས། །བཤད་པས་ཤེས་རབ་གསལ་བར་འགྱུར།། ཆོས་བཤད་པ་ནི་སྣང་བྱེད་དེ། །དྲང་སྲོང་རྒྱལ་མཚན་གསལ་བར་བྱེད།། ལེགས་བཤད་དྲང་སྲོང་རྒྱལ་མཚན་ཏེ། །ཆོས་ནི་དགྲ་བཅོམ་རྒྱལ་མཚན་ཡིན།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ས་ག་པཉྫ་ལིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་པའི་ཁང་པར་འདུས་ཏེ་གོས་བཙེམས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་གཅིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ། ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་དེས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གོས་བཙེམ་པའི་གྲོགས་བྱེད་པར་མི་འདོད་དོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་པའི་ཁང་པར་འདུས་ཏེ་གོས་བཙེམ་པའི་ཕྱིར་རོ།། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་གཅིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ། ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་དེས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གོས་བཙེམ་པའི་གྲོགས་བྱེད་པར་མི་འདོད་དོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གོས་བཙེམ་པའི་གྲོགས་བྱེད་པར་མི་འདོད་པ་བདེན་ནམ། དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབད་དེ་གྲོགས་བགྱིའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་འདི་ལ་སྨྲ་བར་མ་བྱེད་ཅིག། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་འདི་ནི་སེམས་འཕེལ་བའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་ཅིང་། འབད་པ་མེད་པར་ཐོབ་པོ།། གལ་ཏེ་དེའི་སྔོན་གྱི་སེམས་གང་གི་ཕྱིར་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས་ཡང་དག་པར་དད་དེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་འཕེལ་བར་གྱུར་ན། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རང་གིས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས། བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། བྱ་བ་བྱས་སོ། འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་

』」爾時，世尊即說偈言：

「非下劣方便，　　薄德少智慧， 　正向于涅槃，　　免脫煩惱鎖。 　此賢年少者，　　逮得上士處， 　離欲心解脫，　　涅槃不復生。 　持此最後身，　　摧伏眾魔軍。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇七一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有比丘名曰上坐，獨住一處，亦常讚歎獨一住者，獨行乞食，食已，獨還，獨坐禪思。

時，有眾多比丘詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！有尊者名曰上坐，樂一獨處，亦常讚歎獨一住者，獨入聚落乞食，獨出聚落，還至住處，獨坐禪思。」

爾時，世尊語一比丘：「汝往詣彼上坐比丘所，語上坐比丘言：『大師告汝！』」

比丘受教，詣上坐比丘所，白言：「尊者！大師告汝！」

時，上坐比丘即時奉命，詣世尊所，稽首禮足，退住一面。

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཐབས་ནི་དམན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །བསོད་ནམས་ཆུང་ལ་ཤེས་རབ་ཞན།། མྱ་ངན་འདས་པར་ཡང་དག་ཞུགས། །ཉོན་མོངས་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ལོ།། གཞོན་ནུ་དམ་པ་འདི་ཡིས་ནི། །སྐྱེས་མཆོག་གནས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ཏེ།། འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་སེམས་རྣམ་གྲོལ། །མྱང་འདས་སླར་ཡང་མི་སྐྱེའོ།། ལུས་འདི་ཐ་མ་འཛིན་པ་ཡིས། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་རྣམ་པར་བཅོམ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་གཅིག） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གནས་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུར་གནས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེས་གཅིག་པུར་གནས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་། གཅིག་པུར་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་། ཟོས་ཟིན་ནས་གཅིག་པུར་ལྡོག་པ་དང་། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནས་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུར་གནས་པར་དགའ་ཞིང་། གཅིག་པུར་གནས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གྲོང་དུ་གཅིག་པུར་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་དང་། གྲོང་ནས་གཅིག་པུར་འབྱུང་བ་དང་། གནས་སུ་ལོག་ནས་གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་སོང་ལ་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ།། དགེ་སློང་དེས་བཀའ་མནོས་ནས་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ། སྟོན་པས་ཁྱོད་ལ་བཀའ་འཚལ་ལོ།། དེ་ནས་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཀའ་མནོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

爾時，世尊告上坐比丘：「汝實獨一靜處，讚歎獨處者，獨行乞食，獨出聚落，獨坐禪思耶？」

上坐比丘白佛：「實爾，世尊！」

佛告上坐比丘：「汝云何獨一處，讚歎獨住者，獨行乞食，獨還住處，獨坐禪思？」

上坐比丘白佛：「我唯獨一靜處，讚歎獨住者，獨行乞食，獨出聚落，獨坐禪思。」

佛告上坐比丘：「汝是一住者，我不言非一住，然更有勝妙一住。何等為勝妙一住？謂比丘前者枯乾，後者滅盡，中無貪喜，是婆羅門心不猶豫，已舍憂悔，離諸有愛，群聚使斷，是名一住，無有勝住過於此者！」爾時，世尊即說偈言：

「悉映於一切，　　悉知諸世間， 　不著一切法，　　悉離一切愛， 　如是樂住者，　　我說為一住。」

佛說此經已，尊者上坐聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇七二）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有尊者僧迦藍于拘薩羅人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。彼僧迦藍比丘有本二，在舍衛國中，聞僧迦藍比丘于拘薩羅人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。聞已，著好衣服，莊嚴華瓔，抱其兒來詣祇洹，至僧迦藍比丘房前。

爾時，尊者僧迦藍出房露地經行。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་བདེན་པར་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཤིང་། གཅིག་པུར་གནས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གཅིག་པུར་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་། གཅིག་པུར་གྲོང་ནས་འབྱུང་བ་དང་། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གམ། གནས་བརྟན་དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བདེན་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་གཅིག་པུར་གནས་ཤིང་། གཅིག་པུར་གནས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གཅིག་པུར་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་། གཅིག་པུར་གནས་སུ་ལོག་ནས་གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག། གནས་བརྟན་དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བདག་ནི་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཤིང་། གཅིག་པུར་གནས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གཅིག་པུར་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་དང་། གཅིག་པུར་གྲོང་ནས་འབྱུང་བ་དང་། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ནི་གཅིག་པུར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ངས་གཅིག་པུར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་མི་སྨྲའོ།། འོན་ཀྱང་གཅིག་པུར་གནས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ།། གཅིག་པུར་གནས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གིས་སྔོན་བྱུང་བ་རྣམས་སྐམ་པ་དང་། ཕྱི་མ་རྣམས་འགགས་པ་དང་། བར་མ་ལ་སྲེད་པ་དང་དགའ་བ་མེད་པ་ནི། བྲམ་ཟེའི་སེམས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ། མྱ་ངན་དང་འགྱོད་པ་སྤངས་པ། སྲིད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་བཅད་པ་དེ་ནི་གཅིག་པུར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལས་ལྷག་པའི་གཅིག་པུར་གནས་པ་མེད་དོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཀུན་ལ་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཤེས།། ཆོས་ཀུན་ལ་ནི་མི་ཆགས་ཤིང་། །འདོད་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ།། དེ་ལྟར་གནས་ལ་དགའ་བ་དེ། །ངས་ནི་གཅིག་པུར་གནས་ཞེས་བཤད།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནས་བརྟན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་གཉིས།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སེང་གེ་བཀྲམ་ནི་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་འོངས་སོ།། སེང་གེ་བཀྲམ་དགེ་སློང་དེའི་སྔོན་གྱི་ཆུང་མ་མཉན་ཡོད་ན་ཡོད་པ་དེས། སེང་གེ་བཀྲམ་དགེ་སློང་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་འོངས་པ་ཐོས་ནས། གོས་བཟང་པོ་གྱོན་ཏེ་རྒྱན་དང་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་ནས། བུ་པང་དུ་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་སོང་ནས། སེང་གེ་བཀྲམ་དགེ་སློང་གི་གནས་ཁང་གི་མདུན་དུ་སླེབས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སེང་གེ་བཀྲམ་གནས་ཁང་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་བླ་གབ་མེད་པར་འཆག་པར་བྱེད་དོ།།

時，彼本二來到其前，作是言：「此兒幼小，汝捨出家，誰當養活？」

時，僧迦藍比丘不共語。如是再三，亦不共語。

時，彼本二作如是言：「我再三告，不與我語，不見顧視，我今置兒。」著經行道頭而去，言：「沙門！此是汝子，汝自養活，我今捨去。」

尊者僧迦藍亦不顧視其子。

彼本二復言：「是沙門今於此兒都不顧視，彼必得仙人難得之處。善哉！沙門！必得解脫。」情願不遂，抱子而去。

爾時，世尊入晝正受，以天耳過人之耳，聞尊者僧迦藍本二所說，即說偈言：

「來者不歡喜，　　去亦不憂戚。 　於世間和合，　　解脫不染著。 　我說彼比丘，　　為真婆羅門。 　來者不歡喜，　　去亦不憂戚。 　不染亦無憂，　　二心俱寂靜， 　我說是比丘，　　是真婆羅門。」

佛說此經已，尊者僧迦藍聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇七三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者阿難獨一靜處，作是思惟：「有三種香，順風而熏，不能逆風。何等為三？謂根香、莖香、華香。

དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཆུང་མ་དེ་མདུན་དུ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། བུ་འདི་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བཏང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ན། སུས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད། དེའི་ཚེ་སེང་གེ་བཀྲམ་དགེ་སློང་གིས་གཏམ་མ་སྨྲས་སོ།། དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་དུ་སྨྲས་ཀྱང་གཏམ་མ་སྨྲས་སོ།། དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཆུང་མ་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། ངས་ལན་གསུམ་དུ་སྨྲས་ཀྱང་ང་ལ་གཏམ་མི་སྨྲ་ཞིང་མི་གཟིགས་པས། ད་ང་བུ་འདི་འཇོག་གོ། ཅེས་འཆག་སའི་ལམ་གྱི་མགོར་བཞག་ནས་སོང་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་། འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བུ་ཡིན་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་གསོ་སྐྱོང་གྱིས་ཤིག། ད་ང་འགྲོའོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སེང་གེ་བཀྲམ་གྱིས་བུ་ལ་ཡང་མ་གཟིགས་སོ།། སྔོན་གྱི་ཆུང་མ་དེས་ཡང་སྨྲས་པ། དགེ་སྦྱོང་འདི་ད་ལྟ་བུ་འདི་ལ་གཏན་མི་གཟིགས་པས། འདི་ནི་དྲང་སྲོང་གི་གནས་རྙེད་དཀའ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ།། ལེགས་སོ། དགེ་སྦྱོང་། ངེས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ།། ཞེས་བསམ་པ་མ་གྲུབ་པར་བུ་པང་དུ་བླངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིན་མོའི་གནས་པ་ལ་བཞུགས་པ་ན། ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་རྣ་བ་ལས་འདས་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སེང་གེ་བཀྲམ་གྱི་སྔོན་གྱི་ཆུང་མས་སྨྲས་པ་གསན་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། འོང་ན་ཡང་ནི་མི་དགའ་ཞིང་། །འགྲོ་ནའང་མྱ་ངན་མི་བྱེད་པ།། འཇིག་རྟེན་འདུ་བ་རྣམས་ལས་ནི། །རྣམ་གྲོལ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན།། དགེ་སློང་དེ་ནི་བདག་གིས་ནི། །བྲམ་ཟེ་ཡང་དག་ཡིན་ཞེས་བཤད།། འོང་ན་ཡང་ནི་མི་དགའ་ཞིང་། །འགྲོ་ནའང་མྱ་ངན་མི་བྱེད་པ།། མ་ཆགས་མྱ་ངན་མེད་པ་སྟེ། །སེམས་གཉིས་ཀ་ནི་ཞི་བ་ཡིན།། དགེ་སློང་དེ་ནི་བདག་གིས་ནི། །བྲམ་ཟེ་ཡང་དག་ཡིན་ཞེས་བཤད།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སེང་གེ་བཀྲམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་གསུམ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ།། དྲི་གསུམ་པོ་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རླུང་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྩ་བའི་དྲི་དང་། སྡོང་པོའི་དྲི་དང་། མེ་ཏོག་གི་དྲི་འོ།།

或復有香，順風熏，亦逆風熏，亦順風逆風熏耶？」作是念已，晡時從禪覺，往詣佛所，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！我獨一靜處，作是思惟：『有三種香，順風而熏，不能逆風。何等為三？謂根香、莖香、華香。或復有香，順風熏、逆風熏，亦順風逆風熏耶？』」

佛告阿難：「如是！如是！有三種香，順風熏，不能逆風，謂根香、莖香、華香。阿難！亦有香，順風熏、逆風熏、順風逆風熏。阿難！順風熏、逆風熏、順風逆風熏者。阿難！有善男子、善女人，在所城邑、聚落，成就真實法，盡形壽不殺生、不偷盜、不邪淫、不妄語、不飲酒。如是善男子、善女人，八方上下，崇善士夫，無不稱歎言：『某方某聚落善男子、善女人，持戒清凈，成真實法，盡形壽不殺，乃至不飲酒。』阿難！是名有香順風熏、逆風熏、順風逆風熏。」爾時，世尊即說偈言：

「非根莖華香，　　能逆風而熏， 　唯有善士女，　　持戒清凈香。 　逆順滿諸方，　　無不普聞知， 　多迦羅栴檀，　　優缽羅末利。 　如是比諸香，　　戒香最為上， 　栴檀等諸香，　　所熏少分限。 　唯有戒德香，　　流熏上升天， 　斯等凈戒香，　　不放逸正受。

ཡང་ན་དྲི་གཞན་དག་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ།། དྲི་གསུམ་པོ་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རླུང་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྩ་བའི་དྲི་དང་། སྡོང་པོའི་དྲི་དང་། མེ་ཏོག་གི་དྲི་འོ།། ཡང་ན་དྲི་གཞན་དག་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་ཡོད་དམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་ནོ།། དྲི་གསུམ་པོ་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རླུང་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བའི་དྲི་དང་། སྡོང་པོའི་དྲི་དང་། མེ་ཏོག་གི་དྲི་འོ།། ཀུན་དགའ་བོ། དྲི་གཞན་དག་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་དོ།། ཀུན་དགའ་བོ། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ། དགེ་བསྙེན་ཕ་དང་དགེ་བསྙེན་མ་གང་དག་གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་གང་དུ་གནས་ཀྱང་། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ། ཚེའི་མཐའི་བར་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པ་དང་། ཆང་འཐུང་བ་སྤངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བན་ཕ་དང་དགེ་བསྙེན་མ་དེ་དག་ནི། ཕྱོགས་བརྒྱད་དང་སྟེང་འོག་གི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་འདི་དང་གྲོང་རྡལ་འདིའི་དགེ་བསྙེན་ཕ་དང་དགེ་བསྙེན་མ་འདི་དག་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ། ཚེའི་མཐའི་བར་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ནས། ཆང་འཐུང་བ་སྤངས་པའི་བར་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ།། ཀུན་དགའ་བོ། འདི་ནི་རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་བའི་དྲི་ཞེས་བྱའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། རྩ་བ་སྡོང་པོ་མེ་ཏོག་དྲི། །རླུང་ལས་བཟློག་པར་འགྲོ་མི་ནུས།། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་དག་གི་ནི། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་དྲི་དང་ལྡན།། ཕྱོགས་ཀུན་ཁྱབ་པར་དྲི་ངད་ལྡང་། །ཀུན་གྱིས་གོ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ།། ཏ་ག་ར་དང་ཙན་དན་དང་། །ཨུད་པ་ལ་དང་མ་ལི་ཀ། དེ་དག་ལྟ་བུའི་དྲི་རྣམས་ལས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། ཙན་དན་ལ་སོགས་དྲི་རྣམས་ནི། །བྱུག་པའི་ཆ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཟད།། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་དྲི་ཡིས་ནི། །ལྷ་ཡི་གནས་སུ་འཕྲོ་བར་འགྱུར།། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་དྲི། །བག་མེད་མིན་པར་ཡང་དག་མྱོང་།།

正智等解脫，　　魔道莫能入， 　是名安隱道，　　是道則清凈。 　正向妙禪定，　　斷諸魔結縛。」

佛說此經已，尊者阿難聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇七四）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行。與千比丘俱，皆是古昔縈發出家，皆得阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，舍諸重擔，逮得己利，盡諸有結，正智，善解脫，到善建立支提杖林中住。

摩竭提王瓶沙聞世尊摩竭提國人間遊行，至善建立支提杖林中住，與諸小王群臣羽從，車萬二千、乘馬萬八千、步逐眾無數，摩竭提婆羅門長者悉皆從。

王出王舍城，詣世尊所，恭敬供養。到于道口，下車步進，及於內門，除去五飾，脫冠卻蓋，除扇去劍刀，脫革屣，到于佛前，整衣服，偏露右肩，為佛作禮，右繞三匝，自稱姓名，白佛言：「世尊！我是摩竭提王瓶沙。」

佛告瓶沙：「如是，大王！汝是瓶沙，可就此坐，隨其所安。」

時，瓶沙王重禮佛足，退坐一面。諸王大臣、婆羅門居士悉禮佛足，次第而坐。

時，郁鞞羅迦葉亦在座中。

ཡང་དག་ཤེས་རབ་རྣམ་གྲོལ་བས། །བདུད་ཀྱི་ལམ་ནི་འཇུག་མི་ནུས།། འདི་ནི་བདེ་བའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། །ལམ་འདི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན།། བསམ་གཏན་མཆོག་ལ་ཡང་དག་ཞུགས། །བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་ཀུན་བཅད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་བཞི།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་སྟོང་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ།། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྔོན་རལ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་བཞེངས་པའི་མཆོད་རྟེན་དབྱུག་པའི་ནགས་སུ་བཞུགས་སོ།། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ལེགས་པར་བཞེངས་པའི་མཆོད་རྟེན་དབྱུག་པའི་ནགས་སུ་བཞུགས་པ་ཐོས་ནས། རྒྱལ་ཕྲན་དང་། བློན་པོ་དང་། འཁོར་གྱི་ཚོགས་དང་། ཤིང་རྟ་ཁྲི་ཕྲག་གཉིས་དང་། རྟ་པ་ཁྲི་ཕྲག་བཅོ་བརྒྱད་དང་། རྐང་ཐང་གི་ཚོགས་གྲངས་མེད་པ་དང་། མ་ག་དྷའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་།། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནས་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་ནས་གུས་པས་མཆོད་པ་བྱས་སོ།། ལམ་གྱི་ཁ་རུ་སླེབས་ནས་ཤིང་རྟ་ལས་བབས་ཏེ་རྐང་ཐང་དུ་སོང་ངོ་།། ནང་གི་སྒོར་སླེབས་ནས་རྒྱན་ལྔ་པོ་ཕུད། ཅོད་པན་དང་གདུགས་བོར། རླུང་ཡབ་དང་རལ་གྲི་དང་མཚོན་ཆ་བཞག། ལྷམ་ཕུད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཕྱིན་ནས། གོས་བསྲང་སྟེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། རང་གི་མིང་བརྗོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་ནོ།། ཁྱོད་ནི་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ།། འདིར་བདེ་བ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བཞུགས་ཤིག། དེ་ནས་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཡང་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཡང་འཁོར་དེའི་ནང་ན་འདུག་གོ།;

時，摩竭提婆羅門長者作是念：「為大沙門從郁鞞羅迦葉所修梵行耶？為郁鞞羅迦葉于大沙門所修梵行耶？」

爾時，世尊知摩竭提婆羅門長者心之所念，即說偈而問言：

「郁鞞羅迦葉，　　於此見何利， 　棄汝先所奉，　　事火等眾事。 　今可說其義，　　舍事火之由。」

郁鞞迦葉說偈白佛：

「錢財等滋味，　　女色五欲果， 　觀察未來受，　　斯皆大垢穢， 　是故悉棄捨，　　先諸奉火事。」

爾時，世尊復說偈問言：

「汝不著世間，　　錢財五色味， 　復何舍天人，　　迦葉隨義說。」

迦葉復以偈答世尊言：

「見道離有餘，　　寂滅無餘跡， 　無所有不著，　　無異趣異道。 　是故悉棄捨，　　先修奉火事， 　大會等受持，　　奉事於水火。 　愚癡沒于中，　　志求解脫道， 　盲無智慧目，　　向生老病死。 　不見於正路，　　永離生死道， 　今始因世尊，　　得見無為道。 　大龍所說力，　　得度于彼岸， 　牟尼廣濟度，　　安慰無量眾。 　今始知瞿曇，　　真諦超出者。」

佛復說偈嘆迦葉言：

「善哉汝迦葉，　　先非惡思量， 　次第分別求，　　遂至於勝處。

དེའི་ཚེ་མ་ག་དྷའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་ནི་འོད་སྲུངས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དམ། ཡང་ན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་ལས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དམ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་ག་དྷའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་དྲིས་པ། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །འདི་ལ་ཅི་ཕན་མཐོང་གྱུར་ནས།། ཁྱོད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཆོད་སྦྱིན་དང་། །མེ་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་བཏང་།། ད་ནི་དོན་དེ་བརྗོད་པར་གྱིས། །མེ་མཆོད་བཏང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི།། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ནོར་རྫས་ལ་སོགས་རོ་མཆོག་དང་། །བུད་མེད་འདོད་པ་ལྔའི་འབྲས་བུ།། མ་འོངས་འབྲས་བུ་བརྟགས་པ་ན། །འདི་ཀུན་དྲི་མ་ཆེན་པོར་མཐོང་།། དེ་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་མེ་མཆོད་པའི། །ལས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཏང་བ་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དྲིས་པ། འཇིག་རྟེན་ནོར་དང་འདོད་པ་ཡི། །རོ་ལྔ་ལ་ནི་མ་ཆགས་ན།། ལྷ་མི་དག་ལས་ཅིས་གྲོལ་བ། །འོད་སྲུངས་དོན་བཞིན་བཤད་པར་གྱིས།། འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ལྷག་མ་དང་བཅས་ལམ་མཐོང་ཞིང་། །ལྷག་མེད་ཞི་བའི་རྗེས་མེད་པ།། ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་མ་ཆགས་ལ། །ལམ་གཞན་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་མེད།། དེ་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་མེ་མཆོད་པའི། །ལས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཏང་བ་ཡིན།། ཚོགས་ཆེན་ལ་སོགས་ལེན་པ་དང་། །མེ་ཆུ་ལ་ནི་མཆོད་པ་བྱས།། བླུན་པོ་རྨོངས་པས་དེར་བྱིང་ཞིང་། །ཐར་པའི་ལམ་ནི་བཙལ་བ་ན།། ཤེས་རབ་མིག་ནི་ལོང་བ་ཡིས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིར་ཕྱོགས་པར་གྱུར།། ཡང་དག་ལམ་ནི་མ་མཐོང་ཞིང་། །སྐྱེ་འཆིའི་ལམ་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ།། ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བརྟེན། །འདུས་མ་བྱས་པའི་ལམ་མཐོང་ངོ་།། ཀཆེན་གསུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར།། ཐུབ་པས་རྒྱ་ཆེར་སྒྲོལ་བར་མཛད། །སྐྱེ་བོ་དཔག་མེད་དབུགས་དབྱུང་མཛད།། ད་གཟོད་གཽ་ཏམ་བདེན་པ་ཡི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པར་གྱུར།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་འོད་སྲུངས་ལ་བསྔགས་པ། ལེགས་སོ་འོད་སྲུངས་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །སྔོན་ཆད་ངན་པར་མ་བསམས་ཤིང་།། རིམ་པས་སོ་སོར་བརྟག་པ་ཡིས། །མཆོག་གི་གནས་སུ་སླེབས་པར་གྱུར།།

「汝今，迦葉！當安慰汝徒眾之心。」

時，郁鞞羅迦葉即入正受，以神足力向于東方，上升虛空，作四種神變，行、住、坐、臥，入火三昧，舉身洞然，青、黃、赤、白、頗梨紅色。身上出水，身下出火，還燒其身，身上出水以灌其身，或身上出火，以燒其身，身下出水，以灌其身。如是種種現化神通息已，稽首佛足，白佛言：「世尊！佛是我師，我是弟子。」

佛告迦葉：「我是汝師，汝是弟子，隨汝所安，復座而坐。」

時，郁鞞羅迦葉還復故坐。

爾時，摩竭提婆羅門長者作是念：「郁鞞羅迦葉定於大沙門所修行梵行。」

佛說此經已，摩竭提王瓶沙及諸婆羅門長者聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一〇七五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有陀驃摩羅子，舊住王舍城，典知眾僧飲食，床座隨次差請，不令越次。

時，有慈地比丘，頻三過次得粗食處，食時辛苦，作是念：「怪哉！大苦！陀驃摩羅子比丘有情故，以粗食惱我，令我食時極苦，我當云何為其作不饒益事？」

時，慈地比丘有姊妹比丘尼，名蜜多羅，住王舍城王園比丘尼眾中。蜜多羅比丘尼來詣慈地比丘，稽首禮足，於一面住。

འོད་སྲུངས། ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་གྱི་སེམས་དབུགས་དབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག། དེ་ནས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འགྲོ་བ་དང་། འགྲེང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་བསྟན་ཏོ།། མེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ལུས་ཐམས་ཅད་འབར་བར་གྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནོ།། ལུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཆུ་འབྱུང་ཞིང་། ལུས་ཀྱི་འོག་ནས་མེ་འབར་ཏེ། སླར་ལུས་ལ་འབར་བར་བྱས་ཤིང་། ལུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཆུ་བྱུང་བས་ལུས་ལ་གཏོར་རོ།། ཡང་ན་ལུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་མེ་བྱུང་སྟེ་ལུས་ལ་འབར་བར་བྱས་ནས། ལུས་ཀྱི་འོག་ནས་ཆུ་བྱུང་སྟེ་ལུས་ལ་གཏོར་རོ།། དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་བསྡུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས་ལ། བདག་ནི་ཉན་ཐོས་ལགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན། ཁྱོད་ནི་ཉན་ཐོས་ཡིན་ནོ།། ཇི་ལྟར་བདེ་བ་བཞིན་དུ་སྟན་ལ་འདུག་ཅིག། དེ་ནས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་སྔོན་གྱི་སྟན་ལ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་མ་ག་དྷའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ནི་ངེས་པར་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་ལས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རུ་ཡི་རང་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་ལྔ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བེའུ་ཞེས་བྱ་བ། སྔོན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གནས་པ། དགེ་འདུན་གྱི་བཟའ་བཅའ་དང་གནས་མལ་ལ་དབང་ཞིང་། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གདན་འདྲེན་པ་ལ་མཁས་པ། གོ་རིམ་ལས་མི་འདའ་བ་ཞིག་ཡོད་དོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་བྱམས་ས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གིས་ལན་གསུམ་དུ་གོ་རིམ་བཞིན་ཟས་རྩུབ་པོ་རྙེད་དེ། ཟ་བའི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ནས། འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའོ།། དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བེའུས་ཞེ་སྡང་གིས་ང་ལ་ཟས་རྩུབ་མོ་སྦྱིན་ཏེ། ང་ཟས་ཟ་བའི་དུས་སུ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏོ།། ངས་དེ་ལ་ཕན་མི་འདོགས་པའི་ལས་ཇི་ལྟར་བྱ་བར་བྱ། དེའི་ཚེ་བྱམས་ས་དགེ་སློང་གི་སྲིང་མོ་དགེ་སློང་མ་བྱམས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་མའི་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་ན་གནས་སོ།། དགེ་སློང་མ་བྱམས་མ་དེ་བྱམས་ས་དགེ་སློང་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

慈地比丘不顧眄，不與語。蜜多羅比丘尼語慈地比丘：「阿梨！何故不見顧眄，不共言語？」

慈地比丘言：「陀驃摩羅子比丘數以粗食惱我，令我食時極苦，汝復棄我。」

比丘尼言：「當如何？」

慈地比丘言：「汝可至世尊所，白言：『世尊！陀驃摩羅子比丘非法不類，共我作非梵行波羅夷罪。』我當證言：『如是。世尊！如妹所說。』」

比丘尼言：「阿梨！我當云何于梵行比丘所，以波羅夷謗？」

慈地比丘言：「汝若不如是者，我與汝絕，不復來往言語、共相瞻視。」

時，比丘尼須臾默唸，而作是言：「阿梨！欲令我爾，當從其教。」

慈地比丘言：「汝且待我先至世尊所，汝隨後來。」

時，慈地比丘即往稽首，禮世尊足，退住一面。蜜多羅比丘尼即隨後至，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！一何不善不類陀驃摩羅子！於我所作非梵行波羅夷罪。」

慈地比丘復白佛言：「如妹所說，我先亦知。」

爾時，陀驃摩羅子比丘即在彼大眾中。

Here's the Tibetan translation: དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་མི་བལྟ་ཞིང་སྐད་ཆ་མི་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་ཡིས་དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ལ། "འཕགས་མ་ལགས། ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཟིགས་ཤིང་གསུང་གླེང་མི་མཛད་པ་ལགས།" ཞེས་གསུངས། དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ཡིས། "དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་ཡང་ཡང་ཟས་རྩུབ་མོས་ང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཏེ། ང་ཟས་ཟ་བའི་དུས་སུ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ང་བོར་བ་ཡིན།" ཞེས་གསུངས། དགེ་སློང་མས། "ཇི་ལྟར་བགྱི་བར་འོས།" ཞེས་གསུངས། དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ཡིས། "ཁྱོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། 'བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་མཐུན་པར་བདག་དང་ཕམ་པའི་ཉེས་པ་ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པ་བགྱིས་སོ།' ཞེས་གསོལ་བ་འདེབས་ཤིག །ངས་ཀྱང་། 'དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྲིང་མོས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།' ཞེས་དཔང་པོ་བྱའོ།" དགེ་སློང་མས། "འཕགས་མ་ལགས། བདག་གིས་ཇི་ལྟར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དགེ་སློང་ལ་ཕམ་པས་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བགྱི།" དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ཡིས། "གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བྱེད་ན། ང་ཁྱོད་དང་འབྲེལ་བ་གཅོད་ཅིང་ཕྱིན་ཆད་འགྲོ་འོང་དང་གཏམ་གླེང་དང་ཕན་ཚུན་བལྟ་བ་མི་བྱེད།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་དེས་ཅུང་ཟད་བསམས་ནས། "འཕགས་མ་ལགས། བདག་ལ་དེ་ལྟར་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་འདོད་ན། ཁྱེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་བཞིན་བགྱིའོ།" ཞེས་སྨྲས། དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ཡིས། "ཁྱོད་སྒུག་ཅིག །ང་སྔོན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ། ཁྱོད་རྗེས་སུ་ཤོག" ཅེས་གསུངས། དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་སོང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་ཡང་རྗེས་སུ་འོངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། དབྱིག་གྱི་བུ་ནི་ཇི་འདྲའི་མི་དགེ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་སྟེ། བདག་ལ་ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པའི་ཕམ་པའི་ཉེས་པ་བགྱིས་སོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། དགེ་སློང་མ་བྱམས་པ་ས་ཡིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ། "སྲིང་མོས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་སྔོན་ནས་ཤེས་སོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ཡང་འཁོར་ཆེན་པོ་དེའི་ནང་ན་བཞུགས་སོ། །

爾時，世尊告陀驃摩羅子比丘：「汝聞此語不？」

陀驃摩羅子比丘言：「已聞，世尊！」

佛告陀驃摩羅子比丘：「汝今云何？」

陀驃摩羅子白佛：「如世尊所知，如善逝所知。」

佛告陀驃摩羅子：「汝言如世尊所知，今非是時，汝今憶念，當言憶念；不憶念，當言不憶念。」

陀驃摩羅子言：「我不自憶念。」

爾時，尊者羅睺羅住于佛后，執扇扇佛，白佛言：「世尊！不善不類是比丘尼言：『尊者陀驃摩羅子共我作非梵行。』慈地比丘言：『如是，世尊！我先已知，如妹所說。』」

佛告羅睺羅：「我今問汝，隨意答我。若蜜多羅比丘尼來語我言：『世尊！不善不類羅睺羅，共我作非梵行波羅夷罪。』慈地比丘復白我言：『如是，世尊！如妹所說，我先亦知』者，汝當云何？」

羅睺羅白佛：「世尊！我若憶念，當言憶念；不憶念，當言不憶念。」

佛言：「羅睺羅！愚癡人汝尚得作此語，陀驃摩羅子清凈比丘何以不得作如是語？」

爾時，世尊告諸比丘：「于陀驃摩羅子比丘當憶念，蜜多羅比丘尼當以自言滅，慈地比丘僧當極善呵諫教誡：『汝云何見？何處見？汝何因往見？』」世尊如是教已，從座起，入室坐禪。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ། "ཁྱོད་ཀྱིས་གཏམ་འདི་ཐོས་སམ།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས། "ཐོས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ། "ཁྱོད་ད་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡིན།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ལྟར་དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན་པ་ལྟར་རོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ། "ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ལྟར་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ད་ལྟའི་དུས་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་དྲན་ན་དྲན་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག །མི་དྲན་ན་མི་དྲན་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས། "བདག་གིས་རང་ཉིད་མི་དྲན་ནོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱབ་ཏུ་བཞུགས་ནས་བསིལ་ཡབ་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་བསིལ་བ་གཏོང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་མ་འདིས་མི་དགེ་བ་དང་མི་མཐུན་པར་'བཙུན་པ་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་བདག་དང་ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པ་བགྱིས་སོ།' ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དགེ་སློང་བྱམས་པ་ས་ཡིས། 'དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་སྔོན་ནས་ཤེས་ཏེ། སྲིང་མོས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།' ཞེས་གསུངས་སོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ། "ངས་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་འདྲི་བས། ཁྱོད་ཀྱིས་རང་དགར་ལན་ཐོབ་ཅིག །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་འོངས་ནས་ང་ལ། 'བཅོམ་ལྡན་འདས། མི་དགེ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་བདག་དང་ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པའི་ཕམ་པའི་ཉེས་པ་བགྱིས་སོ་'ཞེས་ཟེར་ཞིང་། དགེ་སློང་བྱམས་པ་ས་ཡིས་ཀྱང་ང་ལ། 'དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྲིང་མོས་གསུངས་པ་བཞིན་བདག་གིས་སྔོན་ནས་ཤེས་སོ་'ཞེས་ཟེར་ན། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བྱེད།" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་དྲན་ན་དྲན་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱི། མྲན་ན་མི་དྲན་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱིའོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས། "སྒྲ་གཅན་འཛིན། མི་བླུན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་གཏམ་འདི་ལྟར་སྨྲ་ནུས་ན། དགེ་སློང་དག་པ་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྨྲ་མི་ནུས།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ། "དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག །དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་ནི་རང་གི་ངག་གིས་བསལ་བར་བྱ། དགེ་སློང་བྱམས་པ་ས་ལ་དགེ་འདུན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་བསྡིགས་ཤིང་གདམས་ངག་བྱ་སྟེ། 'ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་མཐོང་། གང་དུ་མཐོང་། ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་སོང་།'" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཟིམ་ཁང་དུ་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་སོ། །

爾時，諸比丘于陀驃摩羅子比丘憶念，蜜多羅比丘尼與自言滅，慈地比丘極善呵諫教誡言：「汝云何見？何處見？何因往見？」

如是諫時，彼作是言：「彼陀驃摩羅子不作非梵行，不犯波羅夷，然陀驃摩羅子比丘三以粗惡食恐怖，令我食時辛苦。我于陀驃摩羅子比丘愛恚癡怖，故作是說，然陀驃摩羅子清凈無罪。」

爾時，世尊晡時從禪覺，至大眾前敷座而坐。諸比丘白佛言：「世尊！我等於陀驃摩羅子比丘所憶念持，蜜多羅比丘尼與自言滅，慈地比丘極善呵諫，乃至彼言：『陀驃摩羅子清凈無罪。』」

爾時，世尊告諸比丘：「云何愚癡？以因飲食故，知而妄語。」爾時，世尊即說偈言：

「若能捨一法，　　知而故妄語， 　不計於後世，　　無惡而不為。 　寧食熱鐵丸，　　如熾然炭火， 　不以犯禁戒，　　而食僧信施。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇七六）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，尊者陀驃摩羅子詣佛所，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！我願于佛前取般涅槃。」

世尊默然。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་ལ་རང་གི་ངག་གིས་བསལ་བ་དང་། དགེ་སློང་བྱམས་པ་ས་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྡིགས་ཤིང་གདམས་ངག་བྱས་ཏེ། "ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་མཐོང་། གང་དུ་མཐོང་། ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་སོང་།" ཞེས་བསྒོ་བ་མཛད་དོ། དེ་ལྟར་བསྒོ་བ་ན་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། "དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་དེས་ཚངས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པ་མ་བགྱིས། ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་མ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་ལན་གསུམ་དུ་ཟས་རྩུབ་མོས་འཇིགས་སུ་བཅུག་སྟེ། བདག་ཟས་ཟ་བའི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་སོ། །བདག་གིས་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ་ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་འཇིགས་པས་དེ་ལྟར་སྨྲས་ཀྱང་། དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ནི་དག་པ་སྟེ་ཉེས་པ་མེད་དོ།" དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ་འཁོར་ཆེན་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ནས་བཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་དགེ་སློང་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཟུང་། དགེ་སློང་མ་མཻ་ཏྲི་ལ་རང་གི་ངག་གིས་བསལ། དགེ་སློང་བྱམས་པ་ས་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྡིགས་ཏེ། མཐར་ཁོས། 'དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་དག་པ་སྟེ་ཉེས་པ་མེད་དོ།' ཞེས་སྨྲས་སོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ། "ཇི་ལྟར་གླེན་པ་སྟེ། བཟའ་བཏུང་གི་རྒྱུས་ཤེས་བཞིན་དུ་རྫུན་སྨྲས་སོ།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ། "གལ་ཏེ་ཆོས་གཅིག་སྤོང་ནུས་ན། །ཤེས་བཞིན་རྫུན་གཏམ་སྨྲ་བ་སྟེ།། ཕྱི་མའི་འཇིག་རྟེན་མི་རྩི་བ། །སྡིག་མེད་པ་ནི་མི་བྱེད་མེད།། ལྕགས་གོང་ཚ་བ་ཟ་བ་མཆོག །མེ་འབར་སོལ་བ་བཞིན་དུ་སྟེ།། བསླབ་པའི་ཁྲིམས་ནི་འགལ་བ་ཡིས། །དགེ་འདུན་སྦྱིན་པ་མི་བཟའོ།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༧༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དོ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་གྱུར་ཏོ།།;

如是三啟，佛告陀驃摩羅子：「此有為諸行，法應如是！」

爾時，尊者陀驃摩羅子即于佛前，入於三昧，如其正受，向于東方，升虛空行，現四威儀，行、住、坐、臥，入火三昧，身下出火，舉身洞然，光焰四布，青、黃、赤、白、頗梨紅色。身下出火，還燒其身，身上出水，以灑其身，或身上出火，下燒其身，身下出水，上灑其身。周向十方，種種現化已，即于空中，內身出火，還自焚其身，取無餘涅槃，消盡寂滅，令無遺塵。譬如空中然燈，油炷俱盡，陀驃摩羅子空中涅槃，身心俱盡，亦復如是。爾時，世尊即說偈言：

「譬如燒鐵丸，　　其焰洞熾然， 　熱勢漸息滅，　　莫知其所歸。 　如是等解脫，　　度煩惱淤泥， 　諸流永已斷，　　莫知其所之。 　逮得不動跡，　　入無餘涅槃。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇七七）

如是我聞：

一時，佛在央瞿多羅國人間遊行。經陀婆阇梨迦林中，見有牧牛者、牧羊者、採柴草者，及餘種種作人，見世尊行路，見已，皆白佛言：「世尊！莫從此道去！前有央瞿利摩羅賊，脫恐怖人。」

佛告諸人：「我不畏懼！」作此語已，從道而去。彼再三告，世尊猶去。

དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་ལ། "འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། རང་གི་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཕྱོགས་ནས་ནམ་མཁར་འཕགས་ཏེ། སྤྱོད་ལམ་བཞི་སྟེ། འགྲོ་བ་དང་། འགྲེང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་བསྟན་ཏོ། །མེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། སྐུ་ལུས་ཀྱི་འོག་ནས་མེ་འབར་ཞིང་། ལུས་ཡོངས་སུ་འབར་བར་གྱུར་ཏེ། འོད་དང་མེ་ལྕེ་ཕྱོགས་བཞིར་འཕྲོས་པ་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། ཤེལ་གྱི་མདོག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། །སྐུ་ལུས་ཀྱི་འོག་ནས་མེ་འབར་ཏེ་རང་གི་ལུས་བསྲེག །ལུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཆུ་བྱུང་སྟེ་རང་གི་ལུས་ལ་གཏོར། ཡང་ན་ལུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་མེ་འབར་ཏེ་འོག་ཏུ་རང་གི་ལུས་བསྲེག །ལུས་ཀྱི་འོག་ནས་ཆུ་བྱུང་སྟེ་སྟེང་དུ་རང་གི་ལུས་ལ་གཏོར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུར་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྲུལ་པ་བསྟན་ནས། དེ་ནས་བར་སྣང་ལ་ནང་གི་ལུས་ལས་མེ་བྱུང་སྟེ་རང་གི་ལུས་བསྲེགས་ནས། ལྷག་མེད་མྱང་འདས་བཟུང་སྟེ་ཟད་ཅིང་ཞི་བར་གྱུར་ནས་ཐལ་བའི་ལྷག་མ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དཔེར་ན་བར་སྣང་དུ་མར་མེ་སྦར་བ་ན་སྣུམ་དང་སྡོང་བུ་ཟད་པ་བཞིན་དུ། དབྱིག་དཔལ་གྱི་བུ་བར་སྣང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་ཟད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། "དཔེར་ན་ལྕགས་གོང་བསྲེགས་པ་ན། །མེ་ལྕེ་ཀུན་ཏུ་འབར་བ་བཞིན།། དྲོད་ཀྱི་ངར་ནི་རིམ་གྱིས་ཞི། །གང་དུ་སོང་བ་མི་ཤེས་སོ།། དེ་བཞིན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིས། །ཉོན་མོངས་འདམ་རྒལ་བར་གྱུར།། རྒྱུན་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཆད་གྱུར་ནས། །གང་དུ་སོང་བ་མི་ཤེས་སོ།། མི་གཡོ་རྗེས་ནི་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ལྷག་མེད་མྱ་ངན་འདས་པར་ཞུགས།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༧༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨང་གུ་ཏ་རའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་སོ། །ཏ་བ་ཛ་ལི་ཀའི་ནགས་ཚལ་ནང་དུ་བྱོན་པ་ན། བ་ལང་རྫི་དང་། ལུག་རྫི་དང་། ཤིང་དང་རྩྭ་འཐུ་མཁན་དང་། གཞན་ཡང་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལམ་དུ་གཤེགས་པ་མཐོང་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། ལམ་འདི་ནས་མ་བྱོན་ཅིག །མདུན་དུ་ཨང་གུ་ལི་མ་ལའི་ཇག་པ་ཡོད་དེ་མི་རྣམས་འཇིགས་སུ་འཇུག་གོ" ཞེས་ཞུས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མི་དེ་དག་ལ། "ང་ནི་མི་འཇིགས་སོ།" ཞེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ལམ་དེ་ནས་བྱོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ལན་གསུམ་དུ་ཞུས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱོན་པར་མཛད་དོ།།

遙見央瞿利摩羅手執刀楯走向，世尊以神力現身徐行，令央瞿利摩羅駃走不及。走極疲乏已，遙語世尊：「住！住！勿去！」

世尊並行而答：「我常住耳，汝自不住！」

爾時，央瞿利摩羅即說偈言：

「沙門尚駃行，　　而言我常住， 　我今疲倦住，　　說言汝不住， 　沙門說云何，　　我住汝不住？」

爾時，世尊以偈答言：

「央瞿利摩羅，　　我說常住者， 　於一切眾生，　　謂息于刀杖。 　汝恐怖眾生，　　惡業不休息， 　我於一切蟲，　　止息于刀杖。 　汝於一切蟲，　　常逼迫恐怖， 　造作兇惡業，　　終無休息時。 　我於一切神，　　止息于刀杖， 　汝於一切神，　　長夜苦逼迫。 　造作黑惡業，　　於今不止息， 　我住于息法，　　一切不放逸。 　汝不見四諦，　　故不息放逸。」

央瞿利摩羅說偈白佛：

「久乃見牟尼，　　故隨路而逐， 　今聞真妙說，　　當舍久遠惡。 　作如是說已，　　即放舍刀楯， 　投身世尊足，　　愿聽我出家。 　佛以慈悲心，　　大仙多哀愍， 　告比丘善來，　　出家受具足。

རིང་པོ་ནས་ཨང་གུ་ལི་མ་ལས་མཚོན་ཆ་དང་ཕུབ་ཐོགས་ནས་རྒྱུག་པ་མཐོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་སྐུ་ལུས་དལ་བུས་གཤེགས་པར་མཛད་དེ། ཨང་གུ་ལི་མ་ལ་མྱུར་དུ་རྒྱུགས་ཀྱང་མ་ཟིན་ཏོ། །རྒྱུགས་ཏེ་ངལ་དུབ་པ་ན་རྒྱང་རིང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། "བཞུགས་ཤིག །བཞུགས་ཤིག །མ་བྱོན་ཅིག" ཅེས་སྨྲས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕེབས་བཞིན་དུ་ལན་དུ། "ང་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན། ཁྱོད་རང་མི་གནས་པ་ཡིན།" ཞེས་གསུངས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཨང་གུ་ལི་མ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། "དགེ་སྦྱོང་མྱུར་དུ་འགྲོ་བཞིན་དུ། །ང་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་ཞེས་གསུང་།། ང་ནི་ངལ་དུབ་གནས་པ་ལ། །ཁྱོད་ནི་མི་གནས་ཞེས་ནི་གསུང་།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུང་། །ང་གནས་ཁྱོད་ནི་མི་གནས་ཞེས།།" དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། "ཨང་གུ་ལི་མ་ལ་ཡི་ནི། །ང་ཡིས་རྟག་ཏུ་གནས་ཞེས་པ།། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དག་ལ་ནི། །མཚོན་ཆ་སྤངས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན།། ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་སྐྲག་བྱེད་ཅིང་། །སྡིག་ལས་རྣམས་ནི་མི་ཞི་བ།། ང་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཡང་། །མཚོན་ཆ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན།། ཁྱོད་ནི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ། །རྟག་ཏུ་གནོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱེད།། གདུག་རྩུབ་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་ལ། །ནམ་ཡང་ངལ་བའི་དུས་མེད་དོ།། ང་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀུན་ལ་ཡང་། །མཚོན་ཆ་ཞི་བར་བྱེད་པ་སྟེ།། ཁྱོད་ནི་ལྷ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡུན་རིང་སྡུག་བསྔལ་གནོད་པར་བྱེད།། ནག་པོའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་ནི། །ད་ལྟའང་ཞི་བར་མི་བྱེད་དེ།། ང་ནི་ཞི་བའི་ཆོས་ལ་གནས། །ཀུན་ལ་བག་མེད་མི་བྱེད་དོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་བདེན་བཞི་མ་མཐོང་བས། །དེ་ཕྱིར་བག་མེད་མི་ཞི་འོ།།" ཨང་གུ་ལི་མ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། "ཡུན་རིང་ཐུབ་པ་མཇལ་བ་ནི། །དེ་ཕྱིར་ལམ་དུ་རྗེས་སུ་བསྙེགས།། ད་ནི་དམ་པའི་གསུང་ཐོས་པས། །ཡུན་རིང་སྡིག་པ་སྤོང་བར་བགྱི།། དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་དེ་ཡི་མོད། །མཚོན་ཆ་ཕུབ་རྣམས་དོར་བར་བྱས།། བྡན་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གསོལ་བ་འདེབས།། སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེའི་བསམ་པ་ཡིས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་བརྩེ་ལྡན་པས།། དགེ་སློང་ལེགས་པར་ཤོག་ཅེས་གསུངས། །རབ་བྱུང་བསྙེན་རྫོགས་མཛད་པར་གྱུར།།"

」

爾時，央瞿利摩羅出家已，獨一靜處，專精思惟：「所以族姓子剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道，增修梵行，現法自知作證：『我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。』」

時，央瞿利摩羅得阿羅漢，覺解脫喜樂。即說偈言：

「本受不害名，　　而中多殺害， 　今得見諦名，　　永離於傷殺。 　身行不殺害，　　口意俱亦然， 　當知真不殺，　　不迫於眾生。 　洗手常血色，　　名央瞿摩羅， 　浚流之所漂，　　三歸制令息。 　歸依三寶已，　　出家得具足， 　成就於三明，　　佛教作已作。 　調牛以捶杖，　　伏象以鐵鉤， 　不以刀捶杖，　　正度調天人。 　利刀以水石，　　直箭以熅火， 　治材以斧斤，　　自調以黠慧。 　人前行放逸，　　隨後能自斂， 　是則照世間，　　如雲解月現。 　人前放逸行，　　隨後能自斂， 　於世恩愛流，　　正念而超出。 　少壯年出家，　　精勤修佛教， 　是則照世間，　　如雲解月現。 　少壯年出家，　　精勤修佛教， 　於世恩愛流，　　正念以超出。 　若度諸惡業，　　正善能令滅， 　是則照世間，　　如雲解月現。

དེའི་ཚེ་ཨང་གུ་ལི་མ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཏེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམ་བློ་བཏང་བ། "རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ། ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་གྱོན་ནས། ཡང་དག་པའི་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ལམ་ལ་སློབ་ཅིང་ཚངས་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དང་། ཚེ་འདི་ལ་རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཤིང་དཔང་དུ་བྱེད་པ་ནི། 'བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད། ཚངས་སྤྱོད་བརྟན། བྱ་བ་བྱས། སླར་སྲིད་པ་མི་ལེན་པ་བདག་གིས་ཤེས་སོ།'" དེའི་ཚེ་ཨང་གུ་ལི་མ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་དང་དགའ་བ་མྱོང་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྔོན་ཆད་མི་འཚེ་མིང་ཐོགས་ཀྱང་། །བར་དུ་མང་དུ་གསོད་པར་བྱེད།། ད་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་མིང་། །གསོད་གཅོད་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་སྤངས།། ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་གསོད་ཅིང་། །ངག་ཡིད་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ།། མི་གསོད་ཡང་དག་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པ།། ལག་པ་རྟག་ཏུ་ཁྲག་མདོག་ཅན། །ཨང་གུ་ལི་མ་ལ་ཞེས་གྲགས།། ཆུ་བོས་ཁྱེར་བའི་དངོས་པོ་ནི། །སྐྱབས་གསུམ་གྱིས་ནི་ཞི་བར་བྱས།། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སོང་ནས། །རབ་བྱུང་བསྙེན་རྫོགས་ཐོབ་པར་གྱུར།། རིག་པ་གསུམ་ནི་རྫོགས་པར་བྱས། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བྱས་ཟིན་ཏོ།། བ་ལང་ལྕག་གིས་འདུལ་བ་དང་། །གླང་ཆེན་ལྕགས་ཀྱུས་འདུལ་བ་སྟེ།། མཚོན་དང་ལྕག་གིས་མ་ཡིན་པར། །ལྷ་མི་ཡང་དག་འདུལ་བར་བྱེད།། རལ་གྲི་ཆུ་རྡོས་བརྡར་བ་དང་། །མདའ་ནི་མེ་ཡིས་དྲང་པོར་བྱེད།། ཤིང་ནི་སྟ་རེས་འཆོས་པ་ལྟར། །རང་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འདུལ་ལོ།། སྔོན་དུ་བག་མེད་སྤྱོད་པ་ཡི། །རྗེས་ལ་བག་ཡོད་ལྡན་པར་གྱུར།། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་དེ། །སྤྲིན་བྲལ་ཟླ་བ་ཤར་བ་བཞིན།། སྔོན་དུ་བག་མེད་སྤྱོད་པ་ཡི། །རྗེས་ལ་བག་ཡོད་ལྡན་པར་གྱུར།། འཇིག་རྟེན་བྱམས་པའི་རྒྱུན་ལས་ནི། །ཡང་དག་དྲན་པས་བརྒལ་བར་བྱེད།། ན་ཚོད་གཞོན་ནུར་རབ་བྱུང་སྟེ། །བརྩོན་འགྲུས་སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་བར དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་དེ། །སྤྲིན་བྲལ་ཟླ་བ་ཤར་བ་བཞིན།། ན་ཚོད་གཞོན་ནུར་རབ་བྱུང་སྟེ། །བརྩོན་འགྲུས་སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་བརྩོན།། འཇིག་རྟེན་བྱམས་པའི་རྒྱུན་ལས་ནི། །ཡང་དག་དྲན་པས་བརྒལ་བར་བྱེད།། གལ་ཏེ་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་ཀྱང་། །ལེགས་པས་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་ན།། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་དེ། །སྤྲིན་བྲལ་ཟླ་བ་ཤར་བ་བཞིན།།

人前造惡業，　　正善能令滅， 　於世恩愛流，　　正念能超出。 　我已作惡業，　　必向于惡趣， 　已受于惡報，　　宿責食已食。 　若彼我怨憎，　　聞此正法者， 　得清凈法眼，　　於我修行忍。 　不復興斗訟，　　蒙佛恩力故， 　我怨行忍辱，　　亦常讚歎忍。 　隨時聞正法，　　聞已隨修行。」

佛說此經已，央瞿利摩羅聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇七八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有異比丘，于夜明相出時，出拓補河邊，脫衣著岸邊，入水洗浴。浴已上岸，被一衣，待身干。

時，有一天子放身光明，普照拓補河側，語比丘言：「汝少出家，鮮白髮黑，年始盛美，應習五欲，莊嚴瓔珞，涂香華鬘，五樂自娛，而於是時，違親背俗，悲泣別離，剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道。如何舍現前樂，而求非時之利？」

比丘答言：「我不捨現前樂求非時樂，我今乃是舍非時樂得現前樂。」

天問比丘：「云何舍非時樂得現前樂？」

比丘答言：「如世尊說，非時之慾，少味多苦，少利多難。我今于現法中，已離熾然，不待時節，能自通達，現前觀察，緣自知覺。

མི་མདུན་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་ཏེ། །ལེགས་པས་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་ན།། འཇིག་རྟེན་བྱམས་པའི་རྒྱུན་ལས་ནི། །ཡང་དག་དྲན་པས་བརྒལ་བར་བྱེད།། བདག་གིས་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་པས། །ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར།། སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་ཟིན་ཏེ། །སྔོན་གྱི་ལན་ཆགས་ཟས་ཟོས་ཟིན།། གལ་ཏེ་བདག་གི་དགྲ་བོ་ཡིས། །དམ་པའི་ཆོས་འདི་ཐོས་གྱུར་ན།། ཆོས་ཀྱི་མིག་དག་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །བདག་ལ་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་བྱེད།། རྩོད་པ་སླར་ཡང་མི་བསླང་སྟེ། །སངས་རྒྱས་བྱིན་རླབས་སྟོབས་ཀྱིས་ནི།། བདག་དགྲ་བཟོད་པ་སྤྱོད་པར་བྱེད། །བཟོད་པའང་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པར་བྱེད།། དུས་སུ་དམ་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། །ཐོས་ནས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། ཨང་གུ་ལི་མ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༧༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་མཚན་མོའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་དུས་སུ་ཏོ་པུའི་ཆུ་འགྲམ་དུ་སོང་སྟེ། གོས་ཕུད་ནས་འགྲམ་དུ་བཞག་སྟེ་ཆུར་ཞུགས་ནས་ཁྲུས་བྱས་སོ། །ཁྲུས་བྱས་ནས་འགྲམ་དུ་འོངས་ཏེ་གོས་གཅིག་གྱོན་ནས་ལུས་སྐམ་པའི་བར་དུ་སྒུག་གོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གིས་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་ཏོ་པུའི་ཆུ་འགྲམ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་ཏེ་དགེ་སློང་ལ། "ཁྱོད་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་མ་ཐག་སྟེ། དཀར་ཞིང་སྐྲ་ནག་པ། ན་ཚོད་ལང་ཚོ་དར་ལ་བབ་པ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པར་འོས་པ། རྒྱན་ཆ་དང་། དྲི་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང་། རོལ་མོ་ལྔས་རང་ཉིད་དགའ་བར་བྱ་བར་འོས་པ་ལ། དུས་འདིར་གཉེན་བཤེས་དང་བྲལ་ཞིང་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ། མྱ་ངན་གྱིས་ངུ་ཞིང་འབྲལ་བར་བྱས་ནས། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ། ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་གྱོན་ནས། ཡང་དག་པའི་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་ལ ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཕན་པ་འཚོལ།" ཞེས་སྨྲས་སོ།། དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "ང་ནི་ད་ལྟའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་མི་འཚོལ་གྱི། ང་ནི་ད་ལྟ་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ད་ལྟའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན།" ཞེས་སྨྲས་སོ།། ལྷས་དགེ་སློང་ལ། "ཇི་ལྟར་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ད་ལྟའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན།" ཞེས་དྲིས་སོ།། དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། དུས་མ་ཡིན་པའི་འདོད་པ་ནི་རོ་ནུས་ཆུང་ལ་སྡུག་བསྔལ་མང་བ། ཕན་པ་ཆུང་ལ་དཀའ་བ་མང་བ་ཡིན། ད་ནི་ང་ཚེ་འདིར་འབར་བ་ལས་གྲོལ་ཏེ། དུས་ལ་མི་ལྟོས་པར། རང་གིས་རྟོགས་པར་ནུས་པ། མངོན་སུམ་དུ་ལྟ་ཞིང་། རང་གིས་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་བོ།།

如是，天子！是名舍非時樂得現前樂。」

天覆問比丘：「云何復是如來所說，非時之慾，少樂多苦？云何復是如來所說，現法利樂，乃至緣自覺知？」

比丘答言：「我年少出家，不能廣宣如來所說正法、律儀。世尊近在迦蘭陀竹園。汝可往詣如來，問其所疑，如世尊說，隨憶受持。」

天子復言：「比丘！于如來所，有諸力天眾多圍繞，我先無問，未易可詣。比丘！汝若能為先白世尊者，我可隨往。」

比丘答言：「當爲汝去！」

天白比丘：「唯然，尊者！我隨後來。」

時，彼比丘往詣佛所，稽首禮足，退住一面，以向天子往反問答具白世尊：「今者，世尊！彼天子誠實言者須臾應至，不誠實者自當不來。」

時，彼天子遙語比丘：「我已在此，我已在此。」

爾時，世尊即說偈言：

「眾生隨愛想，　　以愛想而住， 　以不知愛故，　　則為死方便。」

佛告天子：「汝解此偈者，便可發問。」

天子白佛：「不解，世尊！不解，善逝！」佛復說偈而告天子曰：

「若知所愛者，　　不于彼生愛， 　彼此無所有，　　他人莫能說。」

佛告天子：「汝解此義者，便可發問。

དེ་ལྟར་ལྷའི་བུ། འདི་ནི་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ད་ལྟའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ།། ལྷས་སླར་ཡང་དགེ་སློང་ལ། "ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ལྟར། དུས་མ་ཡིན་པའི་འདོད་པ་ནི་བདེ་བ་ཉུང་ལ་སྡུག་བསྔལ་མང་བ་ཡིན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་ལྟར། ཚེ་འདིའི་ཕན་བདེ་ནས་རང་གི་རྟོགས་པའི་བར་དུ་ཡིན།" ཞེས་དྲིས་སོ།། དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "ང་ནི་གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འོད་མའི་ཚལ་ན་ཉེ་བར་བཞུགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་རང་གི་ཐེ་ཚོམ་དྲིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་དེ་དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཟུངས་ཤིག" ཅེས་སྨྲས་སོ།། ལྷའི་བུས་སླར་སྨྲས་པ། "དགེ་སློང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲུང་དུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་མང་པོས་བསྐོར་ཏེ་བཞུགས་པས། ང་ནི་སྔོན་དུ་དྲི་བ་མེད་པར་བཅར་བར་དཀའོ། །དགེ་སློང་། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ན། ང་ཡང་རྗེས་སུ་འོང་བར་ནུས་སོ།།" དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ།།" ལྷས་དགེ་སློང་ལ། "ལེགས་སོ། །བཙུན་པ། ང་རྗེས་སུ་འོང་ངོ་།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སྔར་གྱི་ལྷའི་བུ་དང་ཕན་ཚུན་དྲི་ལན་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། ད་ལྟ་ལྷའི་བུ་དེ་བདེན་པར་སྨྲ་ན་སྐད་ཅིག་གིས་འོང་བར་འགྱུར་ལ། མི་བདེན་པར་སྨྲ་ན་རང་ཉིད་མི་འོང་བར་འགྱུར་རོ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་རྒྱང་རིང་ནས་དགེ་སློང་ལ། "ང་འདིར་འོངས་ཟིན། ང་འདིར་འོངས་ཟིན།" ཞེས་སྨྲས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་པ། "འགྲོ་བ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། །ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་གནས་པར་བྱེད།། ཆགས་པ་མི་ཤེས་པ་ཡི་ཕྱིར། །འཆི་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ། "ཁྱོད་ཀྱིས་ཚིགས་བཅད་འདིའི་དོན་རྟོགས་ན་དྲི་བ་འདྲི་བར་གྱིས་ཤིག" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། ལྷའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ། "མ་རྟོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་རྟོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "གང་ཞིག་ཆགས་པ་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ།། དེ་དང་འདི་ནི་གང་ཡང་མེད། །གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ། "ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་འདི་རྟོགས་ན་དྲི་བ་འདྲི་བར་གྱིས་ཤིག" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།།

」

天子白佛：「不解，世尊！不解，善逝！」

佛復說偈言：

「見等勝劣者，　　則有言論生， 　三事不傾動，　　則無軟中上。」

佛告天子：「解此義者，則可發問。」

天子白佛：「不解，世尊！不解，善逝！」

佛復說偈言：

「斷愛及名色，　　除慢無所繫， 　寂滅息瞋恚，　　離結絕悕望， 　不見於人天，　　此世及他世。」

佛告天子：「解此義者，乃可發問。」

天子白佛：「已解，世尊！已解，善逝！」

佛說此經已，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，即沒不現。

（一〇七九）

如是我聞：

一時，佛在王舍城迦蘭陀竹園。

時，有異比丘於後夜時至拓補河邊，脫衣置岸邊，入水洗浴。浴已，還上岸，著一衣，待身干。

時，有一天子放身光明，普照拓補河側，問比丘言：「比丘！比丘！此是丘冢，夜則起煙，晝則火然，彼婆羅門見已而作是言：『壞此丘冢，發掘者智，持以刀劍。』又見大龜，婆羅門見已，作是言：『除此大龜，發掘者智，持以刀劍。』見有氍氀，婆羅門見已，作此言：『卻此氍氀，發掘者智，持以刀劍。』見有肉段，彼婆羅門見已，作是言：『除此肉段，發掘者智，持以刀劍。

ལྷའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ། "མ་རྟོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་རྟོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། "མཉམ་དང་ལྷག་དམན་མཐོང་བ་ན། །དེ་ལས་གཏམ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། དངོས་པོ་གསུམ་ནི་མི་གཡོ་ན། །འཇམ་དང་འབྲིང་དང་མཐོ་བ་མེད།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ། "དོན་འདི་རྟོགས་ན་དྲི་བ་འདྲི་བར་གྱིས་ཤིག" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། ལྷའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ། "མ་རྟོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་རྟོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། "ཆགས་དང་མིང་གཟུགས་བཅད་པ་དང་། །ང་རྒྱལ་སྤངས་ཏེ་ཆགས་པ་མེད།། ཞི་ཞིང་ཁྲོ་བ་ཉེར་ཞི་བ། །མདུད་པ་བྲལ་ཞིང་རེ་བ་ཆད།། ལྷ་དང་མི་རྣམས་མི་མཐོང་ཞིང་། །འདི་དང་ཕ་རོལ་འཇིག་རྟེན་ནོ།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ། "དོན་འདི་རྟོགས་ན་དྲི་བ་འདྲི་བར་གྱིས་ཤིག" ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།། ལྷའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ། "རྟོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རྟོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།" ཞེས་གསོལ་ཏོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༠༧༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་ཏོ་པུའི་ཆུ་འགྲམ་དུ་སོང་སྟེ། གོས་ཕུད་ནས་འགྲམ་དུ་བཞག་སྟེ་ཆུར་ཞུགས་ནས་ཁྲུས་བྱས་སོ། །ཁྲུས་བྱས་ནས་ཡར་འོངས་ཏེ་གོས་གཅིག་གྱོན་ནས་ལུས་སྐམ་པའི་བར་དུ་སྒུག་གོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གིས་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་ཏོ་པུའི་ཆུ་འགྲམ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱས་ཏེསློང་ལ། "དགེ་སློང་། དགེ་སློང་། འདི་ནི་དུར་ཁྲོད་ཡིན་ཏེ། མཚན་མོར་དུ་བ་འཐུལ། ཉིན་མོར་མེ་འབར་རོ། །བྲམ་ཟེ་དེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'དུར་ཁྲོད་འདི་བཤིག་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ། ཡང་རུས་སྦལ་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'རུས་སྦལ་ཆེན་པོ་འདི་ཕྱུང་ཞིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ། གདན་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'གདན་འདི་བསལ་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ། ཤ་གོང་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'ཤ་གོང་འདི་ཕྱུང་ཞིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ།'"

』見有屠殺，婆羅門見已，作是言：『壞是屠殺處，發掘者智，持以刀劍。』見有楞耆，彼婆羅門見已，作是言：『卻此楞耆，發掘者智，持以刀劍。』見有二道，彼婆羅門見已，作是言：『除此二道，發掘者智，持以刀劍。』見有門扇，婆羅門見已，作是言：『卻此門扇，發掘者智，持以刀劍。』見有大龍，婆羅門見已，作是言：『止！勿卻大龍，應當恭敬。』比丘！汝來受此論，往問世尊，如佛所說，汝隨受持。所以者何？除如來，我不見世間諸天、魔、梵、沙門、婆羅門於此論心悅樂者，若諸弟子從我所聞，然後能說。」

爾時，比丘從彼天所聞此論已，往詣世尊，稽首禮足，退坐一面。以彼天子所問諸論廣問世尊：「云何為丘冢？云何為夜則起煙？云何為晝則火然？云何是婆羅門？云何發掘？云何智者？云何刀劍？云何為大龜？云何氍氀？云何為肉段？云何為屠殺處？云何為楞耆？云何為二道？云何為門扇？云何為大龍？」

佛告比丘：「丘冢者，謂眾生身，粗四大色父母遺體，摶食、衣服、覆蓋、澡浴、摩飾、長養，皆是變壞磨滅之法。夜起煙者，謂有人于夜時起，隨覺隨觀。晝行其教，身業、口業。婆羅門者，謂如來、應、等正覺。發掘者，謂精勤方便。智士者，謂多聞聖弟子。

"བསད་པ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'བསད་པའི་གནས་འདི་བཤིག་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ།' ལང་ཀི་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'ལང་ཀི་འདི་བསལ་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ།' ལམ་གཉིས་ཤིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'ལམ་གཉིས་འདི་བསལ་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ།' སྒོ་གླེགས་ཤིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'སྒོ་གླེགས་འདི་བསལ་ཅིག །རྐོ་མཁན་མཁས་པས་མཚོན་ཆ་ཐོགས་ཏེ།' ཀླུ་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །བྲམ་ཟེས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །'ལྟོས་ཤིག །ཀླུ་ཆེན་པོ་མ་བསལ་ཅིག །གུས་པར་བྱ་བར་འོས་སོ།།' དགེ་སློང་། ཁྱོད་ཀྱིས་གཏམ་འདི་ཟུངས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དྲིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཟུངས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་གཏོགས་པར། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དང་། བདུད་དང་། ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་གཏམ་འདི་ལ་སེམས་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་མ་མཐོང་སྟེ། གང་དག་ང་ལས་ཐོས་ནས་དེ་ནས་བརྗོད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ལྷ་དེ་ལས་གཏམ་དེ་དག་ཐོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །ལྷའི་བུ་དེས་དྲིས་པའི་གཏམ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱ་ཆེར་དྲིས་པ། "ཇི་ལྟར་ན་དུར་ཁྲོད་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་མཚན་མོར་དུ་བ་འཐུལ། ཇི་ལྟར་ན་ཉིན་མོར་མེ་འབར། ཇི་ལྟར་ན་བྲམ་ཟེ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་རྐོ་བ་པོ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་མཁས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་མཚོན་ཆ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་རུས་སྦལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་གདན་ཡིན། ཇི་ལྟར་ནང་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་བསད་པའི་གནས་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་ལང་ཀི་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་ལམ་གཉིས་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་སྒོ་གླེགས་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་ཀླུ་ཆེན་པོ་ཡིན།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "དུར་ཁྲོད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གཟུགས་རགས་པ་ཕ་མ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཏེ། བཟའ་བ་དང་། གོས་དང་། གཡོགས་པ་དང་། ཁྲུས་དང་། བྱུག་པ་དང་། གསོ་བ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་འཇིག་ཅིང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །མཚན་མོར་དུ་བ་འཐུལ་བ་ནི། མི་གང་ཞིག་མཚན་མོ་ལངས་ཏེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་རྗེས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཉིན་མོར་དེའི་བསླབ་པ་སྤྱོད་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །རྐོ་བ་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའོ། །མཁས་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པའོ། །";

刀劍者，謂智慧刀劍。大龜者，謂五蓋。氍氀者，謂忿恨。肉段者，謂慳嫉。屠殺者，謂五欲功德。楞耆者，謂無明。二道，謂疑惑。門扇者，謂我慢。大龍者，謂漏盡羅漢。如是，比丘！若大師為聲聞所作，哀愍悲念，以義安慰，于汝已作，汝等當作所作，當於曝露、林中、空舍、山澤、巖窟，敷草樹葉，思惟禪思，不起放逸，莫令後悔，是則為我隨順之教。」即說偈言：

「說身為丘冢，　　覺觀夜起煙， 　晝業為火然，　　婆羅門正覺。 　精進勤發掘，　　黠慧明智士， 　以智慧利劍，　　厭離勝進者。 　五蓋為巨龜，　　忿恨為氍氀， 　慳嫉為肉段，　　五欲屠殺處。 　無明為楞耆，　　疑惑於二道， 　門扇現我慢，　　漏盡羅漢龍。 　究竟斷諸論，　　故我如是說。」

佛說此經已，彼比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇八〇）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

爾時，世尊晨朝著衣持缽，入波羅㮈城乞食。

時，有異比丘以不住心，其心惑亂，不攝諸根，晨朝著衣持缽，入波羅㮈城乞食。是比丘遙見世尊，見已，攝持諸根，端視而行。世尊見是比丘攝持諸根，端視而行，見已入城。

མཚོན་ཆ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲིའོ། །རུས་སྦལ་ཆེན་པོ་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔའོ། །གདན་ནི་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཞེ་སྡང་ངོ་། །ཤ་གོང་ནི་སེར་སྣ་དང་ཕྲག་དོག་གོ། །བསད་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའོ། །ལང་ཀི་ནི་མ་རིག་པའོ། །ལམ་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །སྒོ་གླེགས་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཀླུ་ཆེན་པོ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་སློང་། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱས་ན། སྙིང་རྗེ་དང་བརྩེ་བས་དོན་གྱིས་དབུགས་དབྱུང་བ་ཁྱོད་ལ་བྱས་ཟིན་ཏོ། །ཁྱོད་ཅག་གིས་བྱ་བ་བྱ་བར་འོས་ཏེ། བཞའ་ཚན་སར་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ཁང་སྟོང་དང་། རི་སུལ་དང་། བྲག་ཕུག་ཏུ་རྩྭ་དང་ལོ་མ་བཏིང་སྟེ། བསམ་གཏན་སྒོམ་པར་བྱ། བག་མེད་པ་མི་བསྐྱེད་པར་བྱ། ཕྱིས་འགྱོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག །འདི་ནི་ང་ཡི་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ།།" དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། "ལུས་ནི་དུར་ཁྲོད་ཡིན་ཞེས་གསུངས། །རྟོག་དཔྱོད་མཚན་མོའི་དུ་བ་སྟེ།། ཉིན་མོའི་ལས་ནི་མེ་འབར་ཏེ། །བྲམ་ཟེ་ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས།། བརྩོན་འགྲུས་བརྩོན་པས་རྐོ་བ་སྟེ། །མཁས་ཤིང་གསལ་བ་བློ་ལྡན་པོ།། ཤེས་རབ་རྣོན་པོའི་རལ་གྲི་ཡིས། །སྐྱོ་བས་ཡང་དག་འཕེལ་བར་བྱེད།། སྒྲིབ་པ་ལྔ་ནི་རུས་སྦལ་ཆེ། །ཁོང་ཁྲོ་ཞེ་སྡང་གདན་ཡིན་ཏེ།། སེར་སྣ་ཕྲག་དོག་ཤ་གོང་ཡིན། །འདོད་ཡོན་ལྔ་ནི་གསོད་ས་ཡིན།། མ་རིག་པ་ནི་ལང་ཀི་སྟེ། །ཐེ་ཚོམ་ལམ་ནི་གཉིས་ཡིན་ཏེ།། སྒོ་གླེགས་ང་རྒྱལ་མངོན་གྱུར་ཏེ། །ཟག་ཟད་དགྲ་བཅོམ་ཀླུ་ཆེན་ཡིན།། གཏམ་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་རྣམ་པར་བཅད། །དེ་ཕྱིར་ང་ཡིས་དེ་སྐད་བཤད།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༨༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དྲང་སྲོང་ལྷགས་པའི་རི་དྭགསནགས་སུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་སེམས་མི་གནས་པ་དང་། སེམས་རྨོངས་ཤིང་འཁྲུགས་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་མ་བསྡམས་པར། སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །དགེ་སློང་དེས་རྒྱང་རིང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་ཏེ་དྲང་པོར་བལྟ་ཞིང་གཤེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེས་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་ཏེ་དྲང་པོར་བལྟ་ཞིང་གཤེགས་པ་གཟིགས་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་སོ།།

乞食畢，還精舍，舉衣缽，洗足已，入室坐禪。晡時從禪覺，入僧中，敷坐具，于大眾前坐，告諸比丘：「我今晨朝著衣持缽，入波羅㮈城乞食，見有比丘！以不住心、惑亂心，諸根放散，亦持衣缽入城乞食，彼遙見我，即自斂攝竟，為是誰？」

時，彼比丘從座起，整衣服，到于佛前，偏袒右肩，合掌白佛：「世尊！我于晨朝入城乞食，其心惑亂，不攝諸根行，遙見世尊，即自斂心，攝持諸根。」

佛告比丘：「善哉！善哉！汝見我已，能自斂心，攝持諸根。比丘！是法應當如是。若見比丘，亦應自攝持。若復見比丘尼、優婆塞、優婆夷，亦當如是攝持諸根，當得長夜以義饒益，安隱快樂。」

爾時，眾中復有異比丘說偈嘆曰：

「以其心迷亂，　　不專繫念住， 　晨朝持衣缽，　　入城邑乞食。 　中路見大師，　　威德容儀備， 　欣悅生慚愧，　　即攝持諸根。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

雜阿含經卷第三十八 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第三十九

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一〇八一）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國鹿野苑中。

བསོད་སྙོམས་བསྡུས་ཟིན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བྱོན་ཏེ། ན་བཟའ་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། གཟིམ་ཁང་དུ་ཞུགས་ནས་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་སོ། །ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ནས། གདན་བཏིང་སྟེ། དགེ་འདུན་མང་པོའི་མདུན་དུ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "ང་དེ་རིང་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་ན། དགེ་སློང་ཞིག་གིས་སེམས་མི་གནས་པ་དང་རྨོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དབང་པོ་རྣམས་མ་བསྡམས་པར་ཡང་ན་བཟའ་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་མཐོང་། ཁོས་རྒྱང་རིང་ནས་ང་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་རང་ཉིད་བསྡམས་ཏེ། དེ་སུ་ཡིན།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ན་བཟའ་བསྐོན་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་སྔ་དྲོར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། སེམས་རྨོངས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་མ་བསྡམས་པར་འགྲོ་བ་ལས། རྒྱང་རིང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་རང་གི་སེམས་བསྡམས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་པ་ལགས།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ང་མཐོང་ནས་རང་གི་སེམས་བསྡམས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་པ་ལེགས་སོ། །དགེ་སློང་། ཆོས་འདི་ནི་དེ་ལྟར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་མཐོང་ནའང་རང་ཉིད་བསྡམས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་མཐོང་ནའང་དབང་པོ་རྣམས་དེ་ལྟར་བསྡམས་པར་བྱའོ། །དེས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་དོན་གྱིས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ།།" དེའི་ཚེ་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྔགས་པ། "སེམས་ནི་རྨོངས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །རྩེ་གཅིག་དྲན་པ་མི་གནས་ཏེ།ྔ་དྲོ་ན་བཟའ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས། །གྲོང་ཁྱེར་བསོད་སྙོམས་འཇུག་པར་བྱེད།། ལམ་དབུས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ན། །མཐུ་དང་ཡོན་ཏན་ཚང་བ་ཡི།། དགའ་དང་ངོ་ཚ་སྐྱེས་པ་ཡིས། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་དབང་པོ་བསྡམས།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་པའོ།། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར།། ༼༡༠༨༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཞུགས་སོ།།

爾時，世尊晨朝著衣持缽，入波羅㮈城乞食。時，有異比丘著衣持缽，入城乞食，于其路邊，住一樹下，起不善覺，以依惡貪。

爾時，世尊見彼比丘住一樹下，以生不善覺，依惡貪嗜，而告之曰：「比丘！比丘！莫種苦種，而發熏生臭，汁漏流出。若比丘種苦種子，自發生臭，汁漏流出者，欲令蛆蠅不競集者，無有是處！」

時，彼比丘作是念：「世尊知我心之惡念。」即生恐怖，身毛皆豎。

爾時，世尊入城乞食畢，還精舍，舉衣缽，洗足已，入室坐禪。晡時從禪覺，至於僧中，于眾前敷座而坐，告諸比丘：「我今晨朝著衣持缽，入城乞食，見一比丘住于樹下，以生不善覺，依惡貪嗜。我時見已，即告之言：『比丘！比丘！莫種苦種，發熏生臭，惡汁流出。若有比丘種苦種子，發熏生臭，惡汁流出，蛆蠅不集，無有是處！』時，彼比丘即思念：『佛已知我心之所念。』慚愧恐怖，心驚毛豎，隨路而去。」

時，有異比丘從坐起，整衣服，偏袒右肩，合掌白佛：「世尊！云何苦種？云何生臭？云何汁流？云何蛆蠅？」

佛告比丘：「忿怒煩怨，名曰苦種。五欲功德，名為生臭。於六觸入處不攝律儀，是名汁流。謂觸入處不攝已，貪、憂、諸惡不善心競生，是名蛆蠅。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ལས། ལམ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཤིང་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་འདུག་སྟེ། མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་ཤིང་གི་དྲུང་དུ་འདུག་སྟེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་པ་གཟིགས་ནས། དེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "དགེ་སློང་། དགེ་སློང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་མ་འདེབས་ཤིག །དྲི་ང་བ་སྐྱེད་ཅིང་། ཁུ་བ་འཛག་པར་མ་བྱེད་ཅིག །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་བཏབ་སྟེ། རང་ཉིད་དྲི་ང་བ་སྐྱེད་ཅིང་ཁུ་བ་འཛག་པ་དེ་ལ་སྲིན་བུ་དང་སྦྲང་བུ་མི་འདུ་བར་འདོད་ན་གནས་མེད་དོ།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། "བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་ངན་སེམས་མཁྱེན་ནོ།" སྙམ་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་ལངས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་མཛད་ཟིན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བྱོན་ཏེ། ན་བཟའ་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། གཟིམ་ཁང་དུ་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་སོ། །ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ནས། འཁོར་གྱི་མདུན་དུ་གདན་བཏིང་སྟེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "ང་དེ་རིང་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་ན། དགེ་སློང་ཞིག་ཤིང་གི་དྲུང་དུ་འདུག་སྟེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་པ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་ངས་མཐོང་ནས་དེ་ལ་སྨྲས་པ། 'དགེ་སློང་། དགེ་སློང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་མ་འདེབས་ཤིག །དྲི་ང་བ་སྐྱེད་ཅིང་ངན་པ་འཛག་པར་མ་བྱེད་ཅིག །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་བཏབ་སྟེ། དྲི་ང་བ་སྐྱེད་ཅིང་ཁུ་བ་ངན་པ་འཛག་ན། སྲིན་བུ་དང་སྦྲང་བུ་མི་འདུ་བར་འདོད་ན་གནས་མེད་དོ།' དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ། 'སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནོ།' སྙམ་དུ་ངོ་ཚ་ཞིང་འཇིགས་སྐྲག་སྟེ། སེམས་དངངས་ཤིང་བ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་ལངས་ནས་ལམ་དུ་སོང་ངོ་།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ན་བཟའ་བསྐོན་ནས། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལགས། དྲི་ང་བ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལགས། ཁུ་བ་འཛག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལགས། སྲིན་བུ་དང་སྦྲང་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལགས།" བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "ཁྲོ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ནི་དྲི་ང་བ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོ་དྲུག་གི་སྒོ་རུ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་སྲུང་བ་ནི་ཁུ་བ་འཛག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོའི་སྒོ་རུ་མ་བསྡམས་པས། འདོད་ཆགས་དང་། མྱ་ངན་དང་། མི་དགེ་བའི་སེམས་རྣམས་འདུ་བ་ནི་སྲིན་བུ་དང་སྦྲང་བུ་ཞེས་བྱའོ།།

」爾時，世尊即說偈言：

「耳目不防護，　　貪慾從是生， 　是名為苦種。　　生臭汁潛流， 　諸覺觀氣味，　　依于惡貪嗜， 　聚落及空處，　　若於晝若夜， 　遠離修梵行，　　究竟於苦邊， 　若內心寂靜，　　決定諦明瞭。 　臥覺常安樂，　　諸惡蛆蠅滅， 　正士所習近，　　善說賢聖路。 　了知八正道，　　不還更受身。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇八二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食畢，還精舍，洗足已，入安陀林坐禪。

時，有異比丘亦復晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食畢，還精舍，洗足已，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。是比丘入晝正受時，有惡不善覺起，依貪嗜心。

時，有天神，依安陀林住止者，作是念：「此比丘不善不類，于安陀林坐禪而起不善覺，心依惡貪，我當往呵責。」作是念已，往語比丘言：「比丘！比丘！作瘡疣耶？」

比丘答言：「當治令愈！」

天神語比丘：「瘡如鐵鑊，云何可復？」

比丘答言：「正念正智，足能令復。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། "རྣ་དང་མིག་ནི་མ་བསྲུངས་ན། །འདོད་ཆགས་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ས་བོན་ཏེ། །དྲི་ང་ཁུ་བ་གསང་བར་འཛག། རྟོག་དང་དཔྱོད་པའི་དྲི་རྣམས་ནི། །སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་རྟེན་པ་སྟེ།། གྲོང་དང་དབེན་པའི་གནས་དག་ཏུ། །ཉིན་མོའམ་ཡང་ན་མཚན་མོ་རུ།། ཚངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་ལས་རིང་དུ་གྱུར། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ནི་ཕྱིན་པར་འགྱུར།། གལ་ཏེ་ནང་སེམས་ཞི་གྱུར་ན། །ངེས་པའི་བདེན་པ་གསལ་བར་རྟོགས།། ཉལ་དང་ལྡང་བ་རྟག་བདེ་ཞིང་། །སྡིག་པའི་སྲིན་སྦྲང་ཞི་བར་འགྱུར།། སྐྱེས་བུ་དམ་པས་བསྟེན་པ་ཡི། །མཁས་པས་བཤད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ།། ཡང་དག་ལམ་བརྒྱད་ཤེས་གྱུར་ན། །སླར་ཡང་ལུས་ལེན་མི་འགྱུར་རོ།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༨༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་མཛད་ཟིན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བྱོན་ཏེ། ཞབས་བཀྲུས་ནས་ཨན་དྷ་ནགས་སུ་བྱོན་ཏེ་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ཀྱང་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བསྡུས་ཟིན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བྱོན་ཏེ། ཞབས་བཀྲུས་ནས་ཨན་དྷ་ནགས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་འདུག་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་དེ་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཚེ། མི་དགེ་བ་སྡི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེ། སེམས་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་ཞིག་ཨན་དྷ་ནགས་སུ་གནས་པ་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། "དགེ་སློང་འདི་ནི་མི་དགེ་ཞིང་མི་མཐུན་པར་བྱེད་དེ། ཨན་དྷ་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་ལ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་སེམས་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནོ། །ངས་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ།" དེ་སྐད་བསམས་ནས་དགེ་སློང་དེ་ལ་སྨྲས་པ། "དགེ་སློང་། དགེ་སློང་། རྨ་འབུར་པོ་བྱེད་དམ།" དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "གསོ་བར་བྱའོ།" ལྷས་དགེ་སློང་ལ་སྨྲས་པ། "རྨ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་སྣོད་འདྲ་བས། ཇི་ལྟར་གསོ་ནུས།" དགེ་སློང་གིས་ལན་དུ། "ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གསོ་བར་ནུས་སོ།།"

」

天神白言：「善哉！善哉！此是真賢治瘡，如是治瘡，究竟能愈，無有發時。」

爾時，世尊晡時從禪覺，還祇樹給孤獨園。入僧中，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「我今晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。乞食還，至安陀林坐禪，入晝正受。有一比丘亦乞食還至安陀林，坐一樹下，入晝正受，而彼比丘起不善覺，心依惡貪。有天神依安陀林住，語比丘言：『比丘！比丘！作瘡疣耶？』……」如上廣說，乃至「『如是，比丘！善哉！善哉！此治眾賢。』」爾時，世尊即說偈言：

「士夫作瘡疣，　　自生於苦患， 　愿求世間欲，　　心依于惡貪。 　以生瘡疣故，　　蛆蠅競來集， 　愛慾為瘡疣，　　蛆蠅諸惡覺。 　及諸貪嗜心，　　皆悉從意生， 　鉆鑿士夫心，　　以求華名利。 　慾火轉熾然，　　妄想不善覺， 　身心日夜羸，　　遠離寂靜道。 　若內心寂靜，　　決定智明瞭， 　無有斯瘡疣，　　見佛安隱路。 　正士所游跡，　　賢聖善宣說， 　明智所知道，　　不復受諸有。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇八三）

如是我聞：

一時，佛住毗舍離國獼猴池側重閣講堂。時，有眾多比丘晨朝著衣持缽，入毗舍離乞食。

ལྷས་གསོལ་པ། "ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །འདི་ནི་དམ་པའི་རྨ་གསོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྨ་གསོས་ན་མཐར་ཐུག་པར་གསོ་བར་ནུས་ཤིང་སླར་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།།" དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་བྱོན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ཏེ། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཏིང་སྟེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "ང་དེ་རིང་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་སོང་ངོ་། །བསོད་སྙོམས་ནས་ཕྱིར་འོངས་ཏེ་ཨན་དྷ་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་གཅིག་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་ནས་ཕྱིར་འོངས་ཏེ་ཨན་དྷ་ནགས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་དེས་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཏེ་སེམས་སྡིག་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནོ། །ལྷ་ཞིག་ཨན་དྷ་ནགས་ན་གནས་པ་དེས་དགེ་སློང་ལ་སྨྲས་པ། 'དགེ་སློང་། དགེ་སློང་། རྨ་འབུར་པོ་བྱེད་དམ།' " ཞེས་སོགས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནས། " 'དེ་ལྟར་དགེ་སློང་། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །འདི་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གསོ་ཐབས་སོ།།' " ཞེས་པའི་བར་རོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། "སྐྱེས་བུས་རྨ་འབུར་བྱས་གྱུར་ན། །རང་གིས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་སྟེ།། འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་སྨོན་བྱེད་ཅིང་། །སེམས་ནི་སྡིག་པའི་ཆགས་ལ་རྟེན།། རྨ་འབུར་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །སྲིན་བུ་སྦྲང་བུ་འདུ་བར་བྱེད།། འདོད་པ་རྨ་འབུར་ཡིན་པ་སྟེ། །སྲིན་སྦྲང་མི་དགེའི་རྟོག་པ་ཡིན།། འདོད་ཆགས་སྲེད་པའི་སེམས་དག་ནི། །ཐམས་ཅད་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་སྟེ།། སྐྱེས་བུའི་སེམས་ལ་ཕུག་བྱས་ནས། །གྲགས་དང་རྙེད་པ་འདོད་ཕྱིར་རོ།། ཆེས་ཆེར་འབར་བར་འགྱུར་བ་དང་། །རྣམ་རྟོག་མི་དགེའི་རྟོག་པ་ཡིས།། ལུས་སིན་མཚན་ཉམས་གྱུར་ཏེ། །ཞི་བའི་ལམ་ལས་རིང་དུ་གྱུར།། གལ་ཏེ་ནང་སེམས་ཞི་གྱུར་ན། །ངེས་པའི་ཤེས་རབ་གསལ་བར་འགྱུར།། རྨ་འབུར་འདི་དག་མེད་གྱུར་ཏེ། །སངས་རྒྱས་བདེ་བའི་ལམ་མཐོང་ངོ་།། སྐྱེས་བུ་དམ་པས་བགྲོད་པ་ཡི། །འཕགས་པས་ལེགས་པར་བསྟན་པའི་ལམ།། མཁས་པས་ཤེས་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། །སླར་ཡང་སྲིད་པ་མི་ལེན་ནོ།།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།། ༼༡༠༨༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་ན་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་དག་སྔ་དྲོར་ན་བཟའ་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་ཡངས་པ་ཅན་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ།།

時，有年少比丘出家未久，不閑法、律，當乞食時，不知先後次第。余比丘見已而告之言：「汝是年少，出家未久，未知法、律，莫越！莫重！前後失次而行乞食，長夜當得不饒益苦。」

年少比丘言：「諸上座亦復越次，不隨前後，非獨我也。」如是再三，不能令止。

眾多比丘乞食已，還精舍，舉衣缽，洗足已，詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等晨朝著衣持缽，入毗舍離乞食，有一年少比丘！於此法、律出家未久，行乞食時不以次第，前後復重。諸比丘等再三諫不受，而作是言：『諸上座亦不次第，何故呵我？』我等諸比丘三呵不受，故來白世尊。唯愿世尊為除非法，哀愍故！」

佛告諸比丘：「如空澤中有大湖水，有大龍象而居其中，拔諸藕根，洗去泥土，然後食之。食已，身體肥悅，多力多樂，以是因緣，常喜樂住。有異種族象，形體羸小，效彼龍象，拔其藕根，洗不能凈，合泥土食。食之不消，體不肥悅，轉轉羸弱，緣斯致死，或同死苦。

「如是，宿德比丘學道日久，不樂嬉戲，久修梵行，大師所嘆，諸餘明智修梵行者亦復加嘆。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ཞིག་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ལ་མི་མཁས་པ་དེས་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་དུས་སུ་སྔ་ཕྱི་དང་གོ་རིམ་མི་ཤེས་སོ། །དགེ་སློང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ཁྱོད་ནི་གཞོན་ནུ་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པས་ཆོས་དང་འདུལ་བ་མི་ཤེས་པས་མ་འདའ་ཞིག །མ་བསྐྱར་ཅིག །སྔ་ཕྱི་གོ་རིམ་ལས་འདས་ནས་བསོད་སྙོམས་མ་སྤྱོད་ཅིག །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། དགེ་སློང་གཞོན་ནུས་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་རྣམས་ཀྱང་གོ་རིམ་ལས་འདའ་ཞིང་སྔ་ཕྱི་མི་བརྩི་བས་ང་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་དུ་བསྒོ་ཡང་བཀག་མ་ནུས་སོ།། དགེ་སློང་མང་པོ་བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས་ཞབས་བཀྲུས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ཤིང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་ཡངས་པ་ཅན་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་ཞིག་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་དེས་བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་པའི་ཚེ་གོ་རིམ་མི་བརྩི་ཞིང་སྔ་ཕྱི་བསྐྱར་ཏེ་འགྲོའོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བསྒོ་ཡང་མ་ཉན་པར་འདི་སྐད་དུ་གནས་བརྟན་རྣམས་ཀྱང་གོ་རིམ་མི་བརྩི་ན་ང་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་གླེངས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བདག་ཅག་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལན་གསུམ་དུ་བསྒོ་ཡང་མ་ཉན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བར་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་སླད་དུ་ཐུགས་རྗེས་དགོངས་ཏེ་གསུང་བར་གསོལ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་སྟོང་པའི་གནས་སུ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ན། གླང་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཞིག་དེར་གནས་ཏེ་པད་མའི་རྩ་བ་རྣམས་བཏོན་ནས་ས་རྡུལ་བཀྲུས་ཏེ་ཟ་བ་དང༌། ཟོས་ནས་ལུས་རྒྱས་ཤིང་བདེ་བ་དང་སྟོབས་དང་དགའ་བ་མང་པོར་གྱུར་ཏེ་རྒྱུ་དེས་རྟག་ཏུ་དགའ་བར་གནས་སོ། །གླང་པོའི་རིགས་གཞན་ཞིག་ལུས་ཡོངས་སུ་ཆུང་ཞིང་ཉམ་ཆུང་བ་དེས་གླང་པོ་ཆེ་དེའི་རྗེས་སུ་འཏེ་པད་མའི་རྩ་བ་བཏོན་ནས་ས་རྡུལ་བཀྲུ་མ་ནུས་པར་ས་དང་བཅས་པ་ཟོས་སོ། །ཟོས་པ་མ་ཞུ་བས་ལུས་མི་རྒྱས་ཤིང་ཇེ་ཉམ་ཆུང་དུ་སོང་སྟེ་རྒྱུ་དེས་འཆི་བའམ་འཆི་བ་དང་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་གནས་བརྟན་རྣམས་བསླབ་པ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པས་རྩེད་མོ་ལ་མི་དགའ་ཞིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་བསྒྲུབས་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་མཁས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྔགས་སོ།།

是等比丘依止城邑聚落，晨朝著衣持缽，入城乞食，善護身口，善攝諸根，專心繫念，能令彼人不信者信、信者不異，若得財利、衣被、飲食、床臥、湯藥，不染、不著、不貪、不嗜、不迷、不逐，見其過患，見其出離，然復食之。食已，身心悅澤，得色得力，以是因緣，常得安樂。

「彼年少比丘出家未久，未閑法、律，依諸長老，依止聚落，著衣持缽，入村乞食，不善護身，不守根門，不專繫念，不能令彼不信者信、信者不變。若得財利、衣被、飲食、臥具、湯藥，染著貪逐，不見過患，不見出離，以嗜慾心食，不能令身悅澤，安隱快樂。緣斯食故，轉向于死，或同死苦。所言死者，謂舍戒還俗，失正法、正律。同死苦者，謂犯正法、律，不識罪相，不知除罪。」爾時，世尊即說偈言：

「龍象拔藕根，　　水洗而食之， 　異族象效彼，　　合泥而取食。 　因雜泥食故，　　羸病遂至死。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇八四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城寒林中丘冢間。

爾時，世尊告諸比丘：「壽命甚促，轉就後世，應勤習善法，修諸梵行。無有生而不死者，而世間人不勤方便專修善法、修賢修義。

དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ཤིང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་ན། ལུས་ངག་ལེགས་པར་བསྲུངས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྡམས་ཏེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དྲན་པ་བསྟེན་པས་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པར་འགྱུར་བ་དང་དད་པ་རྣམས་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ནོར་དང་གོས་དང་བཟའ་བཏུང་དང་མལ་ཆ་དང་སྨན་རྣམས་རྙེད་ན་ཡང་མི་ཆགས་མི་ཞེན་མི་སྲེད་མི་འདོད་མི་རྨོངས་མི་འབྲང་བར་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ཞིང་ངེས་འབྱུང་མཐོང་ནས་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །ལོངས་སྤྱད་པས་ལུས་སེམས་ཚིམ་ཞིང་མདངས་དང་སྟོབས་ཐོབ་པས་རྒྱུ་དེས་རྟག་ཏུ་བདེ་བར་གནས་སོ།། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པས་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ལ་མ་བྱང་བར་གནས་བརྟན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོང་རྡལ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གོས་བགོས་ཤིང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་ན། ལུས་མི་བསྲུང་ཞིང་དབང་པོའི་སྒོ་མི་སྡོམ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དྲན་པ་མི་བསྟེན་པས་མ་དད་པ་རྣམས་དད་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཤིང་དད་པ་རྣམས་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ནོར་དང་གོས་དང་བཟའ་བཏུང་དང་མལ་ཆ་དང་སྨན་རྣམས་རྙེད་ནའང་ཆགས་ཤིང་ཞེན་ལ་སྲེད་ཅིང་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཉེས་དམིགས་མི་མཐོང་ཞིང་ངེས་འབྱུང་མི་མཐོང་བར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཟ་བས་ལུས་ཚིམ་པ་དང་བདེ་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཟོས་པའི་རྒྱུས་འཆི་བའམ་འཆི་བ་དང་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་བཏང་ནས་ཁྱིམ་པར་ལྡོག་པ་སྟེ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ཉམས་པའོ། །འཆི་བ་དང་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་འགལ་ཞིང་ཉེས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་ལ་ཉེས་པ་སེལ་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། གླང་ཆེན་པད་རྩ་འབྱིན་པ་ནི། །ཆུས་བཀྲུས་ནས་ནི་ཟ་བར་བྱེད།། རིགས་གཞན་གླང་པོས་དེ་བཞིན་དུ། །ས་དང་བཅས་པ་བླངས་ནས་ཟ།། ས་དང་འདྲེས་པ་ཟོས་པའི་རྒྱུས། །ཉམ་ཆུང་ནད་ཀྱིས་འཆི་བར།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༨༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཐུང་ཞིང་ཕྱི་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་ཞིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །སྐྱེས་ནས་མི་འཆི་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་བཟང་པོ་དང་དོན་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མི་བྱེད་དོ།།

」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇住王舍城寒林中丘冢間，為諸聲聞如是說法：『人命甚促，乃至不修賢修義。』我今當往，為作嬈亂。」

時，魔波旬化作年少，往住佛前，而說偈言：

「常逼迫眾生，　　得人間長壽， 　迷醉放逸心，　　亦不向死處。」

爾時，世尊作是念：「此是惡魔來作惱亂。即說偈言：

「常逼迫眾生，　　受生極短壽， 　當勤修精進，　　猶如救頭然。 　勿得須臾懈，　　令死魔忽至， 　知汝是惡魔，　　速於此滅去。」

天魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」慚愧憂戚，即沒不現。

（一〇八五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城寒林中丘冢間。

爾時，世尊告諸比丘：「一切行無常，一切行不恒、不安，非穌息，變易之法，乃至當止一切有為行，厭離、不樂、解脫。」

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住王舍城寒林中，為諸聲聞說如是法：『一切行無常、不恒，非穌息，變易之法，乃至當止一切有為，厭離、不樂、解脫。』我當往彼，為作嬈亂。」即化作年少，往詣佛所，住于佛前，而說偈言：

「壽命日夜流，　　無有窮盡時， 　壽命當來去，　　猶如車輪轉。

བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མིའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཐུང་བ་སོགས་བཟང་པོ་དང་དོན་ཡོད་པ་མི་སྒྲུབ་པའི་བར་གྱི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་གསུངས་པས། བདག་གིས་དེར་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་མོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གནོན་བྱེད་ཅིང༌། །མི་ཡི་ཚེ་ནི་རིང་པོར་ཐོབ།། རྨོངས་ཤིང་བག་མེད་སེམས་ལྡན་པ། །འཆི་བའི་གནས་སུའང་མི་འགྲོའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་དུ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གནོན་བྱེད་ཅིང༌། །སྐྱེས་ནས་ཚེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐུང༌།། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བྱ་བ་ནི། །མགོ་ལ་མེ་འབར་བཞིན་དུ་བྱ།། སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་གཡེལ་བར། །འཆི་བདུད་གློ་བུར་འོང་འགྱུར་བས།། བདུད་སྡིག་ཅན་དུ་ངས་ཤེས་ཀྱིས། །མྱུར་དུ་འདི་ནས་ཡལ་བར་གྱིས།། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༨༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བརྟན་པ་མེད་ཅིང་བདེ་བ་མེད་ལ་ངལ་བསོ་བ་མེད་པ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་དང༌། སྐྱོ་བ་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བར་དུའོ།། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བསིལ་བའི་ཚལ་གྱི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། བརྟན་པ་མེད་ཅིང་ངལ་བསོ་བ་མེད་པ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་དང༌། སྐྱོ་བ་དང༌། མི་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བར་གྱི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་གསུངས་པས། བདག་གིས་དེར་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། ཚེ་སྲོག་ཉིན་མཚན་འབབ་པ་ནི། །མཐའ་ཡི་དུས་ནི་མེད་པ་སྟེ།། ཚེ་སྲོག་འོང་དང་འགྲོ་བ་ནི། །ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར།།

」

爾時，世尊作是念：「此是惡魔欲作嬈亂。」即說偈言：

「日夜常遷流，　　壽亦隨損減， 　人命漸消亡，　　猶如小河水。 　我知汝惡魔，　　便自消滅去。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」慚愧憂戚，即沒不現。

（一〇八六）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，世尊夜起經行，至於后夜，洗足入室，斂身正坐，專心繫念。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇于王舍城迦蘭陀竹園，夜起經行，於後夜時，洗足入室，正身端坐，繫念禪思。我今當往，為作嬈亂。」即化作年少，住于佛前，而說偈言：

「我心於空中，　　執長繩罥下， 　政欲縛沙門，　　不令汝得脫。」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「我說於世間，　　五欲意第六， 　于彼永已離，　　一切苦已斷。 　我已離彼欲，　　心意識亦滅， 　波旬我知汝，　　速於此滅去。」

時，魔波旬作是念：「沙門已知我心。」慚愧憂戚，即沒不現。

（一〇八七）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིས། །ཚེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཟད་པར་འགྱུར།། མིའི་ཚེ་ནི་རིམ་གྱིས་འཛད། །ཆུ་ཀླུང་ཆུང་ངུའི་ཆུ་བཞིན་ནོ།། བདུད་སྡིག་ཅན་དུ་ངས་ཤེས་ཀྱིས། །རང་ཉིད་འདི་ནས་ཡལ་བར་གྱིས།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༨༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཏེ་མཚན་སྨད་ལ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་བཞུགས་ཤིང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དྲན་པ་བསྟེན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཏེ་མཚན་སྨད་ལ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་བཞུགས་ཤིང་བསམ་གཏན་གྱི་དྲན་པ་བསྟེན་པ་ལ། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། བདག་གི་སེམས་ནི་མཁའ་ལ་ནི། །ཐག་པ་རིང་པོས་ཞགས་པ་འཕེན།། དགེ་སྦྱོང་འཆིང་བར་བྱ་བ་སྟེ། །ཁྱོད་ནི་ཐར་བར་མི་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ལྔ་དང་ནི། །ཡིད་ནི་དྲུག་པ་ཞེས་བཤད་དེ།། དེ་ལས་རྟག་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ནི་སྤངས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །སེམས་དང་ཡིད་ཤེས་ུར།། བདུད་སྡིག་ཅན་དུ་ངས་ཤེས་ཀྱིས། །མྱུར་དུ་འདི་ནས་ཡལ་བར་གྱིས།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གིས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༨༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།།

爾時，世尊夜起經行，至后夜時，洗足入室，右脅臥息，繫念明相，正念正智，作起覺想。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住王舍城迦蘭陀竹園，乃至作起覺想。我今當往，為作留難。」即化作年少，往住佛前，而說偈言：

「何眠何故眠？　　已滅何復眠？ 　空舍何以眠，　　得出復何眠？」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「愛網故染著，　　無愛誰持去， 　一切有餘盡，　　唯佛得安眠， 　汝惡魔波旬，　　於此何所說。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」慚愧憂戚，即沒不現。

（一〇八八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城耆阇崛山中。

爾時，世尊于夜闇時，天小微雨，電光睒現，出房經行。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住王舍城耆阇崛山中，夜闇微雨，電光時現，出房經行。我今當往，為作留難。」執大團石，兩手調弄，到于佛前，碎成微塵。

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「若耆阇崛山，　　於我前令碎， 　于佛等解脫，　　不能動一毛。 　假令四海內，　　一切諸山地， 　放逸之親族，　　令其碎成塵。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཤིང༌། མཚན་སྨད་ཀྱི་དུས་སུ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་ཕྱོགས་གཡས་པར་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་སུ་གཟིམས་ཤིང་དྲན་པ་སྣང་བ་ལ་བཞག་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྡང་བའི་འདུ་ཤེས་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་ཏེ་ལྡང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་མཛད་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། ཅི་ཕྱིར་གཟིམས་ཤིང་གཟིམས། །ཞི་བར་གྱུར་ནས་ཅིས་གཟིམས་སམ།། ཁང་སྟོང་དུ་ནི་ཅིས་གཟིམས་ཤིང༌། །ཐར་ནས་ཀྱང་ནི་ཅིས་གཟིམས་སམ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། སྲེད་པའི་དྲ་བས་ཆགས་པ་སྟེ། །སྲེད་མེད་སུ་ཡིས་ཁྱེར་བར་བྱེད།། ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་གྱུར་པས། །སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་བདེར་གཟིམས་སོ།། བདུད་སྡིག་ཅན་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །འདི་ལ་ཅི་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༨༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མུན་པའི་དུས་སུ་ཆར་ཕྲ་མོ་འབབ་ཅིང་གློག་འགྱུ་བའི་ཚེ་གཟིམ་ཁང་ནས་ཕྱིར་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་ཏེ་མུན་པའི་དུས་སུ་ཆར་ཕྲ་མོ་འབབ་ཅིང་གློག་འགྱུ་བའི་ཚེ་གཟིམ་ཁང་ནས་ཕྱིར་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་ས་རྡོ་ཆེན་པོ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་ནས་རྩེད་མོ་བྱེད་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བཅོམ་མོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། གལ་ཏེ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། །བདག་གི་མདུན་དུ་ཞིག་གྱུར་ཀྱང༌།། སངས་རྒྱས་རྣམ་གྲོལ་མཉམ་པ་ལ། །སྤུ་ཙམ་གཡོ་བར་མི་ནུས་སོ།། གལ་ཏེ་རྒྱ་མཚོ་བཞི་ཡི་ནང༌། །རི་དང་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌།། བག་མེད་པ་ཡི་གཉེན་མཚམས་ཀྱིས། །རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་དུ་ཞིག་གྱུར་ཀྱང༌།།

亦不能傾動，　　如來一毛髮。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇八九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城耆阇崛山中。

爾時，世尊夜起經行，至后夜時，洗足入房，正身端坐，繫念在前。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住王舍城耆阇崛山中，夜起經行，后夜入房，正身端坐，繫念在前。我今當往，為作留難。」即化作大龍，繞佛身七匝，舉頭臨佛頂上，身如大船，頭如大帆，眼如銅爐，舌如曳電，出息入息若雷雹聲。

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「猶如空舍宅，　　牟尼心虛寂， 　于中而旋轉，　　佛身亦如是。 　無量兇惡龍，　　蚊虻蠅蚤等， 　普集食其身，　　不能動毛髮。 　破裂于虛空，　　傾覆于大地， 　一切眾生類，　　悉來作恐怖。 　刀矛槍利箭，　　悉來害佛身， 　如是諸暴害，　　不能傷一毛。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九〇）

如是我聞：

一時，佛住王舍城毗婆羅山七葉樹林石室中。

爾時，世尊夜起露地，或坐或經行。

དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི། །སྤུ་ཙམ་གཡོ་བར་མི་ནུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠**༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཤིང༌། མཚན་སྨད་ཀྱི་དུས་སུ་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་དྲན་པ་མདུན་དུ་བཞག་སྟེ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཤིང་མཚན་སྨད་ཀྱི་དུས་སུ་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་སྐུ་གཟུགས་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་དྲན་པ་མདུན་དུ་བཞག་སྟེ་བཞུགས་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཀླུ་ཆེན་པོར་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ལན་བདུན་དཀྲིས་ཤིང་མགོ་བོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབུའི་སྟེང་དུ་བཏེགས་ཏེ། ལུས་གྲུ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་དང༌། མགོ་བོ་གྲུའི་དར་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་དང༌། མིག་ཟངས་ཀྱི་ཐབ་ལྟ་བུ་དང༌། ལྕེ་གློག་འཁྱུག་པ་ལྟ་བུ་དང༌། དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་ནི་འབྲུག་སྒྲ་དང་སེར་བའི་སྒྲ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ཁང་སྟོང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། །ཐུབ་པའི་ཐུགས་ནི་སྟོང་པ་སྟེ།། དེ་ཡི་ནང་དུ་འཁོར་བ་ནི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།། གདུག་པའི་ཀླུ་ནི་གྲངས་མེད་དང༌། །སྦྲང་བུ་ཤ་སྦྲང་ལ་སོགས་པ།། ཀུན་གྱིས་སྐུ་ལ་ཟ་བྱེད་ཀྱང༌། །སྤུ་ཙམ་གཡོ་བར་མི་ནུས་སོ།། ནམ་མཁའ་ཞིག་པར་གྱུར་ཀྱང་རུང༌། །ས་ཆེན་བྲུལ་བར་གྱུར་ཀྱང་རུང༌།། སེམས་ཅན་རིགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །འཇིགས་པར་བྱེད་དུས་ཀྱང་རུང༌།། རལ་གྲི་མདུང་དང་མདའ་རྣོན་པོས། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱང༌།། དེ་ལྟ་བུ་ཡི་གནོད་པ་ཡིས། །སྤུ་ཙམ་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༩༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བི་བྷ་ར་རིའི་ཏ་ལ་བདུན་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་རྡོ་ཕུག་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་བླ་གབ་མེད་པར་བཞུགས་པའམ་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་སོ།།

至后夜時，洗足入室，安身臥息，右脅著地，足足相累，繫念明相，正念正智，作起覺想。

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇住王舍城毗婆羅山七葉樹林石室中，夜起露地若坐若行，至后夜時，洗足入室而坐，右脅臥息，足足相累，繫念明相，正念正智，作起覺想。我今當往，為作留難。」化作年少，往住佛前，而說偈言：

「為因我故眠，　　為是後邊故， 　多有錢財寶，　　何故守空閑？ 　獨一無等侶，　　而著于睡眠。」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「不因汝故眠，　　非為最後邊， 　亦無多錢財，　　唯集無憂寶。 　哀愍世間故，　　右脅而臥息， 　覺亦不疑惑，　　眠亦不恐怖。 　若晝若復夜，　　無增亦無損， 　為哀眾生眠，　　故無有損減。 　正復以百槍，　　貫身常掘動， 　猶得安隱眠，　　已離內槍故。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城毗婆羅山七葉樹林石室中。

མཚན་སྨད་ཀྱི་དུས་སུ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ། སྐུ་ལ་བདེ་བར་གཟིམས་ནས་ཕྱོགས་གཡས་པར་ཞབས་ལ་ཞབས་བསྣོལ་ཏེ་དྲན་པ་སྣང་བ་ལ་བཞག་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྡང་བའི་འདུ་ཤེས་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བི་བྷ་ར་རིའི་ཏ་ལ་བདུན་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་རྡོ་ཕུག་ན་མཚན་མོ་བཞེངས་ནས་བླ་གབ་མེད་པར་བཞུགས་པའམ་འཆག་པ་ལ་གཤེགས་ཏེ། མཚན་སྨད་ཀྱི་དུས་སུ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་གཤེགས་ཏེ་ཕྱོགས་གཡས་པར་ཞབས་ལ་ཞབས་བསྣོལ་ཏེ་དྲན་པ་སྣང་བ་ལ་བཞག་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྡང་བའི་འདུ་ཤེས་མཛད་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། བདག་གི་རྒྱུ་ཡིས་གཟིམས་སམ་ཅི། །ཡང་ན་མཐའ་མའི་ཕྱིར་ཡིན་ནམ།། ནོར་དང་རིན་ཆེན་མང་ལྡན་པས། །ཅི་ཕྱིར་སྟོང་པར་གནས་པར་བྱེད།། གཅིག་པུ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཡིས། །ཅི་ཕྱིར་གཉིད་ལ་ཆགས་པར་བྱེད།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་གཉིད་མིན་ཏེ། །མཐའ་མའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ།། ནོར་དང་རིན་ཆེན་མང་མེད་དེ། །མྱ་ངན་མེད་པའི་ནོར་བསགས་སོ།། འཇིག་རྟེན་སྙིང་རྗེས་གཟིགས་པས་ན། །གཡས་ཕྱོགས་ཉལ་ནས་གཟིམས་པར་མཛད།། སད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ་ཞིང༌། །གཉིད་ཀྱང་འཇིགས་པ་མི་མངའ་འོ།། ཉིན་མོའམ་ཡང་ན་མཚན་མོར་ཡང༌། །ཕན་པའམ་གནོད་པ་མི་མངའ་སྟེ།། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེས་གཟིམས། །དེས་ན་གནོད་པ་ཅུང་ཟད་མེད།། མདུངྒྱ་ཡིས་ལུས་ཀུན་ལ། །རྟག་ཏུ་བསྣུན་ཀྱང་གནོད་མི་འགྱུར།། བདེ་བར་གཟིམས་པར་མཛད་པ་ནི། །ནང་གི་མདུང་ལས་གྲོལ་ཕྱིར་རོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༩༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བི་བྷ་ར་རིའི་ཏ་ལ་བདུན་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་རྡོ་ཕུག་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有尊者瞿低迦，住王舍城仙人山側黑石室中，獨一思惟，不放逸行，修自饒益，時受意解脫身作證，數數退轉；一、二、三、四、五、六反退，還復得，時受意解脫身作證，尋復退轉。

彼尊者瞿低迦作是念：「我獨一靜處思惟，不放逸行，精勤修習，以自饒益，時受意解脫身作證，而複數數退轉；乃至六反，猶復退轉。我今當以刀自殺，莫令第七退轉。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇住王舍城毗婆羅山側七葉樹林石窟中，有弟子瞿低迦住王舍城仙人山側黑石室中，獨一靜處，專精思惟，得時受意解脫身作證，六反退轉，而復還得。彼作是念：『我已六反退，而復還得，莫令我第七退轉，我寧以刀自殺，莫令第七退轉。』若彼比丘以刀自殺者，莫令自殺，出我境界去，我今當往告彼大師。」

爾時，波旬執琉璃柄琵琶，詣世尊所，鼓弦說偈：

「大智大方便，　　自在大神力， 　得熾然弟子，　　而今欲取死。 　大牟尼當制，　　勿令其自殺， 　何聞佛世尊，　　正法律聲聞。 　學其所不得，　　而取于命終。」

時，魔說此偈已，世尊說偈答言：

「波旬放逸種，　　以自事故來， 　堅固具足士，　　常住妙禪定。

དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་གོ་དྷི་ཀ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ནག་པོའི་ཕུག་ན་བཞུགས་ཏེ། གཅིག་པུར་རབ་ཏུ་དབེན་པར་བསམ་གཏན་མཛད་ཅིང་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་པས་རང་ཉིད་ཕན་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་མཛད་དེ། དུས་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་དྲུག་ཏུ་ཉམས་ནས་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དུས་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ།། བཙུན་པ་གོ་དྷི་ཀས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཤིང་བསམ་གཏན་མཛད་ནས་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་རང་ཉིད་ཕན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པས། དུས་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། ལན་དྲུག་གི་བར་དུ་ཉམས་པར་གྱུར་པས། བདག་གིས་ད་ནི་རལ་གྲིས་བདག་ཉིད་བསད་པར་བྱའོ། །ལན་བདུན་པར་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་མོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བི་བྷ་ར་རིའི་ཏ་ལ་བདུན་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་རྡོ་ཕུག་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ནག་པོའི་ཕུག་ན་གཅིག་པུར་རབ་ཏུ་དབེན་པར་བསམ་གཏན་མཛད་པས་དུས་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ལན་དྲུག་ཏུ་ཉམས་ནས་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་ལན་དྲུག་ཏུ་ཉམས་ནས་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་ལན་བདུན་པར་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་རལ་གྲིསིད་གསོད་པར་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་དེས་རལ་གྲིས་བདག་ཉིད་བསད་ན་བདག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་ཏེ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས། བདག་གིས་སོང་ནས་དགེ་སློང་དེ་ལ་བསྒོའོ་སྙམ་མོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བཻ་ཌཱུརྱའི་ཡུ་བ་ཅན་གྱི་པི་ཝང་ཐོགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་རྒྱུད་བརྡུངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། ཤེས་རབ་ཐབས་མཁས་ཆེན་པོ་དང༌། །དབང་ཕྱུག་མཐུ་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཡིས།། འོད་གསལ་དཔལ་ནི་ཐོབ་གྱུར་ཀྱང༌། །ད་ལྟ་འཆི་བར་འདོད་པར་གྱུར།། ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་བཀག་མཛད་ཅིག །བདག་ཉིད་གསོད་པར་མ་མཛད་ཅིག། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ནི། །དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་ཉན་ཐོས་ལས།། བསླབ་པ་མ་ཐོབ་གང་ཡིན་པ། །ཚེ་སྲོག་མཐར་ནི་ཕྱིན་པར་གྱུར།། དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། བདུད་སྡིག་ཅན་བག་མེད་རིགས། །རང་གི་དོན་གྱིས་འདིར་འོངས་ཏེ།། བརྟན་པའི་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ་ཡི། །སྐྱེས་བུས་བསམ་གཏན་བཟང་པོར་གནས།།

晝夜勤精進，　　不顧于性命， 　見三有可畏，　　斷除彼愛慾。 　已摧伏魔軍，　　瞿低般涅槃， 　波旬心憂惱，　　琵琶落於地。 　內懷憂戚已，　　即沒而不現。」

爾時，世尊告諸比丘：「汝等當來，共至仙人山側黑石室所，觀瞿低迦比丘以刀自殺。」

爾時，世尊與眾多比丘往至仙人山側黑石室中，見瞿低迦比丘殺身在地，告諸比丘：「汝等見此瞿低迦比丘殺身在地不？」

諸比丘白佛：「唯然，已見，世尊！」

佛告比丘：「汝等見瞿低迦比丘周匝繞身黑闇煙起，充滿四方不？」

比丘白佛：「已見，世尊！」

佛告比丘：「此是惡魔波旬于瞿低迦善男子身側，周匝求其識神，然比丘瞿低迦以不住心，執刀自殺。」

爾時，世尊為瞿低迦比丘受第一記。

爾時，波旬而說偈言：

「上下及諸方，　　遍求彼識神， 　都不見其處，　　瞿低何所之？」

爾時，世尊復說偈言：

「如是堅固士，　　一切無所求， 　拔恩愛根本，　　瞿低般涅槃。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一〇九二）

如是我聞：

一時，佛住郁鞞羅聚落尼連禪河側，于菩提樹下成佛未久。

ཉིན་མཚན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མཛད་ཅིང༌། །ཚེ་སྲོག་ལ་ནི་མི་ལྟ་བར།། སྲིད་པ་གསུམ་ནི་འཇིགས་མཐོང་ནས། །དེ་ཡི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པར་གྱུར།། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ནི་བཅོམ་ནས་ནི། །གོ་དྷི་ཀ་ནི་མྱ་ངན་འདས།། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་སེམས་སྡུག་ནས། །པི་ཝང་ས་ལ་ལྷུང་བར་གྱུར།། ནང་དུ་ཡིད་ནི་མི་བདེ་བར། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་གྱུར།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཅག་ཤོག་ཅིག །དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ནག་པོའི་ཕུག་ཏུ་སོང་ལ་དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀས་རལ་གྲིས་བདག་ཉིད་བསད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་དྲང་སྲོང་གི་རིའི་ངོས་ཀྱི་རྡོ་ནག་པོའི་ཕུག་ཏུ་གཤེགས་ཏེ། དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀས་བདག་ཉིད་བསད་དེ་ས་ལ་འགྱེལ་བ་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀས་བདག་ཉིད་བསད་དེ་ས་ལ་འགྱེལ་བ་མཐོང་ངམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀའི་ལུས་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་དུ་བ་ནག་པོ་འཐུལ་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་ཁྱབ་པ་མཐོང་ངམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མཐོང་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རིགས་ཀྱི་བུ་གོ་དྷི་ཀའི་ལུས་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཙལ་བ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀས་མི་གནས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རལ་གྲིས་བདག་ཉིད་བསད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གོ་དྷི་ཀ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་དང་པོ་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། སྟེང་དང་འོག་དང་ཕྱོགས་རྣམས་སུ། །རྣམ་ཤེས་དེ་ནི་བཙལ་གྱུར་ཀྱང༌།། གནས་ནཐོང་གང་དུ་ཡང༌། །གོ་དྷི་ཀ་ནི་གང་དུ་སོང༌།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། དེ་ལྟར་བརྟན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །ཐམས་ཅད་འདོད་པ་མེད་པ་སྟེ།། བྱམས་དང་སྲེད་པའི་རྩ་བ་བཅད། །གོ་དྷི་ཀ་ནི་མྱ་ངན་འདས།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༩༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨུ་བི་ལའི་གྲོང་གི་ནེ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་དུས་ན་བཞུགས་སོ།།

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住郁鞞羅聚落尼連禪河側，于菩提樹下成佛未久。我當往彼，為作留難。」即化作年少，往住佛前，而說偈言：

「獨入一空處，　　禪思靜思惟， 　已舍國財寶，　　於此復何求？ 　若求聚落利，　　何不習近人， 　既不習近人，　　終竟何所得。」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「已得大財利，　　志足安寂滅， 　摧伏諸魔軍，　　不著於色欲。 　獨一而禪思，　　服食禪妙樂， 　是故不與人，　　周旋相習近。」

魔復說偈言：

「瞿曇若自知，　　安隱涅槃道， 　獨善無為樂，　　何為強化人。」

佛復說偈答言：

「非魔所制處，　　來問度彼岸， 　我則以正答，　　令彼得涅槃。 　時得不放逸，　　不隨魔自在。」

魔復說偈言：

「有石似凝膏，　　飛烏欲來食， 　竟不得其味，　　損觜還歸空。 　我今亦如彼，　　徒勞歸天宮。」

魔說是已，內懷憂戚，心生變悔，低頭伏地，以指畫地。

魔有三女，一名愛慾，二名愛念，三名愛樂，來至波旬所，而說偈言：

「父今何愁戚，　　士夫何足憂， 　我以愛慾繩，　　縛彼如調象。

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཨུ་བི་ལའི་གྲོང་གི་ནེ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་བྱས་ནས། །བསམ་གཏན་ཞི་བར་སེམས་པར་བྱེད།། རྒྱལ་སྲིད་ནོར་རྣམས་བཏང་ནས་ནི། །འདི་རུ་ཅི་ཞིག་བཙལ་བར་བྱ།། གལ་ཏེ་གྲོང་གི་ཁེ་འདོད་ན། །མི་དང་འགྲོགས་པར་ཅིས་མི་བྱེད།། མི་དང་མི་འགྲོགས་གྱུར་ན་ནི། །མཐར་ནི་ཅི་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ནོར་ནི་ཆེན་པོ་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །བློ་ནི་ཚིམ་ཞིང་ཞི་བར་གནས།། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ནི་བཅོམ་གྱུར་ནས། །འདོད་པ་ལ་ནི་མ་ཆགས་སོ།། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་མཛད་པ་ཡིས། །བསམ་གཏན་བདེ་བ་སྤྱོད་པར་བྱེད།། དེ་ཕྱིར་མི་དང་འགྲོགས་པ་དང༌། །ཉེ་བར་འགྲོགས་པར་མི་བྱེད་དོ།། བདུད་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གཽ་ཏ་མ་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས། །བདེ་བར་མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ།། གཅིག་པུས་བདེ་བ་སྤྱོད་བྱེད་ན། །ཅི་ཕྱིར་གཞན་ལ་འདུལ་བར་བྱེད།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། བདུད་ཀྱིས་དབང་བྱས་གནས་མིན་པར། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲིས་པ་ལ།། བདག་གིས་ཡང་དག་ལན་བཏབ་པས། །དེ་དག་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར།། དུས་སུ་བག་ཡོད་ཐོབ་པ་ཡིས། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོའོ།། བདུད་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། རྡོ་ནི་ཞུན་མར་འདྲ་བ་ལ། །བྱ་རྣམས་ཟ་བར་འདོད་པ་ཡིས།། རོ་ནི་མ་རྙེད་སྟོང་པ་རུ། །མཆུ་ནི་ཉམས་ནས་ལྡོག་པར་འགྱུར།། བདག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །དོན་མེད་ལྷ་ཡི་གནས་སུ་འགྲོ།། བདུད་ཀྱིས་དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་ནང་དུ་ཡིད་མི་བདེ་ཞིང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ་མགོ་བོ་ས་ལ་བཏུད་ནས་སོར་མོས་ས་ལ་རི་མོ་འབྲི་བར་བྱེད་དོ།། བདུད་ལ་བུ་མོ་གསུམ་ཡོཅིག་གི་མིང་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཉིས་པའི་མིང་ནི་དྲན་པ་དང༌། གསུམ་པའི་མིང་ནི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། ཡབ་ནི་ཅི་ཕྱིར་མྱ་ངན་བྱེད། །སྐྱེས་བུ་ཅི་ཕྱིར་སེམས་སྡུག་བྱེད།། བདག་གིས་འདོད་པའི་ཐག་པ་ཡིས། །གླང་པོ་བཏུལ་བཞིན་བཅིང་བར་བྱ།།

牽來至父前，　　令隨父自在。」

魔答女言：

「彼已離恩愛，　　非欲所能招， 　已出於魔境，　　是故我憂愁。」

時，魔三女身放光焰，熾如雲中電，來詣佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「我今歸世尊足下，給侍使令。」

爾時，世尊都不顧視。

知如來離諸愛慾，心善解脫。如是第二、第三說。

時，三魔女自相謂言：「士夫有種種隨形愛慾，今當各各變化，作百種童女色、作百種初嫁色、作百種未產色、作百種已產色、作百種中年色、作百種宿年色，作此種種形類，詣沙門瞿曇所，作是言：『今悉歸尊足下，供給使令。』」

作此議已，即作種種變化，如上所說，詣世尊所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！我等今日歸尊足下，供給使令。」

爾時，世尊都不顧念。

「如來法離諸愛慾。」如是再三說已。

時，三魔女自相謂言：「若未離欲士夫，見我等種種妙體，心則迷亂，欲氣衝擊，胸臆破裂，熱血熏面。然今沙門瞿曇於我等所都不顧眄，如其如來離欲解脫，得善解脫想。我等今日當復各各說偈而問。」復到佛前，稽首禮足，退住一面。

དེ་ནས་ཡབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་དྲངས། །ཡབ་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་བར་བྱ།། བདུད་ཀྱིས་བུ་མོ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་ནི་བྱམས་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །འདོད་པས་འགུགས་པར་མི་ནུས་སོ།། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་མྱ་ངན་བྱེད།། དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་གསུམ་གྱི་ལུས་ལས་སྤྲིན་ནང་གི་གློག་བཞིན་དུ་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འབར་བ་འཕྲོས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བདག་ཅག་ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་དུ་བྲན་མོ་ལྟར་རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཆིས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཏན་ནས་མ་གཟིགས་སོ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་ཐུགས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཁྱེན་ནས་ལན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པར་ཡང་དེ་སྐད་ཞུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་གསུམ་པོས་ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཡོད་པས། ད་ནི་རེ་རེས་ཀྱང་གཞོན་ནུ་མའི་གཟུགས་བརྒྱ་དང༌། བག་མ་གསར་པའི་གཟུགས་བརྒྱ་དང༌། བུ་མ་བཙས་པའི་གཟུགས་བརྒྱ་དང༌། བུ་བཙས་པའི་གཟུགས་བརྒྱ་དང༌། ལང་ཚོ་དར་བའི་གཟུགས་བརྒྱ་དང༌། རྒན་མོའི་གཟུགས་བརྒྱ་སྟེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྤྲུལ་ནས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་འདི་སྐད་དུ། བདག་ཅག་ད་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་དུ་རིམ་གྲོ་བགྱི་བའི་ཕྱིར་མཆིས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ།། དེ་ནས་དེ་ལྟར་གྲོས་བྱས་ནས་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ད་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་དུ་རིམ་གྲོ་བགྱི་བའི་ཕྱིར་མཆིས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཏན་ནས་མ་དགོངས་སོ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ལན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པར་ཡང་དེ་སྐད་ཞུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་གསུམ་པོས་ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་འདོད་་དང་མ་བྲལ་བའི་སྐྱེས་པས་བདག་ཅག་གི་ལུས་མཛེས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་མཐོང་ན། སེམས་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཞིང་འདོད་པའི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་དེ་བྲང་ཁོག་འགས་པ་དང་ཁྲག་ཚ་བས་གདོང་དམར་བར་འགྱུར་བ་ལས། ད་ནི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདག་ཅག་ལ་ལྟ་བ་ཙམ་ཡང་མི་མཛད་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདག་ཅག་གིས་ད་ནི་རེ་རེས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞུ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

愛慾天女即說偈言：

「獨一禪寂默，　　舍俗錢財寶， 　既舍於世利，　　今復何所求？ 　若求聚落利，　　何不習近人， 　竟不習近人，　　終竟何所得？」

佛說偈答言：

「已得大財利，　　志足安寂滅， 　摧伏諸魔軍，　　不著於色欲。 　是故不與人，　　周旋相習近。」

愛念天女復說偈言：

「多修何妙禪，　　而度五欲流？ 　復以何方便，　　度于第六海？ 　云何修妙禪，　　于諸深廣欲， 　得度于彼岸，　　不為愛所持？」

爾時，世尊說偈答言：

「身得止息樂，　　心得善解脫， 　無為無所作，　　正念不傾動， 　了知一切法，　　不起諸亂覺， 　愛恚睡眠覆，　　斯等皆已離。 　如是多修習，　　得度於五欲， 　亦于第六海，　　悉得度彼岸。 　如是修習禪，　　于諸深廣欲， 　悉得度彼岸，　　不為彼所持。」

時，愛樂天女復說偈言：

「已斷除恩愛，　　淳厚積集欲， 　多生人凈信，　　得度于欲流。 　開發明智慧，　　超逾死魔境。」

爾時，世尊說偈答言：

「大方便廣度，　　入如來法律， 　斯等皆已度，　　慧者復何憂？」

時，三天女志願不滿，還詣其父魔波旬所。

འདོད་པ་ལྷ་མོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ཞི་གནས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ནོར་རྣམས་སྤངས་པ་དང༌།། འཇིག་རྟེན་ཁེ་ནི་བཏང་ནས་ནི། །ད་ལྟ་ཅི་ཞིག་བཙལ་བར་བྱ།། གལ་ཏེ་གྲོང་གི་ཁེ་འདོད་ན། །མི་དང་འགྲོགས་པར་ཅིས་མི་བྱེད།། མི་དང་མི་འགྲོགས་གྱུར་ན་ནི། །མཐར་ནི་ཅི་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ནོར་ནི་ཆེན་པོ་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །བློ་ནི་ཚིམ་ཞིང་ཞི་བར་གནས།། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ནི་བཅོམ་གྱུར་ནས། །འདོད་པ་ལ་ནི་མ་ཆགས་སོ།། དེ་ཕྱིར་མི་དང་འགྲོགས་པ་དང༌། །ཉེ་བར་འགྲོགས་པར་མི་བྱེད་དོ།། དྲན་པ་ལྷ་མོས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བསམ་གཏན་བཟང་པོ་ཅི་ཞིག་བསྒོམས། །འདོད་པ་ལྔ་ཡི་ཆུ་བོ་བརྒལ།། ཐབས་ནི་ཅི་ཞིག་མཛད་ནས་ནི། །རྒྱ་མཚོ་དྲུག་པ་བརྒལ་བར་བྱེད།། བསམ་གཏན་བཟང་པོ་ཇི་ལྟར་བསྒོམས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་འདོད་པ་ལ།། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །སྲེད་པས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ལུས་ནི་ཞི་བདེ་ཐོབ་པ་དང༌། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་གྲོལ་ཏེ།། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་བྱ་བ་མེད། །དྲན་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཡོ་བ།། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཤེས་ཏེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་ཞིང༌།། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཉིད་རྨུགས་སོགས། །དེ་དག་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ལོ།། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་མང་བྱས་པས། །འདོད་པ་ལྔ་ལས་བརྒལ་བར་འགྱུར།། རྒྱ་མཚོ་དྲུག་པ་དེ་ཡང་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར།། བསམ་གཏན་དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ཡིས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་འདོད་པ་ལས།། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཡིས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་དགའ་བ་ལྷ་མོས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པཔ། བྱམས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། །འདོད་པ་རྒྱ་ཆེན་བསགས་པ་དང༌།། མི་རྣམས་དད་པ་སྐྱེས་པ་ཡིས། །འདོད་པའི་ཆུ་བོ་བརྒལ་བར་གྱུར།། ཤེས་རབ་སྣང་བ་ཕྱེ་བ་ཡིས། །འཆི་བདུད་ཡུལ་ལས་འདས་པར་གྱུར།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ཐབས་ཆེན་རྒྱ་ཆེན་བརྒལ་བ་ཡི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་འདུལ་ཞུགས།། འདི་དག་ཐམས་ཅད་བརྒལ་འགྱུར་ན། །མཁས་པས་ཅི་ཕྱིར་མྱ་ངན་བྱེད།། དེའི་ཚེ་ལྷ་མོ་གསུམ་པོ་བསམ་པ་མ་རྫོགས་པར་ཡང་རང་གི་ཡབ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་ངོ༌།།

時，魔波旬遙見女來，說偈弄之：

「汝等三女子，　　自誇說堪能， 　咸放身光焰，　　如電雲中流， 　至大精進所，　　各現其容姿， 　反為其所破，　　如風飄其綿。 　欲以爪破山，　　齒嚙破鐵丸， 　欲以發藕絲，　　旋轉于大山。 　和合悉解脫，　　而望亂其心， 　若能縛風足，　　令月空中墮。 　以手抒大海，　　氣歔動雪山， 　和合悉解脫，　　亦可令傾動。 　于深巨海中，　　而求安足地， 　如來於一切，　　和合悉解脫。 　正覺大海中，　　求傾動亦然。」

時魔波旬弄三女已，即沒不現。

（一〇九三）

如是我聞：

一時，佛住郁鞞羅處尼連禪河側大菩提樹下，初成佛道。

天魔波旬作是念：「此沙門瞿曇在郁鞞羅住處尼連禪河側菩提樹下，初成佛道。我今當往，為作留難。」即自變身，作百種凈、不凈色，詣佛所。

佛遙見波旬百種凈、不凈色，作是念：「惡魔波旬作百種凈、不凈色，欲作嬈亂。」即說偈言：

「長夜生死中，　　作凈不凈色， 　汝何為作此，　　不度苦彼岸。 　若諸身口意，　　不作留難者， 　魔所不能教，　　不隨魔自在。 　如是知惡魔，　　於是自滅去。

བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བུ་མོ་རྣམས་འོང་བ་མཐོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། བུ་མོ་གསུམ་པོ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས། །རང་ཉིད་ནུས་པར་ཁས་འཆེ་བ།། ཀུན་གྱིས་ལུས་ལས་འོད་འཕྲོས་པ། །སྤྲིན་ནང་གློག་འདྲ་འབབ་པ་བཞིན།། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་དྲུང་སོང་ནས། །རང་རང་གཟུགས་ནི་བསྟན་པར་བྱས།། དེ་ཡིས་ཕམ་པར་བྱས་པ་ནི། །རླུང་གིས་སྤུ་འཕྱར་བ་དང་འདྲ།། སེན་མོས་རི་བོ་འཇིག་བྱེད་ཅིང༌། །སོ་ཡིས་ལྕགས་གོང་བཅག་པ་དང༌།། པདྨའི་རྩ་བའི་སྐུད་པ་ཡིས། །རི་བོ་ཆེན་པོ་བསྐོར་བར་བྱེད།། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །སེམས་འཁྲུག་པར་ནི་རེ་བ་དང༌།། རླུང་གི་རྐང་པ་འཆིང་ནུས་ན། །ཟླ་བ་མཁའ་ལས་ལྟུང་བར་ནུས།། ལག་པས་རྒྱ་མཚོ་བཀུ་བར་བྱེད། །དབུགས་ཀྱིས་གངས་རི་གཡོ་བར་བྱེད།། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །གཡོ་བར་བྱེད་པར་ནུས་པར་འགྱུར།། རྒྱ་མཚོ་ཟབ་མོའི་ནང་དུ་ནི། །རྐང་པའི་གནས་ས་འཚོལ་བ་བཞིན།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ།། ཡང་དག་རྟོགས་པའི་རྒྱ་མཚོ་རུ། །གཡོ་བར་བྱེད་པའང་དེ་བཞིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བུ་མོ་གསུམ་ལ་དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ཆོས་ཚན་ཨང་ ༡༠༩༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨུ་བི་ལའི་གནས་ནེ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་པའི་དུས་ན་བཞུགས་སོ།། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་འདི་ནི་ཨུ་བི་ལའི་གནས་ནེ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་གི་དྲུང་དུ་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་པས། བདག་གིས་སོང་ནས་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས་རང་ཉིད་གཟུགས་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ངོ༌།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གཟུགས་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་ཕྲག་ཏུ་སྤྲུལ་པ་གཟིགས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གཟུགས་གཙང་བ་དང་མི་གཙང་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་བར་ཆད་བྱེད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ཡུན་རིང་སྐྱེ་འཆིའི་ནང་དག་ཏུ། །གཙང་དང་མི་གཙང་གཟུགས་བྱས་པ།། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཕྱིར་འདི་བྱས་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་ཕ་རོལ་མི་བརྒལ་ལོ།། གལ་ཏེ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས། །བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད་གྱུར་ན།། བདུད་ཀྱིས་སློབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་རོ།། དེ་ལྟར་བདུད་སྡིག་ཅན་ཤེས་ནས། །དེ་ལས་རང་ཉིད་ཡལ་བར་གྱུར།།

」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九四）

如是我聞：

一時，佛住郁鞞羅處尼連禪河側菩提樹下，初成正覺。

爾時，世尊獨一靜處，專心禪思，作如是念：「我今解脫苦行。善哉！我今善解脫苦行，先修正愿，今已果得無上菩提。」

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住郁鞞羅處尼連禪河側菩提樹下，初成正覺。我今當往，為作留難。」即化作年少，住于佛前，而說偈言：

「大修苦行處，　　能令得清凈， 　而今反棄捨，　　於此何所求？ 　欲於此求凈，　　凈亦無由得。」

爾時，世尊作是念：「此魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「知諸修苦行，　　皆與無義俱， 　終不獲其利，　　如弓彈有聲。 　戒定聞慧道，　　我已悉修習， 　得第一清凈，　　其凈無有上。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九五）

如是我聞：

一時，佛住娑羅婆羅門聚落。

爾時，世尊晨朝著衣持缽，入婆羅聚落乞食。

」

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གོའུ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས། ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༠༩༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་མའི་ཚལ་ན་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཏེ། ཐོག་མར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་དུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བཞུགས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ད་ནི་བདག་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ལེགས་སོ། །བདག་ནི་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ལས་ལེགས་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏེ། སྔོན་སྨོན་ལམ་ཡང་དག་པར་བཏབ་པ་དེ་ད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ནི་དགེ་སྦྱོང་གོའུ་ཏ་མ་འོད་མའི་ཚལ་ན་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཏེ། ཐོག་མར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་གིས་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོ་སྤྱོད་པ་ཡིས། །དག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ།། ད་ནི་ཅི་ཕྱིར་བཏང་བྱས་ནས། །འདི་ལ་ཅི་ཞིག་བཙལ་བར་བྱ།། འདི་ལ་དག་པ་བཙལ་བྱས་ཀྱང་། །དག་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་གསུངས་སོ།། དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །དོན་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་ཤེས།། ཕན་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །གཞུ་སྒྲ་སྒྲོག་པ་ཇི་བཞིན་ནོ།། ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཐོ་དང་། །ཤེས་རབ་ལམ་ནི་བདག་གིས་བསྒྲུབས།། དག་པ་དམ་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། །དེ་བས་ལྷག་པའི་དག་པ་མེད།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གོའུ་ཏ་མས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ་སྙམ་ནས། ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༠༩༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་ས་ལ་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་ཆས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ།།

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇晨朝著衣持缽，入婆羅聚落乞食，我今當往，先入其舍，語諸信心婆羅門長者，令沙門瞿曇空缽而出。」

時，魔波旬隨逐佛后，作是唱言：「沙門！沙門！都不得食耶？」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「汝新于如來，　　獲得無量罪， 　汝謂呼如來，　　受諸苦惱耶？」

時，魔波旬作是言：「瞿曇！更入聚落，當令得食。」

爾時，世尊而說偈言：

「正使無所有，　　安樂而自活， 　如彼光音天，　　常以欣悅食。 　正使無所有，　　安樂而自活， 　常以欣悅食，　　不依于有身。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九六）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

爾時，世尊告諸比丘：「我已解脫人天繩索，汝等亦復解脫人天繩索。汝等當行人間，多所過度，多所饒益，安樂人天，不須伴行，一一而去。我今亦往郁鞞羅住處人間遊行。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇住波羅㮈仙人住處鹿野苑中，為諸聲聞如是說法：『我已解脫人天繩索，汝等亦能。

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པས། ངས་དེར་སོང་སྟེ་སྔོན་ལ་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་ནས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་དད་པ་ཅན་རྣམས་ལ་སྨྲས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ལྷུང་བཟེད་སྟོང་པར་ཕྱིར་འོང་བར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་། དགེ་སྦྱོང་། ཟས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་རྙེད་དམ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། དེ་རིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ། །སྡིག་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ།། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བསམས་སམ་ཅི།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གཽ་ཏ་མ། ཡང་གྲོང་དུ་སོང་དང་། ཟས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་བདེ་བ་ཡིས། །རང་ཉིད་འཚོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ།། འོད་ཟེར་ཅན་གྱི་ལྷ་བཞིན་དུ། །རྟག་ཏུ་དགའ་བས་ཟས་སུ་ཟ།། ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་བདེ་བ་ཡིས། །རང་ཉིད་འཚོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ།། རྟག་ཏུ་དགའ་བས་ཟས་སུ་ཟ། །ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༠༩༦ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ནི་ལྷ་དང་མིའི་ཞགས་པ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེཀྱང་ལྷ་དང་མིའི་ཞགས་པ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེད་ཅག་མི་ཡུལ་དུ་སོང་ལ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་གྲོགས་མེད་པར་རེ་རེ་ནས་སོང་ཞིག །ང་ཡང་ཨུ་རུ་བིལ་བའི་གནས་སུ་མི་ཡུལ་དུ་འགྲོའོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཞུགས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་འདི་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །ང་ནི་ལྷ་དང་མིའི་ཞགས་པ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ།།

汝等各別人間教化，乃至我亦當至郁鞞羅住處人間遊行。』我今當往，為作留難。」即化作年少，住于佛前，而說偈言：

「不脫作脫想，　　謂呼已解脫， 　為大縛所縛，　　我今終不放。」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「我已脫一切，　　人天諸繩索， 　已知汝波旬，　　即自消滅去。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九七）

如是我聞：

一時，佛住釋氏石主釋氏聚落。

時，石主釋氏聚落多人疫死。處處人民，若男若女，從四方來受持三歸，其諸病人，若男若女，若大若小，皆因來者自稱名字：「我某甲等，歸佛、歸法、歸比丘僧。」舉村舉邑，皆悉如是。

爾時，世尊勤為聲聞說法。

時，諸信心歸三寶者，斯則皆生人、天道中。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住于釋氏石主釋氏聚落，勤為四眾說法。我今當往，為作留難。」化作年少，往住佛前，而說偈言：

「何為勤說法，　　教化諸人民， 　相違不相違，　　不免於驅馳， 　以有繫縛故，　　而為彼說法？」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。

ཁྱེད་རྣམས་སོ་སོར་མི་ཡུལ་དུ་སོང་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིག །ང་ཡང་ཨུ་རུ་བིལ་བའི་གནས་སུ་མི་ཡུལ་དུ་འགྲོའོ། །ད་ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། མ་གྲོལ་གྲོལ་བར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། །གྲོལ་བར་གྱུར་ཞེས་སྨྲ་བ་ན།། འཆིང་བ་ཆེན་པོས་བཅིངས་གྱུར་པ། །ང་ཡིས་ད་ནི་མི་གཏོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ང་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་ཏེ། །ལྷ་མིའི་ཞགས་པ་ཀུན་ལས་ཀྱང་།། བདུད་སྡིག་ཅན་ཁྱོད་ཤེས་ཀྱིས། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༠༩༧ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མི་མང་པོ་ནད་ཀྱིས་ཤི་བར་གྱུར་ཏོ། །ཕྱོགས་བཞི་ནས་འོང་བའི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་རྣམས་སྐྱབས་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །ནད་པ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོང་བ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་མིང་ནས་སྨོས་ཏེ། ང་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་པས་ཆོས་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་དད་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བར་སྐྱེས་སོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས་ནས་འཁོར་བཞི་ལ་བརྩོན་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། ཅི་ཕྱིར་བརྩོན་པས་ཆོས་སྟོན་ཞིང་། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏམ།། མི་མཐུན་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ། །རྒྱུག་པ་ལས་ནི་མི་ཐར་ཏེ།། འཆིང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་ནི། །དེ་ལ་ཆོས་ནི་སྟོན་པར་བྱེད།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ།།

」即說偈言：

「汝夜叉當知，　　眾生群集生， 　諸有智慧者，　　孰能不哀愍？ 　以有哀愍故，　　不能不教化， 　哀愍諸眾生，　　法自應如是。」

惡魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九八）

如是我聞：

一時，佛住釋氏石主釋氏聚落。

爾時，世尊獨一靜處，禪思思惟，作是念：「頗有作王，能得不殺，不教人殺，一向行法，不行非法耶？」

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住石主釋氏聚落，獨一禪思，作是念：『頗有作王，不殺生，不教人殺，一向行法，不行非法耶？』我今當往，為其說法。」化作年少，往住佛前，作是言：「如是，世尊！如是，善逝！可得作王，不殺生，不教人殺，一向行法，不行非法。世尊！今可作王，善逝！今可作王，必得如意。」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」而告魔言：「汝魔波旬！何故作是言：『作王！世尊！作王！善逝！可得如意。』？」

魔白佛言：「我面從佛聞作是說：『若四如意足修習多修習已，欲令雪山王變為真金，即作不異。』世尊今有四如意足，修習多修習，令雪山王變為真金，如意不異。

དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། གནོད་སྦྱིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་གྱུར་ཅིག །འགྲོ་བ་ཚོགས་སུ་འདུས་པ་ན།། ཤེས་རབ་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་གིས། །སྙིང་རྗེ་མེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར།། སྙིང་རྗེ་ཡོད་པས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །མི་སྟོན་པ་ནི་མི་སྲིད་དེ།། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་བས། །ཆོས་ཉིད་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡིན།། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༠༩༨ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །རྒྱལ་པོ་བྱས་ནས་སྲོག་མི་གཅོད་ཅིང་གཞན་ལ་གསོད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་སྤྱོད་པ་སྲིད་དམ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །རྒྱལ་པོ་བྱས་ནས་སྲོག་མི་གཅོད་ཅིང་གཞན་ལ་གསོད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་སྤྱོད་པ་སྲིད་དམ། ང་སོང་སྟེ་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། རྒྱལ་པོ་བྱས་ནས་སྲོག་མི་གཅོད་ཅིང་གཞན་ལ་གསོད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་སྤྱོད་པ་སྲིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ད་ལྟ་རྒྱལ་པོ་མཛད་དུ་གསོལ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ད་ལྟ་རྒྱལ་པོ་མཛད་དུ་གསོལ། ཅི་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནས་བདུད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདུད་སྡིག་ཅན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོ་མཛོད་ཅིག །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྒྱལ་པོ་མཛོད་ཅིག །ཅི་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར། བདུད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། གང་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་གོམས་ཤིང་མང་དུ་བྱས་ན། གངས་རི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གསེར་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་ན་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ད་ལྟ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་མངའ་སྟེ་གོམས་ཤིང་མང་དུ་མཛད་པས་གངས་རི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གསེར་དུ་བསྒྱུར་ན་ཅི་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ།།

是故，我白世尊：『作王！世尊！作王！善逝！可得如意。』」

佛告波旬：「我都無心欲作國王，云何當作？我亦無心欲令雪山王變為真金，何由而變？」

爾時，世尊即說偈言：

「正使有真金，　　如雪山王者， 　一人得此金，　　亦復不知足。 　是故智慧者，　　金石同一觀。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一〇九九）

如是我聞：

一時，佛住釋氏石主釋氏聚落。時，有眾多比丘集供養堂，為作衣事。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住于釋氏石主釋氏聚落，眾多比丘集供養堂，為作衣故，我今當往，為作留難。」化作少壯婆羅門像，作大縈發，著獸皮衣，手執曲杖，詣供養堂，于眾多比丘前默然而住。須臾，語諸比丘言：「汝等年少出家，膚白髮黑，年在盛時，應受五欲莊嚴自娛，如何違親背族，悲泣別離，信于非家，出家學道？何為舍現世樂，而求他世非時之樂？」

諸比丘語婆羅門：「我不捨現世樂求他世非時之樂，乃是舍非時樂就現世樂。

དེ་བས་ན་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་མཛོད་ཅིག །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྒྱལ་པོ་མཛོད་ཅིག །ཅི་དགོངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསོལ་བའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདུད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ལ་རྒྱལ་པོ་བྱ་བའི་བསམ་པ་གཏན་ནས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད། ང་ལ་གངས་རི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གསེར་དུ་བསྒྱུར་བའི་བསམ་པ་ཡང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བསྒྱུར། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བ་ཡི། །གསེར་བཟང་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་།། མི་གཅིག་གསེར་དེ་ཐོབ་ན་ཡང་། །ད་དུང་ཆོག་ཤེས་མི་འགྱུར་རོ།། དེ་བས་མཁས་པས་གསེར་དང་རྡོ། །གཉིས་ཀ་མཉམ་པར་བལྟ་བར་བྱ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༠༩༩ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་སྟོན་གྱི་ཁང་པར་འདུས་ནས་གོས་བཟོ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས། དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་སྟོན་གྱི་ཁང་པར་འདུས་ནས་གོས་བཟོ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པས། ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ། སྐྲ་འཁྱིལ་བ་ཆེན་པོ་དང་། རི་དྭགས་ཀྱི་པགས་པའི་གོས་གྱོན་ཅིང་། ལག་ན་འཁར་བ་གུག་པོ་ཐོགས་ནས་མཆོད་སྟོན་གྱི་ཁང་པར་སོང་སྟེ། དགེ་སློང་མང་པོའི་མདུན་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་གོ །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཁྱེད་རྣམས་ན་ཚོད་གཞོན་ནུར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། མདངས་དཀར་ཞིང་སྐྲ་ནག་པ། ལང་ཚོ་དར་ལ་བབ་པའི་དུས་སུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ནས་རང་ཉིད་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པར་རིགས་པ་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་ཕ་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས་དང་བྲལ་ནས་མྱ་ངན་གྱིས་དུ་བ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ཏེ། ཁྱིམ་མེད་པ་ལ་དད་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སློབ་པར་བྱེད། ཅིའི་ཕྱིར་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ཕྱི་མའི་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་ཚོལ་བར་བྱེད། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བདག་ཅག་གིས་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ཕྱི་མའི་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་འཚོལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་འཚོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

」

波旬復問：「云何舍非時樂就現世樂？」

比丘答言：「如世尊說，他世樂少味多苦，少利多患；世尊說現世樂者，離諸熾然，不待時節，能自通達，於此觀察，緣自覺知。婆羅門！是名現世樂。」

時，婆羅門三反掉頭瘖啞，以杖筑地，即沒不現。

時，諸比丘即生恐怖，身毛皆豎，此是何等婆羅門像，來此作變？即詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等眾多比丘集供養堂，為作衣故。有一盛壯婆羅門，縈發大髻，來詣我所，作是言：『汝等年少出家……』」如上廣說，乃至三反掉頭瘖啞，以杖筑地，即沒不現。「我等即生恐怖，身毛皆豎，是何婆羅門像，來作此變？」

佛告諸比丘：「此非婆羅門，是魔波旬來至汝所，欲作嬈亂。」爾時，世尊即說偈言：

「凡生諸苦惱，　　皆由於愛慾， 　知世皆劍刺，　　何人樂於欲？ 　覺世間有餘，　　皆悉為劍刺， 　是故黠慧者，　　當勤自調伏。 　巨積真金聚，　　猶如雪山王， 　一人受用者，　　意猶不知足。 　是故黠慧者，　　當修平等觀。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一〇〇）

如是我聞：

一時，佛住釋氏石主釋氏聚落。

བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཡང་དྲིས་པ། ཇི་ལྟར་དུས་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་བཏང་ནས་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་འཚོལ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལན་བཏབ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ཕྱི་མའི་བདེ་བ་ནི་རོ་ཆུང་ལ་སྡུག་བསྔལ་མང་བ། ཕན་པ་ཆུང་ལ་ཉེས་དམིགས་མང་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་ནི་སྲེག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། དུས་ལ་མི་ལྟོས་པ། རང་གིས་རྟོགས་པར་ནུས་པ། འདིར་བརྟག་པར་བྱ་བ། རང་གིས་མྱོང་བས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ། འདི་ནི་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་ལན་གསུམ་དུ་མགོ་བོ་གཡུག་ཅིང་སྒྲ་མི་གསལ་བར་བྱས་ནས། འཁར་བས་ས་ལ་བརྡུངས་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་བ་སྤུ་ལངས་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་གཟུགས་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ་འདིར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་སོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་སྟོན་གྱི་ཁང་པར་འདུས་ནས་གོས་བཟོ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚེ། བྲམ་ཟེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྐྲ་འཁྱིལ་བ་ཆེན་པོ་ཅན་ཞིག་བདག་ཅག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས། ཁྱེད་རྣམས་ན་ཚོད་གཞོན་ནུར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ལན་གསུམ་དུ་མགོ་བོ་གཡུགས་ཤིང་སྒྲ་མི་གསལ་བར་བྱས་ནས་འཁར་བས་ས་ལ་བརྡུངས་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །བདག་ཅག་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་བ་སྤུ་ལངས་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་གཟུགས་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ་འདིར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་གྱི། བདུད་སྡིག་་ཁྱེད་ཅག་ལ་གནོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། གང་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ཀུན། །དེ་ནི་འདོད་པ་ལས་བྱུང་སྟེ།། འཇིག་རྟེན་མཚོན་ཆར་ཤེས་ནས་ནི། །འདོད་པ་སུ་ཞིག་དགའ་བར་བྱེད།། འཇིག་རྟེན་ལྷག་མ་ཤེས་གྱུར་ན། །ཐམས་ཅད་མཚོན་ཆར་གྱུར་པ་སྟེ།། དེ་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །བདག་ཉིད་འདུལ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ།། གསེར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ནི། །གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཇི་བཞིན་དུ།། མི་གཅིག་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་ན་ཡང་། །སེམས་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པར་འགྱུར།། དེ་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །མཉམ་པའི་བློ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། ༡༡༠༠ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཞུགས་སོ།།

時，有尊者善覺，晨朝著衣持缽，入石主釋氏聚落乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足已，持尼師壇，置右肩上，入林中，坐一樹下，修晝正受，作是念：「我得善利！于正法、律出家學道；我得善利！遭遇大師如來、等正覺；我得善利！得在梵行、持戒、備德、賢善真實眾中。我今當得賢善命終，于當來世亦當賢善。」

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇往石主釋氏聚落，有聲聞弟子名曰善覺，著衣持缽……」如上廣說，乃至「賢善命終，後世亦賢。我今當往，為作留難。」化作大身，盛壯多力，見者怖畏，謂其力能翻發動大地，至善覺比丘所。

善覺比丘遙見大身勇盛壯士，即生恐怖。從坐起，詣佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！我今晨朝著衣持缽……」廣說如上，乃至「賢善命終，後世亦賢。見有大身士夫，勇壯熾盛，力能動地，見生恐怖，心驚毛豎。」

佛告善覺：「此非大身士夫，是魔波旬欲作嬈亂。汝且還去，依彼樹下，修前三昧，動作彼魔，因斯脫苦。」

時，尊者善覺即還本處，至於晨朝，著衣持缽，入石主釋氏聚落乞食。食已，還精舍……如上廣說，乃至「賢善命終，後世亦賢。

བཙུན་པ་རབ་རིག་ཅེས་བྱ་བས་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་བཀལ་ནས། ནགས་ཚལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཤིང་དྲུང་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས། ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདག་གིས་ལེགས་པར་རྙེད་དེ། དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བསླབ་པ་བསླབས། བདག་གིས་ལེགས་པར་རྙེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་འཕྲད། བདག་གིས་ལེགས་པར་རྙེད་དེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་ཚང་བ། དགེ་བ་བདེན་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གྱུར། བདག་ནི་ད་ལྟ་དགེ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རབ་རིག་ཅེས་བྱ་བ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དགེ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་ཞིང་ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བསམས་ནས། ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། ལུས་ཆེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མཐོང་ན་འཇིགས་སུ་རུང་བ། ས་ཆེན་པོ་བསྒྱུར་ནུས་པར་སེམས་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དགེ་སློང་རབ་རིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ངོ་།། དགེ་སློང་རབ་རིག་གིས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་སྐྱེས་བུ་ལུས་ཆེན་པོ་དཔའ་བོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་མཐོང་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དགེ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་ཞིང་ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་བའི་བར་དུ་བསམས་ཏེ།ེས་བུ་ལུས་ཆེན་པོ་དཔའ་བོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ས་གཡོ་བར་ནུས་པ་མཐོང་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ་བ་སྤུ་ལངས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རབ་རིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་ལུས་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་གྱི། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཕྱིར་ལོག་ལ་ཤིང་དྲུང་དེར་སོང་སྟེ། སྔར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམས་དང་། བདུད་གཡོ་བར་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་རབ་རིག་གནས་སྔ་མར་ལོག་སྟེ། སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གཙོ་བོའི་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དགེ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་ཞིང་ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ།།

」

時，魔波旬復作是念：「此沙門瞿曇住于釋氏，有弟子名曰善覺……」如上廣說，乃至「賢善命終，後世亦賢。我今當往，為作留難。」復化作大身，勇壯熾盛，力能發地，往住其前。

善覺比丘復遙見之。即說偈言：

「我正信非家，　　而出家學道， 　于佛無價寶，　　正念繫心住。 　隨汝變形色，　　我心不傾動， 　覺汝為幻化，　　便可從此滅。」

時，魔波旬作是念：「是沙門已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一一〇一）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

爾時，世尊告諸比丘：「如來聲聞作師子吼，說言：『已知！已知！』不知如來聲聞於何等法已知、已知故作師子吼？謂苦聖諦、苦集聖諦、苦滅聖諦、苦滅道跡聖諦。」

時，天魔波旬作是念：「沙門瞿曇住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中，為諸聲聞說法，乃至已知四聖諦。我今當往，為作留難。」化作年少，住于佛前，而說偈言：

「何于大眾中，　　無畏師子吼， 　謂呼無有敵，　　望調伏一切？」

爾時，世尊作是念：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「如來於一切，　　甚深正法律， 　方便師子吼，　　於法無所畏。

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་ཏེ། རབ་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དགེ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་ཞིང་ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་རོ། །ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། ཡང་ལུས་ཆེན་པོ་དཔའ་བོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ས་གཡོ་བར་ནུས་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དེའི་མདུན་དུ་འདུག་གོ། དགེ་སློང་རབ་རིག་གིས་ཡང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། བདག་ནི་དད་པས་ཁྱིམ་སྤངས་ཏེ། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལམ་བསླབས་ཤིང་།། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་དཔག་མེད་ལ། །དྲན་པས་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་གནས།། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་ནི་སྤྲུལ་ན་ཡང་། །བདག་གི་སེམས་ནི་མི་གཡོ་སྟེ།། ཁྱོད་ནི་སྒྱུ་མར་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ནས་འདི་ནས་ཡལ་བར་གྱིས།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་འདིས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༡༠༡ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཏེ། ཤེས་སོ་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཤེས་ནས་ཤེས་སོ་ཞེས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤེ་ན། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་རི་དྭགས་ཀྱི་བཞུགས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། ཅི་ཕྱིར་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ནི། །འཇིགས་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་།། འགྲན་ཟླ་མེད་པར་སེམས་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་འདུལ་བར་རེ་བ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འདོད་དོ་དགོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་། །ཟབ་མོའི་ཆོས་འདུལ་དག་གི་ནི།། ཐབས་ཀྱིས་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ཏེ། །ཆོས་ལ་འཇིགས་པ་མི་མངའ་འོ།།

若有智慧者，　　何故自憂怖？」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一一〇二）

如是我聞：

一時，佛住王舍城多眾踐蹈曠野中，與五百比丘眾俱，而為說法，以五百缽置於中庭。

爾時，世尊為五百比丘說五受陰生滅之法。

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇住王舍城多眾踐蹈曠野中，與五百比丘俱，乃至說五受陰是生滅法。我今當往，為作留難。」化作大牛，往詣佛所，入彼五百缽間，諸比丘即驅，莫令壞缽。

爾時，世尊告諸比丘：「此非是牛，是魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「色受想行識，　　非我及我所， 　若知真實義，　　于彼無所著。 　心無所著法，　　超出色結縛， 　了達一切處，　　不住魔境界。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一〇三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城多眾踐蹈曠野中，與六百比丘眾俱，為諸比丘說六觸入處集、六觸集、六觸滅。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住王舍城多眾踐蹈曠野，為六百比丘說六觸入處是集法、是滅法，我今當往，為作留難。」化作壯士，大身勇盛，力能動地，來詣佛所。

བློ་ལྡན་གང་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིས། །ཅི་ཕྱིར་རང་ཉིད་སེམས་ཁྲལ་བྱེད།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ངའི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་སེམས་ལ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༡༡༠༢ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རྡོག་པས་བརྫིས་པའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་། ལྷུང་བཟེད་ལྔ་བརྒྱ་ར་བའི་དཀྱིལ་དུ་བཞག་གོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྐྱེ་འགག་གི་ཆོས་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རྡོག་པས་བརྫིས་པའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྐྱེ་འགག་གི་ཆོས་བསྟན་པའི་བར་དུའོ། །ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། གླང་པོ་ཆེན་པོར་སྤྲུལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། ལྷུང་བཟེད་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་འཇུག་གོ །དེ་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་མི་འཇིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་གླང་པོ་མ་ཡིན་གྱི། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། གཟུགས་ཚོར་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་དང་། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མེད་ཅིང་།། བདག་གིར་བྱ་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དོན་དམ་ཤེས་ན་ཆགས་མི་འགྱུར།། གང་ལ་ཆོས་ལ་ཆགས་མེད་པ། །གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཞིང་།། ཀུན་ཏུ་གནས་རྣམས་རྟོགས་བྱས་ནས། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མི་གནས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། ༡༡༠༣ འདི་སྐས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རྡོག་པས་བརྫིས་པའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་དགེ་སློང་དྲུག་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཀུན་འབྱུང་དང་། རེག་པ་དྲུག་གི་ཀུན་འབྱུང་དང་། རེག་པ་དྲུག་གི་འགག་པ་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རྡོག་པས་བརྫིས་པའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་དྲུག་བརྒྱ་ལ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་ཆོས་དང་། འགག་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ང་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། སྐྱེས་བུ་དཔའ་བོ་ལུས་ཆེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ས་གཡོ་བར་ནུས་པར་སྤྲུལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ངོ་།།

彼諸比丘遙見壯士，身大勇盛，見生怖畏，身毛皆豎，共相謂言：「彼為何等，形狀可畏？」

爾時，世尊告諸比丘：「此是惡魔，欲作嬈亂。」

爾時，世尊即說偈言：

「色聲香味觸，　　及第六諸法， 　愛念適可意，　　世間唯有此。 　此是最惡貪，　　能繫著凡夫， 　超越斯等者，　　是佛聖弟子。 　度于魔境界，　　如日無雲翳。」

時，魔波旬作是念：「沙門瞿曇已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

雜阿含經卷第三十九 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一〇四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，世尊告諸比丘：「若能受持七種受者，以是因緣得生天帝釋處。謂天帝釋本為人時，供養父母，及家諸尊長，和顏軟語，不惡口，不兩舌，常真實言；于慳吝世間，雖在居家而不慳惜，行解脫施，勤施，常樂行施，施會供養，等施一切。」爾時，世尊即說偈言：

「供養于父母，　　及家之尊長， 　柔和恭遜辭，　　離粗言兩舌。 　調伏慳吝心，　　常修真實語， 　彼三十三天，　　見行七法者。

དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་ལྡན་ལུས་ཆེ་བ་དཔའ་རྩལ་དང་ལྡན་པ་དེ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་སྟེ། འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་བ་སྤུ་ལངས་ཏེ་ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། གཟུགས་བྱད་འཇིགས་སུ་རུང་བ་འདི་འདྲ།

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་བདུད་ངན་པ་འཁྲུག་ལོང་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ།

གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག །དྲུག་པ་ཆོས་རྣམས་དང་། ། ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིད་དོ། ། འདི་ནི་འདོད་ཆགས་ངན། །བྱིས་པ་འཆིང་བྱེད་པ། ། འདི་ལས་བརྒལ་བ་ནི། །སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་ཚོགས། ། བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་བརྒལ། །སྤྲིན་མེད་ཉི་མ་བཞིན། །

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བསམས་པ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་ང་ཤེས་སོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་སྡུག་བསྔལ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།

ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་པོད་སོ་དགུ་པ། བཀའ་འགྱུར་པོད་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ།

ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་པོད་བཞི་བཅུ་པ།

རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་རྒྱ་ནག་སྐད་དུ་བསྒྱུར།

༼སྟོང་བརྒྱ་བཞི་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གིས་ཆོས་བདུན་པོ་འདི་དག་ཉམས་སུ་བླངས་ན། རྒྱུ་དེས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན། ཕ་མ་དང་ཁྱིམ་གྱི་བླ་མ་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། བཟང་པོ་དང་འཇམ་པའི་ངག་སྨྲ་ཞིང་། ངག་རྩུབ་པོ་དང་ཕྲ་མ་མི་བྱེད། རྟག་ཏུ་བདེན་པའི་ཚིག་སྨྲ། སེར་སྣ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ན་ཁྱིམ་པར་གནས་ཀྱང་སེར་སྣ་མི་བྱེད། གཏོང་བ་ལ་དགའ་བ། བརྩོན་པས་སྦྱིན་པ། མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ། ཀུན་ལ་སྦྱིན་པ་མཉམ་པོར་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ།

ཕ་མ་བསྙེན་བཀུར་ཞིང་། །ཁྱིམ་གྱི་བླ་མ་ལའང་། ། འཇམ་ཞིང་གུས་པའི་ཚིག །རྩུབ་དང་་མ་སྤངས། ། སེར་སྣའི་སེམས་བཏུལ་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་བདེན་པར་སྨྲ། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ། །ཆོས་བདུན་སྤྱོད་ལ་དགའ། །

咸各作是言，　　當來生此天。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一〇五）

如是我聞：

一時，佛住鞞舍離國獼猴池側重閣講堂。

時，有離車名摩訶利，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！見天帝釋不？」

佛答言：「見。」

離車復問：「世尊！見有鬼似帝釋形以不？」

佛告離車：「我知天帝釋，亦知有鬼似天帝釋，亦知彼帝釋法，受持彼法緣故，得生帝釋處。離車！帝釋本為人時，供養父母，乃至行平等舍。」爾時，世尊即說偈言：

「供養于父母，　　及家之尊長， 　柔和恭遜辭，　　離粗言兩舌。 　調伏慳吝心，　　常修真實語， 　彼三十三天，　　見行七法者。 　咸各作是言，　　當來生此天。」

佛說此經已，時摩訶利離車聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一〇六）

如是我聞：

一時，佛住鞞舍離國獼猴池側重閣講堂。

ཀུན་གྱིས་འདི་སྐད་སྨྲ། །མ་འོངས་འདིར་སྐྱེ་འགྱུར། །

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།

༼སྟོང་བརྒྱ་ལྔ་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་ན་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།

དེའི་ཚེ་ལི་ཙ་བཱི་མ་ཧཱ་ལི་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ། བཙུན་པ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གཟིགས་སམ་ཞེས་ཞུས་སོ།

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ།

ལི་ཙ་བཱིས་ཡང་ཞུས་པ། བཙུན་པ། འདྲེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་འདྲ་བ་ཞིག་གཟིགས་སམ།

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལི་ཙ་བཱི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་བརྒྱ་བྱིན་ཤེས། འདྲེ་བརྒྱ་བྱིན་འདྲ་བའང་ཤེས། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཤེས། ཆོས་དེ་དག་ཉམས་སུ་བླངས་པས་བརྒྱ་བྱིན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའང་ཤེས། ལི་ཙ་བཱི། བརྒྱ་བྱིན་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་ཕ་མ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནས། མཉམ་པོར་གཏོང་བའི་བར་དུ་བྱེད་དོ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ།

ཕ་མ་བསྙེན་བཀུར་ཞིང་། །ཁྱིམ་གྱི་བླ་མ་ལའང་། ། འཇམ་ཞིང་གུས་པའི་ཚིག །རྩུབ་དང་ཕྲ་མ་སྤངས། ། སེར་སྣའི་སེམས་བཏུལ་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་བདེན་པར་སྨྲ། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ། །ཆོས་བདུན་སྤྱོད་ལ་དགའ། ། ཀུན་གྱིས་འདི་སྐད་སྨྲ། །མ་འོངས་འདིར་སྐྱེ་འགྱུར། །

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། ལི་ཙ་བཱི་མ་ཧཱ་ལིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།

༼སྟོང་བརྒྱ་དྲུག་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་ན་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།

時，有異比丘來詣佛所，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！何因、何緣釋提桓因名釋提桓因？」

佛告比丘：「釋提桓因本為人時，行於頓施；沙門、婆羅門、貧窮、困苦、求生行路乞，施以飲食、錢財、谷、帛、華香、嚴具、床臥、燈明，以堪能故，名釋提桓因。」

比丘復白佛言：「世尊！何因、何緣故，釋提桓因複名富蘭陀羅？」

佛告比丘：「彼釋提桓因本為人時，數數行施衣被、飲食，乃至燈明。以是因緣，故名富蘭陀羅。」

比丘復白佛言：「何因、何緣故，複名摩伽婆。」

佛告比丘：「彼釋提桓因本為人時，名摩伽婆故，釋提桓因即以本名，名摩伽婆。」

比丘復白佛言：「何因、何緣複名娑婆婆？」

佛告比丘：「彼釋提桓因本為人時，數以婆詵私衣佈施供養。以是因緣故，釋提桓因名娑婆婆。」

比丘復白佛言：「世尊！何因、何緣釋提桓因複名憍尸迦？」

佛告比丘：「彼釋提桓因本為人時，為憍尸族姓人。以是因緣故，彼釋提桓因複名憍尸迦。」

比丘問佛言：「世尊！何因、何緣彼釋提桓因名舍脂缽低？」

佛告比丘：「彼阿修羅女名曰舍脂，為天帝釋第一天後，是故帝釋名舍脂缽低。

དེའི་ཚེ། དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་དབུལ་ཕོངས་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དང་འགྲོ་བའི་ལམ་དུ་སློང་བ་རྣམས་ལ། བཟའ་བཏུང་དང་དངུལ་དང་འབྲུ་དང་གོས་དང་མེ་ཏོག་དྲི་དང་རྒྱན་ཆ་དང་མལ་སྟན་དང་མར་མེ་རྣམས་བྱིན་པས། དེའི་མཐུས་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཕུར་བུ་འདར་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོས་དང་བཟའ་བཏུང་སོགས་མར་མེའི་བར་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་བས། དེའི་རྒྱུས་ཕུར་བུ་འདར་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སླར་ཡང་གསོལ་བ། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་མ་ག་དྷ་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་མ་ག་དྷ་པ་ཞེས་བྱ་བས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གདོད་མའི་མིང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ག་དྷ་པ་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སླར་ཡང་གསོལ་བ། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་ས་བ་བ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་བ་སུན་སི་ཡི་གོས་སྦྱིན་པར་བཏང་བས། དེའི་རྒྱུས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ས་བ་བ་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་ཀྱང་བག་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་ཀཽ་ཤི་ཀའི་རིགས་སུ་གྱུར་པས། དེའི་རྒྱུས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཤ་ཙཱི་པ་ཏི་ཞེས་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བུ་མོ་ཤ་ཙཱི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཙུན་མོ་གཙོ་མོ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཤ་ཙཱི་པ་ཏི་ཞེས་བྱའོ།

」

比丘白佛言：「世尊！何因、何緣釋提桓因複名千眼？」

佛告比丘：「彼釋提桓因本為人時，聰明智慧，於一坐間，思千種義，觀察稱量。以是因緣，彼天帝釋複名千眼。」

比丘白佛：「何因、何緣彼釋提桓因複名因提利？」

佛告比丘：「彼天帝釋于諸三十三天，為王為主。以是因緣故，彼天帝釋名因提利。」

佛告比丘：「然彼釋提桓因本為人時，受持七種受。以是因緣，得天帝釋。何等為七？釋提桓因本為人時，供養父母；乃至等行惠施，是為七種受。以是因緣，為天帝釋。」

爾時，世尊即說偈言……如上廣說。

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一〇七）

如是我聞：

一時，佛住鞞舍離國獼猴池側重閣講堂。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有一夜叉鬼，醜陋惡色，在帝釋空座上坐。三十三天見此鬼醜陋惡色，在帝釋空座上坐。見已，咸各瞋恚。諸天如是極瞋恚已，彼鬼如是如是隨瞋恚漸漸端正。

「時，三十三天往詣天帝釋，白帝釋言：『憍尸迦！當知有一異鬼，醜陋惡色，在天王空座上坐，我等諸天見彼鬼醜陋惡色，坐天王座，極生瞋恚，隨彼諸天瞋恚，彼鬼隨漸端正。

དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྤྱན་སྟོང་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བས། འདུག་སྟེགས་གཅིག་ལ་དོན་སྟོང་ཕྲག་བསམས་ཤིང་བརྟགས་ནས་དཔྱད་པས། དེའི་རྒྱུས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྤྱན་སྟོང་ཞེས་བྱའོ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། རྒྱུ་གང་དང་རྐྱེན་གང་གིས་བརྒྱ་བྱིན་དེ་ལ་དབང་པོ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། དེའི་རྒྱུས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འོན་ཀྱང་བརྒྱ་བྱིན་དེ་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་དམ་བཅའ་བདུན་བཟུང་བས། དེའི་རྒྱུས་ལྷའི་དབང་པོར་གྱུར་ཏོ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། བརྒྱ་བྱིན་སྔོན་མི་ཡི་དུས་ན་ཕ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་མཉམ་པར་བཏང་བའི་བར་ཏེ། དེ་ནི་དམ་བཅའ་བདུན་ནོ། །དེའི་རྒྱུས་ལྷའི་དབང་པོར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། །གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༠༧） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྤྲེའུའི་རྫིང་བུའི་འགྲམ་ན་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་གནོད་སྦྱིན་མི་སྡུག་པ་གཟུགས་ངན་པ་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྟོང་པའི་ཁྲི་ལ་བསྡད་དོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་མི་སྡུག་པ་གཟུགས་ངན་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ི་ཁྲི་ལ་བསྡད་པ་མཐོང་ནས། ཀུན་གྱིས་ཁྲོས་སོ། །ལྷ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་པ་ན། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་ཁྲོ་བ་དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་མཛེས་པར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་མཁྱེན་པར་མཛོད། གནོད་སྦྱིན་གཞན་ཞིག་མི་སྡུག་པ་གཟུགས་ངན་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོའི་སྟོང་པའི་ཁྲི་ལ་བསྡད་འདུག་སྟེ། བདག་ཅག་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་མི་སྡུག་པ་གཟུགས་ངན་པ་ལྷའི་རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་ལ་བསྡད་པ་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་པ་ན། ལྷ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཁྲོས་པ་ན་གནོད་སྦྱིན་དེ་རིམ་གྱིས་མཛེས་པར་གྱུར་ཏོ།

』釋提桓因告諸三十三天：『彼是瞋恚對治鬼。』

「爾時，天帝釋自往彼鬼所，整衣服，偏袒右肩，合掌三稱名字而言：『仁者！我是釋提桓因。』隨釋提桓因如是恭敬下意，彼鬼如是如是隨漸醜陋，即復不現。

「時，釋提桓因自坐已，而說偈言：

「『人當莫瞋恚，　　見瞋莫瞋報， 　　于惡莫生惡，　　當破壞憍慢。 　　不瞋亦不害，　　名住賢聖眾， 　　惡罪起瞋恚，　　堅住如石山。 　　盛瞋恚能持，　　如制逸馬車， 　　我說善御士，　　非謂執繩者。』」

佛告諸比丘：「釋提桓因於三十三天為自在王，嘆說不瞋。汝等如是正信非家，出家學道，亦應讚歎不瞋，當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一〇八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。乞食已，還精舍，舉衣缽，洗足已，持尼師壇，著右肩上，至安陀林，布尼師壇，坐一樹下，入晝正受。

爾時，祇桓中有兩比丘諍起，一人罵詈，一人默然。其罵詈者，即便改悔懺謝于彼，而彼比丘不受其懺，以不受懺故。時，精舍中眾多比丘共相勸諫，高聲鬧亂。

བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཁྲོ་བའི་གཉེན་པོའི་གནོད་སྦྱིན་ཡིན་ནོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་རང་ཉིད་གནོད་སྦྱིན་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། གོས་བསྲང་ནས། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་བཟེད་དེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་མིང་ནས་ལན་གསུམ་བརྗོད་དེ་སྨྲས་པ། བཙུན་པ། བདག་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལགས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དེ་ལྟར་གུས་པར་བྱས་པ་ན། གནོད་སྦྱིན་དེ་ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་རིམ་གྱིས་མི་སྡུག་པར་གྱུར་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་རང་ཉིད་བཞུགས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་གསུངས་སོ། མི་ཡིས་ཁྲོ་བར་མི་བྱ་སྟེ། །ཁྲོ་བ་མཐོང་ཡང་ཁྲོས་མི་བྱ། ། ངན་ལ་ངན་པ་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །ང་རྒྱལ་དྲེགས་པ་བཤིག་པར་བྱ། ། མི་ཁྲོ་གནོད་པའང་མི་བྱེད་པ། །འཕགས་པའི་ཚོགས་ལ་གནས་ཞེས་བྱ། ། སྡིག་པའི་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་གྱུར་ཀྱང་། །རྡོ་ཡི་རི་བཞིན་བརྟན་པར་གནས། ། ཁྲོ་བ་དྲག་པོ་བཟུང་ནུས་པ། །རྟ་རྒྱུག་ཤིང་རྟ་འདུལ་བ་བཞིན། ། ང་ཡིས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁས་བཤད། །ཐག་པ་འཛིན་པ་མིན་ཞེས་བྱ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ནས་མི་ཁྲོ་བའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པས། ཁྱེད་ཅག་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཁྲོ་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༠༨） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་ཆོས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་མཛད་ཟིན་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཕྱིར་གཤེགས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། འོད་མའི་ཚལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། གདིང་བ་བཏིང་ནས། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བཞུགས་ཏེ་ཉིན་མོའི་གནས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་དགེ་སློང་གཉིས་རྩོད་པ་བྱུང་སྟེ། གཅིག་གིས་སྨོད་ཅིང་ཚིག་ངན་སྨྲས་པ་དང་། གཅིག་ནི་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལ་སྨོད་པ་པོ་དེས་འགྱོད་ནས་གཞན་ལ་བཟོད་པར་གསོལ་ཡང་། དགེ་སློང་དེས་བཟོད་པ་མ་བཞེས་སོ། །བཟོད་པ་མ་བཞེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས། དེའི་ཚེ་གཙུག་ལག་ཁང་ན་དགེ་སློང་མང་པོས་ཕན་ཚུན་བསྐུལ་མ་བྱས་ཏེ་སྐད་ཆེན་པོས་འཁྲུག་པར་གྱུར་ཏོ།

爾時，世尊以凈天耳過於人耳，聞祇桓中高聲鬧亂。聞已，從禪覺，還精舍，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「我今晨朝乞食，還至安陀林，坐禪入晝正受，聞精舍中高聲大聲，紛紜鬧亂，竟為是誰？」

比丘白佛：「此精舍中有二比丘諍起，一比丘罵，一者默然。時，罵比丘尋向悔謝，而彼不受。緣不受故，多人勸諫，故致大聲，高聲鬧亂。」

佛告比丘：「云何？比丘！愚癡之人，人向悔謝，不受其懺，若人懺而不受者，是愚癡人，長夜當得不饒益苦。諸比丘！過去世時，釋提桓因有三十三天共諍，說偈教誡言：

「『於他無害心，　　瞋亦不纏結， 　　懷恨不經久，　　于瞋以不住。 　　雖復瞋恚盛，　　不發於粗言， 　　不求彼開節，　　揚人之虛短。 　　常當自防護，　　以義內省察， 　　不怒亦不害，　　常與賢聖俱。 　　若與惡人俱，　　剛強猶山石， 　　盛恚能自持，　　如制逸馬車。 　　我說為善御，　　非謂執繩者。』」

佛告諸比丘：「釋提桓因於三十三天為自在王，常行忍辱，亦復讚歎行忍者。汝等比丘正信非家，出家學道，當行忍辱，讚歎忍者，應當學！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིའི་རྣ་བ་ལས་འདས་པའི་ལྷའི་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་ནས་སྐད་ཆེན་པོས་འཁྲུག་པ་གསན་ཏོ། །གསན་ནས་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཕྱིར་ཕེབས་ནས། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བསོད་སྙོམས་མཛད་ནས། འོད་མའི་ཚལ་དུ་ཕྱིན་ཏེ་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ན། གཙུག་ལག་ཁང་ནས་སྐད་ཆེན་པོ་དང་སྒྲ་ཆེན་པོ་འཁྲུག་ལོང་གི་སྒྲ་ཐོས་པ་དེ་སུ་ཞིག་གིས་བྱས་པ་ཡིན། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ། གཙུག་ལག་ཁང་འདིར་དགེ་སློང་གཉིས་རྩོད་པ་བྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་གཅིག་གིས་སྨོད་པ་དང་། གཅིག་ནི་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ། །དེ་ནས་སྨོད་མཁན་གྱི་དགེ་སློང་དེས་མྱུར་དུ་འགྱོད་དེ་བཟོད་པར་གསོལ་ཡང་། དེས་བཟོད་པ་མ་བཞེས་སོ། །བཟོད་པ་མ་བཞེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་མང་པོས་བསྐུལ་མ་བྱས་པས། སྐད་ཆེན་པོ་དང་འཁྲུག་ལོང་གི་སྒྲ་བྱུང་བ་ལགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག །བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གྱིས་བཟོད་པར་གསོལ་བ་ན་བཟོད་པ་མི་བཞེས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་གིས་བཟོད་པར་གསོལ་ཡང་མི་བཞེས་ན། བླུན་པོ་དེས་ཉིན་མཚན་དུ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག །སྔོན་གྱི་དུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་རྩོད་པ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གདམས་པ་འདི་སྐད་གསུངས་སོ། གཞན་ལ་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང་། །ཁྲོ་བས་ཀྱང་ནི་མི་འཆིང་ཞིང་། ། ཁོན་འཛིན་ཡུན་རིང་མི་གནས་ཤིང་། །ཁྲོ་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། ། ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་ན་ཡང་། །རྩུབ་མོའི་ཚིག་ནི་མི་སྨྲ་ཞིང་། ། གཞན་གྱི་སྐྱོན་ནི་མི་འཚོལ་ལ། །མི་ཡི་ཉེས་པ་མི་སྒྲོག་གོ ། རྟག་ཏུ་རང་ཉིད་བསྲུང་བྱ་ཞིང་། །དོན་གྱིས་ནང་དུ་བརྟག་པར་བྱ། ། མི་ཁྲོ་གནོད་པའང་མི་བྱེད་ཅིང་། །རྟག་ཏུ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས། ། གལ་ཏེ་མི་བཟང་མིན་དང་འགྲོགས། །བརྟན་པ་རི་ཡི་བྲག་དང་མ ། ཁྲོ་བ་དྲག་པོ་བཟུང་ནུས་པ། །རྟ་རྒྱུག་ཤིང་རྟ་འདུལ་བ་བཞིན། ། དེ་ནི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁས་བཤད། །ཐག་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ནས་རྟག་ཏུ་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་། བཟོད་པ་སྒོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་། བཟོད་པ་ཅན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།

（一一〇九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，天、阿修羅對陣欲戰，釋提桓因語毗摩質多羅阿修羅王：『莫得各各共相殺害，但當論議，理屈者伏。』毗摩質多羅阿修羅王言：『設共論議，誰當證知理之通塞？』天帝釋言：『諸天眾中自有智慧明記識者，阿修羅眾亦復自有明記識者。』毗摩質多羅阿修羅言：『可爾。』釋提桓因言：『汝等可先立論，然後我當隨後立論，則不為難。』

「時，毗摩質多羅阿修羅王即說偈立論言：

「『我若行忍者，　　於事則有闕， 　　愚癡者當言，　　怖畏故行忍。』

「釋提桓因說偈答言：

「『正使愚癡者，　　言恐怖故忍， 　　及其不言者，　　于理何所傷。 　　但自觀其義，　　亦觀於他義， 　　彼我悉獲安，　　斯忍為最上。』

「毗摩質多羅阿修羅復說偈言：

「『若不制愚癡，　　愚癡則傷人， 　　猶如兇惡牛，　　舍走逐觸人。 　　執杖而強制，　　怖畏則調伏， 　　是故堅持杖，　　折伏彼愚夫。』

「帝釋復說偈言：

「『我常觀察彼，　　制彼愚夫者， 　　愚者瞋恚盛，　　智以靜默伏。

（༡༡༠༩） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་པར་བརྩམས་པ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ལ་སྨྲས་པ། ཕན་ཚུན་གསོད་པར་མ་བྱེད་པར། བརྗོད་པས་རྩོད་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་པས་ཕམ་པར་གྱུར་པ་དེས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བརྗོད་པས་རྩོད་ན། རིགས་པའི་མཐའ་དང་ལོག་པ་སུ་ཡིས་དཔང་པོ་བྱེད། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དྲན་པ་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ན་ཡང་དྲན་པ་བཟང་པོ་ཡོད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅག་གིས་སྔོན་ལ་བརྗོད་པ་སྨྲོས་ཤིག །དེ་ནས་བདག་གིས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བརྗོད་པ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་བཟོད་པ་སྤྱད་ན་ནི། །དོན་ལ་ཉམས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། ། བླུན་པོས་འདི་སྐད་སྨྲ་བར་བྱེད། །འཇིགས་པས་བཟོད་པ་སྤྱོད་ཅེས་ཟེར། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་བཏབ་པ། གལ་ཏེ་བླུན་པོས་འདི་སྐད་དུ། །འཇིགས་པས་བཟོད་པ་སྤྱོད་ཅེས་ཟེར། ། དེ་ཡིས་མི་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ། །དོན་ལ་ཅི་ཞིག་གནོད་པར་འགྱུར། ། རང་གི་དོན་ནི་བརྟག་བྱ་ཞིང་། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་བརྟག་པར་བྱ། ། བདག་དང་གཞན་གཉིས་བདེ་འགྱུར་བའི། །བཟོད་པ་འདི་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བླུན་པོ་མ་བཀག་ན། །བླུན་པོས་མི་ལ་གནོད་པར་བྱེད། ། ཁྱུ་མཆོག་གདུག་པ་བཞིན་དུ་ནི། །བཏང་ནས་མི་ལ་རྒྱུག་པར་བྱེད། ། དབྱུག་པ་བཟུང་ནས་དྲག་ཏུ་བཀག །འཇིགས་པས་དུལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། ། དེ་བས་དབྱུག་པ་བརྟན་པོ་ཡིས། །བླུན་པོ་དེ་ནི་བཅོམ་། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་རྟག་ཏུ་བརྟགས་ན་ནི། །བླུན་པོ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དེ། ། བླུན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེར་གྱུར་ན། །མཁས་པས་ཅང་མི་སྨྲ་བས་ཐུབ། །

不瞋亦不害，　　常與賢聖俱， 　　惡罪起瞋恚，　　堅住如石山。 　　盛瞋恚能持，　　如制逸馬車， 　　我說善御士，　　非謂執繩者。』

「爾時，天眾中有天智慧者，阿修羅眾中有阿修羅智慧者，於此偈思惟稱量觀察，作是念：『毗摩質多羅阿修羅所說偈，終竟長夜起于斗訟戰諍，當知毗摩質多羅阿修羅王教人長夜斗訟戰諍；釋提桓因所說偈，長夜終竟息于斗訟戰諍，當知天帝釋長夜教人息于斗訟戰諍，當知帝釋善論得勝。』」

佛告諸比丘：「釋提桓因以善論議伏阿修羅。諸比丘！釋提桓因於三十三天為自在王，立於善論，讚歎善論。汝等比丘亦應如是，正信非家，出家學道，亦當善論，讚歎善論，應當學！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有天帝釋，天、阿修羅對陣欲戰。釋提桓因語三十三天眾言：『今日諸天與阿修羅軍戰，諸天得勝，阿修羅不如者，當生擒毗摩質多羅阿修羅王，以五繫縛，將還天宮。

མི་ཁྲོ་གནོད་པའང་མི་བྱེད་ཅིང་། །རྟག་ཏུ་འཕགས་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས། ། སྡིག་པའི་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། །བྲག་རི་བཞིན་དུ་བརྟན་པར་གནས། ། ཁྲོ་བ་དྲག་པོ་བཟུང་ནུས་པ། །རྟ་རྒྱུག་ཤིང་རྟ་འདུལ་བ་བཞིན། ། ང་ཡིས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁས་བཤད། །ཐག་པ་འཛིན་པ་མིན་ཞེས་བྱ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་ཡི་ཚོགས་ན་ལྷ་ཡི་ཤེས་རབ་ཅན་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བསམས་ཤིང་གཞལ་ནས་བརྟགས་པ་ན། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་རྩོད་པ་དང་འཐབ་མོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས། ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཡུན་རིང་པོར་རྩོད་པ་དང་འཐབ་མོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་རྩོད་པ་དང་འཐབ་མོ་ཞི་བར་བྱེད་པས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཡུན་རིང་པོར་རྩོད་པ་དང་འཐབ་མོ་ཞི་བའི་ཆོས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བརྗོད་པ་བཟང་པོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བརྗོད་པ་བཟང་པོས་ལྷ་མ་ཡིན་ཕམ་པར་བྱས་སོ། །དགེ་སློང་དག །བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ནས་བརྗོད་པ་བཟང་པོ་ལ་གནས་ཤིང་། བརྗོད་པ་བཟང་པོ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བརྗོད་པ་བཟང་པོ་བརྗོད་ཅིང་། བརྗོད་པ་བཟང་པོ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༠） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཞིག་ཡོད་དེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་པར་བརྩམས་པ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་རིང་ལྷ་རྣམས་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་འཐབས་པ་ན། གལ་ཏེ་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་ན། ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་གསོན་པོར་བཟུང་ལ་འཆིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ནས་ལྷ་ཡི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྲིད་པར་བྱའོ།

』毗摩質多羅阿修羅王告阿修羅眾：『今日諸天、阿修羅共戰，若阿修羅勝，諸天不如者，當生擒釋提桓因，以五繫縛，將還阿修羅宮。』當其戰時，諸天得勝，阿修羅不如。

「時，彼諸天捉得毗摩質多羅阿修羅王，以五繫縛，將還天宮，縛在帝釋斷法殿前門下。帝釋從此門入出之時，毗摩質多羅阿修羅縛在門側瞋恚罵詈。

「時，帝釋御者見阿修羅王，身被五縛，在於門側，帝釋出入之時輒瞋恚罵詈。見已即便說偈，白帝釋言：

「『釋今為畏彼，　　為力不足耶， 　　能忍阿修羅，　　面前而罵辱。』

「釋即答言：

「『不以畏故忍，　　亦非力不足， 　　何有黠慧人，　　而與愚夫對。』

「御者復白言：

「『若但行忍者，　　於事則有闕， 　　愚癡者當言，　　畏怖故行忍。 　　是故當苦治，　　以智制愚癡。』

「帝釋答言：

「『我常觀察彼，　　制彼愚夫者， 　　見愚者瞋盛，　　智以靜默伏。 　　非力而為力，　　是彼愚癡力， 　　愚癡違遠法，　　于道則無有。 　　若使有大力，　　能忍於劣者， 　　是則為上忍。　　無力何有忍？ 　　於他極罵辱，　　大力者能忍， 　　是則為上忍。

ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་འཐབ་པ་ན། གལ་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་རྣམས་ཕམ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གསོན་པོར་བཟུང་ལ་འཆིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྲིད་པར་བྱའོ། །དམག་འཐབ་པའི་ཚེ་ན། ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་པར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཟུང་ནས་འཆིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ཏེ་ལྷ་ཡི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྲིད་ནས། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁང་པའི་སྒོ་དྲུང་དུ་བཅིངས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་སྒོ་འདི་ནས་ཕྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ། ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་སྒོའི་ངོས་སུ་བཅིངས་ནས་ཁྲོས་ཏེ་དམོད་པར་བྱེད་དོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཆིང་བ་ལྔས་བཅིངས་ནས་སྒོའི་ངོས་སུ་ཡོད་ཅིང་། བརྒྱ་བྱིན་ཕྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ་ན་ཁྲོས་ཏེ་དམོད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞུས་པ། བརྒྱ་བྱིན་ད་ནི་འཇིགས་པའམ། །ཡང་ན་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ལྡང་ངམ། ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་མདུན་དུ་ནི། །དམོད་པ་བཟོད་པར་མཛད་པ་ལགས། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། འཇིགས་པས་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྟོབས་ཀྱིས་མི་ལྡང་མ་ཡིན་ནོ། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །བླུན་པོ་དང་ནི་ཅི་ཞིག་འཐབ། ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་སླར་ཡང་ཞུས་པ། གལ་ཏེ་བཟོད་པ་ཁོ་ན་བྱས། །དོན་ལ་ཉམས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། ། བླུན་པོས་འདི་སྐད་སྨྲ་བར་བྱེད། །འཇིགས་པས་བཟོད་པ་སྤྱོད་ཅེས་ཟེར། ། དེ་བས་སྡུག་པོས་གཅད་བྱ་སྟེ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བླུན་པོ་ཐུལ། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་རྟག་ཏྟགས་ན་ནི། །བླུན་པོ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དེ། ། བླུན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེར་གྱུར་ན། །མཁས་པས་ཅང་མི་སྨྲ་བས་ཐུབ། ། སྟོབས་མིན་སྟོབས་སུ་བྱས་པ་ནི། །དེ་ནི་བླུན་པོའི་སྟོབས་ཡིན་ཏེ། ། བླུན་པོ་ཆོས་དང་འགལ་གྱུར་པས། །ལམ་ལ་གང་ཡང་མེད་པ་ཡིན། ། གལ་ཏེ་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་གྱུར་ནས། །ཞན་པ་ལ་ཡང་བཟོད་བྱེད་ན། ། དེ་ནི་བཟོད་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །སྟོབས་མེད་བཟོད་པ་ག་ལ་ཡོད། ། གཞན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་སྨོད་བྱས་ཀྱང་། །སྟོབས་ཆེན་གང་གིས་བཟོད་བྱེད་པ། ། དེ་ནི་བཟོད་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ།

無力何所忍？ 　　於己及他人，　　善護大恐怖， 　　知彼瞋恚盛，　　還自守靜默。 　　於二義俱備，　　自利亦利他。 　　謂言愚夫者，　　以不見法故， 　　愚夫謂勝忍，　　重增其惡口， 　　未知忍彼罵，　　于彼常得勝。 　　于勝己行忍，　　是名恐怖忍。 　　于等者行忍，　　是名忍諍忍。 　　於劣者行忍，　　是則為上忍。』」

佛告諸比丘：「釋提桓因於三十三天為自在王，常行忍辱，讚歎于忍。汝等比丘正信非家，出家學道，亦應如是行忍，讚歎于忍，應當學！」

佛說經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，釋提桓因欲入園觀。時，敕其御者，令嚴駕千馬之車詣于園觀。御者奉敕，即嚴駕千馬之車，往白帝釋：『唯！俱尸迦！嚴駕已竟，唯王知時。』天帝釋即下常勝殿，東向合掌禮佛。爾時，御者見，即心驚毛豎，馬鞭落地。

「時，天帝釋見御者心驚毛豎，馬鞭落地，即說偈言：

「『汝見何憂怖，　　馬鞭落於地。

སྟོབས་མེད་བཟོད་པ་ག་ལ་ཡོད། ། བདག་དང་གཞན་ལ་ལེགས་བསྲུངས་ཏེ། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཞི་བྱེད་ཅིང་། ། དེ་ནི་ཁྲོ་བ་ཆེར་ཤེས་ནས། །རང་ཉིད་ཞི་བར་གནས་པར་བྱེད། ། དོན་གཉིས་ཀ་ནི་ཚང་བ་སྟེ། །རང་དོན་གཞན་དོན་ཡང་དག་ལྡན། ། བླུན་པོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་མི་མཐོང་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། ། བླུན་པོས་བཟོད་པ་རྒྱལ་བསམས་ནས། །ངན་སྨྲས་ཆེས་ཆེར་སྤེལ་བྱེད་ཅིང་། ། དེ་ཡི་དམོད་པ་བཟོད་བྱས་ན། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བར་འགྱུར། ། བདག་ལས་ཆེ་ལ་བཟོད་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འཇིགས་པའི་བཟོད་པ་ཡིན། ། མཉམ་པ་དག་ལ་བཟོད་བྱེད་པ། །དེ་ནི་རྩོད་པའི་བཟོད་པ་ཡིན། ། ཞན་པ་དག་ལ་བཟོད་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བཟོད་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ནས་རྟག་ཏུ་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་བཟོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་བཟོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༡） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འཇུག་པར་འདོད་ནས། རང་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལ་རྟ་སྟོང་གི་ཤིང་རྟ་བརྒྱན་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བར་བསྒོས་སོ། །ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་བཀའ་ནོད་དེ་རྟ་སྟོང་གི་ཤིང་རྟ་བརན་ནས། བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞུས་པ། ཀྱེ་ཀཽ་ཤི་ཀ །བརྒྱན་ཟིན་གྱིས། རྒྱལ་པོས་དུས་མཁྱེན་པར་མཛོད། བརྒྱ་བྱིན་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ནས་བབས་ཏེ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཕྱོགས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་མཐོང་ནས་སྙིང་འདར་ཞིང་བ་སྤུ་ལངས་ཏེ་རྟ་ལྕག་ས་ལ་ལྷུང་ངོ་། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་སྙིང་འདར་ཞིང་བ་སྤུ་ལངས་ཏེ་རྟ་ལྕག་ས་ལ་ལྷུང་བ་མཐོང་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་མཐོང་ནས་དངངས། །རྟ་ལྕག་ས་ལ་ལྷུང་བར་གྱུར།

』

「御者說偈白帝釋言：

「『見王天帝釋，　　為舍脂之夫， 　　所以生恐怖，　　馬鞭落地者。 　　常見天帝釋，　　一切諸大地， 　　人天大小王，　　及四護世主。 　　三十三天眾，　　悉皆恭敬禮， 　　何處更有尊，　　尊于帝釋者。 　　而今正東向，　　合掌脩敬禮。』

「爾時，帝釋說偈答言：

「『我實於一切，　　世間大小王， 　　及四護世王，　　三十三天眾， 　　最為其尊王，　　故悉來恭敬， 　　而復有世間，　　隨順等正覺， 　　名號滿天師，　　故我稽首禮。』

「御者復白言：

「『是必世間勝，　　故使天王釋， 　　恭敬而合掌，　　東向稽首禮。 　　我今亦當禮，　　天王所禮者。』

「時，天帝釋，舍脂之夫說如是偈，禮佛已，乘千馬車，往詣園觀。」

佛告諸比丘：「彼天帝釋於三十三天為自在王，尚恭敬佛，亦復讚歎恭敬于佛。汝等比丘正信非家，出家學道，亦應如是恭敬于佛，亦當讚歎恭敬佛者，應當學！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……廣說如上。

ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞུས་པ། རྒྱལ་པོ་བརྒྱ་བྱིན་མཐོང་བ་དང་། །བདེ་སྒྱུར་མའི་བདག་པོ་ནི། ། དེ་ཕྱིར་འཇིགས་པ་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། །རྟ་ལྕག་ས་ལ་ལྷུང་བར་གྱུར། ། བརྒྱ་བྱིན་རྟག་ཏུ་མཐོང་བ་ན། །ས་ཆེན་མ་ལུས་ཀུན་གྱི་ནི། ། མི་དང་ལྷ་ཡི་རྒྱལ་ཆེན་དང་། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་དང་། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། །ཐམས་ཅད་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ན། ། གང་དུ་བརྒྱ་བྱིན་ལས་ལྷག་པའི། །མཆོག་གཞན་ཡོད་པ་ག་ལ་ཡོད། ། ད་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་ནི། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་ཕྱག་འཚལ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་ནི། །རྒྱལ་པོ་ཆེ་དང་ཆུང་རྣམས་དང་། ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་དང་། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། ། རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་གྱིས་གུས་ཕྱག་འཚལ། ། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནི། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། ། མཚན་ནི་ལྷ་ཡི་སྟོན་པ་ཞེས། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་སླར་ཡང་ཞུས་པ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་རྒྱལ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས། ། གུས་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་མཛད་དེ། །ཤར་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། བདག་ཀྱང་ད་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་རྒྱལ་གང་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་བདེ་སྒྱུར་མའི་བདག་པོས་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། རྟ་སྟོང་གི་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་གཤེགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་བྱ་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༢） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།...སྔར་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ།།

差別者：「爾時，帝釋下常勝殿，合掌東向敬禮尊法。」乃至……。

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……如上廣說。差別者：「爾時，帝釋說偈答御者言：

「『我實為大地，　　世間大小王， 　　及四護世主，　　三十三天眾， 　　如是等一切，　　悉尊重恭敬， 　　然復有凈戒，　　長夜入正受。 　　正信而出家，　　究竟諸梵行， 　　故我于彼所，　　尊重恭敬禮。 　　又調伏貪恚，　　超越愚癡境， 　　修學不放逸，　　亦恭敬禮彼。 　　貪慾瞋恚癡，　　悉已永不著， 　　漏盡阿羅漢，　　復應敬禮彼。 　　若覆在居家，　　奉持于凈戒， 　　如法修布薩，　　亦復應敬禮。』

「御者白帝釋言：

「『是必世間勝，　　故天王敬禮， 　　我亦當如是，　　隨天王恭敬。』

「諸比丘！彼天帝釋，舍脂之夫敬禮法、僧，亦復讚歎禮法、僧者，汝等已能正信非家，出家學道，亦當如是敬禮法、僧，當復讚歎禮法、僧者。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

ཐ་དད་པ་ནི། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ནས་བབས་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཕྱོགས་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།...གོང་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཐ་དད་པ་ནི། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ས་ཆེན་ཀུན་གྱི་ནི། །འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་ཆེན་ཆུང་རྣམས་དང་། ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་པོ་དང་། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་ཚོགས་ཀྱིས། ། དེ་ལྟ་བུ་ཡི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །གུས་པས་བཀུར་སྟི་བྱེད་མོད་ཀྱི། ། དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དང་། །ཡུན་རིང་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་། ། དད་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། །ཚངས་སྤྱོད་མཐར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་ཡང་། ། དེ་བས་བདག་གིས་དེ་དག་ལ། །གུས་པས་བཀུར་སྟི་ཕྱག་བྱེད་དོ། ། ཡང་ནི་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང་། །གཏི་མུག་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དང་། ། བག་ཡོད་བསླབ་ལ་གནས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་གུས་པས་ཕྱག་བྱེད་དོ། ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་མི་ཆགས་ཤིང་། ། ཟག་པ་ཟད་པའི་དགྲ་བཅོམ་ལ། །སླར་ཡང་གུས་པས་ཕྱག་བྱའོ། ། གལ་ཏེ་ཁྱིམ་ན་གནས་ན་ཡང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུང་བྱེད་ཅིང་། ། ཆོས་བཞིན་གསོ་སྦྱོང་སྤྱོད་བྱེད་པ། །དེ་ལའང་གུས་པས་ཕྱག་བྱའོ། ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞུས་པ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་རྒྱལ་ཕྱག་འཚལ་བས། ། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་བགྱི་བར་འཚལ། །ལྷ་རྒྱལ་རྗེས་སུ་གུས་བགྱི་འོ། ། དགེ་སློང་དག །བརྒྱ་བྱིན་བདེ་སྒྱུར་མའི་བདག་པོས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། ང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ལྟར། ཁྱེད་ཅག་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༣） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有天帝釋欲入園觀，王敕御者，令嚴駕千馬之車。御者受教，即嚴駕已，還白帝釋：『乘已嚴駕，唯王知時。』

「爾時，帝釋從常勝殿來下，周向諸方，合掌恭敬。

「時，彼御者見天帝釋從殿來下，住于中庭，周向諸方，合掌恭敬。見已驚怖，馬鞭落地，而說偈言：

「『諸方唯有人，　　臭穢胞胎生， 　　神處穢死屍，　　飢渴常燋然。 　　何故憍尸迦，　　故重於非家？ 　　為我說其義，　　飢渴愿欲聞。』

「時，天帝釋說偈答言：

「『我正恭敬彼，　　能出非家者， 　　自在游諸方，　　不計其行止。 　　城邑國土色，　　不能累其心， 　　不畜資生具，　　一往無慾定。 　　往則無所求，　　唯無為為樂， 　　言則定善言，　　不言則寂定。 　　諸天阿修羅，　　各各共相違， 　　人間自共諍，　　相違亦如是。 　　唯有出家者，　　于諸諍無諍， 　　於一切眾生，　　放舍于刀杖。 　　于財離財色，　　不醉亦不荒， 　　遠離一切惡，　　是故敬禮彼。』

「是時，御者復說偈言：

「『天王之所敬，　　是必世間勝， 　　故我從今日，　　當禮出家人。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན། ལྷའི་དབང་པོ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འཇུག་པར་བརྩམས་པ་ན། རྒྱལ་པོས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ལ་རྟ་སྟོང་གི་ཤིང་རྟ་བརྒྱན་པར་བསྒོས་སོ། །ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་བཀའ་ནོད་ནས་བརྒྱན་ཟིན་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་ལ་ཞུས་པ། བཞོན་པ་བརྒྱན་ཟིན་གྱིས། རྒྱལ་པོས་དུས་མཁྱེན་པར་མཛོད། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་རྟག་ཏུ་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ནས་བབས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་པར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་དེས་བརྒྱ་བྱིན་ཁང་བཟང་ནས་བབས་ཏེ། ཁང་པའི་དཀྱིལ་དུ་འཁོད་ནས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གུས་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས། དངངས་སྐྲག་སྟེ་རྟ་ལྕག་ས་ལ་ལྷུང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཕྱོགས་རྣམས་མི་ཡིས་གང་བ་སྟེ། །དྲི་ང་མངལ་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན། ། ལྷ་ནི་རོ་ཡི་ནང་ན་གནས། །བཀྲེས་སྐོམ་རྟག་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད། ། ཅི་ཕྱིར་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཁྱོད་ཀྱིས། །ཁྱིམ་མེད་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད། ། དེ་ཡི་དོན་ནི་བདག་ལ་གསུངས། །བཀྲེས་སྐོམ་ཐོས་པར་འདོད་པ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཁྱིམ་མེད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་ཡང་དག་གུས་བྱེད་དེ། ། ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རང་དབང་གིས། །སྤྱོད་ལམ་མི་རྩི་རྒྱུ་བར་བྱེད། ། གྲོང་དང་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས། །སེམས་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་ནུས་ཤིང་། ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་མི་གསོག་པར། །འདོད་ཆགས་མེད་ཅིང་མཉམ་པར་བཞག ། འགྲོ་ན་ཅི་ཡང་མི་འདོད་ཅིང་། །འདུས་མ་བྱས་ཁོ་ན་དགའ། ། སྨྲ་ན་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། །མི་སྨྲ་ན་ནི་ཞི་བར་གནས། ། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རྣམས་ཀྱང་ནི། །སོ་སོར་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་བྱེད། ། མི་རྣམས་རང་ཉིདྩོད་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་བྱེད། ། ཁྱིམ་མེད་རྣམས་ནི་དེ་ལས་གཞན། །རྩོད་པ་ཀུན་ལ་མི་རྩོད་ཅིང་། ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དག་ལ་ནི། །མཚོན་ཆ་དབྱུག་པ་སྤངས་པ་ཡིན། ། ནོར་ལ་ནོར་གྱི་འདོད་ཆགས་སྤངས། །མྱོས་པ་རྨོངས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་རིང་དུ་སྤངས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། དེའི་ཚེ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་གང་བཀུར་བ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་བ་ལགས། ། དེ་ཕྱིར་དེ་རིང་ཕན་ཆད་ནི། །ཁྱིམ་མེད་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །

』

「如是說已，天帝釋敬禮諸方一切僧畢，升于馬車，遊觀園林。」

佛告比丘：「彼天帝釋於三十三天為自在王，而常恭敬眾僧，亦常讚歎恭敬僧功德。汝等比丘正信非家，出家學道，亦當如是恭敬眾僧，亦當讚歎敬僧功德。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，阿修羅王興四種兵——象兵、馬兵、車兵、步兵。時，三十三天欲共鬥戰。時，天帝釋聞阿修羅王興四種兵——象兵、馬兵、車兵、步兵，來欲共戰。聞已，即告宿毗梨天子言：『阿公知不？阿修羅興四種兵——象兵、馬兵、車兵、步兵，欲與三十三天共戰。阿公可敕三十三天興四種兵——象兵、馬兵、車兵、步兵，與彼阿修羅共戰。』爾時，宿毗梨天子受帝釋教，還自天宮，慢緩寬縱，不勤方便。

「阿修羅眾已出在道路，帝釋聞已，復告宿毗梨天子：『阿公！阿修羅軍已在道路，阿公可速告令起四種兵與阿修羅戰。』宿毗梨天子受帝釋教已，即復還宮，懈怠寬縱。

དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ནས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཕྱོགས་ཀུན་གྱི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཟིན་པ་དང་། ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་གཤེགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཀྱང་རྟག་ཏུ་དགེ་འདུན་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་། དགེ་འདུན་ལ་གུས་པ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་འདུན་ལ་གུས་པར་བྱ་ཞིང་། དགེ་འདུན་ལ་གུས་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༤） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་དཔུང་བཞི་པོ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དཔུང་དང་། རྟའི་དཔུང་དང་། ཤིང་རྟའི་དཔུང་དང་། དཔུང་རྐང་ཐང་རྣམས་བསླངས་སོ། །དེའི་ཚེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བརྩམས་སོ། །དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་དཔུང་བཞི་པོ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དཔུང་དང་། རྟའི་དཔུང་དང་། ཤིང་རྟའི་དཔུང་དང་། དཔུང་རྐང་ཐང་རྣམས་བསླངས་ནས་གཡུལ་འགྱེད་པར་འོང་བ་ཐོས་ནས། ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུ་ལ་སྨྲས་པ། མེས་པོ་མཁྱེན་ནམ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་དཔུང་བཞི་པོ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དཔུང་དང་། རྟའི་དཔུང་དང་། ཤིང་རྟའི་དཔུང་དང་། དཔུང་རྐང་ཐང་རྣམས་བསླངས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསགྱི་ལྷ་རྣམས་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་འོང་ངོ་། །མེས་པོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་དཔུང་བཞི་པོ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དཔུང་དང་། རྟའི་དཔུང་དང་། ཤིང་རྟའི་དཔུང་དང་། དཔུང་རྐང་ཐང་རྣམས་བསླངས་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བསྒོ་བར་མཛོད་ཅིག །དེའི་ཚེ་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཀའ་ནོད་ནས་རང་གི་ལྷའི་ཕོ་བྲང་དུ་སོང་སྟེ་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་འབད་པ་མ་བྱས་སོ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ལམ་དུ་འོངས་ཟིན་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཐོས་ནས། སླར་ཡང་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུ་ལ་སྨྲས་པ། མེས་པོ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་རྣམས་ལམ་དུ་འོངས་ཟིན་གྱིས། མེས་པོས་མྱུར་དུ་དཔུང་བཞི་པོ་བསླངས་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བསྒོ་བར་མཛོད་ཅིག །ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཀའ་ནོད་ནས། སླར་ཡང་ཕོ་བྲང་དུ་སོང་སྟེ་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་ལྷོད་པར་བྱས་སོ།

「時，阿修羅王軍已垂至，釋提桓因聞阿修羅軍已在近路，復告宿毗梨天子：『阿公知不？阿修羅軍已在近路，阿公！速告諸天起四種兵。』

「時，宿毗梨天子即說偈言：

「『若有不起處，　　無為安隱樂， 　　得如是處者，　　無作亦無憂。 　　當與我是處，　　令我得安隱。』

「爾時，帝釋說偈答言：

「『若有不起處，　　無為安隱樂， 　　若得是處者，　　無作亦無憂。 　　汝得是處者，　　亦應將我去。』

「宿毗梨天子復說偈言：

「『若處無方便，　　不起安隱樂， 　　若得彼處者，　　無作亦無憂。 　　當與我是處，　　令我得安隱。』

「時，天帝釋復說偈答言：

「『若處無方便，　　不起安隱樂， 　　若人得是處，　　無作亦無憂。 　　汝得是處者，　　亦應將我去。』

「宿毗梨天子復說偈言：

「『若處不放逸，　　不起安隱樂， 　　若人得是處，　　無作亦無憂。 　　當與我是處，　　令得安隱樂。』

「時，天帝釋復說偈言：

「『若處不放逸，　　不起安隱樂， 　　若人得是處，　　無作亦無憂。 　　汝得是處者，　　亦應將我去。

དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་དམག་ཉེ་བར་འོངས་ཟིན་པ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་ལམ་ཉེ་བར་འོངས་པ་ཐོས་ནས། སླར་ཡང་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུ་ལ་སྨྲས་པ། མེས་པོ་མཁྱེན་ནམ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་ལམ་ཉེ་བར་འོངས་ཟིན་པས། མེས་པོས་མྱུར་དུ་ལྷ་རྣམས་ལ་དཔུང་བཞི་པོ་བསླང་བར་བསྒོ་བར་མཛོད་ཅིག ། དེའི་ཚེ་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མི་ལྡང་གནས་ཡོད་ན། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་བདེ་བ་དང་། ། གནས་དེ་འདྲ་བ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། དེ་འདྲའི་གནས་ནི་བདག་ལ་སྩོལ། །བདག་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བར་མཛོད། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མི་ལྡང་གནས་ཡོད་ན། །འདུས་མ་བྱས་ཤིང་བདེ་བ་དང་། ། གནས་དེ་འདྲ་བ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་དེ་ཐོབ་ན་ནི། །བདག་ཀྱང་དེ་རུ་ཁྲིད་པར་རིགས། ། ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཐབས་མེད་གནས་ཡོད་ན། །མི་ལྡང་བདེ་བ་ཉིད་དུ་གནས། ། གནས་དེ་འདྲ་བ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། དེ་འདྲའི་གནས་ནི་བདག་ལ་སྩོལ། །བདག་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བར་མཛོད། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཐབས་མེད་གནས་ཡོད་ན། །མི་ལྡང་བདེ་བ་ཉིད་དུ་གནས། ། གང་ཞིག་གནས་དེ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་དེ་ཐོབ་ན་ནི། །བདག་ཀྱང་དེ་རུ་ཁྲིད་པར་རིགས། ། ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བག་མེད་གནས་ཡོད་ན། །མི་ལྡང་བདེ་བ་ཉིད་དུ་གནས། ། གང་ཞིག་གནས་དེ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། དེ་འདྲའི་གནས་ནག་ལ་སྩོལ། །བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་མཛོད། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བག་མེད་གནས་ཡོད་ན། །མི་ལྡང་བདེ་བ་ཉིད་དུ་གནས། ། གང་ཞིག་གནས་དེ་ཐོབ་གྱུར་ན། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་དེ་ཐོབ་ན་ནི། །བདག་ཀྱང་དེ་རུ་ཁྲིད་པར་རིགས།;

』

「宿毗梨復說偈言：

「『懶惰無所起，　　不知作已作， 　　行欲悉皆會，　　當與我是處。』

「時，天帝釋復說偈言：

「『懶惰無所起，　　得究竟安樂， 　　汝得彼處者，　　亦應將我去。』

「宿毗梨天子復說偈言：

「『無事亦得樂，　　無作亦無憂， 　　若與我是處，　　令我得安樂。』

「天帝釋復說偈言：

「『若見若復聞，　　眾生無所作， 　　汝得是處者，　　亦應將我去。 　　汝若畏所作，　　不念于有為， 　　但當速凈除，　　涅槃之徑路。』

「時，宿毗梨天子嚴四兵——象兵、馬兵、車兵、步兵，與阿修羅戰，摧阿修羅眾，諸天得勝，還歸天宮。」

佛告諸比丘：「釋提桓因興四種兵，與阿修羅戰，精勤得勝。諸比丘！釋提桓因於三十三天為自在王，常以精勤方便，亦常讚歎精勤之德。汝等比丘正信非家，出家學道，當勤精進，讚歎精勤。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有一聚落，有諸仙人于聚落邊空閑處住止。

ཉལ་བྱེད་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེ་ལོས་ཅི་ཡང་མི་ལྡང་ཞིང་། །བྱས་དང་མ་བྱས་མི་ཤེས་ཏེ། ། འདོད་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་འཛོམས་པ། །དེ་འདྲའི་གནས་ནི་བདག་ལ་སྩོལ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེ་ལོས་ཅི་ཡང་མི་ལྡང་ཞིང་། །མཐར་ཐུག་བདེ་བ་ཐོབ་འགྱུར་ན། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་དེ་ཐོབ་ན་ནི། །བདག་ཀྱང་དེ་རུ་ཁྲིད་པར་རིགས། ། ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བྱ་བ་མེད་ཀྱང་བདེ་བ་ཐོབ། །བྱ་མེད་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར། ། གལ་ཏེ་གནས་འདི་བདག་ལ་སྩོལ། །བདག་ནི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་མཛོད། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་མཐོང་དང་ཐོས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་བྱ་བ་མེད་པ་ན། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་དེ་ཐོབ་ན་ནི། །བདག་ཀྱང་དེ་རུ་ཁྲིད་པར་རིགས། ། གལ་ཏེ་བྱ་བ་ལ་འཇིགས་ཤིང་། །འདུས་བྱས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ན། ། མྱུར་དུ་རྣམ་པར་དག་བྱ་བ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ་ཉིད་དོ། ། དེའི་ཚེ་ཉལ་བྱེད་ཀྱི་བུ་ལྷའི་བུས་དཔུང་བཞི་པོ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དཔུང་དང་། རྟའི་དཔུང་དང་། ཤིང་རྟའི་དཔུང་དང་། དཔུང་རྐང་ཐང་རྣམས་བསླངས་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་བཤམས་པས། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་བཅོམ་སྟེ་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ནས་ལྷའི་ཕོ་བྲང་དུ་ལོག་གོ ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དཔུང་བཞི་པོ་བསླངས་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་བཤམས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག །བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ནས་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཐབས་ལ་གནས་ཤིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང་། བརྩོན་འགྲུས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༥） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན། གྲོང་ཞིག་ན་དྲང་སྲོང་རྣམས་གྲོང་གི་ཉེ་འཁོར་གྱི་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་སོ།

「時，有諸天、阿修羅去聚落不遠，對陣戰鬥。

「爾時，毗摩質多羅阿修羅王除去五飾，脫去天冠，卻傘蓋，除劍刀，屏寶拂，脫革屣，至彼仙人住處，入于門內，周向看視，不顧眄諸仙人，亦不問訊。看已，還出。

「時，有一仙人遙見毗摩質多羅阿修羅王除去五飾入園，看已，還出。見已，語諸仙人言：『此何等人？有不調伏色，不似人形，非威儀法，似田舍兒，非長者子，除去五飾，入于園門，高視觀看，亦不顧眄問訊諸仙人。』有一仙人答言：『此是毗摩質多羅阿修羅王，除去五飾，觀看而去。』彼仙人言：『此非賢士，不好不善，非賢非法，除去五飾，來入園門，看已，還去，亦不顧眄問訊諸仙人。以是故，當知天眾增長，阿修羅損減。』

「時，釋提桓因除去五飾，入仙人住處，與諸仙人面相問訊慰勞，然後還出。

「復有仙人見天帝釋除去五飾，入于園門，周遍問訊。見已，問諸仙人：『此是何人？入于園林，有調伏色，有可適人色，有威儀色，非田舍兒，似族姓子，除去五飾，來入園門，周遍問訊，然後還出。』有仙人答言：『此是天帝釋，除去五飾，來入園門，周遍問訊，然後還去。

དེའི་ཚེ་གྲོང་དང་མི་རིང་བར་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གཡུལ་བཤམས་ཏེ་འཐབ་པར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་རྒྱན་ལྔ་པོ་བསལ་ཏེ། ལྷའི་ཅོད་པན་ཕུད། གདུགས་བསལ། རལ་གྲི་དང་མཚོན་ཆ་བཞག །རིན་པོ་ཆེའི་རྔུལ་གཟན་བསལ། ཀོ་ལྷམ་ཕུད་དེ། དྲང་སྲོང་རྣམས་གནས་པའི་གནས་སུ་སོང་ནས། སྒོའི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ནས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་འདྲི་རྨེད་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་བལྟས་ནས་ཕྱིར་སོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་ཞིག་གིས་ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྒྱན་ལྔ་བསལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་ཞུགས་ཏེ། བལྟས་ནས་ཕྱིར་འོང་བ་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས། མཐོང་སྟེ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། འདི་ནི་སུ་ཞིག་ཡིན། དུལ་བ་མ་ཡིན་པའི་མདོག་ཅན། མི་ཡི་གཟུགས་དང་མི་འདྲ་བ། སྤྱོད་ལམ་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པ། ཞིང་པའི་ཁྱེའུ་འདྲ་བ། ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་མ་ཡིན་པ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ནས། གཟེངས་བསྟོད་དེ་བལྟས་ནས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་བལྟ་བ་དང་འདྲི་རྨེད་ཀྱང་མི་བྱེད། དྲང་སྲོང་གཅིག་གིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཡིན་ཏེ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ནས་བལྟས་ཏེ་སོང་ངོ་། །དྲང་སྲོང་དེས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན། བཟང་པོ་མ་ཡིན། དམ་པ་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ཏེ། བལྟས་ནས་སོང་ཡང་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་བལྟ་བ་དང་འདྲི་རྨེད་མི་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ལྷའི་ཚོགས་འཕེལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཉམས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ་དྲང་སྲོང་རྣམས་གནས་པའི་གནས་སུ་སོང་ནས། དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་འདྲི་རྨེད་བྱས་ཤིང་ངལ་བསོས་ནས་ཕྱིར་སོང་ངོ་། ཡང་དྲང་སྲོང་གཞན་ཞིག་གིས་བརྒྱ་བྱིན་རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ནས་ཏུ་འདྲི་རྨེད་བྱེད་པ་མཐོང་ནས། མཐོང་སྟེ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལ་དྲིས་པ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འོངས་པ། དུལ་བའི་མདོག་ཅན། སྐྱེ་བོ་མགུ་བའི་མདོག་ཅན། སྤྱོད་ལམ་གྱི་མདོག་ཅན། ཞིང་པའི་ཁྱེའུ་མ་ཡིན་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདྲ་བ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ནས། ཀུན་ཏུ་འདྲི་རྨེད་བྱས་ཏེ་སོང་བ་པོ་འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། དྲང་སྲོང་གིས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཡིན་ཏེ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་འདྲི་རྨེད་བྱས་ནས་སོང་ངོ་།

』彼仙人言：『此是賢士，善好真實威儀法，除去五飾，來入園門，周遍問訊，然後還去，以是當知天眾增長，阿修羅眾損減。』

「時，毗摩質多羅阿修羅王聞仙人稱歎諸天，聞已，瞋恚熾盛。

「時，彼空處仙人聞阿修羅王瞋恚熾盛，往詣毗摩質多羅阿修羅王所，而說偈言：

「『仙人故來此，　　求乞施無畏， 　　汝能施無畏，　　賜牟尼恩教。』

「毗摩質多羅以偈答言：

「『于汝仙人所，　　無有施無畏， 　　違背阿修羅，　　習近帝釋故。 　　於此諸無畏，　　當遺以恐怖。』

「仙人復說偈言：

「『隨行殖種子，　　隨類果報生， 　　來乞于無畏，　　遺之以恐怖。 　　當獲無盡畏，　　施畏種子故。』

「時，諸仙人于毗摩質多羅阿修羅王面前說咒已，凌虛而逝。

「即於是夜，毗摩質多羅阿修羅王心驚三起，眠中聞惡聲言：『釋提桓因興四種兵，與阿修羅戰！』驚覺恐怖，慮戰必敗，退走而還阿修羅宮。

「時，天帝釋敵退得勝已，詣彼空閑仙人住處，禮諸仙人足已，退于西面諸仙人前，東向而坐。

「時，東風起，有異仙人即說偈言：

「『今此諸牟尼，　　出家來日久， 　　腋下流汗臭，　　莫順坐風下。

དྲང་སྲོང་དེས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྟེ། བཟང་པོ་དང་བདེན་པ་དང་སྤྱོད་ལམ་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ། རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་སྒོར་འོངས་ནས་ཀུན་ཏུ་འདྲི་རྨེད་བྱས་ཏེ་སོང་བས། དེའི་ཕྱིར་ལྷའི་ཚོགས་འཕེལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ཉམས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཐོས་ནས། ཐོས་མ་ཐག་ཁྲོ་བ་རབ་ཏུ་འབར་བར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་དབེན་པ་ན་གནས་པའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲོ་བ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཐོས་ནས། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དྲང་སྲོང་འདིར་ནི་འོངས་གྱུར་པ། །མི་འཇིགས་སྦྱིན་པ་སློང་བར་འོངས། ། ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་སྦྱིན་ནུས་ན། །ཐུབ་པ་ལ་ནི་བཀའ་དྲིན་སྩོལ། ། ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་དྲང་སྲོང་ཡིན་མོད་ཀྱི། །མི་འཇིགས་སྦྱིན་པ་མེད་པ་སྟེ། ། ལྷ་མ་ཡིན་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་ནས། །བརྒྱ་བྱིན་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར། ། མི་འཇིགས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །འཇིགས་པ་ཉིད་དུ་གཏོང་བར་བྱ། ། དྲང་སྲོང་གིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ས་བོན་བཏབ་པ་བཞིན། །རིགས་བཞིན་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་འགྱུར། ། མི་འཇིགས་སློང་བར་འོངས་པ་ལ། །འཇིགས་པ་ཉིད་དུ་གཏོང་བ་ན། ། འཇིགས་པའི་ས་བོན་བཏབ་པའི་ཕྱིར། །འཇིགས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པར་འཐོབ། ། དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱི་མདུན་དུ་སྔགས་བརྗོད་ནས། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ཏེ་སོང་ངོ་། མཚན་མོ་དེ་ཉིད་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱི་སེམས་ལན་གསུམ་དུ་འཁྲུགས་ཏེ། གཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་སྒྲ་ངན་པ་ཐོས་པ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དཔུང་བཞི་པོ་བསླངས་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་དོ་ཞཟེར་བ་ཐོས་ནས། སད་དེ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པས་གཡུལ་ངེས་པར་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་སོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་ནས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏེ། དབེན་པ་ན་གནས་པའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་སོང་ནས། དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ནུབ་ཕྱོགས་སུ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཤར་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་འཁོད་དོ། དེའི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རླུང་ལངས་པ་དང་། དྲང་སྲོང་གཞན་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་ཐུབ་པ་འདི་དག་ནི། །རབ་བྱུང་ཡུན་རིང་ལོན་པ་སྟེ། ། མཆན་ཁུང་རྔུལ་ནི་དྲི་ང་བས། །རླུང་གི་འོག་ཏུ་མི་བཞུགས་ཤིག །;

千眼可移坐，　　此臭難可堪。』

「時，天帝釋說偈答言：

「『種種眾香華，　　結以為華鬘， 　　今之所聞香，　　其香復過是， 　　寧久聞斯香，　　未曾生厭患。』」

佛告諸比丘：「彼天帝釋於三十三天為自在王，恭敬出家人，亦常讚歎出家人，亦常讚歎恭敬之德。汝等比丘正信非家，出家學道，常應恭敬諸梵行者，亦當讚歎恭敬之德。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。時，天帝釋晨朝來詣佛所，稽首佛足，以帝釋神力，身諸光明遍照祇樹精舍。

時，釋提桓因說偈問佛言：

「為殺於何等，　　而得安隱眠？ 　為殺於何等，　　而得無憂畏？ 　為殺何等法，　　瞿曇所讚歎？」

爾時，世尊說偈答言：

「害兇惡瞋恚，　　而得安隱眠， 　害兇惡瞋恚，　　心得無憂畏。 　瞋恚為毒根，　　滅彼苦種子， 　滅彼苦種子，　　而得無憂畏。 　彼苦種滅故，　　賢聖所稱歎。」

爾時，釋提桓因聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一一七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

མིག་སྟོང་གནས་གཞན་བཞུགས་མོད་ཀྱི། །དྲི་ང་འདི་ནི་བཟོད་དཀའ་འོ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། སྣ་ཚོགས་དྲི་དང་མེ་ཏོག་གིས། །ཕྲེང་བར་བརྒྱུས་ནས་བཅིངས་པ་ཡང་། ། ད་ལྟ་དྲི་ནི་ཐོས་པ་འདི། །དེ་བས་ཀྱང་ནི་ལྷག་པར་གྱུར། ། དྲི་འདི་ཡུན་རིང་ཚོར་གྱུར་ཀྱང་། །སྐྱོ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱེད་ཅིང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། གུས་པ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་བསླབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱ་ཞིང་། གུས་པ་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༦） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་སྔ་དྲོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མཐུས་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཅི་ཞིག་བསད་ན་བདེ་བར་གཉིད། །ཅི་ཞིག་བསད་ན་མྱ་ངན་མེད། ། ཆོས་གང་བསད་པ་གཽ་ཏམ་ཡིས། །བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་མཛད་པ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་གསུངས་པ། གདུག་རྩུབ་ཁྲོ་བ་བསད་གྱུར་ན། །དེ་ཚེ་བདེ་བར་གཉིད་ལོག་འགྱུར། ། གདུག་རྩུབ་ཁྲོ་བ་བསད་གྱུར་ན། །སེམས་ལ་མྱ་ངན་མེད་པར་འག། ། ཁྲོ་བ་དུག་གི་རྩ་བ་སྟེ། །སྡུག་བསྔལ་ས་བོན་དེ་བཅོམ་ན། ། སྡུག་བསྔལ་ས་བོན་བཅོམ་པ་ཡིས། །མྱ་ངན་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། སྡུག་བསྔལ་ས་བོན་བཅོམ་པ་ནི། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། མངོན་པར་དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་། （༡༡༡༧） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།

爾時，世尊告諸比丘：「于月八日，四大天王敕遣大臣，案行世間：『為何等人供養父母、沙門、婆羅門，宗親尊重，作諸福德，見今世惡，畏後世罪，行施作福，受持齋戒，于月八日、十四日、十五日，及神變月，受戒布薩？』至十四日，遣太子下，觀察世間：『為何等人供養父母，乃至受戒布薩？』至十五日，四大天王自下世間，觀察眾生：『為何等人供養父母，乃至受戒布薩？』諸比丘！爾時，世間無有多人供養父母，乃至受戒布薩者。

「時，四天王即往詣三十三天集法講堂，白天帝釋：『天王當知，今諸世間，無有多人供養父母，乃至受戒布薩。』時，三十三天眾聞之不喜，轉相告語：『今世間人，不賢不善，不好不類，無真實行，不供養父母，乃至不受戒布薩。緣斯罪故，諸天眾減，阿修羅眾當漸增廣。』

「諸比丘！爾時，世間若復多人供養父母，乃至受戒布薩者，四天王至三十三天集法講堂，白天帝釋：『天王當知，今諸世間，多有人民供養父母，乃至受戒布薩。』時，三十三天心皆歡喜，轉相告語：『今諸世間，賢聖真實如法，多有人民供養父母，乃至受戒布薩。緣斯福德，阿修羅眾減，諸天眾增廣。』

「時，天帝釋知諸天眾皆歡喜已。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚེས་བརྒྱད་ཀྱི་ཉིན་པར་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པོས་བློན་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་བཏང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དུ་བཅུག་པ། མི་སུ་ཞིག་གིས་ཕ་མ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་དང་། གཉེན་བཤེས་བླ་མ་རྣམས་ལ་གུས་པ་དང་། བསོད་ནམས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དང་། ད་ལྟའི་སྡིག་པ་མཐོང་བ་དང་། ཕྱི་མའི་ཉེས་པས་འཇིགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་དང་། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པ་དང་། ཚེས་བརྒྱད་དང་། བཅུ་བཞི་དང་། བཅོ་ལྔ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ལ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པ་དང་། གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཡོད་དམ་མེད། ཚེས་བཅུ་བཞི་ལ་རྒྱལ་བུ་རྣམས་བཏང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ། མི་སུ་ཞིག་གིས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་དམ། ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པོ་རང་ཉིད་འཇིག་རྟེན་དུ་བབས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྟག་པ། སུ་ཞིག་གིས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་དམ། དགེ་སློང་དག །དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་མེད་དོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་ཆོས་ཀྱི་འདུན་ཁང་དུ་སོང་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་གསོལ་པ། ལྷའི་དབང་པོ་མཁྱེན་པར་མཛོད། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཚེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་ནི་བཟང་པོིན། དགེ་བ་མ་ཡིན། མཛེས་པ་མ་ཡིན། རིགས་པ་མ་ཡིན། བདེན་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པ། ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་མི་ལེན་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པ་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷའི་ཚོགས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞིང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། དགེ་སློང་དག །དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་ན། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་ཆོས་ཀྱི་འདུན་ཁང་དུ་སོང་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་གསོལ་པ། ལྷའི་དབང་པོ་མཁྱེན་པར་མཛོད། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་ན་འཕགས་པ་བདེན་པ་ཆོས་དང་མཐུན་པ་མི་མང་པོས་ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་བར་དུ་བྱེད་དོ། །བསོད་ནམས་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ཉམས་ཤིང་ལྷའི་ཚོགས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་པ་མཁྱེན་ཏོ།

即說偈言：

「『若人月八日，　　十四十五日， 　　及神變之月，　　受持八支齋。 　　如我所修行，　　彼亦如是修。』」

爾時，世尊告諸比丘：「彼天帝釋所說偈言：

「『若人月八日，　　十四十五日， 　　及神變之月，　　受持八支齋。 　　如我所修行，　　彼亦如是修。』

「此非善說。所以者何？彼天帝釋自有貪、恚、癡患，不脫生、老、病、死、憂、悲、惱、苦故。

「若阿羅漢比丘！諸漏已盡，所作已作，離諸重擔，斷諸有結，心善解脫，說此偈言：

「『若人月八日，　　十四十五日， 　　及神變之月，　　受持八支齋。 　　如我所修行，　　彼亦如是修。』

「如是說者，則為善說。所以者何？阿羅漢比丘離貪、恚、癡，已脫生、老、病、死、憂、悲、惱、苦，是故此偈則為善說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ཚེས་བརྒྱད་ཉིན་དང་ནི། །བཅུ་བཞི་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་མོ་དང་། ། ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བའི་དུས་རྣམས་སུ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྙེན་གནས་བསྲུང་། ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་སྤྱད་པ་བཞིན། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ཚེས་བརྒྱད་ཉིན་དང་ནི། །བཅུ་བཞི་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་མོ་དང་། ། ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བའི་དུས་རྣམས་སུ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྙེན་གནས་བསྲུང་། ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་སྤྱད་པ་བཞིན། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ། འདི་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྒྱ་བྱིན་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་ནད་དང་བཅས་པ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་ལས་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་དགེ་སློང་ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཚེས་བརྒྱད་ཉིན་དང་ནི། །བཅུ་བཞི་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་མོ་དང་། ། ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བའི་དུས་རྣམས་སུ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྙེན་གནས་བསྲུང་། ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་སྤྱད་པ་བཞིན། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་སྤྱོད་པར་འགྱུར། ། འདི་ལྟར་སྨྲས་ན་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགྲ་བཅོམ་པའི་དགེ་སློང་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱསིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༨） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，毗摩質多羅阿修羅王疾病困篤，往詣釋提桓因所，語釋提桓因言：『憍尸迦！當知我今疾病困篤，為我療治，令得安隱！』釋提桓因語毗摩質多羅阿修羅言：『汝當授我幻法，我當療治汝病，令得安隱。』毗摩質多羅阿修羅語帝釋言：『我當還問諸阿修羅眾，聽我者，當授帝釋阿修羅幻法。』

「爾時，毗摩質多羅阿修羅即往至諸阿修羅眾中，語諸阿修羅言：『諸人當知，我今疾病困篤，往詣釋提桓因所，求彼治病。彼語我言：「汝能授我阿修羅幻法者，當治汝病，令得安隱。」我今當往為彼說阿修羅幻法。』

「時，有一詐偽阿修羅語毗摩質多羅阿修羅：『其彼天帝釋質直好信不虛偽，但語彼言：「天王！此阿修羅幻法，若學者，令人墮地獄，受罪無量百千歲。」彼天帝釋必當息意，不復求學，當言：「汝去！令汝病差，可得安隱！」』

「時，毗摩質多羅阿修羅復往帝釋所，說偈白言：

「『千眼尊天王，　　阿修羅幻術， 　　皆是虛誑法，　　令人墮地獄。 　　無量百千歲，　　受苦無休息。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ནས། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྨྲས་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ ང་ནི་ད་ལྟ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པས། ང་ལ་སྨན་དཔྱད་མཛད་དེ་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་སྒྱུ་མའི་ཆོས་བསྟན་ན། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ནད་གསོས་ཏེ་བདེ་བར་བྱའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྨྲས་པ། ངས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ལ་དྲིས་ཏེ། དེ་དག་གིས་གནང་ན་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་སུ་སོང་སྟེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ང་ནི་ད་ལྟ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ནས། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་ནད་གསོ་བར་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། །དེས་ང་ལ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་བསྟན་ན། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ནད་གསོས་ཏེ་བདེ་བར་བྱའོ། །ད་ང་སོང་ནས་དེ་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གིས་ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་ལ་སྨྲས་པ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དེ་ནི་དྲང་པོ་ཞིང་དད་པ་ལ་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པས། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག །ལྷའི་དབང་པོ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་འདི་ནི་སུས་བསླབས་ཀྱང་དམྱལ་བར་ལྟུང་སྟེ། ལོ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསམ་པ་བཞག་སྟེ་སློབ་པར་མི་འདོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། སོང་ིག །ཁྱོད་ཀྱི་ནད་སོས་ཏེ་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་སླར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། མིག་སྟོང་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་ཁྱོད། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ནི། ། ཐམས་ཅད་རྫུན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། །འགྲོ་བ་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་བྱེད། ། ལོ་ནི་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་མེད་དུ། །སྡུག་བསྔལ་མེད་མཚམས་མྱོང་བར་འགྱུར། །

』

「時，天帝釋語毗摩質多羅阿修羅言：『止！止！如是幻術，非我所須，汝且還去，令汝身病寂滅休息，得力安隱！』」

佛告諸比丘：「釋提桓因於三十三天為自在王，長夜真實，不幻不偽，賢善質直。汝等比丘正信非家，出家學道，亦應如是不幻不偽，賢善質直，當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一一九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「時，有天帝釋及鞞盧阇那子婆稚阿修羅王，有絕妙之容，于晨朝時，俱詣佛所，稽首佛足，退坐一面。時，天帝釋及鞞盧阇那子婆稚阿修羅王，身諸光明，普照祇樹給孤獨園。」

爾時，鞞盧阇那阿修羅王說偈白佛：

「人當勤方便，　　必令利滿足， 　是利滿足已，　　何須複方便。」

時，天帝釋復說偈言：

「若人勤方便，　　必令利滿足， 　是利滿足已，　　修忍無過上。」

說是偈已，俱白佛言：「世尊！何者善說？」世尊告言：「汝等所說，二說俱善。」

然今汝等復聽我說。

「一切眾生類，　　悉皆求己利， 　彼彼諸眾生，　　各自求所應。

དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་ཐགས་བཟང་རིས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་ཀད་མ་ཟེར། དེ་ཀད་མ་ཟེར། དེ་འདྲའི་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ནི་ང་ལ་མི་དགོས་སོ། །ཁྱོད་ནི་སོང་ཞིག །ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ནད་ཞི་ཞིང་ངལ་སོས་ཏེ་སྟོབས་དང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཀྱང་། ཡུན་རིང་པོར་བདེན་པ་དང་། སྒྱུ་མེད་པ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། བཟང་པོ་དང་། དྲང་པོར་གནས་སོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མེད་པ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། བཟང་པོ་དང་། དྲང་པོར་གནས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༡༩） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་དང་བེའུ་ལུ་ཙ་ནའི་བུ་ཕ་ཞི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མཛེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། སྔ་དྲོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་དང་བེའུ་ལུ་ཙ་ནའི་བུ་ཕ་ཞི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་བེའུ་ལུ་ཙ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱསོལ་པ། མི་ཡིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་ན། །ངེས་པར་ཕན་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ། ཕན་པ་དེ་ནི་རྫོགས་གྱུར་ནས། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བྱ་དགོས་སམ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་ན། །ངེས་པར་ཕན་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ། ཕན་པ་དེ་ནི་རྫོགས་གྱུར་ནས། །བཟོད་པ་ལས་ནི་ལྷག་པ་མེད། ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས། གཉིས་ཀས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སུ་ཞིག་གིས་ལེགས་པར་སྨྲས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་གཉིས་ཀ་ལེགས་སོ། འོན་ཀྱང་ད་ང་ཡིས་སྨྲས་པ་ཡང་ཉོན་ཅིག ། སེམས་ཅན་རིགས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །རང་གི་དོན་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ། ། སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གིས། །རང་རང་རིགས་པ་འཚོལ་བར་བྱེད། །

世間諸和合，　　及與第一義， 　當知世和合，　　則為非常法。 　若人勤方便，　　必令利滿足， 　是利滿足已，　　修忍無過上。」

爾時，天帝釋及鞞盧阇那子婆稚阿修羅王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

爾時，世尊告諸比丘：「釋提桓因於三十三天為自在王，修行于忍，讚歎于忍。汝等比丘正信非家，出家學道，亦應如是修行于忍，讚歎于忍！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一二〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有天帝釋白佛言：『世尊！我今受如是戒：「乃至佛法住世，盡其形壽，有惱我者，要不反報加惱于彼。」』時，毗摩質多羅阿修羅王聞天帝釋受如是戒：『乃至佛法住世，盡其形壽，有惱我者，我不反報加惱于彼。』聞已，執持利劍，逆道而來。

「時，天帝釋遙見毗摩質多羅阿修羅王執持利劍，逆道而來，即遙告言：『阿修羅！住！縛汝勿動！』

「毗摩質多羅阿修羅王即不得動，語帝釋言：『汝今豈不受如是戒：「若佛法住世，盡其形壽，有惱我者，必不還報。」耶？』天帝釋答言：『我實受如是戒，但汝息住受縛。

འཇིག་རྟེན་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། །དོན་དམ་དང་པོ་ཉིད་དང་ནི། ། འཇིག་རྟེན་འདུས་པ་གང་ཡིན་པ། །མི་རྟག་ཆོས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། ། གང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་བྱེད་ན། །ངེས་པར་ཕན་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར། ། ཕན་པ་དེ་ནི་རྫོགས་གྱུར་ནས། །བཟོད་པ་ལས་ནི་ལྷག་པ་མེད། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་དང་བེའུ་ལུ་ཙ་ནའི་བུ་ཕ་ཞི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། མངོན་པར་དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཀྱང་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་བཟོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་སྒོམ་ཞིང་བཟོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། （༡༡༢༠） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ད་ལྟ་བསླབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བླངས་ཏེ། ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ། སུས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕྱིར་གནོད་པའི་ལན་མི་འཇལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསླབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་བླངས་པ་ཐོས་ཏེ། ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ། སུས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕྱིར་གནོད་པའི་ལན་མི་འཇལ་ལོ་ཞེས་པ་ཐོས་ནས། རལ་གྲི་རྣོན་པོ་ཐོགས་ཏེ་ལམ་ལས་བཟློག་སྟེ་འོངས་སོ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་རལ་གྲི་རྣོན་པོ་ཐོགས་ཏེ་ལམ་ལས་བཟློག་སྟེ་འོངས་པ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་སྨྲས་པ། ལྷ་མ་ཡིན། སྡོད་ཅིག །ཁྱོད་མི་འགུལ་བར་བཅིངས་སོ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་འགུལ་བར་མ་ནུས་པར་གྱུར་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་བསླབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་བླངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ། སུས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕྱིར་གནོད་པའི་ལན་མི་འཇལ་ལོ་ཞེས་མ་བླངས་སམ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ངས་བདེན་པར་བསླབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བླངས་སོ། །འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཞི་བར་གནས་ཏེ་བཅིངས་སོ།

』阿修羅言：『今且放我！』帝釋答言：『汝若約誓不作亂者，然後放汝。』阿修羅言：『放我當如法作。』帝釋答言：『先如法作，然後放汝！』

「時，毗摩質多羅阿修羅王即說偈言：

「『貪慾之所趣，　　及瞋恚所趣， 　　妄語之所趣，　　謗毀賢聖趣。 　　我若嬈亂者，　　趣同彼趣趣。』

「釋提桓因復告言：『放汝令去，隨汝所安。』

「爾時，天帝釋令阿修羅王作約誓已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：『世尊！我于佛前受如是戒：「乃至佛法住世，盡其形壽，有惱我者，我不反報。」毗摩質多羅阿修羅王聞我受戒，手執利劍，隨路而來。我遙見已，語言：「阿修羅！住！住！縛汝勿動！」彼阿修羅言：「汝不受戒耶？」我即答言：「我實受戒，且汝今住，縛汝勿動。」彼即求脫，我告彼言：「若作約誓不作亂者，當令汝脫。」阿修羅言：「且當放我，當說約誓。」我即告言：「先說約誓，然後放汝。」彼即說偈，作約誓言：

「『貪慾之所趣，　　及瞋恚所趣， 　　妄語之所趣，　　謗毀賢聖趣， 　　我若作嬈亂，　　趣同彼趣趣。』

「『如是。

ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་བདག་གྲོལ་བར་མཛོད་ཅིག །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དམ་བཅས་ཏེ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་མི་བྱེད་ན་དེའི་འོག་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་གྲོལ་ན་ཆོས་བཞིན་དུ་བྱའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། སྔོན་ལ་ཆོས་བཞིན་དུ་གྱིས་ཤིག །དེའི་འོག་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་འགྲོ་བ་དང་། །ཁྲོ་བས་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་དང་། ། རྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་འགྲོ་བ་དང་། །འཕགས་པ་སྨོད་པའི་འགྲོ་བ་རུ། ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་གནོད་བྱས་ན། །དེ་དག་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ། ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སླར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་གྲོལ་བར་བྱས་ཀྱིས་སོང་ཞིག །ཅི་བདེ་བར་གྱིས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་དམ་བཅའ་བྱེད་དུ་བཅུག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བསླབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་བླངས་ཏེ། ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ། སུས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བདག་གིས་ཕྱིར་ལན་མི་འཇལ་ལོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཀྱིས་བདག་གིས་བསླབ་པ་བླངས་པ་ཐོས་ནས། རལ་གྲི་རྣོན་པོ་ཐོགས་ཏེ་ལམ་དུ་འོངས་སོ། །བདག་གིས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས་སྨྲས་པ། ལྷ་མ་ཡིན། སྡོད་ཅིག །སྡོད་ཅིག །ཁྱོད་མི་འགུལ་བར་བཅིངས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་དེས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བསླབ་པ་མ་བླངས་སམ། བདག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་བདེན་པར་བསླབ་པ་བླངས་སོ། །ད་ལྟ་ཁ་སྡོད་ཅིག །མི་འགུལ་བར་བཅིངས་སོ། །དེས་གྲོལ་བར་གསོལ་བ་དང་། བདག་གིས་དེ་ལ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དམ་བཅས་ཏེ་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་མི་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱོད་གྲོལ་བར་བྱའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་བདག་གྲོལ་བར་མཛོད། དམ་བཅའ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བདག་གིས་དེ་ལ་སྨྲས་པ། སྔོན་ལ་དམ་བཅའ་བརྗོད་ཅིག །དེའི་འོག་ཏུ་ཁྱོད་གྲོལ་བར་བྱའོ། །དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དམ་བཅས་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་འགྲོ་བ་དང་། །ཁྲོ་བས་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་དང་། ། རྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་འགྲོ་བ་དང་། །འཕགས་པ་སྨོད་པའི་འགྲོ་བ་རུ། ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་འཁྲུག་བྱས་ན། །དེ་དག་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ། ། དེ་ལྟར་རོ།

世尊！我要彼阿修羅王令說約誓，為是法不？彼阿修羅復為嬈亂不？』

「佛告天帝釋：『善哉！善哉！汝要彼約誓，如法不違，彼亦不復敢作嬈亂。』爾時，天帝釋聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。」

爾時，世尊告諸比丘：「彼天帝釋於三十三天為自在王，不為嬈亂，亦常讚歎不嬈亂法。汝等比丘正信非家，出家學道，亦應如是行不嬈亂，亦當讚歎不擾亂法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

雜阿含經卷第四十 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十一

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一二一）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園。時，有眾多釋氏來詣佛所，稽首禮足，退坐一面。

爾時，世尊告諸釋氏：「汝等諸瞿曇！於法齋日及神足月受持齋戒，修功德不？」

諸釋氏白佛言：「世尊！我等於諸齋日有時得受齋戒，有時不得；于神足月有時齋戒，修諸功德，有時不得。」

佛告諸釋氏：「瞿曇！汝等不獲善利，汝等是憍慢者、煩惱人、憂悲人、惱苦人。

བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་དམ་བཅའ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ནི་ཆོས་ལྡན་ནམ། ལྷ་མ་ཡིན་དེས་སླར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་བྱེད་དམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལ་དམ་བཅའ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་ཞིང་མི་འགལ་ལ། དེས་ཀྱང་སླར་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་བྱེད་པའི་སྤོབས་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱ་བྱིན་དེ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་ཀྱང་རྣམ་པར་འཁྲུག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། རྣམ་པར་མི་འཁྲུག་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ཁྱེད་ཅག་དགེ་སློང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ལམ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་འཁྲུག་པར་སྤྱད་ཅིང་། རྣམ་པར་མི་འཁྲུག་པའི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་པའོ།། བཀའ་འགྱུར་ཆེན་མོ་པོད་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་གཅིག་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། （༡༡༢༡） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་མང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གཽ་ཏ་མ་ཁྱེད་ཅག་གསོ་སྦྱོང་གི་ཉིན་མོ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཟླ་བ་ལ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་ཞིང་བསོད་ནམས་སྒྲུབ་བམ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གསོ་སྦྱོང་གི་ཉིན་མོ་རྣམས་ལ་རེས་འགའ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་ཐུབ་ལ། རེས་འགའ་མི་ཐུབ་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཟླ་བ་ལ་རེས་འགའ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་ཅིང་བསོད་ནམས་སྒྲུབ་ཐུབ་ལ། རེས་འགའ་མི་ཐུབ་བོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གཽ་ཏ་མ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ལེགས་པའི་དོན་མ་ཐོབ་སྟེ། ཁྱེད་ཅག་ནི་ང་རྒྱལ་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་མི་དང་། སྡུག་བསྔལ་བའི་མི་རྣམས་ཡིན་ནོ།

何故於諸齋日或得齋戒，或不得？于神足月或得齋戒，作諸功德，或不得？諸瞿曇！譬人求利，日日增長，一日一錢，二日兩錢，三日四錢，四日八錢，五日十六錢，六日三十二錢。如是士夫日常增長，八日、九日乃至一月，錢財轉增廣耶？」

長者白佛：「如是，世尊！」

佛告釋氏：「云何？瞿曇！如是士夫錢財轉增，當得自然錢財增廣，復欲令我於十年中一向喜樂心樂，多住禪定，寧得以不？」

釋氏答言：「不也，世尊！」

佛告釋氏：「若得九年、八年、七年、六年、五年、四年、三年、二年、一年喜樂心樂，多住禪定以不？」

釋氏答言：「不也，世尊！」

佛告釋氏：「且置年歲，寧得十月、九月、八月乃至一月喜樂心樂，多住禪定以不？復置一月，寧得十日、九日、八日乃至一日一夜喜樂心樂，禪定多住以不？」

釋氏答言：「不也，世尊！」

佛告釋氏：「我今語汝，我聲聞中有直心者，不諂不幻，我于彼人，十年教化，以是因緣，彼人則能百千萬歲一向喜樂心樂，多住禪定，斯有是處！復置十年，若九年、八年乃至一年，十月、九月乃至一月，十日、九日乃至一日一夜，我教化，至其明旦，能令勝進。

ཅིའི་ཕྱིར་གསོ་སྦྱོང་གི་ཉིན་མོ་རྣམས་ལ་རེས་འགའ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་ཐུབ་ལ། རེས་འགའ་མི་ཐུབ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཟླ་བ་ལ་རེས་འགའ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་ཅིང་བསོད་ནམས་སྒྲུབ་ཐུབ་ལ། རེས་འགའ་མི་ཐུབ་བམ། གཽ་ཏ་མ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གིས་རྙེད་པ་འཚོལ་བ་ན་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕེལ་བར་གྱུར་ཏེ། ཉིན་དང་པོ་ལ་ཊཾ་ཀ་གཅིག །ཉིན་གཉིས་པ་ལ་ཊཾ་ཀ་གཉིས། ཉིན་གསུམ་པ་ལ་ཊཾ་ཀ་བཞི། ཉིན་བཞི་པ་ལ་ཊཾ་ཀ་བརྒྱད། ཉིན་ལྔ་པ་ལ་ཊཾ་ཀ་བཅུ་དྲུག །ཉིན་དྲུག་པ་ལ་ཊཾ་ཀ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་དེས་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕེལ་བར་བྱས་ཏེ། ཉིན་བརྒྱད་དང་། ཉིན་དགུ་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བར་དུ་ཊཾ་ཀ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རམ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གཽ་ཏ་མ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེས་ཊཾ་ཀ་ཇེ་མང་དུ་འཕེལ་བ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཊཾ་ཀ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན། ཁྱེད་ཅག་ལོ་བཅུའི་བར་དུ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགའ་བ་དང་སེམས་དགའ་བར་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རམ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ལོ་དགུ་དང་། བརྒྱད་དང་། བདུན་དང་། དྲུག་དང་། ལྔ་དང་། བཞི་དང་། གསུམ་དང་། གཉིས་དང་། གཅིག་གི་བར་དུ་དགའ་བ་དང་སེམས་དགའ་བ་ལ་བསྒོམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རམ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལོ་ཚིགས་རྣམས་བཞག་ནས། ཟླ་བ་བཅུའམ། དགུའམ། བརྒྱད་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བར་དུ་དགའ་བ་དང་སེབ་ལ་བསྒོམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རམ། ཡང་ན་ཟླ་བ་གཅིག་བཞག་ནས། ཉིན་བཅུའམ། དགུའམ། བརྒྱད་ནས་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་བར་དུ་དགའ་བ་དང་སེམས་དགའ་བ་ལ་བསྒོམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རམ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ད་ལྟ་ཁྱེད་ཅག་ལ་སྨྲས་ན། ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སེམས་དྲང་པོ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། སྒྱུ་མེད་པ་དག་ཡོད་དེ། ངས་མི་དེ་ལ་ལོ་བཅུའི་བར་དུ་བསྟན་པ་བྱས་པས། རྒྱུ་དེས་མི་དེས་ལོ་བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་བར་དུ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགའ་བ་དང་སེམས་དགའ་བར་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་པར་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་སྲིད་དོ། །ཡང་ན་ལོ་བཅུ་བཞག་སྟེ། ལོ་དགུའམ། བརྒྱད་ནས་ལོ་གཅིག་དང་། ཟླ་བ་བཅུའམ། དགུ་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་དང་། ཉིན་བཅུའམ། དགུ་ནས་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་བར་དུ་ངས་བསྟན་པ་བྱས་ན། སང་ཉི་མ་འཆར་བའི་བར་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་ནུས་སོ།

晨朝教化，乃至日暮，能令勝進，以是因緣，得百千萬歲一向喜樂心樂，多住禪定，成就二果，或斯陀含果、阿那含果，以彼士夫先得須陀洹故。」

釋氏白佛：「善哉！世尊！我從今日，于諸齋日當修齋戒，乃至八支，于神足月受持齋戒，隨力惠施，修諸功德。」

佛告釋氏：「善哉！瞿曇！為真實要。」

佛說此經已，時諸釋種聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一二二）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

時，有眾多釋氏集論議堂，作如是論議。時，有釋氏語釋氏難提：「我有時得詣如來，恭敬供養，有時不得；有時得親近供養知識比丘，有時不得，又復不知有諸智慧優婆塞，有餘智慧優婆塞、智慧優婆夷疾病困苦，復云何教化、教誡說法，今當共往詣世尊所，問如此義，如世尊教，當受奉行。」

爾時，難提與諸釋氏俱詣佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！我等諸釋氏集論議堂，作如是論議，有諸釋氏語我言：『難提！我等或時見如來，恭敬供養，或時不見，或時往見諸知識比丘，親近供養，或時不得……』」如是廣說，乃至「『如佛所教誡，當受奉行。

སྔ་དྲོ་བསྟན་པ་བྱས་ནས་ཉི་མ་ནུབ་པའི་བར་དུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་ནུས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ལོ་བྱེ་བ་འབུམ་གྱི་བར་དུ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དགའ་བ་དང་སེམས་དགའ་བར་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་ཤིང་། འབྲས་བུ་གཉིས་པ་སྟེ། སྐྱིད་བྱེད་ཀྱི་འབྲས་བུའམ། ཕྱིར་མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དེས་སྔོན་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ། །བདག་ཅག་དེ་རིང་ནས་གསོ་སྦྱོང་གི་ཉིན་མོ་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་བསྙེན་གནས་སྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞིང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཟླ་བ་ལ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ཏེ། ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་བསོད་ནམས་སྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གཽ་ཏ་མ། ལེགས་སོ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། ཤཱཀྱའི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། མངོན་པར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ། ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་། （༡༡༢༢） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་མང་པོ་འདུས་ནས་གཏམ་གླེང་བའི་ཁང་པར་འདི་ལྟ་བུའི་གཏམ་གླེང་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་དགའ་བྱེད་ལ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་རེས་འགའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གུས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འགྲོ་ནུས་ལ། རེས་འགའ་མི་ནུས། རེས་འགའ་གྲོགས་པོ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་བསྙེན་ཅིང་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འགྲོ་ནུས་ལ། རེས་འགའ་མི་ནུས་ཤིང་། ཡང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ན་བ་དང་སྡྔལ་བ་དག་ཅི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མི་ཤེས་པས། དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་ཆོས་བཤད་པར་བྱ། ད་བདག་ཅག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དོན་འདི་དག་ཞུ་བར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བླང་ཞིང་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་དགའ་བྱེད་ཤཱཀྱ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ཤཱཀྱ་རྣམས་འདུས་ནས་གཏམ་གླེང་བའི་ཁང་པར་འདི་ལྟ་བུའི་གཏམ་གླེང་བར་བྱེད་དེ། ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། དགའ་བྱེད། བདག་ཅག་རེས་འགའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ཞིང་གུས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་ནུས་ལ། རེས་འགའ་མི་མཐོང་། རེས་འགའ་གྲོགས་པོ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་ཉེ་བར་བསྙེན་ཅིང་མཆོད་པ་བྱེད་ནུས་ལ། རེས་འགའ་མི་ནུས་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བླང་ཞིང་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ།;

』我等今日請問世尊，若智慧優婆塞，有餘智慧優婆塞、優婆夷疾病困苦。云何教化、教誡說法？」

佛告難提：「若有智慧優婆塞，當詣余智慧優婆塞、優婆夷疾病困苦者所，以三種穌息處而教授之言：『仁者！汝當成就於佛不壞凈，於法、僧不壞凈。』以是三種穌息處而教授已，當復問言：『汝顧戀父母不？』彼若有顧戀父母者，當教令舍，當語彼言：『汝顧戀父母得活者，可顧戀耳，既不由顧戀而得活，用顧戀為？』彼若言不顧戀父母者，當嘆善隨喜，當復問言：『汝于妻子、奴僕、錢財諸物有顧念不？』若言顧念，當教令舍，如舍顧戀父母法；若言不顧念，嘆善隨喜，當復問言：『汝於人間五欲顧念以不？』若言顧念，當爲說言：『人間五欲惡露不凈，敗壞臭處，不如天上勝妙五欲。』教令舍離人間五欲，教令志願天上五欲。若復彼言心已遠離人間五欲，先已顧念天勝妙欲，嘆善隨喜，復語彼言：『天上妙欲無常、苦、空、變壞之法，諸天上有身勝天五欲。』若言已舍顧念天欲，顧念有身勝欲，嘆善隨喜，當復教言：『有身之慾，亦復無常、變壞之法，有行滅、涅槃、出離之樂，汝當舍離有身顧念，樂於涅槃寂滅之樂為上、為勝。』彼聖弟子已能捨離有身顧念，樂涅槃者，嘆善隨喜。

བདག་ཅག་གིས་དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ན་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་ཆོས་བཤད་པར་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགའ་བྱེད་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་ཞིག་ཡོད་ན། དེས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་བསྙེན་མ་ན་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། དབུགས་དབྱུང་བའི་གནས་གསུམ་གྱིས་གདམས་ངག་བྱ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དབུགས་དབྱུང་བའི་གནས་གསུམ་པོ་འདིས་གདམས་ངག་བྱས་ནས། དེ་ལ་ཡང་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་མ་ལ་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བ་ཡོད་དམ། གལ་ཏེ་དེས་ཕ་མ་ལ་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བ་ཡོད་ན། དེ་སྤང་བར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་མ་ལ་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བས་འཚོ་བར་འགྱུར་ན་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བར་བྱའོ། །ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བས་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་ན་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཕ་མ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་མི་བརྩེ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ལ་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་། བྲན་ཕོ་མོ་དང་། ནོར་དང་རྫས་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་དམ། གལ་ཏེ་ཆགས་པ་ཡོད་ཅེས་ཟེར་ན། ཕ་མ་ལ་ཆགས་ཤིང་བརྩེ་བ་སྤོང་བའི་ཆོས་བཞིན་དུ་སྤོང་བར་བསླབ་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མི་ཆགས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ལ་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་མི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་ཆགས་སམ། གལ་ཏེ་ཆགས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་ལྔ་ནི་མི་གཙང་བ་དང་སྙིགས་མ་དང་། རུལ་པ་དང་དྲི་ང་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ལྷའི་འདོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལྔ་དང་མི་འདྲའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། མི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་ལྔ་སྤོང་བར་བསླབ་ཅིང་། ལྷའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་སེམས་གཏོད་པར་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཡང་གལ་ཏེ་དེས་མི་ཡུལ་གྱི་འདོད་པ་ལྔ་ལས་སེམས་རིང་དུ་གྱུར་ཅིང་། སྔོན་ནས་ལྷའི་འདོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལྔ་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་ན། དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཡང་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། ལྷའི་འདོད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལྔ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ལུས་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེས་ལྷའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས། ལུས་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་ཆགས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཡང་དེ་ལ་གདམས་ངག་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ལྡན་པའི་འདོད་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་དང་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་འགག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ཡོད་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་ལུས་དང་ལྡན་པའི་ཆགས་པ་སྤངས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བའི་བདེ་བ་ནི་མཆོག་དང་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་འཕགས་པ་དེས་ལུས་དང་ལྡན་པའི་ཆགས་པ་སྤངས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་ན། དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ། །

「如是，難提！彼聖弟子先後次第教誡、教授，令得不起、涅槃，猶如比丘百歲壽命，解脫涅槃。」

佛說此經已，釋氏難提等聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一二三）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

時，有釋氏名曰菩提，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「善哉！世尊！我等快得善利，得為世尊親屬。」

佛告菩提：「莫作是語：『我得善利，得與世尊親屬故然。』菩提！所謂善利者，于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。是故，菩提！當作是學：『我當於佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就。』」

佛說此經已，釋氏菩提聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一二四）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

爾時，世尊告諸比丘：「若聖弟子得於佛不壞凈成就。時，若彼諸天先得於佛不壞凈戒成就因緣往生者，皆大歡喜，嘆言：『我以得於佛不壞凈成就因緣故，來生於此善趣天上。彼聖弟子今得於佛不壞凈成就，以是因緣，亦當復來生此善趣天中。』於法、僧不壞凈，聖戒成就亦如是說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། ཀྱི་ནན་ཏི་ལགས། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བ་དེས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མཛད་དེ། མི་སྐྱེ་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མཛད་པ་ནི། དཔེར་ན་དགེ་སློང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་ནོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། ཤཱཀྱའི་བུ་ནན་ཏི་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ༌།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ཞིག་སྟོན་པའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སྟོན་པའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སྟོན་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཀའ་དྲིན་ཆེ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་གིས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་རྙེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཉེན་དུ་གྱུར་པའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཞིག །བདག་གིས་ལེགས་པར་རྙེད་པ་རྙེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གཉེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ།། བྱང་ཆུབ། ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ།། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ། འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། ཤཱཀྱའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ༌།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གི་ཚེ་འཕགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་ན། དེའི་ཚེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་དགའ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ།། བདག་ཅག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུས་བདེ་འགྲོ་ལྷའི་གནས་འདིར་སྐྱེས་སོ།། འཕགས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱང་ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པས། རྒྱུ་དེས་ཕྱིས་ཀྱང་བདེ་འགྲོ་ལྷའི་གནས་འདིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།།

（一一二五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有四種須陀洹道分，親近善男子、聽正法、內正思惟、法次法向。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一二六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有四須陀洹分。何等為四？謂于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就，是名須陀洹分。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一二七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若有成就四法者，當知是須陀洹。何等為四？謂于佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就，是名四法成就者，當知是須陀洹。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

如不分別說，如是分別，比丘、比丘尼、式叉摩尼、沙彌、沙彌尼、優婆塞、優婆夷成就四法者，當知是須陀洹，一一經如上說。

（一一二八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有四沙門果。何等為四？謂須陀洹果、斯陀含果、阿那含果、阿羅漢果。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་ཡོད་དེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ནང་དུ་ཡང་དག་པར་སེམས་པ་དང༌། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཡན་ལག་བཞི་ཡོད་དོ།། བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཞིག་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། ཡང་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་ཕྱེ་ན། དགེ་སློང་དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་སློབ་མ་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། མདོ་རེ་རེ་བཞིན་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའོ།།

」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一二九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有四沙門果。何等為四？謂須陀洹果、斯陀含果、阿那含果、阿羅漢果。何等為須陀洹果？謂三結斷，是名須陀洹果。何等為斯陀含果？謂三結斷，貪、恚、癡薄，是名斯陀含果。何等為阿那含果？謂五下分結斷，是名阿那含果。何等為阿羅漢果？若彼貪慾永盡，瞋恚永盡，愚癡永盡，一切煩惱永盡，是名阿羅漢果。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若於彼處，有比丘經行於彼處，四沙門果中得一一果者，彼比丘盡其形壽，常念彼處。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

如經行處，如是住處、坐處、臥處，亦如是說。

如是比丘，如是比丘尼、式叉摩尼、沙彌、沙彌尼、優婆塞、優婆夷一一四經如上說。

（一一三一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「如四食於四大，眾生安立，饒益攝受。

སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའོ།། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ།། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ཆུང་བ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ།། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། འོག་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་ཀུན་སྦྱོར་ལྔ་སྤངས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ།། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་འདོད་ཆགས་གཏན་དུ་ཟད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་གཏན་དུ་ཟད་པ་དང༌། གཏི་མུག་གཏན་དུ་ཟད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་ཟད་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་གང་དུ་དགེ་སློང་ཞིག་འཆག་པའི་གནས་དེར། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དག་ལས་འབྲས་བུ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཐོབ་པར་གྱུར་ན། དགེ་སློང་དེས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་གནས་དེ་རྟག་ཏུ་དྲན་པར་བྱེད་དོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། ཇི་་འཆག་པའི་གནས་བཞིན་དུ། འདུག་པའི་གནས་དང༌། བཞུགས་པའི་གནས་དང༌། གཟིམས་པའི་གནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ།། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་བཞིན་དུ། དགེ་སློང་མ་དང༌། དགེ་སློབ་མ་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་ཚུལ་མ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ཀྱི་མདོ་བཞི་པོ་རེ་རེ་བཞིན་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ལྟར་ཟས་བཞི་པོ་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་ཤིང་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ།།

何等為四？謂摶食、觸食、意思食、識食。如是四種，福德潤澤、善法潤澤，安樂食。何等為四？謂于佛不壞凈成就，福德潤澤、善法潤澤、安樂食；法、僧不壞凈，聖戒成就，福德潤澤、善法潤澤、安樂食。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘……如上說。差別者：「于佛不壞凈成就，福德潤澤、善法潤澤、安樂食；於法不壞凈，于諸聞法可意愛念，聖戒成就，福德潤澤、善法潤澤、安樂食。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘……如上說。差別者：「于佛不壞凈成就者，福德潤澤、善法潤澤、安樂食；若法、若慳垢纏眾生所，心離慳垢眾多住，行解脫施，常施，樂於舍，等心行施，聖戒成就，福德潤澤、善法潤澤、安樂食。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘……如上說。

བཞི་གང་ཞེ་ན། ཟས་ཟན་དང༌། རེག་པའི་ཟས་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་སོ།། དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་དང༌། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་སོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ།། ཁྱད་པར་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་དང༌། ཆོས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་ཐོས་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་སོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ།། ཁྱད་པར་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་དང༌། ཆོས་དང༌། སེར་སྣའི་དྲི་མས་དཀྲིས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་སེམས་སེར་སྣའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ཞིང་མང་དུ་གནས་པ་དང༌། གཏོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་དང༌། གཏོང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། མཉམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང༌། འ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་སོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ།།

差別者：「如是四種福德潤澤、善法潤澤、安樂食，彼聖弟子功德果報不可稱量，得爾所福、爾所果報；然彼多福墮大功德積聚數，如前五河譬經說，乃至說偈。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，有四十天子，極妙之色，夜過晨朝，來詣佛所，稽首禮足，退坐一面。

爾時，世尊告諸天子：「善哉！善哉！諸天子！汝等成就於佛不壞凈，於法、僧不壞凈，聖戒成就？」

時，天子從座起，整衣服，稽首佛足，合掌白佛言：「世尊！我成就於佛不壞凈，緣此功德，身壞命終，今生天上。」

一天子白佛言：「世尊！我於法不壞凈成就，緣此功德，身壞命終，今生天上。」

一天子白佛言：「世尊！我于僧不壞凈成就，緣此功德，身壞命終，今生天上。」

一天子白佛言：「世尊！我于聖戒成就，緣此功德，身壞命終，今生天上。」

時，四十天子各于佛前自記說須陀洹果已，即沒不現。

ཁྱད་པར་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱིས་བརླན་པ་དང༌། དགེ་བས་བརླན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཟས་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་ཏེ། བསོད་ནམས་འདི་སྙེད་དང༌། འབྲས་བུ་འདི་སྙེད་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ།། འོན་ཀྱང་བསོད་ནམས་མང་པོ་དེ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོའི་ཕུང་པོའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་ཏེ། སྔོན་ཆུ་བོ་ལྔའི་དཔེའི་མདོ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ།། སྟོན་པས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་བཞི་བཅུ་ཁ་དོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ། མཚན་མོ་འདས་ནས་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སྟོན་པའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། ལེགས་སོ། ལྷའི་བུ་དག །ཁྱེད་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་རྣམས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་བཀལ་ནས། སྟོན་པའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སྟོན་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་འདིའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་པ་དང༌། ད་ལྟ་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ།། ལྷའི་བུ་གཅིག་གིས་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་ཆོས་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་འདིའི་རྒྱུས་ལཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་པ་དང༌། ད་ལྟ་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ།། ལྷའི་བུ་གཅིག་གིས་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་དགེ་འདུན་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་འདིའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་པ་དང༌། ད་ལྟ་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ།། ལྷའི་བུ་གཅིག་གིས་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་འདིའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་ནས་ཚེ་འཕོས་པ་དང༌། ད་ལྟ་ལྷའི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་བཞི་བཅུ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པའི་སྤྱན་སྔར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་བརྗོད་ཟིན་པ་དང༌། མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།།

如四十天子，如是四百天子、八百天子、十千天子、二十千天子、三十千天子、四十千天子、五十千天子、六十千天子、七十千天子、八十千天子，各于佛前自記說須陀洹果已，即沒不現。

（一一三六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國迦蘭陀竹園。

爾時，世尊告諸比丘：「當如月譬住，如新學，慚愧軟下，攝心斂形而入他家。如明目士夫臨深登峰，攝心斂形，難速前進。如是，比丘如月譬住，亦如新學，慚愧軟下，御心斂形而入他家。迦葉比丘如月譬住，亦如新學，慚愧軟下諸高慢，御心控形而入他家。如明目士夫臨深登峰，御心控形，正觀而進。」

佛告比丘：「于意云何？比丘為何等像類應入他家？」

諸比丘白佛言：「世尊是法根、法眼、法依，唯愿廣說！諸比丘聞已，當受奉行。」

佛告諸比丘：「諦聽，善思，當爲汝說。若有比丘於他家心不縛著貪樂，於他得利，他作功德，欣若在己，不生嫉想，亦不自舉，亦不下人。如是像類比丘應入他家。」

爾時，世尊以手捫摸虛空，告諸比丘：「我今此手，寧著空、縛空、染空不？」

比丘白佛：「不也，世尊！」

佛告比丘：「比丘之法常如是：不著、不縛、不染心而入他家。

ཇི་ལྟར་ལྷའི་བུ་བཞི་བཅུ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷའི་བུ་བཞི་བརྒྱ་དང༌། བརྒྱད་བརྒྱ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་གཅིག་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་ཉི་ཤུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་སུམ་ཅུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་བཞི་བཅུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་བདུན་ཅུ་དང༌། ཁྲི་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྣམས་ཀྱང་སྟོན་པའི་སྤྱན་སྔར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་བརྗོད་ཟིན་པ་དང༌། མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལྟར། དུས་གཅིག་ན། སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སློབ་མ་གསར་པ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁེངས་པ་མེད་ལ། སེམས་བསྡུས་ཤིང་དབང་པོ་བསྡམས་ནས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ།། དཔེར་ན་མིག་གསལ་བའི་སྐྱེས་བུས་གཡང་ས་དང་རི་རྩེར་འཛེག་པ་ན། སེམས་བསྡུས་ཤིང་དབང་པོ་བསྡམས་ནས་མྱུར་བར་མདུན་དུ་འགྲོ་བར་དཀའ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། སློབ་མ་གསར་པ་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁེངས་པ་མེད་ལ། སེམས་བསྡུས་ཤིང་དབང་པོ་བསྡམས་ནས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ།། དགེ་སློང་འོད་སྲུངས་ནི་ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ། སློབ་མ་གསར་པ་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ང་རྒྱལ་མཐོན་པོ་རྣམས་ཞི་བར་བྱས་ནས། སེམས་བསྡུས་ཤིང་དབང་པོ་བསྡམས་ནས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་གོ། དཔེར་ན་མིག་གསལ་བའི་སྐྱེས་བུས་གཡང་ས་དང་རི་རྩེར་འཛེག་པ་ན། སེམས་བསྡུས་ཤིང་དབང་པོ་བསྡམས་ནས། ཡང་དག་པར་བལྟས་ཏེ་མདུན་དུ་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དགེ་སློང་ཅི་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ། ཆོས་ཀྱི་མིག །ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ལགས་ན། ཞིབ་ཏུ་བཤད་དུ་གསོ དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་མངོན་པར་བསྟོད་པར་འགྱུར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ།། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སེམས་མ་ཆགས་ཤིང་འདོད་པ་མེད་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་དགེ་བ་བྱས་པ་ལ་བདག་ལ་ཡོད་པ་ལྟར་དགའ་ཞིང༌། ཕྲག་དོག་གི་བསམ་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། བདག་ཉིད་མཐོ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་གཞན་དམའ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱག་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་རེག་ཅིང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་གི་ལག་པ་འདིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཆགས་སམ། འཁྲིས་སམ། གོས་སམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་གི་ཆོས་ནི་རྟག་ཏུ་འདི་ལྟར། མ་ཆགས་པ། མ་འཁྲིས་པ། མ་གོས་པར་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ།།

唯迦葉比丘以不著、不縛、不染之心而入他家，於他得利及作功德，欣若在己，不生嫉想、不自舉、不下人，其唯迦葉比丘應入他家。」

爾時，世尊復以手捫摸虛空，告諸比丘：「于意云何？我今此手，寧著空、縛空、染空以不？」

諸比丘白佛言：「不也，世尊！」

佛告比丘：「其唯迦葉比丘心常如是，以不著、不縛、不染之心入於他家。」

爾時，世尊告諸比丘：「何等像類比丘應清凈說法？」

諸比丘白佛：「世尊是法根、法眼、法依，唯愿廣說！諸比丘聞已，當受奉行。」

佛告比丘：「諦聽，善思，當爲汝說。若有比丘作如是心為人說法：『何等人於我起凈信心，為本已當得供養衣被、飲食、臥具、湯藥。』如是說者，名不清凈說法。

「若複比丘為人說法，作如是念：『世尊顯現正法、律，離諸熾然，不待時節，即此現身，緣自覺知，正向涅槃，而諸眾生沉溺老、病、死、憂、悲、惱、苦，如此眾生聞正法者，以義饒益，長夜安樂。』以是正法因緣，以慈心、悲心、哀愍心、欲令正法久住心而為人說，是名清凈說法。唯迦葉比丘有如是清凈心為人說法，以如來正法、律，乃至令法久住心而為人說。

འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་གཅིག་པུས་མ་ཆགས་པ་དང་། མ་འབྲེལ་བ་དང་། མ་གོས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་ཅིང་། གཞན་གྱི་ཁེ་དང་དགེ་བ་བྱེད་པ་ལ་རང་ལ་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཕྲག་དོག་གི་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། རང་མི་བསྟོད་པ་དང་། གཞན་མི་སྨོད་པ་དེ་ནི་འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་གཅིག་པུ་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་འོས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱག་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་རེག་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། ང་ཡི་ལག་པ་འདིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཆགས་སམ། འབྲེལ་ལམ། གོས་སམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟར་མ་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་གཅིག་པུའི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་ལྟར་མ་ཆགས་པ་དང་། མ་འབྲེལ་བ་དང་། མ་གོས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་གོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་གང་འདྲ་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་འོས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མིག་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ལགས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་བཤད་དུ་གསོལ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་བཟུང་ཞིང་སྤྱོད་པར་བགྱིའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ།། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ་གཞན་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ན། མི་སུ་ཞིག་གིས་ང་ལ་དད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེས་ནས་གོས་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། མལ་ཆ་དང་། སྨན་གྱི་མཆོད་པ་འབུལ་བར་འགྱུར་སྙམ་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ།། ཡང་དགེ་སློང་གང་ཞིག་གིས་གཞན་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་གསལ་བར་མཛད་དེ། འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་། དུས་ལ་མི་ལྟོས་པར། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རང་གིས་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པར་བྱ་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བྱིང་བས། སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ོས་ན་དོན་གྱིས་ཕན་པ་དང་། ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བྱམས་པའི་སེམས་དང་། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་། སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་སྟོན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ།། འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་གཅིག་པུ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ།།

是故，諸比丘！當如是學、如是說法，于如來正法、律，乃至令法久住心為人說法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若有比丘欲入他家，作如是念，彼當施我，莫令不施，頓施非漸施，多施非少施，勝施非陋施，速施非緩施。以如是心而至他家，若他不施，乃至緩施，是比丘心則屈辱。以是因緣，其心退沒，自生障閡。

「若複比丘欲入他家，作如是念：『出家之人卒至他家，何由得施非不施，頓施非漸施，多施非少施，勝施非陋施，速施非緩施？』作如是念而至他家。若彼不施，乃至緩施，是比丘心不屈辱，亦不退沒，不生障礙，唯迦葉比丘作如是念而入他家。是故，諸比丘！當如是學，作如是念而入他家，出家之人卒至他家，何由得施非不施，乃至速施非緩施？」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一三八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者摩訶迦葉住舍衛國東園鹿子母講堂。時，尊者摩訶迦葉晡時從禪覺，往詣佛所，稽首禮足，退坐一面。

དེ་བས་ན་དགེ་སློང་རྣམས། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼སྟོང་གཅིག་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་བདུན་པ།༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ། དེས་ང་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཅིག །མི་སྦྱིན་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཅིག་ཅར་བྱིན་ཅིག །རིམ་གྱིས་མ་བྱིན་ཅིག །མང་པོ་བྱིན་ཅིག །ཉུང་ངུ་མ་བྱིན་ཅིག །བཟང་པོ་བྱིན་ཅིག །ངན་པ་མ་བྱིན་ཅིག །མྱུར་དུ་བྱིན་ཅིག །བུལ་བར་མ་བྱིན་ཅིག་སྙམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ན། གལ་ཏེ་དེས་མ་བྱིན་པ་ནས་བུལ་བར་བྱིན་པའི་བར་དུ་བྱས་ན། དགེ་སློང་དེའི་སེམས་ཞུམ་པར་འགྱུར་རོ།། རྒྱུ་དེས་དེའི་སེམས་ཉམས་ཤིང་རང་གི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་རོ།། ཡང་དགེ་སློང་གང་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མི་གློ་བུར་དུ་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འོངས་པ་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་སྦྱིན་པ་འཐོབ་ཀྱི་མི་སྦྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཅིག་ཅར་སྦྱིན་གྱི་རིམ་གྱིས་མི་སྦྱིན་པ་དང་། མང་པོ་སྦྱིན་གྱི་ཉུང་ངུ་མི་སྦྱིན་པ་དང་། བཟང་པོ་སྦྱིན་གྱི་ངན་པ་མི་སྦྱིན་པ་དང་། མྱུར་དུ་སྦྱིན་གྱི་བུལ་བར་མི་སྦྱིན་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ན། གལ་ཏེ་དེས་མ་བྱིན་པ་ནས་བུལ་བར་བྱིན་པའི་བར་དུ་བྱས་ཀྱང་། དགེ་སློང་དེའི་སེམས་མི་ཞུམ་ཞིང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ལ་བར་ཆད་ཀྱང་མི་སྐྱེའོ།། འོད་སྲུངས་དགེ་སློང་གཅིག་པུས་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་འཇུག་གོ། དེ་བས་ན་དགེ་སློང་རྣམས། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསམས་ནས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ།། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མི་གློ་བུར་དུ་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འོངས་པ་ལ་ཅི་ཞིག་གིས་སྦྱིན་པ་འཐོབ་ཀྱི་མི་སྦྱིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ནས་མྱུར་དུ་སྦྱིན་གྱི་བུལ་བར་མི་སྦྱིན་པའི་བར་དུ་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼སྟོང་གཅིག་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་བརྒྱད་པ།༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

爾時，世尊告尊者摩訶迦葉：「汝當爲諸比丘說法教誡、教授。所以者何？我常為諸比丘說法教誡、教授，汝亦應爾。」

尊者摩訶迦葉白佛言：「世尊！今世比丘難可教授，或有比丘不忍聞說。」

佛告摩訶迦葉：「汝何因緣作如是說？」

摩訶迦葉白佛言：「世尊！我見有兩比丘，一名槃稠，是阿難弟子；二名阿浮毗，是摩訶目揵連弟子。彼二人共諍多聞，各言：『汝來當共論議，誰所知多？誰所知勝？』」

時，尊者阿難住于佛后，以扇扇佛，語尊者摩訶迦葉言：「且止！尊者摩訶迦葉！且忍！尊者迦葉！此年少比丘少智、惡智。」

尊者摩訶迦葉語尊者阿難言：「汝且默然！莫令我于僧中問汝事。」

時，尊者阿難即默然住。

爾時，世尊告一比丘：「汝往至彼槃禂比丘、阿浮毗比丘所，作是言：『大師語汝。』」時，彼比丘即受教，至槃禂比丘、阿浮毗比丘所，作是言：「大師語汝。」

時，槃禂比丘、阿浮毗比丘答言奉教，即俱往佛所，稽首禮足，退住一面。

爾時，世尊告二比丘：「汝等二人，實共諍論，各言：『汝來試共論議，誰多誰勝』耶？」

二比丘白佛言：「實爾。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱོས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཡིས་རྟག་ཏུ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་དགོས་སོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་སང་གི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གདམས་ངག་བྱ་བར་དཀའ་སྟེ། དགེ་སློང་ལ་ལ་ནི་བསྟན་པ་ཉན་པར་མི་བཟོད་དོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་དེ་སྐད་ཟེར། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་དགེ་སློང་གཉིས་མཐོང་སྟེ། གཅིག་གི་མིང་ནི་པན་ཏྲུ་སྟེ་ཀུན་དགའ་བོའི་སློབ་མའོ།། གཉིས་པའི་མིང་ནི་ཨ་པུ་བི་སྟེ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོའི་སློབ་མའོ།། དེ་གཉིས་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རྩོད་དེ། རེ་རེས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཤོག་དང་རྩོད་པར་བྱ་སྟེ། སུ་ཤེས་པ་མང་། སུ་ཤེས་པ་བཟང་ཞེས་ཟེར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱི་ལོགས་སུ་བསྡད་ནས་བསིལ་ཡབ་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གཡོབ་བཞིན་པ་ལས། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སྨྲས་པ། འཇོག་པར་མཛོད་ཅིག །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། བཟོད་པར་མཛོད་ཅིག །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ལགས། འདི་དག་ནི་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་ཤེས་རབ་ཆུང་བ་དང་ཤེས་རབ་ངན་པ་ཡིན་ནོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱིས་ཤིག །བདག་གིས་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དྲི་བར་མ་བྱེད་ཅིག ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཞིག་ལཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་སོང་ལ་པན་ཏྲུ་དགེ་སློང་དང་ཨ་པུ་བི་དགེ་སློང་གི་གན་དུ་སོང་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་སྟོན་པས་ཁྱེད་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་བཀའ་ནོད་ནས། པན་ཏྲུ་དགེ་སློང་དང་ཨ་པུ་བི་དགེ་སློང་གི་གན་དུ་སོང་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་སྟོན་པས་ཁྱེད་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་སོ།། དེའི་ཚེ་པན་ཏྲུ་དགེ་སློང་དང་ཨ་པུ་བི་དགེ་སློང་གིས་ལེགས་སོ་ཞེས་མཉན་ནས། སངས་རྒྱས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་གཉིས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་གཉིས་དངོས་སུ་རྩོད་ཅིང་རེ་རེས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཤོག་དང་རྩོད་པར་བྱ་སྟེ། སུ་མང་སུ་བཟང་ཞེས་སྨྲས་སམ། དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ།།

世尊！」

佛告二比丘：「汝等持我所說修多羅、祇夜、受記、伽陀、優陀那、尼陀那、阿波陀那、伊帝目多伽、阇多伽、毗富羅、阿浮多達摩、優波提舍等法，而共諍論，各言：『汝來試共論議，誰多誰勝』耶？」

二比丘白佛：「不也，世尊！」

佛告二比丘：「汝等不以我所說修多羅，乃至優波提舍，而自調伏，自止息，自求涅槃耶？」

二比丘白佛：「如是，世尊！」

佛告二比丘：「汝知我所說修多羅，乃至優波提舍，汝愚癡人應共諍論，誰多誰勝耶？」

時，二比丘前禮佛足，重白佛言：「悔過！世尊！悔過！善逝！我愚我癡，不善不辯，而共諍論。」

佛告二比丘：「實知罪悔過，愚癡，不善不辯，而共諍論。今已自知罪，自見罪，知見悔過，于未來世律儀戒生。我今受汝，憐愍故，令汝善法增長，終不退減。所以者何？若有自知罪，自見罪，知見悔過，于未來世律儀戒生，終不退減。」

時，二比丘聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一三九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者摩訶迦葉住舍衛國東園鹿子母講堂，晡時從禪覺，詣世尊所，稽首禮足，退坐一面。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གཉིས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ངས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་དང་། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དང་། གླེང་གཞི་དང་། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དང་། སྐྱེས་པའི་རབས་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་དང་། གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པ་རྣམས་བཟུང་ནས་རྩོད་ཅིང་རེ་རེས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཤོག་དང་རྩོད་པར་བྱ་སྟེ། སུ་མང་སུ་བཟང་ཞེས་སྨྲས་སམ། དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟར་མ་ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གཉིས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ངས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་བར་གྱིས་རང་ཉིད་དུལ་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་ཉིད་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཚོལ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་ནོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གཉིས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ངས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པའི་བར་རྣམས་ཤེས་བཞིན་དུ། ཁྱེད་གླེན་པ་རྣམས་རྩོད་པར་བྱས་ཏེ་སུ་མང་སུ་བཟང་ཞེས་སྨྲ་བར་རིགས་སམ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འགྱོད་དོ།། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འགྱོད་དོ།། བདག་ཅག་གླེན་པ་དང་རྨོངས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་མ་བྱས་ཤིང་མི་མཁས་པར་རྩོད་པར་བགྱིས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གཉིས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དངོས་སུ་ཉེས་པ་འགྱོད་པར་ཤེས་ཤིང་། གླེན་པ་དང་རྨོངས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་མ་བྱས་ཤིང་མི་མཁས་པར་རྩོད་པར་བྱས་པ་ཡིན། ད་ནི་རང་གི་ཉེས་པ་རང་གིས་ཤེས་ཤིང་། རང་གི་ཉེས་པ་རང་གིས་མཐོང་བ་དང་། ཤེས་ཤིང་མཐོང་ནས་འགྱོད་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་སྡོམ་པ་སྐྱེས་པས། ངས་ད་ཁྱེད་བཟུང་སྟེ། སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེ་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་རང་གི་ཉེས་པ་རང་གིས་ཤེས་ཤིང་། རང་གི་ཉེས་པ་རང་གིས་མཐོང་བ་དང་། ཤེས་ཤིང་མཐོང་ནས་འགྱོད་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་སྡོམ་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། ༼སྟོང་གཅིག་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་དགུ་པ།༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

佛告迦葉：「汝當教授、教誡諸比丘！為諸比丘說法教誡、教授。所以者何？我常為諸比丘說法教誡、教授，汝亦應爾。」

尊者摩訶迦葉白佛言：「世尊！今諸比丘難可為說法，若說法者，當有比丘不忍、不喜。」

佛告迦葉：「汝見何等因緣而作是說？」

摩訶迦葉白佛言：「世尊！若有比丘于諸善法無信敬心，若聞說法，彼則退沒。若惡智人于諸善法無精進、慚愧、智慧，聞說法者，彼則退沒，若人貪慾、瞋恚、睡眠、掉悔、疑惑，身行慠暴，忿恨失念，不定無智，聞說法者，彼則退沒。世尊！如是比諸惡人者，尚不能令心住善法，況復增進！當知是輩，隨其日夜，善法退減，不能增長。

「世尊！若有士夫于諸善法信心清凈，是則不退；于諸善法精進、慚愧、智慧，是則不退，不貪，不恚、睡眠、掉悔、疑惑，是則不退；身不弊暴，心不染污，不忿，不恨，定心正念智慧，是則不退。如是人者，于諸善法日夜增長，況復心住，此人日夜常求勝進，終不退減。」

佛告迦葉：「如是，如是。于諸善法無信心者，是則退減……」亦如迦葉次第廣說。

時，尊者摩訶迦葉聞佛所說，歡喜隨喜，從座起，作禮而去。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱོས་ཤིག །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱོས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཡིས་རྟག་ཏུ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་དགོས་སོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་སང་གི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་དཀའ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆོས་བསྟན་ན་དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་མི་བཟོད་ཅིང་མི་དགའ་བར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་མཐོང་ནས་དེ་སྐད་ཟེར། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གང་ཞིག་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་གུས་པའི་སེམས་མེད་པ་དེས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ན། དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ངན་པའི་མི་དག་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ངོ་ཚ་དང་། ཤེས་རབ་མེད་པ་དེས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ན། དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།། གལ་ཏེ་མི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཉིད་རྨུགས་དང་། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྩུབ་པ། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ། དྲན་པ་ཉམས་པ། མི་བརྟན་པ། ཤེས་རབ་མེད་པ་དེས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ན། དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ངན་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སེམས་གནས་པར་བྱེད་མི་ནུས་ན། འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་དག་ནི་ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཉམས་པར་འགྱུར་གྱི། འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོད་ན། དེ་ནི་མི་ཉམས་སོ།། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ངོ་ཚ་དང་། ཤེས་རབ་ཡོད་ན། དེ་ནི་མི་ཉམས་སོ།། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཉིད་རྨུགས་དང་། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ན། དེ་ནི་མི་ཉམས་སོ།། ལུས་མི་རྩུབ་ཅིང་། སེམས་མ་གོས་པ་དང་། ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང་། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། སེམས་བརྟན་པ་དང་། དྲན་པ་ཡང་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ན། དེ་ནི་མི་ཉམས་སོ།། དེ་ལྟ་བུའི་མི་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཉིན་མཚན་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན། སེམས་གནས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། མི་འདི་དག་ནི་ཉིན་མཚན་དུ་རྟག་ཏུ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་འདོད་པས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་ནོ།། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དད་པའི་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།། ཞེས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།།

（一一四〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者摩訶迦葉住舍衛國東園鹿子母講堂，晡時從禪覺，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊告摩訶迦葉：「汝當爲諸比丘說法教誡、教授。所以者何？我常為諸比丘說法教誡、教授，汝亦應爾。」

尊者摩訶迦葉白佛言：「世尊！今諸比丘難可為說法教誡、教授，有諸比丘聞所說法，不忍、不喜。」

佛告摩訶迦葉：「汝何因緣作如是說？」

摩訶迦葉白佛言：「世尊是法根、法眼、法依，唯愿世尊為諸比丘說法，諸比丘聞已，當受奉行。」

佛告迦葉：「諦聽，善思，當爲汝說。」

佛告迦葉：「昔日，阿練若比丘于阿練若比丘所，嘆說阿練若法，于乞食比丘所，嘆說乞食功德；于糞掃衣比丘所，嘆說糞掃衣功德。若少欲知足，修行遠離，精勤方便，正念正定，智慧漏盡，身作證比丘所，隨其所行，讚歎稱說。迦葉！若於阿練若所，嘆說阿練若法，乃至漏盡比丘所，嘆說漏盡身作證。若見其人，悉共語言，隨宜慰勞善來者：『汝名何等？為誰弟子？』讓座令坐，嘆其賢善，如其法像類，有沙門義、有沙門欲。

༼སྟོང་གཅིག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་པ།༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཚལ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱོས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ཡིས་རྟག་ཏུ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་དགོས་སོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེང་སང་གི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་ཅིང་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བྱ་བར་དཀའ་སྟེ། དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་གིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་མི་བཟོད་ཅིང་མི་དགའ་བར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་དེ་སྐད་ཟེར། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མིག་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་བཟུང་ཞིང་སྤྱོད་པར་བགྱིའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །ལེགས་པར་སེམས་ཤིག །ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་ཆད་དགོན་པ་བའི་དགེ་སློང་གིས་དགོན་པ་བའི་དགེ་སློང་ལ་དགོན་པའི་ཆོས་བསྔགས་པར་བྱས། བསོད་སྙོམས་པའི་དགེ་སློང་ལ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པར་བྱས། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་དགེ་ལ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པར་བྱས། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ་དང་། རབ་ཏུ་དབེན་པ་སྒོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། དྲན་པ་ཡང་དག་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་དང་། ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ལ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྔགས་ཤིང་བརྗོད་པར་བྱས་སོ།། འོད་སྲུངས། གལ་ཏེ་དགོན་པ་བའི་སར་དགོན་པའི་ཆོས་བསྔགས་པ་ནས། ཟག་པ་ཟད་པའི་དགེ་སློང་ལ་ཟག་པ་ཟད་ཅིང་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྔགས་པར་བྱས། གལ་ཏེ་མི་དེ་དག་མཐོང་ན། ཐམས་ཅད་དང་གཏམ་བྱས་ཏེ་རིགས་པས་གསོ་བར་བྱས་ནས་ལེགས་པར་འོངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་མིང་ཅི་ཞིག་ཡིན། སུའི་སློབ་མ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་ནས་སྟན་བྱིན་ཏེ་བཞག་ནས། དེའི་དགེ་བ་བསྔགས་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་དོན་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་འདོད་པ་དང་ལྡན་ནོ།།

如是讚歎時，若彼同住同遊者，則便決定隨順彼行，不久亦當同其所見，同其所欲。」

佛告迦葉：「若是年少比丘見彼阿練若比丘來讚歎阿練若法，乃至漏盡身作證，彼年少比丘應起出迎，恭敬禮拜問訊，乃至彼同住者，不久當得自義饒益。如是恭敬者，長夜當得安樂饒益。」

佛告迦葉：「今日比丘見彼來者，知見大德，能感財利、衣被、飲食、床臥、湯藥者，與共言語，恭敬問訊，嘆言善來：『何某名字？為誰弟子？』嘆其福德，能感大利、衣被、飲食、臥具、湯藥。若與尊者相習近者，亦當豐足衣被、飲食、臥具、湯藥。若復年少比丘見彼來者，大智大德，能感財利、衣被、飲食、臥具、湯藥者，疾起出迎，恭敬問訊，嘆言善來大智大德，能感大利、衣被、飲食、臥具、湯藥。迦葉！如是年少比丘，長夜當得非義不饒益苦。

「如是，迦葉！斯等比丘為沙門患，為梵行溺，為大映障、惡不善法、煩惱之患，重受諸有，熾燃生死，未來苦報，生、老、病、死、憂、悲、苦、惱。是故，迦葉！當如是學：『為阿練若，于阿練若所，稱譽讚歎糞掃衣、乞食，少欲知足，修行遠離，精勤方便，正念正定，正智漏盡，身作證者，稱譽讚歎。』當如是學。

འདི་ལྟར་བསྟོད་པ་མཛད་པ་ན། གལ་ཏེ་དེ་དང་ལྷན་དུ་གནས་པ་དང་ལྷན་དུ་རྒྱུ་བ་ཡིན་ན། དེ་ནས་དེའི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་ཐག་བཅད་དེ། མི་རིང་བར་དེས་མཐོང་བ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། དེས་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་དེས་དགེ་སློང་དགོན་པ་བ་འོངས་ནས་དགོན་པའི་ཆོས་བསྟོད་པ་ནས། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་བར་མཐོང་ན། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་དེས་ལྡང་ཞིང་བསུ་བར་བྱ་བ་དང༌། གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའི་བར་དུ་བྱའོ། །མི་རིང་བར་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གུས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བ་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེང་སང་གི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དེ་འོངས་པ་མཐོང་ནས། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། ནོར་དང་རྙེད་པ་དང༌། གོས་དང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྨན་རྣམས་འགུགས་ནུས་པར་ཤེས་ནས། དེ་དང་གཏམ་འདྲེ་ཞིང༌། གུས་པས་འདྲི་ཞིང༌། ལེགས་པར་འོངས་སོ་ཞེས་བསྟོད་པ། མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སུའི་སློབ་མ་ལགས། ཞེས་དེའི་བསོད་ནམས་བསྟོད་ཅིང༌། ནོར་དང་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། གོས་དང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྨན་རྣམས་འགུགས་ནུས་པ་དང༌། གལ་ཏེ་བཙུན་པ་དང་འགྲོགས་ན་གོས་དང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྨན་རྣམས་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུས་དེ་འོངས་པ་མཐོང་ནས། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། ནོར་དང་རྙེད་པ་དང༌། གོས་དང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྨན་རྣམས་འགུགས་ནུས་པ་དེ་མྱུར་དུ་ལངས་ནས་བསུ་བ་དང༌། གུས་པས་འདྲི་ཞིང༌། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང༌། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ལེགས་པར་འོངས་སོ། །ནོར་དང་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། གོས་དང༌། བཟའ་བཏུང་དང༌། མལ་ཆ་དང༌། སྨན་རའགུགས་ནུས་པ་ཞེས་བསྟོད་པར་བྱེད་དོ། །འོད་སྲུངས། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་དོན་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕུན་སུམ་མ་ཚོགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། འོད་སྲུངས། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་འདི་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ནད་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་བྱིང་བ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་དང༌། སྲིད་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ལེན་པ་དང༌། འཁོར་བ་འབར་བ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་སྨིན་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས། འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དགོན་པ་བར་གྱུར་ནས། དགོན་པ་བ་ལ་ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་དང༌། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། དབེན་པར་གནས་པ་སྒོམ་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བསྔགས་ཤིང་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ།།

」

佛說此經已，尊者摩訶迦葉聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者摩訶迦葉住舍衛國東園鹿子母講堂，晡時從禪覺，詣世尊所，稽首禮足，退坐一面。

爾時，世尊告摩訶迦葉言：「汝今已老，年耆根熟，糞掃衣重，我衣輕好，汝今可住僧中，著居士壞色輕衣。」

迦葉白佛言：「世尊！我已長夜習阿練若，讚歎阿練若、糞掃衣、乞食。」

佛告迦葉：「汝觀幾種義，習阿練若，讚歎阿練若、糞掃衣、乞食，讚歎糞掃衣、乞食法？」

迦葉白佛言：「世尊！我觀二種義，現法得安樂住義，復為未來眾生，而作大明。未來世眾生當如是念：『過去上座六神通，出家日久，梵行純熟，為世尊所嘆，智慧梵行者之所奉事。彼于長夜習阿練若，讚歎阿練若、糞掃衣、乞食，讚歎糞掃衣、乞食法。諸有聞者，凈心隨喜，長夜皆得安樂饒益。』」

佛告迦葉：「善哉！善哉！迦葉！汝則長夜多所饒益，安樂眾生，哀愍世間，安樂天人。」

佛告迦葉：「若有毀呰頭陀法者，則毀於我；若有稱歎頭陀法者，則稱歎我。所以者何？頭陀法者，我所長夜稱譽讚歎。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ༌།། （བཅུ་གཅིག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་ཏེ། ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་ནི་རྒས་ཤིང་ན་སོ་མཐོ་བ་དང༌། དབང་པོ་སྨིན་པར་གྱུར་ཏེ། ཕུང་པོའི་གོས་ལྕི་བས། ངའི་གོས་ཡང་ཞིང་བཟང་བས། ཁྱོད་ད་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་གནས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་གིས་བྱིན་པའི་ཁ་དོག་ངན་པའི་གོས་ཡང་བ་བགོ་བར་གྱིས་ཤིག། འོད་སྲུངས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དགོན་པ་བ་གོམས་ཤིང༌། དགོན་པ་བ་དང༌། ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་དུ་མ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་དགོན་པ་བ་གོམས་ཤིང༌། དགོན་པ་བ་དང༌། ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང༌། ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད། འོད་སྲུངས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་དོན་གཉིས་ལ་དམིགས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་དོན་དང༌། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྣང་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་པའོ། །མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་གནས་བརྟན་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྔགས་པ། ཤེས་རབ་དང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དེས། ཡུན་རིང་པོར་དགོན་པ་བ་གོམས་ཤིང༌། དགོན་པ་བ་དང༌། ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསས་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང༌། ཕུང་པོའི་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །གང་དག་དེ་ཐོས་པ་དེ་དག་གིས་སེམས་དང་བར་བྱས་ཏེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས། ཡུན་རིང་པོར་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །འོད་སྲུངས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་མང་པོ་ལ་ཕན་བཏགས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་བྱས། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱས། ལྷ་དང་མི་རྣམས་བདེ་བར་བྱས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་དག་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ང་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ནི་ང་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ནི་ངས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསྔགས་ཤིང་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ།།

是故，迦葉！阿練若者，當稱歎阿練若；糞掃衣、乞食者，當稱歎糞掃衣、乞食法。」

佛說此經已，摩訶迦葉聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者摩訶迦葉久住舍衛國阿練若床坐處，長鬚發，著弊納衣，來詣佛所。爾時，世尊、無數大眾圍繞說法。

時，諸比丘見摩訶迦葉從遠而來，見已，于尊者摩訶迦葉所起輕慢心，言：「此何等比丘？衣服粗陋，無有儀容而來，衣服佯佯而來。」

爾時，世尊知諸比丘心之所念，告摩訶迦葉：「善來！迦葉！於此半座，我今竟知誰先出家，汝耶？我耶？」

彼諸比丘心生恐怖，身毛皆豎，並相謂言：「奇哉！尊者！彼尊者摩訶迦葉，大德大力，大師弟子，請以半座。」

爾時，尊者摩訶迦葉合掌白佛言：「世尊！佛是我師，我是弟子。」

佛告迦葉：「如是！如是！我為大師，汝是弟子，汝今且坐，隨其所安。」

尊者摩訶迦葉稽首佛足，退坐一面。

དེའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས། དགོན་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགོན་པ་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོའི་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོའི་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ༌།། （བཅུ་གཅིག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་པོར་མཉན་ཡོད་ཀྱི་དགོན་པའི་མལ་སྟན་གྱི་གནས་སུ་བཞུགས་ཏེ། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་རིང་པོ་དང༌། གོས་རྙིང་པ་བགོས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་གྲངས་མེད་པས་བསྐོར་ནས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་མཐོང་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བརྙས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །འདི་ནི་དགེ་སློང་ཅི་ཞིག་ཡིན། གོས་རྩུབ་ཅིང་ངན་པ་བགོས། ཆོ་ག་མེད་པར་འོང་ཞིང༌། གོས་སྤྲིང་སྤྲིང་པོར་བྱས་ནས་འོང་ངོ༌།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་འོངས་སོ། །འོད་སྲུངས། སྟན་ཕྱེད་འདིར་སྡོད་ཅིག །ད་ནི་ངས་ཤེས་སོ། །སུ་ཞིག་སྔར་རབ་ཏུ་བྱུང༌། ཁྱོད་དམ། ང་ཞིག། དགེ་སློང་དེ་དག་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ། བ་སྤུ་ལངས་ནས། ཕན་ཚུན་དུ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ངོ་མཚར་ཏོ། །བཙུན་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བ་* སྟན་ཕྱེད་དུ་སྤྱན་འདྲེན་པར་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས། བདག་ནི་ ལགས་སོ།། སངས་རྒྱས་ས་འོད་སྲུངས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ང་ནི་ ཡིན། ཁྱོད་ནི་*** ཡིན། ད་ནི་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་བཞིན་དུ་སྡོད་ཅིག། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།།

爾時，世尊復欲警悟諸比丘，復以尊者摩訶迦葉同己所得殊勝廣大功德為現眾故，告諸比丘：「我離欲、惡不善法，有覺有觀，初禪具足住，若日、若夜、若日夜；摩訶迦葉亦復如我，離欲、惡不善法，乃至初禪具足住，若日、若夜、若日夜。我欲第二、第三、第四禪具足住，若日、若夜、若日夜，彼摩訶迦葉亦復如是。乃至第四禪具足住，若日、若夜、若日夜。我隨所欲，慈、悲、喜、舍，空入處、識入處、無所有入處、非想非非想入處，神通境界，天耳、他心智、宿命智、生死智、漏盡智具足住，若日、若夜、若日夜；彼迦葉比丘亦復如是。乃至漏盡智具足住，若日、若夜、若日夜。」

爾時，世尊于無量大眾中稱歎摩訶迦葉同己廣大勝妙功德已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一四三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。尊者摩訶迦葉、尊者阿難住耆阇崛山。

時，尊者阿難詣尊者摩訶迦葉所，語尊者摩訶迦葉言：「今可共出耆阇崛山，入王舍城乞食。」

尊者摩訶迦葉默然而許。

時，尊者摩訶迦葉、尊者阿難著衣持缽，入王舍城乞食。尊者阿難語尊者摩訶迦葉：「日時太早，可共暫過比丘尼精舍。」即便往過。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བར་བཞེད་ནས། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཁོར་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ནི་འདོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ། བསམ་གཏན་དང་པོ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ། །འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཡང་ང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ། །ང་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ། །འོད་སྲུངས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ། །ང་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ། །དགེ་སློང་འོད་སྲུངས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་གནས་པ། ཉིན་མོའམ། མཚན་མོའམ། ཉིན་མཚན་དུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་གྲངས་མེད་པའི་ནང་དུ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྔགས་པ་མཛད་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། （བཅུ་གཅིག་བརྒྱ་ི་བཅུ་རྩ་གསུམ） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ད་ནི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ནས་མཉམ་དུ་བཞེངས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་པར་བགྱིའོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་ངོ༌།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཆོས་གོས་བགོས་ཤིང་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སྨྲས་པ། དུས་ཤིན་ཏུ་སྔ་བས། རེ་ཞིག་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འགྲོ་བར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་དེར་གཤེགས་སོ།།

時，諸比丘尼遙見尊者摩訶迦葉、尊者阿難從遠而來，疾敷床座，請令就坐。時，諸比丘尼禮尊者摩訶迦葉、阿難足已，退坐一面。

尊者摩訶迦葉為諸比丘尼種種說法，示、教、照、喜。示、教、照、喜已，時偷罹難陀比丘尼不喜悅，說如是惡言：「云何？阿梨摩訶迦葉于阿梨阿難，鞞提訶牟尼前為比丘尼說法？譬如販針兒于針師家賣，阿梨摩訶迦葉亦復如是，于阿梨阿難，鞞提訶牟尼前為諸比丘尼說法。」

尊者摩訶迦葉聞偷罹難陀比丘尼心不喜悅，口說惡言。聞已，語尊者阿難：「汝看！是偷罹難陀比丘尼心不喜悅，口說惡言。云何？阿難！我是販針兒，汝是針師，于汝前賣耶？」

尊者阿難語尊者摩訶迦葉：「且止！當忍！此愚癡老嫗，智慧薄少，不曾修習故。」

「阿難！汝豈聞世尊、如來、應、等正覺所知見，于大眾中說月譬經，教誡、教授。比丘！當如月譬住，常如新學。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་མཐོང་ནས། མྱུར་དུ་སྟན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པ་དང༌། བསླབས་པ་དང༌། གསལ་བར་མཛད་པ་དང༌། དགའ་བར་མཛད་དོ། །བསྟན་པ་དང༌། བསླབས་པ་དང༌། གསལ་བར་མཛད་པ་དང༌། དགའ་བར་མཛད་པའི་འོག་ཏུ། དགེ་སློང་མ་སྟུག་པོ་ནན་ད་མ་དགའ་བར་གྱུར་ནས། ངག་ངན་པ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལུས་འཕགས་ཀྱི་ཐུབ་པའི་མདུན་དུ་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དམ། དཔེར་ན་ཁབ་ཚོང་པས་ཁབ་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་ཁབ་འཚོང་བ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལུས་འཕགས་ཀྱི་ཐུབ་པའི་མདུན་དུ་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ།། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་དགེ་སློང་མ་སྟུག་པོ་ནན་ད་མ་དགའ་བར་གྱུར་ནས། ངག་ངན་པ་སྨྲས་པ་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལྟོས་དང༌། དགེ་སློང་མ་སྟུག་པོ་ནན་ད་མ་དགའ་བར་གྱུར་ནས། ངག་ངན་པ་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་དགའ་བོ། བདག་ནི་ཁབ་ཚོང་པ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་ནི་ཁབ་མཁན་ཡིན་པས། ཁྱོད་ཀྱི་མདུན་དུ་འཚོང་ངམ།། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སྨྲས་པ། བཞག་པར་མཛོད་ཅིག །བཟོད་པར་མཛོད་ཅིག །རྒན་མོ་གླེན་མོ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཆུང་ཞིང་སྦྱངས་པ་མེད་པས་སོ།། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་ར་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པས། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཟླ་བའི་དཔེའི་མདོ་གསུངས་པ་དང༌། གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མ་ཐོས་སམ། དགེ་སློང་དག །ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱོས་ཤིག །རྟག་ཏུ་སློབ་མ་གསར་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག།

如是廣說為說，阿難！如月譬住，常如新學耶？」

阿難答言：「不也，尊者摩訶迦葉！」

「阿難！汝聞世尊、如來、應、等正覺所知所見說言：『比丘！當如月譬住，常如新學，其唯摩訶迦葉比丘！』？」

阿難答言：「如是，尊者摩訶迦葉！」

「阿難！汝曾為世尊、如來、應、等正覺所知所見，于無量大眾中請汝來坐耶？又復世尊以同己廣大之德稱歎汝：『阿難離欲、惡不善法，乃至漏盡通。』稱歎？」

答言：「不也，尊者摩訶迦葉！」

「如是，阿難！世尊、如來、應、等正覺于無量大眾中，口自說言：『善來摩訶迦葉！請汝半座。』復于大眾中以同己廣大功德，離欲、惡不善法，乃至漏盡通，稱歎摩訶迦葉耶？」

阿難答言：「如是，尊者摩訶迦葉！」

時，摩訶迦葉于比丘尼眾中師子吼已。

（一一四四）

如是我聞：

一時，尊者摩訶迦葉、尊者阿難住王舍城耆阇崛山中，世尊涅槃未久。時，世饑饉，乞食難得。

時，尊者阿難與眾多年少比丘俱，不能善攝諸根，食不知量，不能初夜、后夜精勤禪思，樂著睡眠，常求世利。人間遊行至南天竺，有三十年少弟子舍戒還俗，余多童子。

དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ། ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སློབ་མ་གསར་པ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱའམ།། ཀུན་དགའ་བོས་ལན་བཏབ་པ། མ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ།། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པས་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག །ཟླ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སློབ་མ་གསར་པ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་དགེ་སློང་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཐོས་སམ།། ཀུན་དགའ་བོས་ལན་བཏབ་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ།། ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པས་འཁོར་གྲངས་མེད་པའི་ནང་དུ་ཁྱོད་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ལམ། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་ཉིད་དང་མཚུངས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཁྱོད་ལ་བསྔགས་པ། ཀུན་དགའ་བོ་འདོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་བསྔགས་པར་མཛད་དམ།། ལན་བཏབ་པ། མ་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ།། དེ་ལྟར་ཀུན་དགའ་བོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འཁོར་གྲངས་མེད་པའི་ནང་དུ་ཞལ་ནས། ལེགས་པར་འོངས་སོ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། །སྟན་ཕྱེད་དུ་སྤྱན་འདྲེན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། ཡང་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་རང་ཉིད་དང་མཚུངས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ། འདོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་ཏེ། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱིས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བསྔགས་པར་མཛད་དམ།། ཀུན་དགའ་བོས་ལན་བཏབ་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ།། དེའི་ཚེ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་དགེ་སློང་མའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་མཛད་དོ།། （བཅུ་གཅིག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་དང༌། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ།མ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཡུན་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་དུས་ན། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ན་མུ་གེ་བྱུང་སྟེ། བསོད་སྙོམས་རྙེད་པར་དཀའོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་ལེགས་པར་མ་བསྡམས། ཟས་ཚོད་མི་ཤེས། སྲོད་དང་ཐོ་རངས་སུ་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མི་བྱེད། གཉིད་ལ་དགའ་ཞིང༌། རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁེ་ཕན་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །མི་ཡུལ་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་སུམ་ཅུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཁྱིམ་པར་གྱུར་ཅིང༌། ལྷག་མ་མང་པོ་ནི་ཕྲུ་གུའོ།།

時，尊者阿難於南山國土遊行，以少徒眾還王舍城。時，尊者阿難舉衣缽，洗足已，至尊者摩訶迦葉所，稽首禮足，退坐一面。

時，尊者摩訶迦葉問尊者阿難：「汝從何來？徒眾鮮少？」

阿難答言：「從南山國土人間遊行，年少比丘三十人舍戒還俗，徒眾損減，又今在者多是童子。」

尊者摩訶迦葉語阿難言：「有幾福利，如來、應、等正覺所知所見，聽三人已上制群食戒？」

阿難答言：「為二事故。何等為二？一者為貧小家，二者多諸惡人以為伴黨，相破壞故。莫令惡人于僧中住，而受眾名，映障大眾，別為二部，互相嫌諍。」

尊者迦葉語阿難言：「汝知此義，如何于饑饉時，與眾多年少弟子南山國土遊行，令三十人舍戒還俗，徒眾損減，餘者多是童子？如阿難！汝徒眾消滅，汝是童子，不知籌量。」

阿難答言：「云何？尊者摩訶迦葉！我以頭髮二色，猶言童子？」

尊者摩訶迦葉言：「汝于饑饉世，與諸年少弟子人間遊行，致令三十弟子舍戒還俗，其餘在者復是童子。徒眾消滅，不知籌量，而言宿士眾壞，阿難！眾極壞，阿難！汝是童子，不籌量故。

དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལྷོ་ཕྱོགས་རི་བོའི་ཡུལ་དུ་དགེ་སློང་གི་འཁོར་ཉུང་ངུ་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ལོག་པ་དང་། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ན་བཟའ་དང་ལྷུང་བཟེད་བཏེགས་ཏེ། ཞབས་བཀྲུས་ནས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། "ཁྱོད་གང་ནས་འོངས། འཁོར་ཅིའི་ཕྱིར་ཉུང་ངུ་ཡིན།" ཞེས་དྲིས་སོ། ཀུན་དགའ་བོས་ལན་དུ། "ལྷོ་ཕྱོགས་རི་བོའི་ཡུལ་གྱི་མི་ཡུལ་ནས་འོངས་ཏེ། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་སུམ་ཅུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཁྱིམ་པར་ལོག་སྟེ། འཁོར་ཉམས་པར་གྱུར། ད་ལྟ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་གཞོན་ནུ་ཤ་སྟག་ཡིན།" ཞེས་སྨྲས་སོ། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། "དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་གསུམ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཚོགས་ཟས་ཟ་བའི་བསླབ་པ་བཅས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་དུ་མང་ཡོད།" ཀུན་དགའ་བོས་ལན་དུ། "དོན་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཅིག་ནི་ཁྱིམ་ཆུང་ངུ་དབུལ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་པ་ནི་མི་ངན་པ་མང་པོ་གྲོགས་སུ་གྱུར་ཏེ་ཕན་ཚུན་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། མི་ངན་པ་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་གནས་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱི་མིང་ཐོབ་ནས་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ཅིང་། ཚོགས་པ་གཉིས་སུ་གྱེས་ནས་ཕན་ཚུན་འཁྲུག་ལོང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ།" བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། "ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་འདི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མུ་གེའི་དུས་སུ་གཞོན་ནུ་མང་པོ་དང་ལྷན་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་རི་བོའི་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ། མི་སུམ་ཅུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ཏེ་ཁྱིམ་པར་ལོག་པ་དང་། འཁོར་ཉམས་པར་གྱུར་ཅིང་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་གཞོན་ནུ་ཤ་སྟག་ན་པར་གྱུར་པ་ཡིན། ཀྱེ་ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་ཉམས། ཁྱོད་ནི་གཞོན་ནུ་སྟེ་རྩིས་མི་ཤེས་སོ།" ཀུན་དགའ་བོས་ལན་དུ། "ཅིའི་ཕྱིར། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། བདག་གི་སྐྲ་མདོག་གཉིས་སུ་གྱུར་ཀྱང་ད་དུང་གཞོན་ནུར་གསུང་ངམ།" བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས། "ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་གེའི་དུས་སུ་གཞོན་ནུ་རྣམས་དང་ལྷན་དུ་མི་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ། མི་སུམ་ཅུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ཏེ་ཁྱིམ་པར་ལོག་པ་དང་། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་གཞོན་ནུ་ཡིན། འཁོར་ཉམས་པར་གྱུར་ཅིང་རྩིས་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་གྱི་འཁོར་ཉམས་ཞེས་ཟེར། ཀྱེ་ཀུན་དགའ་བོ། འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཉམས། ཀྱེ་ཀུན་དགའ་བོ། ཁྱོད་ནི་གཞོན་ནུ་སྟེ་རྩིས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ།"

」

時，低舍比丘尼聞尊者摩訶迦葉以童子責尊者阿難，毗提訶牟尼，聞已不歡喜，作是惡言：「云何？阿梨摩訶迦葉本外道聞，而已童子呵責阿梨阿難，毗提訶牟尼，令童子名流行？」

尊者摩訶迦葉以天耳聞低舍比丘尼心不歡喜，口出惡言。聞已，語尊者阿難：「汝看！是低舍比丘尼心不歡喜，口說惡語，言：『摩訶迦葉本聞外道，而責阿梨阿難，毗提訶牟尼，令童子名流行。』」

尊者阿難答言：「且止！尊者摩訶迦葉！忍之！尊者摩訶迦葉！此愚癡老嫗無自性智。」

尊者摩訶迦葉語阿難言：「我自出家，都不知有異師，唯如來、應、等正覺。我未出家時，常念生、老、病、死、憂、悲、惱苦，知在家荒務，多諸煩惱，出家空閑，難可俗人處於非家，一向鮮潔，盡其形壽，純一滿凈，梵行清白。當剃鬚發，著袈裟衣，正信非家，出家學道，以百千金貴價之衣，段段割截為僧伽梨，若世間阿羅漢者，闇從出家。我出家已，于王舍城那羅聚落中間多子塔所，遇值世尊正身端坐，相好奇特，諸根寂靜，第一息滅，猶如金山。

「我時見已，作是念：『此是我師！此是世尊！此是羅漢！此是等正覺！』我時一心合掌敬禮，白佛言：『是我大師！我是弟子。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་དམའ་མོས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལྷ་བྱིན་གྱི་དྲང་སྲོང་ལ་གཞོན་ནུར་སྨད་པ་ཐོས་ནས། ཡིད་མ་རངས་ཏེ་ཚིག་ངན་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ། "ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་སྔོན་མུ་སྟེགས་ཅན་དུ་གྱུར་པས་སློབ་དཔོན་ཀུན་དགའ་བོ་ལྷ་བྱིན་གྱི་དྲང་སྲོང་ལ་གཞོན་ནུར་སྨད་དེ་གཞོན་ནུའི་མིང་འཕེལ་བར་བྱེད།" བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ལྷའི་རྣ་བས་དགེ་སློང་མ་དམའ་མོ་ཡིད་མ་རངས་ཤིང་ཚིག་ངན་པ་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། "ཁྱོད་ཀྱིས་ལྟོས་དང་། དགེ་སློང་མ་དམའ་མོ་ཡིད་མ་རངས་ཏེ་ཚིག་ངན་པ་སྨྲས་པ། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་སྔོན་མུ་སྟེགས་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་སློབ་དཔོན་ཀུན་དགའ་བོ་ལྷ་བྱིན་གྱི་དྲང་སྲོང་ལ་སྨད་དེ་གཞོན་ནུའི་མིང་འཕེལ་བར་བྱེད་ཅེས་ཟེར་རོ།" བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ལན་དུ། "བཞུགས་ཤིག་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། བཟོད་པར་མཛོད་ཅིག་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། འདི་ནི་རྒན་མོ་བླུན་པོ་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་མེད་པ་ཞིག་གོ།" བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། "བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སློབ་དཔོན་གཞན་ཡོད་པར་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ཡིན། བདག་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བའི་དུས་ན་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་དྲན་ཏེ། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་གཡེང་བ་མང་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་དབེན་པ་ཡིན་པས། ཁྱིམ་པས་ཁྱིམ་མེད་པར་གནས་པར་དཀའ་བ་དང་། གཅིག་ཏུ་དག་པ་དང་། ཚེ་གང་པོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དཀར་པོར་གྱུར་པར་ཤེས་ནས། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་ཆོས་གོས་བགོས་ནས་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། རིན་ཐང་ཆེན་པོའི་གོས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་རྣམས་དུམ་བུར་བཅད་དེ་ཆོས་གོས་སུ་བྱས། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོད་ན་མུན་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། བདག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དང་གྲོང་ར་ན་ལེནྡྲའི་བར་ན་བུ་མང་པོའི་མཆོད་རྟེན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་དྲང་པོར་བཞུགས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པ། དབང་པོ་ཞི་བ། རབ་ཏུ་ཞི་བ། གསེར་གྱི་རི་བོ་ལྟ་བུ་དང་མཇལ་ལོ། དེའི་ཚེ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་ནི་བདག་གི་སྟོན་པའོ། འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། འདི་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། འདི་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། དེའི་ཚེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་པར་ཕྱག་འཚལ་ནས་སངས་རྒྱས་ལ། འདི་ནི་བདག་གི་སྟོན་པའོ། བདག་ནི་ཉན་ཐོས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ།

』

「佛告我言：『如是，迦葉！我是汝師！汝是弟子。迦葉！汝今成就如是真實凈心所恭敬者。不知言知，不見言見，實非羅漢而言羅漢，非等正覺言等正覺者，應當自然身碎七分。迦葉！我今知故言知，見故言見，真阿羅漢言阿羅漢，真等正覺言等正覺。迦葉！我今有因緣故，為聲聞說法，非無因緣故。依，非無依；有神力，非無神力。是故，迦葉！若欲聞法，應如是學：「若欲聞法，以義饒益，當一其心，恭敬尊重，專心側聽，而作是念：『我當正觀五陰生滅，六觸入處集起、滅沒，於四念處正念樂住，修七覺分、八解脫身作證，常念其身，未嘗斷絕，離無慚愧，于大師所及大德梵行常住慚愧。』」如是應當學！』

「爾時，世尊為我說法，示、教、照、喜；示、教、照、喜已，從座起去。我亦隨去，向于住處。我以百千價直衣割截僧伽梨，四攝為座。爾時，世尊知我至心，處處下道，我即敷衣，以為坐具，請佛令坐。世尊即坐，以手摩衣，嘆言：『迦葉！此衣輕細，此衣柔軟。』我時白言：『如是。世尊！此衣輕細，此衣柔軟，唯愿世尊受我此衣！』佛告迦葉：『汝當受我糞掃衣，我當受汝僧伽梨。』佛即自手授我糞掃納衣，我即奉佛僧伽梨。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ། "དེ་བཞིན་ནོ་འོད་སྲུངས། ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པའོ། ཁྱོད་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། འོད་སྲུངས། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སེམས་རྣམ་པར་དག་པས་གུས་པར་བྱས་པ་ནི་ལེགས་སོ། མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཤེས་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། མ་མཐོང་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ན་ལུས་རང་བཞིན་གྱིས་དུམ་བུ་བདུན་དུ་འགས་པར་འགྱུར་རོ། འོད་སྲུངས། ང་ནི་ཤེས་ནས་ཤེས་ཞེས་ཟེར། མཐོང་ནས་མཐོང་ཞེས་ཟེར། ཡང་དག་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། འོད་སྲུངས། ང་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་གྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་པར་མ་ཡིན་ནོ། རྟེན་ཡོད་ཀྱི་རྟེན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས། ཆོས་མཉན་པར་འདོད་ན་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་མཉན་པར་འདོད་ན་དོན་གྱིས་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། གུས་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱས་ནས་ཡིད་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་མཉན་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡང་དག་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རེག་པའི་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་ཤིང་དགའ་བར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང་། རྟག་ཏུ་ལུས་དྲན་པར་བྱ་བ་ནམ་ཡང་མི་ཆད་པ་དང་། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། དགེ་སློང་དང་བཅས་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་རྟག་ཏུ་ངོ་ཚ་བར་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུའོ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ།" དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྟན་ཏེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་དེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས་སྟན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། བདག་ཀྱང་རྗེས་སུ་སོང་སྟེ་གཞི་གར་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་སོང་ངོ་། བདག་གིས་རིན་ཐང་ཆེན་པོའི་གོས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་དུམ་བུར་བཅད་པའི་ཆོས་གོས་བཞི་བསྡུས་ནས་གདན་དུ་བྱས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་གི་སེམས་བརྩེ་བ་མཁྱེན་ནས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་ལམ་ལས་བབས་པ་དང་། བདག་གིས་གོས་བཏིང་སྟེ་གདན་དུ་བཤམས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ལོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་ནས་ཕྱག་གིས་གོས་ལ་རེག་སྟེ། བསྔགས་པ་མཛད་དེ། "འོད་སྲུངས། གོས་འདི་ནི་ཡང་ངོ་། གོས་འདི་ནི་འཇམ་མོ།" བདག་གིས་གསོལ་པ། "དེ་བཞིན་ནོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། གོས་འདི་ནི་ཡང་ངོ་། གོས་འདི་ནི་འཇམ་མོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་གི་གོས་འདི་བཞེས་པར་ཞུ།" བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། "འོད་སྲུངས། ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བླང་བར་བྱ། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་གོས་བླང་བར་བྱའོ།" བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་གནང་ངོ་། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་གོས་ཕུལ་ལོ།

如是漸漸教授，我八日之中，以學法受于乞食，至第九日，起于無學。

「阿難！若有正問：『誰是世尊法子，從佛口生、從法化生，付以法財，諸禪、解脫、三昧、正受？』應答我是，是則正說。譬如轉輪聖王第一長子，當以灌頂，住于王位，受王五欲，不苦方便自然而得，我亦如是，為佛法子，從佛口生、從法化生，得法余財法，禪、解脫、三昧、正受，不苦方便自然而得。譬如轉輪聖王寶象，高七八肘，一多羅葉能映障者。如是我所成就六神通智，則可映障，若有于神通境界智證有疑惑者，我悉能為分別記說，天耳、他心通、宿命智、生死智、漏盡作證智通有疑惑者，我悉能為分別記說，令得決定。」

尊者阿難語尊者摩訶迦葉：「如是！如是！摩訶迦葉！如轉輪聖王寶象，高七八肘，欲以一多羅葉能映障者。如是，尊者摩訶迦葉六神通智則可映障，若有于神通境界作證智，乃至漏盡作證智有疑惑者，尊者摩訶迦葉能為記說，令其決定。我于長夜敬信尊重尊者摩訶迦葉，以有如是大德神力故。」

尊者摩訶迦葉說是語時，尊者阿難聞其所說，歡喜受持。

雜阿含經卷第四十一 大正藏第 02 冊 No.

དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་གདམས་པས་བདག་ཞག་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་བསླབས་ནས་བསོད་སྙོམས་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཏེ། ཞག་དགུ་པ་ལ་མི་སློབ་པ་ལས་ལངས་སོ། "ཀུན་དགའ་བོ། གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་གིས་ཡང་དག་པར་འདྲི་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྲས་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ཀྱི་ནོར་བྱིན་པ། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་སུ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཡིན་ཞེས་ལན་གདབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཆེ་བ་དབང་བསྐུར་བ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་གནས་པ། རྒྱལ་པོའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། དཀའ་བ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྲས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ཀྱི་ནོར་ལྷག་མ་ཐོབ་པ། ཆོས་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དཀའ་བ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ཁྲུ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཙམ་པ། ཏ་ལའི་ལོ་མ་གཅིག་གིས་སྒྲིབ་པར་ནུས་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པར་ནུས་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན། བདག་གིས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལུང་བསྟན་པར་ནུས་སོ། ལྷའི་རྣ་བ་དང་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན། བདག་གིས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལུང་བསྟན་པས་ངེས་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་ནུས་སོ།" བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ། "དེ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་ནོ། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ཁྲུ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཙམ་པ་ཏ་ལའི་ལོ་མ་གཅིག་གིས་སྒྲིབ་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུ། བཙུན་པ་སྲུངས་ཆེན་པོའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པར་ནུས་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནས་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན། བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་ལུང་བསྟན་པས་ངེས་པར་མཛད་ནུས་སོ། བདག་གིས་ཡུན་རིང་པོར་བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་དད་ཅིང་གུས་པར་བྱས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ།" བཙུན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་གཏམ་འདི་གསུངས་པ་ན། བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དེའི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཡི་རངས་སོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་པའོ།།

0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十二

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一四五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！應施何等人？」

佛言：「大王！隨心所樂處。」

波斯匿王復白佛言：「應施何處，得大果報？」

佛言：「大王！此是異問。所問『應施何處？』此問則異。復問『施何處，應得大果？』此問復異。我今問汝，隨意答我。大王！譬如此國臨陣戰鬥，集諸戰士，而有一婆羅門子，從東方來，年少幼稚，柔弱端正，膚白髮黑，不習武藝，不學術策，恐怖退弱，不能自安，不忍敵觀，若刺若射，無有方便，不能傷彼。云何？大王，如此士夫，王當賞不？」

王白佛言：「不賞。世尊！」

「如是，大王！有剎利童子從南方來，鞞舍童子從西方來，首陀羅童子從北方來，無有伎術，皆如東方婆羅門子，王當賞不？」

王白佛言：「不賞。世尊！」

「佛告大王，此國集軍臨戰鬥時，有婆羅門童子從東方來，年少端正，膚白髮黑，善學武藝，知斗術法，勇健無畏，苦戰不退，安住諦觀，運戈能傷，能破巨敵。

འཕགས་པ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་གཉིས་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། （༡༡༤༥） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། སུ་ལ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བགྱི།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། "རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། སེམས་དགའ་བའི་གནས་སུའོ།" རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་། "གང་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར།" ཞེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། "རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། འདི་ནི་དྲི་བ་གཞན་ཞིག་གོ། སུ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞེས་དྲིས་པ་ནི་དྲི་བ་གཅིག་ཡིན། གང་དུ་སྦྱིན་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འཐོབ་ཅེས་དྲིས་པ་ནི་དྲི་བ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ནོ། ད་ངས་ཁྱོད་ལ་དྲི་བར་བྱ་ཡིས། ཅི་དགའ་བ་བཞིན་དུ་ལོན་ཐོབ་ཅིག། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་ཡུལ་འདིར་གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཚེ་དམག་མི་རྣམས་འདུས་པ་ན། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞིག་ཤར་ཕྱོགས་ནས་འོངས་ཏེ། ན་ཆུང་གཞོན་ནུ། སྙི་ཞིང་མཛེས་པ། པགས་པ་དཀར་ཞིང་སྐྲ་ནག་པ། གོ་མཚོན་ལ་མ་བསླབས་པ། ཐབས་མ་བསླབས་པ། འཇིགས་ཤིང་བྲེད་པ། རང་ཉིད་མི་བརྟན་པ། དགྲ་ལ་བལྟ་མི་བཟོད་པ། མདུང་དང་མདའ་འཕང་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ། དེ་དག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཞིག་ཡོད་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ལ་རྒྱལ་པོས་བྱ་དགའ་སྦྱིན་ནམ།" རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། མི་སྦྱིན་ལགས་སོ།" "རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་དང་། རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་ེའུ་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་དང་། དམངས་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་བྱང་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལའང་ལག་རྩལ་མེད་ཅིང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དང་འདྲ་ན། རྒྱལ་པོས་བྱ་དགའ་སྦྱིན་ནམ།" རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། མི་སྦྱིན་ལགས་སོ།" "རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཡུལ་འདིར་གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཚེ་དམག་མི་བསྡུས་པ་ན། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞིག་ཤར་ཕྱོགས་ནས་འོངས་ཏེ། ན་གཞོན་མཛེས་པ། པགས་པ་དཀར་ཞིང་སྐྲ་ནག་པ། གོ་མཚོན་ལ་ལེགས་པར་བསླབས་པ། གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཐབས་ཤེས་པ། དཔའ་ཞིང་མི་འཇིགས་པ། དཀའ་བའི་གཡུལ་ལས་མི་ལྡོག་པ། བརྟན་པོར་གནས་ཤིང་ལེགས་པར་བལྟ་བ། མཚོན་ཆ་བསྐོར་ཞིང་གནོད་པ་བྱེད་ནུས་པ། དགྲ་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པར་ནུས་པ།

云何？大王！如此戰士，加重賞不？」

王白佛言：「重賞，世尊！」

「如是，剎利童子從南方來，鞞舍童子從西方來，首陀羅童子從北方來，年少端正，善諸術藝，勇健堪能，苦戰卻敵，皆如東方婆羅門子。如是戰士，王當賞不？」

王白佛言：「重賞，世尊！」

佛言：「大王！如是沙門、婆羅門遠離五支，成就五支，建立福田。施此田者，得大福利，得大果報。何等為舍離五支？所謂貪慾蓋，瞋恚、睡眠、掉悔、疑蓋，已斷已知，是名舍離五支。何等為成就五支？謂無學戒身成就，無學定身、慧身、解脫身、解脫知見身，是名成就五支。大王！如是舍離五支，成就五支，建立福田，施此田者，得大果報。」爾時，世尊復說偈言：

「運戈猛戰鬥，　　堪能勇士夫， 　為其戰鬥故，　　隨功重加賞。 　不賞名族胄，　　怯劣無勇者， 　忍辱修賢良，　　見諦建福田。 　賢聖律儀備，　　成就深妙智， 　族胄雖卑微，　　堪為施福田。 　衣食錢財寶，　　床臥等眾具， 　悉應以敬施，　　為持凈戒故。 　人表林野際，　　穿井給行人， 　溪澗施橋樑，　　迥路造房舍。 　戒德多聞眾，　　行路得止息， 　譬如重云起，　　雷電聲振耀。

རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་ལྟ་བུའི་དམག་མི་ལ་བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་ནམ།" རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྦན་འདས། བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་ལགས་སོ།" "དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་དང་། རྗེའུ་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་ནུབ་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་དང་། དམངས་རིགས་ཀྱི་ཁྱེའུ་བྱང་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་རྣམས་ན་གཞོན་མཛེས་པ། ལག་རྩལ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ། དཔའ་ཞིང་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ། དཀའ་བའི་གཡུལ་གྱིས་དགྲ་བོ་འཇོམས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དང་འདྲ་ན། རྒྱལ་པོས་དེ་ལྟ་བུའི་དམག་མི་རྣམས་ལ་བྱ་དགའ་སྦྱིན་ནམ།" རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། "བཅོམ་ལྡན་འདས། བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་ལགས་སོ།" བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། "རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་པ་དང་། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བཞག་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བཏང་ན། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ཡན་ལག་ལྔ་གང་སྤངས་ཞེ་ན། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཉིད་རྨུགས་དང་། རྒོད་འགྱོད་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། འདི་དག་སྤངས་ཤིང་ཤེས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། མི་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་ལྟར་ཡན་ལག་ལྔ་སྤངས་ཤིང་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ལ་སྦྱིན་པ་བཏང་ན། འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། "མཚོན་ཆ་བསྐོར་ནས་གཡུལ་དུ་འཇུག །དཔའ་བོ་ནུས་པ་ལྡན་པ་ཡིས།། དེ་ཡི་གཡུལ་འགྱེད་ཕྱིར་དུ་ནི། །བྱས་པ་བཞིན་དུ་བྱ་དགའ་སྦྱིན།། རིགས་རུས་བཟང་ཡང་སྡིག་ཅན་དང་། །འཇིགས་ཤིང་དཔའ་བ་མེད་པ་ལ།། བཟོད་ལྡན་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡི། །བདེན་མཐོང་བསོད་ནམས་ཞིང་དུ་འགྱུར།། འཕགས་པའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཤིང་། །ཟབ་མོའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ནི།། རིགས་ངན་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་ནི། །བསོད་ནམས་ཞིང་དུ་འོས་པ་ཡིན།། གོས་དང་ཟས་དང་ནོར་རྫས་དང་། །མལ་སྟན་ལ་སོགས་ཡོ་བྱད་རྣམས།། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར། །གུས་པས་ཐམས་ཅད་དབུལ་བར་བྱ།། མི་རྣམས་དགོན་པའི་མཐའ་མར་ནི། །ཁྲོན་པ་བྲུས་ནས་འགྲོ་ལ་སྦྱིན།། ཆུ་ཀླུང་རྣམས་ལ་ཟམ་པ་དང་། །ལམ་རིང་གནས་ཁང་བཞེངས་པར་བྱ།། ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་མང་འཁོར་རྣམས་ནི། །ལམ་དུ་ངལ་བསོ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དཔེར་ན་སྤྲིན་ནག་འཐིབས་གྱུར་ནས། །འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་གློག་འགྱུ་བཞིན།།

普雨于壤土，　　百卉悉扶疏， 　禽獸皆歡喜，　　田夫並欣樂。 　如是凈信心，　　聞慧舍慳垢， 　錢財豐飲食，　　常施良福田。 　高唱增歡愛，　　如雷雨良田， 　功德注流澤，　　沾洽施主心。 　財富名稱流，　　及涅槃大果。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「云何？世尊！為婆羅門死還生自姓婆羅門家，剎利、鞞舍、首陀羅家耶？」

佛言：「大王！何得如是？大王當知，有四種人。何等為四？有一種人，從冥入冥；有一種人，從冥入明；有一種人，從明入冥；有一種人，從明入明。

「大王！云何為一種人從冥入冥？謂有人生卑姓家，若生旃陀羅家、魚獵家、竹作家、車師家，及餘種種下賤工巧業家，貧窮短命，形體憔悴，而復修行卑賤之家，亦復為人下賤作使，是名為冥。處斯冥中，復行身惡行、行口惡行、行意惡行，以是因緣，身壞命終，當生惡趣，墮泥梨中。猶如有人從闇入闇，從廁入廁，以血洗血，舍惡受惡；從冥入冥者亦復如是。是故名為從冥入冥。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： སྤྲིན་ཆར་ས་གཞིར་བབས་གྱུར་པས། །རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་གྱུར། ། རི་དྭགས་བྱ་རྣམས་དགའ་བ་དང་། །ཞིང་པ་རྣམས་ཀྱང་དགའ་བར་གྱུར། ། དེ་བཞིན་དད་པ་དག་པ་ཡིས། །ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་སེར་སྣ་སྤངས། ། ནོར་དང་ཟས་སྐོམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བསོད་ནམས་ཞིང་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱིན། ། དགའ་བ་ཆེན་པོས་སྒྲ་བསྒྲགས་པ། །ཞིང་བཟང་ཆར་པ་བབས་པ་བཞིན། ། དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །སྦྱིན་བདག་སེམས་ལ་ཕན་པར་འགྱུར། ། ནོར་དང་གྲགས་པ་རྒྱས་པ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། ༼༡༡༤༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ། བྲམ་ཟེ་ཤི་ནས་རང་གི་རིགས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱིམ་མམ། རྒྱལ་རིགས་སམ། རྗེའུ་རིགས་སམ། དམངས་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་ལྟར་ག་ལ་འགྱུར། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། འདི་ལྟར་མི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། མི་ལ་ལ་ནི་མུན་པ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་དང་། མི་ལ་ལ་ནི་མུན་པ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་དང་། མི་ལ་ལ་ནི་སྣང་བ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་དང་། མི་ལ་ལ་ནི་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བའོ། ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཇི་ལྟར་ན་མི་མུན་པ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་མི་ལ་ལ་རིགས་དམའ་བའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་པ་སྟེ། གདོལ་པའམ། ཉ་པའམ། སྨྱུག་མཁན་ནམ། ཤིང་རྟ་མཁན་ནམ། བཟོ་རིགས་གཞན་དག་གི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་པ་དབུལ་ཞིང་ཚེ་ཐུང་བ། ལུས་ཉམ་ཆུང་བ། རིགས་དམའ་བའི་ཁྱིམ་དུ་སྤྱོད་པ། གཞན་གྱི་མོ་བྱེད་པ་ནི་མུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མུན་པ་དེར་གནས་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པས། རྒྱུ་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་མུན་པ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་དང་། གཡང་ས་ནས་གཡང་སར་འགྲོ་བ་དང་། ཁྲག་གིས་ཁྲག་འཁྲུ་བ་དང་། སྡིག་པ་བཏང་ནས་སྡིག་པ་ལེན་པ་བཞིན་དུ། མུན་པ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེས་ན་མུན་པ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །

「云何名為從冥入明？謂有世人生卑姓家，乃至為人作諸鄙業，是名為冥。然其彼人於此冥中，行身善行、行口善行、行意善行，以是因緣，身壞命終，生於善趣，受天化生。譬如有人登床跨馬，從馬升象；從冥入明亦復如是。是名有人從冥入明。

「云何有人從明入冥？謂有世人生富樂家，若剎利大姓、婆羅門大姓家、長者大姓家，及餘種種富樂家生，多諸錢財，奴婢、客使，廣集知識，受身端正，聰明黠慧，是名為明。於此明中，行身惡行、行口惡行、行意惡行，以是因緣，身壞命終，生於惡趣，墮泥梨中。譬如有人從高樓下乘于大象，下象乘馬，下馬乘輿，下輿坐床、下床墮地，從地落坑，從明入冥者亦復如是。

「云何有人從明入明？謂有世人生富樂家，乃至形相端嚴，是名為明。於此明中，行身善行、行口善行、行意善行，以是因緣，身壞命終，生於善趣，受天化生。譬如有人從樓觀至樓觀。如是，乃至從床至床；從明入明者亦復如是。是名有人從明入明。」爾時，世尊復說偈言：

「貧窮困苦者，　　不信增瞋恨， 　慳貪惡邪想，　　癡惑不恭敬。 　見沙門道士，　　持戒多聞者， 　毀呰而不譽，　　障他施及受。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： ཇི་ལྟར་ན་མུན་པ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་མི་ལ་ལ་རིགས་དམའ་བའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་པ་ནས་གཞན་གྱི་ལས་དམའ་བ་བྱེད་པའི་བར་ནི་མུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་མི་དེས་མུན་པ་དེར་གནས་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པས། རྒྱུ་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་ཏེ་ལྷར་གྱུར་ཏོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཁྲི་ལ་འཛེགས་ནས་རྟ་ལ་ཞོན་པ་དང་། རྟ་ནས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་འཛེགས་པ་བཞིན་དུ། མུན་པ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ནི་མུན་པ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། ཇི་ལྟར་ན་སྣང་བ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་མི་ལ་ལ་ཁྱིམ་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་བ། རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོའམ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོའམ། ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོའམ། ཁྱིམ་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་བ་གཞན་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ། ནོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་མང་བ། བྲན་དང་ལས་བྱེད་མང་བ། མཛའ་བཤེས་མང་བ། ལུས་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ། བློ་གྲོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་དེར་གནས་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པས། རྒྱུ་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཁང་བརྩེགས་མཐོན་པོ་ནས་མར་བབས་ཏེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཞོན། དེ་ནས་རྟ་ལ་བབས། རྟ་ནས་ཤིང་རྟ་ལ་བབས། ཤིང་རྟ་ནས་ཁྲི་ལ་བབས། ཁྲི་ནས་ས་ལ་ལྷུང་། ས་ནས་དོང་དུ་ལྷུང་བ་བཞིན་དུ། སྣང་བ་ནས་མུན་པར་འགྲོ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། ། ཇི་ལྟར་ན་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ན་མི་ལ་ལ་ཁྱིམ་ཕྱུག་ཅིང་བདེ་བར་སྐྱེས་པ་ནས་གཟུགས་བྱད་མཛེས་པའི་བར་ནི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་དེར་གནས་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པས། རྒྱུ་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེས་ཏེ་ལྷར་གྱུར་ཏོ། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཁང་བརྩེགས་ནས་ཁང་བས་སུ་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་ཁྲི་ནས་ཁྲིར་འགྲོ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ནི་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན། །དད་པ་མེད་ཅིང་ཁྲོ་བ་འཕེལ། ། སེར་སྣ་སྡིག་པའི་བསམ་པ་ཅན། །གཏི་མུག་གུས་པ་མེད་པ་སྟེ། ། དགེ་སྦྱོང་དང་ནི་བྲམ་ཟེ་རྣམས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་མང་ཐོས་པ། ། མཐོང་ན་སྨོད་ཅིང་མི་བསྔགས་ལ། །གཞན་གྱི་སྦྱིན་དང་ལེན་པར་འགོག །

如斯等士夫，　　從此至他世， 　當墮泥梨中，　　從冥入于冥。 　若有貧窮人，　　信心少瞋恨， 　常生慚愧心，　　惠施離慳垢。 　見沙門梵志，　　持戒多聞者， 　謙虛而問訊，　　隨宜善供給。 　勸人令施與，　　嘆施及受者， 　如是修善人，　　從此至他世。 　善趣上生天，　　從冥而入明， 　有富樂士夫，　　不信多瞋恨。 　慳貪疾惡想，　　邪惑不恭敬， 　見沙門梵志，　　毀呰而不譽。 　障他人施惠，　　亦斷受施者， 　如是惡士夫，　　從此至他世。 　當生苦地獄，　　從明入冥中， 　若有富士夫，　　信心不瞋恨。 　常起慚愧心，　　惠施離瞋姤， 　見沙門梵志，　　持戒多聞者。 　先奉迎問訊，　　隨宜給所須， 　勸人令供養，　　嘆施及受者。 　如是等士夫，　　從此至他世， 　生三十三天，　　從明而入明。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王日日身蒙塵土，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་དག །འདི་ནས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ན། ། དམྱལ་བ་དག་ཏུ་ལྷུང་འགྱུར་ཏེ། །མུན་པ་ནས་ནི་མུན་པར་འགྲོ། ། གལ་ཏེ་དབུལ་པོའི་མི་དག་ནི། །དད་ལྡན་ཁྲོ་བ་ཆུང་བ་དང་། ། རྟག་ཏུ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡིས། །སེར་སྣ་དྲི་མ་སྤངས་ནས་སྦྱིན། ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་མཐོང་ན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་མང་ཐོས་པ། ། ཁེངས་པ་མེད་པར་ཕྱག་བྱེད་ཅིང་། །གང་འོས་ལེགས་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་བསྐུལ་བ་དང་། །སྦྱིན་དང་ལེན་པ་བསྔགས་པར་བྱེད། ། དེ་ལྟར་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཡི། །མི་དེ་འདི་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ། ། བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་འགྲོ་འགྱུར་ཏེ། །མུན་པ་ནས་ནི་སྣང་བར་འགྲོ། ། ཕྱུག་ཅིང་བདེ་བའི་སྐྱེས་བུ་གང་། །དད་མེད་ཁྲོ་བ་མང་བ་དང་། ། སེར་སྣ་ངན་སེམས་བསམ་པ་ཅན། །ལོག་པར་གུས་པ་མེད་པ་སྟེ། ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ན། །སྨད་ནས་བསྔགས་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། ། གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་འགོག་པ་དང་། །ལེན་པ་པོ་ཡང་བཅད་པར་བྱེད། ། དེ་ལྟ་བུ་ཡི་སྐྱེས་བུ་ངན། །འདི་ནས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ན། ། སྡུག་བསྔལ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །སྣང་བ་ནས་ནི་མུན་པར་འགྲོ། ། གལ་ཏེ་ཕྱུག་པོའི་སྐྱེས་བུ་གང་། །དད་ལྡན་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དང་། ། རྟག་ཏུ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡིས། །ཕྲག་དོག་མེད་པར་སྦྱིན་པ་གཏོང་། ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་མཐོང་ན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིང་མང་ཐོས་པ། ། དང་པོར་བསུས་ནས་ཕྱག་བྱེད་ཅིང་། །གང་དགོས་ཡོ་བྱད་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། གཞན་ལ་མཆོད་པར་བསྐུལ་བ་དང་། །སྦྱིན་དང་ལེན་པ་བསྔགས་པར་བྱེད། ། དེ་ལྟ་བུ་ཡི་སྐྱེས་བུ་ནི། །འདི་ནས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ན། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །སྣང་བ་ནས་ནི་སྣང་བར་འགྲོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། ༼༡༡༤༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ཉིན་རེ་བཞིན་ལུས་ལ་ཐལ་བ་གོས་པར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །;

佛言：「大王！從何所來？」

波斯匿王白佛言：「世尊！彼灌頂王法，人中自在，精勤方便。王領大地，統理王事，周行觀察，而來至此。」

佛告大王：「今問大王，隨意答我。譬如有人從東方來，有信有緣，未曾虛妄，而白王言：『我東方來，見一石山，極方廣大，不穿不壞，亦無缺壞，磨地而來，一切眾生草木之類悉磨令碎。』南、西、北方亦有人來，有信有緣，亦不虛妄，而白王言：『我見石山，方廣高大，不斷不壞，亦不缺壞，磨地而來，眾生草木悉皆磨碎。』大王！于意云何？如是像貌大恐怖事，險惡相殺，眾生運盡，人道難得，當作何計？」

王白佛言：「若如是者，更無餘計，唯當修善，于佛法、律專心方便。」

佛告大王：「何故說言：『險惡恐怖於世卒起，眾生運盡，人身難得，唯當行法、行義、行福，于佛法教專精方便。』何以不言：『灌頂王位眾人人首，堪能自在。』王于大地，事務眾人，當須營理耶？」

王白佛言：「世尊！為復閑時言：『灌頂王位為眾人首，王于大地，多所經營，以言斗言，以財斗財，以象斗象，以車斗車，以步斗步。當於爾時，無有自在，若勝若伏。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཁྱོད་ག་ནས་འོངས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཙུན་པ། དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཆོས་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རང་དབང་ཅན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ། རྒྱལ་པོས་ས་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པ། རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་བ། ཡུལ་ལྗོངས་ལ་ལྟ་བར་རྒྱུ་བ་ལས་འདིར་འོངས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་འདྲི་བས། ཅི་དགའ་བ་བཞིན་དུ་ལན་ཐོབ་ཅིག །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཤར་ཕྱོགས་ནས་འོངས་ཏེ། དད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ། རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། བདག་ཤར་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པ་ན་རྡོའི་རི་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ཤིན་ཏུ་གྲུ་བཞི་ཆེན་པོ། མི་འཇིག་པ། ཆག་གྲུམ་མེད་པ། ས་གཞི་བརྡར་ཏེ་འོངས་པ་ན། སེམས་ཅན་དང་རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྡར་ཏེ་ཞིབ་མོར་བྱེད་དོ། །ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་གི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་མི་འོངས་ཏེ། དད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ། རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། བདག་གིས་རྡོའི་རི་གྲུ་བཞི་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བ། མི་འཇིག་པ། ཆག་གྲུམ་མེད་པ། ས་གཞི་བརྡར་ཏེ་འོངས་པ་ན། སེམས་ཅན་དང་རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྡར་ཏེ་ཞིབ་མོར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། འདི་ལ་ཁྱོད་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་ལས། ཉེན་ཅིང་ངན་པ་གསོད་པའི་མཚན་མ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་ཟད་པར་འགྱུར་བ། མིའི་ལུས་རྙེད་པར་དཀའ་བ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ན་ཐབས་གཞན་མ་མཆིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་སེམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐབས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་ལགས་སོ།། བ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། ཉེན་ཅིང་འཇིགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་ཟད་པར་འགྱུར་བ། མིའི་ལུས་རྙེད་པར་དཀའ་བ། ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་། དོན་སྤྱོད་པ་དང་། བསོད་ནམས་སྤྱོད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐབས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་གྱི། དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་གོ་འཕང་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ། རང་དབང་དུ་ནུས་པ། རྒྱལ་པོས་ས་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བ་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྐྱོང་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་མི་སྨྲ། རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཙུན་པ། དལ་བའི་དུས་སུ་སྨྲས་པ། དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་གོ་འཕང་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ། རྒྱལ་པོས་ས་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བ་མང་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། ཚིག་གིས་ཚིག་འཐབ་པ་དང་། ནོར་གྱིས་ནོར་འཐབ་པ་དང་། གླང་པོས་གླང་པོ་འཐབ་པ་དང་། ཤིང་རྟས་ཤིང་རྟ་འཐབ་པ་དང་། རྐང་ཐང་གིས་རྐང་ཐང་འཐབ་པའི་དུས་སུ་ནི་རང་དབང་མ་མཆིས་ཏེ། རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ།།

』是故我說：『險惡恐怖卒起之時，眾生運盡，人身難得，無有餘計，唯有行義、行法、行福，于佛法教專心歸依。』」

佛告大王：「如是！如是！經常磨迮，謂惡劫、老、病、苦，磨迮眾生。當作何計？正當修義、修法、修福、修善、修慈，于佛法中精勤方便。」爾時，世尊而說偈言：

「如有大石山，　　高廣無缺壞， 　周遍四方來，　　磨迮此大地。 　非兵馬咒術，　　力所能防禦， 　惡劫老病死，　　常磨迮眾生。 　四種大族姓，　　栴陀羅獵師， 　在家及出家，　　持戒犯戒者。 　一切皆磨迮，　　無能救護者， 　是故慧士夫，　　觀察自己利。 　建立清凈信，　　信佛法僧寶， 　身口心清凈，　　隨順於正法。 　現世名稱流，　　終則生天上。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。時，有尼乾子七人、阇祇羅七人、一舍羅七人，身皆粗大，彷徉行住祇洹門外。

時，波斯匿王遙見斯等彷徉門外，即從座起，往至其前，合掌問訊，三自稱名言：「我是波斯匿王、拘薩羅王。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེ་བས་ན་བདག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲས་ཏེ། ཉེན་ཅིང་འཇིགས་པ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་ཟད་པར་འགྱུར་བ། མིའི་ལུས་རྙེད་པར་དཀའ་བ། ཐབས་གཞན་མེད་དེ། དོན་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་། བསོད་ནམས་སྤྱོད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་བྱའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུན་དུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྐལ་པ་ངན་པ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇོམས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། དོན་སྒྲུབ་པ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། བསོད་ནམས་སྒྲུབ་པ་དང་། དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། བྱམས་པ་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཐབས་ལ་གནས་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། རྡོ་ཡི་རི་བོ་ཆེན་པོ་ནི། །མཐོ་ཞིང་ཆག་གྲུམ་མེད་པ་བཞིན།། ཕྱོགས་བཞི་ཀུན་ནས་འོངས་གྱུར་ཏེ། །ས་ཆེན་འདི་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད།། དམག་དང་རྟ་དང་སྔགས་རྣམས་ཀྱིས། །བཟློག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ།། བསྐལ་ངན་རྒ་ན་འཆི་བ་ཡིས། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་འཇོམས་པར་བྱེད།། རིགས་ཆེན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དང་། །གདོལ་པ་རི་དྭགས་རྔོན་པ་དང་།། ཁྱིམ་པ་དང་ནི་རབ་བྱུང་དང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་དང་འཆལ་བ་རྣམས།། ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ། །སྐྱོབ་པར་ནུས་པ་སུ་ཡང་མེད།། དེ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ཡིས། །རང་གི་དོན་ལ་བརྟག་པར་བྱ།། དད་པ་དག་པ་བརྟན་བྱས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ།། ལུས་ངག་ཡིད་ནི་དག་པ་ཡིས། །དམ་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པར་སྤྱད།། ཚེ་འདིར་སྙན་པའི་གྲགས་པ་འཕེལ། །མཐར་ནི་ལྷ་ཡུལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། ༼༡༡༤༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་གཅེར་བུ་པ་བདུན་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་བདུན་དང་། གོས་གཅིག་པ་བདུན་ལུས་ཐམས་ཅད་རགས་པ། རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་སྒོའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འཆག་ཅིང་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་དེ་དག་སྒོའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འཆག་པ་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་ལན་གསུམ་དུ་མིང་ནས་བརྗོད་དེ། བདག་ནི་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ཡིན། ཀོ་ས་ལའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ།།

」

爾時，世尊告波斯匿王：「汝今何故恭敬斯等，三稱姓名，合掌問訊？」

王白佛言：「我作是念：『世間若有阿羅漢者，斯等則是。』」

佛告波斯匿王：「汝今且止！汝亦不知是阿羅漢、非阿羅漢，不得他心智故。且當親近觀其戒行，久而可知，勿速自決！審諦觀察，勿但洛莫！當用智慧，不以不智。經諸苦難，堪能自辯；交契計挍，真偽則分。見說知明，久而則知，非可卒識，當須思惟，智慧觀察！」

王白佛言：「奇哉！世尊！善說斯理，言：『久相習，觀其戒行，乃至見說知明。』我有家人，亦復出家，作斯等形相，周流他國，而復來還，舍其被服，還受五欲。是故當知世尊善說，應與同止，觀其戒行，乃至言說知有智慧。」

爾時，世尊而說偈言：

「不以見形相，　　知人之善惡， 　不應暫相見，　　而與同心志， 　有現身口密，　　俗心不斂攝。 　猶如鍮石銅，　　涂以真金色， 　內懷鄙雜心，　　外現聖威儀， 　遊行諸國土，　　欺誑於世人。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一四九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། ལན་གསུམ་དུ་མིང་ནས་བརྗོད་ཅིང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་བྱེད། རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོད་ན་འདི་དག་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་དུང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་མིན་མི་ཤེས་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཉེ་བར་འགྲོགས་ནས་དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟོས་དང་། ཡུན་རིང་པོར་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི། མྱུར་དུ་ཐག་བཅད་པར་མི་བྱའོ། །ལེགས་པར་བརྟག་པར་བྱ་ཡི། ཚིག་ཙམ་གྱིས་མི་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱ་ཡི། མི་ཤེས་པས་མི་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་རང་གིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་ནུས་སོ། །འདྲིས་པར་བྱས་ནས་བརྟག་ན་བདེན་རྫུན་ཕྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྨྲ་བ་མཐོང་ནས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུན་རིང་པོས་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི། མྱུར་དུ་ངོ་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །བསམ་པར་བྱ་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱའོ།། རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། ངོ་མཚར་ཏོ་བཙུན་པ། དོན་འདི་ལེགས་པར་གསུངས་ཏེ། ཡུན་རིང་དུ་འདྲིས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་བལྟ་བ་ནས། སྨྲ་བ་མཐོང་ནས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ།། བདག་གི་ནང་མི་ལ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་ཆ་ལུགས་བྱས་ནས། ཡུལ་གཞན་དུ་རྒྱུ་ཞིང་ཕྱིར་འོངས་ནས། གོས་སྤངས་ཏེ་འདོད་པ་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པར་བྱེད་དོ།། དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་ཏེ། མཉམ་དུ་གནས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་བ་ནས། སྨྲ་བ་མཐོང་ནས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། གཟུགས་བྱད་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། །མི་ཡི་བཟང་ངན་ཤེས་མི་བྱ།། སྐད་ཅིག་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། །སེམས་མཐུན་པར་ནི་མི་བྱ་སྟེ།། ལུས་ངག་གསང་བ་སྣང་གྱུར་ཀྱང་། །སོ་སོའི་སེམས་ནི་མ་བསྡམས་པ།། དཔེར་ན་ར་གན་ལྕགས་ལ་ནི། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་བྱུགས་པ་བཞིན།། ནང་དུ་ངན་པའི་སེམས་བཅངས་ནས། །ཕྱི་རོལ་འཕགས་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཏེ།། ཡུལ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བྱེད་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༤༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，波斯匿王為首，並七國王及諸大臣悉共集會，作如是論議：「五欲之中，何者第一？」有一人言：「色最第一。」又復有稱聲、香、味、觸為第一者。中有人言：「我等人人各說第一，竟無定判，當詣世尊！問如此義。如世尊說，當共憶持。」

爾時，波斯匿王為首，與七國王、大臣、眷屬來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等七王與諸大臣如是論議：『五欲功德，何者為勝？』其中有言色勝、有言聲勝、有言香勝、有言味勝、有言觸勝，竟無決定。來問世尊，竟何者勝？」

佛告諸王：「各隨意適，我悉有餘說，以是因緣，我說五欲功德。然自有人於色適意，止愛一色，滿其志願，正使過上有諸勝色，非其所愛，不觸不視，言己所愛最為第一，無過其上。如愛色者。聲、香、味、觸亦皆如是。當其所愛，輒言最勝，歡喜樂著，雖更有勝過其上者，非其所欲，不觸不視，唯我愛者最勝最妙，無比無上。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་བདུན་དང་བློན་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཐམས་ཅད་འདུས་ནས་རྩོད་པ་འདི་ལྟར་བྱས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ནང་ནས་གང་ཞིག་མཆོག་ཡིན། ལ་ལས་གཟུགས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཞན་དག་གིས་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་དག་གི་ནང་ན་ལ་ལས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་རེ་རེས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ཀྱང་ངེས་པར་མ་ཆོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །དོན་འདི་དྲི་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་བདུན་དང་། བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། འཁོར་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ། བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་བདུན་དང་བློན་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་རྩོད་དེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ནང་ནས་གང་ཞིག་མཆོག་ཡིན་པ་ལ། ཁ་ཅིག་གིས་གཟུགས་མཆོག་ཡིན། ཁ་ཅིག་གིས་སྒྲ་མཆོག་ཡིན། ཁ་ཅིག་གིས་དྲི་མཆོག་ཡིན། ཁ་ཅིག་གིས་རོ་མཆོག་ཡིན། ཁ་ཅིག་གིས་རེག་བྱ་མཆོག་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ངེས་པར་མ་ཆོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདྲི་བར་མཆིས་ཏེ། གང་ཞིག་མཆོག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སོ་སོའི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་རྒྱུ་མཚན་འདི་དག་གིས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དེ་སྨྲས་སོ། །འོན་ཀྱང་མི་ལ་ལ་གཟུགས་འདོད་པས་གཟུགས་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཆགས་ཏེ། བསམ་པ་ཚིམ་པར་གྱུར་ནས། གཟུགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་དག་ཡོད་ཀྱང་དེ་མི་འདོད་ཅིང་མི་ལྟ་ལ། རང་གི་འདོད་པ་དེ་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །རང་གིས་གངཔ་དེ་མཆོག་ཡིན་པར་སྨྲ་ཞིང་དགའ་ནས་ཞེན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལས་ལྷག་པ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་དེ་མི་འདོད་ཅིང་མི་ལྟ་ལ། བདག་གིས་གང་འདོད་པ་དེ་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ལྷག་པའམ་མཉམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ།།

」

爾時，座中有一優婆塞，名曰栴檀，從座起，整衣服，偏袒右肩，合掌白佛：「善說！世尊！善說！善逝！」

佛告優婆塞：「善說！栴檀！快說！栴檀！」

時，栴檀優婆塞即說偈言：

「央伽族姓王，　　服珠瓔珞鎧， 　摩竭眾慶集，　　如來出其國。 　名聞普流佈，　　猶如雪山王， 　如凈水蓮華，　　清凈無瑕穢。 　隨日光開敷，　　芬香薰其國， 　央耆國明顯，　　猶如空中日。 　觀如來慧力，　　如夜然炬火， 　為眼為大明，　　來者為決疑。」

時，諸國王嘆言：「善說！栴檀優婆塞！」

爾時，七王脫七寶上衣，奉優婆塞。

時，彼七王聞佛所說，歡喜隨喜，從座起去。

爾時，栴檀優婆塞知諸王去已，從座起，整衣服，偏袒右肩，合掌白佛：「今七國王遺我七領上衣，唯愿世尊受此七衣，以哀愍故！」

爾時，世尊為哀愍故，受其七衣，栴檀優婆塞歡喜隨喜，作禮而去。

（一一五〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王其體肥大，舉體流汗，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，氣息長喘。

爾時，世尊告波斯匿王：「大王身體極肥盛。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་འཁོར་དེའི་ནང་ན་དགེ་བསྙེན་ཙན་དན་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གོས་བསྐོན་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་བསྙེན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །ཙན་དན། མྱུར་དུ་སྨྲོས་ཤིག །ཙན་དན།། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་ཙན་དན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ།། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་རིགས་རྒྱལ་པོ། །མུ་ཏིག་རྒྱན་དང་གོ་ཆ་གསོལ།། མ་ག་དྷ་ཡི་དགའ་སྟོན་འདུས། །དེ་ཡི་ཡུལ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས།། སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །དཔེར་ན་གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན།། ཆུ་དྭངས་པད་མ་དག་པ་ལྟར། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག ། ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་ཁ་ཕྱེ་བཞིན། །དྲི་ཞིམ་ཡུལ་ཀུན་ཁྱབ་པར་བྱེད།། ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་གསལ་བ། །དཔེར་ན་མཁའ་ལ་ཉི་མ་བཞིན།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་མཐུ། །མཚན་མོ་སྒྲོན་མེ་སྦར་བ་བཞིན།། མིག་དང་སྣང་བ་ཆེན་པོར་གྱུར། །འོངས་ནས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་མཛད།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ། དགེ་བསྙེན་ཙན་དན་གྱིས་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་བདུན་པོས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་གོས་ཕུད་ནས་དགེ་བསྙེན་ལ་ཕུལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་བདུན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་ཙན་དན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་རྣམས་སོང་བ་ཤེས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གོས་བསྐོན་ནས་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ཏུ་གཟར་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ད་ལྟ་རྒྱལ་པོ་བདུན་པོས་བདག་ལ་གོས་བདུན་བསྩལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་གོས་བདུན་པོ་འདི་དག་བཞེས་པར་ཞུ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་གོས་བདུན་པོ་དེ་དག་བཞེས་སོ། །དགེ་བསྙེན་ཙན་དན་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦོམ་ཞིང་ལུས་ཀུན་ཏུ་རྔུལ་ནག་འཛག་པར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་དབུགས་རིང་པོ་འབྱིན་ཞིང་། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ཤིན་ཏུ་སྦོམས་པར་གྱུར་ཏོ།།

」

大王白佛言：「如是，世尊！患身肥大，常以此身極肥大故，慚恥厭苦。」

爾時，世尊即說偈言：

「人當自繫念，　　每食知節量， 　是則諸受薄，　　安消而保壽。」

時，有一年少，名郁多羅，于會中坐。時，波斯匿王告郁多羅：「汝能從世尊受向所說偈，每至食時，為我誦不？若能爾者，賜金錢十萬，亦常與食。」

郁多羅白王：「奉教當誦。」

時，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

時，郁多羅知王去已，至世尊前，受所說偈，于王食時，食食為誦，白言大王：「如佛世尊、如來、應、等正覺所知所見，而說斯偈：

「『人當自繫念，　　每食知節量， 　　是則諸受薄，　　安消而保壽。』」

如是，波斯匿王漸至后時，身體𦟛細，容貌端正，處樓閣上，向佛住處合掌恭敬，右膝著地，三說是言：「南無敬禮世尊、如來、應、等正覺，南無敬禮世尊、如來、應、等正覺，與我現法利益、後世利益、現法後世利益，以其飯食知節量故。」

（一一五一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國。

時，有年少阿修羅來詣佛所，于佛面前粗惡不善語，瞋罵呵責。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཙུན་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུས་སྦོམས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། རྟག་ཏུ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦོམས་པས་ངོ་ཚ་ཞིང་ཡིད་འབྱུང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། མི་ཡིས་རང་སེམས་བསྡམས་པར་བྱ། །ཟས་ཟ་ཚོད་ནི་ཤེས་པར་བྱ།། དེ་ཡིས་ཚོར་བ་ཆུང་བར་འགྱུར། །བདེ་བར་ཞུ་ཞིང་ཚེ་རིང་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་གཞོན་ནུ་ཨུད་ཏ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འཁོར་དེར་འདུག་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཨུད་ཏ་ར་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བླངས་ནས། ཟས་ཟ་བའི་དུས་སུ་བདག་ལ་འདོན་ནུས་སམ། གལ་ཏེ་ནུས་ན་གསེར་སྲང་འབུམ་སྦྱིན་ཞིང་རྟག་ཏུ་ཟས་ཀྱང་སྦྱིན་ནོ།། ཨུད་ཏ་རས་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་པ། བཀའ་བཞིན་དུ་འདོན་པར་བགྱིའོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་ཨུད་ཏ་རས་རྒྱལ་པོ་སོང་བ་ཤེས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ། གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བླངས་ནས། རྒྱལ་པོའི་ཟས་ཟ་བའི་དུས་སུ་ཟས་རེ་རེ་ལ་འདོན་ཞིང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུས་པ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། དགྲ་བཅོམ་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལགས་ཏེ། མི་ཡིས་རང་སེམས་བསྡམས་པར་བྱ། །ཟས་ཟ་ཚོད་ནི་ཤེས་པར་བྱ།། དེ་ཡིས་ཚོར་བ་ཆུང་བར་འགྱུར། །བདེ་བར་ཞུ་ཞིང་ཚེ་རིང་འགྱུར།། དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་རིམ་གྱིས་ཕྱིས་ལུས་ཕྲ་བར་གྱུར་ཏེ། གཟུགས་མཛེས་ཤིང་ཁང་བརྩེགས་སྟེང་དུ་འདུག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་པས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་ལན་གསུམ་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྱག་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདག་ལ་ཚེ་འདིའི་ཕན་པ་དང་། ཕྱི་མའི་ཕན་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀའི་ཕན་པ་མཛད་པ་ནི། ཟས་ཟ་བ་ལ་ཚོད་ཤེས་པའི་སླད་དུའོ།། ༼༡༡༥༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གཞོན་ནུ་ལྷ་མ་ཡིན་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོས་ནས་སྐུར་པ་བཏབ་བོ།།

爾時，世尊即說偈言：

「不怒勝瞋恚，　　不善以善伏， 　惠施伏慳貪，　　真言壞妄語。 　不罵亦不虐，　　常住賢聖心， 　惡人住瞋恨，　　不動如山石。 　起瞋恚能持，　　勝制狂馬車， 　我說善御士，　　非彼攝繩者。」

時，年少阿修羅白佛言：「瞿曇！我今悔過，如愚如癡，不辯不善，于瞿曇面前訶罵毀辱。」如是懺悔已，時，阿修羅聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一五二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有年少賓耆迦婆羅門來詣佛所，於世尊面前作粗惡不善語，瞋罵呵責。

爾時，世尊告年少賓耆迦：「若於一時吉星之日，汝當會諸宗親眷屬耶？」

賓耆白佛：「如是，瞿曇！」

佛告賓耆：「若汝宗親不受食者，當如之何？」

賓耆白佛：「不受食者，食還屬我。」

佛告賓耆：「汝亦如是，如來面前作粗惡不善語，罵辱呵責，我竟不受，如此罵者，應當屬誰？」

賓耆白佛：「如是，瞿曇！彼雖不受，且以相贈，則便是與。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཁྲོ་ལས་རྒྱལ། །མི་དགེ་དགེ་བས་ཟིལ་གྱིས་གནོན།། སེར་སྣ་སྦྱིན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །བདེན་པས་རྫུན་ཚིག་འཇོམས་པར་བྱེད།། མི་དམོད་གནོད་པའང་མི་བྱེད་ཅིང་། །རྟག་ཏུ་འཕགས་པའི་སེམས་ལ་གནས།། མི་ངན་ཁྲོ་བར་གནས་པ་ནི། །རི་བོ་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བ།། ཁྲོ་བ་སྐྱེས་ཀྱང་བཟུང་བར་ནུས། །རྟ་སྨྱོན་ཤིང་རྟ་ཐུལ་ལས་ལྷག། བདག་གིས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁས་པར། །སྨྲས་ཀྱི་ཐག་པ་འཛིན་པ་མིན།། དེའི་ཚེ་གཞོན་ནུ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏམ། བདག་ད་ནི་འགྱོད་དོ། །བླུན་པོ་དང་འདྲ། རྨོངས་པ་དང་འདྲ། མི་མཁས་ཤིང་མི་ལེགས་པར། གཽ་ཏམ་གྱི་སྤྱན་སྔར་དམོད་པ་དང་སྐུར་པ་བཏབ་བོ།། དེ་ལྟར་བཤགས་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གཞོན་ནུ་བིང་གི་ཀ་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོས་ནས་སྐུར་པ་བཏབ་བོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞོན་ནུ་བིང་གི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་དུས་སྐར་མ་བཟང་པོའི་ཉི་མ་ལ་རུས་མཐུན་གྱི་གཉེན་བཤེས་རྣམས་འདུ་བ་ཡོད་དམ། བིང་གི་ཀས་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བིང་གི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཉེན་བཤེས་རྣམས་ཀྱིས་ཟས་མ་བླངས་ན་ཅི་བྱེད། བིང་གི་ཀས་གསོལ་པ། ཟས་མ་བླངས་ན་བདག་ལ་དབང་བར་འགྱུར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བིང་གི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ། དམོད་པ་དང་སྐུར་པ་བཏབ་ཀྱང་བདག་གིས་མ་བླངས་ན། དམོད་པ་འདི་སུ་ལ་དབང་བར་འགྱུར། བིང་གི་ཀས་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེས་མ་བཞེས་ཀྱང་ཕུལ་བས་བྱིན་པ་ལགས་སོ།།

」

佛告賓耆：「如是不名更相贈遺，何得便為相與？」

賓耆白佛：「云何名為更相贈遺，名為相與？云何名不受相贈遺，不名相與？」

佛告賓耆：「若當如是罵則報罵，瞋則報瞋，打則報打，斗則報鬥，名相贈遺，名為相與，若復，賓耆！罵不報罵，瞋不報瞋，打不報打，斗不報鬥，若如是者，非相贈遺，不名相與。」

賓耆白佛：「瞿曇！我聞古昔婆羅門長老宿重行道大師所說：『如來、應、等正覺，面前罵辱，瞋恚訶責，不瞋不怒。』而今瞿曇有瞋恚耶？」

爾時，世尊即說偈言：

「無瞋何有瞋，　　正命以調伏， 　正智心解脫，　　慧者無有瞋。 　以瞋報瞋者，　　是則為惡人， 　不以瞋報瞋，　　臨敵伏難伏。 　不瞋勝於瞋，　　三偈如前說。」

爾時，年少賓耆白佛言：「悔過！瞿曇！如愚如癡，不辯不善，而於沙門瞿曇面前粗惡不善語，瞋罵呵責。」聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一五三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國東園鹿子母講堂。

爾時，世尊晡時從禪覺，詣講堂東蔭蔭中，露地經行。

時，有健罵婆羅豆婆遮婆羅門來詣佛所，世尊面前作粗惡不善語，罵詈呵責。世尊經行，彼隨世尊後行。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བིང་གི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཕན་ཚུན་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་ཕན་ཚུན་བྱིན་པར་འགྱུར། བིང་གི་ཀས་གསོལ་པ། ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཕན་ཚུན་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་ཕན་ཚུན་བྱིན་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟ་བུ་ལ་སྦྱིན་པ་མི་ལེན་ཅིང་ཕན་ཚུན་བྱིན་པར་མི་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བིང་གི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་དམོད་པ་ལ་དམོད་པས་ལན་འཇལ། ཁྲོ་བ་ལ་ཁྲོ་བས་ལན་འཇལ། རྡེག་པ་ལ་རྡེག་པས་ལན་འཇལ། འཐབ་པ་ལ་འཐབ་པས་ལན་འཇལ་ན། དེ་ནི་ཕན་ཚུན་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་ཕན་ཚུན་བྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བིང་གི་ཀ་གལ་ཏེ་དམོད་པ་ལ་དམོད་པས་ལན་མི་འཇལ། ཁྲོ་བ་ལ་ཁྲོ་བས་ལན་མི་འཇལ། རྡེག་པ་ལ་རྡེག་པས་ལན་མི་འཇལ། འཐབ་པ་ལ་འཐབ་པས་ལན་མི་འཇལ་ན། དེ་ནི་ཕན་ཚུན་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཕན་ཚུན་བྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ།། བིང་གི་ཀས་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། བདག་གིས་སྔོན་གྱི་བྲམ་ཟེ་རྒན་པོ་གནས་བརྟན་ལམ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཐོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དམོད་པ་དང་ཁྲོ་བ་དང་སྐུར་པ་བཏབ་ཀྱང་། ཁྲོ་བ་མི་མངའ་ཞིང་ཁོང་ཁྲོ་མི་མངའ་འོ་ཞེས་ཟེར་ན། ད་ལྟ་གཽ་ཏམ་ལ་ཁྲོ་བ་མཆིས་སམ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཁྲོ་བ་མེད་ལ་ཁྲོ་ག་ལ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་ཐུལ།། ཡང་དག་ཤེས་པས་རྣམ་གྲོལ་བ། །མཁས་པ་ལ་ནི་ཁྲོ་བ་མེད།། ཁྲོ་བས་ཁྲོ་བ་ལན་འཇལ་བ། །དེ་ནི་མི་ངན་ཡིན་པར་འགྱུར།། ཁྲོ་བས་ཁྲོ་བ་མི་འཇལ་བ། །དགྲ་ལས་རྒྱལ་དཀའ་རྒྱལ་བར་འགྱུར།། ཁྲོ་མེད་ཁྲོ་ལས་རྒྱལ་བ་སྟེ། །ཚིགས་བཅད་གསུམ་ནི་སྔར་བཞིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་གཞོན་ནུ་བིང་གི་ཀས་བཅོམ་ལྡན་འདསདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འགྱོད་དོ་གཽ་ཏམ། བླུན་པོ་དང་འདྲ། རྨོངས་པ་དང་འདྲ། མི་མཁས་ཤིང་མི་ལེགས་པར། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་གྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོས་ནས་སྐུར་པ་བཏབ་བོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཚལ་རི་དགས་ཀྱི་མ་ཡི་ཁང་བཟང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས། ཁང་བཟང་གི་ཤར་ཕྱོགས་གྲིབ་མའི་ནང་དུ་བྱོན་ཏེ། བླ་གབ་མེད་པར་གཤེགས་བཞིན་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་དམོད་པ་ཅན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཤིང་དམོད་ཅིང་སྐུར་པ་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་ན། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་དུ་སོང་ངོ་།།

世尊經行已竟，住於一處，彼婆羅門言：「瞿曇伏耶？」

爾時，世尊即說偈言：

「勝者更增怨，　　伏者臥不安， 　勝伏二俱舍，　　是得安隱眠。」

婆羅門白言：「瞿曇！我今悔過，如愚如癡，不辯不善，何于瞿曇面前作粗惡不善語，罵詈呵責？」

時，婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，複道而去。

（一一五四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國東園鹿子母講堂，世尊晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。時，健罵婆羅豆婆遮婆羅門遙見世尊，作粗惡不善語，瞋罵呵責，把土坌佛。時，有逆風，還吹其土，反自坌身。

爾時，世尊即說偈言：

「若人無瞋恨，　　罵辱以加者， 　清凈無結垢，　　彼惡還歸己， 　猶如土坌彼，　　逆風還自污。」

時，彼婆羅門白佛言：「悔過！瞿曇！如愚如癡，不善不辯，何于瞿曇面前粗惡不善語，瞋罵呵責？」

時，婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，複道而去。

（一一五五）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有婆羅門名曰違義，聞沙門瞿曇從拘薩羅國人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་གནས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་ན། བྲམ་ཟེ་དེས་སྨྲས་པ། གཽ་ཏམ་ཕམ་མམ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། རྒྱལ་བས་དགྲ་བོ་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཕམ་པས་བདེ་བར་ཉལ་མི་ནུས།། རྒྱལ་ཕམ་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་ནི། །བདེ་བར་ཉལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། བྲམ་ཟེས་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། བདག་ད་ནི་འགྱོད་དོ། །བླུན་པོ་དང་འདྲ། རྨོངས་པ་དང་འདྲ། མི་མཁས་ཤིང་མི་ལེགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་གཽ་ཏམ་གྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ་དམོད་ཅིང་སྐུར་པ་བཏབ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་གྱི་ཚལ་རི་དགས་ཀྱི་མ་ཡི་ཁང་བཟང་ན་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་དམོད་པ་ཅན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་སྟེ། ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཤིང་ཁྲོས་ནས་དམོད་ཅིང་སྐུར་པ་བཏབ་ནས། ས་རྡུལ་བླངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར་བ་ན། དེའི་ཚེ་རླུང་ལྡོག་པས་ས་རྡུལ་དེ་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་རང་གི་ལུས་ལ་གཏོར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། གང་ཞིག་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ལ། །དམོད་པ་དག་གིས་གནོད་བྱེད་པ།། དྲི་མ་མེད་ཅིང་སྒྲིབ་མེད་ལ། །དེ་ཡི་སྡིག་པ་རང་ལ་འབབ།། དཔེར་ན་ས་རྡུལ་གཏོར་བ་བཞིན། །རླུང་ལྡོག་རང་ལ་གོས་པར་བྱེད།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །འགྱོད་དོ་གཽ་ཏམ། བླུན་པོ་དང་འདྲ། རྨོངས་པ་དང་འདྲ། མི་མཁས་ཤིང་མི་ལེགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་གཽ་ཏམ་གྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིག་རྩུབ་ཅིང་མི་སྙན་པ་སྨྲས་ཏེ། ཁྲོས་ནས་དམོད་ཅིང་སྐུར་པ་བཏབ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདསགསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དོན་དང་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཐོས་སོ།།;

聞已，作是念：「我當往詣沙門瞿曇所，聞所說法，當反其義。」作是念已，往詣精舍，至世尊所。

爾時，世尊無量眷屬圍繞說法。世尊遙見違義婆羅門來，即默然住。

違義婆羅門白佛言：「瞿曇說法，樂欲聞之！」

爾時，世尊即說偈言：

「違義婆羅門，　　未能解深義， 　內懷嫉恚心，　　欲為法留難。 　調伏違反心，　　諸不信樂意， 　息諸障礙垢，　　則解深妙說。」

時，違義婆羅門作是念：「沙門瞿曇已知我心。」聞佛所說，歡喜隨喜，從座起而去。

（一一五六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。世尊晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。

時，有不害婆羅門來詣佛所，白佛言：「世尊！我名不害，為稱實不？」

佛告婆羅門：「如是稱實者，若身不害，若口不害，若心不害，則為稱實。」爾時，世尊即說偈言：

「若心不殺害，　　口意亦俱然， 　是則為離害，　　不恐怖眾生。」

佛說此經已，不害婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，複道而去。

（一一五七）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。世尊晨朝著衣持缽，入王舍城乞食，次第行乞至火與婆羅門舍。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེ་ཐོས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཆོས་གང་གསུངས་པ་དེའི་དོན་ལས་བཟློག་པར་བྱའོ། །དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དོན་དང་འགལ་བ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོངས་པ་གཟིགས་ནས། ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ།། བྲམ་ཟེ་དོན་དང་འགལ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛོད། ཐོས་པར་འདོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། དོན་དང་འགལ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །དོན་ཟབ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ།། ནང་དུ་ཕྲག་དོག་ཁྲོ་བའི་སེམས། །ཆོས་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པར་འདོད།། ལོག་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ཐུལ་ཞིང་། །དད་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་ཡང་།། བར་ཆད་དྲི་མ་ཞི་བྱས་ན། །དེས་ནི་དོན་ཟབ་རྟོགས་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དོན་དང་འགལ་བས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་གྱིས་བདག་གི་སེམས་མཁྱེན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་གནོད་པ་མེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ། བདག་གི་མིང་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བདེན་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལྟར་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱིས་གནོད་པ་མི་བྱེད། ངག་གིས་གནོད་པ་མི་བྱེད། ཡིད་ཀྱིས་གནོད་པ་མི་བྱེད་ན། དེ་ནི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་ས གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱིས་མི་གསོད་ཅིང་། །ངག་དང་ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ན།། དེ་ནི་གནོད་པ་དང་བྲལ་བས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇིགས་མི་བྱེད།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཀའ་སྩལ་ནས། བྲམ་ཟེ་གནོད་པ་མེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༥༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ནས། རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསོད་སྙོམས་མཛད་དེ། བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏོ།།

火與婆羅門遙見佛來，即具眾美飲食，滿缽與之。

如是二日、三日，乞食復至其舍。

火與婆羅門遙見佛來，作是念：「禿頭沙門何故數來，貪美食耶？」

爾時，世尊知火與婆羅門心念已，即說偈言：

「王天日日雨，　　田夫日夜耕， 　數數殖種子，　　是田數收谷。 　如人數懷妊，　　乳牛數懷犢， 　數數有求者，　　則能數惠施。 　數數惠施故，　　常得大名稱， 　數數棄死屍，　　數數哭悲戀。 　數數生數死，　　數數憂悲苦， 　數數以火燒，　　數數諸蟲食。 　若得賢聖道，　　不數受諸有， 　亦不數生死，　　不數憂悲苦。 　不數數火燒，　　不數諸蟲食。」

時，火與婆羅門聞佛說偈，還得信心，復以種種飲食滿缽與之，世尊不受，以因說偈而施故，復說偈言：

「因為說偈法，　　不應受飲食， 　當觀察自法，　　說法不受食。 　婆羅門當知，　　斯則凈命活， 　應以余供養，　　純凈大仙人。 　已盡諸有漏，　　穢法悉已斷， 　供養以飲食，　　于其良福田。 　欲求福德者，　　則我田為良。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འབྱོན་པ་མཐོང་ནས། བཟའ་བཏུང་ཞིམ་པོ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་གང་བར་ཕུལ་ལོ།། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལའང་བསོད་སྙོམས་ལ་ཡང་དེའི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན་ཏོ།། བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འབྱོན་པ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་མགོ་བྲེགས་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་ཡང་འོང་། ཟས་ཞིམ་པོ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རམ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། རྒྱལ་པོ་ལྷ་ཡིས་ཉིན་རེར་ཆར། །ཞིང་པས་ཉིན་མཚན་རྨོ་བར་བྱེད།། ཡང་ཡང་ས་བོན་བཏབ་པ་ཡི། །ཞིང་དེ་ཡང་ཡང་འབྲས་བུ་སྨིན།། མི་ཡིས་ཡང་ཡང་མངལ་བཟུང་དང་། །བ་ཡིས་ཡང་ཡང་བེའུ་འཁྲིད་བཞིན།། ཡང་ཡང་སློང་བ་པོ་རྣམས་ལ། །དེ་བཞིན་ཡང་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད།། ཡང་ཡང་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ཡིས། །རྟག་ཏུ་སྙན་པ་ཆེ་བར་གྲགས།། ཡང་ཡང་རོ་ནི་འདོར་བ་དང་། །ཡང་ཡང་ངུ་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད།། ཡང་ཡང་སྐྱེ་ཞིང་ཡང་ཡང་འཆི། །ཡང་ཡང་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་།། ཡང་ཡང་མེ་ཡིས་སྲེག་པ་དང་། །ཡང་ཡང་སྲིན་བུས་ཟ་བར་བྱེད།། འཕགས་པའི་ལམ་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །ཡང་ཡང་སྲིད་པ་མི་ལེན་ཅིང་།། ཡང་ཡང་སྐྱེ་འཆི་མི་འབྱུང་ལ། །ཡང་ཡང་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་མེད།། ཡང་ཡང་མེ་ཡིས་མི་སྲེག་ཅིང་། །ཡང་ཡང་སྲིན་བུས་མི་ཟ་འོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། ཡང་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། སླར་ཡང་བཟའ་བཏུང་སྣ་ཚོགས་ལྷུང་བཟེད་གང་བར་ཕུལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བཞེས་ཏེ། ཚིགས་བཅད་གསུངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཚིགས་བཅད་ཆོས་ནི་བཤད་པ་ཡི། །རྐྱེན་གྱིས་བཟའ་བཏུང་མི་བླང་ངོ་།། རང་གི་ཆོས་ལ་བརྟག་བྱ་སྟེ། །ཆོས་བཤད་ཟས་ནི་མི་བླང་ངོ་།། བཟེ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཚོ་བ་ཡིན།། གཞན་གྱིས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལ། །རྣམ་དག་མཆོད་པ་བྱ་བར་རིགས།། ཟག་པ་ཀུན་ནི་ཟད་པ་དང་། །དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ལ།། བཟའ་བཏུང་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་ནི། །དེ་ནི་ཞིང་བཟང་ཉིད་དུ་འགྱུར།། བསོད་ནམས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། །བདག་ནི་ཞིང་བཟང་ཉིད་དུ་འགྱུར།།

」

火與婆羅門白佛：「今以此食，應著何所？」

佛告婆羅門：「我不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人有能食此信施，令身安樂。汝持是食去棄于無蟲水中，及少生草地。」

時，婆羅門即以此食持著無蟲水中，水即煙出，沸聲啾啾；譬如鐵丸燒令火色，擲著水中，水即煙起，沸聲啾啾，亦復如是。婆羅門持此飲食著水中，水即煙出，沸聲啾啾，於時火與婆羅門嘆言：「甚奇！瞿曇！大德大力，能令此食而作神變。」

時，火與婆羅門因此飯食神變，得信敬心，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！我今可得於正法中出家、受具足，修梵行不？」

佛告婆羅門：「汝今可得於正法中出家、受具足。」

彼即出家已，作是思惟：「所以族姓子剃除發須，著袈裟衣，正信非家，出家學道……。」乃至得阿羅漢，心善解脫。

（一一五八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，舍衛國中婆肆吒婆羅門女信佛、法、僧，歸佛、歸法、歸比丘僧。于佛、法、僧已離狐疑，于苦習盡道亦離疑惑；見諦得果，得無間慧。其夫是婆羅豆婆遮種姓婆羅門。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ད་ནི་ཟས་འདི་གང་དུ་གཞག་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དད་པས་སྦྱིན་པ་འདི་ཟོས་ནས་ལུས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སུ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཟས་འདི་སྲོག་ཆགས་མེད་པའི་ཆུ་དང་རྩྭ་ཉུང་ངུ་སྐྱེས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་དོར་ཅིག། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེས་ཟས་འདི་སྲོག་ཆགས་མེད་པའི་ཆུའི་ནང་དུ་བོར་བ་དང་། ཆུ་ལས་དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་ཁོལ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ལྕགས་གོང་མེར་བསྲེགས་ནས་དམར་པོར་གྱུར་པ་ཆུའི་ནང་དུ་བསྐྱུར་བ་དང་། ཆུ་ལས་དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་ཁོལ་བའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྲམ་ཟེས་བཟའ་བཏུང་འདི་ཆུའི་ནང་དུ་བསྐྱུར་བ་དང་། ཆུ་ལས་དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་ཁོལ་བའི་སྒྲ་བྱུང་བ་ན། བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ཏེ་སྨྲས་པ། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ། གཽ་ཏམ། བསོད་ནམས་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཟས་འདི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པར་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མེ་དང་ལྡན་པས་ཟས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་མཐོང་ནས་དད་ཅིང་གུས་པར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ། བདག་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དུ་རུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་ལྟ་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་རུང་ངོ་།། དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ཏེ། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལམ་བསླབ་པ་ནི། ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ཅིང་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༡༥༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་མཉན་ཡོད་ན་བྲམ་ཟེ་མོ་བ་ཤིསྠའི་བུ་མོ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བ། བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ། བར་ཆད་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་ཁྱོ་བོ་ནི་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛའི་རིགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ།།

每至左右所為作時，有小得失，即稱南無佛，向如來所住方面，隨方合掌，三說是言：「南無多陀阿伽度、阿羅呵、三藐三佛陀，身純金色，圓光一尋，方身圓滿如尼拘律樹，善說妙法，牟尼之尊，仙人上首，是我大師！」

時，夫婆羅門聞之，瞋恚不喜，語其婦言：「為鬼著耶？無有此義，舍諸三明大德婆羅門，而稱歎彼禿頭沙門。黑闇之分，世所不稱。我今當往共汝大師論議，足知勝如。」

婦語夫言：「不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、諸神、世人，能共世尊——如來、應、等正覺，金色之身，圓光一尋，如尼拘律樹圓滿之身，言說微妙，仙人上首，我之大師——共論議者。然今婆羅門且往，自可知之！」

時，婆羅門即往詣佛，面相問訊慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「為殺於何等，　　而得安隱眠？ 　為殺於何等，　　令心得無憂？ 　為殺於何等，　　瞿曇所稱歎？」

爾時，世尊知婆羅門心之所念，而說偈言：

「殺于瞋恨者，　　而得安隱眠， 　殺于瞋恚者，　　而心得無憂。 　瞋恚為毒本，　　能害甘種子， 　能害於彼者，　　賢聖所稱歎。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： གང་དུ་གཡས་གཡོན་དུ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚེ། རྒྱལ་ཕམ་ཆུང་ངུ་བྱུང་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཁ་བལྟས་ཏེ། ཕྱོགས་དེར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ལན་གསུམ་དུ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་འདོམ་གང་བ། སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ལྗོན་པ་ལྟ་བུ། ཆོས་བཟང་པོ་གསུངས་པ། ཐུབ་པའི་མཆོག །དྲང་སྲོང་གི་གཙོ་བོ་ནི་བདག་གི་སྟོན་པའོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱོ་བོ་བྲམ་ཟེས་དེ་ཐོས་ནས་ཁྲོས་ཤིང་མ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། ཆུང་མ་ལ་སྨྲས་པ། འདྲེས་ཟིན་ནམ། དོན་འདི་མི་རིགས་ཏེ། རིག་བྱེད་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་བྲམ་ཟེ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་རྣམས་སྤངས་ནས། དགེ་སྦྱོང་མགོ་བྲེགས་དེ་ལ་བསྟོད། མུན་པའི་ཆ་ཅན་འཇིག་རྟེན་ན་མི་བསྔགས་པ་དེ། བདག་ད་ལྟ་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་དང་རྩོད་པར་འགྲོ་སྟེ། སུ་རྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ།། ཆུང་མས་ཁྱོ་བོ་ལ་སྨྲས་པ། ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་འདོམ་གང་བ། སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ལྗོན་པ་ལྟ་བུ། གསུང་སྙན་པ། དྲང་སྲོང་གི་གཙོ་བོ། བདག་གི་སྟོན་པ་དང་རྩོད་པར་ནུས་པ་སུ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །འོན་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་སོང་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕན་ཚུན་འདྲི་བ་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། གང་ཞིག་བསད་ན་བདེར་གཉིད་འོང་། །གང་ཞིག་བསད་ན་མྱ་ངན་མེད།། གང་ཞིག་བསད་ན་གཽ་ཏམ་ཡིས། །བསྔགས་པར་འགྱུར་བ་སྨྲ་བར་གྱིས།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། ཁྲོ་བ་བསད་ན་བདེར་གཉིད་འོང་། །ཁོང་ཁྲོ་བསད་ན་མྱ་ངན་མེད།། ཁྲོ་བ་དུག་གི་རྩ་བ་སྟེ། །རོ་མངར་ས་བོན་གསོད་པར་བྱེད།། དེ་ནི་བསད་པར་གྱུར་པ་ལ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན།།

若能害彼者，　　其心得無憂？」

時，婆羅豆婆遮婆羅門聞佛所說，示、教、照、喜，次第說法，謂說施，說戒，說生天法，說欲味著為災患煩惱，清凈、出要、遠離，隨順福利清凈，分別廣說；譬如清凈白㲲，易為染色。如是，婆羅豆婆遮婆羅門即于座上，於四聖諦得無閡等，所謂苦、集、滅、道。

是婆羅門見法、得法、知法、入法，度諸疑惑，不由他度，于正法、律得無所畏。即從座起，偏露右肩，合掌白佛：「已度，世尊！已度，善逝！我今歸佛、歸法、歸比丘僧已，盡其壽命為優婆塞，證知我！」

時，婆羅豆婆遮婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去，還歸自家。

其婦優婆夷遙見夫來，見已，白言：「已與如來、應、等正覺——純金色身，圓光一尋，如尼拘律樹圓滿之身，妙說之上，仙人之首，大牟尼尊，為我大師——共論議耶？」

其夫答言：「我未嘗見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、諸神、世人，有能與如來、應、等正覺——真金色身，圓光一尋，如尼拘律樹圓滿之身，妙說之上，諸仙之首，牟尼之尊，汝之大師——共論議也。汝今與我作好法衣，我持至世尊所出家學道。」

時，婦悉以鮮潔白㲲，令作法衣。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེ་བསད་གྱུར་ན་ནི། །སེམས་ལ་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་པ་དང་། རིམ་གྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་གཏམ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་དང་། མཐོ་རིས་ཀྱི་གཏམ་དང་། འདོད་པའི་རོ་མྱང་བ་ནི་ཉེས་དམིགས་དང་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང་། བསོད་ནམས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་གོས་དཀར་པོ་གཙང་མ་ལ་ཚོན་བཀྲ་བདེ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་སྟན་དེ་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་སོ།། བྲམ་ཟེ་དེས་ཆོས་མཐོང་། ཆོས་ཐོབ། ཆོས་ཤེས། ཆོས་ལ་ཞུགས། ཐེ་ཚོམ་ལས་བརྒལ། ཡིད་གཉིས་དང་བྲལ། གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པར། ཆོས་དང་འདུལ་བ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ་བརྒལ་ཏོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བརྒལ་ཏོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཆོས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བདག་ཚེ་གཅིག་གི་བར་དུ་དགེ་བསྙེན་དུ་གཟུང་དུ་གསོལ། དཔང་དུ་གྱུར་པར་མཛད་དུ་གསོལ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་སོང་ནས་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་ཏོ།། དེའི་ཆུང་མ་དགེ་བསྙེན་མས་ཁྱོ་བོ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་འོང་བ་མཐོང་ནས། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་འདོམ་གང་བ། སྐུ་ཡོང་རྫོགས་པ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ལྗོན་པ་ལྟ་བུ། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་མཆོག །དྲང་སྲོང་གི་གཙོ་བོ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་མཆོག །བདག་གི་སྟོན་པ་དང་རྩོད་པ་མཛད་དམ། ཁྱོ་བོས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་འདོམ་གང་བ། སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ལྗོན་པ་ལྟ་བུ། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་མཆོག །དྲང་སྲོང་གི་གཙོ་བོ། ཐུབ་པའི་མཆོག །ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་དང་རྩོད་པར་ནུས་པ་སུ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་ཆོས་གོས་བཟང་པོ་ཞིག་བྱོས་ཤིག །བདག་དེ་ཁྱེར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞིང་བསླབ་པ་བསླབ་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་ཆུང་མས་རས་དཀར་པོ་གསར་པ་གཙང་མས་ཆོས་གོས་བྱས་སོ།།

時，婆羅門持衣往詣世尊所，稽首禮足，退住一面，白言：「世尊！我今可得於世尊法中出家學道，修梵行不？」

佛告婆羅門：「汝今可得於此法、律出家學道，修諸梵行。」

即出家已，獨靜思惟：「所以善男子剃除鬚髮，著袈裟衣，出家學道……。」乃至得阿羅漢，心善解脫。

（一一五九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有魔瞿婆羅門來詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面，白佛言：「瞿曇！我於家中常行佈施，若一人來，施於一人；若二人、三人，乃至百千，悉皆施與。我如是施，得多福不？」

佛告婆羅門：「汝如是施，實得大福。所以者何？以於家中常行佈施，一人來乞，即施一人，二人、三人，乃至百千，悉皆施與故，即得大福。」

時，魔瞿婆羅門即說偈言：

「在家所為作，　　佈施復大會， 　因此惠施故，　　欲求大功德。 　今問于牟尼，　　我之所應知， 　同梵天所見，　　為我分別說。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེས་གོས་ཁྱེར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཙུན་པ། བདག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། བསླབ་པ་བསླབ་ཅིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དུ་རུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་ལྟ་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསླབ་པ་བསླབ་ཅིང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དུ་རུང་ངོ་།། དེ་མ་ཐག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བསླབ་པ་བསླབ་པ་ནི། ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ཅིང་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༡༥༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བདུད་མོ་གུ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཕན་ཚུན་འདྲི་བ་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏམ། བདག་ཁྱིམ་ན་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་སྟེ། མི་གཅིག་འོངས་ན་གཅིག་ལ་སྦྱིན། གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དུ་འོངས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་ནོ། །བདག་གིས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བཏང་བས་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཐོབ་བམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བཏང་བས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱིམ་ན་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་། མི་གཅིག་སློང་དུ་འོངས་ན་གཅིག་ལ་སྦྱིན། གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བརྒྱ་སྟོང་གི་བར་དུ་འོངས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བདུད་མོ་གུ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ།། ཁྱིམ་ན་གང་བྱས་པ་དག་དང་། །སྦྱིན་པ་དང་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ཆེ།། དེ་ཡི་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ཡིས། །བསོད་ནམས་ཆེན་འདོད་པ་ན།། ད་ནི་ཐུབ་པ་ལ་འདྲི་སྟེ། །བདག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི།། ཚངས་པས་མཐོང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །བདག་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གསུངས།།

云何為解脫，　　勝妙之善趣？ 　云何修方便，　　得生於梵世？ 　云何隨樂施，　　生明勝梵天？」

爾時，世尊說偈答言：

「施者設大會，　　隨彼愛樂施， 　歡喜凈信心，　　攀緣善功德。 　以其所建立，　　求離諸過惡， 　遠離於貪慾，　　其心善解脫。 　修習于慈心，　　其功德無量， 　況復加至誠，　　廣施設大會。 　若於其中間，　　所得諸善心， 　正向善解脫，　　或余純善趣。 　如是勝因緣，　　得生於梵世， 　如是之惠施，　　其心平等故。 　得生於梵世，　　其壽命延長。」

時，魔瞿婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起而去。

（一一六〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有持金蓋、著舍勒導從婆羅門來詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「無非婆羅門，　　所行為清凈， 　剎利修苦行，　　于靜亦復乖。 　三典婆羅門，　　是則為清凈， 　如是清凈者，　　不在餘眾生。」

爾時，世尊說偈答言：

「不知清凈道，　　及諸無上凈， 　于余求靜者，　　至竟無凈時。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། །བཟང་པོ་མཆོག་གི་བདེ་འགྲོ་གང་།། ཇི་ལྟར་ཐབས་ནི་བསྒྲུབས་ན་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། ཇི་ལྟར་དགའ་བས་སྦྱིན་བཏང་ན། །གསལ་བའི་མཆོག་གི་ཚངས་པར་སྐྱེ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སྦྱིན་པ་པོ་ཡིས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེ། །གང་ལ་དགའ་བས་སྦྱིན་པ་གཏོང་།། དགའ་ཞིང་དད་པའི་སེམས་དག་པས། །བསོད་ནམས་དགེ་བ་རྗེས་སུ་འབྲང་།། གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བཙུགས་པ་ཡིས། །ཉེས་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ་བར་འདོད།། འདོད་ཆགས་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ལེགས་པར་གྲོལ།། བྱམས་པའི་སེམས་ནི་བསྒོམས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་དེ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད།། ལྷག་པར་བསམ་པ་དྲང་པོ་ཡིས། །མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་པ་ལྟ།། གལ་ཏེ་དེ་ཡི་བར་དག་ཏུ། །དགེ་བའི་སེམས་ནི་གང་ཐོབ་པ།། ཡང་དག་གྲོལ་བའི་ཕྱོགས་སམ་ནི། །ཡང་ན་དགེ་བའི་འགྲོ་བ་གཞན།། དེ་འདྲའི་རྒྱུ་ཡི་མཆོག་གིས་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། དེ་འདྲའི་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ཡིས། །སེམས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཕྱིར་རོ།། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་གྱུར་ནས། །ཚེ་ཡི་ཚད་ནི་རིང་བར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བདུད་མོ་གུ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༦༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གསེར་གྱི་གདུགས་ཐོགས་ཤིང་ཤ་ལེ་གྱོན་པའི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་བྲམ་ཟེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཕན་ཚུན་འདྲི་བ་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་མིན་པ་མེད་པ་སྟེ། །སྤྱོད་པ་དག་པ་ཡིན་པར་འདོད།། རྒྱལ་རིགས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་ཡང་། །ཞི་བ་ལས་ཀྱང་འགལ་བར་འགྱུར།། བྲམ་ཟཞུང་ལུགས་གསུམ་པོ་ནི། །འདི་ནི་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ།། དེ་ལྟར་དག་པར་གྱུར་པ་ནི། །སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་ཡོད་མ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དག་པའི་ལམ་ནི་མི་ཤེས་ཤིང་། །བླ་མེད་དག་པའང་མི་ཤེས་ན།། གཞན་ལ་ཞི་བ་ཚོལ་བ་དེ། །མཐར་ནི་དག་པའི་དུས་མི་འོང་།།

」

婆羅門白佛：「瞿曇說清凈道及無上清凈耶？何等為清凈道？何等為無上清凈？」

佛告婆羅門：「正見者為清凈道，正見修習多修習，斷貪慾、斷瞋恚、斷愚癡。若婆羅門貪慾永斷，瞋恚、愚癡永斷，一切煩惱永斷，是名無上清凈。正志、正語、正業、正命、正方便、正念、正定，是名清凈道；正定修習多修習已，斷貪慾、斷瞋恚、斷愚癡。若婆羅門貪慾永斷，瞋恚、愚癡永斷，一切煩惱永斷，是名無上清凈。」

婆羅門白佛言：「瞿曇說清凈道、無上清凈耶？瞿曇！世務多事，今且辭還。」

佛告婆羅門：「宜知是時。」

持華蓋著舍勒導從婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起去。

（一一六一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，有異婆羅門來詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「云何為尸羅？　　云何正威儀？ 　云何為功德？　　云何名為業？ 　成就何等法，　　羅漢婆羅門？」

爾時，世尊說偈答言：

「宿命憶念智，　　見生天惡趣， 　得諸受生盡，　　牟尼明決定。 　知心善解脫，　　解脫一切貪， 　具足於三明，　　三明婆羅門。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ་གྱིས་དག་པའི་ལམ་དང་བླ་མེད་དག་པ་གསུངས་སམ། དག་པའི་ལམ་གང་ལགས། བླ་མེད་དག་པ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་དག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྒོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་སྤོང་། ཞེ་སྡང་སྤོང་། གཏི་མུག་སྤོང་ངོ་། །གང་གི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་འདོད་ཆགས་གཏན་དུ་སྤངས། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གཏན་དུ་སྤངས། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤངས་པ་དེ་ནི་བླ་མེད་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དག་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་ཤིང་མང་དུ་བསྒོམས་ནས་འདོད་ཆགས་སྤོང་། ཞེ་སྡང་སྤོང་། གཏི་མུག་སྤོང་ངོ་། །གང་གི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་འདོད་ཆགས་གཏན་དུ་སྤངས། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གཏན་དུ་སྤངས། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤངས་པ་དེ་ནི་བླ་མེད་དག་པ་ཞེས་བྱའོ།། བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ་གྱིས་དག་པའི་ལམ་དང་བླ་མེད་དག་པ་གསུངས་སོ། །གཽ་ཏམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་མང་བས་ད་ནི་བདག་འགྲོ་བར་བགྱིའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དུས་ལ་བབ་པ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག། གསེར་གྱི་གདུགས་ཐོགས་ཤིང་ཤ་ལེ་གྱོན་པའི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༦༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་གཞན་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཕན་ཚུན་འདྲི་བ་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། །ཡང་དག་སྤྱོད་པ་གང་ཞིག་ལགས།། བསོད་ནམས་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། །ལས་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་པ་ལགས།།ནི་གང་དང་ལྡན་གྱུར་ན། །དགྲ་བཅོམ་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་བ་ལགས།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས། །མཐོ་རིས་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་མཐོང་།། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཐོབ། །ཐུབ་པའི་མཁྱེན་པ་ངེས་པར་རྟོགས།། སེམས་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་གྲོལ་ཤེས། །འདོད་ཆགས་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ།། རིག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི། །རིག་གསུམ་བྲམ་ཟེ་ཡིན་པར་འདོད།།;

」

佛說此經已，異婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起而去。

（一一六二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

世尊晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，尊者阿難從世尊后。

時，有二老男女，是其夫婦，年耆根熟，僂背如鉤，諸里巷頭，燒糞掃處，俱蹲向火。

世尊見彼二老夫婦，年耆愚老，僂背如鉤，俱蹲向火，猶如老鵠，欲心相視。見已，告尊者阿難：「汝見彼夫婦二人，年耆愚老，僂背如鉤，俱蹲向火，猶如老鵠，欲心相視不？」

阿難白佛：「如是，世尊！」

佛告阿難：「此二老夫婦，于年少時盛壯之身，勤求財物者，亦可得為舍衛城中第一富長者；若復剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道，精勤修習者，亦可得阿羅漢第一上果。于第二分盛壯之身，勤求財物，亦可得為舍衛城中第二富者；若復剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道者，亦可得阿那含果證。若於第三分中年之身，勤求財物，亦可得為舍衛城中第三富者；若剃鬚發，著袈裟衣，正信非家，出家學道者，亦可得為斯陀含果證。彼於今日，年耆根熟，無有錢財，無有方便，無所堪能，不復堪能，若覓錢財，亦不能得勝過人法。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། བྲམ་ཟེ་གཞན་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༡༦༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་སྐུ་མཛེས་པར་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་ཤིང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་རྒན་པོ་དང་རྒན་མོ་གཉིས་ཁྱོ་ཤུག་ཡིན་པ་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་དབང་པོ་སྨིན་པ། སྒལ་ཚིགས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་སྒུར་བ། ལམ་སྲང་གི་མཐའ་རྣམས་སུ་ཕྱགས་དར་བསྲེག་པའི་ས་ན་མེ་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་གོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོ་ཤུག་རྒན་པོ་གཉིས་པོ་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་རྨོངས་པ། སྒལ་ཚིགས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་སྒུར་བ། མེ་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་པ། ངང་པ་རྒན་པོ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་གཟིགས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱོ་ཤུག་གཉིས་པོ་དེ་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་རྨོངས་པ། སྒལ་ཚིགས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་སྒུར་བ། མེ་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་པ། ངང་པ་རྒན་པོ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལྟ་བ་མཐོང་ངམ། ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོ་ཤུག་རྒན་པོ་འདི་གཉིས་གཞོན་ནུའི་དུས་ལུས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཚེ། ནོར་རྫས་འཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ན། མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་དང་པོར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་སྐྲ་དང་ུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་འབྲས་བུ་མཆོག་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་དར་ལ་བབ་པའི་དུས་གཉིས་པར་ནོར་རྫས་འཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ན། མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཕྱུག་པོ་གཉིས་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ན། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ལོ་ན་བར་མའི་དུས་གསུམ་པར་ནོར་རྫས་འཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ན། མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཕྱུག་པོ་གསུམ་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ནས། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ན། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ད་ལྟ་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་དབང་པོ་སྨིན་པ། ནོར་མེད་ཅིང་ཐབས་མེད་པ། ནུས་པ་མེད་ཅིང་མི་བཟོད་པ། ནོར་རྫས་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་ལ། མི་ཡི་ཆོས་བླ་མ་ཡང་མི་འཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ།།

」

爾時，世尊復說偈言：

「不行梵行故，　　不得年少財， 　思惟古昔事，　　眠地如曲弓。 　不修于梵行，　　不得年少財， 　猶如老鵠鳥，　　守死於空池。」

佛說此經已，尊者阿難陀聞佛所說，歡喜奉行。

（一一六三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園……如上說。差別者，唯說異偈言：

「老死之所壞，　　身及所受滅， 　唯有惠施福，　　為隨己資糧。 　依于善攝護，　　及修禪功德， 　隨力而行施，　　錢財及飲食。 　于群則眠覺，　　非為空自活。」

佛說此經已，彼婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

雜阿含經卷第四十二 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十三

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一六四）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

時，有眾多比丘集於講堂，作如是論：「諸尊！如世尊說波羅延低舍彌德勒所問：

「『若知二邊者，　　于中永無著， 　　說名大丈夫，　　不顧於五欲， 　　無有煩惱鎖，　　超出縫紩憂。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བྱས་ཕྱིར། །གཞོན་པའི་ནོར་ནི་མ་ཐོབ་སྟེ།། གནའ་བའི་དོན་ལ་བསམ་བྱས་ནས། །གཞུ་བཀུག་ལྟ་བུར་ས་ལ་ཉལ།། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་བསྒོམས་ཤིང་། །གཞོན་པའི་ནོར་ནི་མ་ཐོབ་པ།། ངང་པ་རྒན་པོ་ཇི་བཞིན་དུ། །མཚེའུ་སྟོང་པར་འཆི་བ་བསྲུང་།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼༡༡༦༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་འདི་གསུངས་སོ།། རྒ་ཤིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དང་། །ལུས་དང་མྱོང་བ་འགག་འགྱུར་ཏེ།། སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་འབའ་ཞིག་ནི། །རང་གི་ལམ་རྒྱགས་རྗེས་སུ་འབྲང་།། ལེགས་པར་བསྡམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །བསམ་གཏན་ཡོན་ཏན་བསྒོམ་པ་དང་།། ནུས་པ་ཇི་བཞིན་སྦྱིན་པ་གཏོང་། །ནོར་དང་བཟའ་བཏུང་རྣམས་ལའང་རུང་།། ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་གཉིད་སད་དེ། །སྟོང་པར་རང་ཉིད་མི་གནས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། བྲམ་ཟེ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་སོང་ངོ་།། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་པའོ།། བཀའ་འགྱུར་དཔེ་བསྡུར་མ། པོད་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ།། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་གསུམ་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར།། ༼༡༡༦༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་ར་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་སྨྲ་བའི་གནས་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཆོས་རའི་གཞལ་མེད་ཁང་དུ་འདུས་ནས་གཏམ་འདི་སྐད་དུ་གླེང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཏི་ཤྱ་མཻ་ཏྲེ་ཡས་ཞལན་དུ་གསུངས་པ། མཐའ་གཉིས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ། །དབུས་ལ་རྟག་ཏུ་མ་ཆགས་པ།། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། །འདོད་པ་ལྔ་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་།། ཉོན་མོངས་འཆིང་བ་མེད་པ་དང་། །འཚེམ་བུའི་མྱ་ངན་ལས་བརྒལ་ལོ།།

』

「諸尊！此有何義？云何邊？云何二邊？云何為中？云何為縫紩？云何思？以智知，以了了；智所知，了所了，作苦邊，脫于苦。」

有一答言：「六內入處是一邊，六外入處是二邊，受是其中，愛為縫紩。習於受者，得彼彼因，身漸轉增長出生，於此即法，以智知，以了了，智所知，了所了，作苦邊，脫于苦。」

復有說言：「過去世是一邊，未來世是二邊，現在世名為中，愛為縫紩。習近此愛，彼彼所因，身漸觸增長出生，乃至脫苦。」

復有說言：「樂受者是一邊，苦受者是二邊，不苦不樂是其中，愛為縫紩，習近此愛，彼彼所得，自身漸觸增長出生，乃至作苦。」

復有說言：「有者是一邊，集是二邊，受是其中，愛為縫紩……」如是廣說，乃至「脫苦。」

復有說言：「身者是一邊，身集是二邊，愛為縫紩……」如是廣說，乃至「脫苦。」

復有說言：「我等一切所說不同，所謂向來種種異說，要不望知。云何世尊有餘之說，波羅延低舍彌德勒所問經？我等應往具問世尊，如世尊所說，我等奉持。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །འདི་ལ་དོན་ཅི་ཡོད། མཐའ་གང་ཡིན། མཐའ་གཉིས་གང་ཡིན། དབུས་གང་ཡིན། འཚེམ་བུ་གང་ཡིན། བསམ་པ་གང་ཡིན། ཤེས་པས་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། གཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། ཚོར་བ་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན། ཚོར་བ་ལ་གོམས་པ་ལས་དེ་དང་དེའི་རྒྱུ་ཐོབ་པས་ལུས་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཉིད་ལ། ཤེས་པས་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། འདས་པའི་དུས་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། མ་འོངས་པའི་དུས་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན། སྲེད་པ་འདི་ལ་གོམས་པས་དེ་དང་དེའི་རྒྱུས་ལུས་རིམ་གྱིས་རེག་ཅིང་འཕེལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་བར་དུའོ།། ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན། སྲེད་པ་འདི་ལ་གོམས་པས་དེ་དང་དེ་ཐོབ་པས་རང་གི་ལུས་རིམ་གྱིས་རེག་ཅིང་འཕེལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་པའི་བར་དུའོ།། ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། སྲིད་པ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། ཚོར་བ་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན།། ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་བར་དུའོ།། ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། ལུས་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། ལུས་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན།། ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་བར་དུའོ།། ཡང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སྔར་རྣམ་ཚོགས་སུ་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཤེས་པར་རེ་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་དུ་གསུངས་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཏི་ཤྱ་མཻ་ཏྲེ་ཡས་ཞུས་པའི་མདོ། བདག་ཅག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞིབ་ཏུ་ཞུ་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་གིས་གཟུང་བར་བྱའོ།།

」

爾時，眾多比丘詣世尊所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！向諸比丘集於講堂，作如是言：『於世尊所說波羅延低舍彌德勒所問經，所謂二邊，乃至脫苦。』有人說言：『內六入處是說一邊，外六入處是說二邊，受是其中，愛為縫紩……』如前廣說，悉不決定，今日故來請問世尊，具問斯義，我等所說，誰得其義？」

佛告諸比丘：「汝等所說，皆是善說，我今當爲汝等說有餘經。我為波羅延低舍彌德勒有餘經說，謂觸是一邊，觸集是二邊，受是其中，愛為縫紩。習近愛已，彼彼所得，身緣觸增長出生，於此法，以智知，以了了；智所知，了所了，作苦邊，脫于苦。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一六五）

如是我聞：

一時，尊者賓頭盧住拘睒彌國瞿師羅園。

時，有婆蹉國王，名優陀延那，詣尊者賓頭盧所，共相問訊；問訊已，退坐一面。婆蹉王優陀延那白尊者賓頭盧言：「欲有所問，寧有閑睱見答已不？」

尊者賓頭盧答言：「大王！大王且問，知者當答。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། སྔར་དགེ་སློང་རྣམས་ཆོས་རར་འདུས་ནས་འདི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཏི་ཤྱ་མཻ་ཏྲེ་ཡས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། མཐའ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་དེ། ཁ་ཅིག་གིས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། ཚོར་བ་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་སོ།། སྔར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མ་ངེས་པས་དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བར་མཆིས་སོ། །དོན་འདི་ཞིབ་ཏུ་ཞུ་བས་བདག་ཅག་གིས་སྨྲས་པ་སུས་དོན་རྟོགས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་མདོ་གཞན་ཞིག་བཤད་པར་བྱའོ། །ངས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཏི་ཤྱ་མཻ་ཏྲེ་ཡ་ལ་མདོ་གཞན་བཤད་པ་ནི། རེག་པ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཡིན། རེག་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་པ་ཡིན། ཚོར་བ་ནི་དབུས་ཡིན། སྲེད་པ་ནི་འཚེམ་བུ་ཡིན། སྲེད་པ་ལ་གོམས་པས་དེ་དང་དེ་ཐོབ་སྟེ། ལུས་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕེལ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་འདི་ཉིད་ལ། ཤེས་པས་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼༡༡༦༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པིག་ན། བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ཀོའུ་ཤམ་བྷི་ཡུལ་གྱི་གོའུ་ཤི་ར་ཡི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བ་ཚ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ན་ཞེས་བྱ་བ་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕན་ཚུན་འདྲི་བ་དྲིས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདྲི་བ་འགའ་ཞིག་མཆིས་ན། ཁོམ་པ་མཆིས་སམ། ལན་གསུང་བར་བཞེད་དམ། བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་དྲིས་ཤིག །ཤེས་པས་ལན་གདབ་བོ།།

」

婆蹉王優陀延那問尊者賓頭盧：「何因何緣，新學年少比丘於此法、律，出家未久，極安樂住，諸根欣悅，顏貌清凈，膚色鮮白，樂靜少動，任他而活，野獸其心，堪能盡壽，修持梵行，純一清凈？」

尊者賓頭盧答言：「如佛所說，如來、應、等正覺所知所見，為比丘說：『汝諸比丘！若見宿人，當作母想；見中間者，作姊妹想；見幼稚者，當作女想。以是因緣，年少比丘於此法、律，出家未久，安隱樂住，諸根敷悅，顏貌清凈，膚色鮮白，樂靜少動，任他而活，野獸其心，堪能盡壽，修持梵行，純一清凈。』」

婆蹉王優陀延那語尊者賓頭盧言：「今諸世間貪求之心，若見宿人，而作母想；見中年者，作姊妹想；見幼稚者，而作女想。當於爾時，心亦隨起，貪慾燒燃、瞋恚燒燃、愚癡燒燃，要當更有勝因緣不？」

尊者賓頭盧語婆蹉王優陀延那：「更有因緣，如世尊說，如來、應、等正覺所知所見，為比丘說：『此身從足至頂，骨幹肉涂，覆以薄皮，種種不凈充滿其中；周遍觀察，發、毛、爪、齒、塵垢、流唌、皮、肉、白骨、筋、脈、心、肝、肺、脾、腎、腸、肚、生藏、熟藏、胞、淚、汗、涕、沫、肪、脂、髓、痰、癊、膿、血、腦、汁、屎、溺。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ལ་དྲིས་པ། རྒྱུ་གང་རྐྱེན་གང་གིས་དགེ་སློང་གསར་བུ་གཞོན་ནུ་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་རྣམས། ཤིན་ཏུ་བདེ་བར་གནས་ཤིང་། དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ། བཞིན་མདངས་གསལ་བ། མདོག་དཀར་བ། ཞི་བ་ལ་དགའ་ཞིང་གཡོ་བ་ཆུང་བ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་གནས་པ། རི་དྭགས་ཀྱི་སེམས་ལྟ་བུ། ཚེ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་ནུས་ཤིང་། ཡོངས་སུ་དག་པར་གནས་པ་ལགས། བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུས་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག །ཁྱེད་ཅག་གིས་རྒན་མོ་མཐོང་ན་མ་ལྟ་བུར་བསམ། བར་མ་མཐོང་ན་སྲིང་མོ་ལྟ་བུར་བསམ། གཞོན་ནུ་མ་མཐོང་ན་བུ་མོ་ལྟ་བུར་བསམ་པར་གྱིས་ཤིག །རྒྱུ་དེས་ན་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་བདེ་བར་གནས་ཤིང་། དབང་པོ་རྣམས་དགའ་བ། བཞིན་མདངས་གསལ་བ། མདོག་དཀར་བ། ཞི་བ་ལ་དགའ་ཞིང་གཡོ་བ་ཆུང་བ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་གནས་པ། རི་དྭགས་ཀྱི་སེམས་ལྟ་བུ། ཚེ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་ནུས་ཤིང་། ཡོངས་སུ་དག་པར་གནས་སོ།། བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ལ་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་ན་འདོད་པའི་སེམས་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒན་མོ་མཐོང་ན་མ་ལྟ་བུར་བསམ། བར་མ་མཐོང་ན་སྲིང་མོ་ལྟ་བུར་བསམ། གཞོན་ནུ་མ་མཐོང་ན་བུ་མོ་ལྟ་བུར་བསམས་ན་ཡང་། དེའི་ཚེ་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པར་སྐྱེ་ཞིང་། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་འཚིག །ཞེ་སྡང་གིས་འཚིག །གཏི་མུག་གིས་འཚིག་པར་འགྱུར་ན། རྒྱུ་རྐྱེན་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་ཡང་ཡོད་དམ། བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུས་བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ན་ལ་སྨྲས་པ། རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་བཞཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གསུངས་པ། ལུས་འདི་རྐང་མཐིལ་ནས་སྤྱི་གཙུག་གི་བར་རུས་པའི་སྒྲོམ་ལ་ཤ་བསྐུས་པ། པགས་པ་སྲབ་མོས་གཡོགས་པ། མི་གཙང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བ། ཀུན་ནས་བརྟགས་ན། སྐྲ་དང་། སྤུ་དང་། སེན་མོ་དང་། སོ་དང་། རྡུལ་དང་། དྲི་མ་དང་། པགས་པ་དང་། ཤ་དང་། རུས་པ་དང་། ཆུ་རྒྱུས་དང་། རྩ་དང་། སྙིང་དང་། མཆིན་པ་དང་། གློ་བ་དང་། མཆེར་པ་དང་། མཁལ་མ་དང་། རྒྱུ་མ་དང་། ལོང་ག་དང་། གསོས་པའི་དོན་སྙིང་དང་། སྨིན་པའི་དོན་སྙིང་དང་། མངལ་དང་། མཆི་མ་དང་། རྔུལ་དང་། སྣབས་དང་། ལྦུ་བ་དང་། ཚིལ་དང་། ཞག་དང་། རྐང་དང་། བད་ཀན་དང་། མཁྲིས་པ་དང་། རྣག་དང་། ཁྲག་དང་། ཀླད་པ་དང་། ཁུ་བ་དང་། བཤང་བ་དང་། གཅི་བའོ།།;

』大王！此因此緣故，年少比丘於此法、律，出家未久，安隱樂住，乃至純一滿凈。」

婆蹉王優陀延那語尊者賓頭盧：「人心飄疾，若觀不凈，隨凈想現。頗更有因緣，令年少比丘於此法、律，出家未久，安隱樂住，乃至純一滿凈不？」

尊者賓頭盧言：「大王！有因有緣，如世尊說，如來、應、等正覺所知所見，告諸比丘：『汝等應當守護根門，善攝其心。若眼見色時，莫取色相，莫取隨形好，增上執持。若於眼根不攝斂住，則世間貪、愛、惡不善法則漏其心，是故此等當受持眼律儀。耳聲、鼻香、舌味、身觸、意法亦復如是。乃至受持意律儀。』」

爾時，婆蹉王優陀延那語尊者賓頭盧：「善哉！善說法，乃至受持諸根律儀。尊者賓頭盧！我亦如是，有時不守護身，不持諸根律儀，不一其念，入于宮中，其心極生貪慾熾燃、愚癡燒燃；正使閑房獨處，亦復三毒燒燃其心，況復宮中！又我有時善護其身，善攝諸根，專一其念，入于宮中，貪慾、恚、癡不起燒燃其心，于內宮中尚不燒身，亦不燒心，況復閑獨！以是之故，此因此緣，能令年少比丘於此法、律，出家未久，安隱樂住，乃至純一滿凈。」

時，婆蹉王優陀延那聞尊者賓頭盧所說，歡喜隨喜，從坐起去。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། རྒྱུ་འདི་རྐྱེན་འདི་ཡིས་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་བདེ་བར་གནས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ།། བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ལ་སྨྲས་པ། སེམས་ནི་རབ་ཏུ་གཡོ་བས། མི་གཙང་བ་ལ་དམིགས་ཀྱང་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་ན། དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་བདེ་བར་གནས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ཡང་མཆིས་སམ། བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། རྒྱུ་ཡང་ཡོད་རྐྱེན་ཡང་ཡོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་དབང་པོའི་སྒོ་བསྲུང་ཞིང་སེམས་ལེགས་པར་བསྡམས་ཏེ། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཚེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་མ་འཛིན་ཅིག །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་མ་འཛིན་ཅིག །མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཛིན་པ་མ་བྱེད་ཅིག །གལ་ཏེ་མིག་གི་དབང་པོ་མ་བསྡམས་པར་གནས་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་། སྲེད་པ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སེམས་ལ་ཞུགས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གིས་མིག་གི་སྡོམ་པ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །རྣ་བས་སྒྲ་དང་། སྣས་དྲི་དང་། ལྕེས་རོ་དང་། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་བསྲུང་བའི་བར་དུ་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ་ལ་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །དབང་པོའི་སྡོམ་པ་བསྲུང་བའི་བར་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་ལེགས་སོ། །བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུ། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། རེས་འགའ་ལུས་མ་བསྲུངས། དབང་པོའི་སྡོམ་པ་མ་བསྲུངས། དྲན་པ་མ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པར་ཕོ་བྲང་དུ་འཇུག་པ་ན། སེམས་ལ་འཆགས་ཀྱི་མེ་འབར་བ་དང་། གཏི་མུག་གི་མེ་འབར་བ་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་སྟེ། ཁང་སྟོང་དུ་གཅིག་པུར་གནས་ཀྱང་དུག་གསུམ་གྱི་མེས་སེམས་འཚིག་ན། ཕོ་བྲང་དུ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཡང་རེས་འགའ་ལུས་ལེགས་པར་བསྲུངས། དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ལེགས་པར་བསྲུངས། དྲན་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་ཕོ་བྲང་དུ་འཇུག་པ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་མེ་མི་འབར་ཞིང་སེམས་མི་འཚིག་སྟེ། ཕོ་བྲང་ནང་དུ་ཡང་ལུས་མི་འཚིག་སེམས་མི་འཚིག་ན། དབེན་པར་གཅིག་པུར་གནས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་འདི་རྐྱེན་འདིས་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་བདེ་བར་གནས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བ་ཚ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ད་ཡ་ནས་བཙུན་པ་བིན་དུ་ལུའི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་།།

（一一六六）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「有手故知有取捨，有足故知有往來，有關節故知有屈伸，有腹故知有飢渴。如是，比丘！有眼故眼觸因緣生受，內覺若苦、若樂、不苦不樂。耳、鼻、舌、身、意亦復如是。

「諸比丘！若無手則不知取捨，若無足則不知往來，若無關節則不知有屈伸，若無腹則不知有飢渴。如是，諸比丘！若無眼則無眼觸因緣生受，內覺若苦、若樂、不苦不樂；耳、鼻、舌、身、意亦復如是。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一六七）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時有河中草，有龜于中住止。時，有野干饑行覓食，遙見龜蟲，疾來捉取。龜蟲見來，即便藏六，野干守伺，冀出頭足，欲取食之。久守，龜蟲永不出頭，亦不出足；野干饑乏，瞋恚而去。

「諸比丘！汝等今日亦復如是。知魔波旬常伺汝便，冀汝眼著於色、耳聞聲、鼻嗅香、舌嘗味、身覺觸、意念法，欲令出生染著六境。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： ༼༡༡༦༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོའུ་ཤམ་བྷི་ཡི་ཡུལ་གྱི་གོའུ་ཤི་རའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལག་པ་ཡོད་པས་ན་ལེན་པ་དང་འཇོག་པ་ཤེས། རྐང་པ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་འོང་ཤེས། ཚིགས་ཡོད་པས་ན་བསྐུམ་བརྐྱང་ཤེས། གྲོད་པ་ཡོད་པས་ན་བཀྲེས་སྐོམ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །མིག་ཡོད་པས་ན་མིག་གི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་སྐྱེ་སྟེ། ནང་དུ་མྱོང་བ་སྡུག་བསྔལ་ལམ། བདེ་བའམ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། དགེ་སློང་དག །གལ་ཏེ་ལག་པ་མེད་ན་ལེན་པ་དང་འཇོག་པ་མི་ཤེས། རྐང་པ་མེད་ན་འགྲོ་འོང་མི་ཤེས། ཚིགས་མེད་ན་བསྐུམ་བརྐྱང་མི་ཤེས། གྲོད་པ་མེད་ན་བཀྲེས་སྐོམ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །གལ་ཏེ་མིག་མེད་ན་མིག་གི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ནང་དུ་མྱོང་བ་སྡུག་བསྔལ་ལམ། བདེ་བའམ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼༡༡༦༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོའུ་ཤམ་བྷི་ཡི་ཡུལ་གྱི་གོའུ་ཤི་རའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་ཆུ་ཀླུང་ཞིག་གི་རྩྭའི་ནང་ན་རུས་སྦལ་ཞིག་གནས་པ་ལས། དེའི་ཚེ་ཝ་ཞིག་བཀྲེས་ཏེ་ཟས་འཚོལ་དུ་འགྲོ་བ་ན། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་རུས་སྦལ་མཐོང་སྟེ། མྱུར་དུ་བཟ་འོངས་སོ། །རུས་སྦལ་གྱིས་དེ་འོང་བ་མཐོང་ནས་ཡན་ལག་དྲུག་པོ་སྦས་སོ། །ཝས་མགོ་དང་རྐང་པ་འབྱིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་བསྲུངས་ཏེ་བཟའ་བར་འདོད་དོ། །ཡུན་རིང་དུ་བསྲུངས་ཀྱང་རུས་སྦལ་གྱིས་མགོ་ཡང་མ་བཏོན། རྐང་པ་ཡང་མ་བཏོན་པས། ཝ་བཀྲེས་ཤིང་ཐང་ཆད་དེ་ཁྲོས་ནས་སོང་ངོ་།། དགེ་སློང་དག །ཁྱེད་ཅག་དེང་སང་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྟག་ཏུ་ཁྱེད་ཅག་ལ་གླགས་ལྟ་སྟེ། མིག་གིས་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་དང་། རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། སྣས་དྲི་སྣོམ་པ་དང་། ལྕེས་རོ་མྱོང་བ་དང་། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་རེག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་སེམས་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པར་འགྱུར་དུ་རེ་བར་བྱེད་དོ།།

是故，比丘！汝等今日常當執持眼律儀住，執持眼根律儀住，惡魔波旬不得其便，隨出隨緣；耳、鼻、舌、身、意亦復如是。于其六根若出若緣，不得其便，猶如龜蟲，野幹不得其便。」

爾時，世尊即說偈言：

「龜蟲畏野干，　　藏六于殼內， 　比丘善攝心，　　密藏諸覺想。 　不依不怖彼，　　覆心勿言說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一六八）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如䵃麥著四衢道頭，有六壯夫執杖共打，須臾塵碎，有第七人執杖重打。諸比丘！于意云何？如䵃麥聚，六人共打，七人重打，當極碎不？」

諸比丘白佛言：「如是，世尊！」

佛告諸比丘：「如是愚癡士夫六觸入處之所捶打。何等為六？謂眼觸入處，常所捶打。耳、鼻、舌、身、意觸入處，常所捶打，彼愚癡士夫為六觸入處之所捶打，猶復念求當來世有，如第七人重打令碎。

「比丘！若言是我，是則動搖；言是我所，是則動搖。未來當有，是則動搖；未來當無，是則動搖。當復有色，是則動搖；當復無色，是則動搖。當復有想，是則動搖；當復無想，是則動搖；當復非有想非無想，是則動搖。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： དེ་བས་ན་དགེ་སློང་དག །ཁྱེད་ཅག་གིས་དེང་སང་རྟག་ཏུ་མིག་གི་སྡོམ་པ་བཟུང་སྟེ་གནས་པར་བྱ། མིག་གི་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་བཟུང་སྟེ་གནས་པར་བྱ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པར་བྱ། གང་དུ་འབྱུང་བ་དང་གང་ལ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་འབྱུང་བའམ་དམིགས་པ་ལ་གླགས་མི་རྙེད་པར་བྱ་སྟེ། རུས་སྦལ་ལ་ཝས་གླགས་མ་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། རུས་སྦལ་ཝ་ལ་འཇིགས་པ་ཡིས། །ཡན་ལག་དྲུག་པོ་སྦུབས་སུ་སྦས།། དགེ་སློང་སེམས་ནི་ལེགས་བསྡམས་ན། །རྣམ་རྟོག་ཀུན་ལས་སྦས་པར་བྱ།། མི་བརྟེན་དེ་ལ་མི་འཇིགས་ཤིང་། །སེམས་བསྐྱབས་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼༡༡༦༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོའུ་ཤམ་བྷི་ཡི་ཡུལ་གྱི་གོའུ་ཤི་རའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་ལམ་བཞི་མདོར་ནས་བཏགས་པའི་སྟེང་དུ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དྲུག་གིས་དབྱུག་པ་ཐོགས་ནས་མཉམ་དུ་བརྡུངས་ཏེ། སྐད་ཅིག་གིས་ཐལ་བར་བརྡུངས་པ་དང་། མི་བདུན་པས་དབྱུག་པ་ཐོགས་ནས་ཡང་བསྐྱར་བརྡུངས་སོ། །དགེ་སློང་དག །ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ནས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་མི་དྲུག་གིས་མཉམ་དུ་བརྡུངས། མི་བདུན་པས་ཡང་བསྐྱར་བརྡུངས་ན། ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པར་འགྱུར་རམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གིས་བརྡུང་བར་བྱེད་དོ། །དྲུག་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བརྡུང་བར་བྱེད་དོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བརྡུང་བར་བྱེད་དོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་བརྡུང་བར་བྱས་ཀྱང་། ད་དུང་མ་འོངས་པའི་སྲིད་པ་འདོད་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་མི་བདུན་པས་ཡང་བསྐྱར་བརྡུངས་ཏེ་ཞིབ་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། དགེ་སློང་དག །གལ་ཏེ་འདི་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །འདི་ནི་བདག་གི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །མ་འོངས་པ་ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །གཟུགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །འདུ་ཤེས་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ། །འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་གཡོ་བའོ།།

動搖故病，動搖故癰，動搖故刺，動搖故著。正觀察動搖故苦者，得不動搖心，多修習住，繫念正知。

「如動搖。如是思量虛誑，有行因愛。言我，是則為愛；言我所，是則為愛。言當來有，是則為愛；言當來無，是則為愛。當有色，是則為愛；當無色，是則為愛。當有想，是則為愛；當無想，是則為愛；當非想非非想，是則為愛。愛故為病，愛故為癰，愛故為刺。若善思觀察愛生苦者，當多住離愛心，正念正智。

「諸比丘！過去世時，阿修羅興軍與帝釋鬥。時，天帝釋告三十三天：『今日諸天、阿修羅苦戰，若諸天勝，阿修羅不如者，當生執阿修羅，縛以五系，送還天宮。』阿修羅語其眾言：『今阿修羅軍與諸天戰，若阿修羅勝，諸天不如者，當生執帝釋，縛以五系，還歸阿修羅宮。』當其戰諍，諸天得勝，阿修羅不如。時，三十三天生執毗摩質多羅阿修羅王，縛以五系，還歸天宮。

「爾時，毗摩質多羅阿修羅王身被五系，置於正法殿上，以種種天五欲樂而娛樂之。毗摩質多羅阿修羅王作是念：『唯阿修羅賢善聰慧，諸天雖善，我今且當還歸阿修羅宮。』作是念時，即自見身被五繫縛，諸天五欲自然化沒。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： གཡོ་བས་ན་ནད། གཡོ་བས་ན་འབྲས། གཡོ་བས་ན་ཚེར་མ། གཡོ་བས་ན་ཆགས། གཡོ་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་དག་པར་རྟོག་ན། མི་གཡོ་བའི་སེམས་ཐོབ་སྟེ། མང་དུ་གོམས་པར་བྱས་ནས་གནས་ཤིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་བསྡམས་སོ།། ཇི་ལྟར་གཡོ་བ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་བརྟགས་ན་རྫུན་པ། འདུ་བྱེད་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཅན། བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །བདག་གི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །མ་འོངས་པ་ན་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །གཟུགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པས་ན་ནད། སྲེད་པས་ན་འབྲས། སྲེད་པས་ན་ཚེར་མ། སྲེད་པས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་ལེགས་པར་བརྟགས་ན། སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་མང་དུ་གནས་ཤིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱའོ།། དགེ་སློང་དག །སྔོན་གྱི་དུས་ན། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དམག་བསྐྱོད་དེ་བརྒྱ་བྱིན་དང་འཐབ་པ་དང་། དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ལྷ་རྣམས་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དྲག་པོར་འཐབ་པར་འགྱུར་བ་ན། གལ་ཏེ་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་ན། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་བཟུང་སྟེ་བཅིངས་ལྔས་བཅིངས་ནས་ལྷའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྱེར་ཤོག །ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་གི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་དང་ལྷ་རྣམས་འཐབ་པ་ན། གལ་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་རྣམས་ཕམ་ན། བརྒྱ་བྱིན་བཟུང་སྟེ་བཅིངས་ལྔས་བཅིངས་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྱེར་ཤོག །དེའི་ཚེ་འཐབ་རྱུང་བ་ན། ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བེ་མ་ཙི་ཏྲ་བཟུང་སྟེ་བཅིངས་ལྔས་བཅིངས་ནས་ལྷའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཁྱེར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བེ་མ་ཙི་ཏྲའི་ལུས་ལ་བཅིངས་ལྔས་བཅིངས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཁང་པ་ཆེན་པོའི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས། ལྷའི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་དགའ་བར་བྱས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བེ་མ་ཙི་ཏྲས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་དགེ་ཞིང་མཁས་པ་ཡིན། ལྷ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ཙམ་ཡིན་པས། བདག་ད་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཕོ་བྲང་དུ་ལོག་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་ཏུ་རང་གི་ལུས་ལ་བཅིངས་ལྔས་བཅིངས་པར་མཐོང་ཞིང་། ལྷའི་འདོད་ཡོན་ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡལ་བར་གྱུར་ཏོ།།

「毗摩質多羅阿修羅王復作是念：『諸天賢善，智慧明徹，阿修羅雖善，我今且當住此天宮。』作是念時，即自見身五縛得解，諸天五欲自然還出。

「毗摩質多羅阿修羅王乃至有如是微細之縛，魔波旬縛轉細。於是心動搖時，魔即隨縛；心不動搖，魔即隨解。是故，諸比丘！多住不動搖心，正念正智，應當學！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一六九）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「若有比丘、比丘尼，眼色識因緣生，若欲、若貪、若昵、若念、若決定著處，于彼諸心善自防護。所以者何？此等皆是恐畏之道，有礙、有難，此惡人所依，非善人所依，是故應自防護。耳、鼻、舌、身、意亦復如是。譬如田夫有好田苗，其守田者懶惰放逸，欄牛啖食；愚癡凡夫亦復如是。六觸入處，乃至放逸亦復如是。

「若好田苗，其守田者心不放逸，欄牛不暴，設復入田，盡驅令出；所謂若心、若意、若識，多聞聖弟子於五欲功德善自攝護，盡心令滅。若好田苗，其守護田者不自放逸，欄牛入境，左手牽鼻，右手執杖，遍身捶打，驅出其田。

以下是這段中文古籍的藏文翻譯： ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བེ་མ་ཙི་ཏྲས་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ལྷ་རྣམས་ནི་དགེ་ཞིང་ཤེས་རབ་གསལ་བ་ཡིན། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ཙམ་ཡིན་པས། བདག་ད་ལྟ་ལྷའི་ཕོ་བྲང་འདིར་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་ཏུ་རང་གི་ལུས་ཀྱི་བཅིངས་ལྔ་པོ་གྲོལ་བར་མཐོང་ཞིང་། ལྷའི་འདོད་ཡོན་ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་སླར་བྱུང་ངོ་།། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བེ་མ་ཙི་ཏྲ་ལ་ཕྲ་བའི་བཅིངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཀྱང་། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་བཅིངས་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཕྲ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་གཡོ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་བཅིངས། གང་གི་ཚེ་སེམས་མི་གཡོ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་གྲོལ་ལོ། །དེ་བས་ན་དགེ་སློང་དག །མི་གཡོ་བའི་སེམས་ལ་མང་དུ་གནས་ཤིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། ༼༡༡༦༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོའུ་ཤམ་བྷི་ཡི་ཡུལ་གྱི་གོའུ་ཤི་རའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་གང་ལ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་པའམ། འདུན་པའམ། མཛའ་བའམ། དྲན་པའམ། ངེས་པར་ཆགས་པའི་གནས་དེ་དག་ལ་སེམས་ལེགས་པར་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིགས་པའི་ལམ། བར་ཆད་དང་བཅས་པ། གེགས་དང་བཅས་པ། སྐྱེས་བུ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན། སྐྱེས་བུ་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞིང་པ་ལ་ཞིང་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། ཞིང་སྲུང་བ་པོ་དེ་ལེ་ལོ་ཅན་བག་མེད་པ་ཡིན་ན། བ་ལང་ཟ་བར་བྱེད་པ་བཞིན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། བག་མེད་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།། གལ་ཏེ་ཞིང་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། ཞིང་སྲུང་བ་པོ་དེ་བག་མེད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། བ་ལང་རྣམས་མ་རུངས་པར་མི་འགྱུར་ན། གལ་ཏེ་ཞིང་དུ་ཞུགས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་བསྐྲད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་སམ། ཡིད་དམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལེགས་པར་བསྡམས་ཏེ། ཡིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཞིང་བཟང་པོ་ཡོད་ལ། ཞིང་སྲུང་བ་པོ་དེ་བག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། བ་ལང་རྣམས་ས་མཚམས་སུ་ཞུགས་པ་ན། ལག་པ་གཡོན་པས་སྣ་ནས་འཛིན་ཅིང་། ལག་པ་གཡས་པས་དབྱུག་པ་ཐོགས་ནས། ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྡུངས་ཏེ་ཞིང་ནས་བསྐྲད་པར་བྱེད་དོ།།;

諸比丘！于意云何？彼牛遭苦痛已，從村至宅，從宅至村，復當如前過食田苗不？」

答言：「不也，世尊！所以者何？憶先入田遭捶杖苦故。」

「如是，比丘！若心、若意、若識，多聞聖弟子於六觸入處極生厭離、恐怖，內心安住，制令一意。諸比丘！過去世時，有王聞未曾有好彈琴聲，極生愛樂，耽湎染著，問諸大臣：『此何等聲？甚可愛樂！』大臣答言：『此是琴聲。』語大臣：『取彼聲來。』大臣受教，即往取琴來，白言：『大王！此是琴作好聲者。』王語大臣：『我不用琴，取其先聞可愛樂聲來。』大臣答言：『如此之琴，有眾多種具，謂有柄、有槽、有麗、有弦、有皮，巧方便人彈之，得眾具因緣乃成音聲，非不得眾具而有音聲，前所聞聲，久已過去，轉亦盡滅，不可持來。』

「爾時，大王作是念言：『咄！何用此虛偽物為？世間琴者是虛偽物，而令世人耽湎染著；汝今持去，片片析破，棄於十方。』大臣受教，析為百分，棄于處處。如是，比丘！若色、受、想、思、欲，知此諸法無常、有為、心因緣生，而便說言：『是我、我所。』彼于異時，一切悉無。諸比丘！應作如是平等正智，如實觀察。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

དགེ་སློང་དག །ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། བ་ལང་དེ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོས་མནར་ནས་གྲོང་ནས་ཁྱིམ་དུ་དང་། ཁྱིམ་ནས་གྲོང་དུ་སོང་སྟེ། སླར་ཡང་སྔར་བཞིན་ཞིང་གི་ལོ་ཏོག་ཟ་བར་འགྱུར་རམ། ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔར་ཞིང་དུ་འཇུག་པ་ན་དབྱུག་པས་བརྡེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྐྱོ་བ་དང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ནས། ནང་དུ་སེམས་གནས་པར་བྱས་ཏེ། རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྡོམ་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག །འདས་པའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་ཞིག་གིས་སྔར་མ་ཐོས་པའི་པི་ཝང་གི་སྒྲ་སྙན་པོ་ཞིག་ཐོས་ནས། ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་ཆགས་པར་གྱུར་ཏེ། བློན་པོ་རྣམས་ལ་དྲིས་པ། འདི་ནི་སྒྲ་ཅི་ཞིག་ཡིན། ཤིན་ཏུ་སྙན་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་འདུག །བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཞུས་པ། འདི་ནི་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལགས་སོ། །བློན་པོ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྒྲ་དེ་ལེན་དུ་སོང་། བློན་པོས་བཀའ་ནོད་དེ་པི་ཝང་བླངས་ནས་འོངས་ཏེ། གསོལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། སྒྲ་སྙན་པོ་འདི་ནི་པི་ཝང་འདིས་བྱས་པ་ལགས་སོ། །རྒྱལ་པོས་བློན་པོ་ལ་གསུངས་པ། ང་ལ་པི་ཝང་མི་དགོས། སྔར་ཐོས་པའི་སྒྲ་སྙན་པོ་དེ་ལོངས་ཤོག །བློན་པོས་ཞུས་པ། པི་ཝང་འདི་ནི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། ཡུ་བ་དང་། སྒྲོམ་དང་། རྒྱན་དང་། རྒྱུད་དང་། པགས་པ་དང་། མཁས་པའི་མི་ཡིས་དཀྲོལ་བ་ལས། ཡོ་བྱད་ཀུན་གྱི་རྐྱེན་ལས་སྒྲ་འབྱུང་གི །ཡོ་བྱད་མེད་པར་སྒྲ་མི་འབྱུང་ངོ་། །སྔར་ཐོས་པའི་སྒྲ་དེ་ནི་ཡུན་རིང་དུ་འདས་ཤིང་འགགས་ནས་མེད་པར་གྱུར་པས་བླང་དུ་མ་མཆིས་སོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོས་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །ཀྱེ་མ། རྫུན་གྱི་དངོས་པོ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་དགོས། འཇིག་རྟེན་ན་པི་ཝང་ནི་རྫུན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པར་བྱེད་ྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་ཁྱེར་ནས་དུམ་བུར་བཅད་དེ་ཕྱོགས་བཅུར་དོར་ཅིག །བློན་པོས་བཀའ་ནོད་དེ་དུམ་བུ་བརྒྱར་བཅད་ནས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་དོར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། སེམས་པ་དང་། འདོད་པ་རྣམས་མི་རྟག་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་། སེམས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པར་ཤེས་ནས། བདག་དང་བདག་གི་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི། དུས་གཞན་ཞིག་ན་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག །དེ་ལྟར་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་པ་ལ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་ཡི་རང་སྟེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།།

（一一七〇）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「如癩病人，四體瘡壞，入茅荻中，為諸刺葉針刺所傷，倍增苦痛；如是愚癡凡夫六觸入處受諸苦痛亦復如是。如彼癩人，為草葉針刺所傷，膿血流出；如是愚癡凡夫，其性弊暴，六觸入處所觸則起瞋恚，惡聲流出，如彼癩人。所以者何？愚癡無聞凡夫心如癩瘡。

「我今當說律儀、不律儀。云何律儀？云何不律儀？愚癡無聞凡夫眼見色已，于可念色而起貪著，不可念色而起瞋恚，于彼次第隨生眾多覺想相續，不見過患；復見過患，不能除滅。耳、鼻、舌、身、意亦復如是。比丘！是名不律儀。云何律儀？多聞聖弟子若眼見色，于可念色不起欲想，不可念色不起恚想，次第不起眾多覺想相續住，見色過患；見過患已，能捨離。耳、鼻、舌、身、意亦復如是。是名律儀。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行！

（一一七一）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如士夫游空宅中，得六種眾生。一者得狗，即執其狗，繫著一處。次得其鳥，次得毒蛇，次得野干，次得失收摩羅，次得獼猴。得斯眾生，悉縛一處。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་བྷིའི་ཡུལ་གྷོ་ཤི་རིའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་མཛེ་ནད་ཅན་གྱི་ལུས་ཡན་ལག་བཞི་པོ་རྨ་རུ་གྱུར་པ། སྨྱིག་མ་དང་འདམ་བུའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ན། ཚེར་མ་དང་ལོ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྨས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཇེ་ཆེར་འཕེལ་བ། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་ལྟར་མི་མཛེ་ནད་ཅན་དེ་རྩྭ་དང་ལོ་མས་རྨས་པས་རྣག་དང་ཁྲག་འཛག་པ་བཞིན་དུ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གདུག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་རེག་པ་ན་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ཚིག་ངན་པ་འབྱིན་པ་ནི་མི་མཛེ་ནད་ཅན་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཐོས་པ་བླུན་པོའི་སེམས་ནི་མཛེ་ནད་ཀྱི་རྨ་དང་འདྲའོ། ད་ནི་ངས་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཐོས་པ་བླུན་པོས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་བྱེད། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་བར་བྱེད། དེ་ལ་རིམ་གྱིས་རྟོག་པ་མང་པོ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་། ཉེས་དམིགས་མི་མཐོང་། ཉེས་དམིགས་མཐོང་ཡང་སྤོང་མི་ནུས། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག །འདི་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ན། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་ཞེ་སྡང་གི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེ། རིམ་གྱིས་རྟོག་པ་མང་པོ་མི་སྐྱེ་བར་གནས། གཟུགས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་། ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་སྤོང་བར་ནུས། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་པ་ལ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན།ལྡན་འདས་ཀོ་ས་བྷིའི་ཡུལ་གྷོ་ཤི་རིའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཁང་སྟོང་དུ་འཁྱམས་པ་ན། སེམས་ཅན་རིགས་དྲུག་རྙེད་དོ། །དང་པོར་ཁྱི་རྙེད་དེ། ཁྱི་དེ་བཟུང་ནས་གནས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས། དེ་ནས་བྱ་རྙེད། དེ་ནས་སྦྲུལ་དུག་ཅན་རྙེད། དེ་ནས་ཝ་རྙེད། དེ་ནས་ཤི་ཤུ་མ་ར་རྙེད། དེ་ནས་སྤྲེའུ་རྙེད། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གནས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས་སོ།།

其狗者，樂欲入村。其鳥者，常欲飛空。其蛇者，常欲入穴。其野干者，樂向冢間。失收摩羅者，長欲入海。獼猴者，欲入山林。此六眾生悉系一處，所樂不同，各各嗜慾到所安處，各各不相樂於他處；而繫縛故，各用其力，向所樂方，而不能脫。

「如是六根種種境界，各各自求所樂境界，不樂余境界。眼根常求可愛之色，不可意色則生其厭。耳根常求可意之聲，不可意聲則生其厭。鼻根常求可意之香，不可意香則生其厭。舌根常求可意之味，不可意味則生其厭。身根常求可意之觸，不可意觸則生其厭。意根常求可意之法，不可意法則生其厭。此六種根種種行處，種種境界，各各不求異根境界。此六種根其有力者，堪能自在，隨覺境界。如彼士夫系六眾生於其堅柱，正出用力隨意而去，往反疲極，以繩系故，終依于柱。

「諸比丘！我說此譬，欲為汝等顯示其義。六眾生者，譬猶六根；堅柱者，譬身念處。若善修習身念處，有念、不念色，見可愛色則不生著，不可愛色則不生厭；耳聲、鼻香、舌味、身觸、意法，于可意法則不求欲，不可意法則不生厭。是故，比丘！當勤修習，多住身念處。

ཁྱི་དེ་ནི་གྲོང་དུ་འགྲོ་བར་འདོད། བྱ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ནམ་མཁར་འཕུར་བར་འདོད། སྦྲུལ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཁུང་དུ་འཇུག་པར་འདོད། ཝ་དེ་ནི་དུར་ཁྲོད་དུ་འགྲོ་བར་དགའ། ཤི་ཤུ་མ་ར་དེ་ནི་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པར་འདོད། སྤྲེའུ་ནི་ནགས་ཚལ་དུ་འཇུག་པར་འདོད། སེམས་ཅན་དྲུག་པོ་དེ་དག་གནས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས་པ་ན། དགའ་བ་མི་མཐུན་ཏེ། སོ་སོར་རང་རང་གི་འདོད་པས་བདེ་བའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་འདོད་ཅིང་། ཕན་ཚུན་གཞན་གྱི་གནས་སུ་མི་དགའ་མོད། བཅིངས་པའི་ཕྱིར་རང་རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་དགའ་བའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་ཀྱང་གྲོལ་བར་མི་ནུས་སོ། དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སོ་སོར་རང་རང་གི་དགའ་བའི་ཡུལ་ཚོལ་ཞིང་། གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། མིག་གི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །སྣའི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲི་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་དྲི་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །ལྕེའི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རོ་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རོ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རེག་བྱ་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རེག་བྱ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །ཡིད་ཀྱི་དབང་པོས་རྟག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆོས་འདོད་ཅིང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཆོས་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་དང་། ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ཏེ། སོ་སོས་དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཡུལ་མི་འདོད་དོ། །དབང་པོ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ལས་གང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེས་དབང་བྱེད་ཅིང་ཡུལ་རྣམས་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་དེས་སེམས་ཅན་དྲུག་པོ་ཀྟན་པོ་ལ་བཅིངས་ནས། ཡང་དག་པར་འབད་ཅིང་སྟོབས་བསྐྱེད་དེ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ན། ཕྱིར་ཡང་ཡོང་བས་དུབ་པར་གྱུར་ཀྱང་། ཐག་པས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཀ་བ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། དགེ་སློང་དག །ངས་དཔེ་འདི་ཁྱེད་རྣམས་ལ་དོན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །སེམས་ཅན་དྲུག་པོ་ནི་དབང་པོ་དྲུག་གི་དཔེའོ། །ཀ་བ་བརྟན་པོ་ནི་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་དཔེའོ། །གལ་ཏེ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལེགས་པར་བསྒོམས་ན། དྲན་པ་དང་བཅས་པ་དང་། དྲན་པ་མེད་པར་གཟུགས་མཐོང་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེ། རྣ་བས་སྒྲ་དང་། སྣས་དྲི་དང་། ལྕེས་རོ་དང་། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་འདོད་པ་མི་འཚོལ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལ་མང་དུ་གནས་པར་བྱའོ།།

」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行！

（一一七二）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如有四蚖蛇，兇惡毒虐，盛一篋中。時，有士夫聰明不愚，有智慧，求樂厭苦，求生厭死。時，有一士夫語向士夫言：『汝今取此篋盛毒蛇，摩拭洗浴，恩親養食，出內以時。若四毒蛇脫有惱者，或能殺汝，或令近死，汝當防護。』爾時，士夫恐怖馳走。『忽有五怨，拔刀隨逐，要求欲殺，汝當防護。』爾時，士夫畏四毒蛇及五拔刀怨，驅馳而走。

「人復語言：『士夫！內有六賊，隨逐伺汝，得便當殺，汝當防護。』爾時，士夫畏四毒蛇、五拔刀怨及內六賊，恐怖馳走，還入空村，見彼空舍，危朽腐毀，有諸惡物，捉皆危脆，無有堅固。

「人復語言：『士夫！是空聚落當有群賊，來必奄害汝。』爾時，士夫畏四毒蛇、五拔刀賊、內六惡賊、空村群賊，而復馳走。忽爾道路臨一大河，其水浚急，但見此岸有諸怖畏，而見彼岸安隱快樂，清涼無畏，無橋船可渡得至彼岸，作是思惟：『我取諸草木，縛束成筏，手足方便，渡至彼岸。』作是念已，即拾草木，依于岸傍，縛束成筏，手足方便，截流橫渡。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་པ་ལ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་བྷིའི་ཡུལ་གྷོ་ཤི་རིའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཅན་བཞི་གཏུམ་ཞིང་དུག་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པ་སྒྲོམ་གཅིག་ཏུ་བཅུག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་མཁས་ཤིང་བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། བདེ་བ་འདོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ། འཚོ་བ་འདོད་ཅིང་འཆི་བ་ལ་སྐྱོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་སྒྲོམ་འདིའི་ནང་གི་དུག་སྦྲུལ་རྣམས་བླངས་ཏེ། ཕྱིས་ཤིང་ཁྲུས་བྱས་ཏེ། བྱམས་པས་གསོས་ཤིང་ཟས་བྱིན་ལ། དུས་སུ་ནང་དུ་འཇུག་པ་དང་ཕྱིར་འབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་དུག་སྦྲུལ་བཞི་པོ་འདི་དག་གནོད་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཁྱོད་གསོད་པའམ་འཆི་བ་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྲུང་བར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེ་འཇིགས་ནས་བྲོས་སོ། །གློ་བུར་དུ་དགྲ་བོ་ལྔས་རལ་གྲི་བཏོན་ནས་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། གསོད་པར་འདོད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྲུང་བར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེ་དུག་སྦྲུལ་བཞི་དང་རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་དགྲ་བོ་ལྔ་ལ་འཇིགས་ནས་བྲོས་སོ། མི་ཞིག་གིས་སླར་ཡང་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ན་ཆོམ་རྐུན་པ་དྲུག་ཡོད་དེ། རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཁྱོད་ལ་གླགས་རྙེད་ན་གསོད་པར་འགྱུར་བས། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྲུང་བར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེ་དུག་སྦྲུལ་བཞི་དང་། རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་དགྲ་བོ་ལྔ་དང་། ནང་གི་ཆོམ་རྐུན་པ་དྲུག་ལ་འཇིགས་ནས་བྲོས་ཏེ། གྲོང་སྟོང་དུ་ཕྱིན་པ་ན། དེར་ཁང་སྟོང་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ཉེན་ཅིང་རྙིངས་ཤིང་ཞིག་རལ་དྱུར་པ། དངོས་པོ་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ། ཐམས་ཅད་ཉེན་ཅིང་འཇིག་སླ་བ། བརྟན་པོ་མེད་པ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། མི་ཞིག་གིས་སླར་ཡང་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་གྲོང་སྟོང་འདིར་ཆོམ་རྐུན་པའི་ཚོགས་འོང་སྟེ། ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེ་དུག་སྦྲུལ་བཞི་དང་། རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་དགྲ་བོ་ལྔ་དང་། ནང་གི་ཆོམ་རྐུན་པ་ངན་པ་དྲུག་དང་། གྲོང་སྟོང་གི་ཆོམ་རྐུན་པའི་ཚོགས་ལ་འཇིགས་ནས་སླར་ཡང་བྲོས་སོ། །གློ་བུར་དུ་ལམ་ཁར་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་ཕྲད་དེ། ཆུ་དེ་ནི་རྒྱུག་པ་དྲག་ཅིང་། ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་འཇིགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་མཐོང་ཞིང་། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ། བསིལ་ཞིང་འཇིགས་པ་མེད་པ་མཐོང་མོད། ཟམ་པའམ་གྲུ་གཟིངས་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་མཐོང་ནས། འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་རྩྭ་དང་ཤིང་རྣམས་བསྡུས་ནས་གཟིངས་སུ་བཅིངས་ཏེ། ལག་པ་དང་རྐང་པའི་ཐབས་མཁས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་ལྟར་བསམས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྩྭ་དང་ཤིང་རྣམས་བསྡུས་ནས་འགྲམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཟིངས་སུ་བཅིངས་ནས། ལག་པ་དང་རྐང་པའི་ཐབས་མཁས་པས་རྒྱུན་གྱི་གཞུང་བཅད་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་དོ།།

「如是士夫免四毒蛇、五拔刀怨、六內惡賊，復得脫于空村群賊，渡于浚流，離於此岸種種怖畏，得至彼岸安隱快樂。我說此譬，當解其義。比丘！篋者，譬此身色粗四大，四大所造精血之體，穢食長養，沐浴衣服，無常變壞危脆之法。毒蛇者，譬四大——地界、水界、火界、風界。地界若諍，能令身死，及以近死；水、火、風諍亦復如是。五拔刀怨者，譬五受陰。六內賊者，譬六愛喜。空村者，譬六內入。善男子！觀察眼入處，是無常變壞，執持眼者，亦是無常虛偽之法；耳、鼻、舌、身、意入處亦復如是。空村群賊者，譬外六入處。眼為可意、不可意色所害；耳聲、鼻香、舌味、身觸、意，為可意、不可意法所害。浚流者，譬四流——欲流、有流、見流、無明流。河者，譬三愛——欲愛、色愛、無色愛。此岸多恐怖者，譬有身。彼岸清涼安樂者，譬無餘涅槃。筏者，譬八正道。手足方便截流渡者，譬精進勇猛到彼岸。婆羅門住處者，譬如來、應、等正覺。

「如是，比丘！大師慈悲安慰弟子，為其所作；我今已作，汝今亦當作其所作，于空閑樹下，房舍清凈，敷草為座，露地、冢間，遠離邊坐，精勤禪思，慎莫放逸，令後悔恨！此則是我教授之法。

དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེས་དུག་སྦྲུལ་བཞི་དང་། རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་དགྲ་བོ་ལྔ་དང་། ནང་གི་ཆོམ་རྐུན་པ་ངན་པ་དྲུག་ལས་ཐར། གྲོང་སྟོང་གི་ཆོམ་རྐུན་པའི་ཚོགས་ལས་ཀྱང་ཐར། ཆུ་བོ་དྲག་པོ་བརྒལ་ནས། ཚུ་རོལ་གྱི་འཇིགས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་དང་སྐྱིད་པ་ཐོབ་བོ། །ངས་དཔེ་འདི་བཤད་པའི་དོན་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག །སྒྲོམ་ནི་ལུས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གཟུགས་རགས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་བཞིས་བསྐྱེད་པའི་ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་གྱི་ལུས། མི་གཙང་བའི་ཟས་ཀྱིས་འཚོ་བ། ཁྲུས་བྱེད་ཅིང་གོས་གྱོན་པ། མི་རྟག་པ་འགྱུར་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དུག་སྦྲུལ་ནི་འབྱུང་བ་བཞི་སྟེ། ས་ཁམས་དང་། ཆུ་ཁམས་དང་། མེ་ཁམས་དང་། རླུང་ཁམས་སོ། །ས་ཁམས་འཁྲུགས་ན་ལུས་འཆི་བའམ་འཆི་བ་དང་ཉེ་བར་བྱེད། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་འཁྲུགས་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ། །རལ་གྲི་ཐོགས་པའི་དགྲ་བོ་ལྔ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་དཔེའོ། །ནང་གི་ཆོམ་རྐུན་པ་དྲུག་ནི་འདོད་པ་དང་དགའ་བ་དྲུག་གི་དཔེའོ། །གྲོང་སྟོང་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དཔེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་མི་རྟག་པ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མིག་འཛིན་པ་པོ་ཡང་མི་རྟག་པ་རྫུན་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །གྲོང་སྟོང་གི་ཆོམ་རྐུན་པའི་ཚོགས་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་དཔེའོ། །མིག་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད། རྣ་བ་ལ་སྒྲས་དང་། སྣ་ལ་དྲིས་དང་། ལྕེ་ལ་རོས་དང་། ལུས་ལ་རེག་བྱས་དང་། ཡིད་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་མི་འོང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །ཆུ་བོ་དྲག་པོ་ནི་རྒྱུན་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་རྒྱུན་དང་། སྲིད་པའི་རྒྱུན་དང་། ལྟ་བའི་རྒྱུན་དང་། མ་རིག་པའི་རྒྱུན་ནོ། །ཆུ་བོ་ནི་སྲེད་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྲེད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པའོ། །ཚུ་རོལ་འཇིགས་པ་མང་བ་ནི་ལུས་དང་བཅས་པའི་དཔེའ་རོལ་བསིལ་ཞིང་བདེ་བ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དཔེའོ། །གཟིངས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱི་དཔེའོ། །ལག་པ་དང་རྐང་པའི་ཐབས་མཁས་པས་རྒྱུན་བཅད་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དཔའ་བོས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དཔེའོ། །བྲམ་ཟེའི་གནས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཔེའོ། དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དག །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་གདམས་ངག་བྱིན་པ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ཡིས་ནི་བྱས་ཟིན། ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་བྱ་བ་བྱ་སྟེ། དབེན་པའི་ཤིང་དྲུང་དང་། གཙང་མའི་གནས་ཁང་དང་། རྩྭ་བཏིང་བའི་སྟན་དང་། བླ་གབ་མེད་པ་དང་། དུར་ཁྲོད་དང་། དབེན་པའི་གནས་སུ་བསྡད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བསྒོམ་ཞིང་། བག་མེད་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཕྱིས་འགྱོད་པར་མ་གྱུར་ཅིག །འདི་ནི་ངའི་གདམས་ངག་གི་ཆོས་སོ།།

」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行！

（一一七三）

如是我聞：

一時，佛住拘睒彌國瞿師羅園。

爾時，世尊告諸比丘：「多聞聖弟子於一切苦法集、滅、味、患、離如實知見，見五欲猶如火坑。如是觀察五欲已，於五欲貪、欲愛、慾念、欲著不永覆心，知其欲心行處、住處，而自防閉；行處、住處逆防閉已，隨其行處、住處，世間貪、憂、惡不善法不漏其心。

「云何名為多聞聖弟子於一切苦法集、滅、味、患、離如實知見？多聞聖弟子於此苦聖諦如實知，此苦集、此苦滅、此苦滅道跡聖諦如實知，是名多聞聖弟子於一切苦法集、滅、味、患、離如實知見。

「云何多聞聖弟子見五欲如火坑，乃至世間貪、憂、惡不善法不永覆心？譬如近一聚落，邊有深坑，滿中盛火，無有煙焰。時，有士夫不愚不癡，聰明黠慧，樂樂厭苦，樂生惡死。彼作是念：『此有火坑，滿中盛火，我若墮中，必死無疑。』于彼生遠、思遠、欲遠。如是多聞聖弟子見五欲如火坑，乃至世間貪、憂、惡不善法不永覆心；若行處、住處逆防逆知，乃至世間貪、憂、惡不善法不漏其心。

「譬如聚落邊有㮈林，多諸棘刺，時，有士夫入于林中，有所營作。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་པ་ལ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་བྷིའི་ཡུལ་གྷོ་ཤི་རིའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་། འགོག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་སྟེ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་མེའི་དོང་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་ལྔ་ལ་བརྟགས་ནས། འདོད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་དྲན་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྟག་ཏུ་མི་གཡོགས་པར་བྱེད་དེ། འདོད་པའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་གནས་དང་། གནས་པའི་གནས་ཤེས་ནས་རང་ཉིད་སྒོ་བསྡམས་པར་བྱེད། སྤྱོད་པའི་གནས་དང་གནས་པའི་གནས་བཀག་ནས་བསྡམས་པས། སྤྱོད་པའི་གནས་དང་གནས་པའི་གནས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་མི་ཞུགས་སོ། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་། འགོག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་འདི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་ལམ་གྱི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་འདི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་སྡུག་བསྔལ་གས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་། འགོག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་འདོད་པ་ལྔ་པོ་མེའི་དོང་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྟག་ཏུ་མི་གཡོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་གྲོང་གི་ཉེ་འཁོར་དུ་དོང་ཟབ་མོ་མེས་གང་བ་དུ་བ་དང་མེ་ལྕེ་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ། གཏི་མུག་མེད་པ། མཁས་ཤིང་ཡིད་གཞུངས་པ། བདེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ། འཚོ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་འཆི་བ་ལ་སྡང་བ་ཞིག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་ན་མེའི་དོང་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་བདག་དེར་ལྷུང་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། དེ་ལས་རིང་དུ་འགྲོ་བར་སེམས། རིང་དུ་བསམ། རིང་དུ་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་འདོད་པ་ལྔ་པོ་མེའི་དོང་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྟག་ཏུ་མི་གཡོགས་པར་བྱེད་དེ། གང་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་དང་གནས་པའི་གནས་སུ་བཀག་ཅིང་ཤེས་པར་བྱས་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་མི་ཞུགས་སོ། དཔེར་ན་གྲོང་གི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཚེར་མ་མང་པོ་ཡོད་པའི་བིལ་བའི་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཡོད་པ་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་ནགས་ཚལ་དེར་འཇུག་གོ།

入林中已，前後左右上下盡有棘刺。爾時，士夫正念而行、正念來去、正念明目、正念端視、正念屈身。所以者何？莫令利刺傷壞身故。多聞聖弟子亦復如是，若依聚落城邑而住，晨朝著衣持缽，入村乞食，善護其身，善執其心，正念安住、正念而行、正念明目、正念觀察。所以者何？莫令利刺傷聖法、律。

「云何利刺傷聖法、律？謂可意愛念之色，是名利刺傷聖法、律。云何是可意愛念之色傷聖法、律？謂五欲功德，眼識色生愛念，長養欲樂；耳識聲、鼻識香、舌識味、身識觸生愛念，長養欲樂，是名可愛念色傷聖法、律；是名多聞聖弟子所行處、所住處逆防逆知，乃至不令世間貪、憂、不善法以漏其心。

「或時多聞聖弟子生於正念，生惡不善覺，長養欲、長養恚、長養癡，是鈍根；多聞聖弟子雖起集滅，以欲覆心。譬如鐵丸，燒令極熱，以少水灑，尋即干消，如是多聞聖弟子鈍根生念，尋滅如是。多聞聖弟子如是行，如是住。若王、大臣若親往詣其所，請以俸祿，語言：『男子！何用剃髮，執持瓦器，身著袈裟，家家乞食為？不如安慰服五欲樂，行施作福。』云何？比丘！多聞聖弟子，國王、大臣、諸親檀越請以俸祿，彼當還戒退減以不？」

答曰：「不也。

這段佛經文獻我會將其完整翻譯成藏文： ནགས་ནང་དུ་འཇུག་པ་ན། མདུན་རྒྱབ་གཡས་གཡོན་གོང་འོག་ཀུན་ཏུ་ཚེར་མ་ཡོད། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དྲན་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ། དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་། དྲན་པ་བཞིན་དུ་མིག་གསལ། དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཡ་རབས་ལྟ། དྲན་པ་བཞིན་དུ་ལུས་སྒུར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེར་མ་རྣོན་པོས་ལུས་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་ན། སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་ན། ལུས་ལེགས་པར་བསྲུང་། སེམས་ལེགས་པར་བཟུང་། དྲན་པ་བརྟན་པོར་གནས། དྲན་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ། དྲན་པ་བཞིན་དུ་མིག་གསལ། དྲན་པ་བཞིན་དུ་རྟོག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེར་མ་རྣོན་པོས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ།། ཚེར་མ་རྣོན་པོས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བའི་གཟུགས་ནི་ཚེར་མ་རྣོན་པོས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱའོ། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུགས་ལ་ཆགས་ཤིང་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ་འདོད་པའི་བདེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྒྲ་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དྲི་དང་། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རོ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་ཤིང་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ་འདོད་པའི་བདེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱའོ། དེ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་གནས་ཡུལ་བཟློག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་ཟག་པར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུའོ།། རེས་འགའ་མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པས་དྲན་པ་སྐྱེས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་ངན་པ་སྐྱེས་ནས་འདོད་པ་འཕེལ་བར་བྱེད། ཞེ་སྡང་འཕེལ་བར་བྱེད། གཏི་མུག་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡིན། མང་དོུས་པའི་འཕགས་པ་ནི་བྱུང་ཡང་འགགས་ཏེ་འདོད་པས་སེམས་བསྒྲིབས་པར་གྱུར། དཔེར་ན་ལྕགས་གོང་མེར་བསྲེགས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ཚ་བར་གྱུར་པ་ལ་ཆུ་ཉུང་ངུ་གཏོར་བ་དང་། དེ་མ་ཐག་སྐམ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་དབང་པོ་རྟུལ་པོས་དྲན་པ་སྐྱེས་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་འགགས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ལྟར་གནས་སོ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོའམ་བློན་པོའམ་གཉེན་འདུན་དག་རང་གིས་ཕྱིན་ནས། ཕོགས་ཀྱིས་གསོལ་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས། སྐྱེས་བུ་ཁྱོད་སྐྲ་བྲེགས་ཏེ་རྫ་མའི་སྣོད་ཐོགས་ནས་ངུར་སྨྲིག་གྱོན་ཏེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་མི་ལེགས་སམ་ཞེས་ཟེར་ན། དགེ་སློང་དག མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་ལ་རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་དང་གཉེན་འདུན་དང་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱིས་ཕོགས་ཀྱིས་གསོལ་བ་ན། དེས་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་རམ། ལན་དུ་སྨྲས་པ། མི་འགྱུར་རོ།།

所以者何？多聞聖弟子於一切苦法集、滅、味、患、離如實知見故，見火坑，譬五欲，乃至世間貪、憂、惡不善法不永覆心，行處、住處逆防逆知，乃至世間貪、憂、惡不善法不漏其心。若復為國王、大臣、親族請以俸祿，還戒退減，無有是處！」

佛告諸比丘：「善哉！善哉！彼多聞聖弟子其心長夜臨趣、流注、浚輸，向于遠離，向于離欲，而於涅槃，寂靜舍離，樂於涅槃；于有漏處，寂滅清涼。若為國王、長者、親族所請，還戒退減者，無有是處！余得大苦。譬如恒河，長夜臨趣、流注、浚輸東方，多眾斷截，欲令臨趣、流注、浚輸西方，寧能得不？」

答言：「不能。世尊！所以者何？恒水長夜流注東方，欲令西流，未而可得，彼諸大眾徒辛苦耳！如是多聞聖弟子長夜臨趣、流注、浚輸，向于遠離，乃至欲令退減，無有是處，徒辛苦耳！」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行！

（一一七四）

如是我聞：

一時，佛住阿毗阇恒水邊。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་། འགག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། མེའི་དོང་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སེམས་མི་བསྒྲིབས་པར། སྤྱོད་ཡུལ་དང་གནས་ཡུལ་བཟློག་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་ཟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་དང་གཉེན་འདུན་གྱིས་ཕོགས་ཀྱིས་གསོལ་བ་ན་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། ལེགས་སོ། མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་དེའི་སེམས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་དབེན་པར་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་། རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ། རྒྱུན་གྱིས་འབབ་ཅིང་། དབེན་པར་ཕྱོགས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཕྱོགས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱོགས་པ་དང་། ཞི་བར་གྱུར་ཅིང་སྤངས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་གནས་སུ་ཞི་བ་དང་བསིལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དང་ཁྱིམ་བདག་དང་གཉེན་འདུན་གྱིས་གསོལ་བ་ན་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ། དཔེར་ན་གངྒཱའི་ཀླུང་ཡུན་རིང་པོར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་པ་ལ། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོས་བཅད་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ནུས་སམ། ལན་དུ་སྨྲས་པ། མི་ནུས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གངྒཱའི་ཆུ་བོ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུན་དུ་བབས་པས། ནུབས་སུ་འབབ་པར་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱང་མི་ནུས་ཏེ། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དེ་དག་དོན་མེད་པར་ངལ་བར་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་མང་དུ་ཐོས་པའི་འཕགས་པ་ཡུན་རིང་པོར་དབེན་པར་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་པ་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ཀྱང་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་མེད་པར་ངལ་བར་འགྱུར་རོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་རྩ་བཞི་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཨ་བི་ཛ་གངྒཱའི་ཆུ་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有比丘來詣佛所，稽首佛足，退住一面，白佛言：「善哉！世尊！為我說法，我聞法已，獨一靜處，專精思惟，不放逸住：『所以族姓子剃除鬚髮，正信非家，出家學道，于上增修梵行，見法自知作證：「我生已盡，梵行已立，所作已作，自知不受後有。」』」

爾時，世尊觀察水，見恒水中有一大樹，隨流而下，語彼比丘：「汝見此恒水中大樹流不？」

答言：「已見。世尊！」

佛告比丘：「此大樹不著此岸，不著彼岸，不沉水底，不閡洲渚，不入洄澓，人亦不取，非人不取，又不腐敗，當隨水流，順趣、流注、浚輸大海不？」

比丘白佛：「如是。世尊！」

佛言：「比丘亦復如是。亦不著此岸，不著彼岸，不沉水底，不閡洲渚，不入洄澓，人亦不取，非人不取，又不腐敗，臨趣、流注、浚輸涅槃。」

比丘白佛：「云何此岸？云何彼岸？云何沉沒？云何洲渚？云何洄澓？云何人取？云何非人取？云何腐敗？善哉世尊！為我廣說，我聞法已，當獨一靜處，專精思惟，不放逸住，乃至自知不受後有。」

佛告比丘：「此岸者，謂六入處。彼岸者，謂六外入處。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ། བདག་ལ་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། བདག་གིས་ཆོས་ཐོས་ནས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་བག་ཡོད་པར་གནས་པར་བགྱི་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབས་ཤིང་ཆོས་མཐོང་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན། བྱ་བ་བྱས། སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བ་བདག་གིས་ཤེས་སོ་ཞེས་བགྱིའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆུ་ལ་གཟིགས་ཏེ། གངྒཱའི་ཆུ་ཀླུང་དུ་ཤིང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འབབ་པ་གཟིགས་ནས། དགེ་སློང་དེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གངྒཱའི་ཆུ་ཀླུང་འདིར་ཤིང་ཆེན་པོ་འབབ་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། མཐོང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤིང་ཆེན་པོ་འདི་ཚུ་འགྲམ་ལ་མི་ཐོགས། ཕ་འགྲམ་ལ་མི་ཐོགས། ཆུའི་གཏིང་དུ་མི་བྱིང་། གླིང་ལ་མི་ཐོགས། རྫིང་བུར་མི་འཇུག །མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལེན། མི་མ་ཡིན་པས་མི་ལེན། མི་རུལ་བར་གྱུར་ན། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འབབ་ཅིང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་བམ། དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དེ་བཞིན་དུ་ཚུ་འགྲམ་ལ་མི་ཐོགས། ཕ་འགྲམ་ལ་མི་ཐོགས། ཆུའི་གཏིང་དུ་མི་བྱིང་། གླིང་ལ་མི་ཐོགས། རྫིང་བུར་མི་འཇུག །མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལེན། མི་མ་ཡིན་པས་མི་ལེན། མི་རུལ་བར་གྱུར་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་རྒྱུན་དུ་བབས་ཏེ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་བོ།། དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚུ་འགྲམ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། ཕ་འགྲམ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། བྱིང་བ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། གླིང་ཞེས་བགྱི་ལགས། རྫིང་བུ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། མིས་ལེན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། མི་མ་ཡིན་པས་ལེན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། རུལ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས། ལེགས་སོ། བདག་ལ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་དུ་གསོལ། བདག་གིས་ཆོས་ཐོས་ནས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་བག་ཡོད་པར་གནས་པར་བགྱི་སྟེ། སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུ་འགྲམ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། ཕ་འགྲམ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ།།

人取者，猶如有一習近俗人及出家者，若喜、若憂、若苦、若樂，彼彼所作，悉與共同，始終相隨，是名人取。非人取者，猶如有人愿修梵行，我今持戒、苦行、修諸梵行，當生在處，在處天上，是非人取。洄澓者，猶如有一還戒退轉。腐敗者，犯戒行惡不善法，腐敗寡聞，猶莠稗、吹貝之聲，非沙門為沙門像，非梵行為梵行像。如是，比丘！是名不著此彼岸，乃至浚輸涅槃。」

時，彼比丘聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

時，彼比丘獨一靜處，思惟佛所說水流大樹經教，乃至自知不受後有，得阿羅漢。

時，有牧牛人，名難屠，去佛不遠，執杖牧牛。比丘去已，詣世尊所，稽首禮足，於一面住，白佛言：「世尊！我今堪能不著此岸，不著彼岸，不沉沒，不閡洲渚，非人所取，不非人取，不入洄澓，亦不腐敗，我得於世尊正法、律中出家修梵行不？」

佛告牧牛者：「汝送牛還主不？」

牧牛者言：「諸牛中悉有犢牛，自能還歸，不須送也，但當聽我出家學道。」

佛告牧牛者：「牛雖能還家，汝今已受食人衣食，要當還報其家主。」

時，牧牛者聞佛教已，歡喜隨喜，作禮而去。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： མིས་ལེན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་དང་འགྲོགས་ཤིང་། དགའ་བ་དང་མི་དགའ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བདེ་བ་དང་། བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་མཐུན་པར་བྱེད་ཅིང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་མིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། མི་མ་ཡིན་པས་ལེན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བདག་གིས་ད་ལྟར་བསླབ་པ་དང་དཀའ་ཐུབ་དང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྒྲུབས་ནས་གནས་འདི་དང་འདིར་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་མི་མ་ཡིན་པས་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། རྫིང་བུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་ལ་ལ་ཞིག་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་གྱུར་པའོ། རུལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་། ཐོས་པ་ཉུང་བ་དང་། རྩྭ་ངན་དང་དུང་གི་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང་། དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། དགེ་སློང་དེ་ལྟར་ན་ཚུ་འགྲམ་དང་ཕ་འགྲམ་ལ་མི་ཐོགས་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་པའི་བར་དུ་ཞེས་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆུ་བོར་ཤིང་ཆེན་པོ་འབབ་པའི་མདོའི་ཆོས་བསམས་ཏེ། སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། དེའི་ཚེ་བ་གླང་རྫི་ཞིག་མིང་ནི་ནན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་མི་རིང་བར་དབྱུ

時，尊者舍利弗在此會中，牧牛者去不久，白佛言：「世尊！難屠牧牛者求欲出家，世尊何故遣還歸家？」

佛告舍利弗：「難屠牧牛者若還住家受五欲者，無有是處！牛付主人已，輒自當還，於此法，律出家學道，凈修梵行，乃至自知不受後有，得阿羅漢。」

時，難屠牧牛者以牛付主人已，還至佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！牛已付主，聽我于正法、律出家學道。」

佛告難屠牧牛者：「汝得於此法、律出家、受具足，得比丘分。」

出家已，思惟：「所以族姓子剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道，增修梵行，乃至自知不受後有。」成阿羅漢。

（一一七五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘獨處坐禪，作是思惟：「比丘云何知、云何見，得見清凈？」作是念已，詣諸比丘，語諸比丘言：「諸尊比丘！云何知、云何見，令見清凈？」

比丘答言：「尊者！於六觸入處集滅、味、患、離如實正知。比丘！作如是知、如是見者，得見清凈。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ཤཱ་རིའི་བུ་འཁོར་དེར་བཞུགས་པ་ན། བ་གླང་རྫི་སོང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ནན་ཏུ་བ་གླང་རྫིས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་སླད་དུ་ཁྱིམ་དུ་ལོག་ཏུ་བཅུག་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ནན་ཏུ་བ་གླང་རྫི་ཁྱིམ་དུ་གནས་ཏེ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། བ་གླང་རྣམས་བདག་པོ་ལ་གཏད་ནས་མྱུར་དུ་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འདུལ་བ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པར་སྤྱད་དེ། སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་ནན་ཏུ་བ་གླང་རྫིས་བ་གླང་རྣམས་བདག་པོ་ལ་གཏད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བ་གླང་རྣམས་བདག་པོ་ལ་གཏད་ལགས་ན། བདག་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནན་ཏུ་བ་གླང་རྫི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ།། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བསམས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་ཆོས་གོས་བགོས་ཏེ། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། སླར་སྲིད་པ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་བའི་བར་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་སོ་ཞེས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། དགེ་སློང་གིས་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་དག །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི། དགེ་སློང་དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་དེ་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ།།

」

是比丘聞彼比丘記說，心不歡喜，復詣余比丘所，問彼比丘言：「諸尊比丘！云何知、云何見，得見清凈？」

彼比丘答言：「於六界集、滅、味、患、離如實正知。如是，比丘！如是知、如是見，得見清凈。」

時，比丘聞其記說，心亦不喜，復詣余比丘，作是問言：「比丘！云何知、云何見，得見清凈？」

彼比丘答言：「於五受陰觀察，如病、如癰、如刺、如殺，無常、苦、空、非我；作如是知、如是見，得見清凈。」

是比丘聞諸比丘記說，心亦不喜，往詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！我獨靜思惟：『比丘云何知、云何見，得見清凈？』作是念已，詣諸比丘，三處所說，具白世尊，我聞彼說，心不歡喜，來詣世尊。故以此義請問世尊：『比丘云何知、云何見，得見清凈？』」

佛告比丘：「過去世時，有一士夫，未曾見緊獸，往詣曾見緊獸者，問曾見緊獸士夫言：『汝知緊獸不？』答言：『知。』復問：『其狀云何？』答言：『其色黑如火燒柱。』當彼見時，緊獸黑色，如火燒柱。

「時，彼士夫聞緊獸黑色如火燒柱，不大歡喜，復更詣一曾見緊獸士夫，復問彼言：『汝知緊獸不？』彼答言：『知。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： དགེ་སློང་དེས་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་སེམས་མ་རངས་ཏེ། ཡང་དགེ་སློང་གཞན་དག་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། དགེ་སློང་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགེ་སློང་དག །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཁམས་དྲུག་གི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགག་པ་དང་། རོ་མྱང་བ་དང་། ཉེས་དམིགས་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི། དགེ་སློང་དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་དེ་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་དེ་དག་གི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་སེམས་མ་རངས་ཏེ། ཡང་དགེ་སློང་གཞན་དག་གང་ན་བ་དེར་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ། དགེ་སློང་། ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། དགེ་སློང་དེས་སྨྲས་པ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ནད་དང་འདྲ་བ་དང་། འབྲས་དང་འདྲ་བ་དང་། ཚེར་མ་དང་འདྲ་བ་དང་། གསོད་པ་དང་འདྲ་བར་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བདག་མེད་པར་བརྟག་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཤེས་ཤིང་དེ་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ།། དགེ་སློང་དེས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་སེམས་མ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་བསམས་པ་ན། དགེ་སློང་གིས་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། གནས་གསུམ་དུ་སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ནས། བདག་གིས་དེ་དག་གི་ཚིག་ཐོས་པས་སེམས་མ་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་མཆིས་སོ། དེ་བས་ན་དོན་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བར་བགྱི་སྟེ། དགེ་སློང་གིས་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟར་མཐོང་ན་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་ར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན། སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་གྲིན་ཇུ་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་སྟེ། གྲིན་ཇུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། གྲིན་ཇུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲིན་ཇུ་ཤེས་སམ། དེས་སྨྲས་པ། ཤེས་སོ། ཡང་དྲིས་པ། དེའི་དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་ནག་པོ་སྟེ་མེས་བསྲེགས་པའི་ཀ་བ་བཞིན་ནོ། དེས་མཐོང་བའི་དུས་ན་གྲིན་ཇུ་ནི་ནག་པོ་མེས་བསྲེགས་པའི་ཀ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེས་གྲིན་ཇུ་ནག་པོ་མེས་བསྲེགས་པའི་ཀ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་མ་རངས་ཏེ། ཡང་གྲིན་ཇུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དྲིས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲིན་ཇུ་ཤེས་སམ། དེས་སྨྲས་པ། ཤེས་སོ།།

』復問：『其狀云何？』彼曾見緊獸士夫答言：『其色赤而開敷，狀似肉段。』彼人見時，緊獸開敷，實似肉段。

「是士夫聞彼所說，猶復不喜，復更詣余曾見緊獸士夫，問：『汝知緊獸不？』答言：『知。』復問：『其狀云何？』答言：『𣯶𣯶下垂，如尸利沙果。』

「是人聞已，心復不喜，復行問余知緊獸者，問：『汝知緊獸不？』彼答言：『知。』又問：『其狀云何？』彼復答言：『其葉青、其葉滑、其葉長廣，如尼拘婁陀樹。』如彼士夫問其緊獸，聞則不喜，處處更求，而彼諸人見緊獸者，隨時所見，而為記說，是故不同。

「如是，諸比丘！若於獨處專精思惟，不放逸住，所因思惟法不起諸漏，心得解脫，隨彼所見，而為記說。汝今復聽我說譬，其智者以譬喻得解。

「譬如有邊國王，善治城壁，門下堅固，交道平正，於四城門置四守護，悉皆聰慧，知其來去。當其城中，有四交道，安置床榻，城主坐上。若東方使來，問守門者：『城主何在？』彼即答言：『主在城中四交道頭，床上而坐。』彼使聞已，往詣城主，受其教令，複道而還。南、西、北方遠使來人，問守門者：『城主何在？』彼亦答言：『在其城中四交道頭。』彼使聞已，悉詣城主，受其教令，各還本處。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： ཡང་དྲིས་པ། དེའི་དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། གྲིན་ཇུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེས་སྨྲས་པ། དེའི་ཁ་དོག་ནི་དམར་པོ་སྟེ་ཁ་ཕྱེ་བ་ཤ་གོང་པོ་དང་འདྲའོ། དེས་མཐོང་བའི་དུས་ན་གྲིན་ཇུ་ནི་ཁ་ཕྱེ་བ་ཤ་གོང་པོ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ནོ།། སྐྱེས་བུ་དེས་དེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ད་དུང་མ་རངས་ཏེ། ཡང་གྲིན་ཇུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དྲིས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲིན་ཇུ་ཤེས་སམ། དེས་སྨྲས་པ། ཤེས་སོ། ཡང་དྲིས་པ། དེའི་དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། ཤི་རི་ཤའི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་འཕྱང་བའོ།། སྐྱེས་བུ་དེས་དེ་ཐོས་ནས་སེམས་ད་དུང་མ་རངས་ཏེ། ཡང་གྲིན་ཇུ་ཤེས་པ་གཞན་ལ་འདྲི་བར་སོང་ནས་དྲིས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲིན་ཇུ་ཤེས་སམ། དེས་སྨྲས་པ། ཤེས་སོ། ཡང་དྲིས་པ། དེའི་དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། དེས་ཡང་སྨྲས་པ། དེའི་ལོ་མ་སྔོན་པོ་དང་། ལོ་མ་འཇམ་པ་དང་། ལོ་མ་རིང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཤིང་དང་འདྲའོ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་དེས་གྲིན་ཇུའི་སྐོར་དྲིས་པ་ན། ཐོས་ནས་མ་རངས་ཏེ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་འདྲི་བར་སོང་བ་ལྟར། སྐྱེས་བུ་དེ་དག་གིས་གྲིན་ཇུ་མཐོང་བ་ནི་དུས་སོ་སོར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ལུང་བསྟན་པས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་ཏོ།། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །གང་དག་གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པར་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་གནས་པ་ན། གང་ལ་བསམས་པའི་ཆོས་དེས་ཟག་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་རང་གིས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། ད་ཁྱོད་ཀྱིས་ངས་དཔེ་བཤད་པ་ཉོན་ཅིག །མཁས་པ་རྣམས་ནི་དཔེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།། དཔེར་ན་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྩིག་པ་ལེགས་པར་བསྲུངས་ཤིང་། སྒོ་འོག་བརྟན་པོར་བྱས་ཏེ། ལམ་བཞི་མདོ་སྙོམས་པར་བྱས་ནས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་བཞི་ལ་སྒོ་སྲུང་བཞི་བཞག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁས་ཤིང་འོང་འགྲོ་ཤེས་པར་བྱས་སོ། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ནང་ན་ལམ་བཞི་མདོར་ཁྲི་བཤམས་་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་དེའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་སོ། གལ་ཏེ་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ཕོ་ཉ་འོངས་ནས་སྒོ་སྲུང་ལ་དྲིས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གང་ན་བཞུགས། དེས་སྨྲས་པ། བདག་པོ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་ན་ལམ་བཞི་མདོའི་ཁྲིའི་སྟེང་ན་བཞུགས་སོ། ཕོ་ཉ་དེས་དེ་ཐོས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། བཀའ་ནོད་ནས་ཕྱིར་ལོག་གོ །ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་ཕྱོགས་ནས་འོངས་པའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ཀྱིས་སྒོ་སྲུང་ལ་དྲིས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་གང་ན་བཞུགས། དེས་ཀྱང་སྨྲས་པ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནང་ན་ལམ་བཞི་མདོའི་སྟེང་ན་བཞུགས་སོ། ཕོ་ཉ་དེ་དག་གིས་དེ་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། བཀའ་ནོད་ནས་རང་རང་གི་ཡུལ་དུ་སོང་ངོ་།།

」

佛告比丘：「我說斯譬，今當說義。所謂城者，以譬人身粗色，如篋毒蛇譬經說。善治城壁者，謂之正見。交道平正者，謂內六入處。四門者，謂四識住。四守門者，謂四念處。城主者，謂識受陰。使者，謂止、觀。如實言者，謂四真諦。複道還者，以八聖道。」

佛告比丘：「若大師為弟子所作，我今已作，以哀愍故，如篋毒蛇譬經說。」

爾時，比丘聞佛說已，專精思惟，不放逸住，增修梵行，乃至不受後有，成阿羅漢。

（一一七六）

如是我聞：

一時，世尊釋氏人間遊行，至迦毗羅衛國，住尼拘婁陀園。

爾時，迦毗羅衛釋氏作新講堂，未有諸沙門、婆羅門、釋迦年少及諸人民在中住者，聞世尊來至釋氏迦毗羅衛人間遊行，住尼拘婁陀園，論苦樂義。此堂新成，未有住者，可請世尊與諸大眾于中供養，得功德福報，長夜安隱，然復我等當隨受用。作是議已，悉共出城，詣世尊所，稽首禮足，退坐一面。

爾時，世尊為諸釋氏演說要法，示、教、照、喜已，默然而住。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་དཔེ་འདི་བཤད་ནས་ད་དོན་བཤད་པར་བྱའོ། གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་རགས་པའི་དཔེ་སྟེ། སྒྲོམ་གྱི་སྦྲུལ་གདུག་པའི་དཔེའི་མདོ་བཞིན་ནོ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྩིག་པ་ལེགས་པར་བསྲུངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། ལམ་བཞི་མདོ་སྙོམས་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། སྒོ་བཞི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་བཞིའོ། སྒོ་སྲུང་བཞི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའོ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདག་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། ཕོ་ཉ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ངོ་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྨྲ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞིའོ། ཕྱིར་ལོག་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། ངས་ད་བྱས་ཟིན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཕྱིར་སྒྲོམ་གྱི་སྦྲུལ་གདུག་པའི་དཔེའི་མདོ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་བག་ཡོད་པར་གནས་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལྷག་པར་བསྒྲུབས་ནས། སླར་སྲིད་པ་མི་ལེན་པའི་བར་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། （བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་རྩ་དྲུག་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕེབས་ནས་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པ་ཞིག་བརྩིགས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ཤཱཀྱའི་གཞོན་ནུ་དང་མི་རྣམས་སུས་ཀྱང་མ་བཞུགས་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ་བདེ་སྡུག་གི་དོན་གསུངས་པ་ཐོས་སོ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་གསར་དུ་གྲུབ་ཅིང་སུས་ཀྱང་མ་བཞུགས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྤྱན་དྲངས་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ན་བསོད་ནམས་དང་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཅིང་ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བར་འགྱུར་ལས་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་གྲོས་བྱས་ནས། ཐམས་ཅད་གྲོང་ཁྱེར་ནས་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་ནས། ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་སྙིང་པོའི་ཆོས་བསྟན་ཅིང་བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས། ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ།།

時，諸釋氏從座起，整衣服，為佛作禮，右膝著地，合掌白佛言：「世尊！我等釋氏新作講堂，未有住者，今請世尊及諸大眾于中供養，得功德福利，長夜安隱，然後我等當隨受用。」爾時，世尊默然受請。

時，諸釋氏知世尊受請已，稽首佛足，各還其所，即以其日，以車輿經紀，運其眾具，莊嚴新堂，敷置床座，軟草布地，備香油燈。眾事辦已，往詣佛所，稽首白言：「眾事辦已，惟聖知時。」

爾時，世尊與諸大眾前後圍繞，至新堂外，洗足已，然後上堂，于中柱下，東向而坐。時，諸比丘亦洗足已，隨入講堂，於世尊后，西面東向，次第而坐。時，諸釋氏即于東面西向而坐。

爾時，世尊為諸釋氏廣說要法，示、教、照、喜已，語諸釋氏：「瞿曇！初夜已過，於時可還迦毗羅越。」時，諸釋氏聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

爾時，世尊知釋氏去已，告大目揵連：「汝當爲諸比丘說法，我今背疾，當自訊息。」時，大目揵連默然受教。

爾時，世尊四褻郁多羅僧安置脅下，卷襞僧伽梨，置於頭下，右脅而臥，屈膝累足，繫念明相，作起想思惟。

爾時，大目揵連語諸比丘：「佛所說法，初、中、后善，善義善味，純一滿凈，清白梵行。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གོས་བསྐོན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ཅག་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པ་བརྩིགས་ཏེ། སུས་ཀྱང་མ་བཞུགས་པས། ད་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྤྱན་དྲངས་ནས་མཆོད་པ་བགྱིས་ན། བསོད་ནམས་དང་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཅིང་ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བར་མཁྱེན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་རང་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ནས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉིན་པར་ཤིང་རྟ་དང་བཞོན་པས་ཡོ་བྱད་རྣམས་བསྐྱལ་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པ་བརྒྱན་ནས། ཁྲི་དང་སྟན་བཤམས་ཤིང་རྩྭ་སྙི་མོ་བཏིང་ནས། སྤོས་དང་མར་མེའི་སྣོད་བཤམས་ཏེ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། ཕྱག་བཙལ་ནས་གསོལ་པ། ཐམས་ཅད་གྲུབ་ལགས་ན། དུས་ལ་བབ་པར་དགོངས་སུ་གསོལ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་མང་པོས་བསྐོར་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པའི་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱོན་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ་ནང་དུ་གཤེགས་ནས། ཀ་བའི་དྲུང་དུ་ཤར་དུ་གཟིགས་ཏེ་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་ཞབས་བཀྲུས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འཇུག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཤར་དུ་གཟིགས་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱང་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ནུབ་ཏུ་གཟིགས་ཏེ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྙིང་པོའི་ཆོས་བསྟན་ཅིང་བསྟན་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགའ་བར་མཛད་ནས། ཤཱཀྱ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གཽ་ཏ་མ་དག་མཚན་མོའི་ཐུན་དང་པོ་འདས་པས། དུས་ལ་བབ་ན་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སོང་ཞིག །དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་སོང་བར་མཁྱེན་ནས། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཆོས་བཤད་ཅིག །ང་ནི་རྒྱབ་ན་བས་བདེ་བར་གནས་པར་བྱའོ། དེའི་ཚེ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཅང་མི་གསུང་བས་མཉན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་གོས་བཞི་བལྟབ་ཏུ་བྱས་ཏེ་གློ་གཡས་པའི་འོག་ཏུ་བཞག་ནས། སྣམ་སྦྱར་བལྟབས་ཏེ་དབུའི་འོག་ཏུ་བཞག་ནས། གློ་གཡས་པས་ཕབ་སྟེ་ཉལ་ནས། པུས་མོ་བཀུམ་སྟེ་རྐང་པ་བསྣོལ་ནས། འོད་གསལ་བའི་འདུ་ཤེས་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། ལྡང་བའི་འདུ་ཤེས་བསམས་སོ།། དེའི་ཚེ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ནི་ཐོག་མ་དང་། བར་དང་། ཐ་མར་དགེ་བ་སྟེ། དོན་བཟང་པོ་དང་། ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། དག་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ།།

我今當說漏、不漏法，汝等諦聽！云何為漏法？愚癡無聞凡夫眼見色已，于可念色而起樂著，不可念色而起憎惡，不住身念處，於心解脫、慧解脫無少分智，而起種種惡不善法，不無餘滅，不無餘永盡；耳、鼻、舌、身、意亦復如是。比丘！如是者，天魔波旬往詣其所，伺其虛短，于其眼色，即得其闕；耳聲、鼻香、舌味、身觸、意法亦復如是，即得其闕。

「譬如枯乾草積，四方火起，尋時即燒。如是，比丘！于其眼色，天魔波旬即得其闕。如是，比丘！不勝於色，于耳聲、鼻香、舌味、身觸、意法，受制於法，不能勝法，不勝色，不勝聲、香、味、觸、法，亦復不勝意不善法、諸煩惱熾然苦報，及未來世生、老、病、死。諸尊！我從世尊親受於此諸有漏法，是名有漏法經。

「云何無漏法經？多聞聖弟子眼見色，于可念色不起樂著，不可念色不起憎惡，繫念而住，無量心解脫、慧解脫如實知，于彼已起惡不善法無餘滅盡；耳、鼻、舌、身、意亦復如是。

「如是像類比丘，弊魔波旬往詣其所，于其眼色伺求其短，不得其短；于耳聲、鼻香、舌味、身觸、意法伺求其短，不得其短。譬如樓閣，墻壁牢固，窗戶重閉，泥塗厚密，四方火起，不能燒然。

我會將這段文獻完整翻譯成藏文： ད་ངས་ཟག་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བཤད་པར་བྱ་ཡིས། ཁྱེད་ཅག་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །ཟག་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་དགའ་ཞིང་ཆགས་པ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་སྡང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཆ་ཙམ་གྱི་ཤེས་པ་མེད་པར། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ལྷག་མ་མེད་པར་མི་འགག་ཅིང་། ལྷག་མ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། དགེ་སློང་དག །དེ་ལྟར་ན་བདུད་སྡིག་ཅན་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། དེའི་སྐྱོན་བཙལ་ཏེ། དེའི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སྐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། རྣ་བ་དང་སྒྲ། སྣ་དང་དྲི། ལྕེ་དང་རོ། ལུས་དང་རེག་བྱ། ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ།། དཔེར་ན་རྩྭ་སྐམ་པོ་སྤུངས་པ་ལ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་མེ་བྱུང་ན་མྱུར་དུ་འཚིག་པར་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དེའི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་སྐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་གཟུགས་ལས་མི་རྒྱལ་ཞིང་། རྣ་བ་དང་སྒྲ། སྣ་དང་དྲི། ལྕེ་དང་རོ། ལུས་དང་རེག་བྱ། ཡིད་དང་ཆོས་ལ་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་། ཆོས་ལས་མི་རྒྱལ་བ་དང་། གཟུགས་ལས་མི་རྒྱལ་བ་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་ལས་མི་རྒྱལ་བ་དང་། ཡིད་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་སྨིན་དང་། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་ལས་ཀྱང་མི་རྒྱལ་ལོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཟགབཅས་པའི་ཆོས་འདི་དག་དངོས་སུ་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོའོ།། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པ་མང་དུ་ཐོས་པས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་དགའ་ཞིང་མི་ཆགས་པ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་ལ་སྡང་བ་མི་སྐྱེ་བར། དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་ཤིང་། ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་། དེ་ལ་སྐྱེས་པའི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལྷག་མ་མེད་པར་འགག་པར་འགྱུར་རོ། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ།། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་གི་དྲུང་དུ་བདུད་སྡིག་ཅན་སོང་ནས། དེའི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སྐྱོན་བཙལ་ཀྱང་སྐྱོན་མི་རྙེད་དོ། རྣ་བ་དང་སྒྲ། སྣ་དང་དྲི། ལྕེ་དང་རོ། ལུས་དང་རེག་བྱ། ཡིད་དང་ཆོས་ལ་སྐྱོན་བཙལ་ཀྱང་སྐྱོན་མི་རྙེད་དོ། དཔེར་ན་ཁང་བརྩེགས་ཀྱི་རྩིག་པ་བརྟན་པོར་བྱས་ཤིང་། སྒོ་དང་སྒེའུ་ཁུང་ལེགས་པར་བཅད་དེ། ས་འཇིམ་གྱིས་ལེགས་པར་བྱུགས་པ་ལ། ཕྱོགས་བཞི་ནས་མེ་བྱུང་ཡང་འཚིག་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ།།

斯等比丘亦復如是，弊魔波旬往詣其所，伺求其短，不得其短。如是比丘能勝彼色，不為彼色之所勝也；勝於聲、香、味、觸、法，不為彼法之所勝也。若勝於色，勝於聲、香、味、觸、法已，亦復勝於惡不善法、煩惱熾燃苦報，及未來世生、老、病、死。我親從世尊面受此法，是名無漏法經。」

爾時，世尊知大目揵連說法竟，起正身坐，繫念在前，告大目揵連：「善哉！善哉！目揵連！為人說此經法，多所饒益，多所過度，長夜安樂諸天世人。」

爾時，世尊告諸比丘：「汝當受持漏、無漏法經，廣為人說。所以者何？義具足故，法具足故，梵行具足故，開發神通，正向涅槃；乃至信心善男子，在家、出家，當受持讀誦，廣為人說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一一七七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如灰河，兩岸極熱，多諸利刺，在於闇處，眾多罪人在於河中隨流漂沒。中有一人，不愚不癡，聰明黠慧，樂樂厭苦，樂生厭死，作如是念：『我今何緣在此灰河，兩岸極熱，又多利刺，在闇冥處隨流漂沒？我當以手足方便，逆流而上。』漸見小明。其人默唸：『今已疾強見此小明。

འདི་དག་དགེ་སློང་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་བདུད་སྡིག་ཅན་བདུད་སྡིག་ཏོ་ནི་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་སྐྱོན་བཙལ་ཀྱང་སྐྱོན་མ་རྙེད་དོ། །དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་གཟུགས་ལས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏེ་གཟུགས་ཀྱིས་མ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏེ་ཆོས་དེ་དག་གིས་མ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལས་རྒྱལ་བ་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་ལས་རྒྱལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ཉོན་མོངས་པ་འབར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་སྨིན་དང་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལས་ཀྱང་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཆོས་འདི་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་ཏེ་འདི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་ཞེས་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཽང་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཆོས་བསྟན་པ་རྫོགས་པར་མཁྱེན་ནས་སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་བཞུགས་ནས་དྲན་པ་མངོན་དུ་བཞག་སྟེ་མཽང་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །མཽང་གལ་གྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་མདོ་འདི་བསྟན་པས་ཕན་པ་མང་པོ་དང་རྒྱལ་བ་མང་པོ་དང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དུས་རིང་པོའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཟག་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་ཟུངས་ལ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་འབྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཟུང་བ་དང་ཀློག་པ་དང་ཁ་ཏ་བ་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་། ། （一一七七） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །དཔེར་ན་ཐལ་བའི་ཆུ་བོ་འགྲམ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་མུན་པའི་གནས་ན་སྡིག་པ་བྱེད་པ་མང་པོ་ཆུ་བོའི་ནང་དུ་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འཕྱོ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་ནང་ན་མི་གཅིག་བླུན་པོ་མ་ཡིན་གཏི་མུག་ཅན་མ་ཡིན་མཁས་ཤིང་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་འཆི་བ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ད་ལྟ་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་ཐལ་བའི་ཆུ་བོ་འགྲམ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་མུན་པའི་གནས་སུ་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འཕྱོ་བར་གྱུར། བདག་གིས་ལག་པ་དང་རྐང་པས་ཐབས་མཁས་པས་རྒྱུན་ལས་བཟློག་སྟེ་འགྲོའོ་སྙམ་མོ། །རིམ་གྱིས་སྣང་བ་ཆུང་ངུ་ཞིག་མཐོང་ངོ་། །མི་དེས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་སེམས་པར་གྱུར་ཏེ། ད་ནི་མགྱོགས་པོར་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་སྣང་བ་ཆུང་ངུ་འདི་མཐོང་ངོ་། །

』復運手足，勤加方便，遂見平地，即住于彼，觀察四方，見大石山，不斷不壞，亦不穿穴，即登而上。復見清涼八分之水，所謂冷、美、輕、軟、香、凈，飲時不噎，咽中不閡。飲已安身，即入其中，若浴若飲，離諸惱熱。

「然後復進大山上，見七種華，謂優缽羅華、缽曇摩華、拘牟頭華、分陀利華、修揵提華、彌離頭揵提花、阿提目多花。聞花香已，覆上石山，見四層階堂，即坐其上；見五柱帳，即入其中，斂身正坐，種種枕褥，散花遍佈，莊嚴妙好；而於其中自恣坐臥，涼風四湊，令身安隱，坐高林下，高聲唱言：『灰河眾生諸賢正士！如彼灰河，兩岸極熱，多諸利刺，其處闇冥，求出于彼。』

「河中有聞聲者，乘聲問言：『何方得出？從何處出？』其中有言：『汝何須問何處得出？彼喚聲者亦自不知、不見從何而出，彼亦當覆在此灰河，兩岸極熱，多諸利刺，于闇冥中隨流來下，用問彼為？』

「如是，比丘！我說此譬，今當說義。灰者，謂三惡不善覺。云何三？欲覺、恚覺、害覺。河者，謂三愛——欲愛、色愛、無色愛。兩岸極熱者，謂內、外六入處。多諸利刺者，謂五欲功德。闇冥處者，謂無明障閉慧眼。眾多人者，謂愚癡凡夫。流，謂生死河。

འདི་ནས་ལག་པ་དང་རྐང་པས་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཐབས་མཁས་པར་བྱས་ཏེ་རིམ་གྱིས་ས་གཞི་བདེ་མོ་མཐོང་ནས་དེར་གནས་ཤིང་ཕྱོགས་བཞིར་བལྟས་པས་རྡོའི་རི་ཆེན་པོ་མ་ཆད་པ་མ་ཞིག་པ་ཕུག་མེད་པ་ཞིག་མཐོང་ནས་དེར་འཛེགས་སོ། །ཡང་ཆུ་བསིལ་བ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བསིལ་བ་དང་ཞིམ་པ་དང་ཡང་བ་དང་འཇམ་པ་དང་དྲི་ཞིམ་པ་དང་དག་པ་དང་འཐུང་བ་ན་མི་འགགས་པ་དང་མགྲིན་པར་མི་འགག་པ་མཐོང་ངོ་། །བཏུང་ནས་ལུས་བདེ་བར་བྱས་ཏེ་དེའི་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་ཁྲུས་བྱས་ཀྱང་རུང་བཏུང་ཡང་རུང་སྟེ་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ། ། དེ་ནས་ཡང་རི་ཆེན་པོའི་སྟེང་དུ་སོང་བས་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་བདུན་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨུཏྤལ་དང་པདྨ་དང་ཀུ་མུ་ད་དང་པུཎྜ་རཱི་ཀ་དང་སུ་གནྡྷི་དང་མི་ལི་ཏོ་གནྡྷི་དང་ཨ་ཏི་མུཀྟ་ཀ་སྟེ། མེ་ཏོག་དེ་དག་གི་དྲི་ཚོར་ནས་ཡང་རྡོའི་རིའི་སྟེང་དུ་སོང་བས་ཐེམ་སྐས་བཞི་རིམ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་མཐོང་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་འདུག་གོ། །ཀ་བ་ལྔ་པའི་གུར་མཐོང་ནས་དེའི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ་ལུས་བསྡུས་ནས་དྲང་པོར་འདུག་སྟེ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྔས་དང་གདན་རྣམས་དང་མེ་ཏོག་བཀྲམ་པ་རྒྱན་དུ་བྱས་པ་མཛེས་ཤིང་བཟང་བའི་ནང་དུ་རང་དགར་འདུག་ཅིང་ཉལ་ལོ། །བསིལ་བའི་རླུང་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ལྡང་བས་ལུས་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། ཤིང་ནགས་མཐོ་བའི་འོག་ན་འདུག་ནས་སྐད་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ཐལ་བའི་ཆུ་བོའི་སེམས་ཅན་དང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས། ཐལ་བའི་ཆུ་བོ་དེ་ནི་འགྲམ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་མུན་པའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཐར་བར་གྱིས་ཤིག ། ཆུ་བོའི་ནང་ན་སྐད་དེ་ཐོས་པ་དག་གིས་སྐད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དྲིས་པ། གང་ནས་ཐར་བར་འགྱུར། གང་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེའི་ནང་ནས་ལ་ལས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ནས་ཐར་བར་འགྱུར་བ་དྲི་ཅི་དགོས། སྐད་འབོད་པ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་གང་ནས་ཐར་པ་མི་ཤེས་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ཡང་ཐལ་བའི་ཆུ་བོ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་མུན་པའི་གནས་སུ་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འབབ་པ་འདི་ན་ཡོད་པས་དེ་ལ་དྲི་བ་ཅི་ཞིག་དགོས། དགེ་སློང་དག །དེ་བཞིན་དུ་ངས་དཔེ་འདི་བཤད་ཀྱིས། ད་ནི་དོན་བཤད་པར་བྱའོ། །ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཞེ་སྡང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྲེད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པའོ། །འགྲམ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ། །ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའོ། །མུན་པའི་གནས་ནི་མ་རིག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་བསྒྲིབས་པའོ། །མི་མང་པོ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། །རྒྱུན་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་ཆུ་བོའོ། །

中有一人不愚不癡者，謂菩薩摩訶薩。手足方便，逆流上者，謂精勤修學。微見小明者，謂得法忍。得平地者，謂持戒。觀四方者，謂見四真諦。大石山者，謂正見。八分水者，謂八聖道。七種花者，謂七覺分。四層堂者，謂四如意足。五柱悵者，謂信等五根。正身坐者，謂無餘涅槃。散花遍佈者，謂諸禪、解脫、三昧、正受。自恣坐臥者，謂如來、應、等正覺。四方風吹者，謂四增心見法安樂住。舉聲唱喚者，謂轉法輪。彼有人問『諸賢正士何處去？何處出』者，謂舍利弗、目揵連等諸賢坐比丘。于中有言『汝何所問？彼亦不知不見有所出處，彼亦當復於此灰河，兩岸極熱，多諸利刺，于闇冥處隨流來下』者，謂六師等諸邪見輩，所謂富蘭那迦葉、末伽梨瞿舍梨子、散阇耶毗羅胝子、阿耆多枳舍欽婆羅、伽拘羅迦氈延、尼揵連陀阇提弗多羅，及余邪見輩。如是，比丘！大師為諸聲聞所作，我今已作，汝今當作所作，如前篋毒蛇說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

雜阿含經卷第四十三 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十四

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一七八）

如是我聞：

一時，佛住彌絺羅國庵羅園中。

མི་གཅིག་བླུན་པོ་མ་ཡིན་གཏི་མུག་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །ལག་པ་དང་རྐང་པས་ཐབས་མཁས་པས་རྒྱུན་ལས་བཟློག་སྟེ་འགྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སློབ་པའོ། །སྣང་བ་ཆུང་ངུ་མཐོང་བ་ནི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའོ། །ས་གཞི་བདེ་མོ་ཐོབ་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བའོ། །ཕྱོགས་བཞིར་བལྟ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བའོ། །རྡོའི་རི་ཆེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའོ། །མེ་ཏོག་རྣམ་པ་བདུན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནོ། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཞི་རིམ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞིའོ། །ཀ་བ་ལྔ་པའི་གུར་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔའོ། །ལུས་དྲང་པོར་འདུག་པ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མེ་ཏོག་བཀྲམ་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །རང་དགར་འདུག་ཅིང་ཉལ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །རླུང་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ལྡང་བ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འཕེལ་བ་བཞིས་ཆོས་མཐོང་ཞིང་བདེ་བར་གནས་པའོ། །སྐད་ཆེན་པོས་འབོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ན་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་གང་དུ་འགྲོ་གང་ནས་འབྱུང་ཞེས་དྲིས་པ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མཽང་གལ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་དམ་པ་བཞུགས་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་ནང་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་དྲི། དེ་ཡང་གང་ནས་ཐར་པ་མི་ཤེས་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ཡང་ཐལ་བའི་ཆུ་བོ་འགྲམ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ཚེར་མ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་མུན་པའི་གནས་སུ་རྒྱུན་དང་མཐུན་པར་འབབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་སྟོན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ཚོགས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། པཱུ་ར་ཎ་ཀཱ་ཤྱ་པ་དང་མསྐ་རི་གོ་ཤཱ་ལའི་བུ་དང་སཉྫ་ཡ་བཻ་ར་ཊི་པུ་ཏྲ་དང་ཨ་ཛི་ཏ་ཀེ་ཤ་ཀམྦ་ལ་དང་ཀ་ཀུ་ད་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ན་དང་ནི་གྲནྠ་ཛྙཱ་ཏི་པུ་ཏྲ་དང་གཞན་ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། །དགེ་སློང་དག །དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངས་བྱས་ཟིན་ཏེ།ད་ཀྱིས་ཀྱང་བྱ་བ་བྱོས་ཤིག །སྔར་སྒྲོམ་གྱི་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ལེའུ་བཞི་བཅུ་རྩ་གསུམ་པའོ།། ཆེན་པོའི་སྡེ་སྣོད་པོ་ཏི་གཉིས་པ། ཨང་ ༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལེའུ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། （一一七八） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་ཐི་ལའི་ཡུལ་གྱི་ཨམྲའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有婆四吒婆羅門尼，有六子相續命終，念子發狂，裸形被髮，隨路而走，至彌絺羅庵羅園中。

爾時，世尊無量大眾圍繞說法，婆四吒婆羅門尼遙見世尊，見已，即得本心，慚愧羞恥，斂身蹲坐。

爾時，世尊告尊者阿難：「取汝郁多羅僧與彼婆四吒婆羅門尼，令著聽法。」尊者阿難即受佛教，取衣令著。

時，婆羅門尼得衣著已，至於佛前，稽首禮佛，退坐一面。

爾時，世尊為其說法，示、教、照、喜已，如佛常法，說法次第，乃至信心清凈，受三自歸，聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

彼婆四吒優婆夷於後時，第七子忽覆命終，彼優婆夷都不啼哭憂悲惱苦。時，婆四吒優婆夷夫說偈而告婆四吒優婆夷言：

「先諸子命終，　　念子生憂苦， 　晝夜不飲食，　　乃至發狂亂。 　今喪弟七子，　　而不生憂苦？」

婆四吒優婆夷即復說偈答其夫言：

「兒孫有千數，　　因緣和合生， 　長夜遷過去，　　我與君亦然。 　子孫及宗族，　　其數無限量， 　彼彼所生處，　　更互相殘食。 　若知生要者，　　何足生憂苦？ 　我已知出離，　　生死存亡相， 　不復生憂苦，　　入佛正教故。

དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མོ་བཱ་སིཥྛ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བུ་དྲུག་རིམ་གྱིས་ཤི་བས་བུ་ལ་མྱ་ངན་བྱས་ཏེ་སྨྱོས་ནས་གཅེར་བུར་སྐྲ་གྲོལ་བས་ལམ་བཞིན་སོང་སྟེ་མི་ཐི་ལའི་ཨམྲའི་ཚལ་དུ་སླེབས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ། བྲམ་ཟེ་མོ་བཱ་སིཥྛས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་རང་གི་སེམས་རྙེད་དེ་ངོ་ཚ་ཞིང་ཁྲེལ་ནས་ལུས་བསྡུས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་གོ ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་བླ་གོས་བྲམ་ཟེ་མོ་བཱ་སིཥྛ་ལ་བྱིན་ལ་བགོས་ཏེ་ཆོས་ཉན་དུ་ཆུག་ཅིག །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་དུ་གོས་བླངས་ཏེ་བགོ་རུ་བཅུག་གོ ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མོ་དེས་གོས་བགོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སོང་སྟེ་མགོ་བོས་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏེ་བསྟན་པ་དང་བཀྲི་བ་དང་གསལ་བར་མཛད་དེ་དགའ་བར་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏེ། དད་པས་སེམས་དག་པར་གྱུར་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་བླངས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། དེའི་རྗེས་སུ་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛའི་བུ་བདུན་པ་ཡང་གློ་བུར་དུ་ཤི་ནས་དགེ་བསྙེན་མ་དེས་ངུ་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད་པ་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛའི་ཁྱོ་བོས་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྨྲས་པ། སྔོན་ཆད་བུ་རྣམས་འདས་པ་ན། །བུ་ལ་སེམས་པས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས། ། ཉིན་མཚན་ཟས་སྐོམ་མི་འཐུང་ཞིང་། །ཐ་ན་སྨྱོ་བར་གྱུར་པ་ལས། ། ད་ནི་བདུན་པའི་བུ་ཤི་ཡང་། །སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཅི་ཡི་ཕྱིར། ། དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛས་ཀྱང་སུ་བཅད་པས་ཁྱོ་བོ་ལ་ལན་བཏབ་པ། བུ་དང་ཚ་བོ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །རྐྱེན་རྣམས་འདུས་པ་ལས་སྐྱེས་ཏེ། ། ཡུན་རིང་དུས་སུ་འདས་གྱུར་ཅིང་། །བདག་དང་ཁྱོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། ། བུ་ཚ་དང་ནི་རུས་རྒྱུད་རྣམས། །གྲངས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། ། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་གནས་རྣམས་སུ། །ཕན་ཚུན་གསོད་ཅིང་ཟ་བར་བྱེད། ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་གནད་ཤེས་ན། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བར་ཅི་ཞིག་འོས། ། བདག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཤེས། །སྐྱེ་འཆི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ། སླར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པར་ཞུགས་ཕྱིར་རོ། །

」

時，婆四吒優婆夷夫說偈嘆曰：

「未曾所聞法，　　而今聞汝說， 　何處聞說法，　　不念子憂悲？」

婆四吒優婆夷說偈答言：

「今日等正覺，　　在彌絺羅國， 　菴羅樹園中，　　永離一切苦， 　演說一切苦、　　苦習、苦寂滅、 　賢聖八正道，　　安隱趣涅槃！ 　則是我大師，　　深樂其正教。 　我已知正法，　　能開子憂苦。」

其夫婆羅門復說偈言：

「我今亦當往，　　彌絺庵羅園， 　彼世尊亦當，　　開我子憂苦。」

優婆夷復說偈言：

「當觀等正覺，　　柔軟金色身； 　不調者能調，　　廣度海流人。」

爾時，婆羅門即嚴駕乘于馬車，詣彌絺羅庵羅園。遙見世尊，轉增信樂，詣大師前。

彼時，大師即為說偈，開其法眼，苦、習、滅、道，正向涅槃。彼即見法，成無間等。既知法已，請求出家。

時，婆羅門即得出家，獨靜思惟，乃至得阿羅漢。世尊記說：「于第三夜，逮得三明。」得三明已，佛即告之：「命遣御者乘車還家，告婆四吒優婆夷，令發隨喜，語言：『婆羅門往見世尊，得凈信心，奉事大師，即為說法，為開法眼，見苦聖諦、苦集、苦滅、賢聖八道，安趣涅槃，成無間等。既知法已，即求出家。

དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛའི་ཁྱོ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྔགས་པ། སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་ཆོས་རྣམས་ནི། །ད་ལྟ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པ་ཐོས། ། གང་དུ་ཆོས་ནི་ཐོས་གྱུར་པས། །བུ་ལ་མྱ་ངན་མི་སེམས་སོ། ། དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་བཏབ་པ། དེ་རིང་ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །མི་ཐི་ལ་ཡི་ཡུལ་དུ་ནི། ། ཨམྲའི་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་བཞུགས། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གཏན་བྲལ་བ། ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་དང་སྡུག་ཀུན་འབྱུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་ཉིད་དང་ནི། ། འཕགས་པའི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད། །མྱ་ངན་འདས་པར་བགྲོད་བདེ་བ། ། དེ་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་སྟེ། །བསྟན་པ་ཡང་དག་དགའ་བ་ཡིན། ། བདག་གིས་དམ་ཆོས་རྟོགས་གྱུར་པས། །བུ་ཡི་མྱ་ངན་འབྱེད་པར་ནུས། ། དེའི་ཁྱོ་བོ་བྲམ་ཟེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ཀྱང་དེང་ནས་འགྲོ་བར་བྱ། །མི་ཐི་ལའི་ཨམྲའི་ཚལ། ། བཅོམ་ལྡན་དེས་ཀྱང་བདག་ལ་ནི། །བུ་ཡི་མྱ་ངན་དབྱེ་བར་མཛད། ། དགེ་བསྙེན་མས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི། །འཇམ་མཉེན་གསེར་གྱི་སྐུ་མདོག་ཅན། ། མ་དུལ་རྣམས་ནི་འདུལ་མཛད་ཅིང་། །རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྒྲོལ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་རྟ་དང་ཤིང་རྟ་བརྒྱན་ཏེ་མི་ཐི་ལའི་ཨམྲའི་ཚལ་དུ་སོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བས་དད་པ་ཇེ་ཆེར་སྐྱེས་ཏེ་དྲུང་དུ་སོང་ངོ་། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཕྱེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་དེས་ཆོས་མཐོང་སྟེ་བར་ཆད་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་རྟོགས་ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་གཏན་བྱས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཚན་མོ་གསུམ་པ་ལ་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤིང་རྟ་དཔོན་པོ་ལ་ཤིང་རྟ་བསྐྱོན་ནས་ཁྱིམ་དུ་སོང་སྟེ་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བསྐྱེད་དུ་ཆུག་ཅིག །སྨྲོས་ཤིག །བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ནས་དད་པའི་སེམས་རྙེད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ་དང་ཆོས་བསྟན་པས་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཕྱེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་བགྲོད་པ་མཐོང་ནས་བར་ཆད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཆོས་རྟོགས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག །

世尊記說：「于第三夜，具足三明。」』」

時，彼御者奉教疾還。時，婆四吒優婆夷遙見御者空車而還。即遙問言：「婆羅門為見佛不？佛為說法，開示法眼，見聖諦不？」

御者白言：「婆羅門已見世尊，得凈信心，奉事大師，為開法眼，說四聖諦，成無間等。既知法已，即求出家，專精思惟。世尊記說：『于第三夜，具足三明。』」

時，優婆夷心即隨喜，語御者言：「車馬屬汝，加復賜汝金錢一千，已汝傳信言：『婆羅門宿阇諦，已得三明。』令我歡喜故。」

御者白言：「我今何用車馬金錢為？車馬金錢還優婆夷，我今當還婆羅門所，隨彼出家。」

優婆夷言：「汝意如此，便可速還。不久亦當如彼所得，具足三明，隨後出家。」

御者白言：「如是，優婆夷！如彼出家，我亦當然。」

優婆夷言：「汝父出家，汝隨出家，我今不久亦當隨去。如空野大龍，乘虛而游，其餘諸龍、龍子、龍女悉皆隨去，我亦如是，執持衣缽，易養易滿。」御者白言：「優婆夷！若如是者，所愿必果，不久當見優婆夷少欲知足，執持衣缽，人所棄者，乞受而食，剃髮染衣，于陰、界、入斷除愛慾，離貪繫縛，盡諸有漏。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ། མཚན་མོ་གསུམ་པ་ལ་རིག་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཤིང་རྟ་དཔོན་པོ་དེས་བཀའ་བཞིན་དུ་མྱུར་དུ་ལོག་གོ །དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མ་བཱ་སིཥྛས་ཤིང་རྟ་དཔོན་པོ་ཤིང་རྟ་སྟོང་པར་ཡོང་བ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་དྲིས་པ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་མཇལ་ལམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་གསུངས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཕྱེ་ནས་བདེན་པ་མཐོང་ངམ། ཤིང་རྟ་དཔོན་པོས་གསོལ་པ། བྲམ་ཟེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ནས་དད་པའི་སེམས་རྙེད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཕྱེ་སྟེ་བདེན་པ་བཞི་གསུངས་པས་བར་ཆད་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་རྟོགས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསམ་གཏན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ། མཚན་མོ་གསུམ་པ་ལ་རིག་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏོ། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མ་དེའི་སེམས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་ཤིང་རྟ་དཔོན་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ཤིང་རྟ་དང་རྟ་ཁྱོད་ལ་དབང་ཞིང་གསེར་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ཀྱང་སྦྱིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རིག་པ་གསུམ་ཐོབ་པའི་གཏམ་བརྗོད་པས་བདག་དགའ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤིང་རྟ་དཔོན་པོས་གསོལ་པ། བདག་གིས་ད་ལྟ་ཤིང་རྟ་དང་རྟ་དང་གསེར་ཅི་ཞིག་བྱ། ཤིང་རྟ་དང་རྟ་དང་གསེར་རྣམས་དགེ་བསྙེན་མ་ལ་ཕྱིར་འབུལ་ལོ། །བདག་ནི་ད་ལྟ་བྲམ་ཟེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། དགེ་བསྙེན་མས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་བསམ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མྱུར་དུ་སོང་ཞིག །རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཁྱོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། ཤིང་རྟ་དཔོན་པོས་གསོལ་པ། དགེ་བ་ལགས། དེ་བཞིན་ཏེ་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བགྱིའོ། དགེ་བསྙེན་མས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཁྱོད་ཀྱང་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །བདག་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དབེན་པའི་ཀླུ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ན་ཀླུ་གཞན་དང་ཀླུའི་བུ་དང་ཀླུའི་བུ་མོ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་ཐོགས་ཏེ་གསོ་སླ་ཞིང་ཚིམ་པར་སླ་བར་བགྱིའོ། །ཤིང་རྟ་དཔོན་པོས་གསོལ་པ། དགེ་བསྙེན་མ་ལགས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ལགས་ན་བསམ་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་དགེ་བསྙེན་མ་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ། ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་ཐོགས་པ། སྐྱེ་བོས་དོར་བ་བསླངས་ནས་གསོལ་བ། སྐྲ་བྲེགས་ཤིང་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་པ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ། སྲེད་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ།

」

彼婆羅門及其御者、婆四吒優婆夷、優婆夷女孫陀槃梨，悉皆出家，究竟苦邊。

（一一七九）

如是我聞：

一時，佛住毗舍離國大林精舍。

時，有毗梨耶婆羅豆婆遮婆羅門，晨朝買牛，未償其價，即日失牛，六日不見。

時，婆羅門為覓牛故，至大林精舍，遙見世尊坐一樹下，儀容挺特，諸根清凈，其心寂默，成就止觀，其身金色，光明焰照。見已，即詣其前，而說偈言：

「云何無所求，　　空寂在於此， 　獨一處空閑，　　而得心所樂？」

爾時，世尊說偈答曰：

「若失若復得，　　於我心不亂。 　婆羅門當知，　　莫謂彼如我， 　心計于得失，　　其心不自在。」

時，婆羅門復說偈言：

「最勝梵志處，　　如比丘所說； 　我今當自說，　　真實語諦聽。 　沙門今定非，　　晨朝失牛者， 　六日求不得，　　是故安樂住。 　沙門今定非，　　種殖胡麻田， 　慮其草荒沒，　　是故安樂住。 　沙門今定非，　　種稻田乏水， 　畏葉枯便死，　　是故安樂住。 　沙門今定無，　　寡女有七人， 　悉養孤遺子，　　是故安樂住。 　沙門今定無，　　七不愛念子， 　放逸多負債，　　是故安樂住。

」

དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དང་དེའི་ཤིང་རྟའི་ཁ་ལོ་པ་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་བ་ཤི་ཥྛ་དང་། དགེ་བསྙེན་མའི་ཚ་མོ་སུན་དྷ་པན་ལི་རྣམས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་བི་རི་ཡ་བ་ར་དྷུ་བ་ཙ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་སྔ་དྲོ་བ་གླང་ཉོས་ནས་རིན་མ་སྤྲད་པར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉིན་བ་གླང་བརླག་སྟེ་ཞག་དྲུག་ཏུ་མ་མཐོང་ངོ་།། དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེས་བ་གླང་བཙལ་བའི་ཕྱིར་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སོང་སྟེ། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ། སྐུ་གཟི་བརྗིད་ཅན། དབང་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ། ཐུགས་ཞི་བར་གནས་པ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མངོན་དུ་གྱུར་པ། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་ཟེར་འབར་བས་གསལ་བར་མཐོང་ནས། དེའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཅི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མི་འདོད་ཅིང་།། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འདིར་བཞུགས་ལ།། གཅིག་པུར་དབེན་པར་བཞུགས་ནས་ནི།། ཅི་ཕྱིར་ཐུགས་ནི་དགྱེས་པར་གྱུར།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། "བརླག་གམ་ཡང་ན་རྙེད་ཀྱང་རུང་།། བདག་གི་སེམས་ནི་མི་འཁྲུག་གོ།། བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱིས།། དེ་དག་བདག་དང་འདྲ་མི་སེམས།། རྙེད་དང་མ་རྙེད་རྟོག་བྱེད་པའི།། སེམས་ནི་རང་དབང་མེད་པ་ཡིན།།" དེ་ནས་བྲམ་ཟེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། "མཆོག་གྱུར་བྲམ་ཟེའི་གནས་འདི་ནི།། དགེ་སློང་གསུང་བ་ཇི་བཞིན་ནོ།། བདག་གིས་ད་ནི་བདེན་པ་ཡི།། གཏམ་ནི་བརྗོད་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཉོན།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་ནི།། སྔ་དྲོ་བ་གླང་བརླག་པ་མིན།། ཞག་དྲུག་བར་དུ་མ་རྙེད་པས།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་ནི།། ཏིལ་གྱི་ཞིང་ནི་བཏབ་པ་མིན།། རྩྭ་ཡིས་ཁེབས་པའི་སེམས་ཁྲལ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་ནི།། འབྲས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཆུ་མེད་པར།། ལོ་མ་སྐམས་ནས་འཆི་དོགས་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། ཡུག་ས་བདུན་གྱི་བུ་ཕྲུག་རྣམས།། དྭ་ཕྲུག་གསོ་བའི་ཁུར་མེད་པས།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། བྱམས་པ་མེད་པའི་བུ་བདུན་དང་།། བག་མེད་བུ་ལོན་མང་པོ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།།"

沙門今定無，　　債主守其門， 　求索長息財，　　是故安樂住。 　沙門今定無，　　七領重臥具， 　憂勤擇諸蟲，　　是故安樂住。 　沙門今定無，　　赤眼黃髮婦， 　晝夜聞惡聲，　　是故安樂住。 　沙門今定無，　　空倉群鼠戲， 　常憂其羸乏，　　是故安樂住。」

爾時，世尊說偈答言：

「我今日定不，　　晨朝失其牛， 　六日求不得，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　種殖胡麻田， 　常恐其荒沒，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　種稻田乏水， 　畏葉便枯死，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　寡女有七人， 　悉養孤遺子，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　七不愛念子， 　放逸多負債，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　債主守其門， 　求索長息財，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　七領重臥具， 　憂勤擇諸蟲，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　黃頭赤眼婦， 　晝夜聞惡聲，　　是故安樂住。 　我今日定無，　　空倉群鼠戲， 　常憂其羸乏，　　是故安樂住。 　不捨念不念，　　眾生安樂住， 　斷欲離恩愛，　　而得安樂住。

དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། བུ་ལོན་བདག་པོས་སྒོ་བསྲུང་ཞིང་།། སྐྱེད་ཀ་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། མལ་ཆ་ལྕི་བ་བདུན་མེད་པས།། སྲིན་བུ་འཚོལ་བའི་སེམས་ཁྲལ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། མིག་དམར་སྐྲ་སེར་ཆུང་མ་མེད།། ཉིན་མཚན་ངན་སྒྲ་ཐོས་པ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དགེ་སྦྱོང་ཁྱོད་ལ་ངེས་པར་ནི།། བང་མཛོད་སྟོང་པར་བྱི་བ་རྩེ།། རྟག་ཏུ་ཉམ་ཐག་སེམས་ཁྲལ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུངས་པ། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། སྔ་དྲོ་བ་གླང་བརླག་པ་མེད།། ཞག་དྲུག་བཙལ་ཡང་མ་རྙེད་པས།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། ཏིལ་གྱི་ཞིང་ནི་བཏབ་པ་མེད།། རྟག་ཏུ་རྩྭ་ཡིས་ཁེབས་དོགས་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། འབྲས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཆུ་མེད་པར།། ལོ་མ་སྐམས་ནས་འཆི་དོགས་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། ཡུག་ས་བདུན་གྱི་བུ་ཕྲུག་རྣམས།། དྭ་ཕྲུག་གསོ་བའི་ཁུར་མེད་པས།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། བྱམས་པ་མེད་པའི་བུ་བདུན་དང་།། བག་མེད་བུ་ལོན་མང་པོ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། བུ་ལོན་བདག་པོས་སྒོ་བསྲུང་ཞིང་།། སྐྱེད་ཀ་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། མལ་ཆ་ལྕི་བ་བདུན་མེད་པས།། སྲིན་བུ་འཚོལ་བའི་སེམས་ཁྲལ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། མགོ་སེར་མིག་དམར་ཆུང་མ་མེད།། ཉིན་མཚན་ངན་སྒྲ་ཐོས་པ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། བདག་ནི་དེ་རིང་ངེས་པར་ཡང་།། བང་མཛོད་སྟོང་པར་བྱི་བ་རྩེ།། རྟག་ཏུ་ཉམ་ཐག་སེམས་ཁྲལ་མེད།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།། དྲན་དང་མི་དྲན་མི་སྤོང་བར།། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདེ་བར་གནས།། འདོད་པ་སྤངས་ཤིང་བྱམས་བྲལ་བས།། དེ་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན།།

」

爾時，世尊為精進婆羅豆婆遮婆羅門種種說法，示、教、照、喜，如佛常法，次第說法，佈施、持戒，乃至於正法中，心得無畏。即從座起，合掌白佛：「我今得於正法、律出家學道，成比丘分，修梵行不？」

佛告婆羅門：「汝今可得於正法、律出家、受具足，修諸梵行，乃至得阿羅漢，心善解脫。」

爾時，精進婆羅豆婆遮婆羅門得阿羅漢，緣自覺知，得解脫樂，而說偈言：

「我今甚欣樂，　　大仙法之上， 　得離貪慾樂，　　不生見於佛。」

（一一八〇）

如是我聞：

一時，佛住娑羅樹林婆羅門聚落。爾時，世尊晨朝著衣持缽，入婆羅門聚落乞食，有非時云起。

爾時，世尊作是念：「我今當往婆羅門聚落婆羅長者大會堂中。」作是念已，即往向彼大會堂所。

時，婆羅門長者悉集堂上，遙見世尊，共相謂言：「彼剃頭沙門竟知何法？」

爾時，世尊告彼婆羅聚落婆羅門長者言：「諸婆羅門有知法者，有不知者；剎利長者亦有知法者，有不知法者。」

爾時，世尊即說偈言：

「非朋欲勝朋，　　王不伏難伏， 　妻不求勝夫，　　無子不恭父。 　無會無智者，　　無智不法言， 　貪恚癡悉斷，　　是則名智者。

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བ་ར་དྷུ་བ་ཙ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགྱེས་པར་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བཞིན་དུ། རིམ་པས་ཆོས་བསྟན་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཐུགས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་བར་དུ་བསྟན་ཏོ།། དེ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བདག་ནི་དེང་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསླབ་པ་བསྲུང་ཞིང་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དུ་རུང་ངམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ནི་དེང་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ནས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བ་ར་དྷུ་བ་ཙས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ནས་རང་གི་རྟོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་དེང་རབ་དགའ་སྟེ།། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཆོག་ལ།། འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་བདེ་བ་ཐོབ།། སངས་རྒྱས་མ་མཐོང་མི་སྐྱེའོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ས་ལའི་ནགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་དྲོ་ཤམ་ཐབས་དང་ཆོས་གོས་གསོལ་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་པ་ན། དུས་མ་ཡིན་པར་སྤྲིན་ལངས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ། བདག་ནི་དེང་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་གི་འདུན་ཁང་ཆེན་པོར་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། དེར་གཤེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་འདུན་ཁང་དས་ནས། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟིགས་ཏེ་ཕན་ཚུན་དུ་སྨྲས་པ། དགེ་སྦྱོང་མགོ་བྲེགས་པ་དེས་ཅི་ཞིག་ཤེས། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད། མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད། རྒྱལ་རིགས་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལའང་ཆོས་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད། ཆོས་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་དོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གྲོགས་པོ་མིན་པས་གྲོགས་མི་འདོད།། རྒྱལ་པོས་དབང་དུ་བྱ་དཀའ་མི།། བཙུན་མོས་ཁྱོ་ལ་རྒྱལ་མི་འདོད།། བུ་མེད་ཕ་ལ་གུས་མི་བྱེད།། འདུས་པ་མཁས་པ་མེད་པ་མེད།། མཁས་མིན་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མི་བྱེད།། ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་ཀུན་སྤངས་པ།། དེ་ནི་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ།།

」

時，彼婆羅門長者白佛言：「善士瞿曇！善士夫可入此堂，就座而坐。」世尊坐已。即白言：「瞿曇說法，我等樂聽。」

爾時，世尊為彼大會婆羅門長者種種說法，示、教、照、喜已，復說偈言：

「愚智群聚會，　　非說孰知明？ 　能說寂靜道，　　因說智則辯。 　說者顯正法，　　建立大仙幢， 　善說為仙幢，　　法為羅漢幢。」

爾時，世尊為婆羅聚落婆羅門長者建立正法，示、教、照、喜；示、教、照、喜已，從座起而去。

（一一八一）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，至浮梨聚落，住天作婆羅門庵羅園中，尊者優波摩為侍者。

爾時，世尊患背痛，告尊者優波摩：「汝舉衣缽已，往至天作婆羅門舍。

བདེ་བར་གཤེགས་པ་གཽ་ཏམ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདུན་ཁང་འདིར་གཤེགས་ནས་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་ཏོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་དང་། གཽ་ཏམ་གྱིས་ཆོས་བསྟན་དུ་གསོལ། བདག་ཅག་ཉན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་པའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགྱེས་པར་མཛད་ནས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། བླུན་དང་མཁས་པ་འདུས་པ་ན།། སུ་ཡིས་མཁས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར།། ཞི་བའི་ལམ་ནི་བསྟན་ནུས་ན།། བཤད་པས་མཁས་པར་གསལ་བར་འགྱུར།། སྨྲ་བས་དམ་ཆོས་གསལ་བར་བྱེད།། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས།། ལེགས་བཤད་དྲང་སྲོང་རྒྱལ་མཚན་ཡིན།། ཆོས་ནི་དགྲ་བཅོམ་རྒྱལ་མཚན་ཡིན།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བཙུགས་ཏེ། བསྟན་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་། གསལ་བར་མཛད་པ་དང་། དགྱེས་པར་མཛད་ནས། བཞུགས་པའི་སྟན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་པ་ན། པུ་རི་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་དུ་བྱོན་ནས། བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་ཀྱི་ཨམྲའི་ཚལ་དུ་བཞུགས་ཏེ། བཙུན་པ་ཨུ་པ་མ་ཞབས་ཏོག་པར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱབ་ན་བ་བྱུང་ནས། བཙུན་པ་ཨུ་པ་མ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཁྱེར་ནས་བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ཞིག།

」

時，天作婆羅門處於中堂，令梳頭者理剃鬚發，見尊者優波摩于外門住，見已，即說偈言：

「何等剃鬚發，　　身著僧迦梨？ 　住于彼門外，　　為欲何所求？」

尊者優波摩說偈答言：

「羅漢世善逝，　　所患背風疾， 　頗有安樂水，　　療牟尼疾不？」

時，天作婆羅門以滿缽酥、一瓶油、一瓶石蜜，使人擔持，並持暖水，隨尊者優波摩詣世尊所，以涂其體，暖水洗之，酥蜜作飲，世尊背疾即得安隱。

時，天作婆羅門晨朝早起，往詣佛所，稽首禮足，退坐一面，而說偈言：

「何言婆羅門？　　施何得大果？ 　何等為時施？　　云何凈福田？」

爾時，世尊說偈答言：

「若得宿命智，　　見天定趣生， 　得盡諸有漏，　　牟尼起三明， 　善知心解脫，　　解脫一切貪； 　說名婆羅門，　　施彼得大果， 　施彼為時施，　　隨所欲福田。」

時，天作婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一八二）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，於一夜時，住止娑羅林中。

時，有一婆羅門，去娑羅林不遠，營作田業。

དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་ཁང་པའི་དབུས་སུ་བཞུགས་ནས། སྐྲ་བཞར་མཁན་ལ་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བཞར་དུ་བཅུག་པ་ན། བཙུན་པ་ཨུ་པ་མ་ཕྱི་སྒོར་འཁོད་པ་མཐོང་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སུ་ཞིག་ཁ་སྤུ་སྐྲ་བཞར་ཞིང་།། སེང་གེའི་རས་ཀྱིས་ལུས་གཡོགས་ཏེ།། སྒོ་དེར་ཕྱི་རོལ་འཁོད་པ་ཡིས།། ཅི་ཞིག་བཙལ་བར་འདོད་པ་ཡིན།། བཙུན་པ་ཨུ་པ་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་བཏབ་པ། དགྲ་བཅོམ་འཇིག་རྟེན་བདེ་གཤེགས་ལ།། རྒྱབ་ཀྱི་རླུང་གི་ནད་བྱུང་བས།། ཐུབ་པའི་ནད་ལ་ཕན་པ་ཡི།། བདེ་བའི་ཆུ་ནི་ཡོད་དམ་ཅི།། དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་ཀྱིས་མར་ལྷུང་བཟེད་གང་དང་། སྣུམ་བུམ་པ་གང་དང་། སྦྲང་རྩི་བུམ་པ་གང་མི་ལ་ཁུར་དུ་བཅུག་ནས། ཆུ་དྲོན་པོ་དང་བཅས་ཏེ། བཙུན་པ་ཨུ་པ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སྐུ་ལ་བྱུག་ཅིང་ཆུ་དྲོན་པོས་བཀྲུས་ཏེ། མར་དང་སྦྲང་རྩི་བཏུང་དུ་ཕུལ་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱབ་ཀྱི་ནད་དེ་མྱུར་དུ་བདེ་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་སྔ་དྲོ་ལངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་ནས་སྨྲས་པ། གང་ལ་བྲམ་ཟེར་བརྗོད།། ཅི་ཕུལ་འབྲས་བུ་ཆེ།། དུས་སུ་སྦྱིན་པ་གང་།། བསོད་ནམས་ཞིང་ཇི་ལྟར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སྔོན་གྱི་གནས་ནི་ཤེས་གྱུར་ཅིང་།། ལྷ་ཡི་འགྲོ་བ་མཐོང་བ་དང་།། སྲིད་པ་ཟད་པར་བྱས་པ་དང་།། ཐུབ་པ་རིག་པ་གསུམ་ལྡན་པ།། སེམས་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་།། འདོད་ཆགས་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བ།། དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་སྟེ།། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེ།། དེ་ལ་དུས་སུ་སྦྱིན་པ་སྟེ།། གང་འདོད་བསོད་ནམས་ཞིང་དེ་ཡིན།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ལྷས་བྱས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱནས་སོང་ངོ་།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ། མཚན་མོ་གཅིག་ལ་ས་ལའི་ནགས་ཚལ་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ས་ལའི་ནགས་ཚལ་དང་མི་རིང་བར་ཞིང་ལས་བྱེད་དོ།།

晨朝起作，至娑羅林中，遙見世尊坐一樹下，儀容端正，諸根清凈，其心寂定，具足成就第一止觀，其身金色，光明徹照。見已，往詣其所，白言：「瞿曇！我近在此經營事業，故樂此林。瞿曇於此有何事業，樂此林中？」復說偈言：

「比丘於此林，　　為何事業故， 　獨一守空閑，　　樂於此林中？」

爾時，世尊說偈答曰：

「無事於此林，　　林根久已斷， 　于林離林脫，　　禪思不樂斷。」

時，彼婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一八三）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，夜宿一娑羅林中。

時，有一婆羅門，近彼林側，與五百年少婆羅門共。彼婆羅門常稱歎欽想：「欲見世尊，何時游於此林，我因得見遇，問所疑，頗有閑暇為我記說？」

時，彼婆羅門年少弟子為採薪故，入于林中，遙見世尊坐一樹下，儀容端正，諸根寂靜，其心寂定，形若金山，光明徹照。見已，作是念：「我和上婆羅門常稱歎欽仰，欲見瞿曇，問其所疑，今此沙門瞿曇到此林中，我當疾往白和上令知。」即持薪束，疾還學堂。

སྔ་དྲོ་ལངས་ནས་ས་ལའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ། སྐུ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་། དབང་པོ་རྣམས་ཞི་བ། ཐུགས་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཆོག་དང་ལྡན་པ། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན། འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་ནས། དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། གཽ་ཏམ་ལགས། བདག་ནི་འདིར་ཉེ་བར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པས་ན་ནགས་ཚལ་འདི་ལ་དགའོ།། གཽ་ཏམ་ཁྱེད་འདིར་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་མཛད་ནས་ནགས་ཚལ་འདི་ལ་དགྱེས། ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ནགས་ཚལ་འདི་རུ་ནི།། བྱ་བ་ཅི་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར།། གཅིག་པུར་དབེན་པར་གནས་བྱས་ནས།། ནགས་ཚལ་འདི་ལ་ཅིས་དགྱེས་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ནགས་ཚལ་འདི་རུ་བྱ་བ་མེད།། ནགས་ཀྱི་རྩ་བ་རིང་ནས་བཅད།། ནགས་ལ་ནགས་དང་བྲལ་བར་གྲོལ།། བསམ་གཏན་དགའ་བ་མི་གཅོད་དོ།། དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་བྱས་ནས་སོང་ངོ་།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་ནས། མཚན་མོ་ས་ལའི་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་ནགས་ཚལ་དེའི་ཉེ་འཁོར་དུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དེས་རྟག་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་སྨོན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནགས་ཚལ་འདིར་གཤེགས་པའི་ཚེ་ན་བདག་གིས་མཇལ་ནས། ཐེ་ཚོམ་རྣམས་ཞུ་བར་ནུས་ན། ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་གི་ཆེད་དུ་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་པའི་སྐབས་མཆིས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དེ་དག་བུད་ཤིང་གི་ཕྱིར་ནགས་སུ་སོང་བ་ན། རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་སྟེ། སྐུ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་དབང་པོ་རྣམས་ཞི་བ། ཐུགས་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་། གསེར་གྱི་རི་འདྲ་བ། འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་ནས་བསམས་པ། བདག་གི་སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེས་རྟག་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་སྨོན་པ་ལྟར། གཽ་ཏམ་ལཐེ་ཚོམ་ཞུ་བར་འདོད་པ་དེ། ད་ནི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་ནགས་འདིར་བྱོན་འདུག་པས། བདག་གིས་མྱུར་དུ་སློབ་དཔོན་ལ་ཞུ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། བུད་ཤིང་གི་ཁུར་པོ་ཁྱེར་ཏེ་མྱུར་དུ་སློབ་གྲྭར་ལོག་གོ།

舍薪束已，詣和上所，白言：「和上當知，和上由來常所稱歎欽仰欲見沙門瞿曇，脫到此林，當問所疑，今日瞿曇已到此林，和上知時！」

時，婆羅門即詣世尊所，面相問訊慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「獨入此恐怖，　　深邃叢林中， 　堅住不傾動，　　善修正勤法。 　無歌舞音樂，　　寂默住空閑； 　我所未曾見，　　獨樂深林者， 　欲求於世間，　　自在增上主？ 　為三十三天，　　天上自在樂？ 　何故深林中，　　苦行自枯槁？」

爾時，世尊說偈答言：

「若欲種種求，　　諸界多種著； 　彼一切皆是，　　愚癡之根本， 　如是一切求，　　我久悉已吐， 　不求不諂偽，　　一切無所觸。 　於一切諸法，　　唯一清凈觀， 　得無上菩提，　　禪思修不樂。」

婆羅門復說偈言：

「我今敬禮汝，　　大寂牟尼尊， 　禪思之妙王，　　覺無邊大覺； 　如來天人救，　　巍巍若金山。 　解脫于叢林，　　于林永不著； 　已拔深利刺，　　清凈無餘跡。 　論師之上首，　　言說最勝辯； 　人中雄師子，　　震吼于深林。 　顯現苦聖諦、　　集、滅、八正道； 　能盡眾苦聚，　　乘出凈無垢。

བུད་ཤིང་གི་ཁུར་པོ་བཞག་ནས་སློབ་དཔོན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སློབ་དཔོན་མཁྱེན་པར་མཛོད། སློབ་དཔོན་གྱིས་སྔོན་ནས་རྟག་ཏུ་བསྔགས་ཤིང་སྨོན་པ་ལྟར། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་ནགས་འདིར་བྱོན་ན་ཐེ་ཚོམ་ཞུ་བར་འདོད་པ་དེ། ད་ནི་གཽ་ཏམ་ནགས་འདིར་བྱོན་འདུག་པས། སློབ་དཔོན་གྱིས་དུས་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་དང་བདེ་བར་གསོལ་བ་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འཇིགས་རུང་ནགས་ཚལ་གཏིང་རིང་འདིར།། གཅིག་པུར་འཇུག་པར་མཛད་ནས་ནི།། བརྟན་པོར་མི་གཡོ་བཞུགས་པ་ཡིས།། ཡང་དག་བརྩོན་འགྲུས་ཆོས་ལེགས་སྦྱངས།། གླུ་གར་རོལ་མོ་མེད་པ་རུ།། དབེན་པར་ཞི་བར་བཞུགས་པ་ནི།། ནགས་ཚལ་གཏིང་རིང་དགྱེས་པ་ཡི།། སྐྱེས་བུ་བདག་གིས་མ་མཐོང་ངོ་།། འཇིག་རྟེན་དག་ན་དབང་ཕྱུག་གི།། བདག་པོ་མཆོག་ནི་འཚོལ་ལམ་ཅི།། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་ཡི་ནི།། དབང་ཕྱུག་བདེ་བ་འཚོལ་ལམ་ཅི།། ཅི་ཕྱིར་ནགས་ཚལ་གཏིང་རིང་དུ།། དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་ནི་སྐུ་སྐམས་སམ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སྣ་ཚོགས་འཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ།། ཁམས་རྣམས་དུ་མར་ཆགས་པ་སྟེ།། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱང་ནི།། གཏི་མུག་རྩ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ།། དེ་ལྟར་འཚོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི།། བདག་གིས་ཡུན་རིང་སྤངས་ཟིན་ཏེ།། མི་འཚོལ་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིས།། ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མི་རེག་གོ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དག་ལ་ནི།། རྣམ་དག་ལྟ་བ་གཅིག་པུ་སྟེ།། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ནས་ནི།། བསམ་གཏན་སྒོམ་ལ་མི་དགའོ།། བྲམ་ཟེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞི་བ་ཆེན་པོ་ཐུབ་པའི་བདག། བསམ་གཏན་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཉིད་དེ།། མཐའ་ཡས་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་རྟོགས།། བདེ་གཤེགས་ལྷ་མི་མགོན་པོ་སྟེ།། གསེར་རི་ལྟ་བུར་བརྗིད་པ་པོ།། ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ལས་གྲོལ་ཞིང་།། ནགས་ལ་གཏན་དུ་མི་ཆགསཏིང་ཟབ་ཚེར་མ་བཏོན་ཟིན་ཅིང་།། རྣམ་དག་རྗེས་མེད་ལྷག་མ་མེད།། སྨྲ་བའི་བླ་མའི་གཙོ་བོ་སྟེ།། གསུང་མཆོག་རྣམ་པར་སྨྲ་བ་པོ།། མི་ཡི་ནང་ན་སེང་གེ་སྟེ།། ནགས་ཚལ་གཏིང་དུ་སྒྲ་སྒྲོགས་པ།། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་གསལ་མཛད་ཅིང་།། ཀུན་འབྱུང་འགོག་དང་ལམ་བརྒྱད་པོ།། སྡུག་བསྔལ་ཚོགས་ནི་ཟད་བྱེད་པ།། དྲི་མེད་དག་པར་བྱོན་པ་པོ།།

自脫一切苦，　　濟彼苦眾生； 　安樂眾生故，　　演說于正法。 　已斷于恩愛，　　遠離於欲網； 　斷除於一切，　　有愛之結縛。 　如水生蓮花，　　塵水不染著； 　如日停虛空，　　清凈無雲翳。 　善哉我今日，　　至拘薩羅林， 　得見於大師，　　兩足之勝尊， 　大林大精進，　　得第一廣度； 　調御師之首，　　敬禮無所畏。」

時，婆羅門廣說斯偈，讚歎佛已，聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一一八四）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，宿于孫陀利河側。

爾時，世尊剃髮未久，於後夜時，結跏趺坐，正身思惟，繫念在前，以衣覆頭。

時，孫陀利河側有婆羅門住止，夜起持祠，餘食不盡，時至河邊，欲求大德婆羅門以奉之。

爾時，世尊聞河邊婆羅門聲。聞已，謦咳作聲，卻衣現頭。

時，孫陀利河側婆羅門見佛已，作是念：「是剃頭沙門，非婆羅門。」欲持食還去。彼婆羅門復作是念：「非獨沙門是剃頭者，婆羅門中亦有剃頭，應往至彼，問其所生。」時，孫陀利河側婆羅門詣世尊所，而問之言：「為何姓生？」

爾時，世尊即說偈言：

「汝莫問所生，　　但當問所行。

རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ།། སྡུག་བསྔལ་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བ་པོ།། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདེ་བའི་ཕྱིར།། ཡང་དག་ཆོས་ནི་སྟོན་པར་མཛད།། བྱམས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་།། འདོད་པའི་དྲ་བ་རིང་དུ་སྤངས།། ཐམས་ཅད་དག་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཏེ།། སྲིད་པའི་ཆགས་པའི་འཆིང་བ་བཅད།། ཆུ་ལས་པདྨ་སྐྱེས་པ་བཞིན།། རྡུལ་ཆུས་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ།། ཉི་མ་མཁའ་ལ་གནས་པ་བཞིན།། རྣམ་དག་སྤྲིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་མེད།། ལེགས་སོ་བདག་ནི་དེ་རིང་ནི།། ཀོ་ས་ལ་ཡི་ནགས་སུ་ནི།། རྐང་གཉིས་མཆོག་གི་གཙོ་བོ་ཡི།། མཇལ་བར་གྱུར་ཏོ་ལོ།། ནགས་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡིས།། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དང་པོ་བརྙེས།། འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་མཆོག། འཇིགས་པ་མེད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། དེ་ནས་བྲམ་ཟེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་རྒྱས་པར་བརྗོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་སོང་ངོ་།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་ནས། སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དབུ་སྐྲ་བཞར་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་མཚན་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་དགོངས་པ་མཛད་ཅིང་། དྲན་པ་མདུན་དུ་བཞག་སྟེ་ན་བཟས་དབུ་གཡོགས་སོ།། དེའི་ཚེ་སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་དུ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གནས་ཏེ། མཚན་མོ་ལངས་ནས་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པའི་ལྷག་མ་མ་ཟད་པར། ཆུ་བོའི་འགྲམ་དུ་སོང་ནས་བྲམ་ཟེ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་དག་ལ་འབུལ་བར་འདོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེའི་སྒྲ་གསན་ནས། ལུད་པ་བྱས་ཏེ་སྒྲ་བསྒྲགས་ནས་ན་བཟའ་བསལ་ཏེ་དབུ་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེས་སང་མཐོང་ནས་བསམས་པ། འདི་ནི་དགེ་སྦྱོང་མགོ་བྲེགས་པ་ཡིན་གྱི། བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཟས་ཁྱེར་ཏེ་ལོག་པར་བརྩམས་སོ།། བྲམ་ཟེ་དེས་ཡང་བསམས་པ། དགེ་སྦྱོང་གཅིག་པུ་མགོ་བྲེགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནའང་མགོ་བྲེགས་པ་ཡོད་པས། དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་རིགས་དྲི་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། རིགས་གང་དུ་སྐྱེས་ཞེས་དྲིས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རིགས་ནི་མ་དྲིས་ཤིག། སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་དྲིས་པར་གྱིས།།

刻木為鉆燧，　　亦能生於火； 　下賤種姓中，　　生堅固牟尼。 　智慧有慚愧，　　精進善調伏， 　究竟大明際，　　清凈修梵行。 　而今正是時，　　應奉施餘食。」

時，孫陀利河側婆羅門復說偈言：

「我今吉良日，　　求福修供養， 　遇得見大士，　　三時最勝尊， 　若不見佛者，　　當更施餘人。」

爾時，孫陀利河側婆羅門轉得信心，即持餘食以奉世尊，世尊不受，以說偈得故，如上因說偈而得食廣說。

孫陀利河側婆羅門白佛言：「世尊！今此施食當置何所？」

佛告婆羅門：「我不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人有能食此食，令身安隱者。汝持此食去著無蟲水中，及少生草地。」

時，婆羅門即持此食著無蟲水中，水即煙起涌沸，啾啾作聲，如燒鐵丸投之冷水，煙起涌沸，啾啾作聲。如是彼食著無蟲水中，煙起涌沸，啾啾作聲。孫陀利河側婆羅門心欲恐怖，身毛皆豎，謂為災變，馳走上岸，集聚干木，供養祠火，令息災怪。

世尊見彼集聚干木，供養祠火，望息災怪。見已。即說偈言：

「婆羅門祠火，　　焚燒乾草木， 　莫呼是凈道，　　能卻諸災患。

ཤིང་ནི་གཟོས་པའི་གཟེར་མ་ཡང་།། མེ་ནི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ལྟར།། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཀྱི་ནང་དག་ནས།། ཐུབ་པ་བརྟན་པོ་སྐྱེས་པ་ཡིན།། ཤེས་རབ་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་ཞིང་།། བརྩོན་འགྲུས་ལེགས་པར་དུལ་བ་སྟེ།། གསལ་བ་ཆེན་པོའི་མཐར་ཕྱིན་པ།། གཙང་མར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་མཛད།། ད་ནི་དུས་ལ་བབ་པས་ན།། ལྷག་མའི་ཟས་ནི་དབུལ་བར་འོས།། དེ་ནས་སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་དེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཉིན།། བསོད་ནམས་བསྒྲུབ་ཕྱིར་མཆོད་པ་བྱེད།། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་མཇལ་བ་ནི།། དུས་གསུམ་མཆོག་གི་གཙོ་བོ་ལགས།། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་མ་མཇལ་ན།། གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལགས།། དེའི་ཚེ་སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེ་དད་པ་ཐོབ་ནས། ལྷག་མའི་ཟས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བཞེས་ཏེ། ཚིགས་བཅད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། གོང་དུ་ཚིགས་བཅད་གསུངས་ནས་ཟས་ཐོབ་པ་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་དོ།། སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སྦྱིན་པའི་ཟས་འདི་གང་དུ་བཞག་པར་བགྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན། ཟས་འདི་ཟོས་ནས་ལུས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སུ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་།། ཁྱོད་ཀྱིས་ཟས་འདི་སྲོག་ཆགས་མེད་པའི་ཆུའམ། རྩྭ་ཉུང་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་ཅིག དེ་ནས་བྲམ་ཟེས་ཟས་དེ་སྲོག་ཆགས་མེད་པའི་ཆུ་ནང་དུ་བསྐྱུར་བ་དང་། དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་ཁོལ་ནས་སྒྲ་ངན་བྱུང་སྟེ། ལྕགས་གོང་ཚ་བོ་ཆུ་གྲང་མོར་བསྐྱུར་བ་ན་དུ་བ་འཐུལ་ཞིང་ཁོལ་ནས་སྒྲ་ངན་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ།། དེ་བཞིན་དུ་ཟས་དེ་སྲོག་ཆགས་མེད་པའི་ཆུར་བསྐྱུར་བས། དུ་བ་འཐུལ་ཁོལ་ནས་སྒྲ་ངན་བྱུང་ངོ་།། སུན་ད་རི་ཀའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས། བ་སྤུ་ལངས་ཏེ། འདི་ནི་གནོད་པའི་ལྟས་སོ་སྙམ་ནས། མགྱོགས་པར་འགྲམ་དུ་བརྒྱུགས་ཏེ། ཤིང་སྐམ་པོ་བསགས་ནས་མེ་ལྷ་མཆོད་དེ། གནོད་པའི་ལྟས་ཞི་བར་བྱེད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེས་ཤིང་སྐམ་པོ་བསགས་ནས་མེ་ལྷ་མཆོད་དེ། གནོད་པའི་ལྟས་ཞི་བར་བྱེད་པ་གཟིགས་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། བྲམ་ཟེ་མེ་ལྷ་མཆོད་པ་ཡིས།། རྩྭ་ཤིང་སྐམ་པོ་སྲེག་བྱེད་ཀྱང་།། འདི་ནི་དག་པའི་ལམ་མིན་ཏེ།། གནོད་པའི་ལྟས་ནི་བཟློག་མི་ནུས།།

此則惡供養，　　而謂為黠慧； 　作如是因緣，　　外道取修凈。 　汝今棄薪火，　　起內火熾然， 　常修不放逸，　　常富於供養。 　處處興凈信，　　廣施設大會， 　心意為束薪，　　瞋恚黑煙起， 　妄語為塵味，　　口舌為木杓， 　胸懷燃火處，　　慾火常熾然。 　當善自調伏，　　消滅士夫火， 　正信為大河，　　凈戒為度濟， 　澄凈清流水，　　智者之所嘆！ 　人中凈天德，　　當於中洗浴， 　涉水不著身，　　安樂度彼岸。 　正法為深淵，　　福德為下濟， 　澄凈水充滿，　　智者所讚歎！ 　人中天凈德，　　當於中洗浴， 　涉水不著身，　　安樂度彼岸。 　真諦善調御，　　攝護修梵行， 　慈悲為苦行，　　真實心清凈， 　沐浴以正法，　　智者所稱歎。」

爾時，孫陀利河側婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，複道而去。

（一一八五）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，住孫陀利河側叢林中。

དེ་དག་ནི་མཆོད་པ་ངན་པ་ཡིན། །མཁས་པར་འདོད་པ་ཡིན་པར་སྨྲ། ། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་འདྲ་བྱེད་པ་ནི། །མུ་སྟེགས་དག་པར་ལེན་པ་ཡིན། ། ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བུད་ཤིང་མེ། །སྤངས་ནས་ནང་གི་མེ་འབར་བསླང་། ། རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་སྒོམ་པ་དང་། །རྟག་ཏུ་མཆོད་པས་ཕྱུག་པར་གྱིས། ། གནས་གནས་དག་པའི་དད་པ་བསྐྱེད། །ཚོགས་ཆེན་རྒྱ་ཆེར་སྦྱིན་པ་གཏོང་། ། ཡིད་ནི་བུད་ཤིང་བཅིངས་པ་ཡིན། །ཁོང་ཁྲོ་དུ་བ་ནག་པོ་འཐུལ། ། རྫུན་ཚིག་རྡུལ་གྱི་རོ་ཡིན་ཏེ། །ཁ་དང་ལྕེ་ནི་ཤིང་གི་སྐྱོགས། ། བྲང་ཁོག་མེ་འབར་གནས་ཡིན་ཏེ། །རྟག་ཏུ་འབར་བར་བྱེད་པ་ཡིན། ། རང་ཉིད་ལེགས་པར་དུལ་བར་བྱ། །སྐྱེས་བུའི་མེ་ནི་ཞི་བར་གྱིས། ། ཡང་དག་དད་པ་ཆུ་བོ་ཆེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་བརྒལ་བའི་གྲུ། ། དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ཆུ་རྒྱུན་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན། ། མི་ཡི་ནང་ན་ལྷ་ཡི་ཡོན་ཏན་དག །དེ་ཡི་དབུས་སུ་ཁྲུས་བྱ་སྟེ། ། ཆུ་ལ་རྒལ་ཡང་ལུས་ལ་མི་གོས་ཤིང་། །བདེ་བར་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་གཏིང་རིང་སྟེ། །བསོད་ནམས་འོག་ཏུ་རྒལ་བའི་གྲུ། ། དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ཆུས་གང་བ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན། ། མི་ཡི་ནང་ན་ལྷ་ཡི་ཡོན་ཏན་དག །དེ་ཡི་དབུས་སུ་ཁྲུས་བྱ་སྟེ། ། ཆུ་ལ་རྒལ་ཡང་ལུས་ལ་མི་གོས་ཤིང་། །བདེ་བར་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། བདེན་པ་ལེགས་པར་དུལ་བ་དང་། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྲུང་བ་དང་། ། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དཀའ་ཐུབ་ཡིན། །བདེན་པའི་སེམས་ནི་དག་པ་སྟེ། ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱས་པ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན། ། དེ་ནས་སུན་ད་རིའི་ཆུ་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་ལམ་དུ་སོང་ངོ་། ། （བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔ་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀོ་ས་ལའི་མི་ཡུལ་དུ་བཞུགས་ཏེ། སུན་ད་རིའི་ཆུ་འགྲམ་གྱི་ནགས་ཚལ་དུ་བཞུགས་སོ། །

時，有孫陀利河側住止婆羅門來詣佛所，面相問訊慰勞已，退坐一面，問佛言：「瞿曇！至孫陀利河中洗浴不？」

佛告婆羅門：「何用於孫陀利河中洗浴為？」

婆羅門白佛：「瞿曇！孫陀利河是濟度之數，是吉祥之數，是清凈之數，若有于中洗浴者，悉能除人一切諸惡。」

爾時，世尊即說偈言：

「非孫陀利河，　　亦非婆休多， 　非伽耶、薩羅，　　如是諸河等， 　作諸惡不善，　　能令其清凈。 　恒河、婆休多、　　孫陀利河等， 　愚者常居中，　　不能除眾惡。 　其清凈之人，　　何用洗浴為？ 　其清凈之人，　　何用布薩為？ 　凈業以自凈，　　是生於受持， 　不殺亦不盜，　　不淫不妄語， 　信施除慳垢，　　於斯而洗浴。 　於一切眾生，　　常起慈悲心， 　井水以洗浴，　　用伽耶等為？ 　內心自清凈，　　不待洗于外。 　下賤田舍兒，　　身體多污垢， 　以水洗塵穢，　　不能凈其內。」

爾時，孫陀利河側婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起而去。

（一一八六）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

དེའི་ཚེ་སུན་ད་རིའི་ཆུ་འགྲམ་དུ་གནས་པའི་བྲམ་ཟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་དང་བདེ་བར་གཤེགས་སམ་ཞེས་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །གཽ་ཏམ། སུན་ད་རིའི་ཆུ་བོར་ཁྲུས་མཛད་དམ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །སུན་ད་རིའི་ཆུ་བོར་ཁྲུས་བྱེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། གཽ་ཏམ། སུན་ད་རིའི་ཆུ་བོ་ནི་བརྒལ་བའི་གྲངས་དང་། བཀྲ་ཤིས་པའི་གྲངས་དང་། དག་པའི་གྲངས་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་དེར་ཁྲུས་བྱས་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་ནུས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། སུན་ད་རིའི་ཆུ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། །བ་ཧུ་ཏ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ། ག་ཡ་དང་ནི་ས་ར་སོགས། །དེ་འདྲའི་ཆུ་བོ་ཀུན་ཀྱང་རུང་། ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བྱས་པ་རྣམས། །དག་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། ། གངྒཱ་དང་ནི་བ་ཧུ་ཏ། །སུན་ད་རིའི་ཆུ་བོ་ལ་སོགས་པར། ། བླུན་པོ་རྟག་ཏུ་གནས་ན་ཡང་། །སྡིག་པ་སེལ་བར་མི་ནུས་སོ། ། གང་ཞིག་དག་པར་གྱུར་པ་ལ། །ཁྲུས་བྱེད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་དགོས། ། གང་ཞིག་དག་པར་གྱུར་པ་ལ། །གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཅི་ཞིག་དགོས། ། དག་པའི་ལས་ཀྱིས་རང་དག་པ། །དེ་ནི་སྲུང་བ་ལས་སྐྱེས་ཏེ། ། མི་གསོད་མི་རྐུ་མི་གཡེམ་ཞིང་། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་མི་བྱེད་ལ། ། དད་པས་སྦྱིན་ཞིང་སེར་སྣ་སྤོང་། །དེ་ལ་ཁྲུས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་རྟག་པ་རུ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་བསྐྱེད་ན། ། ཁྲོན་པའི་ཆུས་ནི་ཁྲུས་བྱས་ཀྱང་། །ག་ཡ་སོགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ནང་སེམས་རང་ཉིད་དག་པ་ལ། །ཕྱི་རོལ་ཁྲུས་ལ་རེ་མི་དགོས། ། གྲོང་གསེབ་བྱིས་པའི་ལུས་པོ་ལ། །དྲི་མ་མང་པོ་ཆགས་གྱུར་ཀྱང་། ། ཆུ་ཡིས་དྲི་མ་བཀྲུས་ན་ཡང་། །ནང་གི་དྲི་མ་དག་མི་ནུས། ། དེ་ནས་སུན་ད་རིའི་ཆུ་འགྲམ་གྱི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དྲུག་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན།་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有縈髻羅豆婆遮婆羅門，本俗人時，為佛善知識，來詣佛所，面相問訊慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「外身縈髻者，　　是但名縈髻； 　內心縈髻者，　　是結縛眾生。 　今請問瞿曇，　　云何解縈髻？」

爾時，世尊說偈答言：

「受持于凈戒，　　內心修正覺， 　專精勤方便，　　是則解縈髻。」

時，縈髻婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起而去。

（一一八七）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛國尼拘律園中。

時，有縈髻波羅豆婆遮婆羅門來詣佛所，而前問訊，相慰勞已，退坐一面。而說偈言：

「身外縈髻者，　　是但名縈髻； 　內心縈髻者，　　是結縛眾生。 　我今問瞿曇，　　如此縈髻者， 　云何作方便？　　於何斷縈髻？」

爾時，世尊說偈答言：

「眼耳及與鼻，　　舌身意入處， 　于彼名及色，　　滅盡令無餘。 　諸識永滅者，　　于彼斷縈髻。」

佛說此經已，縈髻婆羅豆婆遮婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，從座起去。

（一一八八）

如是我聞：

一時，佛住郁毗羅聚落尼連禪河側菩提樹下，成佛未久。

དེའི་ཚེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྭ་ཛ། སྔོན་ཁྱིམ་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་པ་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་དང་བདེ་བར་གཤེགས་སམ་ཞེས་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ཕྱི་ལུས་རལ་པ་ཅན་རྣམས་ནི། །མིང་ཙམ་རལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ། ། ནང་སེམས་རལ་པ་ཅན་རྣམས་ནི། །སེམས་ཅན་འཆིང་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར། ། ད་ནི་གཽ་ཏམ་ལ་འདྲི་ན། །རལ་པ་ཇི་ལྟར་གྲོལ་བར་འགྱུར། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུང་བ་དང་། །ནང་སེམས་ཡང་དག་རྟོགས་པ་སྒོམ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཐབས་ལ་རྩེ་གཅིག་པ། །དེ་ནི་རལ་པ་གྲོལ་བ་ཡིན། ། དེ་ནས་རལ་པ་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བདུན་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྭ་ཛ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་དང་བདེ་བར་གཤེགས་སམ་ཞེས་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ལུས་ཕྱི་རལ་པ་ཅན་རྣམས་ནི། །མིང་ཙམ་རལ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ། ། ནང་སེམས་རལ་པ་ཅན་རྣམས་ནི། །སེམས་ཅན་འཆིང་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར། ། བདག་གིས་གཽ་ཏམ་ལ་འདྲི་ན། །རལ་པ་ཅན་འདི་འདྲ་བ་ལ། ། ཐབས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་། །གང་དུ་རལ་པ་གཅོད་པར་བྱ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། མིག་རྣ་བ་དང་སྣ་དག་དང་། །ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ། དེ་ལ་མིང་དང་གཟུགས་རྣམས་ནི། །མ་ལུས་པར་ནི་ཟད་པར་བྱ། ། རྣམ་ཤེས་ཏུ་འགག་གྱུར་པ། །དེ་ལ་རལ་པ་གཅོད་པ་ཡིན། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ནས། རལ་པ་ཅན་གྱི་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྭ་ཛས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་ངོ་། ། （བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་པ།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་འོད་མའི་གྲོང་གི་ནཻ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །

爾時，世尊獨靜思惟，作是念：「不恭敬者，則為大苦，無有次序。無他自在可畏懼者，則于大義有所退減；有所恭敬，有次序，有他自在者，得安樂住；有所恭敬，有次序，有他自在，大義滿足。頗有諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人中，能於我所具足戒勝、三昧勝、智慧勝、解脫勝、解脫知見勝，令我恭敬宗重，奉事供養，依彼而住？」

復作是念：「無有諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人能於我所戒具足勝、三昧勝、智慧勝、解脫勝、解脫知見勝，令我恭敬宗重，奉事供養，依彼而住者。唯有正法令我自覺，成三藐三佛陀者，我當於彼恭敬宗重，奉事供養，依彼而住。所以者何？過去如來、應、等正覺亦于正法恭敬宗重，奉事供養，依彼而住；諸當來世如來、應、等正覺亦于正法恭敬宗重，奉事供養，依彼而住。」

爾時，娑婆世界主梵天王知世尊心念已，如力士屈伸臂頃，從梵天沒，住于佛前，嘆言：「善哉！如是，世尊！如是，善逝！懈怠不恭敬者，甚為大苦……」廣說乃至「大義滿足，其實無有諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人於世尊所戒具足勝、三昧勝、智慧勝、解脫勝、解脫知見勝，令世尊恭敬宗重，奉事供養，依彼而住者。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བཞུགས་ནས་དགོངས་པ། གུས་པ་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་འཇིགས་པར་བྱ་བ་མེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གོ་རིམ་དང་ལྡན་ལ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་ན་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གུས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གོ་རིམ་དང་ལྡན་ལ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་ན་དོན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སུ་ཞིག་ང་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དེ། ང་དེ་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་གནས་པར་བྱ། ཡང་དགོངས་པ། ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སུ་ཡང་ང་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་དེ། ང་དེ་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་གནས་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་གང་གིས་ང་རང་གིས་རྟོགས་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ང་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་མི་མཇེད་ཀྱ་ཚངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཁྱེན་ནས། དཔེར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུས་ལག་པ་བརྐྱང་བའམ་བསྐུམ་པའི་ཡུན་ཙམ་དུ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བྱོན་ནས་བསྔགས་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ། ལེ་ལོ་ཅན་དང་གུས་པ་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྒྱས་པར་བརྗོད་དེ་དོན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བར་དུའོ། །དོན་དམ་པར་ལྷ་དང་བདུད་དང་ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་དགོས་པ་མེད་དོ། །;

唯有正法，如來自悟成等正覺，則是如來所應恭敬宗重，奉事供養，依彼而住者。所以者何？過去諸如來、應、等正覺亦于正法恭敬宗重，奉事供養，依彼而住；諸未來如來、應、等正覺亦當于正法恭敬宗重，奉事供養，依彼而住。世尊亦當于彼正法恭敬宗重，奉事供養，依彼而住。」

時，梵天王復說偈言：

「過去等正覺，　　及未來諸佛， 　現在佛世尊，　　能除眾生憂。 　一切恭敬法，　　依正法而住； 　如是恭敬者，　　是則諸佛法。」

時，梵天王聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一一八九）

如是我聞：

一時，佛住郁毗羅聚落尼連禪河側菩提樹下，成佛未久。

爾時，世尊獨靜思惟，作是念：「有一乘道能凈眾生，度諸憂悲，滅除苦惱，得真如法，謂四念處。何等為四？身身觀念處，受、心、法法觀念處。若有人不樂四念處者，則不樂如聖法；不樂如聖法者，則不樂如聖道；不樂如聖道者，則不樂甘露法；不樂甘露法者，則不解脫生、老、病、死、憂、悲、惱、苦。若樂修四念處者，則樂修如聖法；樂修如聖法者，則樂如聖道；樂如聖道者，則樂甘露法；樂甘露法者，得解脫生、老、病、死、憂、悲、惱、苦。

དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རང་གིས་རྟོགས་ཏེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ལ་གུས་ཤིང་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་དགོས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། འདས་པའི་ཡང་དག་རྫོགས་སངས་དང་། །མ་འོངས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། ། ད་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་སངས་རྒྱས་ནི། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་སེལ་མཛད་པ། ། ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་གུས་པ་དང་། །དམ་ཆོས་བརྟེན་ནས་བཞུགས་པ་སྟེ། ། དེ་ལྟར་གུས་པར་བྱེད་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་**） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་འོད་མའི་གྲོང་གི་ནཻ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བཞུགས་ནས་དགོངས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གཅིག་ཡོད་དེ། མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་སེང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གང་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན། འཕགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུ་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན། འཕགས་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་ནི་བདུད་རྩིའི་ཆོས་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན། བདུད་རྩིའི་ཆོས་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུག་པ་ལས་མི་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་ཡིན། འཕགས་པའི་ཆོས་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་ཡིན། འཕགས་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་བདུད་རྩིའི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་ཡིན། བདུད་རྩིའི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུག་པ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །

」

爾時，娑婆世界主梵天王知佛心念已，譬如力士屈伸臂頃，于梵天沒，住于佛前，作是嘆言：「如是，世尊！如是，善逝！有一乘道能凈眾生，謂四念處，乃至解脫生、老、病、死、憂、悲、惱、苦。」

時，梵天王復說偈言：

「謂有一乘道，　　見生諸有邊， 　演說于正法，　　安慰苦眾生。 　過去諸世尊，　　以乘斯道度； 　當來諸世尊，　　亦度乘斯道。 　現在尊正覺，　　乘此度海流， 　究竟生死際，　　調伏心清凈， 　于生死輪轉，　　悉已永消盡； 　知種種諸界，　　慧眼顯正道。 　譬若恒水流，　　悉歸趣大海， 　激流浚漂遠，　　正道亦如是。 　廣智善顯示，　　逮得甘露法， 　殊勝正法輪，　　本所未曾聞， 　哀愍眾生故，　　而為眾生轉。 　覆護天人眾，　　令度有彼岸， 　是故諸眾生，　　咸皆稽首禮。」

爾時，梵天王聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一一九〇）

如是我聞：

一時，佛住郁毗羅聚落尼連禪河側菩提樹下，成佛未久。

」

དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཁྱེན་ནས། དཔེར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་མི་ཞིག་གིས་ལག་པ་བསྐུམས་ནས་བརྐྱངས་པའི་ཡུན་ཙམ་ལ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བཞུགས་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས་བསྟོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། ཐེག་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་ནས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དང་མྱ་ངན་སྨྲེ་སྔགས་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བའི་བར་དུའོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། ཐེག་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་ཡོད་དེ། །སྲིད་པ་ཀུན་གྱི་མཐའ་མཐོང་བ། ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་རབ་བསྟན་ནས། །སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཅན་དབུགས་འབྱིན་བྱེད། ། འདས་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །ལམ་འདི་ཉིད་ལ་བཞུགས་ནས་བརྒལ། ། མ་འོངས་བདེ་བར་གཤེགས་རྣམས་ཀྱང་། །ལམ་འདི་ཉིད་ལ་བཞུགས་ནས་བརྒལ། ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུན། ། བརྒལ་ནས་སྐྱེ་འཆིའི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། །སེམས་ནི་དུལ་ཞིང་རྣམ་པར་དག ། འཁོར་བའི་འཁོར་ལོའི་འཁོར་བ་ལས། །ཡོངས་སུ་གཏན་དུ་ཟད་པར་མཛད། ། ཁམས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །ཤེས་རབ་སྤྱན་གྱིས་ཡང་དག་ལམ། ། དཔེར་ན་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འབབ་པ་བཞིན། ། ཤུགས་དྲག་རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཁྱེར་བ། །ཡང་དག་ལམ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། ། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་ལེགས་བསྟན་ཏེ། །བདུད་རྩིའི་ཆོས་ནི་ཐོབ་པར་གྱུར། ། ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཡང་དག་ལམ། །སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་གང་ཡིན་པ། ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྐོར་བར་མཛད། ། ལྷ་དང་མི་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ལ། །སྲུང་ཞིང་ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་མཛད། ། དེ་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་ནོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （༡༡༩༠） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རུ་རུ་བིལ་བའི་གྲོང་གི་ནཻ་རཉྫ་ནའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་ན་བཞུགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །

爾時，娑婆世界主梵天王絕妙色身，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，而說偈言：

「于諸種姓中，　　剎利兩足尊， 　明行具足者，　　天人中最勝！」

佛告梵天王：「如是，梵天！如是，梵天！

「于諸種姓中，　　剎利兩足尊， 　明行具足者，　　天人中最勝。」

佛說是經已，娑婆世界主梵天王聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一一九一）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，住止空閑無聚落處，與比丘眾夜宿其中。爾時，世尊為諸比丘說隨順阿練若法。

時，娑婆世界主梵天王作是念：「今者世尊在拘薩羅人間遊行，住一空閑無聚落處，與諸大眾止宿空野。爾時，世尊為諸大眾說隨順空法，我今當往隨順讚歎！」

譬如力士屈伸臂頃，于梵天沒，住于佛前，稽首佛足，退坐一面，而說偈言：

「習近邊林座，　　斷除諸煩惱； 　若不樂空閑，　　入眾自攝護。 　自調伏其心，　　家家行乞食， 　攝持于諸根，　　專精繫心念； 　然後習空閑，　　阿練若床座， 　遠離諸恐怖，　　無畏安隱住。

དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེས། ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ཐ་མ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། རིགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས། །རྒྱལ་རིགས་རྐང་གཉིས་གཙོ་བོ་སྟེ། ། རིག་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་པོ། །ལྷ་མིའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ་ཚངས་པ། དེ་བཞིན་ནོ་ཚངས་པ། རིགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས། །རྒྱལ་རིགས་རྐང་གཉིས་གཙོ་བོ་སྟེ། ། རིག་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་པོ། །ལྷ་མིའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （༡༡༩༡） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀོ་ས་ལའི་མི་ཡུལ་དུ་བཞུགས་ཏེ། གྲོང་དང་བྲལ་བའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་དགོན་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་མི་ཡུལ་དུ་གྲོང་དང་བྲལ་བའི་དབེན་པའི་གནས་སུ་འཁོར་ཆེན་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དགོན་པར་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་དབེན་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྟོན་པས། ད་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་དེར་སོང་ནས་རྗེས་སུ་བསྟོད་པར་བྱའོ། ། དཔེར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་མི་ཞིག་གིས་ལག་པ་བསྐུམས་ནས་བརྐྱངས་པའི་ཡུན་ཙམཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བྱོན་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། ནགས་མཐའི་གནས་ལ་གོམས་པ་ཡིས། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་སྤོང་བར་བྱེད། ། གལ་ཏེ་དབེན་ལ་མི་དགའ་ན། །འཁོར་ནང་རང་ཉིད་བསྲུང་བར་བྱ། ། རང་སེམས་རྣམ་པར་དུལ་བྱས་ནས། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་བསོད་སྙོམས་རྒྱུ། ། དབང་པོ་ཀུན་ལ་བསྡམས་བྱས་ནས། །སེམས་ནི་རྩེ་གཅིག་དྲན་པར་བྱ། ། དེ་ནས་དབེན་པར་གོམས་པར་བྱ། །དགོན་པའི་གནས་མལ་བསྟེན་པར་བྱ། ། འཇིགས་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ཡིས། །མི་འཇིགས་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། །

若彼諸兇險，　　惡蛇眾毒害， 　黑雲大闇冥；　　震雷曜電光， 　離諸煩惱故，　　晝夜安隱住。 　如我所聞法，　　乃至不究竟， 　獨一修梵行，　　不畏千死魔， 　若修于覺道，　　不畏於萬數。 　一切須陀洹，　　或得斯陀含， 　及阿那含者，　　其數亦無量， 　不能定其數，　　恐怖于妄說。」

時，娑婆世界主梵天王聞佛所說，歡喜隨喜已，為佛作禮，即沒不現。

（一一九二）

如是我聞：

一時，佛住迦毗羅衛迦毗羅衛林中，與五百比丘俱，皆是羅漢，諸漏已盡，所作已作，離諸重擔，逮得己利，盡諸有結，正智心善解脫。爾時，世尊為諸大眾說涅槃相應法。

時，有十方世界大眾威力諸天皆悉來會，供養世尊及比丘僧。復有諸梵天王住于梵世，作是念：「今日佛住迦毗羅衛國……」如上廣說，乃至「供養世尊及諸大眾，我今當往各各讚歎！」

作是念已，譬如力士屈伸臂頃，從梵天沒，住于佛前。第一梵天即說偈言：

「於此大林中，　　大眾普雲集， 　十方諸天眾，　　皆悉來恭敬， 　故我遠來禮，　　最勝難伏僧。」

第二梵天覆說偈言：

「是諸比丘僧，　　真實心精進， 　於此大林中，　　攝諸根求度。

གལ་ཏེ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་། །སྦྲུལ་གདུག་དུག་གིས་གནོད་པ་དང་། ། སྤྲིན་ནག་མུན་པ་ཆེན་པོ་དང་། །འབྲུག་སྒྲ་གློག་འོད་འཁྱུག་པ་ན། ། ཉོན་མོངས་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཉིན་མཚན་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། ། བདག་གིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས། །མཐར་ཐུག་མ་ཡིན་པ་ཡི་བར། ། གཅིག་པུར་ཚངས་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་ནི། །བདུད་སྟོང་འཆི་ལའང་མི་འཇིགས་ཏེ། ། བྱང་ཆུབ་ལམ་ནི་བསྒོམ་བྱེད་ན། །ཁྲི་ཕྲག་དག་ལའང་མི་འཇིགས་སོ། ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། །ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་ཐོབ་པ་དང་། ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དག་ཀྱང་ནི། །གྲངས་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གནས། ། གྲངས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད་མི་ནུས། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། ། དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （༡༡༩༢） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་སེར་སྐྱའི་གནས་ཀྱི་སེར་སྐྱའི་ཚལ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་ཚོགས་མཐུ་བོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་དག་ཀྱང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་རིང་སངས་རྒྱས་སེར་སྐྱའི་གནས་ན་བཞུགས་ཏེ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། བདག་ཅག་ཀྱང་སོ་སོར་བསྟོད་པ་བྱེད་དུ་འགྲོའོ་སྙམ་མོ། ། དེ་སྐད་སེམས་པར་གྱུར་ནས། དཔེར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་མི་ཞིག་གིས་ལག་པ་བསྐུམས་ནས་བརྐྱངས་པའི་ཡུན་ཙམ་ལ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བྱོན་ཏོ། །ཚངས་པ་དང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་འདི་ཡི་ནང་། །འཁོར་ཚོགས་སྤྲིན་བཞིན་འདུས་པ་སྟེ། ། ཕྱོགས་བཅུའི་ལྷ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ཀུན། །ཐམས་ཅད་གུས་པས་འདིར་འོངས་པས། ། དེ་ཕྱིར་རྒྱང་རིང་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐུབ་དཀའ་དགེ་འདུན་མཆོག་གྱུར་ལ། ། ཚངས་པ་གཉིས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། དགེ་སློང་དགེ་འདུན་འདི་དག་ནི། །བདེན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན། ། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་འདི་ཡི་ནང་། །དབང་པོ་བསྡམས་ཏེ་བརྒལ་བར་བྱེད། །

」

第三梵天次說偈言：

「善方便消融，　　恩愛深利刺； 　堅固不傾動，　　如因陀羅幢。 　度深塹水流，　　清凈不求欲， 　善度之導師，　　諸調伏大龍。」

第四梵天次說偈言：

「歸依于佛者，　　終不墮惡趣； 　能斷人中身，　　得天身受樂。」

各說偈已，四梵天身即沒不現。

（一一九三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。時，有娑婆世界主梵天王，日日精勤，往詣佛所，尊重供養。

時，娑婆世界主作是念：「今旦太早而來見佛，正值世尊入大三昧，我等且當入提婆達多伴黨瞿迦梨比丘房中。」作是念已，即入彼房，至房戶中，以指扣戶，口說是言：「瞿迦梨！瞿迦梨！于舍利弗、目連所起凈信心，汝莫長夜得不饒益苦！」

瞿迦梨言：「汝是誰？」

梵天答言：「娑婆世界主梵天王。」

瞿迦梨言：「世尊不記汝得阿那含耶？」

梵天王言：「如是，比丘！」

瞿迦梨言：「汝何故來？」

娑婆世界主梵天王答言：「此不可治。」即說偈言：

「于無量處所，　　生心欲籌量； 　何有黠慧者，　　而生此覺想？ 　無量而欲量，　　是陰蓋凡夫。

ཚངས་པ་གསུམ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། ཐབས་མཁས་ཞུ་བར་བྱེད་པ་ཡིས། །བརྩེ་གདུང་ཟུག་རྔུའི་གཏིང་འབྱིན་ཅིང་། ། བརྟན་ཞིང་གཡོ་བ་མེད་པ་ནི། །དབང་པོའི་རྒྱལ་མཚན་ཇི་བཞིན་ནོ། ། གཏིང་ཟབ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བརྒལ་ཏེ། །དག་ཅིང་འདོད་པ་མི་འཚོལ་བ། ། ལེགས་པར་སྒྲོལ་བའི་འདྲེན་པ་སྟེ། །ཐུལ་བའི་ཀླུ་ཆེན་དག་ཀྱང་ཡིན། ། ཚངས་པ་བཞི་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། སངས་རྒྱས་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས། །ངན་སོང་གནས་སུ་ལྟུང་མི་འགྱུར། ། མི་ཡི་ལུས་ནི་སྤངས་ནས་ནི། །ལྷ་ཡི་ལུས་ཐོབ་བདེ་བར་སྤྱོད། ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེ་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། ཚངས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་སྐུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （༡༡༩༣） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ཉིན་རེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་གུས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། ། དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་རིང་ཧ་ཅང་སྔ་དྲགས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་མཇལ་དུ་འོངས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོ་ལ་བཞུགས་པས། བདག་ཅག་རེ་ཞིག་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོ་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀའི་གནས་སུ་འགྲོའོ་སྙམ་མོ། །དེ་སྐད་སེམས་པར་གྱུར་ནས་དེའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། སྒོའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས་མཛུབ་མོས་སྒོ་ལ་བརྡུངས་ཏེ་ཁ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀོ་ཀ་ལི་ཀ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀ། ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ལ་དད་པའི་སེམས་སྐྱེད་ཅིག །ཁྱོད་མཚན་མོ་རིང་པོར་མི་ཕན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མ་ཐོབ་ཅིག ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་སུ་ཡིན། ཚངས་པས་སྨྲས་པ། སྣོད་བཅུད་འཇ་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོའོ། ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཕྱིར་མི་འོང་བར་ལུང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་དེ་བཞིན་ནོ། ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་འོངས། སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་གསོ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། གནས་དཔག་མེད་པ་དག་ཏུ་ནི། །གཞལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ན། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་གིས། །རྣམ་རྟོག་འདི་འདྲ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། དཔག་མེད་གཞལ་བར་འདོད་པ་ནི། །སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །

」

時，娑婆世界主梵天王往詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！我常日日勤到佛所，親覲供養，我作是念：『今旦太早來見世尊，正值世尊入大三昧，我且當入提婆達多伴黨瞿迦梨比丘房中。』即住戶中，徐徐扣戶，口說是言：『瞿迦梨！瞿迦梨！當於舍利弗、目揵連賢善智慧者所起凈信心，莫長夜得不饒益苦！』瞿迦梨言：『汝是誰？』我即答言：『是娑婆世界主梵天王。』瞿迦梨言：『世尊不記汝得阿那含耶？』我即答言：『如是。』瞿迦梨復言：『汝何故來？』我作是念：『此不可治。』即說偈言：

「『于不可量處，　　發心欲籌量， 　　不可量欲量，　　是陰蓋凡夫。』」

佛語梵王：「如是，如是。梵王！

「于不可量處，　　而發心欲量； 　何有智慧人，　　而生此妄想？ 　不可量欲量，　　是陰蓋凡夫。」

佛說此經已，娑婆世界主梵天王聞佛所說，歡喜隨喜，從座起，為佛作禮，即沒不現。

（一一九四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，大梵天王及余別梵天——善臂別梵天，日日方便，往見供養世尊。

དེའི་ཚེ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་རྟག་ཏུ་ཉིན་རེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་མཇལ་ཞིང་མཆོད་པ་འབུལ་བར་བགྱིད་དོ། །བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་རིང་ཧ་ཅང་སྔ་དྲགས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་དུ་འོངས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོ་ལ་བཞུགས་པས། བདག་རེ་ཞིག་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོ་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀའི་གནས་སུ་འགྲོའོ་སྙམ་ནས། སྒོའི་དྲུང་དུ་འཁོད་དེ་དལ་བུས་སྒོ་ལ་བརྡུངས་ནས་ཁ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀོ་ཀ་ལི་ཀ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀ། ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་མཁས་ཤིང་བཟང་ལ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་དད་པའི་སེམས་སྐྱེད་ཅིག །ཁྱོད་མཚན་མོ་རིང་པོར་མི་ཕན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མ་ཐོབ་ཅིག །ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་སུ་ཡིན། བདག་གིས་སྨྲས་པ། སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོའོ། །ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཕྱིར་མི་འོང་བར་ལུང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། བདག་གིས་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་ནོ། །ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་ཡང་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་འོངས། བདག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །འདི་ནི་གསོ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། གཞལ་དུ་མེད་པའི་གནས་དག་ཏུ། །སེམས་ནི་གཞལ་བར་འདོད་པ་ན། ། གཞལ་དུ་མེད་པ་འཇལ་འདོད་པ། །སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིནཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ། གཞལ་དུ་མེད་པའི་གནས་དག་ཏུ། །སེམས་ནི་གཞལ་བར་འདོད་པ་ན། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་གིས། །རྣམ་རྟོག་འདི་འདྲ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། གཞལ་དུ་མེད་པ་འཇལ་འདོད་པ། །སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་ཡི་རངས་ཏེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། （༡༡༩༤） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོ་དང་གཞན་ཡང་ཚངས་པ་གཞན་དག་སྟེ། དཔུང་བཟང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚངས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཐབས་མཁས་པས་སངས་རྒྱས་མཇལ་ཞིང་མཆོད་པ་འབུལ་བར་མཛད་དོ། །

時，有婆句梵天見別梵天——善臂梵天，精勤方便，而問言：「汝欲何之？」

彼即答言：「欲見世尊，恭敬供養。」

時，婆句梵天即說偈言：

「彼有四鵠鳥，　　三種金色宮， 　五百七十二，　　修行禪思者， 　熾焰金色身，　　普照梵天宮； 　汝且觀我身，　　何用至彼為？」

爾時，善梵王、別梵王——善臂別梵王復說偈言：

「雖有金色身，　　普照梵天宮， 　其有智慧者，　　知色有煩惱， 　智者不樂色，　　于其心解脫。」

時，彼善梵天、別梵天——善臂別梵天，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我今方便，欲來見世尊，恭敬供養。有婆句梵天，見我方便，而問我言：『汝今方便，欲何所之？』我即答言：『欲往見世尊，禮事供養。』婆句梵天即說偈言：

「『有四種鵠鳥，　　三種金色宮， 　　五百七十二，　　于中而禪思， 　　觀我身金色，　　普照梵天宮； 　　汝且觀我身，　　何用至彼為？』

「我即說偈而答彼言：

「『雖有金色身，　　普照梵天宮， 　　當知真金色，　　是則煩惱事。 　　智者解脫色，　　於色不復樂。

དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་པ་གུ་ཞེས་བྱ་བས་ཚངས་པ་གཞན་དག་དཔུང་བཟང་གི་ཚངས་པ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་མཐོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ། །ཁྱོད་གང་དུ་འགྲོ་བར་འདོད། དེས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ཞིང་གུས་པས་མཆོད་པ་འབུལ་བར་འགྲོ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་པ་གུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ངང་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་དང་། །གསེར་གྱི་ཁང་བཟང་རྣམ་པ་གསུམ། ། ལྔ་བརྒྱ་དོན་གཉིས་ལྡན་པ་ཡི། །བསམ་གཏན་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ། འོད་འབར་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་གྱི། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་ཀུན་གསལ་བ། ། ད་ནི་བདག་གི་ལུས་ལ་ལྟོས། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་རུ་འགྲོ་བར་བྱ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་བཟང་པོ་དང་ཚངས་པ་གཞན་དཔུང་བཟང་གི་ཚངས་པ་གཞན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་ལུས་ཡོད་ཅིང་། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་ཀུན་གསལ་ཡང་། ། གང་དག་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ཡིས། །གཟུགས་ལ་ཉོན་མོངས་ཡོད་པར་ཤེས། ། མཁས་པ་གཟུགས་ལ་མི་དགའ་བས། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་བཟང་པོ་དང་ཚངས་པ་གཞན་དཔུང་བཟང་གི་ཚངས་པ་གཞན་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ད་ལྟ་ཐབས་མཁས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ཞིང་གུས་པས་མཆོད་པ་འབུལ་བར་འོངས་པ་ལ། ཚངས་པ་པ་གུས་བདག་ཐབས་མཁས་པར་མཐོང་ནས་བདག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས། ཁྱོད་ད་ལྟ་ཐབས་མཁས་པས་གང་དུ་འགྲོ་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། བདག་གིས་ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་ཞིང་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་འབུལ་བར་འགྲོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང་། ཚངས་པ་པ་གུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ངང་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ནི། །གསེར་གྱི་ཁང་བཟང་རྣམ་པ་གསུམ། ། ལྔ་བརྒྱ་དོན་གཉིས་དེ་དག་ཏུ། །བསམ་གཏན་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ། བདག་གི་ལུས་ནི་གསེར་མདོག་ཅན། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་་བ། ། ད་ནི་བདག་གི་ལུས་ལ་ལྟོས། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་རུ་འགྲོ་བར་བྱ། ། བདག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དེ་ལ་ལན་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་ལུས་ཡོད་ཅིང་། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་ཀུན་གསལ་ཡང་། ། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་ཡིན་པ་ནི། །ཉོན་མོངས་པ་ཡི་བྱ་བར་ཤེས། ། མཁས་པ་གཟུགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །གཟུགས་ལ་ཡང་ནི་དགའ་མི་འགྱུར། །

』」

佛告梵天：「如是，梵天！如是，梵天！

「雖有真金色，　　普照梵天宮， 　當知真金色，　　則是煩惱事， 　智者解脫色，　　於色不復樂。」

時，彼梵天為迦吒務陀低沙比丘故，說偈言：

「夫士生世間，　　利斧在口中； 　還自斬其身，　　斯由惡言故。 　應毀者稱譽，　　應譽而反毀； 　惡口增其過，　　所生無安樂！ 　博弈酒喪財，　　其過失甚少； 　噁心向善逝，　　是則為大過！ 　地獄有百千，　　名尼羅浮地， 　三十有六百，　　及五阿浮陀； 　斯皆謗聖獄，　　口意惡愿故。」

佛說此經已，彼諸梵天聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一一九五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有婆句梵天住梵天上，起如是惡邪見言：「此處常、恒、非變易法，純一出離之處。」

爾時，世尊知婆句梵天心念已，入於三昧，如其正受，于王舍城沒，住梵天上。

婆句梵天遙見世尊而說偈言：

「梵天七十二，　　造作諸福樂； 　自在而常住，　　生老死已過。 　我于諸明論，　　修習已究竟； 　彼諸天眾等，　　唯謂我長存。

』」

དཀོན་མཆོག་གིས་ཚངས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །དེ་བཞིན་ནོ་ཚངས་པ། །དེ་བཞིན་ནོ་ཚངས་པ། ། གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་ཡོད་ན་ཡང༌། །ཚངས་པའི་ཕོ་བྲང་ཀུན་གསལ་ཡང༌། ། གསེར་གྱི་མདོག་ནི་ངེས་པར་ཡང༌། །ཉོན་མོངས་རྐྱེན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། ། མཁས་པ་ཁ་དོག་གྲོལ་བ་ནི། །ཁ་དོག་ལ་ནི་དགའ་མི་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་དེས་དགེ་སློང་ཀ་ཊ་མུ་ཏའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། མི་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་པ་ན། །ཁར་ནི་སྟ་རེ་ཡོད་པ་སྟེ། ། རང་གི་ལུས་ནི་གཅོད་བྱེད་པ། །ངག་ངན་རྐྱེན་གྱིས་དེ་ལྟར་འགྱུར། ། སྨད་འོས་བསྔགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། །བསྔགས་འོས་ཕྱིར་ཡང་སྨོད་བྱེད་པ། ། ཁ་ངན་སྐྱོན་ནི་འཕེལ་བྱེད་པས། །སྐྱེས་ནས་བདེ་བ་མེད་པར་འགྱུར། ། རྒྱན་པོ་ཆང་གིས་ནོར་ཉམས་པ། །དེ་ཡི་ཉེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆུང༌། ། བདེ་བར་གཤེགས་ལ་སེམས་ངན་པ། །དེ་ནི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར། ། དམྱལ་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཡོད་པ་ནི། །མིང་ནི་ནི་ར་པུ་ས་ཞེས། ། སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བརྒྱ་དང་ནི། །ལྔ་ཡི་ཨ་པུ་ད་དག་དང༌། ། འདི་དག་འཕགས་ལ་སྐུར་བ་ཡི། །དམྱལ་བ་ངག་ཡིད་སྨོན་ངན་ཕྱིར། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། ཚངས་པ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༡༩༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་བ་ཀུ་ཞེས་བྱ་བ་ཚངས་པའི་གནས་ན་གནས་པ་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ཏེ། གནས་འདི་ནི་རྟག་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གནས་གཅིག་པུའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་བ་ཀུའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་ཚངས་པའི་གནས་སུ་བཞུགས་སོ། ། ཚངས་པ་བ་ཀུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ཚངས་པ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི། །བསོད་ནམས་བ་བྱེད་པ་སྟེ། ། རང་དབང་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ནི། །སྐྱེ་རྒ་འཆི་བ་འདས་པ་ཡིན། ། བདག་གིས་རིག་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ། །སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་བྱས་པ་སྟེ། ། ལྷ་ཡི་འཁོར་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བདག་ནི་རྟག་པར་འདོད་པ་ཡིན། །

」

爾時，世尊說偈答言：

「此則極短壽，　　非是長存者； 　而婆句梵天，　　自謂為長壽。 　尼羅浮多獄，　　其壽百千數； 　我悉憶念知，　　汝自謂長存！」

婆句梵天覆說偈言：

「佛世尊所見，　　其劫數無邊， 　生老死憂悲，　　皆悉已過去。 　唯愿說知我，　　過去曾所更， 　受持何戒業，　　而得生於此？」

爾時，世尊說偈答言：

「過去久遠劫，　　于大曠野中， 　有諸大眾行，　　多賢聖梵行， 　饑乏無資糧，　　汝救之令度， 　慈救心相續，　　經劫而不失。 　是則汝過去，　　所受持功德， 　我悉憶念知，　　久近如眠覺。 　過去有村邑，　　為賊所抄掠， 　汝時悉皆救，　　令其得解脫； 　是則過去世，　　所受持福業， 　我憶此因緣，　　久近如眠覺。 　過去有人眾，　　乘船恒水中， 　惡龍持彼船，　　欲盡害其命， 　汝時以神力，　　救令得解脫； 　是則汝過去，　　所受持福業， 　我憶是因緣，　　久近如眠覺。」

婆句梵天覆說偈言：

「決定悉知我，　　古今壽命事， 　亦知餘一切，　　是則為正覺； 　是故所受身，　　金光炎普照， 　其身住於此，　　光明遍世間。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཚེ་ཐུང་སྟེ། །ཡུན་རིང་གནས་པ་མ་ཡིན་ན། ། ཚངས་པ་བ་ཀུ་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས། །རང་ཉིད་ཚེ་རིང་ཞེས་སྨྲས་སོ། ། ནི་ར་པུ་ཏའི་དམྱལ་བ་ནི། །ཚེ་ཡི་གྲངས་ནི་འབུམ་ཕྲག་སྟེ། ། བདག་གིས་ཐམས་ཅད་དྲན་ཤེས་ན། །ཁྱོད་ནི་རང་ཉིད་ཡུན་རིང་ཟེར། ། ཚངས་པ་བ་ཀུས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་གཟིགས་པ་ནི། །བསྐལ་པའི་གྲངས་ནི་མཐའ་མེད་དེ། ། སྐྱེ་རྒ་འཆི་དང་མྱ་ངན་སྡུག །ཐམས་ཅད་འདས་པར་གྱུར་པ་ལགས། ། བདག་ནི་སྔོན་ཆད་ཇི་ལྟར་གྱུར། །བཤད་དུ་གསོལ་བར་འཚལ་བ་སྟེ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་གང་བསྲུངས་པ་ཡིས། །འདི་རུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ལགས། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་བསྐལ་པ་རིང་མོ་ན། །དབེན་པ་ཆེན་པོའི་ནང་དག་ཏུ། ། འགྲོ་བ་མང་པོ་ཡོད་པ་ལ། །མཁས་དང་ཚངས་སྤྱོད་མང་པོ་ཡོད། ། བཀྲེས་ཤིང་རྒྱགས་མེད་གྱུར་པ་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐྱབས་ཏེ་བསྒྲལ་བར་མཛད། ། བྱམས་པའི་སེམས་ནི་རྒྱུན་མི་ཆད། །བསྐལ་པར་གྱུར་ཀྱང་མ་ཉམས་སོ། ། དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་འདས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་བསྲུངས་པ་གང་ཡིན་པ། ། བདག་གིས་དྲན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། །རིང་ཐུང་གཉིད་སད་བཞིན་དུ་གསལ། ། སྔོན་ཆད་གྲོང་ཡོད་དེ་དག་ནི། །ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོག་པའི་ཚེ། ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྐྱབས་མཛད་ནས། །ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱས་པ་ལགས། ། དེ་ནི་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། །བསོད་ནམས་ལས་ནི་བསྲུངས་པ་སྟེ། ། བདག་གིས་རྒྱུ་འདི་དྲན་པ་ནི། །རིང་ཐུང་གཉིད་སད་བཞིན་དུ་གསལ། ། སྔོན་ཆད་མི་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ནི། །གྲུ་ལ་ཞོན་ནས་གངྒཱར་འགྲོ། ། ཀླུ་ངན་གྲུ་ནི་བཟུང་ནས་སུ། །སྲོག་ནི་གཅོད་པར་འདོད་པའི་ཚེ། ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་མཐུ་ཡིས་ནི། །བསྐྱབས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་མཛད། ། དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་འདས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ལས་ནི་བསྲུངས་པ་སྟེ། ། བདག་གིས་རྒྱུ་འདི་དྲན་པ་ནི། །རིང་ཐུང་གཉིད་སད་བཞིན་དུ་གསལ། ། ཚངས་པ་བ་ཀུས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ངེས་པར་བདག་གི་ཚེ་ཡི་ལས། །གནའ་དེང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། ། གཞན་ཀུན་ཤེས་པར་མཛད་པ་ནི། །དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་རྫོགས་སྒྱས། ། དེ་ཕྱིར་སྐུ་ལུས་བཞེས་པ་ནི། །གསེར་མདོག་འོད་ཟེར་ཀུན་ཏུ་འཕྲོ། ། སྐུ་ནི་འདི་རུ་བཞུགས་ནས་ཀྱང༌། །འོད་ཟེར་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །

」

爾時，世尊為婆句梵天種種說法，示、教、照、喜已，如其正受，從梵天沒，還王舍城。

（一一九六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一梵天住梵天上，起如是邪見言：「此處常、恒、不變易，純一出離，未曾見有來至此處，況復有過此上者？」

爾時，世尊知彼梵天心之所念，即入三昧，如其正受，于舍衛國沒，現梵天宮，當彼梵天頂上，于虛空中結跏趺坐，正身繫念。

爾時，尊者阿若俱鄰作是念：「今日世尊為在何所？」即以天眼凈過人間眼，觀見世尊在梵天上。見已，即入三昧，如其正受，于舍衛國沒，現彼梵世，在於東方，西面向佛，結跏趺坐，端身繫念，在佛座下，梵天座上。

爾時，尊者摩訶迦葉作是念：「今日世尊為在何所？」即以天眼凈過於人眼，見世尊在梵天上。見已，即入三昧，如其正受，于舍衛國沒，現梵天上，在於南方，北面向佛，結跏趺坐，端身繫念，在佛座下，梵天座上。

時，尊者舍利弗作是念：「世尊今者為在何所？」即以天眼凈過於人眼，見世尊在梵天上。見已，即入三昧，如其正受，于舍衛國沒，住梵天上，在於西方，東面向佛，結跏趺坐，端身繫念，在佛座下，梵天座上。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་བ་ཀུ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་མཛད། དགའ་བར་མཛད་ནས། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བྱོན་ཏོ། ། (༡༡༩༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་ཞིག་ཚངས་པའི་གནས་ན་གནས་པ་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ཏེ། གནས་འདི་ནི་རྟག་པ། བརྟན་པ། འགྱུར་བ་མེད་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཅིག་པུ་སྟེ། སྔོན་ཆད་འདིར་འོང་བ་མ་མཐོང་ན། འདི་ལས་བརྒལ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་དེའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཉན་ཡོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་གནས་སུ་བྱོན་ནས། ཚངས་པ་དེའི་སྤྱི་བོའི་སྟེང་གི་ནམ་མཁར་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱས་འདི་སྙམ་དུ་དེང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བཞུགས་སྙམ་ནས། ལྷའི་མིག་གིས་མིའི་མིག་ལས་འདས་པས་བལྟས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཉན་ཡོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ནུབ་དུ་ཞལ་གཟིགས་ཏེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདན་འོག་ཚངས་པའི་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀ་ཤྱ་པས་འདི་སྙམ་དུ་ད་ལྡན་འདས་གང་ན་བཞུགས་སྙམ་ནས། ལྷའི་མིག་གིས་མིའི་མིག་ལས་འདས་པས་བལྟས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཉན་ཡོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་གནས་སུ་བྱོན་ནས། ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བྱང་དུ་ཞལ་གཟིགས་ཏེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདན་འོག་ཚངས་པའི་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྙམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེང་གང་ན་བཞུགས་སྙམ་ནས། ལྷའི་མིག་གིས་མིའི་མིག་ལས་འདས་པས་བལྟས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཉན་ཡོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་གནས་སུ་བྱོན་ནས། ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཤར་དུ་ཞལ་གཟིགས་ཏེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདན་འོག་ཚངས་པའི་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་སོ། །;

爾時，尊者大目揵連即作是念：「今日世尊為在何所？」以天眼凈過於人眼，遙見世尊在梵天上。見已，即入三昧，如其正受，于舍衛國沒，住梵天上，在於北方，南面向佛，結跏趺坐，端身繫念，在佛座下，梵天座上。

爾時，世尊告梵天曰：「汝今復起是見：『從本已來，未曾見有過我上者』不？」

梵天白佛：「我今不敢復言：『我未曾見有過我上者。』唯見梵天光明被障。」爾時，世尊為彼梵天種種說法，示、教、照、喜已，即入三昧，如其正受，于梵天上沒，還舍衛國。

尊者阿若俱鄰、摩訶迦葉、舍利弗為彼梵天種種說法，示、教、照、喜已，即入三昧，如其正受，于梵天沒，還舍衛國，唯尊者大目揵連仍于彼住。

時，彼梵天問尊者大目揵連：「世尊諸餘弟子悉有如是大德大力不？」

時，尊者大目揵連即說偈言：

「大德具三明，　　通達觀他心， 　漏盡諸羅漢，　　其數無有量。」

時，尊者大目揵連為彼梵天種種說法，示、教、照、喜已，即入三昧，如其正受，于梵天沒，還舍衛國。

（一一九七）

如是我聞：

一時，佛住俱尸那竭國力士生地堅固雙樹林。

དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་འདི་སྙམ་དུ་དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བཞུགས་སྙམ་ནས། ལྷའི་མིག་གིས་མིའི་མིག་ལས་འདས་པས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཉན་ཡོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་གནས་སུ་བྱོན་ནས། བྱང་ཕྱོགས་སུ་ལྷོར་ཞལ་གཟིགས་ཏེ། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདན་འོག་ཚངས་པའི་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་དུང་ཡང་ཐོག་མ་ནས་བདག་ལས་ལྷག་པ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་སྙམ་པའི་ལྟ་བ་དེ་སྐྱེས་སམ། ཚངས་པས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བདག་གིས་ད་ནི་བདག་ལས་ལྷག་པ་མ་མཐོང་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་སྤོབས་ཏེ། ཚངས་པའི་འོད་ཟེར་སྒྲིབ་པར་གྱུར་པ་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་མཛད། དགའ་བར་མཛད་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བྱོན་ཏོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་དང༌། མ་ཧཱ་ཀ་ཤྱ་པ་དང༌། ཤཱ་རིའི་བུས་ཚངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་བྱས། དགའ་བར་བྱས་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བྱོན་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་གཅིག་པུ་དེ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་གཞན་རྣམས་ལའང་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་མངའ་འམ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཡོན་ཏན་རིག་པ་གསུམ་ལྡན་ཏེ། །གཞན་སེམས་ཤེས་ལ་ཐོགས་པ་མེད། ། ཟག་པ་ཟད་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ། །གྲངས་ནི་ཚད་མེད་ཡོད་པ་ཡིན།་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་ཚངས་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་བྱས། དགའ་བར་བྱས་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་བཞིན་དུ་ཚངས་པའི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་མཉན་ཡོད་དུ་བྱོན་ཏོ། ། (༡༡༩༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུ་ཤི་ནཱ་གྲོའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྟོབས་ལྡན་གྱི་བུ་སྐྱེས་པའི་ས་ཕྱོགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་ཚལ་བརྟན་པོ་ན་བཞུགས་སོ། །

爾時，世尊臨般涅槃，告尊者阿難：「汝于堅固雙樹間敷繩床，北首，如來今日中夜于無餘涅槃而般涅槃。」

時，尊者阿難奉世尊教，于雙堅固樹間為世尊敷繩床，北首已，還世尊所，稽首禮足，白言世尊：「已為如來於雙堅固樹間敷繩床，令北首。」

於是，世尊往就繩床，右脅著地，北首而臥，足足相累，繫念明相。

爾時，世尊即于中夜，于無餘涅槃而般涅槃。般涅槃已，雙堅固樹尋即生花，周匝垂下，供養世尊。

時，有異比丘即說偈言：

「善好堅固樹，　　枝條垂禮佛， 　妙花以供養，　　大師般涅槃。」

尋時，釋提桓因說偈：

「一切行無常，　　斯皆生滅法， 　雖生尋以滅，　　斯寂滅為樂。」

尋時，娑婆世界主梵天王次復說偈言：

「世間一切生，　　立者皆當舍， 　如是聖大師，　　世間無有比。 　逮得如來力，　　普為世間眼， 　終歸會磨滅，　　入無餘涅槃。」

尊者阿那律陀次復說偈言：

「出息入息住，　　立心善攝護， 　從所依而來，　　世間般涅槃。 　大恐怖相生，　　令人身毛豎， 　一切行力具，　　大師般涅槃。 　其心不懈怠，　　亦不住諸愛， 　心法漸解脫，　　如薪盡火滅。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར་དུ་ཐག་གི་ཁྲི་བྱང་དུ་མགོ་བསྟན་ཏེ་བཤམས་ཤིག །དེ་རིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་ཕྱེད་ན་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་དུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཐག་གི་ཁྲི་བྱང་དུ་མགོ་བསྟན་ཏེ་བཤམས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་བར་དུ་ཐག་གི་ཁྲི་བྱང་དུ་མགོ་བསྟན་ཏེ་བཤམས་ལགས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐག་གི་ཁྲིར་གཤེགས་ཏེ། གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་གློ་ས་ལ་གཏུགས་ཏེ། བྱང་དུ་མགོ་བསྟན་ནས་གཟིམས་ཏེ། ཞབས་ཞབས་སྟེང་དུ་བསྣོལ་ནས། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་མཛད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་སུ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་མ་ཐག་ཏུ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་ལ་མེ་ཏོག་སྐྱེས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་འཕྱང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ་ལོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་བརྟན་པའི་ཤིང་མཆོག་གིས། །ཡལ་ག་བཏུད་དེ་སངས་རྒྱས་མཆོད། ། མེ་ཏོག་ཡིད་འོང་མཆོད་པ་ཡིས། །སྟོན་པ་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ། །ཆོས་འདི་སྐྱེ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས། ། སྐྱེས་ནས་མྱུར་དུ་འཇིག་འགྱུར་བས། །དེ་དག་ཞི་བ་བདེ་བ་ཡིན། ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདག་པོ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་སྐྱེ་བ་ནི། །འགྲེང་བ་ཀུན་ཀྱང་དོར་བར་འགྱུར། ། འདི་ལྟར་སྟོན་པ་མཆོག་གྱུར་པ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་འགྲན་ཟླ་མེད། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའས་བརྙེས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་སྤྱན་དུ་གྱུར། ། མཐར་ནི་ཟད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལྷག་མེད་མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་དེའི་རྗེས་སུ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་གནས་པ་དང༌། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་བསྡམས་ནས་གནས། ། རྟེན་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་མྱ་ངན་འདས་པར་གྱུར། ། འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། །ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལངས་པར་གྱུར། ། འདུ་བྱེད་སྟོབས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །སྟོན་པ་མྱ་ངན་འདས་པར་གྱུར། ། ཐུགས་ནི་སྙོམས་ལས་མི་མཛད་ཅིང༌། །སྲེད་པ་རྣམས་ལའང་མི་གནས་ཏེ། ། ཐུགས་ཆོས་རིམ་གྱིས་རྣམ་གྲོལ་ཏེ། །བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་ནོ། །

」

如來涅槃后七日，尊者阿難往枝提所，而說偈言：

「導師此寶身，　　往詣梵天上， 　如是大神力，　　內火還燒身。 　五百㲲纏身，　　悉燒令磨滅， 　千領細㲲衣，　　以衣如來身。 　唯二領不燒，　　最上及襯身。」

尊者阿難說是偈時，諸比丘默然悲喜！

雜阿含經卷第四十四 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十五

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一一九八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有阿臘毗比丘尼，住舍衛國王園精舍比丘尼眾中。時，阿臘毗比丘尼晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足，持尼師壇，著右肩上，入安陀林坐禪。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園，有弟子阿臘毗比丘尼，住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足已，持尼師壇，著右肩上，入安陀林坐禪。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，往詣彼比丘尼所，語比丘尼言：「阿姨！欲何處去？」

比丘尼答言：「賢者！到遠離處去。

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཞག་བདུན་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདྲེན་པ་རིན་ཆེན་སྐུ་འདི་ནི། །ཚངས་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་གྱུར་ཏེ། ། དེ་ལྟའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཡིས། །ནང་གི་མེ་ཡིས་སྐུ་བསྲེགས་སོ། ། རས་ལྔ་བརྒྱ་ཡིས་སྐུ་དཀྲིས་ཏེ། །ཐམས་ཅད་བསྲེགས་ནས་ཟད་པར་གྱུར། ། རས་བཟང་སྟོང་གི་ན་བཟའ་ཡིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཡོགས་ཀྱང༌། ། གོས་གཉིས་མ་བསྲེགས་ལུས་པ་ནི། །མཆོག་དང་སྐུ་ལ་འོག་གཡོགས་སོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་པའི་ཚེ། དགེ་སློང་རྣམས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་མྱ་ངན་དང་དགའ་བས་གནས་སོ། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་པ་རྫོགས་སོ། ། རྒྱ་གར་སྐད་དུ་ས་མུཀྟ་ནི་ཀཱ་ཡ་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། (༡༡༩༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨ་ལ་པི་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨ་ལ་པི་སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་སྟེ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚམེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨ་ལ་པི་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་པ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་སྟེ་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་སྨྲས་པ། ནེ་ནེ། གང་དུ་འགྲོ་བར་བཞེད། དགེ་སློང་མས་སྨྲས་པ། ཤེས་ལྡན། དབེན་པའི་གནས་སུ་འགྲོའོ། །;

」

時，魔波旬即說偈言：

「世間無有出，　　用求遠離為， 　還服食五欲，　　勿令后變悔。」

時，阿臘毗比丘尼作是念：「是誰？欲恐怖我。為是人耶？為非人耶？奸狡人耶？」

心即念言：「此必惡魔欲亂我耳。」覺知已，而說偈言：

「世間有出要，　　我自知所得， 　鄙下之惡魔，　　汝不知其道。 　譬如利刀害，　　五欲亦如是， 　譬如斬肉形，　　苦受陰亦然。 　如汝向所說，　　服樂五欲者， 　是則不可樂，　　大恐怖之處。 　離一切喜樂，　　舍諸大闇冥， 　以滅盡作證，　　安住離諸漏。 　覺知汝惡魔，　　尋即自滅去。」

時，魔波旬作是念：「彼阿臘毗比丘尼已知我心。」愁憂不樂，即沒不現。

（一一九九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有蘇摩比丘尼，住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著右肩上，至安陀林坐禪。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。有蘇摩比丘尼，住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。

བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ངེས་འབྱུང་མེད་པ་སྟེ། །དབེན་པ་བཙལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། འདོད་པ་ལྔ་ནི་སྤྱོད་གྱིས་ལ། །ཕྱིས་ནས་འགྱོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨ་ལ་པིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། སེམས་ཀྱིས་བསམས་པ། འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བདག་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ངེས་འབྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། །བདག་གིས་དེ་ནི་ཐོབ་པ་ཡིན། ། བདུད་ངན་དམན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ལམ་དེ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དཔེར་ན་རལ་གྲིས་གནོད་པ་བཞིན། །འདོད་པ་ལྔ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ། དཔེར་ན་ཤ་ཡི་གཟུགས་གཅོད་བཞིན། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོའང་དེ་བཞིན་ནོ། ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་སྨྲས་པ། །འདོད་པ་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི། ། དེ་ནི་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ཡིན་ནོ། ། དགའ་བདེ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ནི། །མུན་པ་ཆེན་པོ་བོར་བྱས་ཏེ། ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་མེད་པར་གནས་པ་ཡིན། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །མྱུར་དུ་རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨ་ལ་པི་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་མྱ་ངན་དང་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༡༩༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་སུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་སམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་སུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས།

食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師檀，著右肩上，入安陀林坐禪。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，往至蘇摩比丘尼所，問言：「阿姨！欲至何所？」

答言：「賢者！欲至遠離處去。」

時，魔波旬即說偈言：

「仙人所住處，　　是處甚難得， 　非彼二指智，　　能得到彼處。」

時，蘇摩比丘尼作是念：「此是何等？欲恐怖我。為人？為非人？為奸狡人？」作此思惟已，決定智生，知是惡魔來欲嬈亂，即說偈言：

「心入于正受，　　女形復何為， 　智或若生已，　　逮得無上法。 　若於男女想，　　心不得俱離， 　彼即隨魔說，　　汝應往語彼。 　離於一切苦，　　舍一切闇冥， 　逮得滅盡證，　　安住諸漏盡。 　覺知汝惡魔，　　即自磨滅去。」

時，魔波旬作是念：「蘇摩比丘尼已知我心。」內懷憂悔，即沒不現。

（一二〇〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有吉離舍瞿曇彌比丘尼，住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，至舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，於一樹下結跏趺坐，入晝正受。

བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་ལ་འདུག་གོ། བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་སུ་མའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དྲིས་པ། ནེ་ནེ། གང་དུ་འགྲོ་བར་བཞེད། ལན་དུ་སྨྲས་པ། ཤེས་ལྡན། དབེན་པའི་གནས་སུ་འགྲོའོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དྲང་སྲོང་གནས་པའི་གནས། །གནས་དེ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། ། སོར་གཉིས་བློ་གྲོས་ཅན། །གནས་དེར་སླེབས་པར་མི་ནུས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་སུ་མས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་ནས། ངེས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སེམས་ནི་ཏིང་འཛིན་ཞུགས་གྱུར་ན། །བུད་མེད་གཟུགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ཤེས་རབ་སྐྱེས་པ་ཡོད་ན་ནི། །བླ་མེད་ཆོས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། གལ་ཏེ་ཕོ་མོའི་འདུ་ཤེས་ལ། །སེམས་ནི་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་ན། ། དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་གཏམ་བཞིན་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལ་སྨྲོས་ཤིག་གུ། ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་གནས་པ་ཡིན། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་སུ་མ་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ནང་དུ་མྱ་ངན་དང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཀི་སཏ་མཱི་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །;

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。時，吉離舍瞿曇彌比丘尼住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，於一樹下結跏趺坐，入晝正受。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，往至吉離舍瞿曇彌比丘尼所，而說偈言：

「汝何喪其子，　　涕泣憂愁貌， 　獨坐于樹下，　　何求于男子？」

時，吉離舍瞿曇彌比丘尼作是念：「為誰恐怖我？為人？為非人？為奸狡者？」如是思惟，生決定智：「惡魔波旬來嬈我耳。」即說偈言：

「無邊際諸子，　　一切皆亡失， 　此則男子邊，　　已度男子表。 　不惱不憂愁，　　佛教作已作， 　一切離愛苦，　　舍一切闇冥。 　已滅盡作證，　　安隱盡諸漏， 　已知汝弊魔，　　於此自滅去。」

時，魔波旬作是念：「吉離舍瞿曇彌比丘尼已知我心。」愁憂苦惱，即沒不現。

（一二〇一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有優缽羅色比丘尼，住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。

དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཀི་སཏ་མཱི་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཀི་སཏ་མཱིའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་བུ་ནི་ཅིས་ཤོར་ཏེ། །མཆི་མས་བརླན་ཞིང་མྱ་ངན་བཞིན། ། ཤིང་དྲུང་གཅིག་པུར་འདུག་པ་ཡི། །སྐྱེས་པ་ཅི་ཞིག་འཚོལ་བར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཀི་སཏ་མཱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། སུ་ཞིག་བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་ངེས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་བདག་ལ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཤེས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མཐའ་མེད་བུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་ཤོར་གྱུར་ཏེ། ། འདི་ནི་སྐྱེས་པའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེས་པའི་ཕ་རོལ་བརྒལ་བ་ཡིན། ། མི་གདུང་མྱ་ངན་མི་བྱེད་དེ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བྱས་ཟིན་ཏོ། ། སྲེད་སྡུག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཡིན། ། འགོག་པ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་ཏེ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནཤེས་ཀྱིས། །འདི་ནས་རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཀི་སཏ་མཱི་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །

食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。優缽羅色比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，至優缽羅色比丘尼所，而說偈言：

「妙華堅固樹，　　依止其樹下， 　獨一無等侶，　　不畏惡人耶？」

時，優缽羅色比丘尼作是念：「為何等人？欲恐怖我？為是人？為非人？為奸狡人？」如是思惟，即得覺知：「必是惡魔波旬欲亂我耳。」即說偈言：

「設使有百千，　　皆是奸狡人， 　如汝等惡魔，　　來至我所者， 　不能動毛髮，　　不畏汝惡魔。」

魔復說偈言：

「我今入汝腹，　　住于內藏中， 　或住兩眉間，　　汝不能見我。」

時，優缽羅色比丘尼復說偈言：

「我心有大力，　　善修習神通， 　大縛已解脫，　　不畏汝惡魔。 　我已吐三垢，　　恐怖之根本， 　住于不恐地，　　不畏於魔軍。 　於一切愛喜，　　離一切闇冥， 　已證於寂滅，　　安住諸漏盡。

བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མེ་ཏོག་བརྟན་པའི་ཤིང་དྲུང་དུ། །ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་སྟེ། ། གཅིག་པུ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཡི། །མི་ངན་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་སམ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། མི་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བདག་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འབུམ་ཕྲག་བརྒྱ་ཡི་གྲངས་ཡོད་པ། །ཐམས་ཅད་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཡང༌། ། ཁྱོད་འདྲའི་བདུད་སྡིག་ཅན་རྣམས་ནི། །བདག་གདུ་འོངས་གྱུར་ཀྱང༌། ། སྤུ་ཙམ་གཡོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། །བདུད་ངན་ཁྱོད་ལ་མི་འཇིགས་སོ། ། བདུད་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟོ་བར་འཇུག །ནང་གི་རྒྱུ་མའི་ནང་དུ་གནས། ། ཡང་ན་སྨིན་མའི་བར་དུ་གནས། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ནི་མཐོང་མི་ནུས། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་གི་སེམས་ལ་སྟོབས་ཆེན་ཡོད། །རྫུ་འཕྲུལ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་སྟེ། ། འཆིང་བ་ཆེན་པོ་གྲོལ་བས་ན། །བདུད་ངན་ཁྱོད་ལ་མི་འཇིགས་སོ། ། དྲི་མ་གསུམ་པོ་སྤངས་ཟིན་ཏེ། །འཇིགས་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པ་རྣམས། ། འཇིགས་པ་མེད་པར་གནས་པས་ན། །བདུད་ཀྱི་དམག་ལ་མི་འཇིགས་སོ། ། དགའ་བ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། །

覺知汝惡魔，　　自當消滅去。」

時，魔波旬作是念：「優缽羅色比丘尼已知我心。」內懷憂愁，即沒不現。

（一二〇二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尸羅比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。尸羅比丘尼住舍衛國王園精舍比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，往到尸羅比丘尼前而說偈言：

「眾生云何生？　　誰為其作者？ 　眾生何處起，　　去復至何所？」

尸羅比丘尼作是念：「此是何人？欲恐怖我。為人？為非人？為奸狡人？」作是思惟已，即生知覺：「此是惡魔欲作留難。」即說偈言：

「汝謂有眾生，　　此則惡魔見， 　唯有空陰聚，　　無是眾生者。 　如和合眾材，　　世名之為車， 　諸陰因緣合，　　假名為眾生。 　其生則苦生，　　住亦即苦住， 　無餘法生苦，　　苦生苦自滅。

བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུཏྤལའི་མདོག་ཅན་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༢) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཤཱི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཤཱི་ལ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཤཱི་ལའི་མདུན་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང༌། །སུ་ཞིག་དེ་ཡི་བྱེད་པ་པོ། ། སེམས་ཅན་གང་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། །སོང་ནས་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། དགེ་སློང་མ་ཤཱི་ལས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སིུག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཡོད་པར་ཁྱོད་འདོད་པ། །འདི་ནི་བདུད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡིན། ། སྟོང་པའི་ཕུང་པོ་ཙམ་ཞིག་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་འདི་ན་མེད། ། ཇི་ལྟར་ཡོ་བྱད་འདུས་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ཤིང་རྟར་བཏགས་པ་བཞིན། ། ཕུང་པོ་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་པ་ལ། །སེམས་ཅན་ཞེས་ནི་བཏགས་པ་ཡིན། ། སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །གནས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གནས་པ་ཡིན། ། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པའི་ཆོས་གཞན་མེད། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་ནས་རང་ཞི་འགྱུར། །

舍一切愛苦，　　離一切闇冥， 　已證於寂滅，　　安住諸漏盡。 　已知汝惡魔，　　則自消滅去。」

時，魔波旬作是念：「尸羅比丘尼已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一二〇三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，毗羅比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。毗羅比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我當往彼，為作留難。」即化作年少，容貌端正，至毗羅比丘尼所而說偈言：

「云何作此形？　　誰為其作者？ 　此形何處起？　　形去至何所？」

毗羅比丘尼作是念：「是何人來恐怖我？為人？為非人？為奸狡人？」如是思惟，即得知覺：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「此形不自造，　　亦非他所作， 　因緣會而生，　　緣散即磨滅。 　如世諸種子，　　因大地而生， 　因地水火風，　　陰界入亦然。

སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ནི། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་བོར་བ་སྟེ། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཤཱི་ལ་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་བཱི་ར་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་བཱི་ར་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་དྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་བཱི་རའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཟུགས་འདི་ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན། །སུ་ཞིག་འདི་ཡི་བྱེད་པ་པོ། ། གཟུགས་འདི་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དང༌། །གཟུགས་ནི་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། དགེ་སློང་མ་བཱི་རས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། མི་འདི་སུ་ཞིག་བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཟུགས་འདི་རང་གིས་མ་བྱས་ཤིང༌། །གཞན་གྱིས་བྱས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ། རྐྱེན་རྣམས་འདུས་པས་སྐྱེས་པ་སྟེ། །རྐྱེན་བྲལ་ཞིང་ན་འཇིག་པར་འགྱུར། ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ས་བོན་རྣམས། །ས་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ། ། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་རླུང་བཞིན། །ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན། །

因緣和合生，　　緣離則磨滅， 　舍一切愛苦，　　離一切闇冥。 　已證於寂滅，　　安住諸漏盡， 　惡魔以知汝，　　即自磨滅去。」

時，魔波旬作是念：「毗羅比丘尼已知我心。」生大憂戚，即沒不現。

（一二〇四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有毗阇耶比丘尼，住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「此沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。弟子毗阇耶比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我今當往，為作留難。」即化作年少，容貌端正，往至其前而說偈言：

「汝今年幼少，　　我亦是年少， 　當共於此處，　　作五種音樂。 　而共相娛樂，　　用是禪思為。」

時，毗阇耶比丘尼作是念：「此何等人？欲恐怖我。為是人耶？為非人耶？為奸狡人耶？」如是思惟已，即得知覺：「是魔波旬欲作嬈亂。

རྐྱེན་རྣམས་འདུས་པས་སྐྱེས་པ་དང༌། །རྐྱེན་བྲལ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ། སྲེད་སྡུག་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་བོར་བ་ཡིན། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་ཏེ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་པས། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་བཱི་ར་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་མྱ་ངན་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་བི་ཛ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་འདི་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་བི་ཛ་ཡ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེབྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དེའི་མདུན་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་ད་ལྟ་གཞོན་ནུ་སྟེ། །བདག་ཀྱང་གཞོན་ནུ་ཉིད་ཡིན་པས། ། གནས་འདིར་ལྷན་ཅིག་འདུས་ནས་ནི། །རོལ་མོ་རྣམ་ལྔ་བྱ་བ་དང༌། ། ཕན་ཚུན་དགའ་མགུར་སྤྱད་པར་བྱ། །བསམ་གཏན་བསྒོམ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་བི་ཛ་ཡས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས།

」即說偈言：

「歌舞作眾伎，　　種種相娛樂， 　今悉已惠汝，　　非我之所須。 　若寂滅正受，　　及天人五欲， 　一切持相與，　　亦非我所須。 　舍一切喜歡，　　離一切闇冥， 　寂滅以作證，　　安住諸漏盡。 　已知汝惡魔，　　當自消滅去。」

時，魔波旬作是念：「是毗阇耶比丘尼已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一二〇五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，遮羅比丘尼住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，至安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇在舍衛國祇樹給孤獨園。遮羅比丘尼亦住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，洗足畢，舉衣缽，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我今當往，為作留難。」化作年少，容貌端正，至遮羅比丘尼前而說偈言：

「覺受生為樂，　　生服受五欲， 　為誰教受汝，　　令厭離於生。」

時，遮羅比丘尼作是念：「此是何人？欲作恐怖？為人？為非人？為奸狡人？而來至此，欲作嬈亂。

ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གླུ་དང་གར་དང་རོལ་མོ་ཡི། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དགའ་སྤྱོད་རྣམས། ། ད་ནི་ཁྱོད་ལ་བྱིན་ཟིན་ཏེ། །བདག་གིས་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་ཞི་བའི་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ལྷ་མིའི་འདོད་པ་རྣམ་ལྔ་པོ། ། ཐམས་ཅད་བདག་ལ་སྦྱིན་ན་ཡང༌། །བདག་གིས་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། དགའ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་ནི། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་བོར་བ་སྟེ། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་བི་ཛ་ཡ་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཙ་ར་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །དགེ་སློང་མ་ཙ་ར་ཡང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཙ་རའི་མདུན་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་བདེ་བ་སྟེ། །སྐྱེས་ནས་འདོད་པ་ལྔ་སྤྱོད་ན། ། སུ་ཡིས་ཁྱོད་ལ་བསླབས་པ་ཡིས། །སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སྐྱོ་བར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཙ་རས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། འདིར་འོངས་ནས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་པོ།

」即說偈言：

「生者必有死，　　生則受諸苦， 　鞭打諸惱苦，　　一切緣生有。 　當斷一切苦，　　超越一切生， 　慧眼觀聖諦，　　牟尼所說法。 　苦苦及苦集，　　滅盡離諸苦， 　修習八正道，　　安隱趣涅槃。 　大師平等法，　　我欣樂彼法， 　我知彼法故，　　不復樂受生。 　一切離愛喜，　　舍一切闇冥， 　寂滅以作證，　　安住諸漏盡。 　覺知汝惡魔，　　自當消滅去。」

時，魔波旬作是念：「遮羅比丘尼已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一二〇六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，優波遮羅比丘尼亦住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。優波遮羅比丘尼亦住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我今當往，為作留難。

ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། །སྐྱེས་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། ལྕག་གིས་བརྡེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་གཅོད་བྱ་ཞིང༌། །སྐྱེ་བ་ཀུན་ལས་འདའ་བར་བྱ། ། ཤེས་རབ་མིག་གིས་བདེན་པ་མཐོང༌། །ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། ། སྡུག་བསྔལ་སྡུག་དང་ཀུན་འབྱུང་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་ཅིང་བྲལ་བ་དང༌། ། ཡང་དག་ལམ་བརྒྱད་བསྒོམ་པ་ཡིས། །མྱ་ངན་འདས་པར་བདེར་འགྲོའོ། ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ། །བདག་ནི་དགའ་བ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ། བདག་གིས་ཆོས་དེ་ཤེས་པས་ན། །སྐྱེ་བ་ལ་ནི་མི་དགའ་འོ། ། སྲེད་དགའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཙ་ར་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཨུ་པ་ཙ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུ་པ་ཡང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ།

」即化作年少，容貌端正，至優波遮羅比丘尼所而說偈言：

「三十三天上，　　炎魔兜率陀， 　化樂他自在，　　發願得往生。」

優波遮羅比丘尼作是念：「此何等人？欲恐怖我？為人？為非人？為是奸狡人？」自思覺悟：「必是惡魔欲作嬈亂。」而說偈言：

「三十三天上，　　炎魔兜率陀， 　化樂他自在，　　斯等諸天上。 　不離有為行，　　故隨魔自在， 　一切諸世間，　　悉是眾行聚。 　一切諸世間，　　悉皆動搖法， 　一切諸世間，　　苦火常熾然。 　一切諸世間，　　悉皆煙塵起， 　不動亦不搖，　　不習近凡夫。 　不隨於魔趣，　　於是處娛樂， 　離一切愛苦，　　舍一切闇冥。 　寂滅以作證，　　安住諸漏盡， 　已覺汝惡魔，　　則自磨滅去。」

時，魔波旬作是念：「優波遮羅比丘尼已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

（一二〇七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尸利沙遮羅比丘尼亦住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。

時，魔波旬作是念：「今沙門瞿曇住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུ་པ་ཙ་རའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནས་དང་ནི། །གནོད་སྦྱིན་དགའ་ལྡན་གནས་དག་དང༌། ། འཕྲུལ་དགའ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དུ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ། དགེ་སློང་མ་ཨུ་པ་ཙ་རས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནས་དང་ནི། །གནོད་སྦྱིན་དགའ་ལྡན་གནས་དག་དང༌། ། འཕྲུལ་དགའ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དུ། །ལྷ་ཡི་གནས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས། ། འདུས་བྱས་ལས་ནི་མ་གྲོལ་བས། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡོད་པ། །འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་ཡིན་པར་ཟད། ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡོད་པ། །གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ཟད། ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡོད་པ། །སྡུག་བསྔལ་མེ་ནི་འབར་བར་ཟད། ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡོད་པ། །དུ་བ་རྡུལ་དུ་ལྡང་བར་ཟད། ། མི་གཡོ་མི་འགུལ་གནས་པ་ནི། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མི་བསྟེན་ཏེ། ། བདུད་ཀྱི་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང༌། །གནས་འདི་ཉིད་དུ་དགའ་བར་བྱ། ། སྲེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་སྤངས་ཏེ། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་བོར་བ་དང༌། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས་ཤིག་གུ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཨུ་པ་ཙ་ར་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཤི་རི་ཥ་ཙ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ། །བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།;

時，尸利沙遮羅比丘尼亦住舍衛國王園比丘尼眾中，晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，食已，還精舍，舉衣缽，洗足畢，持尼師壇，著肩上，入安陀林，坐一樹下，入晝正受。我當往彼，為作留難。」化作年少，容貌端正，往到尸利沙遮羅比丘尼所而作是言：「阿姨！汝樂何等諸道？」

比丘尼答言：「我都無所樂！」

時，魔波旬即說偈言：

「汝何所咨受，　　剃頭作沙門？ 　身著袈裟衣，　　而作出家相， 　不樂於諸道，　　而守愚癡住。」

時，尸利沙遮羅比丘尼作是念：「此何等人？欲恐怖我。為人？為非人？為奸狡人？」如是思惟已，即自知覺：「惡魔波旬欲作嬈亂。」即說偈言：

「此法外諸道，　　諸見所纏縛， 　縛于諸見已，　　常隨魔自在。 　若生釋種家，　　稟無比大師， 　能伏諸魔怨，　　不為彼所伏。 　清凈一切脫，　　道眼普觀察， 　一切智悉知，　　最勝離諸漏。 　彼則我大師，　　我唯樂彼法， 　我入彼法已，　　得遠離寂滅。 　離一切愛喜，　　舍一切闇冥， 　寂滅以作證，　　安住諸漏盡。 　已知汝惡魔，　　如是自滅去。」

時，魔波旬作是念：「尸利沙遮羅比丘尼已知我心。」內懷憂戚，即沒不現。

དགེ་སློང་མ་ཤི་རི་ཥ་ཙ་ར་ཡང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་སྣམ་སྦྱར་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས། བསོད་སྙོམས་བྱས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གདིང་བ་ཕྲག་པར་གཟར་ནས། ཨན་ད་བའི་ནགས་སུ་སོང་སྟེ། ཤིང་གཅིག་གི་དྲུང་དུ་བསྡད་ནས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་དེར་སོང་སྟེ་བར་ཆད་བྱའོ་སྙམ་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞོན་ནུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཤི་རི་ཥ་ཙ་རའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ནེ་ནེ་ཁྱོད་ལམ་གང་ལ་དགའ་བ་ཡིན། དགེ་སློང་མས་ལན་བཏབ་པ། བདག་ནི་གང་ལའང་མི་དགའ་འོ། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་སུ་ལ་བསླབ་པ་ལེན། །མགོ་བྲེགས་དགེ་སྦྱོང་བྱེད་པ་དང༌། ། ངུར་སྨྲིག་གོས་ནི་བགོས་ནས་ནི། །རབ་བྱུང་རྣམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ། ལམ་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་དགའ་ཞིང༌། །བླུན་རྨོངས་བྱས་ཏེ་གནས་པ་ཅི། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཤི་རི་ཥ་ཙ་རས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། བདག་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། མི་ཞིག་གམ། མི་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ཞིག་གམ། དེ་ལྟར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་རྟོགས་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཆོས་འདི་ལས་གཞན་ལམ་རྣམས་ནི། །ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་བཅིངས་པ་སྟེ། ། ལྟ་བས་བཅིངས་པར་གྱུར་ནས་ནི། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར། ། གལ་ཏེ་ཤཱཀྱའི་རིགས་སུ་སྐྱེས། །བླ་མེད་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་ཡིས། ། བདུད་དགྲ་ཀུན་ནི་འཇོམས་པུས། །དེ་ཡིས་མི་ཐུབ་མི་འགྱུར་རོ། ། ཀུན་ནས་རྣམ་གྲོལ་དག་པ་ཡི། །ལམ་མིག་ཀུན་ལ་རྣམ་གཟིགས་ཤིང༌། ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་མཁྱེན་པ་ཡི། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མཆོག་གྱུར་པ། ། དེ་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་སྟེ། །བདག་ནི་ཆོས་དེར་དགའ་བ་ཡིན། ། བདག་ནི་ཆོས་དེར་ཞུགས་པ་ཡིས། །རིང་དུ་སོང་ཞིང་ཞི་བར་གྱུར། ། སྲེད་དགའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང༌། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། ། ཞི་བ་མངོན་སུམ་བྱས་ནས་ནི། །ཟག་པ་ཟད་ལ་བདེར་གནས་སོ། ། བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་ངས་ཤེས་ཏེ། །དེ་ལྟར་རང་ཉིད་འཇིག་པར་གྱིས། ། དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་མ་ཤི་རི་ཥ་ཙ་ར་དེས་བདག་གི་སེམས་ཤེས་སོ། །ཞེས་ནང་དུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ཏེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །

（一二〇八）

如是我聞：

一時，佛住瞻婆國揭伽池側。

爾時，世尊月十五日布薩時，于大眾前坐。月初出時。時，有尊者婆耆舍于大眾中，作是念：「我今欲于佛前嘆月譬偈。」作是念已，即從坐起，整衣服，為佛作禮，合掌白佛言：「世尊！欲有所說。善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「欲說者便說！」

時，尊者婆耆舍即于佛前而說偈言：

「如月停虛空，　　明凈無雲翳， 　光炎明暉曜，　　普照於十方。 　如來亦如是，　　慧光照世間， 　功德善名稱，　　周遍滿十方。」

尊者婆耆舍說是偈時，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

（一二〇九）

如是我聞：

一時，佛住瞻婆國揭伽池側。

爾時，尊者阿若憍陳如久住空閑阿練若處，來詣佛所，稽首佛足，以面掩佛足上，而說是言：「久不見世尊！久不見善逝！」

爾時，尊者婆耆舍在於會中，作是念：「我今當於尊者阿若憍陳如面前，以上座譬而讚歎之。」作此念已，即從坐起，整衣服，為佛作禮，合掌白佛：「世尊！欲有所說。善逝！欲有所說。

(༡༢༠༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙམ་པའི་ཡུལ་གེ་ག་རྫིང་བུའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་གསོ་སྦྱོང་གི་ཉིན་པར་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་བཞུགས་ཏེ། ཟླ་བ་ཤར་བའི་དུས་སུ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཟླ་བ་དཔེར་བྱས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་མཁའ་ལ་གནས། །དྲི་མེད་སྤྲིན་གྱིས་མ་སྒྲིབས་ཤིང༌། ། འོད་ཟེར་གསལ་བས་རབ་འབར་བས། །ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད། ། དེ་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང༌། །ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གསལ། ། ཡོན་ཏན་བཟང་པོའི་མཚན་སྙན་པ། །ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་གྱུར། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་པ་ན། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མགུ་ཞིང་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༠༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙམ་པའི་ཡུལ་གེ་ག་རྫིང་བུའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་ཡུན་རིང་དུ་དབེན་པའི་དགོན་པ་ན་གནས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཞལ་གྱིས་ཞབས་ཀྱི་སྟེང་དུ་གཏུགས་ཏེ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཇལ་ནས་ཡུན་རིང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མ་མཇལ་ནས་ཡུན་རིང་ལགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱའི་མདུན་དུ་གནས་བརྟན་དཔེར་བྱས་ཏེ་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ།;

」

佛告婆耆舍：「欲說時便說！」

時，尊者婆耆舍即說偈言：

「上座之上座，　　尊者憍陳如， 　已度已超越，　　得安樂正受。 　于阿練若處，　　常樂於遠離， 　聲聞之所應，　　大師正法教。 　一切悉皆陳，　　正受不放逸， 　大德力三明，　　他心智明瞭。 　上座憍陳如，　　護持佛法財， 　增上恭敬心，　　頭面禮佛足。」

尊者婆耆舍說是語時，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

（一二一〇）

如是我聞：

一時，佛住瞻婆國揭伽池側。

時，尊者舍利弗在供養堂，有眾多比丘集會而為說法，句味滿足，辯才簡凈，易解樂聞，不閡不斷，深義顯現。彼諸比丘專至樂聽，尊重憶念，一心側聽。

時，尊者婆耆舍在於會中，作是念：「我當於尊者舍利弗面前說偈讚歎。」作是念已，即起，合掌白尊者舍利弗：「我欲有所說。」

舍利弗告言：「隨所樂說！」

尊者婆耆舍即說偈言：

「善能略說法，　　令眾廣開解， 　賢優婆提舍，　　于大眾宣暢。 　當所說法時，　　咽喉出美聲， 　悅樂愛念聲，　　調和漸進聲。 　聞聲皆欣樂，　　專念不移轉。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གནས་བརྟན་རྣམས་ཀྱི་གནས་བརྟན་ཏེ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀཽཎྜི་ནྱ། ། བརྒལ་ཞིང་རྣམ་པར་འདས་གྱུར་ཏེ། །བདེ་བའི་ཏིང་འཛིན་ཐོབ་པར་གྱུར། ། དགོན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ན། །རྟག་ཏུ་དབེན་པར་དགའ་བ་སྟེ། ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི། །ཡང་དག་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པའོ། ། ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། །བག་ཡོད་ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་པ། ། བསོད་ནམས་སྟོབས་ཆེན་རིག་པ་གསུམ། །གཞན་སེམས་ཤེས་པ་གསལ་བར་རྟོགས། ། གནས་བརྟན་ཀཽཎྜི་ནྱ་ཡིས་ནི། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་ནོར་བསྲུངས་ཏེ། ། གུས་པའི་སེམས་ནི་ཆེར་བསྐྱེད་ནས། །མགོ་བོས་སངས་རྒྱས་ཞབས་ལ་ཕྱག ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིག་འདི་དག་སྨྲས་པ་ན། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མགུ་ཞིང་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙམ་པའི་ཡུལ་གེ་ག་རྫིང་བུའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མཆོད་པའི་ཁང་བཟང་ན་དགེ་སློང་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། ཚིག་དང་དོན་རྫོགས་པ། སྤོབས་པ་དག་པ། གོ་སླ་ཞིང་ཉན་པར་འོས་པ། མ་འཁྲུགས་མ་ཆད་པ། ཟབ་པའི་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པའོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་མཉན་པར་དགའ་ཞིང༌། གུས་པས་དྲན་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་པར་བྱེད་པའོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་མདུན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས། ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ། བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། ། ཤཱ་རིའི་བུས་གསུངས་པ། ཅི་འདོད་པ་བཞིན་སྨྲོས་ཤིག ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མདོར་བསྡུས་ཆོས་ནི་ལེགས་བཤད་པས། །འཁོར་རྣམས་ར་ཆེར་རྟོགས་པར་མཛད། ། མཁས་པ་ཨུ་པ་ཏི་ཥྱ་ཡིས། །འཁོར་ཆེན་ཀུན་ལ་གསལ་བར་སྟོན། ། ཆོས་རྣམས་གསུང་བའི་དུས་ན་ནི། །མགྲིན་པ་ལས་ནི་སྙན་པའི་གསུང༌། ། དགའ་བའི་སྙན་ཅིང་ཡིད་འོང་གསུང༌། །རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་སྙན་པའི་གསུང༌། ། གསུང་ནི་ཐོས་ནས་ཀུན་དགའ་སྟེ། །སེམས་ནི་རྩེ་གཅིག་མི་གཡོ་བར། །

」

尊者婆耆舍說此語時，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

（一二一一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城那伽山側，五百比丘俱，皆是阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，離諸重擔，逮得己利，斷諸有結，正智心善解脫。

尊者大目揵連觀大眾心，一切皆悉解脫貪慾。時，尊者婆耆舍于大眾中，作是念：「我今當於世尊及比丘僧面前說偈讚歎。」作是念已，即從座起，整衣服，合掌白佛言：「世尊！欲有所說。善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「隨所樂說！」

時，尊者婆耆舍即說偈言：

「導師無上士，　　住那伽山側， 　五百比丘眾，　　親奉于大師。 　尊者大目連，　　神通諦明瞭， 　觀彼大眾心，　　悉皆離貪慾。 　如是具足度，　　牟尼度彼岸， 　持此最後身，　　我今稽首禮。」

尊者婆耆舍說是語時，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

（一二一二）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園夏安居，與大比丘眾五百人俱，皆是阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，離諸重擔，斷除有結，正智心善解脫，除一比丘，謂尊者阿難，世尊記說彼現法當得無知證。

ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིག་འདི་དག་སྨྲས་པ་ན། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མགུ་ཞིང་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀླུའི་རི་འདབས་ན་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཀུན་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་གོ ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་འཁོར་གྱི་སེམས་གཟིགས་པས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གཟིགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདྲེན་པ་སྐྱེས་བུ་བླ་ན་མེད། །ཀླུ་ཡི་རི་ཡི་འདབས་ན་བཞུགས། ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་རྣམས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཉེར་བསྟེན་ཏོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱིས། །མངོན་ཤེས་བདེན་པར་གསལ་བ་ཡིས། ། འཁོར་གྱི་སེམས་ནི་གཟིགས་པ་ན། །ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་གཟིགས། ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་བརྒལ་བ། །ཐུབ་པ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ། ལུས་འདི་ཐ་མར་འཛིན་པ་ལ། །བདག་གིས་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིག་འདི་དག་སྨྲས་པ་ན། དགེ་ས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མགུ་ཞིང་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༢) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་དབྱར་གནས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཏེ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཀུན་བཅད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་སྟེ། དགེ་སློང་གཅིག་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་མ་གཏོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཚེ་འདི་ལ་མི་ཤེས་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །

爾時，世尊臨十五日月食受時，于大眾前敷座而坐，坐已，告諸比丘：「我為婆羅門，得般涅槃，持後邊身，為大醫師，拔諸劍刺。我為婆羅門，得般涅槃，持此後邊身，無上醫師，能拔劍刺。汝等為子，從我口生，從法化生，得法余財，當懷受我，莫令我若身、若口、若心有可嫌責事。」

爾時，尊者舍利弗在眾會中，從座起，整衣服，為佛作禮，合掌白佛：「世尊曏者作如是言：『我為婆羅門，得般涅槃，持最後身，無上大醫，能拔劍刺。汝為我子，從佛口生，從法化生，得法余財。諸比丘！當懷受我，莫令我身、口、心有可嫌責。』我等不見世尊身、口、心有可嫌責事。所以者何？世尊不調伏者能令調伏，不寂靜者能令寂靜，不穌息者能令穌息，不般涅槃者能令般涅槃。如來知道，如來說道，如來向道，然後聲聞成就，隨道、宗道，奉受師教，如其教授，正向欣樂真如善法。

「我於世尊都不見有可嫌責身、口、心行。我今於世尊所，乞愿懷受見聞疑罪，若身、口、心有嫌責事。」

佛告舍利弗：「我不見汝有見聞疑身、口、心可嫌責事。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་གསོ་སྦྱོང་གི་དུས་སུ། དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ། ལུས་ཐ་མ་འཛིན་པ། སྨན་པ་ཆེན་པོ། མདུང་ཐུར་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ། ལུས་ཐ་མ་འཛིན་པ། བླ་ན་མེད་པའི་སྨན་པ། མདུང་ཐུར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་རྣམས་ནི་བདག་གི་སྲས་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ཀྱི་ལྷག་མའི་ནོར་ཐོབ་པ་ཡིན་པས། བདག་ལ་གཅེས་སྤྲས་སུ་གྱིས་ཤིག །བདག་གི་ལུས་སམ། ངག་གམ། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་བྱེད་ཅིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོང་དུ་འདི་སྐད་དུ། བདག་ནི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ། ལུས་ཐ་མ་འཛིན་པ། བླ་ན་མེད་པའི་སྨན་པ་ཆེན་པོ། མདུང་ཐུར་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་རྣམས་ནི་བདག་གི་སྲས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ཀྱི་ལྷག་མའི་ནོར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་བདག་ལ་གཅེས་སྤྲས་སུ་གྱིས་ཤིག །བདག་གི་ལུས་སམ། ངག་གམ། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་གསུངས་ན། བདག་ཅག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང༌། ཐུགས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མ་དུལ་བ་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་པ། མ་ཞི་བ་རྣམས་ཞི་བར་མཛད་པ། དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དབུགས་འབྱིན་པར་མཛད་པ། མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མཛད་པ་ལགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་མཁྱེན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལམ་དུ་བཀྲི་བ་མཛད་ནས། སླད་མ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བསྒྲུབས་ཏེ། ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། སློབ་དཔོན་གྱི་བསླབ་པ་མནོས་ནས། ྟར་གདམས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་གང་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ཉེས་པ་གཅེས་སྤྲས་སུ་མཛད་དུ་གསོལ། གལ་ཏེ་ལུས་སམ། ངག་གམ། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མཆིས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ཁྱོད་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མི་མཐོང་ངོ༌། །

所以者何？汝舍利弗持戒多聞，少欲知足，修行遠離，精勤方便，正念正受，捷疾智慧、明利智慧、出要智慧、厭離智慧、大智慧、廣智慧、深智慧、無比智慧，智寶成就，示、教、照、喜，亦常讚歎示、教、照、喜，為眾說法，未曾疲倦。

「譬如轉輪聖王，第一長子應受灌頂而未灌頂，已住灌頂儀法，如父之法，所可轉者亦當隨轉。汝今如是，為我長子，鄰受灌頂而未灌頂，住于儀法，我所應轉法輪，汝亦隨轉，得無所起，盡諸有漏，心善解脫。如是，舍利弗！我于汝所，都無見聞疑身、口、心可嫌責事。」

舍利弗白佛言：「世尊！若我無有見聞疑身、口、心可嫌責事，此諸五百諸比丘得無有見聞疑身、口、心可嫌責事耶？」

佛告舍利弗：「我於此五百比丘亦不見有見聞疑身、口、心可嫌責事。所以者何？此五百比丘皆是阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，已舍重擔，斷諸有結，正智心善解脫，除一比丘，謂尊者阿難，我記說彼于現法中得無知證。是故，諸五百比丘我不見其有身、口、心見聞疑罪可嫌責者。

དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་མང་བ། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ། དབེན་པ་བསྟེན་པ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། མྱུར་བའི་ཤེས་རབ། རྣོ་བའི་ཤེས་རབ། ངེས་འབྱུང་གི་ཤེས་རབ། སྐྱོ་བའི་ཤེས་རབ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ། ཤེས་རབ་ཡངས་པ། ཤེས་རབ་ཟབ་པ། ཤེས་རབ་བླ་ན་མེད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ། སྟོན་པ། འདོམས་པ། གསལ་བར་བྱེད་པ། དགའ་བར་བྱེད་པ། སྟོན་པ། འདོམས་པ། གསལ་བར་བྱེད་པ། དགའ་བར་བྱེད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ་དང༌། འཁོར་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། ། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཆེ་བ་དབང་བསྐུར་བར་འོས་པ་ལ་དབང་མ་བསྐུར་ཡང༌། དབང་བསྐུར་བའི་ཆོ་ག་ལ་གནས་ཏེ། ཕའི་ཆོས་གང་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་བསྐོར་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ངའི་སྲས་ཆེ་བ་དབང་བསྐུར་བར་འོས་པ་ལ་དབང་མ་བསྐུར་ཡང༌། ཆོ་ག་ལ་གནས་ཏེ། ངས་བསྐོར་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་བསྐོར་བར་བྱེད་པ། བརྩམས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ། སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤཱ་རིའི་བུ། ངས་ཁྱོད་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་གང་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། ། ཤཱ་རིའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་བདག་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་མཆིས་ན། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་མཆིས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་ལ་ཡང་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བགནས་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཀུན་བཅད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་སྟེ། དགེ་སློང་གཅིག་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ནི་ངས་ཚེ་འདི་ལ་མི་ཤེས་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་ལ་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ཀྱི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ཉེས་པ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་གང་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །

」

舍利弗白佛言：「世尊！此五百比丘既無有見聞疑身、口、心可嫌責事，然此中幾比丘得三明？幾比丘俱解脫？幾比丘慧解脫？」

佛告舍利弗：「此五百比丘中，九十比丘得三明，九十比丘得俱解脫，餘者慧解脫。舍利弗！此諸比丘離諸飄轉，無有面板，真實堅固。」

時，尊者婆耆舍在眾會中，作是念：「我今當於世尊及大眾面前嘆說懷受偈。」作是念已，即從座起，整衣服，為佛作禮，右膝著地，合掌白佛：「世尊！欲有所說。善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「隨所樂說！」

時，婆耆舍即說偈言：

「十五清凈日，　　其眾五百人， 　斷除一切結，　　有盡大仙人。 　清凈相習近，　　清凈廣解脫， 　不更受諸有，　　生死已永絕。 　所作者已作，　　得一切漏盡， 　五蓋已云除，　　拔刺根本愛。 　師子無所畏，　　離一切有餘， 　害諸有怨結，　　超越有餘境。 　諸有漏怨敵，　　皆悉已潛伏， 　猶如轉輪王，　　懷受諸眷屬。 　慈心廣宣化，　　海內悉奉用， 　能伏魔怨敵，　　為無上導師。 　信敬心奉事，　　三明老死滅， 　為法之真子，　　無有飄轉患。 　拔諸煩惱刺，　　敬禮日種胤。

ཤཱ་རིའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ལ་སྨད་པར་བྱ་བའི་གནས་མ་མཆིས་ན། འདི་དག་གི་ནང་ནས་རིག་པ་གསུམ་པ་དུ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀ་པ་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དུ་མཆིས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་འདི་དག་གི་ནང་ནས་དགེ་སློང་དགུ་བཅུ་ནི་རིག་པ་གསུམ་པ། དགེ་སློང་དགུ་བཅུ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀ་པ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། དགེ་སློང་འདི་དག་ནི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། པགས་པ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཁོར་ཆེན་པོའི་མདུན་དུ་གཅེས་སྤྲས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བཅོ་ལྔ་དག་པའི་ཉིན་པར་ནི། །འཁོར་ནི་ལྔ་བརྒྱའི་གྲངས་ཡིན་ཏེ། ། འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བཅད་པ་ཡི། །ཟག་ཟད་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྣམས། ། དག་པ་ཕན་ཚུན་འགྲོགས་པ་དང༌། །དག་པ་རྣམ་གྲོལ་ཡངས་པ་སྟེ། ། སྲིད་པ་རྣམས་ནི་མི་ལེན་ཅིང༌། །སྐྱེ་འཆི་རྟག་ཏུ་བཅད་པའོ། ། བྱ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་གིས། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཐོབ། ། སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་སྤངས་པ་སྟེ། །རྩ་བའི་སྲེད་པའི་ཚེར་མ་བཏོན། །་འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ལྷག་མ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། ། སྲིད་པའི་དགྲ་འཆིང་བཅོམ་པ་སྟེ། །ལྷག་མའི་ས་ནི་བརྒལ་བར་གྱུར། ། ཟག་པའི་དགྲ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཀུན་ཀྱང་རྣམ་པར་ནུབ་པར་གྱུར། ། ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་ཡིས། །འཁོར་རྣམས་གཅེས་སྤྲས་མཛད་པ་བཞིན། ། བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡངས་པར་བསྟན། །རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་ཀུན་གྱིས་བཀུར། ། བདུད་དགྲ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ་པོ། །བླ་མེད་འདྲེན་པའི་སྟོན་པ་སྟེ། ། དད་གུས་སེམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས། །རིག་གསུམ་རྒས་འཆི་ཟད་པ་དང༌། ། ཆོས་ཀྱི་སྲས་པོ་ཡང་དག་སྟེ། །གཡོ་བའི་ནད་ནི་མེད་པ་དང༌། ། ཉོན་མོངས་ཚེར་མ་བཏོན་པ་སྟེ། །ཉི་མའི་རྒྱུད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །

」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二一三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，尊者尼拘律相住于曠野禽獸住處。尊者婆耆捨出家未久，有如是威儀，依聚落城邑住，晨朝著衣持缽，于彼聚落城邑乞食，善護其身，守諸根門，攝心繫念。食已，還住處，舉衣缽，洗足畢，入室坐禪。速從禪覺，不著乞食，而彼無有隨時教授、無有教誡者，心不安樂，周圓隱覆。如是深住。

時，尊者婆耆舍作是念：「我不得利，難得非易得。我不隨時得教授、教誡，不得欣樂周圓隱覆心住。我今當讚歎自厭之偈。」即說偈言：

「當舍樂不樂，　　及一切貪覺， 　于鄰無所作，　　離染名比丘。 　於六覺心想，　　馳騁於世間， 　惡不善隱覆，　　不能去面板。 　穢污樂於心，　　是不名比丘， 　有餘縛所縛，　　見聞覺識俱。 　于欲覺悟者，　　彼處不復染， 　如是不染者，　　是則為牟尼。 　大地及虛空，　　世間諸色像， 　斯皆磨滅法，　　寂然自決定。 　法器久修習，　　而得三摩提， 　不觸不諂偽，　　其心極專至。 　彼聖久涅槃，　　繫念待時滅。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། (༡༢༡༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནི་གུ་ལུད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དགོན་པའི་རི་དྭགས་གནས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་ལ། སྤྱོད་ལམ་འདི་ལྟ་བུ་མངའ་སྟེ། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ཤིང༌། སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་གྱོན་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དེར་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་ན། ལུས་ལེགས་པར་བསྲུངས་ཤིང༌། དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་བསྡམས་པ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། བསོད་སྙོམས་ཟིན་ནས་གནས་སུ་ལོག་སྟེ། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་ནས། རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གཟིམ་ཁང་དུ་ཞུགས་ནས་བསམ་གཏན་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་ལས་མྱུར་དུ་ལངས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་ལ་ཞེན་པ་མེད་ཀྱང༌། དུས་སུ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མེད་པས། སེམས་དགའ་བར་མ་གྱུར་ཅིང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྲིབས་ཏེ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཟབ་པར་གནས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་ནི་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་སླ་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་དུས་སུ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མ་རྙེད་པས། དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གནས་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་རང་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདེ་དང་མི་བདེ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །ཆགས་པའི་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་དང༌། ། ཁྱིམ་མཚེས་ལ་ནི་བྱ་བ་མེད། །ཆགས་བྲལ་དགེ་སློང་ཞེས་བྱའོ། ། རྣམ་རྟོག་དྲུག་གི་སེམས་ཀྱི་འདུ། །འཇིག་རྟེན་དག་ལ་རྣམ་པར་རྒྱུག ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བསྒྲིབས་པ་ནི། །པགས་པ་འདོར་བར་མི་ནུས་སོ། ། དྲི་མས་སེམས་ལ་དགའ་བ་ནི། །དེ་ནི་དགེ་སློང་མ་ཡིན་ཏེ། ། ལྷག་མའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་ཡི། །མཐོང་ཐོས་དྲན་དང་རྣམ་རིག་བཅས། ། འདོད་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་རྟོག་པ། །དེ་ལར་ཡང་མི་ཆགས་ཏེ། ། དེ་ལྟར་མ་ཆགས་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ནི་ཐུབ་པ་ཡིན་པར་བརྗོད། ། ས་ཆེན་བར་སྣང་ནམ་མཁའ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན། ། འདི་དག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །ཞི་བར་རང་ཉིད་ངེས་པར་བྱ། ། ཆོས་སྣོད་ཡུན་རིང་བསྒོམས་པ་ཡིས། །ཏིང་འཛིན་དེ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། གཡོ་སྒྱུ་མེད་ཅིང་མི་རེག་པ། །སེམས་ནི་མཆོག་ཏུ་རྩེ་གཅིག་པས། ། འཕགས་པ་མྱ་ངན་འདས་ནས་ནི། །དྲན་པ་བཅིངས་ཏེ་དུས་སྒུག་འཇིག །

」

時，尊者婆耆舍說自厭離偈，心自開覺，于不樂等開覺已，欣樂心住。

（一二一四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者阿難陀晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，以尊者婆耆舍為伴。時，尊者婆耆舍見女人有上妙色，見已，貪慾心起。

時，尊者婆耆舍作是念：「我今得不利，得苦非得樂，我今見年少女人有妙絕之色，貪慾心生。今為生厭離故，而說偈言：

「貪慾所覆故，　　熾然燒我心， 　今尊者阿難，　　為我滅貪火。 　慈心哀愍故，　　方便為我說。」

尊者阿難說偈答言：

「以彼顛倒想，　　熾然燒其心， 　遠離於凈想，　　長養貪慾者。 　當修不凈觀，　　常一心正受， 　速滅貪慾火，　　莫令燒其心。 　諦觀察諸行，　　苦空非有我， 　繫念正觀身，　　多修習厭離。 　修習于無相，　　滅除憍慢使， 　得慢無間等，　　究竟於苦邊。」

尊者阿難說是語時，尊者婆耆舍聞其所說，歡喜奉行。

（一二一五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一長者請佛及僧就其舍食。入其舍已，尊者婆耆舍直日住守，請其食分。

དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་རང་ལ་སྐྱོ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པས། རང་གི་སེམས་རྣམ་པར་སད་དེ། མི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་སད་ནས། སེམས་དགའ་བས་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྔ་དྲོ་ཆོས་གོས་གྱོན་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་གྲོགས་སུ་ཁྲིད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་པོ་མཐོང་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་ནི་ད་ལྟ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ། སྡུག་བསྔལ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་བུད་མེད་གཞོན་ནུ་མ་གཟུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐོང་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །ད་ལྟ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པས། །རབ་ཏུ་འབར་བས་སེམས་བསྲེགས་ཏེ། ། ད་ལྟ་ཀུན་དགའ་བོ་ཡིས། །བདག་གི་འདོད་པའི་མེ་ཞི་མཛོད། ། བྱམས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་བརྩེ་བས་ན། །ཐབས་ཀྱིས་བདག་ལ་གསུང་བར་མཛོད། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། །རབ་ཏུ་འབར་བས་སེམས་བསྲེགས་ཏེ། ། གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་སྤངས་ནས། །འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་པོ། ། མི་སྡུག་བསྒོམ་པ་བྱ་བ་སྟེ། །རྟག་ཏུ་སེམས་གཅིག་ཏིང་འཛིན་ལ། ། འདོད་ཆགས་མྱུར་དུ་ཟད་པར་བྱ། །སེམས་ནི་བསྲེག་ཏུ་མ་གཞུག་ཅིག ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཡང་དག་བརྟག །སྡུག་བསྔལ་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པ། ། ལུས་ལ་དྲན་པ་ཡང་དག་བཞག །སྐྱོ་བ་མང་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ། ། མཚན་མ་མེད་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། །ང་རྒྱལ་རྒྱས་སྤང་བར་བྱ། ། ང་རྒྱལ་མཐའ་དག་ཆད་པ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ནི་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་དེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། (༡༢༡༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་ཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས་ཁྱིམ་དུ་གསོལ་བའི་ཕྱིར་སྤྱན་དྲངས་སོ། །ཁྱིམ་དུ་གཤེགས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བསྡད་དེ་ཟས་ཀྱི་སྐལ་བ་གསོལ་བར་བྱས་སོ། །;

時，有眾多長者婦女從聚落出，往詣精舍。時，尊者婆耆舍見年少女人容色端正，貪慾心起。

時，尊者婆耆舍作是念：「我今不利，不得利，得苦不得樂，見他女人容色端正，貪慾心生。我今當說厭離偈。」念已，而說偈言：

「我已得出離，　　非家而出家， 　貪慾隨逐我，　　如牛念他苗。 　當如大將子，　　大力執強弓， 　能破彼重陣，　　一人摧伏千。 　今于日種胤，　　面前聞所說， 　正趣涅槃道，　　決定心樂住。 　如是不放逸，　　寂滅正受住， 　無能於我心，　　幻惑欺誑者。 　決定善觀察，　　安住于正法， 　正使無量數，　　欲來欺惑我。 　如是等惡魔，　　莫能見於我。」

時，尊者婆耆舍說是偈已，心得安住。

（一二一六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尊者婆耆舍自以智慧堪能善說，於法聰明梵行所生憍慢心，即自心念：「我不利，不得利，得苦不得樂，我自以智慧輕慢于彼聰明梵行者，我今當說能生厭離偈。」即說偈言：

「瞿曇莫生慢，　　斷慢令無餘， 　莫起慢覺想，　　莫退生變悔。 　莫隱覆於他，　　泥犁殺慢墮， 　正受能除憂，　　見道住正道。

དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མོ་མང་པོ་གྲོང་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འོངས་པ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་བུད་མེད་གཞོན་ནུ་མ་གཟུགས་མཛེས་པ་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་ནི་ད་ལྟ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ། སྡུག་བསྔལ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་བུད་མེད་གཟུགས་མཛེས་པ་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་སྐྱོ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ངས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐོབ། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་རབ་བྱུང་སྟེ། ། འདོད་ཆགས་བདག་གི་རྗེས་འབྲང་བ། །བ་ལང་གཞན་གྱི་ལོ་ཏོག་བཞིན། ། དཔུང་གི་སྲས་པོ་སྟོབས་ལྡན་པས། །གཞུ་སྲ་དྲག་པོ་བཟུང་བ་ཡིས། ། དཔུང་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་འཇོམས་ཤིང༌། །གཅིག་གིས་སྟོང་ཕྲག་འཇོམས་པ་བཞིན། ། ད་ལྟ་ཉི་མའི་རྒྱུད་མདུན་དུ། །བཀའ་ནི་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ན། ། མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ། །ངེས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དགའ་བར་གནས། ། དེ་ལྟར་བག་ཡོད་གནས་པ་ན། །ཞི་བའི་ཏིང་འཛིན་གནས་པར་གྱུར། ། བདག་གི་སེམས་ལ་སུས་ཀྱང་ནི། །སྒྱུ་མས་བསླུ་བར་མི་ནུས་སོ། ། ངེས་པར་ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་ནི། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས། ། གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིས། །བདག་ལ་སླུ་བར་འོངས་གྱུར་ཀྱང༌། ། དེ་འདྲའི་བདུད་སྡིག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །བདག་ནི་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བརྗོད་ནས། སེམས་བདེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྨྲ་བར་ནུས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྤྱང་པོ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། རེམས་ཀྱིས་བསམས་པ། བདག་ནི་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ། རྙེད་པ་མ་རྙེད་པ། སྡུག་བསྔལ་རྙེད་པ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྱང་པོ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་བརྙས་པ་བྱས་པས། བདག་གིས་ད་ལྟ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཽ་ཏམ་ང་རྒྱལ་མ་སྐྱེད་ཅིག །ང་རྒྱལ་ལྷག་མ་མེད་པར་སྤོངས། ། ང་རྒྱལ་རྟོག་པ་མ་སྐྱེད་ཅིག །འགྱོད་པའི་འགྱུར་བ་མ་སྐྱེད་ཅིག ། གཞན་ལ་བསྒྲིབས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ང་རྒྱལ་དམྱལ་བར་ལྷུང་བར་གྱུར། ། ཏིང་འཛིན་མྱ་ངན་སེལ་བ་དང༌། །ལམ་མཐོང་ཡང་དག་ལམ་ལ་གནས། །

其心得喜樂，　　見道自攝持， 　是故無礙辯，　　清凈離諸蓋。 　斷一切諸慢，　　起一切明處， 　正念於三明，　　神足他心智。」

時，尊者婆耆舍說此生厭離偈已，心得清凈。

（一二一七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尊者婆耆舍住舍衛國東園鹿子母講堂，獨一思惟，不放逸住，專修自業，逮得三明，身作證。

時，尊者婆耆舍作是念：「我獨一靜處思惟，不放逸住，專修自業，起於三明，身作證，今當說偈讚歎三明。」即說偈言：

「本欲心狂惑，　　聚落及家家， 　遊行遇見佛，　　授我殊勝法。 　瞿曇哀愍故，　　為我說正法， 　聞法得凈信，　　舍非家出家。 　聞彼說法已，　　正住於法教， 　勤方便繫念，　　堅固常堪能。 　逮得於三明，　　于佛教已作， 　世尊善顯示，　　日種苗胤說。 　為生盲眾生，　　開其出要門， 　苦苦及苦因，　　苦滅盡作證。 　八聖離苦道，　　安樂趣涅槃， 　善義善句味，　　梵行無過上。 　世尊善顯示，　　涅槃濟眾生。」

（一二一八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

སེམས་ནི་དགའ་བདེར་གྱུར་པ་དང༌། །ལམ་མཐོང་བདག་ཉིད་སྡོམ་པར་བྱེད། ། དེ་ཕྱིར་སྤོབས་པ་ཐོགས་མེད་པ། །རྣམ་དག་སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ། ། ང་རྒྱལ་མ་ལུས་སྤངས་པ་དང༌། །རིག་པ་ཀུན་གྱི་གནས་སུ་གྱུར། ། རིག་པ་གསུམ་ལ་དྲན་ལྡན་པ། །རྫུ་འཕྲུལ་གཞན་སེམས་ཤེས་པའོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བརྗོད་ནས། སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༡༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་གཅིག་པུར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང༌། བག་ཡོད་པར་གནས་ནས། རང་གི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ཏེ། རིག་པ་གསུམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང༌། བག་ཡོད་པར་གནས་ནས། རང་གི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ཏེ། རིག་པ་གསུམ་སྐྱེས་ནས་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན། བདག་གིས་ད་ལྟ་རིག་པ་གསུམ་ལ་བསྟོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སྔོན་ཆད་སེམས་ནི་རྨོངས་འཁྲུལ་ཏེ། །གྲོང་དང་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་རྒྱུ། ། སངས་རྒྱས་*** དང་འཕྲད་ནས། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། ། གཽ་ཏམ་ཐུགས་རྗེས་དགོངས་པ་ཡིས། །བདག་ལ་དམ་ཆོས་བསྟན་པ་ན། ། ཆོས་ཐོས་དད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། །ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་རབ་ཏུ་བྱུང༌། ། དེ་ཡི་ཆོས་ནི་ཐོས་ནས་ཀྱང༌། །ཆོས་ཀྱི་བསྟན་ལ་ཡང་དག་གནས། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་དྲན་པ་བཅིངས། །བརྟན་ྟག་ཏུ་བཟོད་པར་ལྡན། ། རིག་པ་གསུམ་པོ་ཐོབ་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བྱས་པར་གྱུར། ། བཅོམ་ལྡན་ལེགས་པར་བསྟན་པ་དང༌། །ཉི་མའི་རིགས་བརྒྱུད་གསུངས་པ་ལགས། ། ལོང་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། །ངེས་འབྱུང་སྒོ་ནི་ཕྱེ་བར་མཛད། ། སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་མངོན་སུམ་བྱས། ། སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བའི་འཕགས་ལམ་བརྒྱད། །བདེ་བར་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ། ། དོན་བཟང་ཚིག་འབྲུ་རོ་བཟང་པོ། །ཚངས་སྤྱོད་བླ་ན་མ་མཆིས་པ། ། བཅོམ་ལྡན་ལེགས་པར་བསྟན་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ། ། (༡༢༡༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །;

爾時，世尊告諸比丘：「我今當說四法句。諦聽，善思，當爲汝說。何等為四？

「賢聖善說法，　　是則為最上。 　愛說非不愛，　　是則為第二。 　諦說非虛妄，　　是則第三說。 　法說不異言，　　是則為第四。

「諸比丘！是名說四法句。」

爾時，尊者婆耆舍于眾會中，作是念：「世尊於四眾中說四法句，我當以四種讚歎稱譽隨喜。」即從座起，整衣服，為佛作禮，合掌白佛言：「世尊！欲有所說。善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「隨所樂說！」

時，尊者婆耆舍即說偈言：

「若善說法者，　　於己不惱迫， 　亦不恐怖他，　　是則為善說。 　所說愛說者，　　說令彼歡喜， 　不令彼為惡，　　是則為愛說。 　諦說知甘露，　　諦說知無上， 　諦義說法說，　　正士建立處。 　如佛所說法，　　安隱涅槃道， 　滅除一切苦，　　是名善說法。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二一九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城那伽山側，與千比丘俱，皆是阿羅漢，盡諸有漏，所作已作，離諸重擔，逮得己利，盡諸有結，正智心善解脫。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེང་ངས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བཞི་པོ་བཤད་པར་བྱའོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང༌། ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པས་ལེགས་པར་ཆོས་གསུངས་པ། །དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན། ། བྱམས་པས་སྨྲ་ཡི་མི་བྱམས་མིན། །དེ་ནི་གཉིས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། ། བདེན་པར་སྨྲ་ཡི་རྫུན་མ་ཡིན། །དེ་ནི་གསུམ་པར་གསུངས་པ་ཡིན། ། ཆོས་སྨྲ་མི་མཐུན་ཚིག་མིན་པ། །དེ་ནི་བཞི་པར་གྱུར་པ་ཡིན། ། དགེ་སློང་དག་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བཞི་པོ་ཞེས་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་བཞིའི་ནང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བཞི་པོ་བཤད་པས། བདག་གིས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད་དོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལེགས་པར་ཆོས་སྨྲ་བ། །བདག་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅིང༌། ། གཞན་ལ་འཇིགས་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ། གང་ཞིག་བྱམས་པར་སྨྲ་བ་ནི། །སྨྲས་པས་དེ་དག་དགའ་བར་འགྱུར། ། དེ་ལ་སྡིག་པ་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་བྱམས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། ། བདེན་པ་སྨྲ་བས་བདུད་རྩི་ཤེས། །བདེན་པ་སྨྲ་བས་བླ་མེད་ཤེས། ། བདེན་པའི་དོན་དང་ཆོས་སྨྲ་བ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་གསུངས་པ་ལྟར། །བདེ་བར་མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ། ། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་ཟད་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། (༡༢༡༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀླུའི་རི་བོའི་ངོས་ན་དགེ་སློང་སྟོང་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །;

爾時，尊者婆耆舍住王舍城寒林中丘塳間，作是念：「今世尊住王舍城那伽山側，與千比丘俱，皆是阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，離諸重擔，逮得己利，盡諸有結，正智心善解脫。我今當往，各別讚歎世尊及比丘僧。」作是念已，即往詣佛所，稽首禮足，退住一面。而說偈言：

「無上之導師，　　住那伽山側， 　千比丘眷屬，　　奉事于如來。 　大師廣說法，　　清涼涅槃道， 　專聽清白法，　　正覺之所說。 　正覺尊所敬，　　處於大眾中， 　德陰之大龍，　　仙人之上首。 　興功德密雲，　　普雨聲聞眾， 　起于晝正受，　　來奉覲大師。 　弟子婆耆舍，　　稽首而頂禮。

「世尊！欲有所說。唯然，善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「隨汝所說，莫先思惟。」

時，婆耆舍即說偈言：

「波旬起微惡，　　潛制令速滅， 　能掩障諸魔，　　令自覺知過。 　觀察解結縛，　　分別清白法， 　明照如日月，　　為諸異道王。 　超出智作證，　　演說第一法， 　出煩惱諸流，　　說道無量種。 　建立於甘露，　　見諦真實法， 　如是隨順道，　　如是師難得。 　建立甘露道，　　見諦崇遠離， 　世尊善說法，　　能除人陰蓋。

དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་དུར་ས་ན་གནས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀླུའི་རི་བོའི་ངོས་ན་དགེ་སློང་སྟོང་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ། ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། རང་གི་དོན་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་འཆིང་བ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ཡིན་པས། བདག་གིས་ད་སོང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་སོ་སོར་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདྲེན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ནི། །ཀླུ་ཡི་རི་བོའི་ངོས་ན་བཞུགས། ། དགེ་སློང་སྟོང་གི་འཁོར་དང་བཅས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། ། ཆོས་ནི་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དང༌། །བསིལ་བའི་མྱ་ངན་འདས་པའི་ལམ། ། དཀར་པོའི་ཆོས་ནི་རྩེ་གཅིག་ཉན། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། ། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གུས་བཀུར་བ། །འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་བཞུགས་པ་སྟེ། ། ཡོན་ཏན་ཕུང་པོའི་ཀླུ་ཆེན་པོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལགས། ། ཡོན་ཏན་སྤྲིན་ནི་རྒྱས་པ་ཡིས། །ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལ་ཆར་ཕབ་སྟེ། ། ཉིན་མོའི་ཏིང་འཛིན་བཞེངས་པ་ལས། །སངས་རྒྱས་མཇལ་དུ་འོངས་པ་ལགས། ། བ་གི་ཤ་ཡི་བདག་ཉིད་ནི། །སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་འདུད་པར་བགྱིད། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད། བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་མ་བསམས་པར་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་སྡིག་པ་ཆུང༌། །གསང་སྟེ་མྱུར་དུ་འཇོམས་པར་བྱེད། ། བདུད་རྣམས་བསྒྲིབས་པར་ནུས་པ་སྟེ། །རང་ཉིད་ཉེས་པ་ཤེས་པར་བྱེད། ། མདུད་པ་གྲོལ་བར་རྣམ་པར་གཟིགས། །དོའི་ཆོས་རྣམས་རབ་ཕྱེ་སྟེ། ། ཉི་ཟླ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་མཛད། །མུ་སྟེགས་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། ། ཤེས་རབ་བརྒལ་ནས་མངོན་སུམ་བྱས། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན། ། ཉོན་མོངས་ཆུ་བོ་རྣམས་ལས་བྱུང༌། །ལམ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མར་གསུངས། ། བདུད་རྩི་རབ་ཏུ་བཞག་པ་དང༌། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་དམ་ཆོས་ལགས། ། དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པ་རྙེད་དཀའ་ལགས། ། བདུད་རྩིའི་ལམ་ནི་བཞག་པ་དང༌། །བདེན་པ་མཐོང་ཞིང་དབེན་པ་བསྟེན། ། བཅོམ་ལྡན་ཆོས་ནི་ལེགས་གསུངས་པ། །མི་ཡི་སྒྲིབ་པ་སེལ་བར་ནུས། །

明見於諸法，　　為調伏隨學。」

尊者婆耆舍說是偈已，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

（一二二〇）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。爾時，世尊為比丘眾說四聖諦相應法，謂此苦聖諦、此苦集聖諦、此苦滅聖諦、此苦滅道跡聖諦。

時，尊者婆耆舍在會中，作是念：「我今當於世尊面前讚歎拔箭之譬。」如是念已，即從座起，整衣服，合掌白佛言：「唯然，世尊！欲有所說。唯然，善逝！欲有所說。」

佛告婆耆舍：「隨所樂說！」

時，尊者婆耆舍即說偈言：

「我今敬禮佛，　　哀愍諸眾生， 　第一拔利箭，　　善解治眾病。 　迦露醫投藥，　　波睺羅治藥， 　及彼瞻婆耆，　　耆婆醫療病。 　或有病小差，　　名為善治病， 　后時病還發，　　抱病遂至死。 　正覺大醫王，　　善投眾生藥， 　究竟除眾苦，　　不復受諸有。 　乃至百千種，　　那由他病數， 　佛悉為療治，　　究竟於苦邊。 　諸醫來會者，　　我今悉告汝， 　得甘露法藥，　　隨所樂而服。 　第一拔利箭，　　善覺知眾病， 　治中之最上，　　故稽首瞿曇。」

尊者婆耆舍說是語時，諸比丘聞其所說，皆大歡喜。

ཆོས་རྣམས་གསལ་བར་མཐོང་བ་དང༌། །བཏུལ་བའི་རྗེས་སུ་སློབ་པ་ཡིན། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བརྗོད་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། ། (༡༢༢༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་དྲང་སྲོང་གནས་པའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤ་འཁོར་དེར་འདུག་པས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མདའ་འབྱིན་པའི་དཔེ་བསྟོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་གོས་བསྲབས་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད། བདེ་བར་གཤེགས་པ་བདག་གིས་ཅུང་ཟད་ཞུ་བར་འདོད། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བ་གི་ཤ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲ་བར་འདོད་ན་སྨྲོས་ཤིག ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །འགྲོ་ལ་ཐུགས་རྗེ་མཛད་པ་པོ། ། དང་པོ་མདའ་ནི་འབྱིན་མཛད་པ། །ནད་རྣམས་གསོ་བ་ལེགས་མཁྱེན་པ། ། ཀ་རུའི་སྨན་པས་སྨན་སྦྱིན་དང༌། །པ་ཧུ་ལས་ནི་ནད་གསོ་དང༌། ། ཙམ་པ་ཀ་དང་ཛི་བ་ཡིས། །ནད་རྣམས་གསོ་བར་བྱེད་པ་ལགས། ། ཡང་ན་ནད་ནི་ཅུང་ཟད་སོས། །ནད་གསོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན། ། ཕྱིས་ནས་ནད་ནི་སླར་ལྡང་སྟེ། །ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་འཆི་བར་འགྱུར། ། རྫོགས་སངས་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །འགྲོ་ལ་སནི་ལེགས་པར་སྦྱིན། ། སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་སེལ་མཛད་པ། །སྲིད་པ་སླར་ཡང་མི་ལེན་ནོ། ། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ཕྲག་ཇི་སྙེད་དང༌། །བྱེ་བ་ནད་ཀྱི་གྲངས་རྣམས་ཀྱང༌། ། སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་གསོ་མཛད་པས། །སྡུག་བསྔལ་མཐར་ནི་ཕྱིན་པར་མཛད། ། སྨན་པ་འདིར་ནི་འདུས་རྣམས་ལ། །བདག་གིས་ད་ལྟ་སྨྲ་བར་བྱ། ། བདུད་རྩི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་ཐོབ་པས། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་བསྟེན་པར་གྱིས། ། དང་པོ་མདའ་ནི་འབྱིན་མཛད་པ། །ནད་རྣམས་ལེགས་པར་མཁྱེན་པ་པོ། ། གསོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གྱུར་པས། །གཽ་ཏམ་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚིག་འདི་སྐད་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། །

（一二二一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有尊者尼拘律想住于曠野禽獸之處，疾病委篤，尊者婆耆舍為看病人，瞻視供養。

彼尊者尼拘律想以疾病故，遂般涅槃。

時，尊者婆耆舍作是念：「我和上為有餘涅槃？無餘涅槃？我今當求其相。」

爾時，尊者婆耆舍供養尊者尼拘律想舍利已，持衣缽，向王舍城。次第到王舍城，舉衣缽，洗足已，詣佛所，稽首禮足，退住一面。而說偈言：

「我今禮大師，　　等正覺無滅， 　於此現法中，　　一切疑網斷。 　曠野住比丘，　　命終般涅槃， 　威儀攝諸根，　　大德稱於世。 　世尊為制名，　　名尼拘律想， 　我今問世尊，　　彼不動解脫。 　精進勤方便，　　功德為我說， 　我為釋迦種，　　世尊法弟子。 　及余皆欲知，　　圓道眼所說， 　我等住於此，　　一切皆欲聞。 　世尊為大師，　　無上救世間， 　斷疑大牟尼，　　智慧已具備。 　圓照神道眼，　　光明顯四眾， 　猶如天帝釋，　　曜三十三天。 　諸貪慾疑惑，　　皆從無明起， 　若得遇如來，　　斷滅悉無餘。 　世尊神道眼，　　世間為最上， 　滅除眾生愚，　　如風飄遊塵。

(༡༢༢༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུ་ལུ་ཏའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དགོན་པ་རི་དྭགས་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་ན་བཞུགས་པ་ན། ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ནད་གཡོག་མཛད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུ་ལུ་ཏའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ནད་ཀྱིས་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གི་མཁན་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་སམ། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས། བདག་གིས་ད་ལྟ་དེའི་མཚན་མ་བཙལ་བར་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བ་གི་ཤས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུ་ལུ་ཏའི་འདུ་ཤེས་ཅན་གྱི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སོང་ངོ༌། །རིམ་གྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ཕྱིན་ནས། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་སྟེ། ཞབས་བཀྲུས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་མཆོག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཡང་དག་རྫོགས་སངས་ཟད་མི་མངའ། ། ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ། །ཐེ་ཚོམ་དྲ་བ་ཀུན་བཅད་པ། ། དགོན་པར་གནས་པའི་དགེ་སློང་ནི། །ཚེ་འདས་མྱ་ངན་འདས་པར་གྱུར། ། སྤྱོད་ལམ་དབང་པོ་བསྡམས་པ་ཡི། །བསོད་ནམས་ཆེ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྲགས། ། བཅོམ་ལྡན་མཚན་ནི་བཏགས་པ་སྟེ། །ནི་ཀུ་ལུ་ཏ་འདུ་ཤེས་ཅན། ། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདྲི་བ་ནི། །མི་གཡོ་རྣམ་གྲོལ་དེ་ལགས་སམ། ། བརྩོན་འགྲུས་འབད་རྩོལ་ལྡན་པ་ཡི། །ཡོན་ཏན་བདག་ལ་གསུང་དུ་གསོལ། ། བདག་ནི་ཤཱཀྱའི་རིགས་ལགས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་བསྟན་པའི་རྗེས་འབྲང་ལགས། ། གཞན་ཡང་ཤེས་པར་འདོད་པ་ནི། །ལམ་མིག་ཡོངས་རྫོགས་གསུང་བ་ལགས། ། བདག་ཅག་འདི་ན་གནས་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ཉན་པར་འདོད་པ་ལགས། ། བཅོམ་ལྡན་མཆོག་སྟེ། །འཇིག་རླ་ན་མེད་པར་སྐྱོབ། ། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཐུབ་ཆེན་པོ། །ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད། ། ཡོངས་གསལ་ལྷ་ཡི་སྤྱན་མངའ་བ། །འཁོར་བཞི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་མཛད། ། ལྷ་དབང་བརྒྱ་བྱིན་ཇི་བཞིན་དུ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གསལ་བར་མཛད། ། འདོད་ཆགས་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་པ། །མ་རིག་ལས་ནི་ཀུན་ཏུ་འབྱུང༌། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཕྲད་གྱུར་ན། །ལྷག་མེད་པར་ནི་གཅོད་པར་མཛད། ། བཅོམ་ལྡན་ལྷ་ཡི་སྤྱན་མངའ་བ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར། ། འགྲོ་བའི་གཏི་མུག་སེལ་མཛད་པ། །རླུང་གིས་རྡུལ་བསྐྱོད་ཇི་བཞིན་ནོ། །

一切諸世間，　　煩惱覆隱沒， 　設余悉無有，　　明目如佛者。 　慧光照一切，　　令同大精進， 　唯愿大智尊，　　當爲眾記說。 　言出微妙聲，　　我等專心聽， 　柔軟音演說，　　諸世間普聞。 　猶如熱渴逼，　　求索清涼水， 　如佛無減知，　　我等亦求知。」

尊者婆耆舍復說偈言：

「今聞無上士，　　記說其功德， 　不空修梵行，　　我聞大歡喜。 　如說隨說得，　　順牟尼弟子， 　滅生死長縻，　　虛偽幻化縛。 　以見世尊故，　　能斷除諸愛， 　度生死彼岸，　　不復受諸有。」

佛說此經已，尊者婆耆舍聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

雜阿含經卷第四十五 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十六

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一二二二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，天、阿修羅對陣鬥戰，阿修羅勝，諸天不如。時，天帝釋軍壞退散，極生恐怖，乘車北馳，還歸天宮。

「須彌山下道逕叢林，林下有金翅鳥巢，多有金翅鳥子。爾時，帝釋恐車馬過，踐殺鳥子，告御者言：『可回車還，勿殺鳥子。

འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉོན་མོངས་པས། ། ཀུན་ནས་བསྒྲིབས་ཤིང་ནུབ་གྱུར་ཀྱང་། ། གཞན་དག་ཐམས་ཅད་མེད་ན་ཡང་། ། སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་གསལ་བའི་སྤྱན། ། ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་ཀུན་གསལ་ཞིང་། ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོར་མཚུངས་པར་མཛད། ། མཁྱེན་རབ་བདག་པོ་ཆེན་པོ་ཡིས། ། འགྲོ་ཀུན་ཆེད་དུ་ལུང་བསྟན་གསོལ། ། [繼續翻譯剩餘部分...]

---

འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱིས་བསྒྲིབས། ། གཞན་པ་ཀུན་མེད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་ལྟར་གསལ། ། ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་ཀུན། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོར་མཛད། ། བློ་ལྡན་ཆེན་པོ་ཡིས། །འགྲོ་ཀུན་ལུང་བསྟན་གསོལ། ། གསུང་སྐད་སྙན་པ་ཡིས། །བདག་ཅག་རྩེ་གཅིག་ཉན། ། འཇམ་པའི་གསུང་གིས་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཐོས་མཛོད། ། ཚ་གདུང་སྐོམ་པས་གཟིར། །བསིལ་བའི་ཆུ་འདོད་བཞིན། ། སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་བཞིན། །བདག་ཅག་ཀྱང་ཤེས་འདོད། །

བཙུན་པ་བྷ་གི་ཤས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ།

ད་ནི་བླ་མེད་པའི། །ཡོན་ཏན་ལུང་བསྟན་པ། ། ཚངས་སྤྱོད་མི་སྟོང་སྟེ། །བདག་ནི་རབ་ཏུ་དགའ། ། ཇི་སྐད་གསུངས་པ་བཞིན། །ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བསྒྲུབས། ། སྐྱེ་འཆིའི་འཆིང་བ་དང་། །རྫུན་སྒྱུ་སྤྲུལ་པ་བཅོམ། ། བཅོམ་ལྡན་མཇལ་བ་ཡིས། །སྲེད་པ་ཀུན་སྤངས་ཏེ། ། སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ། །ཡང་སྲིད་མི་ལེན་ནོ། །

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། བཙུན་པ་བྷ་གི་ཤས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།

ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་པོད་བཞི་བཅུ་ལྔ་པ། བཀའ་འགྱུར་པོད་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ།

ཟུར་དུ་བཀོད་པའི་མདོ་སྡེ་པོད་བཞི་བཅུ་དྲུག་པ།

རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་རྒྱ་ནག་སྐད་དུ་བསྒྱུར།

༼སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་གཉིས་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་སྤྲད་དེ་འཐབས་པའི་ཚེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་རྒྱལ་ཞིང་ལྷ་རྣམས་ཕམ་པ་དང་། དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དམག་ཚོགས་ཕམ་སྟེ་འཇིགས་ནས་ཤིང་རྟ་བྱང་དུ་བསྐྱོད་དེ་ལྷའི་གནས་སུ་ལོོ །

རི་རབ་ཀྱི་འོག་ན་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ཡོད་པ་དེའི་འོག་ན་མཁའ་ལྡིང་གི་ཚང་ཡོད་དེ། དེར་མཁའ་ལྡིང་གི་ཕྲུ་གུ་མང་པོ་ཡོད་པ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཤིང་རྟ་དང་རྟ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་ཕྲུག་བརྫི་བར་དོགས་ནས་ཁ་ལོ་པ་ལ། ཤིང་རྟ་ཕྱིར་བསྐོར་ཅིག བྱ་ཕྲུག་རྣམས་མ་གསོད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ།།

』御者白王：『阿修羅軍後來逐人，若回還者，為彼所困。』帝釋告言：『寧當回還為阿修羅殺，不以軍眾蹈殺眾生。』于道，御者轉乘南向。阿修羅軍遙見帝釋轉乘而還，謂為戰策，即還退走，眾大恐怖，壞陣流散，歸阿修羅宮。」

佛告諸比丘：「彼天帝釋於三十三天為自在王，以慈心故，威力摧伏阿修羅軍，亦常讚歎慈心功德。汝等比丘正信非家，出家學道，當修慈心，亦應讚歎慈心功德。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二二三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，王舍城中有一士夫，貧窮辛苦，而住佛、法、僧，受持禁戒，多聞廣學，力行惠施，正見成就。彼身壞命終，得生天上，生三十三天，有三事勝於餘三十三天。何等為三？一者天壽，二者天色，三者天名稱。諸三十三天見是天子三事特勝，天壽、天色、天名稱勝。

余諸天見已，往詣天帝釋所，作如是言：「憍尸迦當知，有一天子始生此天，于先諸天三事特勝，天壽、天色及天名稱。」

時，天帝釋告彼天子：「諸仁者！我見此人于王舍城作一士夫，貧窮辛苦，于如來法、律得信向心，乃至正見成就。

འཁོར་ལོ་བ་ཡིས་རྒྱལ་པོ་ལ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་རྗེས་སུ་རྒྱུག་པས། གལ་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་ན་དེ་དག་གིས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཞུས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་བསད་ཀྱང་ཕྱིར་ལོག་པར་བྱ་ཡི། དམག་གིས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་བརྫིས་ཏེ་གསོད་པར་མི་བྱའོ། །ལམ་དུ་འཁོར་ལོ་བས་ཤིང་རྟ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་རོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་གིས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ཤིང་རྟ་བསྐོར་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་པ་མཐོང་ནས། གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པར་བསམས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྲོས་ཤིང་། དམག་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་སྟེ། དམག་གྲལ་ཞིག་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་སུ་སོང་ངོ་། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ཀྱང་། བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དམག་ཚོགས་བཅོམ་ཞིང་། བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་རྟག་ཏུ་བསྔགས་སོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱང་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ལམ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞིང་། བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་བསྔགས་པར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པའི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་དབུལ་ཞིང་ངལ་བས་གནས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་ཤིང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །དེ་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་སོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ལྷའི་ཚེ་དང་། ལྷའི་མདོག་དང་། ལྷའི་གྲགས་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་མཐོང་སྟེ། ལྷའི་ཚེ་དང་། ལྷའི་མདོག་དང་། ལྷའི་གྲགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། ། ལྷ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ནས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ལྷའི་བུ་གཅིག་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་འདི་ནི། སྔོན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ། ལྷའི་ཚེ་དང་། ལྷའི་མདོག་དང་། ལྷའི་གྲགས་པའོ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་དག །ང་ནི་མི་འདི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སྐྱེས་བུ་དབུལ་ཞིང་ངལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཐོབ་ནས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའོ། །

身壞命終，來生此天，于諸三十三天三事特勝，天壽、天色及天名稱。」時，天帝釋即說偈言：

「正信于如來，　　決定不傾動， 　受持真實戒，　　聖戒無厭者。 　于佛心清凈，　　成就於正見， 　當知非貧苦，　　不空而自活。 　故於佛法僧，　　當生清凈信， 　智慧力增明，　　思念佛正教。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二二四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城耆阇崛山中。爾時，王舍城人普設大會，悉為請種種異道。

有事遮羅迦外道者作是念：「我今請遮羅迦道天，先作福田。」或有事外道出家者，有事尼乾子道者，有事老弟子者，有事火弟子者，有事佛弟子僧者，咸作是念：「今當令佛面前僧，先作福田。」

時，天帝釋作是念：「莫令王舍城諸人舍佛面前僧，而奉事余道，求索福田。我當疾往，為王舍城人建立福田。」即化作大婆羅門，儀容嚴整，乘白馬車，諸年少婆羅門眾前後導從，持金斗傘蓋，至王舍城，詣諸處處大眾會中。

諸王舍城一切士女咸作是念：「但當觀望此大婆羅門所奉事處，我當從彼而先供養，為良福田。

དེ་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། ལྷ་ཡུལ་འདི་རུ་སྐྱེས་ནས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ། ལྷའི་ཚེ་དང་། ལྷའི་མདོག་དང་། ལྷའི་གྲགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་ཡང་དག་དད། ། གཡོ་བ་མེད་པར་ངེས་པ་སྟེ། ། བདེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རབ་ཏུ་བཟུང་། ། འཕགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ངོམས་མེད་པ། ། སངས་རྒྱས་ལ་ནི་སེམས་དག་པ། ། ཡང་དག་ལྟ་བ་རྫོགས་པར་ལྡན། ། དབུལ་བ་མིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། ། དོན་མེད་མིན་པར་འཚོ་བར་བྱེད། ། དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཆོས་དགེ་འདུན། ། དག་པའི་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ། ། ཤེས་རབ་སྟོབས་ནི་གསལ་བར་འགྱུར། ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དྲན་པར་བྱ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དུས་སྟོན་ཆེན་པོ་བཙུགས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱན་དྲངས་སོ། ། ཙ་ར་ཀའི་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་ཙ་ར་ཀའི་ལྷ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྔོན་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་མུ་སྟེགས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་མཆོད་པ་དང་། གཅེར་བུ་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་། རྒན་པོ་ལ་མཆོད་པ་དང་། མེ་ལ་མཆོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དགེ་འདུན་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྔོན་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དགེ་འདུན་བོར མུ་སྟེགས་གཞན་ལ་མཆོད་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མ་བྱེད་ཅིག །བདག་གིས་མྱུར་དུ་སོང་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོར་སྤྲུལ་ཏེ། ཆ་བྱད་མཛེས་ཤིང་། རྟ་དཀར་པོའི་ཤིང་རྟ་ལ་ཞོན་ནས། བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུ་མང་པོས་མདུན་རྒྱབ་ནས་འཁོར་ཞིང་། གསེར་གྱི་བུམ་པ་དང་གདུགས་ཐོགས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སོང་ནས། འདུས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སོ་སོར་སོང་ངོ་། ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་འདིས་གང་དུ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དེར་བལྟས་ནས། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་དེ་ལ་སྔོན་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བཟང་པོར་བྱའོ། །

」

時，天帝釋知王舍城一切士女心之所念，駕乘導從，逕詣耆阇崛山，至於門外，除去五飾，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面。而說偈言：

「善分別顯示，　　一切法彼岸， 　悉度諸恐怖，　　故稽首瞿曇。 　諸人普設會，　　欲求大功德， 　各各設大施，　　常愿有餘果。 　愿為說福田，　　令斯施果成。」

「帝釋大自在，　　天王之所問， 　于耆阇崛山，　　大師為記說。 　諸人普設會，　　欲求大功德， 　各各設大施，　　常愿有餘果。 　今當說福田，　　施得大果處。 　正向者有四，　　四聖住于果， 　是名僧福田，　　明行定具足。 　僧福田增廣，　　無量逾大海， 　調人師弟子，　　照明顯正法。 　斯等善供養，　　施僧良福田， 　于僧良福田，　　佛說得大果。 　以僧離五蓋，　　清凈應讚歎， 　施彼最上田，　　少施收大利。 　是故諸人者，　　當施僧福田， 　增得勝妙法，　　明行定相應。 　供此珍寶僧，　　施主心歡喜， 　起於三種心，　　施衣服飲食。 　離塵垢劍刺，　　超度諸惡趣， 　躬自行啟請，　　自手平等與。 　自利亦利他，　　是施獲大利， 　慧者如是施，　　凈信心解脫。 　無罪安樂施，　　乘智往生彼。

འདེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཤེས་ནས། འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་སོང་ནས། སྒོའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྒྱན་ལྔ་བསལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། ཆོས་ཀུན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། ། ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན། ། འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་ཡི། ། གཽ་ཏམ་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་དུས་སྟོན་བཙུགས། ། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འདོད་པ་སྟེ། ། རེ་རེས་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་བཙུགས། ། རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ལྷག་པར་སྨོན། ། བསོད་ནམས་ཞིང་ནི་བཤད་དུ་གསོལ། ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་ཤོག ། བརྒྱ་བྱིན་དབང་པོ་ཆེན་པོ་ཡིས། ། ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་དྲིས་པ་ལ། ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་བོ་རུ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཏོ། ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་དུས་སྟོན་བཙུགས། ། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འདོད་པ་སྟེ། ། རེ་རེས་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་བཙུགས། ། རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ལྷག་པར་སྨོན། ། ད་ནི་བསོད་ནམས་ཞིང་བཤད་དེ། ། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོའི་གནས། ། ཡང་དག་ཞུགས་པ་བཞི་ཡོད་དེ། ། འབྲས་གནས་འཕགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། ། དེ་ནི་དགེ་འདུན་ཞིང་ཡིན་ཏེ། ། རིག་དང་སྤྱོད་དང་ཏིང་འཛིན་ལྡན། ། དགེ་འདུན་ཞིང་ནི་རྒྱ་ཆེ་སྟེ། ། རྒྱ་མཚོ་བས་ཀྱང་ཚད་མེད་འདས། ། གདུལ་བྱའི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཏེ། ། དམ་ཆོས་གསལ་བར་སྟོན་པར་མཛད། ། འདི་དག་ལེགས་པར་མཆོད་བྱས་ཤིང་། ། དགེ་འདུན་ཞིང་བཟང་སྦྱིན་པ་ན། ། དགེ་འདུན་ཞིང་བཟང་དེ་ཡི་ནི། ། འབྲས་བུ་ཆེ་ཞེས་སངས་རྒྱས་གསུངས། ། དགེ་འདུན་སྒྲིབ་ལྔ་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ། དག་པས་བསྔགས་པར་འོས་པ་སྟེ། ། ཞིང་མཆོག་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ན། ། ཉུང་ངུས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཐོབ། ། དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ། དགེ་འདུན་ཞིང་ལ་སྦྱིན་བྱ་སྟེ། ། ཆོས་མཆོག་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ། རིག་སྤྱོད་ཏིང་འཛིན་མཐུན་པར་འགྱུར། ། དཀོན་མཆོག་དགེ་འདུན་མཆོད་པ་ན། ། སྦྱིན་བདག་སེི་དགའ་བར་འགྱུར། ། སེམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེས་ཏེ། ། གོས་དང་བཟའ་བཏུང་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། དྲི་མ་རྣམས་དང་མདུང་ཐུང་བྲལ། ། ངན་སོང་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་རྒལ། ། རང་གིས་སྤྲོ་བས་གསོལ་བ་འདེབས། ། རང་ལག་མཉམ་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། རང་དོན་གཞན་དོན་གཉིས་ཀ་སྟེ། ། སྦྱིན་པ་འདི་ཡིས་ཕན་ཡོན་ཆེ། ། མཁས་པས་འདི་ལྟར་བྱིན་པ་ནི། ། དད་པས་སེམས་ནི་རྣམ་གྲོལ་ཏེ། ། སྡིག་མེད་བདེ་བར་སྦྱིན་པ་ན། ། ཤེས་རབ་བཞོན་ནས་ཕ་རོལ་འགྲོ། །

」

時，天帝釋聞佛所說，歡喜隨喜，為佛作禮，即沒不現。

爾時，王舍城諸人民即從座起，整衣服，為佛作禮，合掌白佛言：「世尊！唯愿世尊與諸大眾受我供養。」爾時，世尊默然受請。

是王舍城人民知世尊默然受其請已，作禮而歸，到諸人會處，具飲食，佈置床座，晨朝遣使，白佛：「時到，唯愿知時！」

爾時，世尊與諸大眾著衣持缽，至大會所，于大眾前敷座而坐。

王舍城人知佛坐定，自行種種豐美飲食。食訖，洗缽澡漱畢，還複本座，聽佛說法。

爾時，世尊為王舍城人種種說法，示、教、照、喜已，從座起而去。

（一二二五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城耆阇崛山中……廣說如上說。差別者：時，天帝釋說異偈，而問佛言：

「今請問瞿曇，　　微密深妙慧， 　世尊之所體，　　無障礙知見。」

眾人普設會……偈如上廣說，乃至為王舍城諸設會者說種種法，示、教、照、喜已，從座起去。

（一二二六）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王聞世尊拘薩羅人間遊行，至舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གོས་བསྲང་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པས་བདག་གི་བསྙེན་བཀུར་བཞེས་པར་ཞུ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ། ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་པ་ཤེས་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ནས། འདུས་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། བཟའ་བཏུང་བཤམས། གདན་བཤམས་ནས། སྔ་དྲོ་ཕོ་ཉ་བཏང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ། དུས་ལ་བབ་ཀྱིས། དུས་མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་ཏེ་ཆོས་གོས་གསོལ། ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས། འདུས་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་ཏེ། འཁོར་གྱི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ནས་བཞུགས་སོ། ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པར་མཁྱེན་ནས། རང་གིས་བཟའ་བཏུང་བཟང་པོ་སྣ་ཚོགས་དྲངས་སོ། །གསོལ་ཟས་མཛད་ནས། ལྷུང་བཟེད་བཀྲུས། ཁ་བཀྲུས་ཏེ། སླར་ཡང་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་ཆོས་ཉན་པར་མཛད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་མཛད། དགའ་བར་མཛད་ནས། གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ། །གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་ཞིག་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། ། ད་ནི་གཽ་ཏམ་ལ་འདྲི་སྟེ། ། ཟབ་ཅིང་གསང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན། ། བཅོམ་ལྡན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ། སྒྲིབ་མཁྱེན་གཟིགས་ལྡན་པ་ལགས། ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་དུས་སྟོན་བཙུགས། །ཞེས་པ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དུས་སྟོན་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན། བསྟན་ཅིང་བཤད། གསལ་བར་མཛད། དགའ་བར་མཛད་ནས། གདན་ལས་བཞེངས་ཏེ་གཤེགས་སོ། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ནས། མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་རྒྱུ་ཞིང་གཤེགས་ནས། མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་པ་ཐོས་སོ། །

聞已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我聞世尊自記說成阿耨多羅三藐三菩提，諸人傳者，得非虛妄過長說耶？為如說說、如法說、隨順法說耶？非是他人損同法者，于其問答生厭薄處耶？」

佛告大王：「彼如是說，是真諦說，非為虛妄。如說說、如法說、隨順法說，非是他人損同法者，于其問答生厭薄處。所以者何？大王，我今實得阿耨多羅三藐三菩提故。」

波斯匿王白佛言：「雖復世尊作如是說，我猶故不信。所以者何？此間有諸宿重沙門、婆羅門，所謂富蘭那迦葉、末迦利瞿舍梨子、刪阇耶毗羅胝子、阿耆多枳舍欽婆羅、迦羅拘陀迦栴延、尼乾陀若提子，彼等不自說言得阿耨多羅三藐三菩提，何得世尊幼小年少，出家未久，而便自證得阿耨多羅三藐三菩提？」

佛告大王：「有四種雖小而不可輕。何等為四？剎利王子年少幼小而不可輕，龍子年少幼小而不可輕、小火雖微而不可輕、比丘幼小而不可輕。」爾時，世尊即說偈言：

「剎利形相具，　　貴族發名稱， 　雖復年幼稚，　　智者所不輕。 　此必居王位，　　顧念生怨害， 　是故難可輕，　　應生大恭敬。 　善求自護者，　　自護如護命， 　以平等自護，　　而等護于命。

རྒྱལ་པོས་ཐོས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ན། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དེ་བརྫུན་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ་མ་ལགས་སམ། ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་དང་། ཆོས་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་དང་། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནམ། གཞན་གྱིས་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། དེའི་དྲི་བ་དང་ལན་ལ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའི་གནས་མ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་ནི་བདེན་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི། བརྫུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་དང་། ཆོས་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་དང་། ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ཆོས་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། དེའི་དྲི་བ་དང་ལན་ལ་སྐྱོ་བར་བྱེད་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ང་ནི་ད་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གསུངས་ཀྱང་། བདག་གིས་ད་དུང་ཡིད་མི་ཆེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ན་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྒན་ཞིང་གྲགས་པ་ཆེ་བ་དག་མཆིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། པཱུ་ར་ན་ཀ་ཤྱ་པ་དང་། མསྐ་རི་གོ་ཤ་ལི་བུ་དང་། སཉྫ་ཡ་བཻ་ར་ཊི་བུ་དང་། ཨ་ཛི་ཏ་ཀེ་ཤ་ཀམྦ་ལ་དང་། ཀ་ཀུ་ད་ཀ་ཏྱཱ་ཡ་ན་དང་། ནིར་གྲནྠ་ཛྙཱ་ཏི་པུ་ཏྲ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་སྨྲ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞོན་ནུ་ལོ་ན་ཆུང་ཞིང་། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པས། ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། བཅོམའདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཆུང་ངུ་ཡིན་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། རྒྱལ་རིགས་གཞོན་ནུ་ལོ་ན་ཆུང་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ཀླུའི་བུ་ལོ་ན་ཆུང་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་དང་། མེ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་དང་། དགེ་སློང་ལོ་ན་ཆུང་ཡང་བརྙས་པར་མི་བྱ་བའོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། རྒྱལ་རིགས་གཟུགས་མཚན་ལྡན་པ་སྟེ། ། རིགས་མཐོ་སྙན་པ་རབ་ཏུ་གྲགས། ། གཞོན་ནུ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ན་ཡང་། ། མཁས་པས་བརྙས་པར་མི་བྱའོ། ། འདི་ནི་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་འགྱུར་ཞིང་། ། དགྲ་བོ་གནོད་པ་སྐྱེ་བར་རིག ། དེ་ཕྱིར་བརྙས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། ། གུས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱ། ། ལེགས་པར་བདག་སྲུང་བྱེད་པ་ཡིས། ། སྲོག་བཞིན་བདག་ནི་བསྲུང་བར་བྱ། ། མཉམ་པས་བདག་ནི་བསྲུང་བ་ལྟར། ། སྲོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། །

聚落及空處，　　見彼幼龍者， 　莫以小蛇故，　　而生輕慢想。 　雜色小龍形，　　亦應令安樂， 　輕蛇無士女，　　悉為毒所害。 　是故自護者，　　當如護己命， 　以斯善護己，　　而等護于彼。 　猛火之所食，　　雖小食無限， 　小燭亦能燒，　　足薪則彌廣。 　從微漸進燒，　　盡聚落城邑， 　是故自護者，　　當如護己命。 　以斯善護己，　　而等護于彼， 　盛火之所焚，　　百卉蕩燒盡。 　滅已不盈縮，　　戒火還復生， 　若輕毀比丘，　　受持凈戒火。 　燒身及子孫，　　眾災流百世， 　如燒多羅樹，　　無有生長期。 　是故當自護，　　如自護己命， 　以斯善自護，　　而等護于彼。 　剎利形相具，　　幼龍及小火， 　比丘具凈戒，　　不應起輕想。 　是故當自護，　　如自護己命， 　以斯善自護，　　而等護于彼。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二二七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王有祖母，極所敬重，忽爾命終。出城阇維，供養舍利畢，弊衣亂髮，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

གྲོང་དང་དབེན་པའི་གནས་དག་ཏུ། ། ཀླུ་ཡི་ཕྲུ་གུ་མཐོང་གྱུར་ན། ། སྦྲུལ་ནི་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ཡིས་སུ། ། བརྙས་པའི་སེམས་ནི་མི་བསྐྱེད་དོ། ། ཀླུ་ཆུང་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། ། གཟུགས་ཀྱང་བདེ་བར་བྱ་བར་རིགས། ། སྦྲུལ་ལ་བརྙས་པའི་སྐྱེས་པ་དང་། ། བུད་མེད་དུག་གིས་གནོད་པར་འགྱུར། ། དེ་ཕྱིར་བདག་སྲུང་བྱེད་པ་ཡིས། ། རང་སྲོག་བསྲུང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། ། བདག་ནི་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ཡིས། ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། ། མེ་དྲག་ཟ་བར་བྱེད་པ་ནི། ། ཆུང་ཡང་ཚད་མེད་ཟ་བར་བྱེད། ། མར་མེ་ཆུང་ཡང་སྲེག་ནུས་ཤིང་། ། བུད་ཤིང་ལྡན་ན་ཆེར་འབར་རོ། ། ཆུང་ངུ་ནས་ནི་རིམ་གྱིས་སྲེག ། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཀུན་ཟད་བྱེད། ། དེ་ཕྱིར་བདག་སྲུང་བྱེད་པ་ཡིས། ། རང་སྲོག་བསྲུང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། ། བདག་ནི་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ཡིས། ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། ། མེ་ཆེན་འབར་བས་བསྲེགས་པ་ན། ། རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད། ། ཞི་ཡང་ཡང་སྐྱེ་འགྱུར་བ་སྟེ། ། ཚུལ་ཁྲིམས་མེ་ནི་སླར་ཡང་སྐྱེ། ། དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་ལ། ། བརྙས་ཤིང་སྨོད་པར་བྱེད་པ་ན། ། ལུས་དང་བུ་ཚ་སྲེག་པར་བྱེད། ། རྒྱུད་བརྒྱར་གནོད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད། ། ཏ་ལའི་ཤིང་བཞིན་བསྲེགས་པ་ན། ། སླར་ཡང་སྐྱེ་བའི་དུས་མེད་དོ། ། དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་བསྲུང་བྱ་སྟེ། ། རང་སྲོག་བསྲུང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། ། བདག་ནི་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ཡིས། ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། ། རྒྱལ་རིགས་གཟུགས་མཚན་ལྡན་པ་དང་། ། ཀླུ་ཕྲུག་མེ་ནི་ཆུང་ངུ་དང་། ། དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་ལ། ། བརྙས་པའི་བསམ་པ་མི་བསྐྱེད་དོ། ། དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་བསྲུང་བྱ་སྟེ། ། རང་སྲོག་བསྲུང་བ་ཇི་བཞིན་དུ། ། བདག་ནི་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ཡིས། ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་བསྲུང་བར་བྱ། ། བཅོམ་ལྡན་འདསིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་ཕ་མའི་མ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གློ་བུར་དུ་འདས་སོ། །གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་ཏེ། རིང་བསྲེལ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། གོས་ངན་པ་གྱོན། སྐྲ་འཐོར་བ་དང་བཅས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །

爾時，世尊告波斯匿王：「大王！從何所來，弊衣亂髮？」

波斯匿王白佛：「世尊！我亡祖母，極所敬重，舍我命終，出於城外阇維，供養畢，來詣世尊。」

佛告大王：「極愛重敬念祖親耶？」

波斯匿王白佛：「世尊！極敬重愛戀。世尊！若國土所有象馬七寶，乃至國位，悉持與人，能救祖母命者，悉當與之。既不能救，生死長辭，悲戀憂苦，不自堪勝！曾聞世尊所說：『一切眾生、一切蟲、一切神，生者皆死，無不窮盡，無有出生而不死者。』今日乃知世尊善說。」

佛言：「大王！如是！如是！一切眾生、一切蟲、一切神，生者輒死，終歸窮盡，無有一生而不死者。」

佛告大王：「正使婆羅門大姓、剎利大姓、長者大姓，生者皆死，無不死者。正使剎利大王灌頂居位，王四天下，得力自在，于諸敵國無不降伏，終歸有極，無不死者。若復，大王！生長壽天，王于天宮，自在快樂，終亦歸盡，無不死者。若復，大王！羅漢比丘諸漏已盡，離諸重擔，所作已作，逮得己利，盡諸有結，正智心善解脫，彼亦歸盡，捨身涅槃。若復緣覺善調善寂，盡此身命，終歸涅槃，諸佛世尊十力具足，四無所畏，勝師子吼，終亦捨身，取般涅槃。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། གང་ནས་འོངས་ཏེ། གོས་ངན་པ་གྱོན། སྐྲ་འཐོར་བར་གྱུར། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གི་ཕ་མའི་མ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པ་དེ། བདག་བོར་ནས་འདས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས། མཆོད་པ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མེས་པོ་ལ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཤིང་གུས་པར་བྱེད་དམ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤིན་ཏུ་གུས་ཤིང་གཅེས་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་རྒྱལ་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་བདུན་དང་། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་བྱིན་ནས། ཕ་མའི་མའི་སྲོག་སྐྱོབ་ནུས་ན། ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱོབ་མི་ནུས་པས། འཆི་བས་རྟག་ཏུ་བྲལ་བར་གྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་བཟོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ནས་མི་འཆི་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ། དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པར་ཤེས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། མཐར་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ནས་མི་འཆི་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོ་དང་། ཁྱིམ་བདག་གི་རིགས་ཆེྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་འཆི་བ་མེད་དོ། །རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོ་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བྱེད་པ། སྟོབས་རང་དབང་ཅན། དགྲ་ཐམས་ཅད་བཏུལ་བ་ཡང་མཐར་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འཆི་བ་མེད་དོ། །ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཚེ་རིང་པོ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས། ལྷའི་ཕོ་བྲང་དུ་དབང་བྱེད་ཅིང་བདེ་བར་སྤྱོད་པ་ཡང་མཐར་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འཆི་བ་མེད་དོ། །ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དགྲ་བཅོམ་པའི་དགེ་སློང་ཟག་པ་ཟད་པ། ཁུར་བོར་བ། བྱ་བ་བྱས་པ། རང་གི་དོན་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཡང་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་བོར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །ཡང་རང་སངས་རྒྱས་ལེགས་པར་དུལ་བ། ཞི་བ། ལུས་འདི་ཟད་ནས་མཐར་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ། སེང་གེའི་སྒྲ་མཆོག་ཏུ་སྒྲོགས་པ་ཡང་མཐར་སྐུ་ལུས་བོར་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །

以如是比，大王當知，一切眾生、一切蟲、一切神，有生輒死，終歸磨滅，無不死者！」爾時，世尊復說偈言：

「一切眾生類，　　有命終歸死， 　各隨業所趣，　　善惡果自受。 　惡業墮地獄，　　為善上升天， 　修習勝妙道，　　漏盡般涅槃。 　如來及緣覺，　　佛聲聞弟子， 　會當捨身命，　　何況俗凡夫。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二二八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王獨一靜處，禪思思惟，作是念：「云何為自念？云何為不自念？」復作是念：「若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自念。若復行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自念。」從禪覺已，往詣佛所，稽首佛足，退住一面，白佛言：「世尊！我于靜處獨一思惟，作是念：『云何為自念？云何為不自念？』復作是念：『若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自念。若復行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自念。』」

佛告大王：「如是，大王！如是，大王！若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自念。彼雖自謂：『為自愛念。』而實非自念。

དེ་ལྟ་བུའི་དཔེས་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། མཐར་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་འཆི་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། སེམས་ཅན་རིགས་ཀུན་སྲོག་དང་ལྡན། ། མཐར་ནི་འཆི་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ། རང་རང་ལས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་ཞིང་། ། ལེགས་ཉེས་འབྲས་བུ་རང་གིས་མྱོང་། ། སྡིག་པས་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར། ། དགེ་བས་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་འགྱུར། ། ལམ་མཆོག་བསྒོམས་པས་ཟག་པ་ཟད། ། མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་རང་རྒྱལ་དང་། ། སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ནི། ། ལུས་སྲོག་འདོར་བར་འགྱུར་ན་ནི། ། འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། དེ་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་ཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ཅི་ཞིག་བདག་དྲན་པ་ཡིན། ཅི་ཞིག་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གང་དག་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་དྲན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས། སངས་རྒྱས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་དབེན་པར་གཅིག་པུར་འམ་དུ་བསམས་ཏེ། ཅི་ཞིག་བདག་དྲན་པ་ཡིན། ཅི་ཞིག་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གང་དག་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་དྲན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་བདག་ལ་བྱམས་ཤིང་དྲན་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་མོད་ཀྱི། དོན་དུ་བདག་མི་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །

所以者何？無有惡知識所作惡不念者，所不念不愛者，所不愛所作如其自為自己所作者，是故斯等為不自念。

「若復，大王！行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自念，斯等自謂：『不自愛惜己身。』然其斯等實為自念。所以者何？無有善友，于善友所作念者，唸作愛者，愛作如自為己所作者，是故斯等則為自念。」爾時，世尊復說偈言：

「謂為自念者，　　不應造惡行， 　終不因惡行，　　令己得安樂。 　謂為自念者，　　終不造惡行， 　造諸善業者，　　令己得安樂。 　若自愛念者，　　善護而自護， 　如善護國王，　　外防邊境城。 　若自愛念者，　　極善自寶藏， 　如善守之王，　　內防邊境城。 　如是自寶藏，　　剎那無間缺， 　剎那缺致憂，　　惡道長受苦。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二二九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，波斯匿王獨靜思惟，作如是念：「云何自護？云何不自護？」復作是念：「若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自護。若復行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自護。

གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་མི་དྲན་པ་དང་། མི་དྲན་པ་མི་བྱམས་པ་དང་། མི་བྱམས་པས་བྱས་པ་རང་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རང་མི་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཡང་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་དྲན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་རང་གི་ལུས་མི་གཅེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རང་ཉིད་སྨྲ་མོད་ཀྱི། དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་རང་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མེད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་བྱས་པ་དྲན་པ་དང་། དྲན་པ་བྱམས་པས་རང་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རང་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། རང་དྲན་པར་འདོད་པ་ནི། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་མི་བྱེད་དེ། ། སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །བདེ་བ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། རང་དྲན་པར་འདོད་པ་ནི། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་མི་བྱེད་དེ། ། དགེ་བའི་ལས་ནི་བྱེད་པ་ཡིས། །བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ། གང་ཞིག་རང་ལ་བྱམས་དྲན་པ། །ལེགས་པར་བསྲུང་ཞིང་རང་སྲུང་སྟེ། ། རྒྱལ་པོ་ལེགས་པར་སྲུང་བ་བཞིན། །ཕྱི་རོལ་མཐའི་མཁར་བསྲུང་བ་བཞིན། ། གང་ཞིག་རང་ལ་བྱམས་དྲན་པ། །ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རང་གཏེར་སྦེད། ། རྒྱལ་པོ་ལེགས་པར་སྲུང་བ་བཞིན། །ནང་གི་མཐའི་མཁར་བསྲུང་བ་བཞིན། ། དེ་ལྟར་རང་གི་གཏེར་སྦེད་པ། །སྐད་ཅིག་བར་མེད་མ་ཆད་ཅིང་། ། སྐད་ཅིག་ཆད་ན་མྱ་ངན་འབྱུང་། །ངན་སོང་རིང་དུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། (༡༢༢༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་ལྟར་ན་རང་བསྲུང་བ་ཡིན། ཅི་ལྟར་ན་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་་ཏོ། །གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །

」從禪覺已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我獨靜思惟，而作是念：『云何為自護？云何為不自護？』復作是念：『若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自護。若復行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自護。』」

佛告大王：「如是，大王！如是，大王！若有行身惡行、行口惡行、行意惡行者，當知斯等為不自護，而彼自謂能自防護。像軍、馬軍、車軍、步軍以自防護，雖謂自護，實非自護。所以者何？雖護于外，不護于內。是故，大王！名不自護。大王！若復有行身善行、行口善行、行意善行者，當知斯等則為自護。彼雖不以象、馬、車、步四軍自防，而實自護。所以者何？護其內者，名善自護，非謂防外。」爾時，世尊復說偈言：

「善護于身口，　　及意一切業， 　慚愧而自防，　　是名善守護。」

時，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王獨靜思惟，作是念：「世少有人得勝妙財利能不放逸，能不貪著，能于眾生不起惡行。世多有人得勝妙財利起于放逸，增其貪著，起諸邪行。

བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་ལྟར་ན་རང་བསྲུང་བ་ཡིན། ཅི་ལྟར་ན་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན། ཡང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་རང་ཉིད་རང་བསྲུང་བར་ནུས་སོ་སྙམ་མོད། གླང་པོ་ཆེའི་དམག་དང་། རྟའི་དམག་དང་། ཤིང་རྟའི་དམག་དང་། རྐང་ཐང་གི་དམག་གིས་རང་བསྲུང་བར་བྱེད་ཀྱང་། རང་བསྲུང་བར་སྨྲ་མོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་རང་མི་བསྲུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་བསྲུང་ཡང་ནང་མི་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རང་མི་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཡང་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དེ་དག་རང་བསྲུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། རྐང་ཐང་གི་དམག་བཞིས་རང་མི་བསྲུང་ཡང་དོན་དམ་པར་རང་བསྲུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནང་བསྲུང་བ་ནི་ལེགས་པར་རང་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱི་་བསྲུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ནི། །ལས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལེགས་བསྲུངས་ཏེ། ། ངོ་ཚ་ཤེས་པས་རང་བསྲུང་བ། །དེ་ནི་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། (༡༢༣༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་ཉུང་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་བག་མེད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་བག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །

」作是念已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我獨靜思惟，作是念：『世間少有人得勝妙財，能于財利不起放逸，不起貪著，不作邪行。世多有人得勝妙財而起放逸，生於貪著，多起邪行。』」

佛告波斯匿王：「如是，大王！如是，大王！世少有人得勝妙財利能不貪著，不起放逸，不起邪行。世多有人得勝妙財利，于財放逸，而起貪著，起諸邪行。大王當知，彼諸世人得勝財利，于財放逸，而起貪著，作邪行者，愚癡人，長夜當得不饒益苦。大王！譬如獵師、獵師弟子，空野林中張網施罥，多殺禽獸，困苦眾生，惡業增廣。如是，世人得勝妙財利，于財放逸，而起貪著，造諸邪行，亦復如是。是愚癡人，長夜當得不饒益苦。」爾時，世尊復說偈言：

「貪慾于勝財，　　為貪所迷醉， 　狂亂不自覺，　　猶如捕獵者， 　緣斯放逸故，　　當受大苦報。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་ཉུང་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་རྙེད་ནས་ནོར་ལ་བག་མེད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་རྙེད་ནས་བག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་མང་དུ་བྱེད་དོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་ཉུང་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། བག་མེད་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་མང་པོས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་ནོར་ལ་བག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དེ་དག་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་ནོར་ལ་བག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་རྔོན་པའམ་རྔོན་པའི་སློབ་མས་དགོན་པའི་ནགས་ཚལ་དུ་རྙི་དང་རྒྱ་བཏིང་ནས་རི་དྭགས་མང་པོ་གསོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པས་སྡིག་པའི་ལས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ནོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྙེད་ནས་ནོར་ལ་བག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པེ་དང་འདྲའོ། །བྱིས་པ་དེ་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ནོར་ཕུན་ཚོགས་ལ་འདོད་ཆགས་ཏེ། །ཆགས་པས་མྱོས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། ། རབ་ཏུ་མྱོས་ཏེ་མི་ཚོར་བ། །རྔོན་པ་དག་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ། བག་མེད་རྒྱུ་ཡི་དབང་གིས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། (༡༢༣༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，波斯匿王于正殿上自觀察王事，見勝剎利大姓、見勝婆羅門大姓、見勝長者大姓因貪慾故，欺詐妄語，即作是念：「止此斷事！息此斷事！我更不復親臨斷事；我有賢子，當令斷事。云何自見此勝剎利大姓、婆羅門大姓、長者大姓為貪慾故，欺詐妄語？」

時，波斯匿王作是念已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我于殿上自斷王事，見諸勝剎利大姓、婆羅門大姓，長者大姓為貪利故，欺詐妄語。世尊！我見是事已，作是念：『我從今日，止此斷事，息此斷事；我有賢子，當令其斷。不親自見此勝剎利大姓、婆羅門大姓、長者大姓緣貪利故，欺詐妄語。』」

佛告波斯匿王：「如是，大王！如是，大王！彼勝剎利大姓、婆羅門大姓、長者大姓因貪利故，欺詐妄語，彼愚癡人長夜當得不饒益苦！大王當知，譬如漁師、漁師弟子，于河溪谷截流張網，殘殺眾生，令遭大苦。如是，大王！彼勝剎利大姓、婆羅門大姓、長者大姓因貪利故，欺詐妄語，長夜當得不饒益苦！」爾時，世尊復說偈言：

「于財起貪慾，　　貪慾所迷醉， 　狂亂不自覺，　　猶如漁捕者， 　緣斯惡業故，　　當受劇苦報。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་ཕོ་བྲང་གི་རྩེ་མོར་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པ་ན། རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདག་རུས་ཆེན་མཆོག་རྣམས་འདོད་པའི་དབང་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ་འདི་བཞག་གོ། །ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ་འདི་ཞི་བར་བྱའོ། །ད་ནི་བདག་གིས་རང་ཉིད་ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པར་མི་བྱའོ། །བདག་ལ་བུ་མཁས་པ་ཡོད་པས་དེས་ཞལ་ལྕེ་གཅོད་དུ་གཞུག་གོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདག་རུས་ཆེན་མཆོག་རྣམས་འདོད་པའི་དབང་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་འདི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བར་བྱ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ཕོ་བྲང་གི་རྩེ་མོར་རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ་ན། རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདག་རུས་ཆེན་མཆོག་རྣམས་ཁེ་སྤོགས་ཀྱི་ཕྱིར་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་དོན་འདི་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བདག་གིས་དེ་རིང་ནས་ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ་འདི་བཞག་གོ། །ཞལ་ལྕེ་གཅོད་པ་འདི་ཞི་བར་བྱའོ། །བདག་ལ་བུ་མཁས་པ་ཡོད་པས་དེས་གཅོད་དུ་གཞུག་གོ། །རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདག་རུས་ཆེན་མཆོག་རྣམས་ཁེ་སྤོགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་འདི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདགེན་མཆོག་དེ་དག་ཁེ་སྤོགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་བྱིས་པ་རྣམས་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉ་པའམ་ཉ་པའི་སློབ་མས་ཆུ་ཀླུང་དང་ཀླུང་ཕྲན་དག་ཏུ་ཆུ་བཅད་ནས་དྲ་བ་བཏིང་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་གསོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། རྒྱལ་རིགས་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། བྲམ་ཟེ་རུས་ཆེན་མཆོག་དང་། ཁྱིམ་བདག་རུས་ཆེན་མཆོག་དེ་དག་ཁེ་སྤོགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་སླུ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། ནོར་ལ་འདོད་པ་སྐྱེས་གྱུར་ནས། །འདོད་པས་མྱོས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། ། རབ་ཏུ་མྱོས་ཏེ་མི་ཚོར་བ། །ཉ་པ་དག་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ། ལས་ངན་རྒྱུ་ཡི་དབང་གིས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། །

（一二三二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！此舍衛國有長者，名摩訶男，多財巨富，藏積真金至百千億，況復余財！世尊！摩訶男長者如是巨富，作如是食用：食粗碎米、食豆羹、食腐敗姜，著粗布衣、單皮革屣，乘羸敗車，戴樹葉蓋，未曾聞其供養施與沙門、婆羅門，給恤貧苦、行路頓乏、諸乞丐者；閉門而食，莫令沙門、婆羅門、貧窮、行路、諸乞丐者見之。」

佛告波斯匿王：「此非正士，得勝財利，不自受用，不知供養父母，供給妻子、宗親、眷屬，恤諸僕使，施與知識，不知隨時供給沙門、婆羅門，種勝福田，崇向勝處，長受安樂，未來生天。得勝財物，不知廣用，收其大利。大王！譬如曠野湖池聚水，無有受用、洗浴、飲者，即于澤中煎熬消盡。如是，不善士夫得勝財物，乃至不廣受用，收其大利，如彼池水。

「大王！有善男子得勝財利，快樂受用，供養父母，供給妻子、宗親、眷屬，給恤僕使，施諸知識，時時供養沙門、婆羅門，種勝福田，崇向勝處，未來生天。得勝錢財，能廣受用，倍收大利。

(༡༢༣༢) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། མཉན་ཡོད་འདི་ན་ཁྱིམ་བདག་མ་ཧཱ་ནཱ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནོར་མང་པོ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། གསེར་སྦྱངས་མ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་བསགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ནོར་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཁྱིམ་བདག་མ་ཧཱ་ནཱ་མ་དེ་ལྟར་ཕྱུག་པོ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཀྱང་ཟས་སུ་འབྲས་ཆན་རྩུབ་མོ་དང་། སྲན་མའི་ཁུ་བ་དང་། སྒ་ཟ་བ་དང་། གོས་སུ་རས་རྩུབ་མོ་གྱོན་པ་དང་། ཀོ་བ་གཅིག་པའི་མཆིལ་ལྷམ་གྱོན་པ་དང་། ཤིང་རྟ་རྙིང་པ་ཞོན་པ་དང་། ཤིང་ལོའི་གདུགས་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་དང་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། དབུལ་པོ་དང་ངལ་བ་དང་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང་སློང་མོ་བ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ནི་ནམ་ཡང་མ་ཐོས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་དབུལ་པོ་དང་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང་སློང་མོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་སྒོ་བཅད་ནས་ཟས་ཟ་བར་བྱེད་དོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆུང་མ་དང་བུ་དང་རུས་མཐུན་པ་དང་འཁོར་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། བཤེས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། དུས་དུས་སུ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་ལ་མི་འདེབས་པ་དང་། གནས་མཆོག་ལ་མི་མཆོད་པ་དང་། ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བར་གནས་། མ་འོངས་པ་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་རྒྱ་ཆེར་མི་སྤྱོད་པ་དང་། ཁེ་ཆེན་པོ་མི་ལེན་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་དགོན་པའི་མཚེའུ་དང་རྫིང་བུ་དག་ཏུ་ཆུ་བསགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་པོ་དང་། ཁྲུས་བྱེད་པ་པོ་དང་། འཐུང་བ་པོ་མེད་པར་རྫིང་བུ་དེ་ཉིད་དུ་སྐེམས་ཤིང་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྐྱེས་བུ་མི་མཁས་པས་ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་རྒྱ་ཆེར་མི་སྤྱོད་པ་དང་། ཁེ་ཆེན་པོ་མི་ལེན་པ་ནི་མཚེའུ་དེ་དང་འདྲའོ། ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བ་ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་བདེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང་། ཆུང་མ་དང་བུ་དང་རུས་མཐུན་པ་དང་འཁོར་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། བཤེས་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། དུས་དུས་སུ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་ལ་འདེབས་པ་དང་། གནས་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྤྱོད་པ་དང་། ཁེ་ཆེན་པོ་ཉིས་འགྱུར་དུ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །

譬如，大王！聚落、城郭邊有池水，澄凈清涼，樹林蔭覆，令人受樂，多眾受用，乃至禽獸。如是，善男子得勝妙財，自供快樂，供養父母，乃至種勝福田，廣收大利。」爾時，世尊復說偈言：

「曠野湖池水，　　清涼極鮮凈， 　無有受用者，　　即于彼消盡。 　如是勝妙財，　　惡士夫所得， 　不能自受用，　　亦不供恤彼。 　徒自苦積聚，　　聚已而自喪， 　慧者得勝財，　　能自樂受用。 　廣施作功德，　　及與親眷屬， 　隨所應給與，　　如牛王領眾。 　施與及受用，　　不失所應者， 　乘理而壽終，　　生天受福樂。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，舍衛國有長者，名摩訶男，命終無有兒息。波斯匿王以無子、無親屬之財，悉入王家。波斯匿王日日挍閱財物，身蒙塵土，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊告波斯匿王：「大王！從何所來？身蒙塵土，似有疲惓。」

波斯匿王白佛：「世尊！此國長者摩訶男命終，有無子之財，悉入王家。瞻視料理，致令疲勞，塵土坌身，從其舍來。

རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འགྲམ་ན་མཚེའུ་ཆུ་དྭངས་ཤིང་བསིལ་བ། ཤིང་ནགས་ཀྱིས་བསྐྱིབས་པ། མི་རྣམས་ལ་བདེ་བ་སྟེར་བ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་སྤྱོད་པ། བྱ་དང་རི་དྭགས་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བས་ནོར་མཆོག་རྙེད་ནས་རང་ཉིད་ཀྱང་བདེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། ཕ་མ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་ལ་འདེབས་པའི་བར་དུ་བྱེད་ཅིང་ཁེ་ཆེན་པོ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། དགོན་པའི་མཚེའུ་ཆུ་ཡི་ནི། །དྭངས་ཤིང་བསིལ་བ་མཆོག་ཏུ་གཙང་། ། སྤྱོད་པ་པོ་ནི་མེད་པ་ན། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཟད་པར་འགྱུར། ། དེ་བཞིན་ནོར་ནི་མཆོག་གྱུར་པ། །སྐྱེས་བུ་ངན་པས་རྙེད་པ་ན། ། རང་ཉིད་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་ཤིང་། །གཞན་ལའང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། ། དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་བསགས་ནས་ནི། །བསགས་ནས་རང་ཉིད་བརླག་པར་འགྱུར། ། མཁས་པས་ནོར་མཆོག་རྙེད་པ་ན། །རང་ཉིད་བདེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད། ། སྦྱིན་པ་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་དང་། །གཉེན་འདུན་འཁོར་ལའང་སྦྱིན་པར་བྱེད། ། གང་ལ་གང་འོས་སྦྱིན་པར་བྱེད། །ཁྱུ་མཆོག་གིས་ནི་ཁྱུ་འཁྲིད་བཞིན། ། སྦྱིན་པ་དང་ནི་སྤྱོད་པ་ཡི། །འོས་པ་རྣམས་ནི་མི་ཉམས་ཤིང་། ། རིགས་པས་ཚེ་ཡི་མཐར་ཕྱིན་ནས། །མཐོ་རིས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། ། (༡༢༣༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་མཉན་ཡོད་ན་ཁྱིམ་བདག་མ་ཧཱ་ནཱ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཤི་ནས་བུ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་བུ་མེད་པ་དང་གཉེན་མེད་པའི་ནོར་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་པོའི་ཁང་པར་བཅུག་གོ །རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་ཉིན་རེ་ཉིན་རེ་བཞིན་མས་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པས་ལུས་ལ་རྡུལ་གོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཁྱོད་གང་ནས་འོངས། ལུས་ལ་རྡུལ་གོས་ཏེ་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ་། ། རྒྱལ་པོ་པ་སེ་ན་ཅོས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡུལ་འདིའི་ཁྱིམ་བདག་མ་ཧཱ་ནཱ་མ་ཤི་ནས་བུ་མེད་པའི་ནོར་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་པོའི་ཁང་པར་བཅུག་གོ། །དེ་ལྟས་ཞིབ་ཏུ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པས་ངལ་ཞིང་དུབ་སྟེ། ལུས་ལ་རྡུལ་གོས་ནས་དེའི་ཁྱིམ་ནས་འོངས་སོ། །

」

佛問波斯匿王：「彼摩訶男長者大富多財耶？」

波斯匿王白佛：「大富，世尊！錢財甚多，百千巨億金錢寶物，況復余財！世尊！彼摩訶男在世之時，粗衣惡食……」如上廣說。

佛告波斯匿王：「彼摩訶男過去世時，遇多迦羅尸棄辟支佛，施一飯食，非凈信心，不恭敬與，不自手與，施后變悔，言：『此飯食自可供給我諸僕使，無辜持用，施於沙門！』由是施福，七反往生三十三天，七反生此舍衛國中最勝族姓，最富錢財。以彼施辟支佛時，不凈信心，不手自與，不恭敬與，施后隨悔故，在所生處，雖得財富，猶故受用粗衣、粗食、粗弊臥具、屋舍、車乘，初不嘗得上妙色、聲、香、味、觸，以自安身。

「複次，大王！時，彼摩訶男長者殺其異母兄，取其財物，緣斯罪故，經百千歲，墮地獄中，彼餘罪報生舍衛國，七反受身，常以無子，財沒入王家。

」

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱིམ་བདག་མ་ག་དྷཱ་དེ་ནོར་ཕྱུག་ཅིང་དཔལ་མང་བ་ལགས་སམ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤིན་ཏུ་ཕྱུག་པོ་ལགས་སོ། ནོར་དང་རྫས་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། གསེར་གྱི་ཊཾ་ཀ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་མཆིས་ན། རྫས་གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ག་དྷཱ་དེ་འཇིག་རྟེན་དུ་བཞུགས་པའི་དུས་སུ་གོས་རྩུབ་མོ་གྱོན། ཟས་ངན་པ་ཟ་བ་ཞེས་སོགས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མ་ག་དྷཱ་དེས་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་སུ་རང་སངས་རྒྱས་ཏ་ཀ་ར་ཤི་ཁི་བྱོན་པ་དང་འཕྲད་དེ། དེ་ལ་བསོད་སྙོམས་ཕུལ་བ་ན། དད་པ་དང་གུས་པ་མེད་ཅིང་། རང་གི་ཕྱག་གིས་མ་ཕུལ་ཞིང་། ཕུལ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་འདི་རང་གི་གཡོག་འཁོར་རྣམས་ལ་སྦྱིན་དུ་རུང་བ་ལ། དོན་མེད་པར་དགེ་སྦྱོང་ལ་ཕུལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། སྦྱིན་པ་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ལན་བདུན་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེས་ཤིང་། ལན་བདུན་དུ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རིགས་མཆོག་དང་ནོར་ཕྱུག་པའི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེས་སོ། རང་སངས་རྒྱས་ལ་སྦྱིན་པ་ཕུལ་བའི་དུས་སུ་དད་པ་མེད་ཅིང་། རང་གི་ཕྱག་གིས་མ་ཕུལ་བ་དང་། གུས་པ་མེད་པ་དང་། ཕུལ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་པས། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ནོར་ཕྱུག་ཀྱང་གོས་རྩུབ་མོ་དང་། ཟས་ངན་པ་དང་། མལ་ཆ་ངན་པ་དང་། ཁང་པ་དང་བཞོན་པ་ངན་པ་སྤྱོད་ཅིང་། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བར་མ་མྱོང་ངོ་། ཡང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མ་ག་དྷཱ་དེས་མ་གཅིག་པའི་མིང་པོ་བསད་དེ་དེའི་ནོར་ཕྲོགས་པས། སྡིག་པ་དེའི་རྒྱུས་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་དམྱལ་བར་གནས་ཤིང་། སྡིག་པ་ལྷག་མའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་མཉན་ཡོད་དུ་ལན་བདུན་དུ་སྐྱེས་པ་ན་རྟག་ཏུ་བུ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ནོར་རྣམས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཐིམ་པར་གྱུར་ཏོ།

大王！摩訶男長者今此壽終，過去施報盡，於此身，以彼慳貪，于財放逸，因造過惡，於此命終已，墮地獄受極苦惱！」

波斯匿王白佛言：「世尊！摩訶男長者命終已，入地獄受苦痛耶？」

佛言：「如是，大王！已入地獄！」

時，波斯匿王念彼悲泣，以衣拭淚，而說偈言：

「財物真金寶，　　像馬莊嚴具， 　奴僕諸僮使，　　及諸田宅等。 　一切皆遺棄，　　裸神獨遊往， 　福運數已窮，　　永舍於人身。 　彼今何所有，　　何所持而去， 　於何事不捨，　　如影之隨形。」

爾時，世尊說偈答言：

「唯有罪福業，　　若人已作者， 　是則己之有，　　彼則常持去。 　生死未曾舍，　　如影之隨形， 　如人少資糧，　　涉遠遭苦難。 　不修功德者，　　必經惡道苦， 　如人豐資糧，　　安樂以遠遊。 　修德淳厚者，　　善趣長受樂， 　如人遠遊行，　　歲久安隱歸。 　宗親善知識，　　歡樂欣集會， 　善修功德者，　　此沒生他世。 　彼諸親眷屬，　　見則心歡喜， 　是故當修福，　　積集期永久。 　福德能為人，　　建立他世樂， 　福德天所嘆，　　等修正行故。 　現世人不毀，　　終則生天上。

རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཁྱིམ་བདག་མ་ག་དྷཱ་དེ་ད་ལྟ་ཚེའི་དུས་བྱས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྦྱིན་པའི་རྣམ་སྨིན་ཟད་ནས། ལུས་འདི་ལ་སེར་སྣ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅིང་། ནོར་ལ་བག་མེད་པར་སྤྱད་པས་སྡིག་པ་བསགས་ཏེ། ཚེ་འཕོས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཁྱིམ་བདག་མ་ག་དྷཱ་དེ་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ནས་མཆི་མ་ཕྱིས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ནོར་དང་གསེར་གྱི་རིན་ཆེན་དང་།། གླང་པོ་རྟ་དང་རྒྱན་རྣམས་དང་།། བྲན་དང་གཡོག་འཁོར་ཐམས་ཅད་དང་།། ཞིང་དང་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ།། ཐམས་ཅད་བོར་ནས་འགྲོ་བ་སྟེ།། གཅེར་བུར་རྣམ་ཤེས་གཅིག་པུར་འགྲོ།། བསོད་ནམས་སྐལ་བ་ཟད་པ་ཡིས།། མིའི་ལུས་རྟག་ཏུ་སྤངས་པར་གྱུར།། དེ་ལ་ད་ལྟ་ཅི་ཞིག་ཡོད།། ཅི་ཞིག་ཁྱེར་ནས་འགྲོ་བར་འགྱུར།། གང་ཞིག་མི་སྤོང་ཅི་ཞིག་ཡོད།། གྲིབ་མ་ལུས་ལ་འབྲང་བ་བཞིན།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་དང་བསོད་ནམས་ལས་རྣམས་ནི།། གང་ཞིག་མི་ཡིས་བྱས་པ་དེ།། དེ་ནི་རང་གི་ནོར་ཡིན་ཏེ།། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་ཁྱེར་ནས་འགྲོ།། སྐྱེ་འཆི་ནམ་ཡང་མི་སྤོང་སྟེ།། གྲིབ་མ་ལུས་ལ་འབྲང་བ་བཞིན།། མི་གང་ལམ་རྒྱགས་ཉུང་བ་ཡིས།། རིང་དུ་འགྲོ་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་།། དགེ་བའི་ལས་ནི་མ་བསགས་ན།། ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར།། མི་གང་ལམ་རྒྱགས་མང་བ་ཡིས།། བདེ་བར་ཐག་རིང་འགྲོ་བ་བཞིན།། དགེ་བ་རྒྱ་ཆེར་བསགས་པ་ནི།། བདེ་འགྲོར་ཡུན་རིང་བདེ་བ་མྱོང་།། མི་གང་ཡུལ་རིང་སོང་བ་ནི།། ལོ་མང་བདེ་བར་ཕྱིར་འོང་བ། གཉེན་བཤེས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས།། དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བས་བསུ་བར་བྱེད།། དགེ་བའི་ལས་ནི་བསགས་པ་དེ།། འདི་ནས་ཤི་འཕོས་གཞན་དུ་སྐྱེ།། དེ་ཡི་གཉེན་བཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས།། མཐོང་ནས་སེམས་ནི་དགའ་བར་འགྱུར།། དེ་བས་བསོད་ནམས་བསག་པར་བྱ།། ཡུན་རིང་དུས་སུ་གསོག་པར་བྱ།། བསོད་ནམས་དག་གིས་མི་རྣམས་ལ།། ཕྱི་མའི་བདེ་བ་འཐོབ་པར་བྱེད།། བསོད་ནམས་ལྷ་ཡིས་བསྔགས་པ་སྟེ།། ཡང་དག་སྤྱོད་པ་མཉམ་པའི་ཕྱིར།། ཚེ་འདིར་མི་ཡིས་མི་སྨོད་ཅིང་།། མཐར་ནི་ལྷ་ཡུལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།

」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，波斯匿王普設大會，為大會故，以千特牛行列繫住，集眾供具，遠集一切諸異外道，悉來聚集波斯匿王大會之處。

時，有眾多比丘亦晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食。聞波斯匿王普設大會……如上廣說，乃至種種外道皆悉來集。聞已，乞食畢，還精舍，舉衣缽，洗足已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等今日眾多比丘晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，聞波斯匿王普設大會……」如上廣說，乃至種種異道集於會所。

爾時，世尊即說偈言：

「月月設大會，　　乃至百千數， 　不如正信佛，　　十六分之一。 　如是信法僧，　　慈念于眾生， 　彼大會之福，　　十六不及一。 　若人於世間，　　億年設福業， 　于直心敬禮，　　四分不及一。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二三五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་ཏེ། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཆེད་དུ་བ་ལང་ཕོ་ཁྱད་པར་ཅན་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་བཅིངས་ཏེ་བསྒྲིགས་ནས་བཞག་པ་དང་། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་བསགས་ཤིང་། མུ་སྟེགས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བསྡུས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་འདུས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་པ་ཐོས་ཏེ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པ་འདུས་པའི་བར་ཐོས་སོ། ཐོས་ནས་བསོད་སྙོམས་བྱས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་ནས། ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་བཞག་སྟེ། ཞབས་བཀྲུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་རིང་བདག་ཅག་དགེ་སློང་མང་པོ་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བཤམས་པ་ཐོས་ཏེ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་སུ་འདུས་པའི་བར་དུའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཟླ་རེ་མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་བྱེད།། བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་།། སངས་རྒྱས་ཡང་དག་དད་པ་ཡི།། བཅུ་དྲུག་ཆ་ཡང་མི་ཕོད་དོ།། དེ་བཞིན་ཆགེ་འདུན་ལ།། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བྱམས་སེམས་ལྡན།། མཆོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་དེ་ཡི་བསོད་ནམས་ནི།། བཅུ་དྲུག་ཆ་ཡང་མི་ཕོད་དོ།། གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིད་དུ།། བྱེ་བའི་ལོར་ནི་དགེ་བ་བྱེད།། དྲང་པོའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱས་པ།། བཞི་ཆ་གཅིག་ཀྱང་མི་ཕོད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།;

時，波斯匿王忿諸國人，多所囚執，若剎利、若婆羅門、若鞞舍、若首陀羅、若旃陀羅，持戒、犯戒，在家、出家，悉皆被錄，或鎖、或杻械、或以繩縛。

時，有眾多比丘晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，聞波斯匿王多所攝錄，乃至或鎖、或縛，乞食畢，還精舍，舉衣缽，洗足已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等今日眾多比丘入城乞食，聞波斯匿王多所收錄，乃至鎖縛。」

爾時，世尊即說偈言：

「非繩鎖杻械，　　名曰堅固縛， 　染污心顧念，　　錢財寶妻子， 　是縛長且固，　　雖緩難可脫， 　慧者不顧念，　　世間五欲樂， 　是則斷諸縛，　　安隱永超世。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二三六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王、摩竭提國阿阇世王韋提希子共相違背。摩竭提王阿阇世韋提希子起四種軍——象軍、馬軍、車軍、步軍，來至拘薩羅國。波斯匿王聞阿阇世王韋提希子四種軍至，亦集四種軍——象軍、馬軍、車軍、步軍，出共鬥戰。阿阇世王四軍得勝，波斯匿王四軍不如，退敗星散，單車馳走，還舍衛城。

དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་མི་རྣམས་ལ་ཁྲོས་ནས། མི་མང་པོ་བཙོན་དུ་བཟུང་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། དམངས་རིགས་དང་། གདོལ་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་། ཁྱིམ་པ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་བཟུང་ནས། ལ་ལ་ལྕགས་སྒྲོག་དང་། ལ་ལ་ཤིང་སྒྲོག་དང་། ལ་ལ་ཐག་པས་བཅིངས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མི་མང་པོ་བཟུང་ནས་བཅིངས་པ་ཐོས་སོ། བསོད་སྙོམས་བྱས་ཟིན་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་སྟེ། ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་བཞག་ནས། ཞབས་བཀྲུས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་རིང་བདག་ཅག་དགེ་སློང་མང་པོ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མི་མང་པོ་བཟུང་ནས་བཅིངས་པ་ཐོས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཐག་པ་དང་ནི་ལྕགས་སྒྲོག་དང་།། ཤིང་སྒྲོག་བརྟན་པོའི་འཆིང་བ་མིན།། ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཆགས།། ནོར་དང་རིན་ཆེན་ཆུང་མ་བུ།། འཆིང་བ་འདི་ནི་བརྟན་ཞིང་རིང་།། ལྷོད་ཀྱང་གྲོལ་བར་དཀའ་བ་ཡིན།། མཁས་པས་རྗེས་སུ་མ་ཆགས་པར།། འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ལྔ་པོ་ཡི།། འཆིང་བ་དེ་དག་ཀུན་བཅད་ནས།། བདེ་བར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་འགྲོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པརྒྱལ་དང་མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་དགའ་མོའི་བུ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏོ། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་དགའ་མོའི་བུས་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དམག་དང་། རྟའི་དམག་དང་། ཤིང་རྟའི་དམག་དང་། རྐང་ཐང་གི་དམག་བཏེག་སྟེ། ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་འོངས་སོ། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་དགའ་མོའི་བུས་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་འོངས་པ་ཐོས་ནས། ཁོང་གིས་ཀྱང་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་དམག་དང་། རྟའི་དམག་དང་། ཤིང་རྟའི་དམག་དང་། རྐང་ཐང་གི་དམག་བསྡུས་ནས་གཡུལ་འགྱེད་པར་ཕྱིན་ནོ། མ་སྐྱེས་དགྲའི་དམག་བཞི་པོ་རྣམས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་དམག་བཞི་པོ་རྣམས་ཕམ་ནས་གཏོར་ཞིང་བྲོས་པ་དང་། ཤིང་རྟ་གཅིག་པུར་བཞོན་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བྲོས་སོ།།;

時，有眾多比丘晨朝著衣持缽，入舍衛城乞食，聞摩竭提王阿阇世韋提希子起四種軍，來至拘薩羅國；波斯匿王起四種軍出共鬥戰，波斯匿王四軍不如，退敗星散，波斯匿王恐怖狼狽，單車馳走，還舍衛城。聞已，乞食畢，還精舍，舉衣缽，洗足已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我等今日眾多比丘入城乞食，聞摩竭提主阿阇世王韋提希子起四種軍……」如是廣說，乃至「單車馳走，還舍衛城。」

爾時，世尊即說偈言：

「戰勝增怨敵，　　敗苦臥不安， 　勝敗二俱舍，　　臥覺寂靜樂。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二三七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王與摩竭提王阿阇世韋提希子共相違背。摩竭提王阿阇世韋提希子起四種軍，來至拘薩羅國，波斯匿王倍興四軍，出共鬥戰。

波斯匿王四種軍勝，阿阇世王四種軍退，摧伏星散。波斯匿王悉皆虜掠阿阇世王象馬、車乘、錢財寶物，生禽阿阇世王身，載以同車，俱詣佛所，稽首佛足，退坐一面。波斯匿王白佛言：「世尊！此是阿阇世王韋提希子，長夜於我無怨恨人而生怨結，於好人所而作不好；然其是我善友之子，當放令還國。

我將為您將這段中文古籍翻譯成藏文。以下是完整的藏文翻譯： དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་སྔ་དྲོར་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཟུང་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུས་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་བསྡུས་ནས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་འོངས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་བསྡུས་ནས་གཡུལ་འགྱེད་པར་བརྩམས་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་ཕམ་སྟེ་བྲོས་ཤིང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་འཇིགས་སྐྲག་ནས་ཤིང་རྟ་གཅིག་པུས་མཉན་ཡོད་དུ་བྲོས་པ་ཐོས་སོ། །དེ་ནས་བསོད་སྙོམས་བྱས་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ལོག་ནས། ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བཞག་སྟེ་ཞབས་བཀྲུས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་རིང་བདག་ཅག་དགེ་སློང་མང་པོ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུས་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་བསྡུས་པ་ཐོས་སོ། །ཞེས་པ་ནས། ཤིང་རྟ་གཅིག་པུས་མཉན་ཡོད་དུ་བྲོས་པའི་བར་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བས་དགྲ་འཕེལ་ཞིང་། །ཕམ་པས་སྡུག་བསྔལ་གཉིད་མི་འོང་།། རྒྱལ་ཕམ་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་ཡི། །གཉིད་སད་ཞི་བདེའི་བདེ་བ་མྱོང་།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་མགུ་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ།། (༡༢༣༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་དང་མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུ་གཉིས་འཁྲུག་པ་བྱུང་སྟེ། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུས་དམག་གིབཞི་བསྡུས་ནས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་འོངས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་ཉིས་འགྱུར་བསྡུས་ནས་གཡུལ་འགྱེད་པར་བརྩམས་སོ།། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་རྒྱལ་བ་དང་། མ་སྐྱེས་དགྲའི་དམག་གི་ཚོགས་བཞི་ཕམ་ནས་བྲོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་མ་སྐྱེས་དགྲའི་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། ནོར་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཕྲོགས་ཏེ། མ་སྐྱེས་དགྲ་རང་ཉིད་ཀྱང་བཟུང་ནས་ཤིང་རྟ་གཅིག་ཏུ་བསྐྱོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཁྲིད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ནི་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུ་སྟེ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདག་ལ་སྡང་བ་མེད་པ་ལ་སྡང་བ་བསྐྱེད་ཅིང་། བཟང་པོ་ལ་ངན་པར་བྱེད་པ་ལགས་མོད། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་བདག་གི་གྲོགས་པོ་བཟང་པོའི་བུ་ལགས་པས། རང་གི་རྒྱལ་སར་གཏོང་བར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ།།

」

佛告波斯匿王：「善哉！大王！放其令去，令汝長夜安樂饒益。」爾時，世尊即說偈言：

「乃至力自在，　　能廣虜掠彼， 　助怨在力增，　　倍收己他利。」

佛說此經已，波斯匿王及阿阇世王韋提希子聞佛所說。歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王獨靜思惟，作是念：「世尊正法，現法離諸熾然，不待時節，通達現見，自覺證知此法，是善知識、善伴黨，非是惡知識、惡伴黨。」作是念已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我獨靜思惟，作是念：『世尊正法，現法離諸熾然，不待時節，通達現見，自覺證知，是則善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。』」

佛告波斯匿王：「如是，大王！如是，大王！世尊正法、律，現法離諸熾然，不待時節，通達現見，緣自覺知，是則善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。所以者何？我為善知識，眾生有生法者，解脫于生，眾生有老、病、死、憂、悲、惱、苦者，悉令解脫。

「大王！我於一時住王舍城山谷精舍。時，阿難陀比丘獨靜思惟，作是念：『半梵行者是善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。

我將為您將這段中文古籍翻譯成藏文。以下是完整的藏文翻譯： སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ། ལེགས་སོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་ལྟར་གཏོང་བར་མཛོད་ཅིག །དེས་ཁྱོད་ཡུན་རིང་པོར་བདེ་ཞིང་ཕན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། ཇི་སྲིད་སྟོབས་ཀྱིས་དབང་བྱེད་པ། །དེ་སྲིད་གཞན་རྣམས་འཕྲོག་པར་བྱེད།། དགྲ་བོ་གྲོགས་སུ་སྟོབས་འཕེལ་ན། །རང་གཞན་ཕན་པ་ཉིས་འགྱུར་འཐོབ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་འོད་མའི་བུས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། (༡༢༣༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། དུས་ལ་མི་སྒུག་པ། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ། མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ། རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། དུས་ལ་མི་སྒུག་པ། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ། རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ནི། ཚེ་འདི་ལ་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། དུས་ལ་མི་སྒུག་པ། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ། མངོན་སུམ་དུ་མཐོང རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད། སེམས་ཅན་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ།། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ང་ལན་ཅིག་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རི་སུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ། དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།།

』作是念已，來詣我所，稽首我足，退坐一面，白我言：『世尊！我獨靜思惟，作是念：「半梵行者是善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。」』我時告言：『阿難！莫作是語，半梵行者是善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。所以者何？純一滿凈，梵行清白，謂善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。所以者何？我常為諸眾生作善知識。其諸眾生有生故，當知世尊正法，現法令脫于生；有老、病、死、憂、悲、惱、苦者，離諸熾然，不待時節，現令脫惱苦，見通達，自覺證知。是則善知識、善伴黨，非惡知識、惡伴黨。』」爾時，世尊即說偈言：

「讚歎不放逸，　　是則佛正教， 　修禪不放逸，　　逮得證諸漏。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二三九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ངའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། ངའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ང་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། དེའི་ཚེ་ངས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། ཀུན་དགའ་བོ། དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཞིག །ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་དག་པ་གཅིག་པུ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དཀར་པོ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་ནི་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་འབར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། དུས་ལ་མི་སྒུག་པ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ། མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ། རྟོགས་པ། རང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དེས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ།། བག་ཡོད་པ་ལ་བསྔགས་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་བསྟན་པ་ཡིན།། བསམ་གཏན་བག་ཡོད་སྒོམ་པ་ཡིས། །ཟག་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་འཐོབ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། (༡༢༣༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，波斯匿王獨靜思惟，作是念：「頗有一法修習多修習，得現法愿滿足、後世愿滿足、現法後世愿滿足不？」作是念已，往詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！我獨靜思惟，作是念：『頗有一法修習多修習，得現法愿滿足、得後世愿滿足、現法後世愿滿足不？』」

佛告波斯匿王：「如是，大王！如是，大王！有一法修習多修習，得現法愿滿足、得後世愿滿足、得現法後世愿滿足，謂不放逸善法。不放逸善法修習多修習，得現法愿滿足、得後世愿滿足、得現法後世愿滿足。

「大王！譬如世間所作粗業，彼一切皆依于地而得建立。不放逸善法亦復如是。修習多修習，得現法愿滿足、得後世愿滿足、得現法后法愿滿足。如力。如是種子、根、堅、陸、水、足、行、師子、舍宅，亦如是說。是故，大王！當住不放逸，當依不放逸。住不放逸、依不放逸已，夫人當作是念：『大王住不放逸、依不放逸，我今亦當如是住不放逸、依不放逸。』如是夫人，如是大臣、太子、猛將亦如是。國土人民應當念：『大王住不放逸、依不放逸，夫人、太子、大臣、猛將住不放逸、依不放逸，我等亦應如是住不放逸、依不放逸。』大王！若住不放逸、依不放逸者，則能自護。

དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་གཅིག་བསྒོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམས་ན། ཚེ་འདིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་གཅིག་བསྒོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམས་ན། ཚེ་འདིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཆོས་གཅིག་བསྒོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམས་ན། ཚེ་འདིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བག་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་སོ། །བག་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམས་ན། ཚེ་འདིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ།། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ལས་རགས་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། བག་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བསྒོམས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམས་ན། ཚེ་འདིའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུཔར་འགྱུར་རོ།། སྟོབས་བཞིན་དུ་ས་བོན་དང་། རྩ་བ་དང་། བརྟན་པོ་དང་། སྐམ་ས་དང་། ཆུ་དང་། རྐང་པ་དང་། འགྲོ་བ་དང་། སེང་གེ་དང་། ཁང་ཁྱིམ་བཞིན་དུའང་དེ་བཞིན་ནོ།། དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པར་གྱིས་ཤིག །བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་གྱིས་ཤིག །བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བཙུན་མོས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པས། བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་བཞིན་དུ་བཙུན་མོ་དང་། བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་བུ་དང་། དམག་དཔོན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཡུལ་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བཙུན་མོ་དང་། རྒྱལ་བུ་དང་། བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། དམག་དཔོན་རྣམས་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པས། བདག་ཅག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་གྱིས་ཤིག །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། གལ་ཏེ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་ཤིང་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ན། རང་ཉིད་བསྲུང་བར་ནུས་སོ།།

夫人、婇女亦能自保，倉藏財寶增長豐實。」爾時，世尊即說偈言：

「稱譽不放逸，　　毀呰放逸者， 　帝釋不放逸，　　能主忉利天。 　稱譽不放逸，　　毀呰放逸者， 　不放逸具足，　　攝持於二義。 　一者現法利，　　二後世亦然， 　是名無間等，　　甚深智慧者。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二四〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，波斯匿王獨靜思惟，作是念：「此有三法，一切世間所不愛念。何等為三？謂老、病、死。如是三法，一切世間所不愛念。若無此三法世間所不愛者，諸佛世尊不出於世，世間亦不知有諸佛如來所覺知法為人廣說。以有此三法世間所不愛念，謂老、病、死故，諸佛如來出興於世，世間知有諸佛如來所覺知法廣宣說者。」波斯匿王作是念已，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。以其所念，廣白世尊。

佛告波斯匿王：「如是，大王！如是，大王！此有三法，世間所不愛念，謂老、病、死，乃至世間知有如來所覺知法為人廣說。」爾時，世尊復說偈言：

「王所乘寶車，　　終歸有朽壞， 　此身亦復然，　　遷移會歸老。

བཙུན་མོ་དང་བྲན་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ཉིད་བསྲུང་བར་ནུས། མཛོད་དང་ནོར་རྣམས་ཀྱང་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། བག་ཡོད་པ་ལ་བསྔགས་བྱེད་ཅིང་། །བག་མེད་པ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད།། བརྒྱ་བྱིན་བག་ཡོད་ཡིན་པ་ཡིས། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བདག་པོར་གྱུར།། བག་ཡོད་པ་ལ་བསྔགས་བྱེད་ཅིང་། །བག་མེད་པ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད།། བག་ཡོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིས། །དོན་གཉིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད།། གཅིག་ནི་ཚེ་འདིའི་ཕན་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་ཕྱི་མའང་དེ་བཞིན་ནོ།། བར་ཆད་མེད་པའི་མཉམ་ཉིད་དེ། །ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་ཅན་ཞེས་བྱ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། (༡༢༤༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གཅིག་པུར་དབེན་པར་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འདོད་ཅིང་མི་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འདོད་ཅིང་མི་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་འདོད་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་མེད་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་མི་བྱོན་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་མི་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་འདོད་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡོད་པ་སྟེ། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིན་པའི་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ཇི་ལྟར་བསམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱས་པར་གསོལ་ཏོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་འདོད་ཅིང་མི་དགའ་བ་སྟེ། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའོ་ཞེས་པ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཤེས་སོ་ཞེས་པའི་བར་རོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ།། རྒྱལ་པོས་བཞོན་པའི་རིན་ཆེན་ཤིང་རྟ་ཡང་། །མཐར་ནི་རྙིང་ཞིང་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ལྟར།། ལུས་འདི་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་སྟེ། །འཕོ་ཞིང་འགྱུར་ལ་རྒས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན།།

唯如來正法，　　無有衰老相， 　稟斯正法者，　　永到安隱處。 　但凡鄙衰老，　　丑弊惡形類， 　衰老來踐蹈，　　迷魅愚夫心。 　若人壽百歲，　　常慮死隨至， 　老病競追逐，　　伺便輒加害。」

佛說此經已，波斯匿王聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

雜阿含經卷第四十六 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十七

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一二四一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，給孤獨長者來詣佛所，稽首佛足，退坐一面，白佛言：「世尊！若有人在我舍者，皆得凈信；諸在我舍而命終者，皆得生天。」

佛言：「善哉！善哉！長者！是深妙說，是一向受，于大眾中作師子吼言：『在我舍者，皆得凈信；及其命終，皆生天上。』有何大德神力比丘為汝說言：『凡在汝捨命終者，皆生天上。

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམ་ཆོས་ནི། །རྒས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ།། དམ་ཆོས་འདི་ནི་ལེན་པ་རྣམས། །རྟག་ཏུ་བདེ་བའི་གནས་སུ་འགྲོ།། རྒས་པ་ངན་པ་སྨད་པ་ནི། །མི་སྡུག་ངན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རིགས།། རྒས་པ་འོངས་ནས་རྫི་བ་ཡིས། །བླུན་པོའི་སེམས་ནི་རྨོངས་པར་བྱེད།། གལ་ཏེ་མི་ཞིག་ལོ་བརྒྱ་ཡི། །ཚེ་ཐུབ་འཆི་བ་རྗེས་འབྲང་སེམས།། རྒ་དང་ན་བས་རྗེས་དེད་ནས། །གླགས་རྙེད་མ་ཐག་གནོད་པ་བྱེད།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་དྲུག་པའོ།། བཀའ་འགྱུར་པོད་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་བདུན་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་བསྒྱུར། (༡༢༤༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། གལ་ཏེ་གང་ཟག་སུ་ཞིག་བདག་གི་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར། བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་འཆི་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཁྱིམ་བདག །འདི་ནི་ཟབ་ཅིང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་གཏམ། འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་གཏམ་སྟེ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པར་བྱེད་པ། བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་གནས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར། དེ་དག་ཤི་འཕོས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དྱིན་གྱི་རླབས་དང་མཐུ་ཆེ་བ་གང་ཞིག་གིས་ཁྱོད་ལ་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲས།;

』耶？」

長者白佛：「不也，世尊！」

復問：「云何？為比丘尼、為諸天、為從我所面前聞說？」

長者白佛：「不也，世尊！」

「云何？長者！汝緣自知見，知『在我捨命終者，皆生天上』耶？」

長者白佛：「不也，世尊！」

佛告長者：「汝既不從大德神力比丘所聞，非比丘尼、非諸天，又不從我面前聞說，復不緣自見知：『若有諸人於我捨命終者，皆生天上。』汝今何由能作如是甚深妙說，作一向受，于大眾中作師子吼，而作是言：『有人於我捨命終者，皆生天上。』？」

長者白佛：「無有比丘大德神力而來告我……」如上廣說，乃至「悉皆生天。世尊！然我有眾生主懷妊之時，我即教彼，為其子故，歸佛、歸法、歸比丘僧；及其生已，復教三歸；及生知見，復教持戒。設復婢使、下賤客人懷妊及生，亦如是教。若人賣奴婢者，我輒往彼語言：『賢者！我欲買人。汝當歸佛、歸法、歸比丘僧，受持禁戒。』隨我教者，輒授五戒，然後隨價而買；不隨我教，則所不取。若復止客，若傭作人，亦復先要受三歸五戒，然後受之。若復有來求為弟子，若復乞貸舉息，我悉要以三歸五戒，然後受之。

ཞེས་དྲིས་སོ།། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ལགས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། ཡང་དགེ་སློང་མའམ། ལྷ་རྣམས་སམ། ང་ལས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་སམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང་། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ལགས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། ཁྱིམ་བདག །ཁྱོད་ཀྱིས་རང་གིས་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་ཤི་འཕོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་པར་ཤེས་སམ། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། མ་ལགས་སོ་ཞེས་ཞུས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་མཐུ་ཆེ་བའི་དགེ་སློང་ལས་མ་ཐོས། དགེ་སློང་མ་དང་། ལྷ་རྣམས་ལས་ཀྱང་མ་ཐོས། ང་ལས་མངོན་སུམ་དུ་མ་ཐོས། རང་གིས་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་མ་ཤེས་པར། གལ་ཏེ་གང་ཟག་སུ་ཞིག་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་ཤི་འཕོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ལྟ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་ཅིང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་གཏམ་འདི་ལྟ་བུ་སྨྲ་བར་བྱེད། གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་གཏམ་དུ་བྱེད། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པར་བྱེད་ཅིང་། གང་ཟག་སུ་ཞིག་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་ཤི་འཕོས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད། ཁྱིམ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བྱིན་གྱི་རླབས་དང་མཐུ་ཆེ་བའི་དགེ་སློང་འོངས་ནས་བདག་ལ་བརྗོད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་པ་ནས། ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་པའི་བར་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། འོན་ཀྱང་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་བདག་པོ་སྦྲུམ་མར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། བདག་གིས་དེ་ལ་བུའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བསླབཙས་ནས་ཀྱང་སྐྱབས་གསུམ་བསླབས། ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསླབས། བྲན་མོ་དང་། མགྲོན་པོ་སྦྲུམ་མར་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཙས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསླབས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་གང་གིས་བྲན་ཕོ་མོ་འཚོང་ན། བདག་དེར་སོང་ནས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ། བདག་གིས་མི་ཉོ་བར་འདོད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། བསྲུང་བའི་བསླབ་པའི་གཞི་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བདག་གི་བསླབ་པ་ལྟར་བྱེད་པ་ལ། བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་བསྒྲགས་ནས་དེ་ནས་རིན་གྱི་རྗེས་སུ་ཉོའོ། །བདག་གི་བསླབ་པ་ལྟར་མི་བྱེད་ན་མི་ལེན་ཏོ། །ཡང་མགྲོན་པོ་ངལ་གསོ་བའམ། ལས་བྱེད་པའི་མི་ཡང་དང་པོར་སྐྱབས་གསུམ་དང་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལེན་དུ་བཅུག་ནས་དེ་ནས་ལེན་ཏོ། །ཡང་ན་མནའ་མར་ལེན་པའམ། ཡང་ན་བུ་ལོན་གྱི་སྐྱེད་སློང་བ་ཡང་། བདག་གིས་སྐྱབས་གསུམ་དང་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔས་ཡོངས་སུ་དག་ནས་དེ་ནས་ལེན་ཏོ།།

又復我舍供養佛及比丘僧時，稱父母名，兄弟、妻子、宗親、知識、國王、大臣、諸天、龍神，若存若亡，沙門、婆羅門、內外眷屬、下至僕使，皆稱其名，而為咒愿。又從世尊聞稱名咒愿因緣，皆得生天，或因園田佈施、或因房舍、或因床臥具、或因常施、或施行路，下至一摶施與眾生，此諸因緣，皆生天上。」

佛言：「善哉！善哉！長者！汝以信心，故能作是說。如來於彼有無上知見，審知汝舍有人命終，皆悉生天。」

爾時，給孤獨長者聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二四二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「當恭敬住，常當繫心，常當畏慎，隨他自在諸修梵行上、中、下座。

ཡང་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་སངས་རྒྱས་དང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་ཚེ། ཕ་མའི་མིང་ནས་སྨོས་ཏེ། སྤུན་ཟླ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། རུས་མཐུན་དང་། མཛའ་བཤེས་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གསོན་པའམ་ཤི་བ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ནང་གི་འཁོར་དང་། ཕྱིའི་འཁོར་དང་། བྲན་ཁོལ་ཡན་ཆད་ཀྱི་མིང་ནས་སྨོས་ཏེ་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མིང་ནས་སྨོས་ཏེ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་ཞིང་སྦྱིན་པའི་རྒྱུས་སམ། ཁང་ཁྱིམ་གྱི་རྒྱུས་སམ། མལ་ཆ་དང་གདིང་བའི་རྒྱུས་སམ། རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པའི་རྒྱུས་སམ། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྦྱིན་པའི་རྒྱུས་སམ། ཐ་ན་ཟས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་སེམས་ཅན་ལ་སྦྱིན་པའི་བར་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་འདི་དག་གིས་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཁྱིམ་བདག །ཁྱོད་ཀྱིས་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་སྨྲ་བར་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་དང་གཟིགས་པས། ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་མི་འཆི་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་པར་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། (༡༢༤༢) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གུས་པར་གནས་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་གཏད་པར་བྱ། རྟག་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་བྱ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་གོང་མ་དང་། འབྲིང་དང་། འོག་མའི་གདན་ལ་གནས་པར་བྱའོ།།

所以者何？若有比丘不恭敬住，不繫心，不畏慎，不隨他自在諸修梵行上、中、下座，而欲令威儀足者，無有是處！不備威儀，欲令學法滿者，無有是處！學法不滿，欲令戒身、定身、慧身、解脫身、解脫知見身具足者，無有是處！解脫知見不滿足，欲令得無餘涅槃者，無有是處！

「如是，比丘！當勤恭敬、繫心、畏慎，隨他德力諸修梵行上、中、下座，而威儀具足者，斯有是處！威儀具足已，而學法具足者，斯有是處，學法備足已，而戒身、定身、慧身、解脫身、解脫知見身具足者，斯有是處！解脫知見身具足已，得無餘涅槃者，斯有是處！是故，比丘！當勤恭敬、繫心、畏慎，隨他德力諸修梵行上、中、下座，威儀滿足，乃至無餘涅槃，當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有二凈法，能護世間。何等為二？所謂慚、愧。假使世間無此二凈法者，世間亦不知有父母、兄弟、姊妹、妻子、宗親、師長尊卑之序，顛倒渾亂，如畜生趣。以有二種凈法，所謂慚、愧，是故世間知有父母，乃至師長尊卑之序，則不渾亂，如畜生趣。

དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཞིག་གུས་པར་མི་གནས། སེམས་མི་གཏོད། འཇིགས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་མི་བྱེད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་གོང་མ་དང་། འབྲིང་དང་། འོག་མའི་གདན་ལ་མི་གནས་པར། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདོད་ན། གནས་མེད་དོ། །སྤྱོད་ལམ་མ་ཚང་བར་ཆོས་སློབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདོད་ན། གནས་མེད་དོ། །ཆོས་སློབ་པ་མ་ཚང་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འདོད་ན། གནས་མེད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མ་ཚང་བར་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འདོད་ན། གནས་མེད་དོ།། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག །གུས་པར་གནས་པ་དང་། སེམས་གཏོད་པ་དང་། འཇིགས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་གོང་མ་དང་། འབྲིང་དང་། འོག་མའི་གདན་ལ་གནས་ན། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། གནས་ཡོད་དོ། །སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ནས། ཆོས་སློབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། གནས་ཡོད་དོ། །ཆོས་སློབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། གནས་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ནས། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། གནས་ཡོད་དོ། །དེ་བས་ན་དགེ་སློང་དག །གུས་པར་གནས་པ་དང་། སེམས་གཏོད་པ་དང་། འཇིགས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་གོང་མ་དང་། འབྲིང་དང་། འོག་མའི་གདན་ལ་གནས་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནས་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དག་པའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་དག་པའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་དག་མེད་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཕ་དང་མ་དང་། སྤུན་ཟླ་དང་། སྲིང་མོ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། རུས་མཐུན་དང་། སློབ་དཔོན་དང་། མཆོག་དམན་གྱི་གོ་རིམ་ཡོད་པར་མི་ཤེས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་འཁྲུགས་ནས་དུད་འགྲོ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དག་པའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཡོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་ཕ་དང་མ་དང་། སློབ་དཔོན་དང་མཆོག་དམན་གྱི་གོ་རིམ་གྱི་བར་དུ་ཤེས་པས་ན། འཁྲུགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་དུད་འགྲོ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་རོ།།

」

爾時，世尊即說偈言：

「世間若無有，　　慚愧二法者， 　違越清凈道，　　向生老病死。 　世間若成就，　　慚愧二法者， 　增長清凈道，　　永閉生死門。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「有燒燃法、不燒燃法。諦聽，善思，當爲汝說。

「云何燒燃法？若男、若女犯戒行惡不善法，身惡行成就，口、意惡行成就，若彼后時疾病困苦，沉頓床褥，受諸苦毒；當於爾時，先所行惡悉皆憶念。譬如大山，日西影覆。如是眾生先所行惡，身、口、意業諸不善法，臨終悉現，心乃追悔：『咄哉！咄哉！先不修善，但行眾惡，當墮惡趣，受諸苦毒。』憶念是已，心生燒燃，心生變悔；心生悔已，不得善心，命終後世，亦不善心相續生，是名燒燃法。

「云何不燒燃？若男子、女人受持凈戒，修真實法，身善業成就，口、意善業成就，臨壽終時，身遭苦患，沉頓床褥，眾苦觸身；彼心憶念先修善法，身善行，口、意善行成就，當於爾時，攀緣善法：『我作如是身、口、意善，不為眾惡，當生善趣，不墮惡趣。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཆོས་གཉིས་མེད།། དག་པའི་ལམ་ལས་འདས་གྱུར་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིར་འགྲོ་བར་འགྱུར།། འཇིག་རྟེན་ན་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཆོས་གཉིས་ལྡན།། དག་པའི་ལམ་ནི་འཕེལ་བ་དང་། །སྐྱེ་འཆིའི་སྒོ་ནི་རྟག་ཏུ་འགེགས།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འབར་བའི་ཆོས་དང་། མི་འབར་བའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་། ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ།། འབར་བའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ། ལུས་ཀྱི་ངན་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ངན་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ། ཕྱིས་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པར་གྱུར་ཅིང་མལ་སྟན་ལ་འགྱེལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། སྔོན་སྤྱད་པའི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དྲན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ནུབ་པའི་ཚེ། རི་བོ་ཆེན་པོའི་གྲིབ་མས་ཁྱབ་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྔོན་སྤྱད་པའི་སྡིག་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་འཆི་བའི་དུས་སུ་མངོན་དུ་འགྱུར་བས་སེམས་ཕྱིས་འགྱོད་དེ། ཀྱེ་མ་ཀྱེ་མ། སྔོན་དགེ་བ་མ་བསྒྲུབས་པར་སྡིག་པ་མང་པོ་བྱས་པས། ངན་སོང་དུ་ལྟུང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དྲན་ནས། སེམས་འབར་བར་གྱུར་ཅིང་སེམས་གྱུར་ད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་འགྱོད་པར་གྱུར་ནས་དགེ་བའི་སེམས་མི་ཐོབ་པར་ཤི་འཕོས་ཏེ། ཕྱི་མར་ཡང་མི་དགེ་བའི་སེམས་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་འབར་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ།། མི་འབར་བའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་སྲུང་བ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ། ལུས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ། ཚེའི་མཐར་ནད་ཀྱིས་གནོད་པར་གྱུར་ཅིང་མལ་སྟན་ལ་འགྱེལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལུས་ལ་རེག་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་སྔོན་སྒྲུབ་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་དང་། ལུས་ཀྱི་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་དྲན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས། བདག་གིས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་དགེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དག་བྱས་ཤིང་སྡིག་པ་མང་པོ་མ་བྱས་པས། བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་ངོ་།།;

』心不變悔，不變悔故，善心命終，後世續善，是名不燒燃法。」

爾時，世尊即說偈言：

「已種燒燃業，　　依于非法活， 　乘斯惡業行，　　必生地獄中。 　等活及黑繩，　　眾合二叫呼， 　燒燃極燒燃，　　無澤大地獄。 　是八大地獄，　　極苦難可過， 　惡業種種故，　　各別十六處。 　四周開四門，　　中間量悉等， 　鐵為四周板，　　四門扇亦鐵。 　鐵地盛火燃，　　其焰普周遍， 　縱廣百由旬，　　焰焰無間息。 　調伏非諸行，　　考治強梁者， 　長夜加楚毒，　　其苦難可見。 　見者生恐怖，　　悚慄身毛豎， 　墮彼地獄時，　　足上頭向下。 　止聖柔和心，　　修行梵行者， 　於此賢聖所，　　輕心起非義。 　及殺害眾生，　　墮斯熱地獄， 　宛轉於火中，　　猶如火炙魚。 　苦痛號叫呼，　　如群戰象聲， 　大火自然生，　　斯由自業故。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「捨身惡行者，能得身惡行斷；不得身惡行斷者，我不說彼捨身惡行。以彼能得身惡行斷故，是故我說彼捨身惡行。

སེམས་མི་འགྱུར་མི་འགྱོད། མི་འགྱོད་པས་ན་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཆི་བར་འགྱུར། ཕྱི་མར་དགེ་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་འབར་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། འབར་བའི་ལས་ནི་བསགས་ནས་སུ། །ཆོས་མིན་ལ་ནི་བརྟེན་པར་བྱེད།། སྡིག་པའི་ལས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིས། །དམྱལ་བ་རུ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། ཡང་སོས་དང་ནི་ཐིག་ནག་དང་། །འདུས་འཇོམས་ངུ་འབོད་གཉིས་པོ་དང་།། འབར་དང་རབ་ཏུ་འབར་བ་དང་། །མནར་མེད་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ།། དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་པོ་འདི། །མཆོག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བརྒལ་དཀའ་བ།། ལས་ངན་སྣ་ཚོགས་དག་གི་ཕྱིར། །སོ་སོར་བཅུ་དྲུག་གནས་སུ་འགྱུར།། མཐའ་བཞིར་སྒོ་ནི་བཞི་ཕྱེ་སྟེ། །བར་མཚམས་ཚད་ནི་མཉམ་པ་ཡིན།། ལྕགས་ཀྱི་རྩིག་པས་མཐའ་བསྐོར་ཞིང་། །སྒོ་གླེགས་བཞི་ཡང་ལྕགས་ལས་བྱས།། ལྕགས་ས་མེ་རབ་འབར་བ་ཡིས། །འོད་ནི་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་བྱེད།། དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡི་ཞེང་དང་སྲིད། །འབར་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབར།། མི་བསྲུན་སྤྱོད་པ་འདུལ་བྱེད་ཅིང་། །དྲག་ཤུལ་ཅན་རྣམས་གཟིར་བྱེད་པ།། ཡུན་རིང་གདུག་རྩུབ་སྣོན་བྱེད་པ། །སྡུག་བསྔལ་བལྟ་བར་དཀའ་བ་ཡིན།། མཐོང་ན་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་བྱེད། །བ་སྤུ་ལངས་ཏེ་སྐྱི་གཡའ་བ།། དམྱལ་བ་དེར་ནི་ལྷུང་བའི་ཚེ། །རྐང་པ་གྱེན་དུ་མགོ་ཐུར་དུ།། འཕགས་པ་འཇམ་པོའི་ཐུགས་མངའ་བ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྒྲུབ་མཛད་པ།། དམ་པ་མཁས་པ་འདི་དག་ལ། །ཡང་བར་བསམས་ནས་གནོད་པ་བྱེད།། དེ་བཞིན་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་དག །དམྱལ་བ་ཚ་བར་ལྷུང་བར་འགྱུར།། མེ་ཡི་ནང་དུ་འགྲེ་ལྡོག་བྱེད། །ཉ་མེར་བསྲེག་པ་ཇི་བཞིན་ནོ།། སྡུག་བསྔལ་ངུ་ཞིང་འབོད་པ་ནི། །གླང་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་བཞིན་ཏེ།། མེ་ཆེན་རང་བཞིན་སྐྱེས་པ་འདི། །རང་གི་ལས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་ནུས་ཏེ། གང་གིས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ངས་མི་སྨྲའོ། །དེས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་ནུས་པས་ན། དེ་བས་ན་དེས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ངས་སྨྲའོ།།

身惡行者，不以義饒益安樂。眾生離身惡行，以義饒益，得安樂故，是故我說捨身惡行；口、意惡行亦如是說。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四六）

如是我聞：

一時，佛住王舍城金師住處。

爾時，世尊告諸比丘：「如鑄金者，積聚沙土，置於槽中，然後以水灌之，粗上煩惱、剛石堅塊隨水而去，猶有粗沙纏結。復以水灌，粗沙隨水流出，然後生金，猶為細沙、黑土之所纏結。復以水灌，細沙、黑土隨水流出，然後真金純凈無雜，猶有似金微垢。然後金師置於爐中，增火鼓韛，令其融液，垢穢悉除，然其生金猶故，不輕、不軟、光明不發，屈伸則斷。彼鍊金師、鍊金弟子復置爐中，增火鼓韛，轉側陶煉，然後生金輕軟光澤，屈伸不斷，隨意所作釵、鐺、镮、釧諸莊嚴具。

「如是，凈心進向比丘粗煩惱纏、惡不善業、諸惡邪見漸斷令滅，如彼生金，淘去剛石堅塊。

「複次，凈心進向比丘除次粗垢，欲覺、恚覺、害覺，如彼生金除粗沙礫。

「複次，凈心進向比丘次除細垢，謂親里覺、人眾覺、生天覺，思惟除滅，如彼生金除去塵垢、細沙、黑土。

ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མི་འཐོབ་བོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་བས་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་ངས་སྨྲའོ། །ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གསེར་མགར་བའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་གསེར་མགར་བས་བྱེ་མ་བསགས་ནས་སྣོད་དུ་བཅུག་སྟེ། དེ་ནས་ཆུས་བཀྲུས་པ་ན། རགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྡོ་དང་གསེག་མ་རྣམས་ཆུ་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་སྟེ། ད་དུང་བྱེ་མ་རགས་པ་འདྲེས་པ་ལྷག་མར་ལུས་སོ། །ཡང་ཆུས་བཀྲུས་པས་བྱེ་མ་རགས་པ་ཆུ་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་སྟེ། དེ་ནས་གསེར་སྐྱེས་པ་ལ་ད་དུང་བྱེ་མ་ཕྲ་མོ་དང་ས་ནག་པོས་འདྲེས་པ་ལྷག་མར་ལུས་སོ། །ཡང་ཆུས་བཀྲུས་པས་བྱེ་མ་ཕྲ་མོ་དང་ས་ནག་པོ་ཆུ་དང་མཉམ་དུ་འགྲོ་སྟེ། དེ་ནས་གསེར་དག་པ་འདྲེས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་། ད་དུང་གསེར་ལྟར་སྣང་བའི་དྲི་མ་ཕྲ་མོ་ཡོད་དོ། །དེ་ནས་གསེར་མགར་བས་སྦུད་པའི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ་མེ་སྦར་ནས་སྦུད་པ་གཡོབས་ཏེ་བཞུ་བར་བྱས་པས་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དག་པར་གྱུར་ཀྱང་། ད་དུང་གསེར་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་བས་མི་བདེ། འཇམ་པོ་མ་ཡིན། འོད་མི་འབྱུང་། བཀུག་ན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གསེར་མགར་བའམ་གསེར་མགར་བའི་སློབ་མས་ཡང་སྦུད་པའི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ་མེ་སྦར་ནས་སྦུད་པ་གཡོབས་ཏེ་ཕར་ཚུར་བསྒྱུར་ཞིང་སྦྱངས་པས། དེ་ནས་གསེར་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་བ་དང་འཇམ་པོ་དང་འོད་དང་ལྡང་བཀུག་ཀྱང་མི་ཆད་པར་གྱུར་ཏེ། ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཨ་ལོང་དང་། གདུ་བུ་དང་། གདུབ་ཀོར་དང་། དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་ཆ་རྣམས་བྱེད་དོ།། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དག་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་དང་། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྤངས་ཏེ་ཟད་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་གསེར་སྐྱེས་པ་ལས་རྡོ་དང་གསེག་མ་རགས་པ་རྣམས་བསལ་བ་བཞིན་ནོ།། ཡང་སེམས་དག་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་གིས་དྲི་མ་རགས་པ་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཞེ་སྡང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སྤོང་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་སྐྱེས་པ་ལས་བྱེ་མ་རགས་པ་སེལ་བ་བཞིན་ནོ།། ཡང་སེམས་དག་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་གིས་དྲི་མ་ཕྲ་མོ་གཉེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། མི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ལྷར་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་བསམས་ནས་སྤོང་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་སྐྱེས་པ་ལས་རྡུལ་དང་བྱེ་མ་ཕྲ་མོ་དང་ས་ནག་པོ་རྣམས་སེལ་བ་བཞིན་ནོ།།

「複次，凈心進向比丘有善法覺，思惟除滅，令心清凈，猶如生金除去金色相似之垢，令其純凈。

「複次，比丘于諸三昧有行所持，猶如池水周匝岸持，為法所持，不得寂靜勝妙，不得息樂，盡諸有漏。如彼金師、金師弟子陶煉生金，除諸垢穢，不輕、不軟、不發光澤，屈伸斷絕，不得隨意成莊嚴具。

「複次，比丘得諸三昧，不為有行所持，得寂靜勝妙，得息樂道，一心一意，盡諸有漏。如鍊金師、鍊金師弟子陶煉生金，令其輕軟、不斷、光澤，屈伸隨意。

「複次，比丘離諸覺觀，乃至得第二、第三、第四禪。如是正受，純一清凈，離諸煩惱，柔軟真實不動。于彼彼入處，欲求作證悉能得證。如彼金師陶煉生金，極令輕軟、光澤、不斷，任作何器，隨意所欲。如是，比丘三昧正受，乃至於諸入處悉能得證。」

佛說此經已，時諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四七）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，世尊告諸比丘：「應當專心方便，隨時思惟三相。云何為三？隨時思惟止相，隨時思惟舉相，隨時思惟舍相。若比丘一向思惟止相，則於是處其心下劣。

ཡང་སེམས་དག་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་གིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་བསམས་ནས་སྤངས་ཏེ་སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་གསེར་སྐྱེས་པ་ལས་གསེར་གྱི་མདོག་དང་འདྲ་བའི་དྲི་མ་བསལ་ནས་དག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ།། ཡང་དགེ་སློང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པས་འཛིན་པ་ནི། དཔེར་ན་མཚེའུའི་ཆུ་འགྲམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་བཟུང་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་བཟུང་སྟེ། ཞི་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མི་ཐོབ། ངལ་བསོའི་བདེ་བ་མི་ཐོབ། ཟག་པ་ཟད་པར་མི་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་གསེར་མགར་བའམ་གསེར་མགར་བའི་སློབ་མས་གསེར་སྐྱེས་པ་སྦྱངས་ཏེ་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བསལ་ཡང་། ཡང་བ་དང་འཇམ་པོ་དང་འོད་འབྱུང་བ་མེད་ཅིང་བཀུག་ན་ཆད་དེ་ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་རྒྱན་ཆ་བྱེད་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ།། ཡང་དགེ་སློང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཐོབ་ནས་སྤྱོད་པས་མི་འཛིན་ཅིང་། ཞི་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ། ངལ་བསོའི་ལམ་ཐོབ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་གསེར་མགར་བའམ་གསེར་མགར་བའི་སློབ་མས་གསེར་སྐྱེས་པ་སྦྱངས་ཏེ་ཡང་བ་དང་འཇམ་པོ་དང་མི་ཆད་ཅིང་འོད་དང་ལྡན་པར་བྱས་ཏེ། བཀུག་ན་ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ།། ཡང་དགེ་སློང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའི་བར་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་ཅིང་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། འཇམ་ཞིང་ཡང་དག་པ་མི་གཡོ་བ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འདོད་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ནུས་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་མགར་བས་གསེར་སྐྱེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཞིང་འཇམ་པ་དང་འོད་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ཆད་པར་བྱས་ཏེ། སྣོད་གང་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དང་དེ་དག་ཐམས་་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ནུས་སོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་དུས་དུས་སུ་མཚན་མ་གསུམ་བསམ་པར་བྱའོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། དུས་དུས་སུ་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་པ་དང་། དུས་དུས་སུ་གཟེངས་བསྟོད་པའི་མཚན་མ་བསམ་པ་དང་། དུས་དུས་སུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་པའོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གཅིག་ཏུ་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་སེམས་ཞུམ་པར་འགྱུར་རོ།།

若復一向思惟舉相，則於是處掉亂心起，若復一向思惟舍相，則於是處不得正定，盡諸有漏。

「以彼比丘隨時思惟止相，隨時思惟舉相，隨時思惟舍相故，心則正定，盡諸有漏。如巧金師、金師弟子以生金著于爐中增火，隨時扇韛，隨時水灑，隨時俱舍。若一向鼓韛者，即於是處生金焦盡。一向水灑，則於是處，生金堅強。若一向俱舍，則於是處生金不熟，則無所用。是故，巧金師、金師弟子于彼生金隨時鼓韛，隨時水灑，隨時兩舍。如是生金，得等調適，隨事所用。如是，比丘！專心方便，時時思惟，憶念三相，乃至漏盡。」

佛說是經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，摩竭提國有牧牛者，愚癡無慧，夏末秋初，不善觀察恒水此岸，亦不善觀恒水彼岸，而驅群牛峻岸而下，峻岸而上，中間洄澓，多起患難。諸比丘！過去世時，摩竭提國有牧牛人，不愚不癡者，有方便慧，夏末秋初，能善觀察恒水此岸，亦善觀察恒水彼岸，善度其牛，至平博山谷好水草處。彼初度時，先度大牛能領群者，斷其急流。

གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་གཟེངས་བསྟོད་པའི་མཚན་མ་བསམ་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་སེམས་རྒོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་ཐོབ་སྟེ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ།། དགེ་སློང་དེས་དུས་དུས་སུ་ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ། དུས་དུས་སུ་གཟེངས་བསྟོད་པའི་མཚན་མ་བསམ། དུས་དུས་སུ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམས་པས་ན། སེམས་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ཏེ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་གསེར་མགར་བ་མཁས་པའམ་གསེར་མགར་བའི་སློབ་མས་གསེར་སྐྱེས་པ་སྦུད་པའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་མེ་སྦར་ཏེ། དུས་དུས་སུ་སྦུད་པ་གཡོབ། དུས་དུས་སུ་ཆུ་གཏོར། དུས་དུས་སུ་གཉིས་ཀ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་གོ། གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་སྦུད་པ་གཡོབ་ན་དེའི་ཚེ་གསེར་སྐྱེས་པ་ཚིག་པར་འགྱུར། གཅིག་ཏུ་ཆུ་གཏོར་ན་དེའི་ཚེ་གསེར་སྐྱེས་པ་སྲ་བར་འགྱུར། གཅིག་ཏུ་གཉིས་ཀ་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ན་དེའི་ཚེ་གསེར་སྐྱེས་པ་མ་སྨིན་ཏེ་ཅིའི་ཡང་སྤྱད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་བས་ན་གསེར་མགར་བ་མཁས་པའམ་གསེར་མགར་བའི་སློབ་མས་གསེར་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་དུས་དུས་སུ་སྦུད་པ་གཡོབ། དུས་དུས་སུ་ཆུ་གཏོར། དུས་དུས་སུ་གཉིས་ཀ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། དེ་ལྟར་གསེར་སྐྱེས་པ་སྙོམས་པར་གྱུར་ནས་བྱ་བ་གང་ལའང་རུང་བར་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་དུས་དུས་སུ་མཚན་མ་གསུམ་པོ་དྲན་པར་བྱེད་པས་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མཉན་ཏོ།། (༡༢༤༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན། མ་ག་དྷའི་ཡུལ་ན་བ་ལང་རྫི་བྱིས་པ་བློ་གྲོས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དབྱར་མཐའ་སྟོན་སྟོད་ཀྱི་དུས་སུ་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་ཚུ་རོལ་ཡང་ལེགས་པར་མ་བརཕ་རོལ་ཡང་ལེགས་པར་མ་བརྟགས་པར། བ་ལང་གི་ཚོགས་རྣམས་གཡང་ས་ལས་མར་བསྐྱལ་ཏེ། གཡང་ས་ལས་ཡར་འཛེགས་ཤིང་བར་དུ་ཆུ་འཁྱིལ་བས་གནོད་པ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་བྱུང་ངོ་། །དགེ་སློང་དག །སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན། མ་ག་དྷའི་ཡུལ་ན་བ་ལང་རྫི་བྱིས་པ་མ་ཡིན་པ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དབྱར་མཐའ་སྟོན་སྟོད་ཀྱི་དུས་སུ་གངྒཱའི་ཚུ་རོལ་ཡང་ལེགས་པར་བརྟགས། ཕ་རོལ་ཡང་ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ། བ་ལང་རྣམས་ཐང་ཡངས་པོར་རི་སུལ་ཆུ་དང་རྩྭ་བཟང་པོ་ཡོད་པའི་གནས་སུ་བསྒྲལ་ཏོ། །དེས་དང་པོར་བསྒྲལ་བའི་ཚེ་བ་ལང་ཆེན་པོ་ཁྱུ་མཆོག་རྣམས་སྔོན་ལ་བསྒྲལ་ཏེ་རྒྱུག་ཆུ་དྲག་པོ་བཅད་དོ།།

次驅第二多力少牛，隨後而度，然後第三驅羸小者，隨逐下流，悉皆次第安隱得度。新生犢子愛戀其母，亦隨其後，得度彼岸。

「如是，比丘！我說斯譬，當知其義。彼摩竭提牧牛者，愚癡無慧；彼諸六師富蘭那等亦復如是，習諸邪見，向于邪道。如彼牧牛人愚癡無慧，夏末秋初，不善觀察此岸彼岸，高峻山險，從峻岸下，峻岸而上，中間洄澓，多生患難。如是六師富蘭那等愚癡無慧，不觀此岸，謂於此世；不觀彼岸，謂於他世；中間洄澓，謂境諸魔，自遭苦難。彼諸見者，習其所學，亦遭患難。

「彼摩竭提善牧牛者，不愚不癡，有方便慧，謂如來、應、等正覺。如牧牛者善觀此岸，善觀彼岸，善度其牛，于平博山谷，先度大牛能領群者，橫截急流，安度彼岸。如是我聲聞能盡諸漏，乃至自知不受後有。橫截惡魔世間貪流，安隱得度生死彼岸。

「如摩竭提國善牧牛者，次度第二多力少牛，截流橫度。如是我諸聲聞斷五下分結，得阿那含，于彼受生，不還此世，亦復斷截惡魔貪流，安隱得度生死彼岸。

「如摩竭提國善牧牛者，驅其第三羸小少牛，隨其下流，安隱得度。如是我聲聞斷三結，貪、恚、癡薄，得斯陀含，一來此世，究竟苦邊，橫截于彼惡魔貪流，安隱得度生死彼岸。

བཏགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བ་སྟོབས་ཅན་གཉིས་པ་དེས་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ་བརྒལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གསུམ་པ་བ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་ཆུང་བ་རྣམས་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། ཐམས་ཅད་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བདེ་བར་བརྒལ་ལོ། །བེའུ་གསར་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱང་མ་ལ་ཆགས་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ་ཕ་རོལ་ཏུ་བརྒལ་ལོ། ། དགེ་སློང་དག །དེ་བཞིན་དུ་ང་ཡིས་དཔེ་འདི་བཤད་པས་དོན་ཤེས་པར་བྱའོ། །མ་ག་དྷའི་བ་རྫི་དེ་ནི་བླུན་ཞིང་ཤེས་རབ་མེད་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་པ་དྲུག་པོ་པཱུརྞ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་གོམས་ཤིང་ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པའོ། །བ་རྫི་བླུན་པོ་ཤེས་རབ་མེད་པ་དེས་དབྱར་མཐའ་སྟོན་འགོ་ལ། ཚུ་རོལ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ལེགས་པར་མ་བརྟགས། གཡང་ས་མཐོན་པོ་དང་། གཡང་ས་ལས་མར་འབབ་པ་དང་། གཡང་ས་ལས་ཡར་འཛེག་པ་དང་། བར་གྱི་ཆུ་འཁྱིལ་བ་རྣམས་མ་བརྟགས་པས་གནོད་པ་མང་པོ་བྱུང་བ་ལྟར། མུ་སྟེགས་པ་དྲུག་པོ་པཱུརྞ་ལ་སོགས་པ་བླུན་ཞིང་ཤེས་རབ་མེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཚུ་རོལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདི་མ་བརྟགས། ཕ་རོལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མ་བརྟགས། བར་གྱི་ཆུ་འཁྱིལ་བ་སྟེ་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་མ་བརྟགས་པས་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་། དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱང་གནོད་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། ། མ་ག་དྷའི་བ་རྫི་མཁས་པ་དེ་ནི་བླུན་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་མཁས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་འདྲའོ། །བ་རྫི་དེས་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ལེགས་པར་བརྟགས། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ལེགས་པར་བརྟགས། བ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྒྲལ་ཏེ། རི་སུལ་ཡངས་པར་ཐོག་མར་ཁྱུ་མཆོག་སྟོབས་ལྡན་གྱི་བ་རྣམས་ཆུ་བོ་མྱུར་བའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་བདེ་བར་བསྒྲལ་བ་བཞིན་དུ། ངའི་ཉན་ཐོས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་མ་ལ་སྲིད་པ་མི་ལེན་པར་རང་གིས་ཤེས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བདུད་ངན་པའི་སྲེད་པའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་ནས་སྐྱེ་འཆི་ལས་བདེ་བར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། ། མ་ག་དྷའི་བཁས་པ་དེས་གཉིས་པ་བ་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་འབྲིང་པོ་རྣམས་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་བ་བཞིན་དུ། ངའི་ཉན་ཐོས་འོག་མའི་ཆ་མཐུན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་ལྔ་སྤངས་པ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་དེར་སྐྱེས་ནས་འདིར་མི་འོང་བ་དག་ཀྱང་བདུད་ངན་པའི་སྲེད་པའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྐྱེ་འཆི་ལས་བདེ་བར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། ། མ་ག་དྷའི་བ་རྫི་མཁས་པ་དེས་གསུམ་པ་བ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་ཆུང་བ་རྣམས་རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ་བདེ་བར་བསྒྲལ་བ་བཞིན་དུ། ངའི་ཉན་ཐོས་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་ཤིང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཆུང་བ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་རྣམས་ཀྱང་འདིར་ལན་ཅིག་འོངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་འཇོམས་ཤིང་བདུད་ངན་པའི་སྲེད་པའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྐྱེ་འཆི་ལས་བདེ་བར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །

「如摩竭提國善牧牛者，新生犢子愛戀其母，亦隨得度。如是我聲聞斷三結，得須陀洹，不墮惡趣，決定正向三菩提，七有天人往生，究竟苦邊，斷截惡魔貪流，安隱得度生死彼岸。」

爾時，世尊即說偈言：

「此世及他世，　　明智善顯現， 　諸魔得未得，　　乃至於死魔。 　一切悉知者，　　三藐三佛智， 　斷截諸魔流，　　破壞令消亡。 　開示甘露門，　　顯現正真道， 　心常多欣悅，　　逮得安隱處。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二四九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「若牧牛人成就十一法者，不能令牛增長，亦不能擁護大群牛，令等安樂。何等為十一？謂不知色、不知相、不去蟲、不能覆護其瘡、不能起煙、不知擇路、不知擇處、不知度處、不知食處、盡𤛓其乳、不善料理能領群者，是名十一法成就，不能黨護大群牛。

「如是，比丘成就十一法者，不能自安，亦不安他。

མ་ག་དྷའི་བ་རྫི་མཁས་པ་དེས་བེའུ་གསར་སྐྱེས་མ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ་བདེ་བར་བསྒྲལ་བ་བཞིན་དུ། ངའི་ཉན་ཐོས་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་ངེས་པར་ཕྱོགས་ཏེ། ལྷ་དང་མི་རུ་སྐྱེ་བ་བདུན་ཐོབ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐའ་འཇོམས་ཤིང་བདུད་ངན་པའི་སྲེད་པའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྐྱེ་འཆི་ལས་བདེ་བར་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། ། འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་དག །མཁས་པས་ལེགས་པར་གསལ་བར་བྱས། ། བདུད་ཐོབ་མ་ཐོབ་ཀུན་ཤེས་ཏེ། །འཆི་བདག་བདུད་ཀྱི་བར་དུའོ། ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་པོ་ཡིས་ནི། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། ། བདུད་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམས་བཅད་ནས་ནི། །འཇིག་པར་བྱས་ཏེ་ཟད་པར་བྱས། ། བདུད་རྩིའི་སྒོ་ནི་ཕྱེ་ནས་ཀྱང་། །ཡང་དག་ལམ་ནི་བསྟན་པར་མཛད། ། ཡིད་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ་མང་ཞིང་། །བདེ་བའི་གནས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ། ། ༼ཆིག་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ཞེ་དགུ་པ།༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བ་རྫི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ན་བ་རྣམས་འཕེལ་བར་མི་ནུས་ཤིང་བ་ཚོགས་ཆེན་པོ་བདེ་བ་མཉམ་པོར་བསྐྱང་བར་མི་ནུས་སོ། །བཅུ་གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་དོག་མི་ཤེས་པ་དང་། མཚན་མ་མི་ཤེས་པ་དང་། སྲིན་བུ་མི་སེལ་བ་དང་། རྨ་མི་བསྐྱབ་པ་དང་། དུ་བ་མི་གཏོང་བ་དང་། ལམ་མི་འདམ་པ་དང་། གནས་མི་འདམ་པ་དང་། བརྒལ་ས་མི་ཤེས་པ་དང་། ཟས་ས་མི་ཤེས་པ་དང་། འོ་མ་ཐམས་ཅད་བཞོ་བ་དང་། ཁྱུ་མཆོག་རྣམས་ལ་ལེགས་པྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ན་བ་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསྐྱང་བར་མི་ནུས་སོ། ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ན་རང་ཉིད་བདེ་བར་མི་ནུས་ཤིང་གཞན་ཡང་བདེ་བར་མི་ནུས་སོ། །

何等為十一？謂不知色、不知相、不能除其害蟲、不覆其瘡、不能起煙、不知正路、不知止處、不知度處、不知食處、盡𤛓其乳、若有上座多聞耆舊，久修梵行，大師所嘆，不向諸明智修梵行者稱譽其德，悉令宗敬、奉事、供養。

「云何名不知色？諸所有色，彼一切四大，及四大造，是名為色不如實知。

「云何不知相？事業是過相，事業是慧相，是不如實知，是名不知相。

「云何名不知去蟲？所起欲覺能安，不離、不覺、不滅，所起瞋恚、害覺能安，不離，不覺、不滅，是名不去蟲。

「云何不覆瘡？謂眼見色，隨取形相，不守眼根，世間貪憂，惡不善法，心隨生漏，不能防護；耳、鼻、舌、身、意根亦復如是。是名不覆其瘡。

「云何不起煙？如所聞，如所受法，不能為人分別顯示，是名不起煙。

「云何不知正道？八正道及聖法、律是名為道，彼不如實知，是名不知道。

「云何不知止處？謂于如來所知法，不得歡喜、悅樂、勝妙、出離、饒益，是名不知止處。

བཅུ་གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་དོག་མི་ཤེས་པ་དང་། མཚན་མ་མི་ཤེས་པ་དང་། གནོད་པའི་སྲིན་བུ་སེལ་མི་ནུས་པ་དང་། རྨ་མི་བསྐྱབ་པ་དང་། དུ་བ་གཏོང་མི་ནུས་པ་དང་། ལམ་དྲང་པོ་མི་ཤེས་པ་དང་། གནས་ས་མི་ཤེས་པ་དང་། བརྒལ་ས་མི་ཤེས་པ་དང་། ཟས་ས་མི་ཤེས་པ་དང་། འོ་མ་ཐམས་ཅད་བཞོ་བ་དང་། གལ་ཏེ་གནས་བརྟན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒན་ཞུགས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེན་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཅན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་དེའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་དང་བསྙེན་བཀུར་དང་མཆོད་པར་མི་བྱེད་པའོ། ། ཁ་དོག་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ནི་གཟུགས་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པའོ། ། མཚན་མ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། ལས་ནི་ཉེས་པའི་མཚན་མ་ཡིན་ལ། ལས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་མ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། སྲིན་བུ་སེལ་བ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་ན་གནས་པར་བྱེད་ཅིང་མི་སྤོང་བ་དང་མི་རྟོགས་པ་དང་མི་འགོག་པ་དང་། གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་ན་གནས་པར་བྱེད་ཅིང་མི་སྤོང་བ་དང་མི་རྟོགས་པ་དང་མི་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྲིན་བུ་སེལ་བ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། རྨ་མི་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མིག་གི་དབང་པོ་མི་བསྲུང་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡིད་ལ་སྐྱེས་ནས་ཟག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་སྲུང་བར་མི་ནུས་པ་དང་། རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་རྨ་མི་བསྐྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དུ་བ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཐོས་པཇི་ལྟར་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་ཞིང་གསལ་བར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ནི་དུ་བ་མི་གཏོང་བ་ཞེས་བྱའོ། ། ལམ་དྲང་པོ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ནི་ལམ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། གནས་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང་མགུ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཕན་པ་མི་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་གནས་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །

「云何不知度處？謂彼不知修多羅、毗尼、阿毗曇，不隨時往到其所，咨問請受：『云何為善？云何不善？云何有罪？云何無罪？作何等法為勝非惡？』于隱密法不能開發，于顯露法不能廣問，于甚深句義自所知者，不能廣宣顯示，是名不知度處。

「云何不知放牧處？謂四念處及賢聖法、律是名放牧處，於此不如實知，是名不知放牧處。

「云何為盡𤛓其乳？彼剎利、婆羅門長者自在施與衣被、飲食、床臥、醫藥、資生眾具，彼比丘受者不知限量，是名盡𤛓其乳。

「云何為上座大德多聞耆舊，乃至不向諸勝智梵行者所稱其功德，令其宗重承事供養，令得悅樂？謂比丘不稱彼上座，乃至令諸智慧梵行者往詣其所，以隨順身、口、意業承望奉事，是名不于上座多聞耆舊，乃至令智慧梵行往詣其所，承望奉事，令得悅樂。

「彼牧牛者成就十一法，堪能令彼群牛增長，擁護群牛，令其悅樂。何等為十一？謂知色、知相，如上清凈分說，乃至能領群者，隨時料理，令得安樂，是名牧牛者十一事成就，能令群牛增長擁護，令得安樂。如是，比丘成就十一法者，能自安樂，亦能安他。何等十一？謂知色、知相乃至十一……」如清凈分廣說，「是名比丘十一事成就，自安安他。

བརྒལ་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་དང་མངོན་པའི་ཆོས་མི་ཤེས་ཤིང་དུས་སུ་དེའི་དྲུང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། དགེ་བ་གང་ཡིན། མི་དགེ་བ་གང་ཡིན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན། ཆོས་གང་ཞིག་བྱས་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་ངན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་མི་དྲི་ཞིང་མི་ཉན་པ་དང་། སྦས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱེད་པ་དང་། མངོན་གསལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་མི་འདྲི་བ་དང་། ཟབ་མོའི་ཚིག་དོན་རང་གིས་ཤེས་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་མི་སྟོན་ཅིང་མི་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་བརྒལ་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། ཟས་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ནི་ཟས་ས་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཟས་ས་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། ། འོ་མ་ཐམས་ཅད་བཞོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། རྒྱལ་རིགས་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རང་དབང་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གོས་དང་བཟའ་བཏུང་དང་མལ་ཆ་དང་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་རྣམས་སྦྱིན་པ་ན། དགེ་སློང་དེས་ཚོད་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་འོ་མ་ཐམས་ཅད་བཞོ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། གནས་བརྟན་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒན་ཞུགས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་བསྔགས་ཤིང་བཀུར་སྟི་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་དགའ་བར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དེས་གནས་བརྟན་དེ་རྣམས་མི་བསྔགས་ཤིང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་དེའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་གནས་བརྟན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྒན་ཞུགས་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་དྲུང་དུ་འགྲོ་ཞིང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་དགའ་བར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། བ་རྫི་དེ་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ན་བ་རྣམས་འཕེལ་བར་ནུས་ཤིང་བ་ཚོགས་བསྲུང་བ་དང་དགའ་བར་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །བཅུ་གཅིག་གང་ཞེ་ན། ཁ་དོག་ཤེས་པ་དང་མཚན་མ་ཤེས་པ་སྟེ། གོང་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་བཤད་པནས་ཁྱུ་མཆོག་རྣམས་དུས་སུ་ལེགས་པར་བྱ་ཞིང་བདེ་བར་བྱེད་པའི་བར་ཏེ། དེ་ནི་བ་རྫི་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པས་བ་ཚོགས་འཕེལ་ཞིང་བསྲུང་བ་དང་བདེ་བར་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ན་རང་ཉིད་བདེ་བར་ནུས་ཤིང་གཞན་ཡང་བདེ་བར་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །བཅུ་གཅིག་གང་ཞེ་ན། ཁ་དོག་ཤེས་པ་དང་མཚན་མ་ཤེས་པ་ནས་བཅུ་གཅིག་པའི་བར་ཏེ།། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དེ་ནི་དགེ་སློང་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པས་རང་ཉིད་བདེ་བ་དང་གཞན་ཡང་བདེ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །

」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五〇）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，至一奢能伽羅聚落，住一奢能伽羅林中。

時，有尊者那提迦，舊住一奢能伽羅聚落。一奢能伽羅聚落沙門、婆羅門聞沙門瞿曇拘薩羅國人間遊行，至一奢能伽羅聚落，住一奢能伽羅林中。聞已，各辦一釜食，著門邊，作是念：「我先供養世尊！我先供養善逝！」各各高聲大聲，作如是唱。

爾時，世尊聞園林內有多人眾高聲大聲，語尊者那提伽：「何因、何緣園林內有眾多人高聲大聲唱說之聲？」

尊者那提伽白佛言：「世尊！此一奢能伽羅聚落諸剎利、婆羅門長者聞世尊住此林中，各作一釜食置園林內，各自唱言：『我先供養世尊！我先供養善逝！』以是故，於此林中多人高聲大聲唱說之聲。唯愿世尊當受彼食。」

佛告那提伽：「莫以利我，我不求利；莫以稱我，我不求稱。

」

以下是藏文翻譯： སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཉམས་སུ་བླངས་སོ།། (༡༢༥༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ནི་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི

---

重譯

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།

༼སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་གྲོང་དུ་བྱོན་ནས། ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་ནགས་ཚལ་དུ་བཞུགས་སོ།

དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ན་དི་ཀ་ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་གྲོང་ན་སྔར་ནས་གནས་སོ། ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་གྲོང་གི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་ནས་ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་གྲོང་དུ་བྱོན་ཏེ། ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་ནགས་ཚལ་དུ་བཞུགས་སོ་ཞེས་ཐོས་ནས། རེ་རེས་ཟས་སྣོད་རེ་བཤམས་ཏེ་སྒོའི་ཁར་བཞག་ནས། བདག་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སྔོན་དུ་མཆོད་དོ། བདག་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སྔོན་དུ་མཆོད་དོ་ཞེས་སྐད་མཐོན་པོས་སྒྲོགས་སོ།

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནགས་ཚལ་གྱི་ནང་ན་མི་མང་པོ་སྐད་མཐོན་པོས་བསྒྲགས་པ་གསན་ནས། བཙུན་པ་ན་དི་ཀ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། ཅིའི་རྒྱུ་དང་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ནགས་ཚལ་གྱི་ནང་ན་མི་མང་པོ་སྐད་མཐོན་པོས་སྒྲོགས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན།

བཙུན་པ་ན་དི་ཀས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཙུན་པ། ཨི་ཙ་ན་ག་ལའི་གྲོང་གི་རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནགས་ཚལ་འདིར་བཞུགས་པར་ཐོས་ནས། རེ་རེས་ཟས་སྣོད་རེ་ནགས་ཚལ་དུ་བཞག་སྟེ། རང་རང་གིས་བདག་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སྔོན་དུ་མཆོད་དོ། བདག་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་སྔོན་དུ་མཆོད་དོ་ཞེས་སྒྲོགས་པས་ན། མི་མང་པོ་སྐད་ཆེན་པོས་སྒྲོགས་པ་དེ་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་ཟས་བཞེས་པར་གསོལ།

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ན་དི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ལ་ཁེ་ཕན་མ་བྱེད་ཅིག ངས་ཁེ་ཕན་མི་འདོད། ང་ལ་བསྟོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག ངས་བསྟོད་པ་མི་འདོད།

那提伽！若於如來如是便得出要、遠離、寂滅、等正覺樂者，則于彼彼所起利樂，若味若求？那提伽！唯我於此像類得出要、遠離、寂滅、等正覺樂，不求而得，不苦而得，於何彼彼所起利樂，若味若求？那提伽！汝等於如是像類色不得出要、遠離、寂滅、等正覺樂故，不得不求之樂、不苦之樂。那提迦！天亦不得如是像類出要、遠離、寂滅、等正覺樂、不求之樂、不苦之樂。唯有我得如是像類出要、遠離、寂滅、等正覺樂、不求之樂、不苦之樂。於何彼彼所起利樂，若味若求？」

那提伽白佛言：「世尊！我今欲說譬。」

佛告那提伽：「宜知是時。」

那提迦白佛言：「世尊！譬如天雨，水流順下，隨其彼彼世尊住處，于彼彼處剎利、婆羅門長者信敬奉事，以世尊戒德清凈，正見真直。是故，我今作如是說，唯愿世尊哀受彼請。」

佛告那提伽：「莫以利我，我不求利。乃至云何于彼彼所起利樂，有味有求？那提迦！我見比丘食好食已，仰腹而臥，急喘長息。我見已，作是思惟：『如此長老不得出要、遠離、寂滅、等正覺樂、不求之樂、不苦之樂。』複次，那提迦！我見此有二比丘食好食已，飽腹喘息，偃闡而行。

བླ་མ་ན་དི་ཀ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། ཕྱོགས་དེ་དང་དེར་ཕན་བདེ་འབྱུང་བ་རོ་མྱང་བའམ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་དམ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་གཅིག་པུས་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་མ་བཙལ་བར་ཐོབ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་ཕན་བདེ་འབྱུང་བ་རོ་མྱང་བའམ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ཁྱེད་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། བདེ་བ་མ་ཐོབ་པས་མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཐོབ་བོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་མ་ཐོབ་བོ། ང་གཅིག་པུས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་ཕན་བདེ་འབྱུང་བ་རོ་མྱང་བའམ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད། བླ་མ་ན་དི་ཀས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ད་དཔེ་ཞིག་བརྗོད་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་མ་ན་དི་ཀ་ལ། དུས་ལ་བབ་པ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་སོ། བླ་མ་ན་དི་ཀས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་པ་བབས་པ་ན། ཆུ་རྣམས་ཐུར་དུ་འབབ་པ་བཞིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དུ་བཞུགས་པའི་གནས་དེ་དང་དེར་རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་དད་ཅིང་མོས་ནས་བསྙེན་བཀུར་བ་ནི། བཅོམྡན་འདས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དྲང་པོའི་སླད་དུའོ། དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་དེ་སྐད་ཞུས་པ་ལགས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་བརྩེ་བར་དགོངས་ནས་དེ་དག་གི་གསོལ་བ་བཞེས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་མ་ན་དི་ཀ་ལ། ང་ལ་ཕན་པར་མ་བྱེད་ཅིག ང་ནི་ཕན་པ་མི་འདོད་དོ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་ཕན་བདེ་འབྱུང་བ་རོ་མྱང་བའམ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ཟས་བཟང་པོ་ཟོས་ནས། ཁ་སྦུབ་ཏུ་ཉལ་ནས་དབུགས་རིང་པོ་འབྱིན་ཅིང་འདུག་པ་མཐོང་སྟེ། མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གནས་བརྟན་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་མ་ཐོབ་བོ་སྙམ་མོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་གཞན་ཡང་ངས་དགེ་སློང་གཉིས་ཟས་བཟང་པོ་ཟོས་ནས། ལྟོ་བ་འགྲངས་ཏེ་དབུགས་རྔུབས་ཤིང་ཡན་ལག་བརྐྱངས་ནས་འགྲོ་བ་མཐོང་ངོ་།།

我作是念：『非彼長老能得出要、遠離、寂滅、等正覺之樂、不求之樂、不苦之樂。』

「那提迦！我見眾多比丘食好食已，從園至園，從房至房，從人至人，從群聚至群聚。我見是已，而作是念：『非彼長老如是能得出要、遠離、寂滅、等正覺樂、不求之樂、不苦之樂；我得如是像類出要、遠離、寂滅、等正覺樂、不求之樂、不苦之樂。』

「複次，那提迦！我於一時隨道行，見有比丘於前遠去，復有比丘於後來亦遠。我于爾時，閑靜無為，亦無有便利之勞。所以者何？依于食飲，樂著滋味，故有便利，此則為依。觀五受陰生滅，而厭離住，此則為依。於六觸入處觀察集滅，厭離而住，此則為依。于群聚之樂勤習群聚，厭于遠離，是則為依。樂修遠離，則勤于遠離，厭離群聚，是則為依。是故，那提迦！當如是學：『於五受陰觀察生滅，於六觸入處觀察集滅，樂於遠離，精勤遠離。』當如是學。」

佛說此經已，尊者那提迦聞佛所說，歡喜隨喜，作禮而去。

（一二五一）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間遊行，至那楞伽羅聚落……如上廣說，乃至彼彼所起求利。

佛告那提迦：「我見聚落邊有精舍，有比丘坐禪。

ངས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གནས་བརྟན་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་མ་ཐོབ་བོ་སྙམ་མོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་དགེ་སློང་མང་པོ་ཟས་བཟང་པོ་ཟོས་ནས། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དང་། གཟིམ་ཁང་ནས་གཟིམ་ཁང་དུ་དང་། མི་ནས་མི་དང་། ཚོགས་པ་ནས་ཚོགས་པར་འགྲོ་བ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གནས་བརྟན་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་མ་ཐོབ་བོ། ང་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཞི་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། མ་བཙལ་བའི་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་བོ་སྙམ་མོ། གཞན་ཡང་བླ་མ་ན་དི་ཀ་དུས་གཅིག་ན་ང་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ། དགེ་སློང་འགའ་ཞིག་མདུན་དུ་རིང་པོར་སོང་བ་དང་། དགེ་སློང་གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་རིང་པོར་འོངས་པ་མཐོང་ངོ་། དེའི་ཚེ་ང་ནི་དབེན་པར་བྱ་བ་མེད་པར་གནས་ཏེ། བྲང་གི་དཀའ་ཚེགས་ཀྱང་མེད་དོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཟའ་བཏུང་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་ལ་ཆགས་པས་བྲང་གི་དཀའ་ཚེགས་འབྱུང་བས་དེ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སྐྱེ་འགག་ལྟ་ཞིང་སྐྱོ་བར་གནས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ལྟ་ཞིང་སྐྱོ་བར་གནས་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། ཚོགས་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་དབེན་པ་ལ་སྐྱོ་བ་དེ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། དབེན་པ་ལ་དགའ་བས་དབེན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཚོགས་པ་ལ་སྐྱོ་བ་དེ་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་བླ་མ་ན་དི་ཀ་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སྐྱེ་འགག་ལྟ་བ་དང་། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགག་པ་ལྟ་བ་དང་། དབེན་པ་ལ་དགའ་ཞིང་དབེན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ།་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། བླ་མ་ན་དི་ཀས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་། (༡༢༥༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཀོ་ས་ལའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ན་ལིང་ག་ལའི་གྲོང་དུ་བྱོན་ཏེ། གོང་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དང་དེར་ཕན་པ་འདོད་པའི་བར་དུའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་མ་ན་དི་ཀ་ལ། ངས་གྲོང་གི་མཐའ་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་ཡོད་པར་དགེ་སློང་བསྒོམ་པ་ལ་འདུག་པ་མཐོང་ངོ་།

我見已，作如是念：『今此尊者聚落人，此或沙彌，來往聲響作亂，障其禪思，覺其正受，于不到欲到、不獲欲獲、不證欲證而作留難。』那提迦！我不喜彼比丘住聚落精舍。

「那提迦！我見比丘住空閑處，仰臥吁咄。我見是已，而作是念：『令彼比丘覺寤睡眠，思空閑想。』那提迦！我亦不喜如是比丘住空閑處。

「那提迦！我復見比丘住空閑處，搖身坐睡。見已，作是念：『今此比丘于睡覺寤，不定得定，定心者得解脫。』是故，那提迦！我不喜如是比丘住空閑處。

「那提迦！我復見比丘住空閑處，端坐正受。我見已，作是念：『令此比丘不解脫者，疾得解脫；已解脫者，令自防護，使不退失。』那提迦！我喜如是比丘住空閑處。

「那提迦！我復見比丘住空閑處，彼於後時，遠離空處集舍床臥具，還入聚落受床臥具。那提迦！我亦不喜如是比丘還入聚落。

「複次，那提迦！我見比丘住聚落精舍，名聞大德能感財利、衣被、飲食、湯藥、眾具。彼於後時，集舍利養聚落床座，至於空閑，床臥安止。那提迦！我喜如是比丘集舍利養聚落床臥，住于空閑。那提迦！比丘當如是學。」

佛說此經已，那提迦比丘歡喜隨喜，作禮而去。

ངས་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ད་ལྟ་བཙུན་པ་འདི་ནི་གྲོང་གི་མི་དང་། གཞོན་ནུ་འདི་དག་འོང་འགྲོ་བྱེད་པས་སྒྲ་གྲགས་པས་བསམ་གཏན་ལ་བར་དུ་གཅོད་ཅིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་བྱེད་དེ། མ་སླེབས་པར་སླེབས་པར་འདོད་པ་དང་། མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་། མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་དོ་སྙམ་མོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་གྲོང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གནས་པ་ལ་མི་དགའའོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་དགེ་སློང་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ཁ་སྦུབ་ཏུ་ཉལ་ནས་དབུགས་འབྱིན་པ་མཐོང་ངོ་། མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་དེ་གཉིད་ལས་སད་ནས་དབེན་པའི་མཚན་མ་ལ་སེམས་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་མོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་ལྟ་བུ་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ལ་ཡང་མི་དགའའོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་ཡང་དགེ་སློང་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ལུས་གཡོ་ཞིང་གཉིད་ལོག་ནས་འདུག་པ་མཐོང་ངོ་། མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། ད་ལྟ་དགེ་སློང་འདི་གཉིད་ལས་སད་ནས་མ་ཞི་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཞི་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། དེའི་ཕྱིར་བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་ལྟ་བུ་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ལ་མི་དགའའོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་ཡང་དགེ་སློང་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་དྲང་པོར་འདུག་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་མཐོང་ངོ་། མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་མ་གྲོལ་བ་མྱུར་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བསྲུང་བར་བྱ་སྟེ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་མོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་ལྟ་བུ་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ་ལ་དགའའོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་ཡང་དགེ་སློང་དབེན་པའི་གནས་སུ་གནས་པ། ཕྱིས་དེས་དབེན་པའི་གནས་དང་མལ་སྟན་བཏང་ནས་གྲོང་དུ་འོངས་ཏེ་མལ་སྟན་ལེན་པ་མཐོང་ངོ་། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་ལྟ་བུ་གྲོང་དུ་འོང་བ་ལ་ཡང་མི་དགའའོ། གཞན་ཡང་བླ་མ་ན་དི་ཀ་ངས་དགེ་སློང་གྲོང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གནས་པ། གྲགས་པ་ཆེ་ཞིང་བསོད་ནམས་ཆེ་བ། ནོར་དང་གོས་དང་བཟའ་བཏུང་དང་སྨན་དང་ཡོ་བྱད་རྣམས་འཐོབ་པ། ཕྱིས་དེས་རྙེད་པ་དང་གྲོང་གི་མལ་སྟན་བཏང་ནས་དབེན་པར་འོངས་ཏེན་ལ་གནས་པ་མཐོང་ངོ་། བླ་མ་ན་དི་ཀ་ང་ནི་དགེ་སློང་དེ་ལྟ་བུ་རྙེད་པ་དང་གྲོང་གི་མལ་སྟན་བཏང་ནས་དབེན་པར་གནས་པ་ལ་དགའའོ། བླ་མ་ན་དི་ཀ་དགེ་སློང་གིས་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་བླ་མ་ན་དི་ཀས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། ཕྱག་བཙལ་ནས་སོང་ངོ་།།

（一二五二）

如是我聞：

一時，佛住鞞舍離國獼猴池側重閣講堂。

爾時，世尊告諸比丘：「諸離車子常枕木枕，手足龜坼，疑畏莫令摩竭陀王阿阇世毗提希子得其間便。是故，常自儆策，不放逸住；以彼不放逸住故，摩竭陀王阿阇世毗提希子不能伺求得其間便。于未來世，不久，諸離車子恣樂無事，手足柔軟，繒纊為枕，四體安臥，日出不起，放逸而住；以放逸住故，摩竭陀王阿阇世毗提希子得其間便。

「如是，比丘精勤方便，堅固堪能，不捨善法，肌膚損瘦，筋連骨立。精勤方便，不捨善法，乃至未得所應得者，不捨精進，常攝其心，不放逸住，以不放逸住故；魔王波旬不得其便。

「當來之世，有諸比丘恣樂無事，手足柔軟，繒纊為枕，四體安臥，日出不起，放逸而住；以放逸住故，惡魔波旬伺得其便。是故，比丘！當如是學：『精勤方便，乃至不得未得，不捨方便。』」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如士夫晨朝以三百釜食惠施眾生，日中、日暮亦復如是。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། (༡༢༥༢) དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལི་ཙ་བྱིའི་བུ་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཤིང་གི་སྔས་ལ་བརྟེན་ཅིང་། ལག་པ་དང་རྐང་པ་རུས་སྦལ་གྱི་པགས་པ་ལྟར་གྱུར་ཏེ། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་བཟང་མོའི་བུས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བའི་དོགས་པས་འཇིགས་ཤིང་། དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་རང་གིས་བག་ཡོད་པར་བྱེད་དེ་བག་མེད་པར་མི་གནས་སོ། དེ་དག་བག་ཡོད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་བཟང་མོའི་བུས་གླགས་ཚོལ་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དོ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་ལི་ཙ་བྱིའི་བུ་རྣམས་འདོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་བྱ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལག་པ་དང་རྐང་པ་འཇམ་ཞིང་དར་ཟབ་ཀྱི་སྔས་ལ་བརྟེན་ཅིང་། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞི་བདེ་བར་ཉལ་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་ཡང་མི་ལྡང་བར་བག་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། བག་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། མ་ག་དྷའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལྷ་མོ་བཟང་མོའི་བུས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་ཐབས་མཁས་པ་དང་། བརྟན་ཅིང་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་མི་གཏོང་བ་དག་ནི། པགས་པ་དང་ཤ་རྣམས་སྐམས་ཤིང་རུས་པ་དང་ཆུ་རྒྱུས་མངོན་པར་གྱུར་ཀྱང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་ཐབས་མཁས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་མི་གཏོང་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་མི་གཏོང་བར་རྟག་ཏུ་སེམས་བསྡུས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་གནས་སོ། བག་ཡོད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་སློང་རྣམས་འདོད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་བྱ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ལག་པ་དང་རྐང་པ་འཇམ་ཞིང་དར་ཟབ་ཀྱི་སྔས་ལ་བརྟེན་ཅིང་། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞི་བདེ་བར་ཉལ་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་ཡང་མི་ལྡང་བར་བག་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། བག་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་གླགས་རའགྱུར་རོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་མ་ཐོབ་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཐབས་མི་གཏོང་བར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། (༡༢༥༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཞིག་སྔ་དྲོ་ཟས་ཀྱི་སྣོད་སུམ་བརྒྱ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉིན་གུང་དང་ཕྱི་དྲོ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ།

第二士夫，時節須臾，於一切眾生修習慈心，乃至如𤛓牛乳頃，比先士夫惠施功德所不能及，百分千分巨億萬分，算數譬類不得為比！是故，比丘！當作是學：『時節須臾，於一切眾生修習慈心，下至如𤛓牛乳頃。』」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如人家多女人少男子，當知是家易為盜賊之所劫奪。如是善男子、善女人，不能數數下至如𤛓牛乳頃，於一切眾生修習慈心，當知是人易為諸惡鬼神所欺。

「譬如人家多男子少女人，不為盜賊數數劫奪。如是，善男子數數下至如𤛓牛乳頃，於一切眾生修習慈心，不為諸惡鬼神所欺。是故，諸比丘！常當隨時數數下至如𤛓牛乳頃，修習慈心。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如有人有匕手劍，其刃廣利。有健士夫言：『我能以手以拳椎打汝劍，令其摧碎。』諸比丘！彼健士夫當能以手以拳椎打彼劍，令摧碎不？」

比丘白佛：「不能。

སྐྱེས་བུ་གཉིས་པས་དུས་ཡུད་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོམ་པ་ནི། བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་གྱི་བར་དུའང་རུང་སྟེ། སྔ་མའི་སྐྱེས་བུ་དེས་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་བསོད་ནམས་དང་བསྡུར་ན། བརྒྱའི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད། སྟོང་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད། བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དེ། གྲངས་དང་དཔེ་དང་རྒྱུད་ཀྱིས་བགྲང་དུ་མེད་དོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དུས་ཡུད་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་རུང་ངོ་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། (༡༢༥༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་ཞིག་ན་བུད་མེད་མང་ལ་སྐྱེས་པ་ཉུང་ན། ཁྱིམ་དེ་ནི་རྐུན་པོས་འཕྲོག་སླ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་བསྒོམ་པ་དེ་དག་ནི། གདོན་འབྱུང་པོ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླུ་བར་སླ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་ཞིག་ན་སྐྱེས་པ་མང་ལ་བུད་མེད་ཉུང་ན། རྐུན་པོས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་སོ། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམ་པ་དེ་དག་ནི། གདོན་འབྱུང་པོ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླུ་བར་མི་ནུས་སོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་རྟག་ཏུ་དུས་དུས་སུ་ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། (༡༢༥༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལ་གྲི་རྣོན་པོ་ཁ་ཞེང་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་ལ། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས། ངས་ལག་པས་སམ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་གྲི་ལ་བརྡེག་ཅིང་གཅོག་པར་ནུས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། དགེ་སློང་དག་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེས་ལག་པས་སམ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་གྲི་དེ་ལ་བརྡེག་ཅིང་གཅོག་པར་ནུས་སམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། མི་ནུས་སོ།

世尊！彼匕手劍其刃廣利，非彼士夫能以手以拳椎打碎折，正足自困。

「如是，比丘！若沙門、婆羅門下至如𤛓牛乳頃，於一切眾生修習慈心，若有諸惡鬼神欲往伺求其短，不能得其間便，正可反自傷耳。是故，諸比丘！當如是學：『數數下至如𤛓牛乳頃，修習慈心。』」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊以爪抄土，告諸比丘：「于意云何？我爪上土多，為大地土多？」

比丘白佛：「世尊！爪上土甚少少耳，其大地土無量無數，不可為比。」

佛告諸比丘：「如是，眾生能數數下至彈指頃，於一切眾生修習慈心者，如甲上土耳；其諸眾生不能數數下至如彈指頃，於一切眾生修習慈心者，如大地土。是故，諸比丘！常當數數於一切眾生修習慈心。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五七）

如是我聞：

一時，佛住鞞舍離國獼猴池側重閣講堂。

爾時，世尊告諸比丘：「一切行無常，不恒、不安，是變易法。諸比丘！常當觀察一切諸行，修習厭離、不樂、解脫。

བཅོམ་ལྡན་འདས། གྲི་རྣོན་པོ་ཁ་ཞེང་ཆེ་བ་དེ་ལ། སྐྱེས་བུ་དེས་ལག་པས་སམ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་བརྡེག་ཅིང་གཅོག་པར་མི་ནུས་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་དག་ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྒོམ་པ་ལ། གདོན་འབྱུང་པོ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱོན་ཚོལ་བར་འདོད་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་དེ། རང་ཉིད་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་ན་བ་འཇོ་བའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། (༡༢༥༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེན་མོའི་སྟེང་དུ་ས་བླངས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། ངའི་སེན་མོའི་སྟེང་གི་ས་མང་ངམ། ས་ཆེན་པོའི་ས་མང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སེན་མོའི་སྟེང་གི་ས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ངུ་ཙམ་སྟེ། ས་ཆེན་པོའི་ས་ནི་གྲངས་མེད་ཅིང་དཔག་ཏུ་མེད་དེ་དཔེར་མི་བཟོད་དོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་ཐ་ན་སེ་གོལ་གཏོག་པའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམ་པ་ནི་སེན་མོའི་སྟེང་གི་ས་ཙམ་མོ། སེམས་ཅན་གང་དག་ཐ་ན་སེ་གོལ་གཏོག་པའི་ཡུན་ཙམ་དུའང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་བསྒོམ་པ་ནི་ས་ཆེན་པོའི་ས་ཙམ་མོ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ། (༡༢༥༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། རྟག་པ་མ་ཡིན་པ། བདེ་བ་མ་ཡིན་པ། འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། དགེ་སློང་དག་རྟག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་བརྟག་ཅིང་། སྐྱོ་བ་དང་། མི་དགའ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསྒོམ་པར་བྱའོ།

」

時，有異比丘從座起，整衣服，為佛作禮，右膝著地，合掌白佛：「壽命遷滅，遲速如何？」

佛告比丘：「我則能說，但汝欲知者難。」

比丘白佛：「可說譬不？」

佛言：「可說。」

佛告比丘：「有四士夫手執強弓，一時放發，俱射四方。有一士夫及箭未落，接取四箭。云何？比丘！如是士夫為捷疾不？」

比丘白佛：「捷疾。世尊！」

佛告比丘：「此接箭士夫雖復捷疾，有地神天子倍疾于彼，虛空神天倍疾地神，四王天子來去倍疾于虛空神天，日月天子復倍捷疾於四王天，導日月神復倍捷疾于日月天子。諸比丘！命行遷變倍疾于彼導日月神。是故，諸比丘！當勤方便，觀察命行無常迅速如是。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五八）

如是我聞：

一時，佛住波羅㮈國仙人住處鹿野苑中。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有一人名陀舍羅訶，彼陀舍羅訶有鼓名阿能訶，好聲、美聲、深聲，徹四十里。彼鼓既久，處處裂壞。爾時，鼓士裁割牛皮，周匝纏縛；雖復纏縛，鼓猶無復高聲、美聲、深聲。彼於後時，轉復朽壞，皮大剝落，唯有聚木。

」

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། གོས་བསྐོན་ནས། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཚེ་སྲོག་འཕོ་འགྱུར་མྱུར་བུལ་ཇི་ལྟར་ལགས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་བཤད་ནུས་མོད། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་འོ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། དཔེ་བརྗོད་དུ་རུང་ངམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བཤད་དུ་རུང་ངོ༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་བཞི་ཡིས་གཞུ་སྟོབས་ཆེན་པོ་བཟུང་སྟེ། དུས་གཅིག་ལ་འཕངས་ནས། ཕྱོགས་བཞིར་མདའ་འཕངས་སོ། སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་མདའ་མ་ལྷུང་བའི་སྔོན་དུ་མདའ་བཞི་པོ་བླངས་སོ། ཇི་ལྟར། དགེ་སློང༌། སྐྱེས་བུ་དེ་མགྱོགས་པ་ཡིན་ནམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། མགྱོགས་པ་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདའ་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་འདི་མགྱོགས་ན་ཡང༌། ས་གཞིའི་ལྷའི་བུ་དེ་ལས་ལྷག་པར་མགྱོགས། བར་སྣང་གི་ལྷ་ས་གཞིའི་ལྷ་ལས་མགྱོགས། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷའི་བུ་བར་སྣང་གི་ལྷ་ལས་མགྱོགས། ཉི་ཟླའི་ལྷའི་བུ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ལས་མགྱོགས། ཉི་ཟླ་འདྲེན་པའི་ལྷ་ནི་ཉི་ཟླའི་ལྷའི་བུ་ལས་མགྱོགས། དགེ་སློང་དག །ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་བ་འཕོ་འགྱུར་བ་ནི་ཉི་ཟླ་འདྲེན་པའི་ལྷ་ལས་ཀྱང་མགྱོགས་སོ། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །ཐབས་མཁས་པས་འབད་དེ། ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་བ་མི་རྟག་ཅིང་མྱུར་བ་འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༥༨） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཝ་ར་ཎ་སཱིའི་དྲང་སྲོང་གནས་པའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདས་པའི་དུས་ན་མི་ཞིག་ཡོད་དང་ནི་ད་ཤ་ར་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ད་ཤ་ར་ཧ་དེ་ལ་རྔ་ཞིག་ཡོད་དེ། མིང་ནི་ཨ་ནེ་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། སྒྲ་སྙན་པ། སྒྲ་མཛེས་པ། སྒྲ་ཟབ་པ། དཔག་ཚད་བཞི་བཅུའི་བར་དུ་གྲགས་སོ། རྔ་དེ་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ནས། ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་གས་ཤིང་ཆག་གོ །དེའི་ཚེ་རྔ་མཁན་གྱིས་བ་གླང་གི་ཀོ་བ་བཅད་དེ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཀྲིས་ནས་བཅིངས་སོ། དཀྲིས་ཀྱང་རྔ་ལ་སྔར་བཞིན་སྒྲ་མཐོན་པོ་དང༌། སྒྲ་སྙན་པ་དང༌། སྒྲ་ཟབ་པོ་མེད་དོ། དེའི་ཕྱིས་རིམ་གྱིས་རུལ་ནས། ཀོ་བ་རྣམས་བུད་དེ། ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཏོ།

「如是，比丘！修身、修戒、修心、修慧，以彼修身、修戒、修心、修慧故，于如來所說修多羅甚深明照，難見難覺，不可思量，微密決定，明智所知，彼則頓受、周備受，聞其所說，歡喜崇習，出離饒益。當來比丘不修身、不修戒、不修心、不修慧，聞如來所說修多羅甚深明照空相應隨順緣起法，彼不頓受持，不至到受。聞彼說者，不歡喜崇習，而於世間眾雜異論、文辭綺飾、世俗雜句，專心頂受，聞彼說者，歡喜崇習，不得出離饒益。于彼如來所說甚深明照空相要法隨順緣起者，於此則滅，猶如彼鼓，朽故壞裂，唯有聚木。是故，諸比丘！當勤方便修身、修戒、修心、修慧，于如來所說甚深明照空相要法隨順緣起，頓受、遍受。聞彼說者，歡喜崇習，出離饒益。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二五九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如鐵丸投著火中，與火同色，盛著劫貝綿中。

དེ་བཞིན་དུ། དགེ་སློང་དག །ལུས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པ་དང༌། སེམས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་སྟེ། ལུས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པ་དང༌། སེམས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་གསལ་བར་སྣང་བ། མཐོང་དཀའ་བ། རྟོགས་དཀའ་བ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཕྲ་ཞིང་ངེས་པ། མཁས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་དག་མྱུར་དུ་ལེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལེན་པ་དང༌། དེ་དག་གི་བཤད་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་གོམས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕན་པ་འཐོབ་བོ། མ་འོངས་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་ལུས་མི་སྒོམ། ཚུལ་ཁྲིམས་མི་སྒོམ། སེམས་མི་སྒོམ། ཤེས་རབ་མི་སྒོམ་པ་དེ་དག་གིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཐུན་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཐོས་ཀྱང༌། མྱུར་དུ་མི་ལེན། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་ལེན་ནོ། དེ་དག་གི་བཤད་པ་ཐོས་ན་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་གོམས་པར་མི་བྱེད་ཅིང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཚིག་སྦྱོར་མཛེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་སྣ་ཚོགས་ལ་སེམས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། དེ་དག་གི་བཤད་པ་ཐོས་ན་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་གོམས་པར་བྱེད་ཀྱང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕན་པ་མི་འཐོབ་བོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཆོས་རྟེན་འབྲེལ་དང་མཐུན་པ་དེ་དག་ནི་འདིར་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རྔ་དེ་རྙིང་ཞིང་གས་ཏེ་ཆག་ནས། ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །ཐབས་མཁས་པས་འབད་དེ། ལུས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམ་པ་དང༌། སེམས་བསྒོམ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཆོས་རྟེན་འབྲེལ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་མྱུར་དུ་ལོང་ཞིག །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལོང་ཞིག །དེ་དག་གི་བཤད་པ་ཐོས་ནས། དགའ་མགུཏེ་གོམས་པར་གྱིས་ཤིག །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕན་པ་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༥༩） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུ་མེའི་ནང་དུ་བཅུག་པ་ན། མེ་དང་མདོག་མཚུངས་པར་གྱུར་ཏེ། སྲིང་བལ་གྱི་ནང་དུ་བཞག་པ་བཞིན་ནོ།

云何？比丘！當速燃不？」

比丘白佛：「如是，世尊！」

佛告比丘：「愚癡之人依聚落住，晨朝著衣持缽，入村乞食，不善護身，不守根門，心不繫念，若見年少女人，不正思惟，取其色相，起貪慾心；欲燒其心，欲燒其身；身心燒已，舍戒退減。是愚癡人長夜當得非義饒益。是故，比丘！當如是學：『善護其身，守護根門，繫念，入村乞食。』當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，有一貓貍，飢渴羸瘦，于孔穴中伺求鼠子。若鼠子出，當取食之。有時鼠子出穴遊戲，時，彼貓貍疾取吞之。鼠子身小，生入腹中；入腹中已，食其內藏，食內藏時，貓貍迷悶，東西狂走，空宅、塳間，不知何止，遂至於死。

「如是，比丘！有愚癡人依聚落住，晨朝著衣持缽，入村乞食，不善護身，不守根門，心不繫念，見諸女人，起不正思惟，而取色相，發貪慾心，貪慾發已，慾火熾燃，燒其身心；燒身心已，馳心狂逸，不樂精舍、不樂空閑、不樂樹下，為惡不善心侵食內法，舍戒退減，此愚癡人長夜常得不饒益苦。

ཇི་ལྟར། དགེ་སློང་དག །མྱུར་དུ་འབར་བར་འགྱུར་རམ། དགེ་སློང་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཟག་བླུན་པོ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་ན། ལུས་ལེགས་པར་མི་བསྲུང༌། དབང་པོའི་སྒོ་མི་སྡོམ། དྲན་པ་མི་གཏོད་པར། བུད་མེད་གཞོན་ནུ་མ་མཐོང་ན། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མར་འཛིན་ནས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་དེའི་སེམས་སྲེག །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་དེའི་ལུས་སྲེག །ལུས་སེམས་བསྲེགས་ནས། བསླབ་པ་བོར་ཏེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། གང་ཟག་བླུན་པོ་དེས་ཡུན་རིང་པོར་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ལེགས་པར་བསྲུང༌། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམ། དྲན་པ་གཏོད་དེ། གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༦༠） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྔོན་བྱུང་བའི་དུས་ན། བྱི་ལ་ཞིག་ཡོད་དེ། བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་ཉེན་ཏེ་ཤ་རྗེན་པ་ལྟར་གྱུར་ནས། ཁུང་བུའི་ནང་དུ་བྱི་བའི་ཕྲུ་གུ་ལ་ལྟ་ཞིང་བསྡད་དོ། གལ་ཏེ་བྱི་བའི་ཕྲུ་གུ་ཕྱིར་འོངས་ན་བཟུང་སྟེ་ཟ་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། ལན་ཞིག་བྱི་བའི་ཕྲུ་གུ་ཁུང་བུ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ་རྩེད་མོ་བྱེད་པ་ན། བྱི་ལ་དེས་མྱུར་དུ་བཟུང་སྟེ་མིད་དོ། བྱི་བའི་ཕྲུ་གུ་ཆུང་བས། གསོན་པོར་གྲོད་པའི་ནང་དུ་སོང་ངོ༌། གྲོད་པའི་ནང་དུ་སོང་ནས། ནང་ཁྲོལ་རྣམས་ཟོས་སོ། ནང་ཁྲོལ་ཟ་བའི་ཚེ། བྱི་ལ་དེ་རྨོངས་ཏེ་ཤར་ནུབ་ཏུ་སྨྱོ་བ་ལྟར་རྒཅིང༌། ཁང་སྟོང་དང་དུར་ཁྲོད་དུ་གར་འགྲོ་མི་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། མཐར་འཆི་བར་གྱུར་ཏོ། དེ་བཞིན་དུ། དགེ་སློང་དག །གང་ཟག་བླུན་པོ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་ཏེ། སྔ་དྲོ་གོས་བགོས་ནས་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ཏེ། གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་ན། ལུས་ལེགས་པར་མི་བསྲུང༌། དབང་པོའི་སྒོ་མི་སྡོམ། དྲན་པ་མི་གཏོད་པར། བུད་མེད་རྣམས་མཐོང་ནས། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ནས་རབ་ཏུ་འབར་ཞིང༌། དེའི་ལུས་སེམས་སྲེག །ལུས་སེམས་བསྲེགས་ནས། སེམས་སྨྱོ་བ་བཞིན་རྒྱུག་ཅིང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མི་དགའ། དབེན་པ་ལ་མི་དགའ། ཤིང་དྲུང་ལ་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཟ་ཞིང༌། བསླབ་པ་བོར་ནས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། གང་ཟག་བླུན་པོ་དེས་ཡུན་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།

是故，比丘！當如是學：『善護其身，守諸根門，繫心正念，入村乞食。』當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「譬如木杵，常用不止，日夜消減。如是，比丘！若沙門、婆羅門從本以來，不閉根門，食不知量，初夜、后夜不勤覺悟修習善法，當知是輩終日損減，不增善法，如彼木杵。

「諸比丘！譬如優缽羅、缽曇摩、拘牟頭、分陀利生於水中，長於水中，隨水增長。如是，沙門、婆羅門善閉根門，飲食知量，初夜、后夜精勤覺悟，當知是等善根功德日夜增長，終不退減。當如是學：『善閉根門，飲食知量，初夜、后夜精勤覺悟，功德善法日夜增長。』當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六二）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。爾時，世尊於後夜時聞野狐鳴。

爾時，世尊夜過天明，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「汝等后夜時聞野狐鳴不？」

諸比丘白佛：「如是，世尊！」

佛告諸比丘：「有一愚癡人作如是念：『令我受身得如是形類，作如是聲。

དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ལེགས་པར་བསྲུང༌། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམ། སེམས་དྲན་པ་གཏོད་དེ། གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༦༡） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་གཏུན་བུ་རྒྱུན་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པས། ཉིན་མཚན་དུ་ཆག་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་དུ། དགེ་སློང་དག །དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་གང་དག་ཐོག་མ་ནས། དབང་པོའི་སྒོ་མ་བསྡམས། ཟས་ཚོད་མི་ཤེས། མཚན་མོའི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་མི་བརྩོན་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པ་ལ་མི་བརྩོན་པ་དེ་དག་ནི། ཉིན་རེ་བཞིན་དགེ་བ་ཉམས་ཤིང་འགྲིབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གི་གཏུན་བུ་དེ་བཞིན་ནོ། དགེ་སློང་དག །དཔེར་ན་ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུ་མུ་ད་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་རྣམས་ཆུའི་ནང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། ཆུའི་ནང་དུ་འཕེལ་ཞིང༌། ཆུ་དང་མཉམ་དུ་འཕེལ་བ་བཞིན་དུ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་གང་དག་དབང་པོའི་སྒོ་ལེགས་པར་བསྡམས། ཟས་ཚོད་ཤེས། མཚན་མོའི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དེ་དག་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཉིན་མཚན་དུ་འཕེལ་ཞིང་མི་ཉམས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་ལེགས་པར་བསྡམ། ཟས་ཚོད་ཤེས། མཚན་མོའི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ། དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཉིན་མཚན་དུ་འཕེལ་བར་བྱའོ། དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུ་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༦༢） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཚན་མོའི་ཐ་མའི་དུས་སུ་ཝ་སྐད་འབྱིན་པ་གསན་ཏོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཚན་མོ་འདས་ནས་ནམ་ལངས་པ་དང༌། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་མཚན་མོའི་ཐ་མའི་དུས་སུ་ཝ་སྐད་འབྱིན་པ་ཐོས་སམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཟག་བླུན་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ལུས་བླངས་པ་དེ་འདྲའི་རྣམ་པ་ཅན་དང༌། སྐད་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག །

』此愚癡人慾求如是像類處所受生，何足不得？是故，比丘！汝等但當精勤方便，求斷諸有，莫作方便，增長諸有，當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，世尊告諸比丘：「我不讚嘆受少有身，況復多受？所以者何？受有者苦。譬如糞屎，少亦臭穢，何況于多？如是諸有，少亦不嘆，乃至剎那，況復于多？所以者何？有者，苦故。是故，比丘！當如是學：『斷除諸有，莫增長有。』當如是學。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六四）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。爾時，世尊夜後分時聞野狐鳴。

是夜過已，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「汝等於夜後分聞野狐鳴不？」

比丘白佛：「如是，世尊！」

佛告比丘：「彼野狐者，疥瘡所困，是故鳴喚。若能有人為彼野狐治疥瘡者，野狐必當知恩報恩。而今有一愚癡之人，無有知恩報恩。是故，諸比丘！當如是學：『知恩報恩。』其有小恩尚報，終不忘失，況復大恩？」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

གང་ཟག་བླུན་པོ་འདི་དེ་འདྲའི་གཟུགས་དང་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་འདི་མི་འཐོབ་པ་ག་ལ་སྲིད། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །ཁྱེད་ཅག་གིས་ཐབས་མཁས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ། སྲིད་པ་རྣམས་གཅོད་པར་བྱ་ཡི། སྲིད་པ་འཕེལ་བའི་ཐབས་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༦༣） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་སྲིད་པའི་ལུས་ཉུང་ངུ་ལེན་པ་ཡང་མི་བསྔགས་ན། མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ལེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། དཔེར་ན་མི་གཙང་བ་ནི་ཉུང་ངུ་ཡང་དྲི་ང་བ་ཡིན་ན། མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་རྣམས་ནི་ཉུང་ངུ་ཡང་མི་བསྔགས་ན། སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་བསྔགས་ན། མང་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲིད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། སྲིད་པ་རྣམས་བཅད་པར་བྱ་ཡི། སྲིད་པ་འཕེལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ། （༡༢༦༤） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་ཝ་སྐད་འབྱིན་པ་གསན་ཏོ། མཚན་མོ་དེ་འདས་ནས། འཁོར་མང་པོའི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་ཝ་སྐད་འབྱིན་པ་ཐོས་སམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། དེ་ལྟར་ལགས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམཀའ་སྩལ་པ། ཝ་དེ་ནི་མཛེ་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་སྐད་འབྱིན་ནོ། གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་གིས་ཝ་དེའི་མཛེ་ནད་བཅོས་ན། ཝ་དེས་དྲིན་དུ་གཟོ་ཞིང་དྲིན་ལན་འཇལ་བར་བྱེད་དོ། ད་ལྟ་གང་ཟག་བླུན་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་དྲིན་དུ་གཟོ་བ་དང་དྲིན་ལན་འཇལ་བ་མེད་དོ། དེའི་ཕྱིར། དགེ་སློང་དག །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དྲིན་དུ་གཟོ་ཞིང་དྲིན་ལན་འཇལ་བར་བྱའོ། དྲིན་ཆུང་ངུ་ཡང་ལན་འཇལ་ཞིང་ནམ་ཡང་མི་བརྗེད་ན། དྲིན་ཆེན་པོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་སྤྱོད་པར་བྱས་སོ།

（一二六五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。爾時，有尊者跋迦梨住王舍城金師精舍，疾病困苦，尊者富鄰尼瞻視供養。

時，跋迦梨語富鄰尼：「汝可詣世尊所，為我稽首禮世尊足，問訊世尊少病少惱、起居輕利、安樂住不？言：『跋迦梨住金師精舍，疾病困篤，委積床褥，愿見世尊。疾病困苦，氣力羸惙，無由奉詣。唯愿世尊降此金師精舍，以哀愍故！』」

時，富鄰尼受跋迦梨語已，詣世尊所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！尊者跋迦梨稽首世尊足，問訊世尊少病少惱、起居輕利、安樂住不？」

世尊答言：「令彼安樂。」

富鄰尼白佛言：「世尊！尊者跋迦梨住金師精舍，疾病困篤，委在床褥，愿見世尊，無有身力來詣世尊。善哉！世尊！詣金師精舍，以哀愍故！」

爾時，世尊默然聽許。時，富鄰尼知世尊聽許已，禮足而去。

爾時，世尊晡時從禪覺，往詣金師精舍，至跋迦梨住房。跋迦梨比丘遙見世尊，從床欲起。

佛告跋迦梨：「且止！勿起！」

世尊即坐異床，語跋迦梨：「汝心堪忍此病苦不？汝身所患，為增、為損？」

跋迦梨白佛……如前叉摩比丘修多羅廣說。

（༡༢༦༥） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་གནས་ན་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་བྷ་ཀ་ལི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་ཏེ། ནད་ཀྱིས་གདུངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ། བཙུན་པ་ཕུ་ལིན་ནིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དོ། དེའི་ཚེ་བྷ་ཀ་ལིས་ཕུ་ལིན་ནི་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ལ། བདག་གི་ཚབ་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་ཁམས་བདེ་བ་དང༌། སྙུན་ཆུང་བ་དང༌། བཞེངས་བཞུགས་ཡང་བ་དང༌། བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་ཞུས་ཤིག །བྷ་ཀ་ལི་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་ནད་ཀྱིས་གདུངས་ཤིང་ནད་ཚབས་ཆེ་བས་མལ་སྟན་ལ་ཉལ་བ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་བར་འདོད་ལགས་སོ། ནད་ཀྱིས་གདུངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བས། སྐུ་སྟོབས་ཉམས་ཏེ་བཅར་བའི་སྐལ་བ་མ་མཆིས་པས། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཏེ་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཤེགས་པར་ཞུ་ཞེས་ཞུས་ཤིག དེ་ནས་ཕུ་ལིན་ནིས་བྷ་ཀ་ལིའི་ཚིག་མཉན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཙུན་པ་བྷ་ཀ་ལིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་ཁམས་བདེ་བ་དང༌། སྙུན་ཆུང་བ་དང༌། བཞེངས་བཞུགས་ཡང་བ་དང༌། བདེ་བར་བཞུགས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་ཞུས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག ཕུ་ལིན་ནིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཙུན་པ་བྷ་ཀ་ལི་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་ནད་ཀྱིས་གདུངས་ཤིང་ནད་ཚབས་ཆེ་བས་མལ་སྟན་ལ་ཉལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཇལ་བར་འདོད་ན་ཡང༌། སྐུ་སྟོབས་མ་མཆིས་པས་བཅར་མི་ནུས་པས། བཀའ་དྲིན་གྱིས། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཏེ་གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཤེགས་པར་ཞུ། དེའི་ཚེ་མ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ། དེ་ནས་ཕུ་ལིན་ནིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བར་མཁྱེན་ནས། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ༌། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་བསམ་གཏན་ལས་བཞེངས་ཏེ། གསེར་མགར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གཤེགས་ནས། བྷ་ཀ་ལི་བཞུགས་པའི་གནས་སུ་ཕེབས་སོ། བྷ་ཀ་ལི་དགེ་སློང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་གཟིགས་ཏེ། མལ་ལས་བཞེངས་པར་བརྩམས་སོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྷ་ཀ་ལི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ཀ་རུ་སྡོད་ཅིག །མ་ལྡང་ཞིག བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྲི་གཞན་ཞིག་ལ་བཞུགས་ནས། བྷ་ཀ་ལི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདི་བཟོད་དམ། ལུས་ཀྱི་ནད་འདི་འཕེལ་ལམ་འགྲིབ། བྷ་ཀ་ལིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ... སྔར་གྱི་ཙ་མ་དགེ་སློང་གི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ།;

「世尊！我身苦痛，極難堪忍，欲求刀自殺，不樂苦生。」

佛告跋迦梨：「我今問汝，隨意答我。云何？跋迦梨！色是常耶？為非常耶？」

跋迦梨答言：「無常。世尊！」

復問：「若無常，是苦耶？」

答言：「是苦。世尊！」

復問：「跋迦梨！若無常、苦者，是變易法，于中寧有可貪、可欲不？」

跋迦梨白佛：「不也，世尊！」受、想、行、識亦如是說。

佛告跋迦梨：「若於彼身無可貪、可欲者，是則善終，後世亦善。」

爾時，世尊為跋迦梨種種說法，示、教、照、喜已，從座起去。即于彼夜，尊者跋迦梨思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。

時，有二天身極端正，於後夜時詣世尊所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！尊者跋迦梨疾病困苦，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。」

第二天言：「彼尊者跋迦梨已於善解脫而得解脫。」說此語已，俱禮佛足，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「昨夜有二天子，形體端正，來詣我所，稽首作禮，退住一面。而作是言：『尊者跋迦梨住金師精舍，疾病困苦，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。』第二天言：『尊者跋迦梨已於善解脫而得解脫。

「世尊！我身苦痛，極難堪忍，欲求刀自殺，不樂苦生。」

佛告跋迦梨：「我今問汝，隨意答我。云何？跋迦梨！色是常耶？為非常耶？」

跋迦梨答言：「無常。世尊！」

復問：「若無常，是苦耶？」

答言：「是苦。世尊！」

復問：「跋迦梨！若無常、苦者，是變易法，于中寧有可貪、可欲不？」

跋迦梨白佛：「不也，世尊！」受、想、行、識亦如是說。

佛告跋迦梨：「若於彼身無可貪、可欲者，是則善終，後世亦善。」

爾時，世尊為跋迦梨種種說法，示、教、照、喜已，從座起去。即于彼夜，尊者跋迦梨思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。

時，有二天身極端正，於後夜時詣世尊所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！尊者跋迦梨疾病困苦，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。」

第二天言：「彼尊者跋迦梨已於善解脫而得解脫。」說此語已，俱禮佛足，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「昨夜有二天子，形體端正，來詣我所，稽首作禮，退住一面。而作是言：『尊者跋迦梨住金師精舍，疾病困苦，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。』第二天言：『尊者跋迦梨已於善解脫而得解脫。

讓我來幫您將這段文字翻譯成藏文： བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གི་ལུས་སྡུག་བསྔལ་བས་ནི་བཟོད་པར་དཀའ་བས་མཚོན་ཆ་འདོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའི་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ལྟ་ངས་ཁྱོད་ལ་དྲི་བས་རང་དགར་ལན་ཐོབ་ཅིག །ཇི་ལྟར་བཀྲ་ག་ལི། གཟུགས་ནི་རྟག་གམ། མི་རྟག་གམ། བཀྲ་ག་ལིས་གསོལ་པ། མི་རྟག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དྲིས་པ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་ན་སྡུག་བསྔལ་ལམ། གསོལ་པ། སྡུག་བསྔལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དྲིས་པ། བཀྲ་ག་ལི། གལ་ཏེ་མི་རྟག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཆགས་པའམ་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་དམ། བཀྲ་ག་ལིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གལ་ཏེ་ལུས་དེ་ལ་ཆགས་པའམ་འདོད་པ་མེད་ན། དེ་ནི་ལེགས་པར་འཆི་བ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་ལེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་ལ་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཆོས་བསྟན་ཏེ། བསྟན་ཅིང་བཤད་དེ་གསལ་བར་མཛད་ནས་དགྱེས་པར་མཛད་དེ་གདན་ལས་བཞེངས་ནས་གཤེགས་སོ། །དེའི་མཚན་མོ་ཉིད་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསམས་ཏེ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་གཉིས་ཀྱི་ལུས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་དག་མཚན་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསམས་ཏེ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། ལྷ་གཉིས་པས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་དེ་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ནས་སྔ་དྲོ་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་གདན་བཤམས་ཏེ་བཞུགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་གི་མཚན་མོ་ལྷའི་བུ་གཉིས་གཟུགས་བཟང་བ་དག་ང་ཡི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་གསེར་མགར་གྱི་གནས་ན་གནས་ཤིང་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསམས་ཏེ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ། །ལྷ་གཉིས་པས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་དེ་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ།།

』說此語已，稽首作禮，即沒不現。」

爾時，世尊告一比丘：「汝當往詣尊者跋迦梨比丘所，語跋迦梨言：『昨夜有二天來詣我所，稽首作禮，退住一面，語我言：「尊者跋迦梨疾病困篤，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。」第二天言：「尊者跋迦梨于善解脫而得解脫。」說此語已，即沒不現。此是天語，佛復記汝：「汝於此身不起貪慾，是則善終，後世亦善。」』」

時，彼比丘受世尊教已，詣金師精舍跋迦梨房。

爾時，跋迦梨語侍病者：「汝等持繩床，共舉我身，著精舍外，我欲執刀自殺，不樂久生。」

時，有眾多比丘出房舍，露地經行。受使比丘詣眾多比丘所，問眾多比丘言：「諸尊！跋迦梨比丘住在何所？」

諸比丘答言：「跋迦梨比丘告侍病者，令舉繩床，出精舍外，欲執刀自殺，不樂久生。」受使比丘即詣跋迦梨所。

跋迦梨比丘遙見使比丘來，語侍病者：「下繩床著地，彼比丘疾來，似世尊使。」彼侍病者即下繩床著地。

時，彼使比丘語跋迦梨：「世尊有教及天有所說。」

時，跋迦梨語侍病者：「扶我著地，不可於床上受世尊教及天所說。」時，侍病者即扶跋迦梨，下置於地。

時，跋迦梨言：「汝可宣示世尊告敕及天所說。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་གི་དྲུང་དུ་སོང་ལ་བཀྲ་ག་ལི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲོས་ཤིག །མདང་གི་མཚན་མོ་ལྷ་གཉིས་ང་ཡི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ང་ལ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསམས་ཏེ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ། །ལྷ་གཉིས་པས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་དེ་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །འདི་ནི་ལྷས་སྨྲས་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་ལུང་བསྟན་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་འདི་ལ་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ལེགས་པར་འཆི་བ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་ལེགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་མནོས་ནས་གསེར་མགར་གྱི་གནས་སུ་བཀྲ་ག་ལིའི་གནས་སུ་སོང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཀྲ་ག་ལིས་ནད་གཡོག་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཐག་པའི་ཁྲི་བླངས་ཏེ་བདག་གི་ལུས་བཏེག་ནས་གནས་ཁང་གི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞོག་ཅིག །བདག་གིས་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་དེ་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་གནས་ཁང་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་བླ་གབ་མེད་པར་འཆག་པར་བྱེད་དོ། །བརྫངས་པའི་དགེ་སློང་དེས་དགེ་སློང་མང་པོའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དགེ་སློང་མང་པོ་ལ་དྲིས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་གང་ན་བཞུགས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་གིས་ནད་གཡོག་རྣམས་ལ་ཐག་པའི་ཁྲི་བཏེག་ནས་གནས་ཁང་གི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞོག་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ། །བརྫངས་པའི་དགེ་སློང་དེ་བཀྲ་ག་ལིའི་དྲུང་དུ་སོང་ངོ་།། བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློྫངས་པའི་དགེ་སློང་དེ་རྒྱང་རིང་ནས་འོང་བ་མཐོང་ནས་ནད་གཡོག་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཐག་པའི་ཁྲི་ས་ལ་ཕབ་ཅིག །དགེ་སློང་དེ་མྱུར་དུ་འོང་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བརྫངས་པ་འདྲའོ། །ནད་གཡོག་དེ་དག་གིས་ཐག་པའི་ཁྲི་ས་ལ་ཕབ་བོ།། དེའི་ཚེ་བརྫངས་པའི་དགེ་སློང་དེས་བཀྲ་ག་ལི་ལ་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང་ལྷས་སྨྲས་པ་ཡོད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཀྲ་ག་ལིས་ནད་གཡོག་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། བདག་ས་ལ་ཕབ་ཅིག །ཁྲིའི་སྟེང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང་ལྷས་སྨྲས་པ་མནོས་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ནད་གཡོག་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་ས་ལ་ཕབ་བོ།། དེའི་ཚེ་བཀྲ་ག་ལིས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང་ལྷས་སྨྲས་པ་བརྗོད་པར་མཛོད་ཅིག།

」

使比丘言：「跋迦梨！大師告汝：『夜有二天來白我言：「跋迦梨比丘疾病困篤，思惟解脫，欲執刀自殺，不樂久生。」第二天言：「跋迦梨比丘已於善解脫而得解脫。」說此語已，即沒不現。』世尊復記說，汝善於命終，後世亦善。」

跋迦梨言：「尊者！大師善知所知，善見所見；彼二天者亦善知所知，善見所見。然我今日於色常、無常，決定無疑；無常者是苦，決定無疑。若無常、苦者，是變易法，于彼無有可貪、可欲，決定無疑。受、想、行、識亦復如是。然我今日疾病苦痛猶故隨身，欲刀自殺，不樂久生。」即執刀自殺。

時，使比丘供養跋迦梨死身已，還詣佛所，稽首禮足，退坐一面，白佛言：「世尊！我以世尊所敕，具告尊者跋迦梨。彼作是言：『大師善知所知，善見所見；彼二天者亦善知所知，善見所見……』」廣說乃至「執刀自殺。」

爾時，世尊告諸比丘：「共詣金師精舍跋迦梨尸所。」見跋迦梨死身，有遠離之色。見已，語諸比丘：「汝等見是跋迦梨比丘死身在地，有遠離之色不？」

諸比丘白佛：「已見。世尊！」

復告諸比丘：「繞跋迦梨身，四面周匝，有闇冥之相圍繞身不？」

諸比丘白佛：「已見。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： བརྫངས་པའི་དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ། བཀྲ་ག་ལི། ཁྱོད་ལ་སྨྲ་བར་བྱའོ། །མཚན་མོ་ལྷ་གཉིས་འོངས་ནས་ང་ལ་སྨྲས་པ། བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་བསམས་ཏེ་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ། །ལྷ་གཉིས་པས་སྨྲས་པ། བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་དེ་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་པ། ཁྱོད་ཚེའི་མཐར་ལེགས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཕྱི་མར་ཡང་ལེགས་སོ།། བཀྲ་ག་ལིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་པར་བྱ་བ་ལེགས་པར་མཁྱེན་ཅིང་མཐོང་བར་བྱ་བ་ལེགས་པར་གཟིགས་སོ། །ལྷ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལེགས་པར་མཁྱེན་ཅིང་མཐོང་བར་བྱ་བ་ལེགས་པར་གཟིགས་སོ། །འོན་ཀྱང་བདག་དེང་གཟུགས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ངེས་སོ། །མི་རྟག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་སམ་འདོད་པ་མེད་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ངེས་སོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བདག་དེང་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བས་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་དེ་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བར་མི་དགའོ། །ཞེས་སྨྲས་ནས་མཚོན་ཆ་བཟུང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བརྫངས་པའི་དགེ་སློང་དེས་བཀྲ་ག་ལིའི་རོ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་བཞིན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བཀྲ་ག་ལི་ལ་ཞུས་པ་དང་། དེས་འདི་སྐད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལེགས་པར་མཁྱེན་ཅིང་མཐོང་བར་བྱ་བ་ལེགས་པར་གཟིགས་སོ། །ལྷ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལེགས་པར་མཁྱེན་ཅིང་མཐོང་བར་བྱ་བ་ལེགས་པར་གཟིགས་སོཞེས་རྒྱས་པར་སྨྲས་ནས་མཚོན་ཆ་བཟུང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གསེར་མགར་གྱི་གནས་སུ་བཀྲ་ག་ལིའི་རོ་ཡོད་སར་འགྲོའོ། །བཀྲ་ག་ལིའི་རོ་ལ་དབེན་པའི་མདོག་ཡོད་པ་གཟིགས་སོ། །གཟིགས་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་དགེ་སློང་གི་རོ་ས་ལ་ཡོད་པ་ལ་དབེན་པའི་མདོག་ཡོད་པ་མཐོང་ངམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བཀྲ་ག་ལིའི་རོའི་མཐའ་སྐོར་བཞི་ན་མུན་པའི་མཚན་མས་བསྐོར་བ་མཐོང་ངམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། མཐོང་ལགས།

世尊！」

佛告諸比丘：「此是惡魔之像，周匝求覓跋迦梨善男子識神當生何處。」

佛告諸比丘：「跋迦梨善男子不住識神，以刀自殺。」

爾時，世尊為彼跋迦梨說第一記。

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二六六）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。時，有尊者闡陀，住那羅聚落好衣庵羅林中，疾病困篤。

時，尊者舍利弗聞尊者闡陀在那羅聚落好衣庵羅林中，疾病困篤。聞已，語尊者摩訶拘絺羅：「尊者知不？闡陀比丘在那羅聚落好衣庵羅林中疾病困篤，當往共看。」摩訶拘絺羅默然許之。

時，尊者舍利弗與尊者摩訶拘絺羅共詣那羅聚落好衣庵羅林中，至尊者闡陀住房。

尊者闡陀遙見尊者舍利弗、尊者摩訶拘絺羅，憑床欲起。

尊者舍利弗語尊者闡陀：「汝且莫起！」

尊者舍利弗、尊者摩訶拘絺羅坐于異床，問尊者闡陀：「云何？尊者闡陀！所患為可堪忍不？為增、為損？……」如前叉摩修多羅廣說。

尊者闡陀言：「我今身病，極患苦痛，難可堪忍。所起之病，但增無損，唯欲執刀自殺，不樂苦活。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： བཅོམ་ལྡན་འདས་ལགས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཏེ། མཐའ་སྐོར་དུ་བཀྲ་ག་ལི་རིགས་ཀྱི་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བཙལ་བའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བཀྲ་ག་ལི་རིགས་ཀྱི་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་ཏེ། མཚོན་ཆས་བསད་དོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀྲ་ག་ལི་དེ་ལ་ལུང་བསྟན་དང་པོ་གསུངས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་ན་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་ན་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ་ལ་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཁྱེན་ནམ། ཚན་ད་དགེ་སློང་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་ན་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་བས་དེར་བལྟ་བར་བགྱིའོ། །མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ་གཉིས་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་དུ་སོང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་དའི་གནས་ཁང་དུ་ཕྱིན་ནོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་དས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ་རྒྱང་རིང་ནས་མཐོང་ནས་མལ་སྟན་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལངས་པར་བརྩམས་སོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་མ་ལངས་ཤིག། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ་གཉིས་ཁྲི་གཞན་ལ་འཁོད་དེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ལ་དྲིས་པ། ཇི་ལྟར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད། ན་བ་བཟོད་དམ་དུ་གྱུར་ཏམ་ཉུང་དུ་གྱུར། ཞེས་སྔར་གྱི་ཙ་མའི་མདོ་བཞིན་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་དས་སྨྲས་པ། བདག་དེང་ལུས་ན་བས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་བཟོད་པར་དཀའོ། །སྐྱེས་པའི་ནད་ནི་མང་དུ་འགྱུར་གྱི་ཉུང་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བར་འཚོ་བར་མི་དགའོ།།

」

尊者舍利弗言：「尊者闡陀！汝當努力，莫自傷害！若汝在世，我當與汝來往周旋；汝若有乏，我當給汝如法湯藥；汝若無看病人，我當看汝，必令適意，非不適意。」

闡陀答言：「我有供養，那羅聚落諸婆羅門長者悉見看視，衣被、飲食、臥具、湯藥無所乏少；自有弟子修梵行者隨意瞻病，非不適意。但我疾病苦痛逼身，難可堪忍，唯欲自殺，不樂苦生。」

舍利弗言：「我今問汝，隨意答我。闡陀！眼及眼識、眼所識色，彼寧是我、異我、相在不？」

闡陀答言：「不也。」

尊者舍利弗復問：「闡陀！耳、鼻、舌、身、意及意識、意識所識法，彼寧是我、異我、相在不？」

闡陀答言：「不也。」

尊者舍利弗復問：「闡陀！汝于眼、眼識及色，為何所見、何所識、何所知故，言眼、眼識及色，非我、不異我、不相在？」

闡陀答言：「我于眼、眼識及色，見滅、知滅故，見眼、眼識及色，非我、不異我、不相在。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད། ཁྱོད་འབད་པར་གྱིས་ཤིག །རང་ལ་གནོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་དུ་གནས་ན། བདག་གིས་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་དགོས་པ་ཡོད་ན་བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྨན་སྦྱིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་ནད་གཡོག་མེད་ན་བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ངེས་པར་དུ་ཡིད་དུ་འོང་བར་བྱའི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་མི་བྱའོ།། ཚན་དས་ལན་བཏབ་པ། བདག་ལ་ཡོ་བྱད་ཡོད་དེ། ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱིས་བལྟ་ཞིང་། གོས་དང་བཟའ་བཅའ་དང་མལ་ཆ་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་མི་ཆད་དོ། །རང་ཉིད་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིད་བཞིན་དུ་ནད་གཡོག་བྱེད་པས་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བདག་གི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལུས་ལ་གནོད་ཅིང་བཟོད་པར་དཀའ་བས་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བར་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ད་ལྟ་ཁྱོད་ལ་འདྲི་བས་རང་དགར་ལན་ཐོབ་ཅིག །ཚན་ད། མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་དེ་དག་བདག་ཡིན་ནམ། བདག་ལས་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པ་ཡིན་ནམ། ཚན་དས་ལན་བཏབ་པ། མ་ཡིན་ནོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཡང་དྲིས་པ། ཚན་ད། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་བདག་ཡིན་ནམ། བདག་ལས་གཞན་ནམ། ཕན་ཚུན་གནས་པ་ཡིན་ནམ། ཚན་དས་ལན་བཏབ་པ། མ་ཡིན་ནོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཡང་དྲིས་པ། ཚན་ད། ཁྱོད་ཀྱིས་མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་ལ་ཅི་མཐོང་། ཅི་ཤེས། ཅི་རྟོགས་ནས་མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་དག་བདག་མ་ཡིན། བདག་ལས་གཞན་མ་ཡིན། ཕན་ཚུན་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ། ཚ་བཏབ་པ། བདག་གིས་མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་ལ་འགག་པ་མཐོང་ཞིང་འགག་པ་ཤེས་པས་མིག་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་དག་བདག་མ་ཡིན། བདག་ལས་གཞན་མ་ཡིན། ཕན་ཚུན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ།།

」

復問：「闡陀！汝于耳、鼻、舌、身、意、意識及法，何所見、何所知故，于意、意識及法，見非我、不異我、不相在？」

闡陀答言：「尊者舍利弗！我于意、意識及法，見滅、知滅故，于意、意識及法，見非我、不異我、不相在。尊者舍利弗！然我今日身病苦痛，不能堪忍，欲以刀自殺，不樂苦生。」

時，尊者摩訶拘絺羅語尊者闡陀：「汝今當於大師修習正念，如所說句：『有所依者，則為動搖；動搖者，有所趣向；趣曏者，為不休息；不休息者，則隨趣往來；隨趣往來者，則有未來生死；有未來生死故，有未來出沒；有未來出沒故，則有生、老、病、死、憂、悲、苦、惱。如是純一苦聚集。』如所說句：『無所依者，則不動搖；不動搖者，得無趣向；無趣曏者，則有止息；有止息故，則不隨趣往來；不隨趣往來，則無未來出沒，無未來出沒者；則無生、老、病、死、憂、悲、惱、苦。如是純大苦聚滅。』」

闡陀言：「尊者摩訶拘絺羅！供養世尊事，於今畢矣！隨順善逝，今已畢矣！適意，非不適意。弟子所作，於今已作。若復有餘弟子所作供養師者，亦當如是供養大師，適意，非不適意。然我今日身病苦痛，難可堪忍，唯欲以刀自殺，不樂苦生。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： ཡང་དྲིས་པ། ཚན་ད། ཁྱོད་ཀྱིས་རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཅི་མཐོང་། ཅི་ཤེས་ནས་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཆོས་རྣམས་བདག་མ་ཡིན། བདག་ལས་གཞན་མ་ཡིན། ཕན་ཚུན་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་། ཚན་དས་ལན་བཏབ་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། བདག་གིས་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་འགག་པ་མཐོང་ཞིང་འགག་པ་ཤེས་པས་ཡིད་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཆོས་རྣམས་བདག་མ་ཡིན། བདག་ལས་གཞན་མ་ཡིན། ཕན་ཚུན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། འོན་ཀྱང་བདག་དེང་ལུས་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་བཟོད་པར་མི་ནུས་པས་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་འཚོ་བར་མི་དགའོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ད་ལྟ་དྲན་པ་ཡང་དག་པར་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་བཞིན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་གཡོ་བར་འགྱུར། གཡོ་བ་ནི་འགྲོ་བར་འགྱུར། འགྲོ་བ་ནི་མི་ངལ་བར་འགྱུར། མི་ངལ་བ་ནི་རྗེས་སུ་རྒྱུག་ཅིང་འོང་བར་འགྱུར། རྗེས་སུ་རྒྱུག་ཅིང་འོང་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ཡོད། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ཡོད་པས་མ་འོངས་པའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད། མ་འོངས་པའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། རྟེན་མེད་པ་ནི་མི་གཡོ། མི་གཡོ་བ་ནི་མི་འགྲོ། མི་འགྲོ་བ་ནི་ངལ་བར་འགྱུར། ངལ་བར་གྱུར་པས་རྗེས་སུ་མི་རྒྱུག་མི་འོང་། རྗེས་སུ་མི་རྒྱུག་མི་འོང་བས་མ་འོངས་པའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མེད། མ་འོངས་པའི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོས་པར་འགྱུར་རོ།། ཚན་དས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་བྱ་བ་ནི་ད་ནི་རྫོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་ཡང་ད་ནི་རྫོགས་སོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ནི་ད་ནི་བྱས་སོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ལ་མཆོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ན་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མཆོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བདག་དེང་ལུས་ན་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་བཟོད་པར་དཀའ་བས་མཚོན་ཆ་འཛིན་པར་འདོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་འཚོ་བར་མི་དགའོ།།

」爾時，尊者闡陀即于那羅聚落好衣庵羅林中以刀自殺。

時，尊者舍利弗供養尊者闡陀舍利已，往詣佛所，稽首禮足，退住一面，白佛言：「世尊！尊者闡陀于那羅聚落好衣庵羅林中以刀自殺。云何？世尊！彼尊者闡陀當至何趣？云何受生？後世云何？」

佛告尊者舍利弗：「彼不自記說言：『尊者摩訶拘絺羅！我供養世尊，於今已畢；隨順善逝，於今已畢，適意，非不適意。若復有餘供養大師者，當如是作，適意，非不適意。』耶？」

爾時，尊者舍利弗復問：「世尊！彼尊者闡陀先於鎮珍尼婆羅門聚落，有供養家、極親厚家、善言語家。」

佛告舍利弗：「如是，舍利弗！正智、正善解脫善男子，有供養家、親厚家、善言語家。舍利弗！我不說彼有大過。若有舍此身，余身相續者，我說彼等則有大過；若有舍此身已，余身不相續者，我不說彼有大過也。無大過故，于那羅聚落好衣庵羅林中以刀自殺。」

如是，世尊為彼尊者闡陀說第一記。

佛說此經已，尊者舍利弗歡喜作禮而去。

雜阿含經卷第四十七 大正藏第 02 冊 No.

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་དུ་མཚོན་ཆས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་དའི་རིང་བསྲེལ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་དུ་མཚོན་ཆས་སོ། །ཇི་ལྟར། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་དེ་འགྲོ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཕྱི་མར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེས་རང་གིས་འདི་སྐད་དུ་མ་སྨྲས་སམ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཧཱ་ཀོའུ་ཐི་ལ། བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ནི་ད་ནི་རྫོགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་ཡང་ད་ནི་རྫོགས་སོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཡང་མཆོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མ་ཡིན་པར་བྱའོ། །ཞེས་མ་སྨྲས་སམ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཡང་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་དེ་སྔོན་གྲུ་རིན་ཆེན་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་དུ་མཆོད་པའི་ཁྱིམ་དང་། ཤིན་ཏུ་གཉེན་པའི་ཁྱིམ་དང་། ལེགས་པའི་ངག་སྨྲ་བའི་ཁྱིམ་ཡོད་དོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ། དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་མཆོད་པའི་ཁྱིམ་དང་གཉེན་པོའི་ཁྱིམ་དང་ལེགས་པའི་ངག་སྨྲ་བའི་ཁྱིམ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ། བདག་གིས་དེ་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མི་སྨྲའོ། །གང་དག་ལུས་འདི་བོར་ནས་ལུས་གཞན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་སྨྲའོ། །གང་དག་ལུས་འདི་བོར་ནས་ལུས་གརྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མི་སྨྲའོ། །ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མེད་པས་ན་ར་ལའི་གྲོང་གི་གོས་བཟང་པོའི་ཨ་མྲའི་ཚལ་དུ་མཚོན་ཆས་སོ།། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚན་ད་དེ་ལ་ལུང་བསྟན་དང་པོ་གསུངས་སོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡི་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་བདུན་པའོ།། དཀར་ཆག་ཆེན་པོ་པོད་གཉིས་པ་གྲངས་ ༢

0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十八

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一二六七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子白佛言：「世尊！比丘！比丘度駛流耶？」

佛言：「如是，天子！」

天子復問：「無所攀緣，亦無所住，度駛流耶？」

佛言：「如是，天子！」

天子復問：「無所攀緣，亦無所住而度駛流，其義云何？」

佛言：「天子！我如是如是抱，如是如是直進，則不為水之所㵱。如是如是不抱。如是如是不直進，則為水所㵱。如是，天子！名為無所攀緣，亦無所住而度駛流。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二六八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ན་བྷ་དྲས་རྒྱ་ནག་སྐད་དུ་བསྒྱུར། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱ

時，彼天子白佛言：「比丘知一切眾生所著、所集，決定解脫、廣解脫、極廣解脫耶？」

佛告天子：「我悉知一切眾生所著、所集，決定解脫、廣解脫、極廣解脫。」天子白佛：「比丘云何知一切眾生所著、所集，決定解脫、廣解脫、極廣解脫？」

佛告天子：「愛喜滅盡，我心解脫；心解脫已，故知一切眾生所著、所集，決定解脫、廣解脫、極廣解脫。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二六九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「誰度于諸流？　　晝夜勤精進， 　不攀亦不住，　　何染而不著？」

爾時，世尊說偈答言：

「一切戒具足，　　智慧善正受， 　內思惟繫念，　　度難度諸流。 　不樂於欲想，　　超越於色結， 　不繫亦不住，　　于染亦不著。

我來幫您將這段文字翻譯成藏文： དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དགེ་སློང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེན་པ་དང་བསགས་པ་རྣམས། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ངེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོར་མཁྱེན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེན་པ་དང་བསགས་པ་རྣམས། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ངེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཤེས་སོ། །ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། དགེ་སློང་གིས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེན་པ་དང་བསགས་པ་རྣམས། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ངེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོར་མཁྱེན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྲེད་པ་དང་དགའ་བ་ཟད་པས་ང་ཡི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེན་པ་དང་བསགས་པ་རྣམས། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ངེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཤེས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། །ཡུན་རིང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར།། །འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་ལས་རྟག་ཏུ་འདས།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཞིག་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འནས་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། །སུ་ཡིས་ཆུ་བོ་རྣམས་བརྒལ་ཏེ། །ཉིན་མཚན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་པོ།། །མི་འཇུས་མི་གནས་གང་ཞིག་ལ། །ཅི་ཞིག་ཆགས་ཤིང་མི་ཆགས་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པ་དང་། །ཤེས་རབ་ལེགས་པར་ཡང་དག་གནས།། །ནང་དུ་དྲན་པ་བསྟེན་པ་ཡིས། །བརྒལ་དཀའ་ཆུ་བོ་རྣམས་ལས་བརྒལ།། །འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་དགའ་ཞིང་། །གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་འདས་ཏེ།། །མི་འཆིང་མི་གནས་གང་ཞིག་ལ། །ཆགས་པ་ལ་ཡང་མི་ཆགས་སོ།།

」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二七〇）

如是我聞：

一時，佛住王舍城山谷精舍。

時，有拘迦尼，是光明天女，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照山谷。

時，拘迦尼天女而說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

佛告天女：「如是，如是。

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

時，拘迦那娑天女聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝，入于僧中，敷尼師壇，于大眾前坐，告諸比丘：「昨日夜后，有拘迦那天女，容色絕妙，來詣我所，稽首我足，退坐一面而說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念， 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

我即答言：「如是，天女！如是，天女！

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། །ཡུན་རིང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱུར།། །འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་ལས་རྟག་ཏུ་འདས།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་རི་སུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཀཽ་ཀ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་གསལ་བའི་ལྷ་མོ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རི་སུལ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཀཽ་ཀ་ནི་ལྷ་མོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། །སེམས་ནི་ངན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་བཞིན།། །འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན།། །སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མིན་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་མོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ།། །སེམས་ནི་ངན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་བཞིན།། །འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན།། །སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མིན་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ཀཽ་ཀ་ན་ས་ལྷ་མོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ནས་སྔ་དྲོ། དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་གཤེགས་ཏེ། གདན་བཤམས་ནས་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་གི་མི་ཐུན་ཐ་མ་ལ་ཀཽ་ཀ་ན་ལྷ་མོ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་ང་ཡི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། ངའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། །སེམས་ནི་ངན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་བཞིན།། །འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན།། །སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མིན་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ།། ངས་ཀྱང་སྨྲས་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། ལྷ་མོ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། ལྷ་མོ།། །སེམས་ནི་ངན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་ཀྱང་བཞིན།། །འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན།།

不習近眾苦，　　非義和合者。

「說是語時，拘迦尼天女聞我所說，歡喜隨喜，稽首我足，即沒不現。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二七一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城山谷精舍。

爾時，尊者阿難告諸比丘：「我今當說四句法經。諦聽，善思，當爲汝說何等為四句法經。」

爾時，尊者阿難即說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。

「諸比丘！是名四句法經。」

爾時，有一異婆羅門，去尊者阿難不遠，為諸年少婆羅門受誦經。時，彼婆羅門作是念：「若沙門阿難所說偈，於我所說經，便是非人所說。」

時，彼婆羅門即往詣佛所，與世尊面相問訊慰勞已，退坐一面，白佛言：「瞿曇！沙門阿難所說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。

「如是等所說，則是非人語，非為人語。」

佛告婆羅門：「如是，如是，婆羅門！是非人語，非為人語也。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་རི་ཁྲོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོ་འགའ་ཞིག་གིས་བདག་གི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་བ་དང་མགུ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བདག་གི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ༼༡༢༧༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་རི་ཁྲོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་གིས་ད་ལྟ་ཚིག་བཞི་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་བཤད་པར་བྱའོ། །ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །བདག་གིས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཚིག་བཞི་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་གང་ཡིན་པ་བཤད་པར་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་གསུངས་སོ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཚིག་བཞི་པའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་ཞེས་བྱའོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་གཞན་ཞིག་བཙུན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་རྣམས་ལ་མདོ་འདོན་དུ་འཇུག་གོ །དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གལ་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་བཤད་པ་དེ་ནི་བདག་གིས་བཤད་པའི་མདོ་ལས་མི་མ་ཡིན་པས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་བ་དང་བདེ་བ་དྲིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀཽ་ཏམ་དགེ་སྦྱོང་ཀུན་དགའ་བོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་དུ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོཔ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། འདི་ལྟ་བུ་བཤད་པ་འདི་ནི་མི་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིན་གྱི། མིའི་སྐད་མ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། བྲམ་ཟེ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིན་གྱི། མིའི་སྐད་མ་ཡིན་ནོ། །

時，有拘迦尼天女來詣我所，稽首我足，退坐一面而說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

「我時答言：『如是，如是，如天女所言：

「『「其心不為惡，　　及身口世間， 　　　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　　　不習近眾苦，　　非義和合者。」』

「是故，婆羅門！當知此所說偈，是非人所說，非是人所說也。」

佛說此經已，彼婆羅門聞佛所說，歡喜隨喜，禮佛足而去。

（一二七二）

如是我聞：

一時，佛住王舍城山谷精舍。

時，有拘迦那娑天女，是光明天女，起大電光熾然，歸佛、歸法、歸比丘僧，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明普照山谷，即于佛前而說偈言

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

爾時，世尊告天女言：「如是，如是，天女！如汝所說：

「『其心不為惡，　　及身口世間， 　　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　　不習近眾苦，　　非義和合者。』」

爾時，拘迦那娑天女聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོ་བདག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བདག་གི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ལྷ་མོས་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དེ་བས་ན་བྲམ་ཟེ། ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་མི་མ་ཡིན་པས་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། མིས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། བྲམ་ཟེ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། ༼༡༢༧༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་རི་ཁྲོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོ་འོད་གསལ་བའི་ལྷ་མོ་ཞིག་གློག་འོད་ཆེན་པོ་འབར་བར་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རི་ཁྲོད་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུགམང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་མོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ལྷ་མོ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །

爾時，世尊夜過晨朝入僧中，敷尼師壇，于大眾前坐，告諸比丘：「于昨后夜，拘迦那娑天女，光明之天女，來詣我所，稽首我足，退坐一面。而說偈言：

「『其心不為惡，　　及身口世間， 　　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　　不習近眾苦，　　非義和合者。』

「我時答言：『如是，天女！如是，天女！如汝所說：

「『「其心不為惡，　　及身口世間， 　　　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　　　不習近眾苦，　　非義和合者。」』

「拘迦那天女，　　電光炎熾然， 　敬禮佛法僧，　　說偈義饒益。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二七三）

如是我聞：

一時，佛住王舍城山谷精舍。

時，有拘迦那娑天女，光明之天女，放電光明，炎照熾然，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明普照山谷，即于佛前而說偈言：

「我能廣分別，　　如來正法律， 　今且但略說，　　足以表其心。 　其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ནས་ཐོ་རངས་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ཏེ། གདན་བཤམས་ནས་འཁོར་མང་པོའི་དབུས་སུ་བཞུགས་ཏེ། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་གི་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོ་འོད་གསལ་བའི་ལྷ་མོ་བདག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། བདག་གི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། དེའི་ཚེ་བདག་གིས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ལྷ་མོ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྷ་མོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ནོ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། ། རིག་བྱེད་སྨྲ་བའི་ལྷ་མོ་ཡིས། །གློག་འོད་མེ་ལྟར་འབར་བ་ཡིས། ། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ། །ཕྱག་འཚལ་ཚིག་དོན་ཕན་པར་སྨྲས། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། ། ༼༡༢༧༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་རི་ཁྲོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་མོ་འོད་གསལ་བའི་ལྷ་མོ་གློག་གི་འོད་འཕྲོ་ཞིང་མེ་ལྟར་འབར་བས། མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རི་ཁྲོད་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། ། བདག་གིས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་འབྱེད་ནུས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ། ། ད་ནི་མདོར་བསྡུས་བརྗོད་པ་ཡིས། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པར་བྱ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མི་བསྟེན་ཅིང་། །དོན་མེད་འདུ་འཛི་མི་བྱེད་པའོ། །

」

佛告天女：「如是，天女！如是，天女！如汝所說：

「『其心不為惡，　　及身口世間， 　　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　　不習近眾苦，　　非義和合者。』」

時，拘迦那娑天女聞佛所說，歡喜稽首，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝，入于僧前，于大眾中敷座而坐，告諸比丘：「昨后夜時，拘迦那娑天女來詣我所，恭敬作禮，退坐一面而說偈言：

「我能廣分別，　　如來正法律， 　今且但略說，　　足以表我心。 　其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛空，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

「我時答言：『如是，天女！如汝所說：

「『「其心不為惡，　　及身口世間， 　　　五欲悉虛偽，　　正智正繫念。 　　　不習近眾苦，　　非義和合者。」』

「時，彼天女聞我所說，歡喜隨喜，稽首我足，即沒不現。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二七四）

如是我聞：

一時，佛住毗舍離獼猴池側重閣講堂。

時，有拘迦那娑天女、朱盧陀天女，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照一切獼猴池側。

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷ་མོ་ལ་གསུངས་པ། ལྷ་མོ་དེ་ལྟར་རོ། ལྷ་མོ་དེ་ལྟར་རོ། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་བ་བཞིན་དུ། "སེམས་ནི་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་དང་བཅས། ། འདོད་ཡོན་ལྔ་རྣམས་སྟོང་པ་སྟེ། །དྲན་པ་ཡང་དག་ཡང་དག་གནས། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་གོམས་ཤིང་། །དོན་མེད་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་དོ། །" དེ་ནས་ལྷ་མོ་ཀོའུ་ཀ་ན་སས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཐོས་ནས་དགའ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ཏེ་སྔ་དྲོར་གྱུར་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་དབུས་སུ་བྱོན་ནས་འཁོར་མང་པོའི་ནང་དུ་གདན་བཏིང་སྟེ་བཞུགས་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་ཕྱི་མཚམས་ཀྱི་དུས་སུ་ལྷ་མོ་ཀོའུ་ཀ་ན་ས་ང་ལ་ཕྱག་འཚལ་དུ་འོངས་ཏེ། གུས་པས་ཕྱག་བྱས་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་ནས་ཚིགས་བཅད་དུ་སྨྲས་པ། "བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །ཆོས་འདུལ་རྒྱ་ཆེར་དབྱེ་ནུས་ཀྱང་། ། ད་ལྟ་མདོར་བསྡུས་བརྗོད་པ་ནི། །བདག་གི་སེམས་ནི་མཚོན་པར་འགྱུར། ། སེམས་ནི་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་དང་བཅས། ། འདོད་ཡོན་ལྔ་རྣམས་སྟོང་པ་སྟེ། །དྲན་པ་ཡང་དག་ཡང་དག་གནས། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་གོམས་ཤིང་། །དོན་མེད་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་དོ། །" "དེའི་ཚེ་ངས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ལྷ་མོ་དེ་ལྟར་རོ། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་བ་བཞིན་དུ། "'སེམས་ནི་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དག་དང་བཅས། ། འདོད་ཡོན་ལྔ་རྣམས་རྫུན་པ་སྟེ། །དྲན་པ་ཡང་དག་ཡང་དག་གནས། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་གོམས་ཤིང་། །དོན་མེད་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་དོ། །'" "དེའི་ཚེ་ལྷ་མོ་དེས་ངས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། ངའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།" སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་ཉམས་སུ་བླངས་སོ། ། （གཅིག་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་བཞི།） འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་གི་དུས་ན། སངས་རྒྱས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་གྱི་གཡས་གཡོན་དུ་ཁང་བརྩེགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ར་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མོ་ཀོའུ་ཀ་ན་ས་དང་། ལྷ་མོ་ཙུ་ལུ་ད་གཉིས་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ། ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་དག་གི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་སྤྲེའུ་རྫིང་གི་འགྲམ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，朱盧陀天女說偈白佛：

「大師等正覺，　　住毗舍離國， 　拘迦那朱盧，　　稽首恭敬禮。 　我昔未曾聞，　　牟尼正法律， 　今乃得親見，　　現前說正法。 　若於聖法律，　　惡慧生厭惡， 　必當墮惡道，　　長夜受諸苦。 　若於聖法律，　　正念律儀備， 　彼則生天上，　　長夜受安樂。」

拘迦娑天女復說偈言：

「其心不為惡，　　及身口世間， 　五欲悉虛偽，　　正智正繫念。 　不習近眾苦，　　非義和合者。」

佛告天女：「如是，如是，如汝所說：

「『其心不為惡，　　及身口世間， 　　五欲悉虛偽，　　正智正繫念。 　　不習近眾苦，　　非義和合者。』」

時，彼天女聞佛所說，歡喜隨喜，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝入僧中，敷座而坐，告諸比丘：「昨后夜時，有二天女，容色絕妙，來詣我所，為我作禮，退坐一面。朱盧陀天女而說偈言：

「『大師等正覺，　　住毗舍離國， 　　我拘迦那娑，　　及以朱盧陀。 　　如是二天女，　　稽首禮佛足， 　　我昔未曾聞，　　牟尼正法律。 　　今乃見正覺，　　演說微妙法， 　　若於正法律，　　厭惡住惡慧。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： དེའི་ཚེ་ལྷ་མོ་ཙུ་ལུ་ཏས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་བཞུགས། ། ཀོའུ་ཀ་ན་ཙུ་ལུ་ཡིས། །སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་གུས་པར་མཆིས། ། ང་ཡིས་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་པའི། །ཐུབ་པའི་དམ་ཆོས་འདུལ་བ་ནི། ། ད་ལྟ་མངོན་སུམ་མཐོང་བ་ཡིས། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་གསུངས་པ་ལགས། ། གང་ཞིག་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་ལ། །ཤེས་རབ་ངན་པས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས། ། དེ་ནི་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཡུན་རིང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། གང་ཞིག་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་ལ། །དྲན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་རྫོགས་ན། ། དེ་ནི་མཐོ་རིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཡུན་རིང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། དེ་ནས་ལྷ་མོ་ཀོའུ་ཀ་སས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ཏེ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་རྫུན་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་འགྲོགས་ཤིང་། །དོན་མིན་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་མིན། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལྷ་མོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ནོ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་རོ། ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ཏེ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་རྫུན་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་འགྲོགས་ཤིང་། །དོན་མིན་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་མིན། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མོ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ཤིང་ཞོགས་པར་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ཏེ། གདན་བཤམས་ནས་བཞུགས་ཏེ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་གི་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་ལྷ་མོ་གཉིས་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དག་ང་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་འོངས་ནས། ང་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །ལྷ་མོ་ཙུ་ལུ་ཏས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རྫོགས་པའི་སངས་རང་དག་པར། །ཡངས་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་བཞུགས། ། ང་ནི་ཀོའུ་ཀ་ན་ས། །དེ་བཞིན་ཙུ་ལུ་ཏ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལྟར་ལྷ་མོ་གཉིས་ཀ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ང་ཡིས་སྔོན་ཆད་མ་ཐོས་པའི། །ཐུབ་པའི་དམ་ཆོས་འདུལ་བ་ནི། ། ད་ལྟ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་། །ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པའི་ཆོས་གསུངས་སོ། ། གང་ཞིག་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་ལ། །སྐྱོ་ཞིང་ཤེས་རབ་ངན་པར་གནས། །

必墮于惡道，　　長夜受大苦， 　　若於正法律，　　正念律儀備。 　　生善趣天上，　　長夜受安樂。』

「拘迦那天女復說偈言：

「『其心不為惡，　　及身口世間， 　　五欲悉虛偽，　　正智正繫念。 　　不習近眾苦，　　非義和合者。』

「我時答言：『如是，如是，如汝所說：

「『「其心不為惡，　　及身口世間， 　　　五欲悉虛偽，　　正智正繫念。 　　　不習近眾苦，　　非義和合者。」』」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二七五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「無觸不報觸，　　觸則以觸報， 　以觸報觸故，　　不瞋不招瞋。」

爾時，世尊說偈答言：

「有于不瞋人，　　而加之以瞋， 　清凈之正士，　　離諸煩惱結。 　于彼起噁心，　　噁心還自中， 　如逆風揚塵，　　還自坌其身。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： ངེས་པར་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཡུན་རིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་། ། གང་ཞིག་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་ལ། །དྲན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་རྫོགས་ན། ། བདེ་འགྲོ་ལྷ་ཡི་གནས་སུ་སྐྱེ། །ཡུན་རིང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། ལྷ་མོ་ཀོའུ་ཀ་ནས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ཏེ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་རྫུན་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་འགྲོགས་ཤིང་། །དོན་མིན་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་མིན། ། དེའི་ཚེ་ངས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་ནོ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་རོ། སེམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། །ལུས་ངག་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་ཏེ། ། འདོད་པ་ལྔ་པོ་རྫུན་པ་སྟེ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པར་ལྡན། ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་མི་འགྲོགས་ཤིང་། །དོན་མིན་འདུ་འཛི་བྱེད་པ་མིན། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་ནས། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ། ། ༄༅། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་ཉེ་བར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རེག་པ་མེད་ལ་ལན་མི་འཇལ། །རེག་ན་རེག་པས་ལན་འཇལ་ལོ། ། རེག་པས་རེག་པའི་ལན་འཇལ་བས། །ཁྲོ་མེད་ཁྲོ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཞིག་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ལ། །ཁྲོ་བས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། ། དྲི་མ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མཆོག །ཉོན་མོངས་འཆིང་བ་ཀུན་དང་བྲལ། ། དེ་ལ་སེམས་ངན་སྐྱེད་པ་ནི། །སེམས་ངན་རང་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་སྟེ། ། རླུང་ལ་ཐལ་བ་གཏོར་བ་བཞིན། །རང་གི་ལུས་ལ་གོས་པར་འགྱུ་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཡུན་རིང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ཡིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བྱམས་ཆགས་རྣམ་པར་བརྒལ། །

」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二七六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「愚癡人所行，　　不合于黠慧， 　自所行惡行，　　為自惡知識。 　所造眾惡行，　　終獲苦果報。」

爾時，世尊說偈答言：

「既作不善業，　　終則受諸惱， 　造業雖歡喜，　　啼泣受其報。 　造諸善業者，　　終則不熱惱， 　歡喜而造業，　　安樂受其報。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二七七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「不可常言說，　　亦不一向聽， 　而得於道跡，　　堅固正超度。 　思惟善寂滅，　　解脫諸魔縛， 　能行說之可，　　不行不應說。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༄༅། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི། །མཁས་པ་དང་ནི་མི་མཐུན་ཏེ། ། རང་གི་སྡིག་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། །རང་གི་སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན། ། སྡིག་པ་མང་པོ་བྱས་པ་ནི། །མཐར་ནི་སྡུག་བསྔལ་འབྲས་བུ་ཐོབ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་དགེའི་ལས་ནི་བྱས་ནས་ནི། །མཐར་ནི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། ལས་བྱེད་དུས་ན་དགའ་མོད་ཀྱི། །འབྲས་བུ་མྱོང་ཚེ་ངུ་བར་བྱེད། ། དགེ་བའི་ལས་རྣམས་བྱེད་པ་ནི། །མཐར་ནི་གདུང་བ་མེད་པར་འགྱུར། ། དགའ་བཞིན་དུ་ནི་ལས་བྱེད་ཅིང་། །བདེ་བས་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཡུན་རིང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ཡིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བྱམས་ཆགས་རྣམ་པར་བརྒལ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༄༅། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། རྟག་ཏུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་ཞིང་། །གཅིག་ཏུ་ཉན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ། ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །བརྟན་ཅིང་ཡང་དག་འདའ་བར་བྱེད། ། དགེ་ཞིང་ཞི་བ་བསམ་པ་དང་། །བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཏེ། ། སྤྱད་ནས་སྨྲ་བར་ནུས་པ་སྟེ། །མ་སྤྱད་པར་ནི་སྨྲ་མི་བྱ། །

不行而說者，　　智者則知非， 　不行己所應，　　不作而言作。 　是則同賊非。」

爾時，世尊告天子言：「汝今有所嫌責耶？」

天子白佛：「悔過，世尊！悔過，善逝！」

爾時，世尊熙怡微笑。

時，彼天子復說偈言：

「我今悔其過，　　世尊不納受， 　內懷于噁心，　　抱怨而不捨。」

爾時，世尊說偈答言：

「言說悔過辭，　　內不息其心， 　云何得息怨？　　何名為修善？」

時，彼天子復說偈言：

「誰不有其過？　　何人無有罪？ 　誰復無愚癡？　　孰能常堅固？」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二七八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有瞿迦梨比丘，是提婆達多伴黨，來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。

爾時，世尊告瞿迦梨比丘：「瞿迦梨！汝何故於舍利弗、目揵連清凈梵行所，起不清凈心？長夜當得不饒益苦。」

瞿迦梨比丘白佛言：「世尊！我今信世尊語，所說無異，但舍利弗、大目揵連心有惡欲。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： མ་སྤྱད་པར་སྨྲ་བྱེད་པ། །མཁས་པས་ལོག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། ། རང་གིས་བྱ་བ་མི་བྱེད་ཅིང་། །མ་བྱས་བྱས་པར་སྨྲ་བ་ནི། ། དེ་ནི་རྐུན་པོ་དང་མཚུངས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ད་ལྟ་སྐྱོན་འཛིན་པ་ཡོད་དམ། ལྷའི་བུས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། འགྱོད་པ་མཆིས་སོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། འགྱོད་པ་མཆིས་སོ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། བདག་གིས་ད་ལྟ་འགྱོད་པ་ལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་བཞེས་ཏེ། ། ནང་དུ་སེམས་ངན་ཡོད་པ་དང་། །ཁོན་འཛིན་མི་གཏོང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འགྱོད་པའི་ཚིག་ནི་སྨྲ་བྱེད་ཀྱང་། །ནང་དུ་སེམས་ནི་མི་ཞི་ན། ། ཇི་ལྟར་ཁོན་ནི་ཞི་འགྱུར་ཞིང་། །གང་ཞིག་དགེ་བ་བསྒོམ་པར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། སུ་ཞིག་སྐྱོན་ནི་མེད་པ་དང་། །གང་ཞིག་ཉེས་པ་མེད་པ་དང་། ། སུ་ཞིག་རྨོངས་པ་མེད་པ་དང་། །གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་བརྟན་པ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཡུན་རིང་བྲམ་ཟེ་མཐོང་བ་ཡིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བྱམས་ཆགས་རྣམ་པར་བརྒལ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༄༅། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀ་གནས་པ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་གཙང་མ་ལ་མི་གཙང་བའི་སེམས་བསྐྱེད། དུས་རིང་པོར་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་རོ། ། དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ་གསུངས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ནི་འདོད་པ་ངན་པ་དང་ལྡན་ནོ། །

」如是第二、第三說，瞿迦梨比丘——提婆達多伴黨於世尊所再三說中，違反不受，從座起去。去已，其身周遍生諸皰瘡，皆如栗，漸漸增長，皆如桃李。

時，瞿迦梨比丘患苦痛，口說是言：「極燒！極燒！」膿血流出，身壞命終，生大缽曇摩地獄。

時，有三天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。時，一天子白佛言：「瞿迦梨比丘——提婆達多伴黨今已命終。」時，第二天子作是言：「諸尊當知，瞿迦梨比丘命終墮地獄中。」第三天子即說偈言：

「士夫生世間，　　斧在口中生， 　還自斬其身，　　斯由其惡言。 　應毀便稱譽，　　應譽而便毀， 　其罪生於口，　　死墮惡道中。 　博弈亡失財，　　是非為大咎， 　毀佛及聲聞，　　是則為大過。」

彼三天子說是偈已，即沒不現。

爾時，世尊夜過晨朝，來入僧中，于大眾前敷座而坐，告諸比丘：「昨后夜時，有三天子來詣我所，稽首我足，退坐一面。第一天子語我言：『世尊！瞿迦梨比丘——提婆達多伴黨今已命終。』第二天子語余天子言：『瞿迦梨比丘命終墮地獄中。』第三天子即說偈言：

「『士夫生世間，　　斧在口中生， 　　還自斬其身，　　斯由其惡言。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： དེ་བཞིན་དུ་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྨྲས་ཀྱང་མི་ཉན་པར་གདན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ངོ་། །སོང་ནས་དེའི་ལུས་ལ་ཀུན་ཏུ་འབྲུམ་བུ་སྟར་བུ་ཙམ་བྱུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་ཆེར་སྐྱེས་ནས་ཁམ་བུ་དང་སྟར་ཀ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་ནས་ཁ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས། ཚ་བས་གདུངས་སོ། །ཚ་བས་གདུངས་སོ། །ཞེས་སྨྲས་ཤིང་རྣག་ཁྲག་བྱུང་སྟེ་ལུས་ཞིག་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་པད་མ་ཆེན་པོའི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གསུམ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མདོག་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དག་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོ་ད་ལྟ་ཤི་འཕོས་སོ། །དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཉིས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་རྣམས་མཁྱེན་པར་མཛོད། དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ཤི་འཕོས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། །ལྷའི་བུ་གསུམ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་པ་ལ། །ཁ་ན་སྟ་རེ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ། རང་གི་ལུས་ནི་གཅོད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་ངག་ངན་ལས་བྱུང་ངོ་། ། སྨད་པར་འོས་པ་བསྟོད་པ་དང་། །བསྟོད་པར་འོས་པ་སྨོད་པ་ནི། ། ཁ་ཡི་སྡིག་པ་བསགས་པ་ཡིས། །ཤི་ནས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བར་འགྱུར། ། རྒྱན་པོ་རྩེ་བས་ནོར་ཕམ་པ། །དེ་ནི་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་མིན། ། སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་སྨོད་པ་ནི། །དེ་ནི་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན། ། ལྷའི་བུ་གསུམ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་འདས་ཤིང་ཞོགས་པར་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱོན་ཏེ། འཁོར་མང་པོའི་དབུས་སུ་གདན་བཤམས་ནས་བཞུགས་ཏེ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མདང་གི་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་ལྷའི་བུ་གསུམ་ང་གང་ན་བ་དེར་འོངས་ནས། ངའི་རྐང་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཕྱོགས་ུ་འདུག་གོ །ལྷའི་བུ་དང་པོས་ང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ལྷས་བྱིན་གྱི་གྲོགས་པོ་ད་ལྟ་ཤི་འཕོས་སོ། །ལྷའི་བུ་གཉིས་པས་ལྷའི་བུ་གཞན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་ཤི་འཕོས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། །ལྷའི་བུ་གསུམ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་པ་ལ། །ཁ་ན་སྟ་རེ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ། རང་གི་ལུས་ནི་གཅོད་པར་བྱེད། །དེ་ནི་ངག་ངན་ལས་བྱུང་ངོ་། །;

應毀便稱譽，　　應譽而便毀， 　　其罪口中生，　　死則墮惡道。』

「說是偈已，即沒不現。諸比丘！汝等欲聞生阿浮陀地獄眾生其壽齊限不？」

諸比丘白佛：「今正是時，唯愿世尊為諸大眾說阿浮陀地獄眾生壽命齊限。諸比丘聞已，當受奉行。」

佛告比丘：「諦聽，善思，當爲汝說。譬如拘薩羅國，四斗為一阿羅，四阿羅為一獨籠那，十六獨籠那為一阇摩那，十六阇摩那為一摩尼，二十摩尼為一佉梨，二十佉梨為一倉，滿中芥子。若使有人百年百年取一芥子。如是乃至滿倉芥子都盡，阿浮陀地獄眾生壽命猶故不盡。如是二十阿浮陀地獄眾生壽等一尼羅浮陀地獄眾生壽，二十尼羅浮陀地獄眾生壽等一阿吒吒地獄眾生壽，二十阿吒吒地獄眾生壽等一阿波波地獄眾生壽，二十阿波波地獄眾生壽等一阿休休地獄眾生壽，二十阿休休地獄眾生壽等一優缽羅地獄眾生壽，二十優缽羅地獄眾生壽等一缽曇摩地獄眾生壽，二十缽曇摩地獄眾生壽等一摩訶缽曇摩地獄眾生壽。

「比丘！彼瞿迦梨比丘命終墮摩訶缽曇摩地獄中，以彼于尊者舍利弗、大目揵連比丘生噁心、誹謗故。是故，諸比丘！當作是學：『于彼燒燋炷所，尚不欲毀壞，況毀壞有識眾生？』」佛告諸比丘：「當如是學。

以下是您請求的中文古籍藏文翻譯： སྨད་པར་འོས་པ་བསྟོད་པ་དང་། །བསྟོད་པར་འོས་པ་སྨོད་པ་ནི། ། སྡིག་པ་ཁ་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིས། །ཤི་ནས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བར་འགྱུར། ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཨ་བུ་དའི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ཉན་པར་འདོད་དམ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་པ། ད་ནི་དུས་ལ་བབ་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་ཨ་བུ་དའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་བཤད་དུ་གསོལ། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག །ཁྱེད་ཅག་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་བྲེ་བཞི་ནི་ཨ་ར་གཅིག །ཨ་ར་བཞི་ནི་དོང་ལོ་ན་གཅིག །དོང་ལོ་ན་བཅུ་དྲུག་ནི་རྗ་མ་ན་གཅིག །རྗ་མ་ན་བཅུ་དྲུག་ནི་མ་ནི་གཅིག །མ་ནི་ཉི་ཤུ་ནི་ཁ་རི་གཅིག །ཁ་རི་ཉི་ཤུ་ནི་བང་གཅིག་སྟེ། དེར་ཡུངས་ཀར་གྱིས་བཀང་ངོ་། །གལ་ཏེ་མི་ཞིག་གིས་ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་ན་ཡུངས་ཀར་རེ་རེ་བླངས་ན། དེ་ལྟར་བང་གང་གི་ཡུངས་ཀར་ཟད་ཀྱང་ཨ་བུ་དའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ད་དུང་མི་ཟད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཨ་བུ་དའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་ནི་ར་བུ་དའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། ནི་ར་བུ་དའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་ཨ་ཏ་ཏའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། ཨ་ཏ་ཏའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་ཨ་པ་པའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། ཨ་པ་པའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་ཨ་ཧུ་ཧུའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། ཨ་ཧུ་ཧུའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་ཨུཏྤལའི་དམྱལ་བའཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། ཨུཏྤལའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་པདྨའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ། པདྨའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཉི་ཤུའི་ཚེ་ནི་པདྨ་ཆེན་པོའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཚེ་དང་མཉམ་མོ། ། དགེ་སློང་དག །དགེ་སློང་ཀོ་ཀ་ལི་ཀ་དེ་ཤི་འཕོས་ནས་པདྨ་ཆེན་པོའི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཏེ། དེས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ལ་སེམས་ངན་པ་བསྐྱེད་ཅིང་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དགེ་སློང་དག །འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། མར་མེའི་མེ་ལྕེ་ཚིག་པ་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འདོད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །

」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二七九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「退落墮負處，　　云何而得知？ 　唯愿世尊說，　　云何負處門？」

爾時，世尊說偈答言：

「勝處易得知，　　負處知亦易， 　樂法為勝處，　　毀法為負處。 　愛樂惡知識，　　不愛善知識， 　善友生怨結，　　是名墮負門。 　愛樂不善人，　　善人反憎惡， 　欲惡不欲善，　　是名負處門。 　斗秤以欺人，　　是名墮負門。 　博弈耽嗜酒，　　游輕著女色， 　費喪于財物，　　是名墮負門， 　女人不自守，　　舍主隨他行， 　男子心放蕩，　　舍妻隨外色， 　如是為家者，　　斯皆墮負門。 　老婦得少夫，　　心常懷嫉姤， 　懷嫉臥不安，　　是則墮負門。 　老夫得少婦，　　墮負處亦然。 　常樂著睡眠，　　知識同遊戲， 　怠墮好瞋恨，　　斯皆墮負門。 　多財結朋友，　　酒食奢不節， 　多費喪財物，　　斯皆墮負門。

」

Here is the complete translation to Tibetan: སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་སོ།། (༡༢༧༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ། "ཕམ་པ་དང་ལྷུང་བའི་གནས།། ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུང་དུ་གསོལ།། ཕམ་པའི་སྒོ་ནི་གང་ལགས་ལྟ།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། "རྒྱལ་བའི་གནས་ནི་ཤེས་སླ་སྟེ།། ཕམ་པའི་གནས་ཀྱང་ཤེས་པ་སླ།། ཆོས་ལ་དགའ་བ་རྒྱལ་བའི་གནས།། ཆོས་ལ་སྨོད་པ་ཕམ་པའི་གནས།། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོར་དགའ་བ་དང་།། དགེ་བའི་གྲོགས་པོར་མི་དགའ་བ།། བཤེས་གཉེན་ལ་ནི་དགྲར་ལྟ་བ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། མི་དགེ་བ་ལ་དགའ་བ་དང་།། དགེ་བ་ལ་ནི་སྡང་བ་དང་།། སྡིག་འདོད་དགེ་བ་མི་འདོད་པ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། སྲང་དང་ཚད་ཀྱིས་གཞན་བསླུ་བ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། རྒྱན་པོ་ཆང་ལ་ཆགས་པ་དང་།། བུད་མེད་མཛེས་ལ་ཆགས་པ་དང་།། ནོར་རྫས་འཕྲོ་བརླག་བྱེད་པ་ནི།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། བུད་མེད་རང་གི་ཁྱིམ་མི་སྲུང་།། བདག་པོ་བཞག་ནས་གཞན་རྗེས་འབྲང་།། སྐྱེས་པ་སེམས་ནི་རྣམ་གཡེང་བས།། ཆུང་མ་བཞག་ནས་གཞན་རྗེས་འབྲང་།། དེ་ལྟར་ཁྱིམ་ཐབས་བྱེད་པ་རྣམས།། འདི་དག་ཀུན་ཀྱང་ཕམ་པའི་སྒོ།། རྒན་མོས་གཞོན་པའི་ཁྱོ་ཐོབ་ནས།། རྟག་ཏུ་ཕྲག་དོག་སེམས་ལྡན་པ།། ཕྲག་དོག་གིས་ནི་ཉལ་མི་བདེ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། རྒན་པོས་གཞོན་ནུའི་ཆུང་མ་ཐོབ།། ཕམ་པའི་གནས་སུ་དེ་བཞིན་ནོ།། རྟག་ཏུ་གཉལ་དགའ་བ་དང་།། གྲོགས་པོ་དང་ནི་རྩེད་མོ་རྩེ།། ལེ་ལོ་ཁྲོ་བར་དགའ་བ་རྣམས།། འདི་དག་ཀུན་ཀྱང་ཕམ་པའི་སྒོ།། ནོར་མང་གྲོགས་པོ་མང་བ་དང་།། ཟས་སྐོམ་ཚོད་མེད་འཕྲོ་བརླག་བྱེད།། ནོར་རྫས་མང་པོ་ཟད་བྱེད་པ།། འདི་དག་ཀུན་ཀྱང་ཕམ་པའི་སྒོ།།

小財多貪愛，　　生於剎利心， 　常求為王者，　　是則墮負門。 　求珠珰瓔珞，　　革屣履傘蓋， 　莊嚴自慳惜，　　是則墮負門。 　受他豐美食，　　自慳惜其財， 　食他不反報，　　是則墮負門。 　沙門婆羅門，　　屈請入其舍， 　慳惜不時施，　　是則墮負門。 　沙門婆羅門，　　次第行乞食， 　呵責不欲施，　　是則墮負門。 　若父母年老，　　不及時奉養， 　有財而不施，　　是則墮負門。 　于父母兄弟，　　捶打而罵辱， 　無有尊卑序，　　是則墮負門。 　佛及弟子眾，　　在家與出家， 　毀呰不恭敬，　　是則墮負門。 　實非阿羅漢，　　羅漢過自稱， 　是則世間賊，　　墮于負處門。 　此世間負處，　　我知見故說， 　猶如險怖道，　　慧者當遠避。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

ནོར་ཉུང་འདོད་པ་ཆེ་བ་དང་།། རྒྱལ་རིགས་སེམས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་།། རྟག་ཏུ་རྒྱལ་པོར་འདོད་པ་ནི།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། མུ་ཏིག་རྒྱན་དང་དོ་ཤལ་དང་།། ལྷམ་དང་གདུགས་ནི་འདོད་པ་དང་།། རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ཡང་སེར་སྣ་བྱེད།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། གཞན་གྱི་ཟས་བཟང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་།། རང་གི་ནོར་ལ་སེར་སྣ་བྱེད།། གཞན་གྱི་ཟས་ཟོས་ལན་མི་འཇལ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ནི།། ཁྱིམ་དུ་སྤྱན་དྲངས་གསོལ་བ་ན།། སེར་སྣས་དུས་སུ་མི་སྦྱིན་པ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི།། རིམ་བཞིན་བསོད་སྙོམས་སློང་བ་ལ།། སྨད་ནས་སྦྱིན་པར་མི་འདོད་པ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། ཕ་མ་རྒས་པར་གྱུར་པ་ལ།། དུས་སུ་ཞབས་ཏོག་མི་བྱེད་པ།། ནོར་ཡོད་བཞིན་དུ་མི་སྦྱིན་པ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། ཕ་མ་སྤུན་དང་མིང་པོ་ལ།། རྡུང་ཞིང་ཚིག་ངན་སྨྲ་བ་དང་།། བླ་དམན་གོ་རིམ་མི་བརྩི་བ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། སངས་རྒྱས་དགེ་འདུན་ཚོགས་རྣམས་དང་།། ཁྱིམ་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ།། སྨད་ཅིང་གུས་པར་མི་བྱེད་པ།། འདི་ནི་ཕམ་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ།། དགྲ་བཅོམ་མིན་བཞིན་དགྲ་བཅོམ་པའི།། ཡོན་ཏན་རང་ཉིད་ཁས་འཆེ་བ།། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་རྐུན་པོ་སྟེ།། ཕམ་པའི་སྒོ་རུ་ལྷུང་བ་ཡིན།། འཇིག་རྟེན་ཕམ་པའི་གནས་འདི་དག། ངས་ནི་མཐོང་ཞིང་ཤེས་ནས་བཤད།། ཇི་ལྟར་འཇིགས་པའི་ལམ་བཞིན་དུ།། མཁས་པས་རྒྱང་རིང་སྤང་བར་བྱ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བསོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཅིག་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།།

時，彼天子說偈問佛：

「誰屈下而屈下？　　誰高舉而隨舉？ 　云何童子戲，　　如童塊相擲？」

爾時，世尊說偈答言：

「愛下則隨下，　　愛舉則隨舉， 　愛戲于愚夫，　　如童塊相擲。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「決定以遮遮，　　意妄想而來， 　若人遮一切，　　不令其逼迫。」

爾時，世尊說偈答言：

「決定以遮遮，　　意妄想而來， 　不必一切遮，　　但遮其惡業。 　遮彼彼惡已，　　不令其逼迫。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ། "སུ་ཞིག་དམའ་ན་རྗེས་སུ་དམའ།། སུ་ཞིག་མཐོ་ན་རྗེས་སུ་མཐོ།། ཇི་ལྟར་བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་བཞིན།། བྱིས་པས་རྡེའུ་འཕེན་པ་བཞིན།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "དམའ་བར་དགའ་ན་རྗེས་སུ་དམའ།། མཐོ་བར་དགའ་ན་རྗེས་སུ་མཐོ།། བླུན་པོ་རྩེད་མོར་དགའ་བ་ནི།། བྱིས་པས་རྡེའུ་འཕེན་པ་བཞིན།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༡) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "ངེས་པར་བཀག་པས་འགོག་བྱེད་ཅིང་།། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་འོང་བ་ན།། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་བཀག་ན་ནི།། གནོད་པ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་གོ།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "ངེས་པར་བཀག་པས་འགོག་བྱེད་ཅིང་།། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་འོང་བ་ན།། ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མི་དགོས་ཏེ།། སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བཀག་ན་ཆོག། སྡིག་པ་དེ་དང་དེ་བཀག་ནས།། གནོད་པ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་གོ།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གརྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༢) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何得名稱？　　云何得大財？ 　云何德流聞？　　云何得善友？」

爾時，世尊說偈答言：

「持戒得名稱，　　佈施得大財， 　真實德流聞，　　恩惠得善友。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何人所作，　　智慧以求財， 　等攝受于財，　　若勝若復劣？」

爾時，世尊說偈答言：

「始學功巧業，　　方便集財物， 　得彼財物已，　　當應作四分， 　一分自食用，　　二分營生業， 　餘一分藏密，　　以擬於貧乏。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ། "ཇི་ལྟར་བྱས་ན་སྙན་གྲགས་འཐོབ།། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ནོར་ཆེན་འཐོབ།། ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྲགས་པར་འགྱུར།། ཇི་ལྟར་བཤེས་བཟང་འཐོབ་པར་འགྱུར།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པས་སྙན་གྲགས་འཐོབ།། སྦྱིན་པ་བཏང་བས་ནོར་ཆེན་འཐོབ།། བདེན་པས་ཡོན་ཏན་གྲགས་པར་འགྱུར།། བྱས་པ་གཟོས་པས་བཤེས་བཟང་འཐོབ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༣) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལཔ། "མིས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་།། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ནོར་བཙལ་བ།། ནོར་རྣམས་མཉམ་པོར་བསྡུ་བ་དང་།། མཆོག་དང་དམན་པ་ཇི་ལྟར་ལགས།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "དང་པོར་བཟོ་རིག་སློབ་པ་དང་།། ཐབས་ཀྱིས་ནོར་རྣམས་བསྡུ་བར་བྱ།། ནོར་རྣམས་ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་ནི།། ཆ་བཞི་རུ་ནི་བགོ་བར་བྱ།། ཆ་གཅིག་བདག་གིས་ལོངས་སྤྱད་བྱ།། ཆ་གཉིས་ཚོང་དང་ལས་ལ་བཞག། ལྷག་མ་ཆ་གཅིག་སྦས་ནས་ནི།། དབུལ་ཕོངས་དུས་སུ་སྤྱད་ཕྱིར་བཞག།

營生之業者，　　田種行商賈， 　牧牛羊興息，　　邸舍以求利， 　造屋舍床臥，　　六種資生具， 　方便修眾具，　　安樂以存世， 　如是善修業，　　黠慧以求財， 　財寶隨順生，　　如眾流歸海。 　如是財饒益，　　如蜂集眾味， 　晝夜財增長，　　猶如蟻積堆。 　不付老子財，　　不寄邊境民， 　不信奸狡人，　　及諸慳吝者， 　親附成事者，　　遠離不成事， 　能成事士夫，　　猶如火熾然。 　善友貴重人，　　敏密修良者， 　同氣親兄弟，　　善能相攝受。 　居親眷屬中，　　摽顯若牛王， 　各隨其所應，　　分財施飲食。 　壽盡而命終，　　當生天受樂。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告諸比丘：「過去世時，拘薩羅國有彈琴人，名曰粗牛，于拘薩羅國人間遊行，止息野中。時，有六廣大天宮天女，來至憍薩羅國粗牛彈琴人所，語粗牛彈琴人言：『阿舅！阿舅！為我彈琴，我當歌舞。

བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ནི།། ཞིང་ལས་ཚོང་དང་ཁེ་སྤོགས་དང་།། བ་ལུག་གསོ་དང་སྐྱེད་འཇོག་དང་།། མགྲོན་ཁང་ཁེ་སྤོགས་འཚོལ་བ་དང་།། ཁང་ཁྱིམ་མལ་ས་བཟོ་བ་དང་།། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་དྲུག། ཐབས་ཀྱིས་ཡོ་བྱད་སྒྲུབ་པ་དང་།། བདེ་བས་འཇིག་རྟེན་གནས་པར་བྱ།། དེ་ལྟར་ལས་བཟང་སྤྱོད་པ་དང་།། མཁས་པས་ནོར་ནི་བཙལ་བར་བྱ།། ནོར་རྣམས་རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་ནི།། ཆུ་བོ་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པ་བཞིན།། དེ་ལྟར་ནོར་གྱིས་ཕན་འདོགས་པ།། བུང་བས་བྲོ་བ་བསྡུ་བ་བཞིན།། ཉིན་མཚན་ནོར་ནི་འཕེལ་བ་དག། གྲོག་མས་ཕུང་པོ་སྤུངས་པ་བཞིན།། རྒན་པོ་ལ་ནི་ནོར་མི་གཏད།། ས་མཐའི་མི་ལ་མི་གཏད་དང་།། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ལ་ཡིད་མི་ཆེས།། སེར་སྣ་ཅན་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ།། དོན་འགྲུབ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པར་བྱ།། དོན་མི་འགྲུབ་དང་རིང་དུ་སྤང་།། དོན་འགྲུབ་སྐྱེས་བུ་དག་དང་ནི།། མེ་འབར་བ་དང་འདྲ་བར་བསྟེན།། བཤེས་བཟང་གཙོ་བོའི་མི་རྣམས་དང་།། བརྟན་ཞིང་བཟང་པོ་སྤྱོད་པ་དང་།། རུས་གཅིག་སྤུན་ཟླ་རྣམས་དང་ནི།། ལེགས་པར་ཕན་ཚུན་སྡུད་པར་བྱེད།། གཉེན་འདུན་ནང་དུ་གནས་པ་ན།། ཁྱུ་མཆོག་བཞིན་དུ་མཚན་པར་བྱ།། རང་རང་འོས་པ་ཇི་བཞིན་དུ།། ནོར་དང་ཟས་སྐོམ་བགོ་བར་བྱ།། ཚེ་ཟད་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ན།། མཐོ་རིས་སྐྱེས་ནས་བདེ་བར་སྤྱོད།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༤) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོནན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། "འདས་པའི་དུས་ན། ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་ན་པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་དགོན་པར་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་གནས་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོའི་གན་དུ་འོངས་ནས། པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།། "ཨ་ཁུ། ཨ་ཁུ། ང་ཚོའི་ཆེད་དུ་པི་ཝང་དཀྲོལ་ཅིག། ང་ཚོས་གར་དང་གླུ་དབྱངས་བྱའོ།།

』粗牛彈琴者言：『如是，姊妹！我當爲汝彈琴，汝當語我汝是何人？何由生此？』天女答言：『阿舅！且彈琴，我當歌舞，于歌頌中，自說所以生此因緣。』彼拘薩羅國粗牛彈琴人即便彈琴，彼六天女即便歌舞。

「第一天女說偈歌言：

「『若男子女人，　　勝妙衣惠施， 　　施衣因緣故，　　所生得殊勝。 　　施所愛念物，　　生天隨所欲， 　　見我居宮殿，　　乘空而遊行。 　　天身如金聚，　　天女百中勝， 　　觀察斯福德，　　迴向中之最。』

「第二天女復說偈言：

「『若男子女人，　　勝妙香惠施， 　　愛念可意施，　　生天隨所欲。 　　見我處宮殿，　　乘空而遊行， 　　天身若金聚，　　天女百中勝。 　　觀察斯福德，　　迴向中之最。』

「第三天女復說偈言：

「『若男子女人，　　以食而惠施， 　　可意愛念施，　　生天隨所欲。 　　見我居宮殿，　　乘虛而遊行， 　　天身如金聚，　　天女百中勝， 　　觀察斯福德，　　迴向中之最。』

「第四天女復說偈言：

「『憶念餘生時，　　曾為人婢使， 　　不盜不貪嗜，　　勤修不懈怠。 　　量腹自節身，　　分餐救貧人， 　　今見居宮殿，　　乘虛而遊行。

པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོས་སྨྲས་པ། "ལེགས་སོ་སྲིང་མོ་དག། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་པི་ཝང་དཀྲོལ་བར་བྱའོ།། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་ཁྱོད་སུ་ཡིན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་འདིར་སྐྱེས་པ་སྨྲོས་ཤིག།" ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། "ཨ་ཁུ། པི་ཝང་དཀྲོལ་ཅིག། ང་ཚོས་གར་དང་གླུ་དབྱངས་བྱའོ།། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་ནང་དུ་རང་ཉིད་འདིར་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཤད་པར་བྱའོ།།" ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོས་པི་ཝང་དཀྲོལ་བ་དང་། ལྷ་མོ་དྲུག་པོས་གར་དང་གླུ་དབྱངས་བྱས་སོ།། ལྷ་མོ་དང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གླུ་བླངས་པ། "སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་གིས།། གོས་བཟང་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ནི།། གོས་སྦྱིན་རྒྱུ་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་ནི།། སྐྱེས་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་གྱུར།། ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་སྦྱིན།། མཐོ་རིས་སྐྱེས་ནས་འདོད་དགུར་སྤྱོད།། ང་ཡི་ཕོ་བྲང་གནས་པ་ལྟོས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ལྷ་མོ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། བསྔོ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།" ལྷ་མོ་གཉིས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་གིས།། དྲི་བཟང་མཆོག་ནི་སྦྱིན་པ་བཏང་།། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བ་སྦྱིན།། མཐོ་རིས་སྐྱེས་ནས་འདོད་དགུར་སྤྱོད།། ང་ཡི་ཕོ་བྲང་གནས་པ་ལྟོས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ལྷ་མོ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། བསྔོ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།" ལྷ་མོ་གསུམ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་གིས།། ཟས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བཏང་བ་ན།། ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བ་སྦྱིན།། མཐོ་རིས་སྐྱེས་ནས་འདོད་དགུར་སྤྱོད།། ང་ཡི་ཕོ་བྲང་གནས་པ་ལྟོས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། བསྔོ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།" ལྷ་མོ་བཞི་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ན།། མི་ཡི་བྲན་མོར་གྱུར་པའི་ཚེ།། མ་རྐུས་མ་བརྐམས་ཟས་ལ་ཡང་།། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་མ་ལེ་ལོ།། ལྟོ་བ་ཚོད་ཟིན་རང་ཉིད་བསྲུངས།། ཟས་བགོས་དབུལ་པོ་རྣམས་ལ་སྦྱིན།། ད་ལྟ་ཕོ་བྲང་གནས་པ་ལྟོས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།།

天身如金聚，　　天女百中勝， 　　觀察斯福德，　　供養中為最。』

「第五天女復說偈言：

「『憶念餘生時，　　為人作子婦， 　　嫜姑性狂暴，　　常加粗澀言。 　　執節修婦禮，　　卑遜而奉順， 　　今見處宮殿，　　乘虛而遊行。 　　天身如金聚，　　天女百中勝， 　　觀察斯福德，　　供養中為最。』

「第六天女復說偈言：

「『昔曾見行跡，　　比丘比丘尼， 　　從其聞正法，　　一宿受齋戒。 　　今見處天宮，　　乘虛而遊行， 　　天身如金聚，　　天女百中勝。 　　觀察斯福德，　　迴向中之最。』

「爾時，拘薩羅國粗牛彈琴人而說偈言：

「『我今善來此，　　拘薩羅林中， 　　得見此天女，　　具足妙天身。 　　既見又聞說，　　當增修善業， 　　緣今修功德，　　亦當生天上。』

「說是語已，此諸天女即沒不現。」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一二八五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ལྷ་མོ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། མཆོད་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།། ལྷ་མོ་ལྔ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ན།། མིའི་མནའ་མར་གྱུར་པའི་ཚེ།། སྒྱོམ་དང་གྱོམ་མོ་གཏུམ་པོ་ཡིས།། རྟག་ཏུ་ཚིག་རྩུབ་སྨྲས་པ་ན།། བག་ཡོད་མནའ་མའི་ཆོས་བསྲུངས་ནས།། དམན་ས་བཟུང་ནས་བསྟེན་བཀུར་བྱས།། ད་ལྟ་ཕོ་བྲང་གནས་པ་ལྟོས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ལྷ་མོ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། མཆོད་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།" ལྷ་མོ་དྲུག་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སྔོན་ཆད་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་ན།། དགེ་སློང་དགེ་སློང་མ་རྣམས་ལ།། དེ་ལས་དམ་ཆོས་ཐོས་ནས་ནི།། ཞག་གཅིག་བསྙེན་གནས་བསྲུངས་པ་ཡིས།། ད་ལྟ་ལྷ་ཡི་གནས་ན་གནས།། ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་རྒྱུ་བར་བྱེད།། ལྷ་ཡི་ལུས་ནི་གསེར་ཕུང་འདྲ།། ལྷ་མོ་བརྒྱ་ཡི་ནང་ན་མཆོག། བསོད་ནམས་འདི་ནི་བལྟས་ན་ཡང་།། བསྔོ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར།།" དེའི་ཚེ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་པི་ཝང་མཁན་གླང་པོ་རྩུབ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "ང་ནི་དེ་རིང་ལེགས་པར་འོངས།། ཀོ་ས་ལའི་ནགས་ཚལ་དུ།། ལྷ་མོ་འདི་དག་མཐོང་གྱུར་ཏེ།། ལྷ་ལུས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས།། མཐོང་ཞིང་ཐོས་པས་བདག་གིས་ནི།། དགེ་བའི་ལས་རྣམས་སྤེལ་བར་བྱ།། དགེ་བའི་རྒྱུ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིས།། བདག་ཀྱང་མཐོ་རིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།" དེ་སྐད་སྨྲས་ནས་ལྷ་མོ་དེ་དག་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་སོ།། (༡༢༨༥) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་ོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།།

時，彼天子說偈問佛：

「何法起應滅？　　何生應防護？ 　何法應當離？　　等觀何得樂？」

爾時，世尊說偈答言：

「瞋恚起應滅，　　貪生逆防護， 　無明應舍離，　　等觀真諦樂。 　欲生諸煩惱，　　欲為生苦本， 　調伏煩惱者，　　眾苦則調伏。 　調伏眾苦者，　　煩惱亦調伏。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「若人行放逸，　　愚癡離惡慧， 　禪思不放逸，　　疾得盡諸漏。」

爾時，世尊說偈答言：

「非世間眾事，　　是則之為欲， 　心法馳覺想，　　是名士夫欲。 　世間種種事，　　常在於世間， 　智慧修禪思，　　愛慾永潛伏。 　信為士夫伴，　　不信則不度， 　信增其名稱，　　命終得生天。 　于身虛空想，　　名色不堅固， 　不著名色者，　　遠離於積聚。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ། "ཆོས་གང་སྐྱེས་ན་སྤང་བྱ་ཞིང་།། གང་ཞིག་སྐྱེས་ན་བསྲུང་བར་བྱ།། ཆོས་གང་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་།། མཉམ་པར་བལྟས་ན་བདེ་བ་གང་།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "ཁྲོ་བ་སྐྱེས་ན་སྤང་བྱ་ཞིང་།། འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ན་བསྲུང་བར་བྱ།། མ་རིག་པ་ནི་སྤང་བར་བྱ།། བདེན་པ་མཉམ་གཟིགས་བདེ་བ་འཐོབ།། འདོད་པས་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྐྱེད་ཅིང་།། འདོད་པ་སྡུག་བསྔལ་རྩ་བ་ཡིན།། ཉོན་མོངས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིས།། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱང་འདུལ་བར་འགྱུར།། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ནི་བཏུལ་བ་ཡིས།། ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱང་འདུལ་བར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༦) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་ར་དྲིས་པ། "གང་ཞིག་བག་མེད་སྤྱོད་པ་དང་།། རྨོངས་ཤིང་ཤེས་རབ་ངན་པ་དང་།། བསམ་གཏན་བག་ཡོད་སྤྱོད་པ་ཡིས།། མྱུར་དུ་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "འཇིག་རྟེན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི།། འདོད་པ་ཞེས་ནི་མི་བྱ་སྟེ།། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ནི།། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཞེས་བྱའོ།། འཇིག་རྟེན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པ།། འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས།། ཤེས་རབ་བསམ་གཏན་སྒོམ་བྱེད་པས།། འདོད་ཆགས་རྟག་ཏུ་ནུབ་པར་འགྱུར།། དད་པ་སྐྱེས་བུའི་གྲོགས་པོ་སྟེ།། མ་དད་པ་ཡིས་མི་སྒྲོལ་ལོ།། དད་པས་སྙན་པ་འཕེལ་བ་དང་།། ཚེ་འཕོས་མཐོ་རིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། ལུས་ལ་ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་དང་།། མིང་གཟུགས་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པས།། མིང་གཟུགས་མི་ཆགས་གང་ཡིན་པ།། ཕུང་པོ་དག་ལས་རིང་དུ་གྱུར།།

觀此真實義，　　如解脫哀愍， 　由斯智慧故，　　世稱歎供養。 　能斷眾雜相，　　超絕生死流， 　超度諸流已，　　是名為比丘。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「與何人同處，　　復與誰共事， 　知何等人法，　　名為勝非惡？」

爾時，世尊說偈答言：

「與正士同遊，　　正士同其事， 　解知正士法，　　是則勝非惡。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

བདེན་པའི་དོན་འདི་བལྟས་ན་ཡང་།། ཞི་བ་སྙིང་རྗེ་ཇི་བཞིན་ནོ།། ཤེས་རབ་འདི་ཡི་རྒྱུ་ཡིས་ནི།། འཇིག་རྟེན་བསྔགས་ཤིང་མཆོད་པར་བྱེད།། མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་གཅོད་ནུས་ཤིང་།། སྲིད་པའི་རྒྱུན་ལས་རབ་འདས་ཏེ།། རྒྱུན་རྣམས་བརྒལ་བ་གང་ཡིན་པ།། དེ་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱའོ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༧) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པ། "སུ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་བྱ།། ཡང་ན་སུ་དང་ལས་བྱེད་ཅིང་།། སུ་ཡི་ཆོས་ནི་ཤེས་པ་ལ།། མཆོག་ཡིན་ངན་པ་མིན་ཞེས་བྱ།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "སྐྱེས་བུ་དམ་པར་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས།། དམ་པ་དག་དང་ལས་བྱེད་ཅིང་།། དམ་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པ་ན།། དེ་ནི་མཆོག་སྟེ་ངན་པ་མིན།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢༨༨) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་མདོག་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འོངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ།། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟན་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།།

時，彼天子而說偈言：

「慳吝生於心，　　不能行佈施， 　明智求福者，　　乃能行其惠。」

爾時，世尊說偈答言：

「怖畏不行施，　　常得不施怖， 　怖畏於飢渴，　　慳惜從怖生。 　此世及他世，　　常癡飢渴畏， 　死則不隨死，　　獨往無資糧。 　少財能施者，　　多財難亦舍， 　難捨而能捨，　　是則為難施。 　無知者不覺，　　慧者知難知， 　以法養妻子，　　少財凈心施。 　百千耶盛會，　　所獲其福利， 　比前如法施，　　十六不及一。 　打縛惱眾生，　　所得諸財物， 　惠施安國土，　　是名有罪施。 　方之平等施，　　稱量所不及， 　如法不行非，　　所得財物施。 　難施而行施，　　是應賢聖施， 　所往常獲福，　　壽終上生天。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

時，彼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二八九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城金婆羅山金婆羅鬼神住處石室中。

爾時，世尊金槍刺足，未經幾時，起身苦痛；能得舍心，正智正念，堪忍自安，無退減想。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "སེར་སྣ་སེམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིས།། སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་མི་ནུས་ཏེ།། མཁས་པ་བསོད་ནམས་འཚོལ་བ་ཡིས།། སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་ནུས་པར་འགྱུར།།" དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། "འཇིགས་པས་སྦྱིན་པ་མི་གཏོང་བ།། རྟག་ཏུ་མ་བྱིན་འཇིགས་པ་འཐོབ།། བཀྲེས་སྐོམ་དག་ལ་འཇིགས་པ་སྟེ།། སེར་སྣ་འཇིགས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། ཚེ་འདི་དང་ནི་ཕྱི་མ་ལ།། རྟག་ཏུ་བཀྲེས་སྐོམ་འཇིགས་པས་རྨོངས།། འཆི་བས་མི་འཆི་རྗེས་མི་འབྲང་།། གཅིག་པུར་འགྲོ་ལ་རྒྱགས་ཕྱེ་མེད།། ནོར་ཉུང་སྦྱིན་པ་གཏོང་ནུས་ཤིང་།། ནོར་མང་དཀའ་ཡང་གཏོང་བར་བྱེད།། གཏོང་དཀའ་གཏོང་བར་ནུས་པ་ནི།། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་དཀའ་བ་ཡིན།། མི་མཁས་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་ཤིང་།། མཁས་པས་དཀའ་བ་ཤེས་པར་བྱེད།། ཆོས་ཀྱིས་ཆུང་མ་བུ་གསོ་ཞིང་།། ནོར་ཉུང་སེམས་དག་སྦྱིན་པར་བྱེད།། ལོག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱས།། བསོད་ནམས་གང་ཞིག་ཐོབ་པ་ནི།། སྔ་མའི་ཆོས་བཞིན་སྦྱིན་པ་ཡི།། བཅུ་དྲུག་ཆ་ཡང་མི་ཕོད་དོ།། སེམས་ཅན་རྡེག་ཅིང་འཆིང་བ་ཡིས།། ནོར་རྣམས་གང་ཞིག་རྙེད་པ་ནི།། ཡུལ་འཁོར་བདེ་ལ་སྦྱིན་བྱེད་པ།། དེ་ནི་ཉེས་པའི་སྦྱིན་པར་བཤད།། མཉམ་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་དང་ནི།། གཞལ་ན་འགྲན་དུ་མི་ཕོད་དེ།། ཆོས་བཞིན་མི་དགེ་མི་བྱེད་པའི།། རྙེད་པའི་ནོར་རྣམས་སྦྱིན་པར་བྱེད།། སྦྱིན་དཀའ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི།། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ།། གང་དུ་སོང་ཡང་བསོད་ནམས་འཐོབ།། ཚེ་འཕོས་མཐོ་རིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། "བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་ནི།། མྱ་ངན་འདས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ།། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་།། འཇིག་རྟེན་བརྩེ་གདུང་རྣམ་པར་བརྒལ།།" དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། (༡༢**) འདི་སྐད་བཐོས་པ་ཞིག་ན། དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གསེར་གྱི་བ་ལང་རྫི་རི་ལ་གསེར་གྱི་བ་ལང་རྫིའི་གནོད་སྦྱིན་གནས་པའི་བྲག་ཕུག་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གསེར་གྱི་ཚེར་མས་ཕོག་སྟེ་དུས་རིང་པོ་མ་ལོན་པར་ལུས་ལ་ཟུག་རྔུ་སྐྱེས་ཀྱང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སེམས་དང་། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་དང་། དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། བཟོད་པས་བདག་ཉིད་བདེ་བར་གནས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་བསམ་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ།།

彼有山神天子八人，作是念：「今日世尊住王舍城金婆羅山金婆羅鬼神住處石室中，金槍刺足，起身苦痛而能捨心，正念正智，堪忍自安，無所退減，我等當往面前讚歎。」作是念已，往詣佛所，稽首禮足，退住一面。

第一天神說偈嘆言：

「沙門瞿曇，　　人中師子，　　身遭苦痛， 　堪忍自安，　　正智正念，　　無所退減。」

第二天子復讚歎言：

「大士之大龍，　　大士之牛王， 　大士夫勇力，　　大士夫良馬， 　大士夫上首，　　大士夫之勝。」

第三天子復讚歎言：

「此沙門瞿曇，　　士夫分陀利， 　身生諸苦痛，　　而能行舍心， 　正智正念住，　　堪忍以自安， 　而無所退減。」

第四天子復讚歎言：「若有于沙門瞿曇士夫分陀利所說違反嫌責，當知斯等長夜當得不饒益苦，唯除不知真實者。」

第五天子復說偈言：

「觀彼三昧定，　　善住于正受， 　解脫離諸塵，　　不踴亦不沒， 　其心安隱住，　　而得心解脫。」

第六天子復說偈言：

「經歷五百歲，　　誦婆羅門典， 　精勤修苦行，　　不解脫離塵， 　是則卑下類，　　不得度彼岸。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེ་ན་རི་ཡི་ལྷའི་བུ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་གསེར་གྱི་བྲམ་ཟེའི་རི་ལ་གསེར་གྱི་བྲམ་ཟེའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་གནས་བྲག་ཕུག་ན་བཞུགས་ཤིང་། གསེར་གྱི་མདུང་གིས་ཞབས་ལ་བསྣུན་པས་སྐུ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞུགས་ཤིང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིང་ཉམས་པ་མེད་པས། ང་ཚོ་སྐུ་མདུན་དུ་སོང་ནས་བསྟོད་པར་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། དེ་སྐད་བསམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། ལྷའི་བུ་དང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་སེང་གེ་སྟེ། ། སྐུ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་གྱུར་ཀྱང་། །བཟོད་པས་བདེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ། ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་ལྡན་པ། །ཉམས་པ་ཅུང་ཟད་མ་མཆིས་སོ། ། ལྷའི་བུ་གཉིས་པས་བསྟོད་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཀླུ་ཆེན་ཏེ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཁྱུ་མཆོག་གོ ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་དཔའ་བོ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྟ་མཆོག་གོ ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། ལྷའི་བུ་གསུམ་པས་བསྟོད་པ། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་འདི་ནི། །སྐྱེས་བུ་པད་མ་དཀར་པོ་སྟེ། ། སྐུ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་གྱུར་ཀྱང་། །བཏང་སྙོམས་མཛད་པར་ནུས་པ་སྟེ། ། ཡང་དག་ཤེས་དང་དྲན་པ་ཡིས། །བཟོད་པས་བདེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ། ཉམས་པ་ཅུང་ཟད་མ་མཆིས་སོ། ། ལྷའི་བུ་བཞི་པས་བསྟོད་པ། གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏམ་སྐྱེས་བུ་པད་མ་དཀར་པོ་ལ་མི་མཐུན་པ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱེད་ན། དེ་དག་ནི་ཡུན་རིང་པོར་མི་ཕན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་སོ། ། ལྷའི་བུ་ལྔ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ། ཏིང་འཛིན་མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི། །ཡང་དག་སྙོམས་འཇུགནས་ཏེ། ། རྣམ་གྲོལ་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །མི་འཕར་བྱིང་བའང་མ་མཆིས་ཏེ། ། ཐུགས་ནི་བདེ་བར་གནས་པ་སྟེ། །སེམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། ། ལྷའི་བུ་དྲུག་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ། ལོ་ནི་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དག་ཏུ། །བྲམ་ཟེའི་གཞུང་ལུགས་ཀློག་བྱེད་ཅིང་། ། དཀའ་ཐུབ་བརྩོན་པས་སྤྱོད་པ་ཡང་། །རྡུལ་ལས་རྣམ་གྲོལ་མི་འགྱུར་ཏེ། ། དེ་ནི་དམན་པའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། །ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ། །

」

第七天子復說偈言：

「為欲之所迫，　　持戒之所縛， 　勇捍行苦行，　　經歷于百年， 　其心不解脫，　　不離於塵垢， 　是則卑下類，　　不度于彼岸。」

第八天子復說偈言：

「心居憍慢欲，　　不能自調伏， 　不得三昧定，　　牟尼之正受， 　獨一居山林，　　其心常放逸， 　于彼死魔軍，　　不得度彼岸。」

時，彼山神天子八人各各讚歎已，稽首佛足，即沒不現。

（一二九〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子而說偈言：

「廣無過於地，　　深無逾于海， 　高無過須彌，　　大士無毗紐。」

爾時，世尊說偈答言：

「廣無過於愛，　　深無逾于腹， 　高莫過憍慢，　　大士無勝佛。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། ལྷའི་བུ་བདུན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ། འདོད་པས་ཀུན་ཏུ་གཙེས་པ་དང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་བཅིངས་པར་གྱུར་པ་དང་། ། དཔའ་བོས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་བྱེད་ཅིང་། །ལོ་བརྒྱའི་བར་དུ་གནས་པ་ཡང་། ། སེམས་ནི་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་ཞིང་། །རྡུལ་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་ཏེ། ། དེ་ནི་དམན་པའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། །ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ། ། ལྷའི་བུ་བརྒྱད་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་པ། སེམས་ནི་ང་རྒྱལ་འདོད་པ་སྟེ། །རང་ཉིད་དུལ་བར་མི་ནུས་ཤིང་། ། ཏིང་འཛིན་ཐུབ་པའི་སྙོམས་འཇུག་ནི། །ཐོབ་པར་མི་ནུས་དེ་དག་གིས། ། གཅིག་པུར་ནགས་ཚལ་གནས་པ་ཡང་། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་རྣམ་གཡེང་སྟེ། ། དེ་ཡི་བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་ལས། །ཕ་རོལ་འགྲོ་བར་མི་ནུས་སོ། ། དེ་ནས་རི་ཡི་ལྷའི་བུ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་རེ་རེས་བསྟོད་པ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། རྒྱ་ཆེ་ས་ལས་ལྷག་པ་མེད། །གཏིང་ཟབ་རྒྱ་མཚོ་ལས་མེད་དེ། ། མཐོ་བ་རི་རབ་ལས་མེད་དེ། །སྐྱེས་མཆོག་ཁྱབ་འཇུག་ལས་མེད་དོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱ་ཆེ་སྲེད་ལས་ལྷག་པ་མེད། །གཏིང་ཟབ་ཕོ་བ་ལས་མེད་དེ། ། མཐོ་བ་ང་རྒྱལ་ལས་མེད་དེ། །སྐྱེས་མཆོག་སངས་རྒྱས་ལས་མེད་དོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་ས དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何物火不燒？　　何風不能吹？ 　水災壞大地，　　何物不流散？ 　惡王及盜賊，　　強劫人財物， 　何男子女人，　　不為其所奪？ 　云何珍寶藏，　　終竟不亡失？」

爾時，世尊說偈答言：

「福火所不燒，　　福風不能吹， 　水災壞大地，　　福水不流散。 　惡王及盜賊，　　強奪人財寶， 　若男子女人，　　福不被劫奪。 　樂報之寶藏，　　終竟不亡失。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，即沒不現。

（一二九二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཅི་ཞིག་མེས་མི་འཚིག་པ་དང་། །ཅི་ཞིག་རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་དམ། ། ཆུ་ཡིས་ས་ཆེན་འཇིག་པའི་ཚེ། །ཅི་ཞིག་རྒྱུན་དུ་མི་འཐོར་རམ། ། རྒྱལ་པོ་ངན་དང་ཆོམ་རྐུན་གྱིས། །མི་ཡི་ནོར་རྣམས་འཕྲོག་བྱེད་པ། ། སྐྱེས་པ་བུད་མེད་གང་དག་གི །ནོར་ནི་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་རམ། ། རིན་ཆེན་གཏེར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ནམ་ཡང་བརླག་པར་མི་འགྱུར་རམ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། བསོད་ནམས་མེ་ཡིས་མི་འཚིག་ཅིང་། །བསོད་ནམས་རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་དོ། ། ཆུ་ཡིས་ས་ཆེན་འཇིག་པའི་ཚེ། །བསོད་ནམས་ཆུ་ཡིས་མི་འཐོར་རོ། ། རྒྱལ་པོ་ངན་དང་ཆོམ་རྐུན་གྱིས། །མི་ཡི་རིན་ཆེན་འཕྲོག་བྱེད་ཀྱང་། ། སྐྱེས་པ་བུད་མེད་གང་དག་གི །བསོད་ནམས་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་སོ། ། བདེ་བའི་འབྲས་བུའི་གཏེར་རྣམས་ནི། །ནམ་ཡང་བརླག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，彼天子說偈問佛：

「誰當持資糧？　　何物賊不劫？ 　何人劫而遮？　　何人劫不遮？ 　何人常來詣，　　智慧者喜樂？」

爾時，世尊說偈答言：

「信者持資糧，　　福德劫不奪， 　賊劫奪則遮，　　沙門奪歡喜， 　沙門常來詣，　　智慧者欣樂。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有一天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「一切相映障，　　知一切世間， 　樂安慰一切，　　唯愿世尊說， 　云何是世間，　　最為難得者？」

是時，世尊說偈答言：

「為主而行忍，　　無財而欲施， 　遭難而行法，　　富貴修遠離， 　如是四法者，　　是則為最難。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ཞིག་རྒྱགས་ཚོད་འཛིན་པར་བྱེད། །གང་ཞིག་རྐུན་པོས་མི་འཕྲོག་གམ། ། སུ་ཞིག་འཕྲོག་ན་བཀག་འགྱུར་ཞིང་། །སུ་ཞིག་འཕྲོག་ཀྱང་མི་བཀག་གམ། ། སུ་ཞིག་རྟག་ཏུ་འོང་འགྱུར་བ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱེད། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དད་ལྡན་རྒྱགས་ཚོད་འཛིན་པར་བྱེད། །བསོད་ནམས་རྐུན་པོས་མི་འཕྲོག་གོ ། རྐུན་པོས་འཕྲོག་ན་བཀག་འགྱུར་ཞིང་། །དགེ་སྦྱོང་འཕྲོག་ན་དགའ་བར་བྱེད། ། དགེ་སྦྱོང་རྟག་ཏུ་འོང་འགྱུར་བ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བར་བྱེད། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། མཚན་མ་ཀུན་གྱིས་སྒྲིབ་པ་དང་། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ནི་མཁྱེན་པ་དང་། ། ཐམས་ཅད་དབུགས་དབྱུང་མཛད་པ་ཡི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་ནི། ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཇི་ལྟ་བུ། །ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ལགས་པར་གྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། བདག་པོར་གྱུར་ནས་བཟོད་པ་དང་། །ནོར་མེད་སྦྱིན་པ་གཏ་དང་། ། དཀའ་ལས་ཆོས་ནི་སྤྱོད་པ་དང་། །ཕྱུག་ཅིང་དབེན་པར་གནས་པ་སྟེ། ། དེ་ལྟར་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་པར་གསུངས། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །

雜阿含經卷第四十八 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第四十九

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一二九四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「大力自在樂，　　所求無不得， 　何復勝於彼，　　一切所欲備？」

爾時，世尊說偈答言：

「大力自在樂，　　彼則無所求， 　若有求欲者，　　是苦非為樂， 　于求已過去，　　是則樂於彼。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་པ། བཀའ་འགྱུར་པོད་གཉིས་པ། ཨང་༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུ་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་རྒྱ་ནག་སྐད་དུ་བསྒྱུར། ༼༡༢༩༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། སྟོབས་ཆེན་རང་དབང་བདེ་བ་དང་། །གང་འདོད་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་ལས། ། དེ་ལས་ལྷག་པ་གང་ཞིག་ཡོད། །འདོད་པ་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ལས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྟོབས་ཆེན་རང་དབང་བདེ་བ་ནི། །དེ་ལ་འདོད་པ་གང་ཡང་མེད། ། གལ་ཏེ་འདོད་པ་ཡོད་ན་ནི། །བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་འགྱུར། ། འདོད་པ་ལས་ནི་འདས་གྱུར་ན། །དེ་ནི་བདེ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，彼天子說偈問佛：

「車從何處起？　　誰能轉于車？ 　車轉至何所，　　何故壞磨滅？」

爾時，世尊說偈答言：

「車從諸業起，　　心識能于車， 　隨因而轉至，　　因壞車則亡。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子白佛言：「世尊！拘屢陀王女修波羅提沙今日生子。」

佛告天子：「此則不善，非是善。」

時，彼天子即說偈言：

「人生子為樂，　　世間有子歡， 　父母年老衰，　　子則能奉養， 　瞿曇何故說，　　生子為不善。」

爾時，世尊說偈答言：

「當知恒無常，　　純空陰非子， 　生子常得苦，　　愚者說言樂。 　是故我說言，　　生子非為善， 　非善為善像，　　念像不可念。 　實苦貌似樂，　　放逸所踐蹈。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཤིང་རྟ་གང་ལས་བྱུང་བ་དང་། །སུ་ཡིས་ཤིང་རྟ་བསྐོར་བར་བྱེད། ། ཤིང་རྟ་གང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། །ཅི་ཕྱིར་ཞིག་ཅིང་འཇིག་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤིང་རྟ་ལས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །སེམས་ཤེས་ཤིང་རྟ་བསྐོར་བར་བྱེད། ། རྒྱུ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། །རྒྱུ་ཞིག་ཤིང་རྟ་འཇིག་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཀུ་རུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་སུ་པྲ་ཏི་ཤ་དེ་རིང་བུ་བཙས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། མི་ལ་བུ་སྐྱེས་བདེ་བ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བུ་དང་ལྡན་པས་དགའ། ། ཕ་མ་རྒས་ཤིང་འཁོགས་གྱུར་ན། །བུ་ཡིས་ཞབས་ཏོག་བྱེད་པར་འགྱུར། ། གཽ་ཏམ་ཅི་ཕྱིར་བུ་སྐྱེས་པ། །ལེགས་པ་མིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། རྟག་ཏུ་མི་རྟག་ཤེས་པར་བྱ། །ཕུང་པོ་སྟོང་པ་བུ་མ་ཡིན། ། བུ་སྐྱེས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ། །བླུན་པོས་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར། ། དེ་ཕྱིར་ངས་ནི་འདི་སྐད་སྨྲས། །བུ་སྐྱེས་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ། ལེགས་མིན་ལེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན། །དྲན་བྱ་དྲན་དུ་མི་རུང་བ། ། སྡུག་བསྔལ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན། །བག་མེད་རྣམས་ཀྱིས་རྫི་བར་བྱེད། །

」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「云何數所數？　　云何數不隱？ 　云何數中數？　　云何說言說？」

爾時，世尊說偈答言：

「佛法難測量，　　二流不顯現， 　若彼名及色，　　滅盡悉無餘， 　是名數所數，　　彼數不隱藏， 　是彼數中數，　　是則說名數。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於時，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་བགྲང་བྱ་བགྲང་བར་བྱ། །ཇི་ལྟར་བགྲང་བ་མི་སྦ་བ། ། ཇི་ལྟར་བགྲང་བའི་ནང་བགྲང་བ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བརྗོད་པར་བྱ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་དཔག་དཀའ་སྟེ། །རྒྱུན་གཉིས་མངོན་དུ་མི་གྱུར་ཅིང་། ། གང་ན་མིང་དང་གཟུགས་དག་ནི། །མ་ལུས་པར་ནི་འགགས་གྱུར་པ། ། དེ་ནི་བགྲང་བྱ་བགྲང་བ་སྟེ། །བགྲང་བ་དེ་ནི་མི་སྦེད་དོ། ། དེ་ནི་བགྲང་བའི་ནང་བགྲང་སྟེ། །དེ་ནི་བགྲང་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，彼天子說偈問佛：

「何物重於地？　　何物高於空？ 　何物疾于風？　　何物多於草？」

爾時，世尊說偈答言：

「戒德重於地，　　慢高於虛空， 　憶念疾于風，　　思想多於草。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於是，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一二九九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，彼天子容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「何戒何威儀？　　何得何為業？ 　慧者云何住？　　云何往生天？」

爾時，世尊說偈答言：

「遠離於殺生，　　持戒自防樂， 　害心不加生，　　是則生天路。 　遠離不與取，　　與取心欣樂， 　斷除賊盜心，　　是則生天路。 　不行他所受，　　遠離於邪淫， 　自受知止足，　　是則生天路。 　自為己及他，　　為財及戲笑， 　妄語而不為，　　是則生天路。 　斷除于兩舌，　　不離他親友， 　常念和彼此，　　是則生天路。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། གང་ཞིག་ས་ལས་ལྕི་བ་དང་། །གང་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལས་མཐོ་བ། ། གང་ཞིག་རླུང་ལས་མགྱོགས་པ་དང་། །གང་ཞིག་རྩྭ་ལས་མང་བ་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ས་ལས་ལྕི་བ་སྟེ། །ང་རྒྱལ་ནམ་མཁའ་ལས་མཐོའོ། ། དྲན་པ་རླུང་ལས་མགྱོགས་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་རྩྭ་ལས་མང་བ་ཡིན། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༢༩༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཅི་འདྲ་སྤྱོད་པ་གང་། །གང་ཞིག་ཐོབ་ཅིང་ལས་གང་བྱ། ། མཁས་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་ལྷ་ཡི་གནས་སུ་འགྲོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་རྣམ་པར་སྤང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ལ་རང་དགའ་ཞིང་། ། གནོད་སེམས་སེམས་ཅན་མི་གཏོང་བ། །དེ་ནི་ལྷི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། མ་བྱིན་ལེན་པ་རྣམ་པར་སྤང་། །བྱིན་པ་ལེན་ལ་སེམས་དགའ་ཞིང་། ། རྐུན་པོའི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་སྤང་། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། གཞན་གྱི་ཆུང་མ་མི་སྤྱོད་ཅིང་། །ལོག་གཡེམ་རྣམ་པར་སྤང་བྱ་སྟེ། ། རང་གི་ཆུང་མས་ཆོག་ཤེས་པ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དང་། །ནོར་དང་རྩེད་མོའི་ཕྱིར་དུ་ཡང་། ། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་མི་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། ཕྲ་མ་རྣམ་པར་སྤང་བྱ་སྟེ། །གཞན་གྱི་མཛའ་བཤེས་མི་དབྱེ་ཞིང་། ། རྟག་ཏུ་དེ་དག་འདུམ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། །

遠離不愛言，　　軟語不傷人， 　常說淳美言，　　是則生天路。 　不為不誠說，　　無義不饒益， 　常順於法言，　　是則生天路。 　聚落若空地，　　見利言我有， 　不行此貪想，　　是則生天路。 　慈心無害想，　　不害於眾生， 　心常無怨結，　　是則生天路。 　苦業及果報，　　二俱生凈信， 　受持于正見，　　是則生天路。 　如是諸善法，　　十種凈業跡， 　等受堅固持，　　是則生天路。」

時，彼天子復說偈言：

「久見婆羅門，　　逮得般涅槃， 　一切怖已過，　　永超世恩愛。」

於時，天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，釋提桓因於后夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，釋提桓因說偈問佛：

「何法命不知？　　何法命不覺？ 　何法鎖于命？　　何法為命縛？」

爾時，世尊說偈答言：

「色者命不知，　　諸行命不覺， 　身鎖于其命，　　受縛于命者。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། མི་སྙན་པ་ཡི་ཚིག་སྤངས་ཤིང་། །འཇམ་པོས་མི་ལ་མི་གནོད་པ། ། རྟག་ཏུ་སྙན་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། མི་བདེན་ཚིག་ནི་མི་སྨྲ་ཞིང་། །དོན་མེད་ཕན་མེད་མི་བྱེད་པ། ། རྟག་ཏུ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་སྨྲ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། གྲོང་དང་དགོན་པའི་གནས་དག་ཏུ། །རྙེད་པ་མཐོང་ནས་བདག་གིར་མི་བྱེད། ། འདོད་པའི་རྣམ་རྟོག་མི་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། བྱམས་སེམས་གནོད་སེམས་མེད་པ་དང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་འཚེ་ཞིང་། ། རྟག་ཏུ་ཁོན་དུ་མི་འཛིན་པ། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། སྡུག་བསྔལ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ། །གཉིས་ཀར་དག་པའི་དད་པ་སྐྱེ། ། ཡང་དག་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི། །ལས་ལམ་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ། ། མཉམ་པོར་བརྟན་པོར་འཛིན་པ་ནི། །དེ་ནི་ལྷ་ཡི་ལམ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེ་ཡུན་རིང་མཐོང་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ། འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྒལ་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དགའ་ལས་འདས་སོ། ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་སྲོག་གིས་མི་ཤེས་པ། །ཆོས་གང་སྲོག་གིས་མི་རིག་པ། ། ཆོས་གང་སྲོག་ལ་འཆིང་བྱེད་པ། །ཆོས་གང་སྲོག་གི་འཆིང་བ་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུགས་ནི་སྲོག་གིས་མི་ཤེས་ཏེ། །འདུ་བྱེད་སྲོག་གིས་མི་རིག་གོ ། ལུས་ནི་སྲོག་ལ་འཆིང་བྱེད་ཅིང་། །ཚོར་བ་སྲོག་གི་འཆིང་བ་ཡིན། །

」

釋提桓因復說偈言：

「色者非為命，　　諸佛之所說， 　云何而得熟？　　于彼甚深藏， 　云何段肉住？　　云何知命身？」

爾時，世尊說偈答言：

「迦羅邏為初，　　迦羅邏生胞， 　胞生於肉段，　　肉段生堅厚， 　堅厚生肢節，　　及諸毛髮等， 　色等諸情根，　　漸次成形體， 　因母飲食等，　　長養彼胎身。」

爾時，釋提桓因聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有長勝天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼長勝天子而說偈言：

「善學微妙說，　　習近諸沙門， 　獨一無等侶，　　正思惟靜默。」

爾時，世尊說偈答言：

「善學微妙說，　　習近諸沙門， 　獨一無等侶，　　寂默靜諸根。」

時，長勝天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有尸毗天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གཟུགས་ནི་སྲོག་མ་ཡིན་པར་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལགས། ། ཇི་ལྟར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། །དེ་ལ་ཟབ་མོར་སྦས་པ་དང་། ། ཇི་ལྟར་ཤ་གོང་གནས་པ་དང་། །ཇི་ལྟར་སྲོག་ལུས་ཤེས་པར་བགྱི། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། མེར་མེར་པོ་ནི་དང་པོ་སྟེ། །མེར་མེར་པོ་ལས་ནུར་ནུར་སྐྱེ། ། ནུར་ནུར་པོ་ལས་ལྟར་ལྟར་སྐྱེ། །ལྟར་ལྟར་པོ་ལས་སྲ་བར་འགྱུར། ། སྲ་བ་ལས་ནི་ཡན་ལག་དང་། །དེ་བཞིན་སྤུ་དང་སྐྲ་སོགས་སྐྱེ། ། གཟུགས་སོགས་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ནི། །རིམ་གྱིས་ལུས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ། མའི་ཟས་སྐོམ་ལ་སོགས་པས། །མངལ་གྱི་ལུས་ནི་འཕེལ་བར་བྱེད། ། དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་བྱེད་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྒྱལ་བྱེད་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ཕྲ་ཞིང་ཟབ་མོའི་གཏམ་ལེགས་བསླབས། །དགེ་སྦྱོང་རྣམས་དང་འགྲོགས་པར་བྱེད། ། གཅིག་པུ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཡིས། །ཡང་དག་བསམས་ཏེ་ཞི་བར་གནས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། ཕྲ་ཞིང་ཟབ་མོའི་གཏམ་ལེགས་བེ་སྦྱོང་རྣམས་དང་འགྲོགས་པར་བྱེད། ། གཅིག་པུ་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཡིས། །དབང་པོ་ཞི་ཞིང་མཉམ་པར་གནས། ། དེ་ནས་རྒྱལ་བྱེད་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཤི་བིའི་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །

時，彼尸毗天子說偈問佛：

「何人應同止？　　何等人共事？ 　應知何等法，　　是轉勝非惡？」

爾時，世尊說偈答言：

「與正士同止，　　正士共其事， 　應知正士法，　　是轉勝非惡。」

時，彼尸毗天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有月自在天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼月自在天子而說偈言：

「彼當至究竟，　　如蚊依從草， 　若得正繫念，　　一心善正受。」

爾時，世尊說偈答言：

「彼當到彼岸，　　如魚決其網， 　禪定具足住，　　心常致喜樂。」

時，彼月自在天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有毗瘦紐天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼毗瘦紐天子而說偈言：

「供養于如來，　　歡喜常增長， 　欣樂正法律，　　不放逸隨學。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་ཤི་བིའི་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། སུ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་བྱ། །སུ་དང་ལས་ནི་མཉམ་བྱ་བ། ། ཆོས་གང་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། །གང་ཞིག་བཟང་ལ་ངན་མིན་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཉམ་གནས་བྱ། །དམ་པ་རྣམས་དང་ལས་མཉམ་བྱ། ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ནི་བཟང་ལ་ངན་མ་ཡིན། ། དེ་ནས་ཤི་བིའི་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཟླ་བ་དབང་ཕྱུག་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཟླ་བ་དབང་ཕྱུག་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དེ་ནི་མཐར་ཐུག་ཕྱིན་པར་འགྱུར། །སྦྲང་བུ་རྩྭ་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན། ། དྲན་པ་ཡང་དག་ཐོབ་གྱུར་ན། །སེམས་གཅིག་ལེགས་པར་མཉམ་པར་འཇོག ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འགྱུར། །ཉ་ཡིས་དྲ་བ་བཅད་པ་བཞིན། ། བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གནས། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ་བདེར་གནས། ། དེ་ནས་ཟླ་བ་དབང་ཕྱུག་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཁྱབ་འཇུག་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཁྱབ་འཇུག་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་མཆོད་པ་ཡིས། །དགའ་བ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བར་འགྱུར། ། ཆོས་འདུལ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་ཡིས། །བག་མེད་མིན་པར་རྗེས་སུ་སློབ། །

」

爾時，世尊說偈答言：

「若如是說法，　　防護不放逸， 　以不放逸故，　　不隨魔自在。」

於是，毗瘦紐天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有般阇羅健天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，般阇羅揵天子而說偈言：

「憒亂之處所，　　黠慧者能覺， 　禪思覺所覺，　　牟尼思惟力。」

爾時，世尊說偈答言：

「了知憒亂法，　　正覺得涅槃， 　若得正繫念，　　一心善正受。」

時，般阇羅健天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有須深天子與五百眷屬，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

爾時，世尊告尊者阿難：「汝何難於尊者舍利弗善說法，心喜樂不？」阿難白佛：「如是，世尊！何等人不愚、不癡、有智慧，于尊者舍利弗善說法中，心不欣樂。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་བཤད་པ་ཡིས། །བག་མེད་མིན་པར་བསྲུང་བར་བྱ། ། བག་ཡོད་པ་ཡི་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོའོ། ། དེ་ནས་ཁྱབ་འཇུག་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་པཉྫ་ལ་གཅན་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་པཉྫ་ལ་གཅན་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། རྣམ་གཡེང་གནས་པའི་ཕྱོགས་དག་ན། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་ནུས། ། བསམ་གཏན་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་ཡིས། །ཐུབ་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀའ་སྩལ་པ། རྣམ་གཡེང་ཆོས་ནི་ཤེས་གྱུར་ནས། །རྣམ་དག་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། ཡང་དག་དྲན་པ་ཐོབ་གྱུར་ན། །སེམས་གཅིག་ལེགས་པར་མཉམ་པར་འཇོག ། དེ་ནས་པཉྫ་ལ་གཅན་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་སུ་ཤི་མ་ལྷའི་བུ་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་ག་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །གང་ཟག་བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་སེམས་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་མི་འགྱུར།

所以者何？彼尊者舍利弗持戒多聞，少欲知足，精勤遠離，正念堅住，智慧正受，捷疾智慧、利智慧、出離智慧、決定智慧、大智慧、廣智慧、深智慧、無等智慧，智寶成就，善能教化，示、教、照、喜，亦常讚歎示、教、照、喜，常為四眾說法不惓。」

佛告阿難：「如是，如是，如汝所說。阿難！為何等人不愚、不癡、有智慧，聞尊者舍利弗善說諸法而不歡喜？所以者何？舍利弗比丘持戒多聞，少欲知足，精勤正念，智慧正受，超智、捷智、利智、出智、決定智、大智、廣智、深智、無等智，智寶成就，善能教化，示、教、照、喜，亦常讚歎示、教、照、喜，常為四眾說法不惓。」

世尊如是如是向尊者阿難，如是如是稱歎舍利弗所說，如是如是須深天子眷屬內心歡喜，身光增明，清凈照耀。

爾時，須深天子內懷歡喜，發身凈光照耀已，而說偈言：

「舍利弗多聞，　　明智平等慧， 　持戒善調伏，　　得不起涅槃， 　持此後邊身，　　降伏于魔軍。」

時，彼須深天子及五百眷屬聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་དབེན་པ་ལ་དགའ་བ། དྲན་པ་བརྟན་པོར་གནས་པ། ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ། མྱུར་བའི་ཤེས་རབ་དང་། རྣོན་པོའི་ཤེས་རབ་དང་། ངེས་འབྱུང་གི་ཤེས་རབ་དང་། ངེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་དང་། མཉམ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ནོར་དང་ལྡན་པ། ལེགས་པར་འདུལ་བར་མཁས་པ། སྟོན་པ་དང་། ཁྲིད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱེད་པ། སྟོན་པ་དང་། ཁྲིད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱེད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ། འཁོར་བཞི་ལ་རྟག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་མི་སྐྱོ་བ་ལགས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་དགའ་བོ། གང་ཟག་བླུན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཐོས་ནས་མི་དགའ་བར་འགྱུར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ། བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང་། མྱུར་བའི་ཤེས་རབ་དང་། རྣོན་པོའི་ཤེས་རབ་དང་། ངེས་འབྱུང་གི་ཤེས་རབ་དང་། ངེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་དང་། མཉམ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ནོར་དང་ལྡན་པ། ལེགས་པར་འདུལ་བར་མཁས་པ། སྟོན་པ་དང་། ཁྲིད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱེད་པ། སྟོན་པ་དང་། ཁྲིད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་། དགའ་བར་བྱེད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བསྔགས་པ། འཁོར་བཞི་ལ་རྟག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་མི་སྐྱོ་བ་ཡིན་ནོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་ཤཱ་རིའི་བུས་བཤད་པ་ལ་བས་མཛད་པ་ན། དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་སུ་ཤི་མ་ལྷའི་བུའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་འོད་ཇེ་གསལ་དུ་གྱུར་ནས་དག་ཅིང་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བར་གྱུར་ཏོ། ། དེའི་ཚེ་སུ་ཤི་མ་ལྷའི་བུ་ནང་དུ་དགའ་བ་སྐྱེས་ནས། ལུས་ཀྱི་འོད་དག་པ་འཕྲོ་བར་བྱས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་མང་ཐོས་ཤིང་། །མཁས་ཤིང་མཉམ་པའི་ཤེས་རབ་ཅན། ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལེགས་པར་དུལ་བ་ཡིས། །མི་སྐྱེ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། ཕྱི་མའི་ལུས་འདི་འཛིན་པ་ཡིས། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་ནི་ཕམ་པར་བྱས། ། དེ་ནས་སུ་ཤི་མ་ལྷའི་བུ་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ། །

時，有赤馬天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼赤馬天子白佛言：「世尊！頗有能行過世界邊，至不生、不老、不死處不？」

佛告赤馬：「無有能過世界邊，至不生、不老、不死處者。」

赤馬天子白佛言：「奇哉！世尊！善說斯義。如世尊說言：『無過世界邊，至不生、不老、不死處者。』所以者何？世尊！我自憶宿命，名曰赤馬，作外道仙人，得神通，離諸愛慾。我時，作是念：『我有如是捷疾神足，如健士夫，以利箭橫射過多羅樹影之頃，能登一須彌，至一須彌，足躡東海，超至西海。』我時，作是念：『我今成就如是捷疾神力，今日寧可求世界邊。』作是念已，即便發行，唯除食息便利，減節睡眠，常行百歲，于彼命終，竟不能得過世界邊，至不生、不老、不死之處。」

佛告赤馬：「我今但以一尋之身，說於世界、世界集、世界滅、世界滅道跡。赤馬天子！何等為世間？謂五受陰。何等為五？色受陰、受受陰、想受陰、行受陰、識受陰，是名世間。何等為色集？謂當來有愛，貪、喜俱，彼彼染著，是名世間集。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། དེའི་ཚེ་རྟ་དམར་ལྷའི་བུ་གཟུགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཞིག་མཚན་མོའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་རྟ་དམར་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ལས་བརྒལ་ནས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྒ་བ་དང་། མི་འཆི་བའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ནུས་པ་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟ་དམར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ལས་བརྒལ་ནས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྒ་བ་དང་། མི་འཆི་བའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ནུས་པ་མེད་དོ། ། རྟ་དམར་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། ཨེ་མའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། དོན་དེ་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ལས་བརྒལ་ནས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྒ་བ་དང་། མི་འཆི་བའི་གནས་སུ་འགྲོ་བར་ནུས་པ་མེད་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་བགྱིད་དེ། བདག་རྟ་དམར་ཞེས་བྱ་བར་མུ་སྟེགས་ཀྱི་དྲང་སྲོང་དུ་གྱུར་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ། འདོད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སེམས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་ཏེ། བདག་ལ་མྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་འདི་ལྟ་བུ་མངའ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་མདའ་རྣོན་པོ་ཏ་ལའི་གྲིབ་མ་ལས་བརྒལ་ཏེ་འཕེན་པའི་ཡུན་ཙམ་གྱིས་རི་རབ་གཅིག་ནས་རི་རབ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་། ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོར་རྐང་པ་བཞག་སྟེ་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བར་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཚེ་བདག་གིས་སེམས་པ་འདི་ལྟར་གྱུར་ཏེ། བདག་ལ་མྱུར་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་དེང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་བཙལ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། དེ་སྐད་སེམས་པ་དང་། ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། བཤང་གཅི་བྱ་བ་དང་། གཉིད་ཉུང་དུ་བྱས་ཏེ། རྟག་ཏུ་ལོ་བརྒྱར་འགྲོ་བར་བྱས་ཏེ། དེར་ཚེའི་དུས་བྱས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ལས་བརྒལ་ནས་མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྒ་བ་དང་། མི་འཆི་བའི་གནས་སུ་སླེབས་པར་མ་གྱུར་ཏོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟ་དམར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ང་ནི་ཁྲུ་གང་ཙམ་གྱི་ལུས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགོག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་བཤད་དོ། །རྟ་དམར་ལྷའི་བུ། འཇིག་རྟེན་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང་། ཚོར་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང་། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། དགའ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ། དེ་དང་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །

云何為世間滅？若彼當來有愛，貪、喜俱，彼彼染著無餘斷、舍、離、盡、無慾、滅、息、沒，是名世間滅。何等為世間滅道跡？謂八聖道，正見、正志、正語、正業、正命、正方便、正念、正定，是名世間滅道跡。

「赤馬！了知世間，斷世間；了知世間集，斷世間集；了知世間滅，證世間滅；了知世間滅道跡，修彼滅道跡。赤馬！若比丘於世間苦若知、若斷，世間集若知、若斷，世間滅若知、若證，世間滅道跡若知、若修。赤馬！是名得世界邊，度世間愛。」

爾時，世尊重說偈言：

「未曾遠遊行，　　而得世界邊， 　無得世界邊，　　終不盡苦邊。 　以是故牟尼，　　能知世界邊， 　善解世界邊，　　諸梵行已立。 　于彼世界邊，　　平等覺知者， 　是名賢聖行，　　度世間彼岸。」

是時，赤馬天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城毗富羅山側。有六天子，本為外道出家，一名阿毗浮、二名增上阿毗浮、三名能求、四名毗藍婆、五名阿俱吒、六名迦藍，來詣佛所。

བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ། འཇིག་རྟེན་འགག་པ་གང་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། དགའ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ། དེ་དང་དེ་ལ་ཆགས་པ་ལྷག་མ་མེད་པར་སྤངས་པ་དང་། བཏང་བ་དང་། བྲལ་བ་དང་། ཟད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འགག་པ་དང་། ཞི་བ་དང་། ནུབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འགག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། ། རྟ་དམར། འཇིག་རྟེན་ཤེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་སྤོང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་ཤེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་སྤོང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགག་པ་ཤེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་འགག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཤེས་ཤིང་འགག་པའི་ལམ་དེ་སྒོམ་པའོ། །རྟ་དམར། གལ་ཏེ་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་ཤིང་སྤོང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་འབྱུང་ཤེས་ཤིང་སྤོང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགག་པ་ཤེས་ཤིང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཤེས་ཤིང་སྒོམ་པར་བྱེད་ན། རྟ་དམར། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ཐོབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྲེད་པ་ལས་བརྒལ་བ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། རིང་དུ་མ་སོང་བར། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ནི་ཐོབ་པ་མེད། ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་ནི་མ་ཐོབ་ན། །སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། ། དེ་བས་ན་ཐུབ་པ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ནི་ཤེས་གྱུར་ཅིང་། །ེན་མཐའ་ནི་ལེགས་རྟོགས་ནས། །ཚངས་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས། ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་ནི་དེ་ཉིད་ལ། །མཉམ་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ནི། ། འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་བརྒལ་བར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་རྟ་དམར་ལྷའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། ༼༡༣༠༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱི་བྷི་ཕུ་ལའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ། །ལྷའི་བུ་དྲུག་སྟེ། སྔོན་མུ་སྟེགས་ཅན་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ། གཅིག་གི་མིང་ནི་མངོན་པར་རྒྱལ་བ་དང་། གཉིས་པའི་མིང་ནི་མངོན་པར་རྒྱལ་བ་བླ་མ་དང་། གསུམ་པའི་མིང་ནི་འདོད་པ་ཅན་དང་། བཞི་པའི་མིང་ནི་བི་ལམ་བ་དང་། ལྔ་པའི་མིང་ནི་ཨ་ཀུ་ཊ་དང་། དྲུག་པའི་མིང་ནི་ཀ་ལ་མ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ལྷགས་སོ། །;

阿毗浮天子即說偈言：

「比丘專至心，　　常修行厭離， 　于初夜后夜，　　思惟善自攝， 　見聞其所說，　　不墮于地獄。」

增上阿毗浮天子復說偈言：

「厭離於黑闇，　　心常自攝護， 　永離於世間，　　言語諍論法。 　從如來大師，　　稟受沙門法， 　善攝護世間，　　不令造眾惡。」

能求天子復說偈言：

「斷截椎打殺，　　供養施迦葉， 　不見其為惡，　　亦不見為福。」

毗藍婆天子復說偈言：

「我說彼尼干，　　外道若提子， 　出家行學道，　　長夜修難行。 　于大師徒眾，　　遠離於妄語， 　我說如是人，　　不遠於羅漢。」

爾時世尊說偈答言：

「死瘦之野狐，　　常共師子游， 　終日小羸劣，　　不能為師子。 　尼干大師眾，　　虛妄自稱歎， 　是噁心妄語，　　去羅漢甚遠。」

爾時天魔波旬著阿俱吒天子而說偈言：

「精勤棄闇冥，　　常守護遠離， 　深著微妙色，　　貪樂於梵世。 　我教化斯等，　　令得生梵天。

འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མདོ་ཚིག་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན། མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་སེམས་ནི་རྩེ་གཅིག་པས། །རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྒོམ་པར་བྱེད།། སྲོད་དང་ཐོ་རངས་དུས་རྣམས་སུ། །ལེགས་པར་བསྡམས་ཏེ་རྣམ་པར་བསམ།། མཐོང་ཞིང་ཐོས་པ་གང་བཤད་པ། །དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ།། ལྷག་པའི་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལྷའི་བུས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། མུན་པ་ལས་ནི་སྐྱོ་བ་དང༌། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་བསྡམས་ཏེ་བསྲུང༌།། འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་རྟག་ཏུ་བྲལ། །རྩོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་དང༌།། དེ་བཞིན་གཤེགས་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །དགེ་སྦྱོང་ཆོས་ནི་ལེན་པར་བྱེད།། འཇིག་རྟེན་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ནི། །སྡིག་པ་མང་པོ་མི་བྱེད་དོ།། ཚོལ་བར་ནུས་པའི་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བཅད་དང་བརྡུངས་དང་བསད་པ་དང༌། །འོད་སྲུང་ལ་ནི་སྦྱིན་པ་བྱིན།། སྡིག་པ་བྱས་པར་མི་མཐོང་ཞིང༌། །དགེ་བའང་བྱས་པར་མི་མཐོང་ངོ༌།། རླུང་ལྷའི་བུས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། གཅེར་བུ་པ་རྣམས་བདག་གིས་བཤད། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བུ་དག་ནི།། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བསླབ་པ་སྤྱོད། །དཀའ་ཐུབ་མཚན་མོ་རིང་པོར་སྒྲུབ།། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་རྫུན་གྱི་ཚིག །རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་ནི།། དེ་འདྲའི་མི་ནི་དགྲ་བཅོམ་ལས། །རིང་བ་མ་ཡིན་བདག་གིས་བཤད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། རི་དྭགས་ཝ་སྐྱ་ཤ་ཟད་པ། །རྟག་ཏུ་སེང་གེ་དང་ལྷན་ཅིག། ཉིན་གཅིག་ཉམ་ཆུང་ཡོངས་ཉམས་ཀྱང༌། །སེང་གེར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ།། གཅེར་བུ་པ་ཡི་འཁོར་རྣམས་ནི། །སྟོང་པར་བདག་ལ་བསྔགས་པ་བྱེད།། སྡིག་སེམས་རྫུན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ནི། །དགྲ་བཅོམ་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང༌།། དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ལྷའི་བུ་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པའི་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་མུན་པ་སྤོང་བ་དང༌། །རྟག་ཏུ་བསྲུང་ཞིང་དབེན་པར་གནས།། གཟུགས་བཟང་ཕྲ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྲེད་པ་ཅན།། བདག་གིས་དེ་དྟན་པ་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བར་འགྱུར།།

」

爾時，世尊作是念：「若此阿俱吒天子所說偈，此是天魔波旬加其力故，非彼阿俱吒天子自心所說，作是說言：

「『精勤棄闇冥，　　守護于遠離， 　　深著微妙色，　　貪樂於梵世。』 　　當教化斯等，　　令得生梵天。」

爾時，世尊復說偈言：

「若諸所有色，　　於此及與彼， 　或復虛空中，　　各別光照耀。 　當知彼一切，　　不離魔魔縛， 　猶如垂鉤餌，　　鉤釣于游魚。」

時，彼天子咸各念言：「今日阿俱吒天子所說偈，沙門瞿曇言是魔所說。何故沙門瞿曇言是魔說？」

爾時，世尊知諸天子心中所念，而告之言：「今阿俱吒天子所說偈，非彼天子自心所說，時魔波旬加其力故。」作是說言：

「精勤棄闇冥，　　守護于遠離， 　深著微妙色，　　貪樂於梵天。 　當教化斯等，　　令得生梵天。 　是故我說偈：

「『若諸所有色，　　於此及與彼， 　　或復虛空中，　　各別光照耀。 　　當知彼一切，　　不離魔魔縛， 　　猶如垂鉤餌，　　鉤釣于游魚。』」

時，諸天子復作是念：「奇哉！沙門瞿曇！神力大德，能見天魔波旬，而我等不見，我等當復各各說偈讚歎沙門瞿曇。

དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ། མཚོན་ཆ་ཐོགས་པའི་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་སྨྲས་པ་འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་མཐུ་བྱིན་པས་ཡིན་གྱི། མཚོན་ཆ་ཐོགས་པའི་ལྷའི་བུ་དེའི་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ།། བརྩོན་འགྲུས་མུན་པ་སྤོང་བ་དང༌། །དབེན་པ་དག་ནི་བསྲུང་བར་བྱ།། གཟུགས་བཟང་ཕྲ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྲེད་པ་ཅན།། དེ་དག་རྣམས་ལ་གདམས་པ་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། གཟུགས་རྣམས་གང་དག་ཡོད་པ་ཀུན། །འདི་དང་གཞན་དུ་གང་ཡོད་པ།། ཡང་ན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ནི། །སོ་སོར་འོད་ནི་འཕྲོ་བ་རྣམས།། དེ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། །བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས།། མ་གྲོལ་ཇི་ལྟར་ཉ་པ་ཡིས། །ལྕགས་ཀྱུས་ཉ་ནི་འཛིན་པ་བཞིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་བསམས་པ། དེང་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པའི་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་དག་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་དེ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ད་ལྟ་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པའི་ལྷའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ལྷའི་བུ་དེའི་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་མཐུ་བྱིན་པས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་སོ།། བརྩོན་འགྲུས་མུན་པ་སྤོང་བ་དང༌། །དབེན་པ་དག་ནི་བསྲུང་བར་བྱ།། གཟུགས་བཟང་ཕྲ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྲེད་པ་ཅན།། དེ་དག་རྣམས་ལ་གདམས་པ་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བར་འགྱུར།། དེ་བས་ན་ངས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཤད་དོ།། གཟུགས་རྣམས་གང་དག་ཡོད་པ་ཀུན། །འདི་དང་གཞན་དུ་གང་ཡོད་པ།། ཡང་ན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ནི། །སོ་སོར་འོད་ནི་འཕྲོ་བ་རྣམས།། དེ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། །བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་འཆིང། མ་གྲོལ་ཇི་ལྟར་ཉ་པ་ཡིས། །ལྕགས་ཀྱུས་ཉ་ནི་འཛིན་པ་བཞིན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཡང་བསམས་པ། ངོ་མཚར་ཏོ། །དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བདུད་སྡིག་ཅན་མཐོང་བར་ནུས་ལ། བདག་ཅག་གིས་མི་མཐོང་སྟེ། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སོ་སོར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ལ་བསྟོད་པར་བྱའོ།།

」即說偈言：

「斷除於一切，　　有身愛貪想， 　令此善護者，　　除一切妄語。 　若欲斷欲愛，　　應供養大師。 　斷除三有愛，　　破壞於妄語。 　已斷于見貪，　　應供養大師。 　王舍城第一，　　名毗富羅山。 　雪山諸山最，　　金翅鳥中名。 　八方及上下，　　一切眾生界， 　于諸天人中，　　等正覺最上。」

時，諸天子說偈贊佛已，聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三〇九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有摩伽天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，有摩伽天子說偈問佛：

「殺何得安眠？　　殺何得善樂？ 　為殺何等人，　　瞿曇所讚歎？」

爾時，世尊說偈答言：

「若殺于瞋恚，　　而得安隱眠， 　殺于瞋恚者，　　令人得歡喜。 　瞋恚為毒本，　　殺者我所嘆， 　殺彼瞋恚已，　　長夜無憂患。」

於時，摩伽天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一〇）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

དེ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ལུས་ལ་སྲེད་ཆགས་རྣམ་རྟོག་ནི། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌།། ལེགས་པར་བསྲུངས་པ་འདི་དག་ལ། །རྫུན་གྱི་ཚིག་ཀུན་སྤོང་བར་བྱེད།། འདོད་པའི་སྲེད་པ་གཅོད་འདོད་ན། །མཆོད་པར་འོས་ལ་མཆོད་པར་བྱ།། སྲིད་གསུམ་སྲེད་པ་བཅད་པ་དང༌། །རྫུན་གྱི་ཚིག་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད།། ལྟ་བའི་ཆགས་པ་བཅད་ཟིན་ན། །མཆོད་པར་འོས་ལ་མཆོད་པར་བྱ།། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མཆོག་གྱུར་པ། །རི་བོ་འཕགས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ།། གངས་རི་རི་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཆོག །མཁའ་ལྡིང་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་གྲགས།། ཕྱོགས་བརྒྱད་སྟེང་འོག་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་རྣམས་ན།། ལྷ་དང་མི་ཡི་ནང་དག་ཏུ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཆོག་ཡིན་ནོ།། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟོད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༠༩ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་མ་ག་དྷཱ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་མ་ག་དྷཱས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། གང་བསད་བདེ་བར་ཉལ། །གང་བསད་བདེ་བར་འགྱུར།། མི་གང་བསད་པ་ནི། །གཽ་ཏམ་བསྔགས་པར་མཛད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ཁྲོ་བ་བསད་ན་བདེ་བར་ཉལ། །ཁྲོ་བ་བསད་ན་བདེ་བར་འགྱུར།། ཁྲོ་བ་དུག་གི་རྩ་བ་ནི། །བསད་པ་བདག་གིས་བསྔགས་པ་ཡིན།། དེ་ལྟར་ཁྲོ་བ་བསད་གྱུར་ན། །མཚན་མོ་རིང་པོར་མྱ་ངན་མེད།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་མ་དྷཱས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༠ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

爾時，有彌耆迦天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彌耆迦天子說偈問佛：

「明照有幾種，　　能照明世間， 　唯愿世尊說，　　何等明最上？」

爾時，世尊說偈答言：

「有三種光明，　　能照耀世間， 　晝以日為照，　　月以照其夜。 　燈火晝夜照，　　照彼彼色像， 　上下及諸方，　　眾生悉蒙照。 　人天光明中，　　佛光明為上。」

佛說此經已，彌耆迦天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有陀摩尼天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼陀摩尼天子而說偈言：

「為婆羅門事，　　學斷莫疲惓， 　斷除諸愛慾，　　不求受後身。」

爾時，世尊說偈答言：

「婆羅門無事，　　所作事已作， 　乃至不得岸，　　晝夜常勤跪。 　已到彼岸住，　　于岸復何跪， 　此是婆羅門，　　專精漏盡禪。 　一切諸憂惱，　　熾然永已斷， 　是則到彼岸，　　涅槃無所求。

དེ་ནས་ལྷའི་བུ་མི་གྷི་ཀ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་མི་གྷི་ཀས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། སྣང་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལགས།། བདེ་བར་གཤེགས་པས་གསུང་མཛོད་དང༌། །གང་གི་སྣང་བ་མཆོག་ལགས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། སྣང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན།། ཉིན་པར་ཉི་མས་སྣང་བར་བྱེད། །མཚན་མོ་ཟླ་བས་སྣང་བར་བྱེད།། མར་མེས་ཉིན་མཚན་སྣང་བར་བྱེད། །གཟུགས་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་བར་བྱེད།། སྟེང་འོག་ཕྱོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྣང་བར་བྱེད།། ལྷ་མིའི་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང༌། །སངས་རྒྱས་འོད་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། ལྷའི་བུ་མི་གྷི་ཀས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༡ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དྷ་མ་ནི་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དྷ་མ་ནིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། བྲམ་ཟེའི་བྱ་བ་ཡི། །སློབ་པ་དུབ་མི་བྱ།། སྲེད་པ་ཀུན་སྤངས་ནས། །ཕྱི་མའི་ལུས་མི་འདོད།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། བྲམ་ཟེ་བྱ་བ་མེད། །བྱ་བ་བྱས་ཟིན་པ།། ཕ་རོལ་མ་ཐོབ་བར། །ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་འདུད།། ཕ་རོལ་ཐོབ་ནས་གནས། །འདུད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ།། འདི་ནི་བྲམ་ཟེ་སྟེ། །རྩེ་གཅིག་ཟག་པ་ཟད།། མྱ་ངན་གདུང་བ་ཀུན། །རབ་ཏུ་རྟག་ཏུ་བཅད།། དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཐོབ། །མྱ་ངན་འདས་མི་འདོད།།

」

時，陀摩尼天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有多羅揵陀天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「斷幾舍幾法？　　幾法上增修？ 　超越幾積聚，　　名比丘度流？」

爾時，世尊說偈答言：

「斷五舍於五，　　五法上增修， 　超五種積聚，　　名比丘度流。」

時，彼多羅揵陀天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有迦摩天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，身諸光明遍照祇樹給孤獨園。

時，迦摩天子白佛言：「甚難！世尊！甚難！善逝！」

爾時，世尊說偈答言：

「所學為甚難，　　具足戒三昧， 　遠離於非家，　　閑居寂靜樂。」

迦摩天子白佛言：「世尊！靜默甚難得！」

爾時，世尊說偈答言：

「得所難得學，　　具足戒三昧， 　晝夜常專精，　　修習意所樂。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དྷ་མ་ནིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༢ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཏ་ལ་གནྡྷ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་དུ་སྤོང་དུ་སྤོང༌། །ཆོས་དུ་གོང་དུ་བསྒོམ།། ཚོགས་དུ་ལས་འདས་ན། །དགེ་སློང་རྒྱུན་ལས་རྒལ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ལྔ་སྤོང་ལྔ་ཡང་སྤོང༌། །ལྔ་ཡི་ཆོས་ནི་བསྒོམ།། ཚོགས་ལྔ་ལས་འདས་ན། །དགེ་སློང་རྒྱུན་ལས་རྒལ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཏ་ལ་གནྡྷས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༣ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་མ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། བསླབ་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ལྡན།། ཁྱིམ་ནས་རྣམ་པར་བྲལ། །དབེན་པར་ཞི་བར་དགའ།། ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཞི་བ་ཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ལགས་སོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ཐོབ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ལྡན།། ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་ནི། །ཡིད་དགའ་བསྒོམ་པར་བྱེད།།

」

迦摩天子白佛言：「世尊！正受心難得！」

爾時，世尊說偈答言：

「難住正受住，　　諸根心決定， 　能斷死魔縻，　　聖者隨欲進。」

迦摩天子復白佛言：「世尊！險道甚難行！」

爾時，世尊說偈答言：

「難涉之險道，　　當行安樂進， 　非聖墮于彼，　　足上頭向下。 　賢聖乘正直，　　險路自然平。」

佛說此經已，迦摩天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有迦摩天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼迦摩天子說偈問佛：

「貪恚何所因，　　不樂身毛豎， 　恐怖從何起，　　覺想由何生？ 　猶如鳩摩羅，　　依倚于乳母。」

爾時，世尊說偈答言：

「愛生自身長，　　如尼拘律樹， 　處處隨所著，　　如榛綿叢林。 　若知彼因者，　　發悟令開覺， 　度生死海流，　　不復更受有。」

時，迦摩天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ཡང་དག་པར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཐོབ་པར་དཀའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། མཉམ་གཞག་གནས་དཀའ་གནས། །དབང་པོ་སེམས་ངེས་པ།། འཆི་བདུད་འཆིང་བ་གཅོད། །འཕགས་པ་འདོད་བཞིན་འགྲོ།། ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། འཇིགས་པའི་ལམ་འགྲོ་བར་ཤིན་ཏུ་དཀའོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། བགྲོད་དཀའི་འཇིགས་པའི་ལམ། །བདེ་བར་བགྲོད་པར་བྱ།། འཕགས་མིན་དེར་ལྷུང་ན། །རྐང་སྟེང་མགོ་ཐུར་ལྟུང༌།། འཕགས་པ་དྲང་པོར་བཞོན། །འཇིགས་ལམ་རང་ཉིད་སྙོམས།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༤ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་མ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་རྒྱུ་གང་ལགས། །མི་དགའ་བ་དང་སྤུ་ལངས་པ།། འཇིགས་པ་གང་ལས་བྱུང་བ་དང༌། །རྣམ་རྟོག་གང་ལས་སྐྱེས་པ་ལགས།། ཇི་ལྟར་ཀུ་མཱ་ར་བཞིན་དུ། །མ་མས་བསྐྱངས་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། སྲེད་པ་རང་ལུས་སྐྱེས། །ན་གྲོ་དྷ་ཡི་ཤིང༌།། གང་དུ་ཆགས་པ་ནི། །སྲ་མའི་ནགས་ཚལ་བཞིན།། གང་གིས་རྒྱུ་ཤེས་ན། །རྣམ་པར་རྟོགས་པར་བྱེད།། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ། །སླར་ཡང་སྲིད་མི་ལེན།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༥ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有栴檀天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼栴檀天子說偈問佛：

「聞瞿曇大智，　　無障礙知見， 　何所住何學，　　不遭他世惡？」

爾時，世尊說偈答曰：

「攝持身口意，　　不造三惡法， 　處在於居家，　　廣集於群賓。 　信惠財法施，　　以法立一切， 　住彼學彼法，　　則無他世畏。」

佛說是經已，栴檀天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有栴檀天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼天子說偈問佛：

「誰度于諸流，　　晝夜勤不懈， 　不攀無住處，　　云何不沒溺？」

爾時，世尊說偈答言：

「一切戒具足，　　智慧善正受， 　內思惟正念，　　能度難度流， 　不染此欲想，　　超度彼色愛， 　貪喜悉已盡，　　不入于難測。」

時，彼栴檀天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཙནྡན་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཙནྡན་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཐོས་ན་གཽ་ཏམ་བློ་ཆེན་པོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་མཁྱེན་གཟིགས་ལྡན།། གང་ལ་གནས་ཤིང་གང་ལ་སློབ། །ཕྱི་མར་སྡིག་པ་མི་འབྱུང་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྡམས། །སྡིག་པའི་ཆོས་གསུམ་མི་བྱེད་ཅིང༌།། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །འཁོར་གྱི་ཚོགས་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་བསགས།། དད་དང་ཤེས་རབ་ནོར་ཆོས་སྦྱིན། །ཆོས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཞག། གང་ལ་གནས་ཤིང་གང་ལ་སློབ། །ཕྱི་མའི་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། ལྷའི་བུ་ཙནྡན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༦ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཙནྡན་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། རྒྱུན་རྣམས་སུ་ཡིས་བརྒལ། །ཉིན་མཚན་བརྩོན་མི་གཡེལ།། མི་གནས་མི་འཛིན་པ། །ཇི་ལྟར་མི་བྱིང་ལགས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་གསུངས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་རྫོགས་ལྡན། །ཤེས་རབ་མཉམ་གཞག་བཟང༌།། ནང་དུ་དྲན་པར་བྱ། །བརྒལ་དཀའི་རྒྱུན་ལས་བརྒལ།། འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་མ་ཆགས་ཤིང༌། །གཟུགས་ཀྱི་ཆགས་པ་འདས་པ་དང༌།། ཆགས་དགའ་མ་ལུས་ཟད་པ་ནི། །གཏིང་དཔག་དཀར་མི་འཇུག་པའོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཙནྡན་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༧ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，有迦葉天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼迦葉天子白佛言：「世尊！我今當說比丘及比丘功德。」

佛告天子：「隨汝所說。」

時，迦葉天子而說偈言：

「比丘修正念，　　其心善解脫， 　晝夜常勤求，　　懷有諸功德。 　了知於世間，　　滅除一切有， 　比丘得無憂，　　心無所染著。

「世尊！是名比丘，是名比丘功德。」

佛告迦葉：「善哉！善哉！如汝所說。」

迦葉天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有迦葉天子，容色絕妙，於後夜時來詣佛所，稽首佛足，退坐一面。其身光明遍照祇樹給孤獨園。

時，彼迦葉天子白佛言：「世尊！我今當說比丘及比丘所說。」

佛告迦葉天子：「隨所樂說！」

時，彼迦葉天子而說偈言：

「比丘守正念，　　其心善解脫， 　晝夜常勤求，　　逮得離塵垢。 　曉了知世間，　　于塵離塵垢， 　比丘無憂患，　　心無所染著。

「世尊！是名比丘，是名比丘所說。

དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ད་ལྟ་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་བགྱིའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་འདོད་པ་བཞིན་སྨྲོས་ཤིག། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཡང་དག་དྲན་པ་བསྒོམ། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་གྲོལ་བ།། ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས། །ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་པར་བྱེད།། འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱས།། དགེ་སློང་མྱ་ངན་མེད་པར་གྱུར། །སེམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས།། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བགྱི། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བགྱིའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀཱ་ཤྱ་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ།། ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༨ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པ་གཟུགས་མཛེས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ལུས་ཀྱི་འིས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བདག་གིས་ད་ལྟ་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་གིས་བརྗོད་པ་བཤད་པར་བགྱིའོ།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཅི་དགའ་བ་བཞིན་སྨྲོས་ཤིག། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཡང་དག་དྲན་པ་བསྲུངས། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་རྣམ་གྲོལ་བ།། ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས། །རྡུལ་དང་དྲི་མ་བྲལ་བ་ཐོབ།། འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་གྱུར་ཅིང༌། །རྡུལ་ལས་རྡུལ་བྲལ་གྱུར་པ་ཡིས།། དགེ་སློང་མྱ་ངན་མེད་པར་གྱུར། །སེམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་གནས།། བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་བགྱི། འདི་ནི་དགེ་སློང་གིས་བརྗོད་པ་ཞེས་བགྱིའོ།།

」

佛告迦葉：「如是，如是，如汝所說。」

迦葉天子聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三一九）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行，日暮與五百比丘于屈摩夜叉鬼住處宿。時，屈摩夜叉鬼來詣佛所，稽首佛足，退住一面。

時，屈摩夜叉鬼白佛言：「世尊！今請世尊與諸大眾於此夜宿。」

爾時，世尊默然受請。

是時，屈摩夜叉鬼知世尊默然受請已，化作五百重閣房舍，臥床、坐床、踞床，俱褶褥枕，各五百具，悉皆化成。化作五百燈明，無諸煙炎。悉化現已，往詣佛所，稽首佛足，勸請世尊令入其舍，令諸比丘次受房舍及諸臥具。周遍受已，還至佛所，稽首佛足，退坐一面。而說偈言：

「賢德有正念，　　賢德常正念， 　正念安隱眠，　　此世及他世。 　賢德有正念，　　賢德常正念， 　正念安隱眠，　　其心常寂止。 　賢德有正念，　　賢德常正念， 　正念安隱眠，　　舍降伏他軍。 　賢德有正念，　　賢德常正念， 　不殺不教殺，　　不伏不教伏。 　慈心於一切，　　心不懷怨結。」

爾時，世尊告屈摩夜叉鬼：「如是，如是，如汝所說。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀཱ་ཤྱ་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ།། ལྷའི་བུ་ཀཱ་ཤྱ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༡༩ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་མིའི་ནང་ན་བཞུགས་ཏེ། ཉི་མ་ནུབ་པ་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མའི་གནས་སུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། ད་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཁོར་རྣམས་མཚན་མོ་འདིར་བཞུགས་སུ་གསོལ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅང་མི་གསུང་བས་གནང་བར་མཛད་པ་ཤེས་ནས། ཁང་བརྩེགས་ལྔ་བརྒྱ་སྤྲུལ་པར་བྱས་ཏེ། ཉལ་ཁྲི་དང༌། འདུག་སྟེགས་དང༌། བཞུགས་ཁྲི་དང༌། སྟན་དང༌། སྔས་རྣམས་ཀྱང་ལྔ་བརྒྱ་རེ་སྤྲུལ་པར་བྱས་སོ།། སྒྲོན་མ་ལྔ་བརྒྱ་དུ་བ་དང་མེ་ལྕེ་མེད་པར་སྤྲུལ་པར་བྱས་སོ།། ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་པར་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁང་པར་གཤེགས་པར་གསོལ་བ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡང་ཁང་པ་དང་མལ་ཆ་རྣམས་རིམ་པས་བསྟབས་སོ།། ཐམས་ཅད་ཐོབ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། མཁས་བཙུན་དྲན་པ་ལྡན། །མཁས་བཙུན་རྟག་ཏུ་དྲན།། དྲན་པས་བདེ་བར་ཉལ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ།། མཁས་བཙུན་དྲན་པ་ལྡན། །མཁས་བཙུན་རྟག་ཏུ་དྲན།། དྲན་པས་བདེ་བར་ཉལ། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཞི་བར་གནས།། མཁས་བཙུན་དལྡན། །མཁས་བཙུན་རྟག་ཏུ་དྲན།། དྲན་པས་བདེ་བར་ཉལ། །གཞན་གྱི་དམག་རྣམས་བཏུལ་བར་གྱུར།། མཁས་བཙུན་དྲན་པ་ལྡན། །མཁས་བཙུན་རྟག་ཏུ་དྲན།། གསོད་མི་བྱེད་གསོད་མི་འཇུག །འདུལ་མི་བྱེད་འདུལ་མི་འཇུག། ཀུན་ལ་བྱམས་པའི་སེམས། །སེམས་ལ་ཁོན་མི་འཆང་བར་གནས།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ།།

」

時，屈摩夜叉鬼聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，還自所住處。

（一三二〇）

如是我聞：

一時，佛住摩鳩羅山，尊者那伽波羅為親侍者。

爾時，世尊于夜闇時，天小微雨，電光睒現，出於房外，露地經行。

是時，天帝釋作是念：「今日世尊住摩鳩羅山，尊者那伽波羅親侍供養，其夜闇冥，天時微雨，電光睒現，世尊出房，露地經行，我當化作毗琉璃重閣，執持重閣，隨佛經行。」作是念已，即便化作鞞琉璃重閣，持詣佛所，稽首佛足，隨佛經行。

爾時，摩竭提國人若男若女，夜啼之時，以摩鳩羅鬼恐之即止，親侍供養弟子之法，待師禪覺，然後乃眠。爾時，世尊為天帝釋夜經行久。

དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་ཀུ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ངོ༌།། ༼ ༡༣༢༠ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རི་མ་ཀུ་ལར་བཞུགས་ཏེ། བཙུན་པ་ཀླུ་སྐྱོང་ཉེ་གནས་སུ་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་མུན་པའི་དུས་སུ་ཆར་ཅུང་ཟད་འབབ་ཅིང་གློག་འགྱུ་བའི་ཚེ། གཟིམས་ཁང་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་བླ་གབ་མེད་པར་འཆག་པར་མཛད་དོ།། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རི་མ་ཀུ་ལར་བཞུགས་ཤིང༌། བཙུན་པ་ཀླུ་སྐྱོང་ཉེ་གནས་སུ་གྱུར་ནས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང༌། མཚན་མོ་མུན་པ་དང༌། ཆར་ཅུང་ཟད་འབབ་པ་དང༌། གློག་འགྱུ་བའི་ཚེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟིམས་ཁང་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྟེ་བླ་གབ་མེད་པར་འཆག་པར་མཛད་པས། བདག་གིས་བཻཌཱུརྻའི་ཁང་བརྩེགས་སྤྲུལ་ནས། ཁང་བརྩེགས་བཟུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཆག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཻཌཱུརྻའི་ཁང་བརྩེགས་སྤྲུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཆག་པར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་མ་ག་དྷའི་མི་རྣམས་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་མཚན་མོ་ངུ་བའི་ཚེ། མ་ཀུ་ལའི་འདྲེས་འཇིགས་པར་བྱས་ནས་ཁ་རོག་པར་འདུག་པ་དང༌། ཉེ་གནས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སློབ་དཔོན་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་པའི་བར་དུ་ཉལ་བར་མི་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོའི་ཕྱིར་མཚན་མོ་ཡུན་རིང་དུ་འཆག་པར་མཛད་དོ།།

爾時，尊者那伽波羅作是念：「世尊今夜經行至久，我今當作摩鳩羅鬼形而恐怖之！」時，那伽波羅比丘即反被俱執，長毛在外，往在世尊經行道頭，白佛言：「摩鳩羅鬼來！摩鳩羅鬼來！」

爾時，世尊告那伽波羅比丘：「汝那伽波羅愚癡人，以摩鳩羅鬼神像恐怖佛耶？不能動如來、應、等正覺一毛髮也，如來、應、等正覺久離恐怖！」

爾時，天帝釋白佛言：「世尊！世尊正法、律中亦復有此人耶？」

佛言：「憍尸迦！瞿曇家中極大廣闊，斯等於未來世亦當使得清凈之法。」

爾時，世尊即說偈言：

「若復婆羅門，　　于自所得法， 　得到于彼岸。　　若一毗舍遮， 　及與摩鳩羅，　　皆悉超過去。 　若復婆羅門，　　于自所行法， 　一切諸受覺，　　觀察皆已滅。 　若復婆羅門，　　自法度彼岸， 　一切諸因緣，　　皆悉已滅盡。 　若復婆羅門，　　自法度彼岸， 　一切諸人我，　　皆悉已滅盡。 　若復婆羅門，　　自法度彼岸， 　于生老病死，　　皆悉已超過。」

佛說此經已，釋提桓因聞佛所說，歡喜隨喜，稽首佛足，即沒不現。

（一三二一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་ཀླུ་སྐྱོང་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེ་རིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་མོ་ཡུན་རིང་དུ་འཆག་པར་མཛད་པས། བདག་གིས་མ་ཀུ་ལའི་འདྲེའི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་འཇིགས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཀླུ་སྐྱོང་གིས་གོས་ཟླ་ཕྱོགས་སུ་གྱོན་ཏེ་སྤུ་ཕྱིར་བསྟན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཆག་པའི་ལམ་གྱི་མགོར་སོང་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། མ་ཀུ་ལའི་འདྲེ་འོང་ངོ༌། །མ་ཀུ་ལའི་འདྲེ་འོང་ངོ༌།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཀླུ་སྐྱོང་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀླུ་སྐྱོང་བླུན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཀུ་ལའི་འདྲེའི་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་དམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤུ་ཙམ་ཡང་གཡོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་འཇིགས་པ་རིང་དུ་སྤངས་པའོ།། དེའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་སྐྱེས་བུ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མཆིས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ །གཽ་ཏ་མའི་རིགས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བས་དེ་དག་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །རང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ།། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་གྱུར། །གལ་ཏེ་ཤ་ཟ་གཅིག། མ་ཀུ་ལ་དང་བཅས། །ཐམས་ཅད་བརྒལ་བར་གྱུར།། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །རང་གི་སྤྱད་ཆོས་ལ།། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །བརྟགས་ནས་ཟད་པར་གྱུར།། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །རང་ཆོས་ཕ་རོལ་ཕྱིན།། རྒྱུ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ནི། །མཟད་པར་གྱུར།། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །རང་ཆོས་ཕ་རོལ་ཕྱིན།། བདག་དང་གང་ཟག་ཀུན། །མ་ལུས་ཟད་པར་གྱུར།། གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིས། །རང་ཆོས་ཕ་རོལ་ཕྱིན།། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལས། །ཐམས་ཅད་བརྒལ་བར་གྱུར།། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ནས། བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ཏེ། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼ ༡༣༢༡ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།།

時，尊者阿那律陀于摩竭提國人間遊行，到畢陵伽鬼子母住處宿。時，尊者阿那律陀夜後分時，端身正坐，誦憂陀那、波羅延那、見真諦、諸上座所說偈、比丘尼所說偈、尸路偈、義品、牟尼偈、修多羅，悉皆廣誦。

爾時，畢陵伽鬼子夜啼，畢陵伽鬼子母為其子說偈呵止言：

「畢陵伽鬼子，　　汝今莫得啼， 　當聽彼比丘，　　誦習法句偈。 　若知法句者，　　能自護持戒， 　遠離於殺生，　　實言不妄語， 　能自舍非義，　　解脫鬼神道。」

畢陵伽鬼子母說是偈時，畢陵伽鬼子啼聲即止。

（一三二二）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行，與大眾俱，到富那婆藪鬼子母住處宿。

爾時，世尊為諸比丘說四聖諦相應法，所謂苦聖諦、苦集聖諦、苦滅聖諦、苦滅道跡聖諦。

爾時，富那婆藪鬼母，兒富那婆藪及鬼女郁多羅，二鬼小兒夜啼。時，富那婆藪鬼母教其男女故，而說偈言：

「汝富那婆藪，　　郁多羅莫啼， 　令我得聽聞，　　如來所說法。 　非父母能令，　　其子解脫苦， 　聞如來說法，　　其苦得解脫。 　世人隨愛慾，　　為眾苦所迫， 　如來為說法，　　令破壞生死。

དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་མ་འགགས་པ་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་མིའི་ནང་དུ་རྒྱུ་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་པི་ལིང་ཀའི་མའི་གནས་སུ་ཉལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བཙུན་པ་མ་འགགས་པ་མཚན་མོའི་ཆ་སྨད་ལ་ལུས་དྲང་པོར་བསྲངས་ཏེ་འདུག་ནས། དགའ་བའི་དབྱངས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདེན་པ་མཐོང་བ་དང༌། གནས་བརྟན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིགས་བཅད་དང༌། དགེ་སློང་མས་གསུངས་པའི་ཚིགས་བཅད་དང༌། ཤི་ལུའི་ཚིགས་བཅད་དང༌། དོན་གྱི་ཚོམས་དང༌། ཐུབ་པའི་ཚིགས་བཅད་དང༌། མདོ་རྣམས་རྒྱས་པར་བཏོན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་པི་ལིང་ཀའི་བུ་མཚན་མོ་ངུ་བ་ན། གནོད་སྦྱིན་པི་ལིང་ཀའི་མས་རང་གི་བུ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཀག་སྟེ་སྨྲས་པ། པི་ལིང་ཀའི་གནོད་སྦྱིན་བུ། །ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ངུ་ཞིག། དགེ་སློང་དེ་ཡི་ཆོས་ཚིག་རྣམས། །བཏོན་པ་ཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན།། གལ་ཏེ་ཆོས་ཚིག་ཤེས་གྱུར་ན། །རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བར་ནུས།། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་རིང་དུ་སྤངས། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་མི་བྱེད་ཅིང༌།། དོན་མིན་རང་གིས་སྤོང་བྱེད་པས། །གནོད་སྦྱིན་ལམ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ།། གནོད་སྦྱིན་པི་ལིང་ཀའི་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་པ་ན། གནོད་སྦྱིན་པི་ལིང་ཀའི་བུ་ངུ་བ་ཆད་དོ།། ༼ ༡༣༢༢ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་མིའི་ནང་དུ་འཁོར་མང་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང༌། གནོད་སྦྱིན་པུ་ན་བ་སུའི་མའི་གནས་སུ་ཉལ་ལོ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་ལམ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་པུ་ན་བ་སུའི་མའི་བུ་པུ་ན་བ་སུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་མོ་ཨུཏྟ་ར་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་བྱིས་པ་གཉིས་མཚན་མོ་ངུ་བ་ན། གནོད་སྦྱིན་པུ་ན་བ་སུའི་མས་རང་གི་བུ་དང་ོ་བསླབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། པུ་ན་བ་སུ་ཁྱོད་དང་ནི། །ཨུཏྟ་ར་ཡང་མ་ངུ་ཞིག། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡི། །གསུང་བའི་ཆོས་ནི་ཉན་པར་བྱ།། ཕ་མས་ཀྱང་ནི་བུ་རྣམས་ལ། །སྡུག་བསྔལ་གྲོལ་བར་མི་ནུས་ཏེ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཐོས་ན། །སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར།། འཇིག་རྟེན་འདོད་པའི་རྗེས་འབྲང་བ། །སྡུག་བསྔལ་མང་པོས་ནོན་པ་ལ།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གསུངས་པས། །སྐྱེ་འཆི་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཡིན།།

我今欲聞法，　　汝等當默然， 　時富那婆藪，　　鬼女郁多羅。 　悉受其母語，　　默然而靜聽， 　語母言善哉，　　我亦樂聞法。 　此正覺世尊，　　于摩竭勝山， 　為諸眾生類，　　演說脫苦法。 　說苦及苦因，　　苦滅滅苦道， 　從此四聖諦，　　安隱趣涅槃。 　母今但善聽，　　世尊所說法。」

時，富那婆藪鬼母即說偈言：

「奇哉智慧子，　　善能隨我心， 　汝富那婆藪，　　善嘆佛導師。 　汝富那婆藪，　　及汝郁多羅， 　當生隨喜心，　　我已見聖諦。」

時，富那婆藪鬼母說是偈時，鬼子男女隨喜默然。

（一三二三）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行，與諸大眾至摩尼遮羅鬼住處夜宿。

爾時，摩尼遮羅鬼會諸鬼神，集在一處。

時，有一女人，持香花鬘飾、飲食，至彼摩尼遮羅鬼神住處。彼女人遙見世尊在摩尼遮羅鬼神住處坐，見已，作是念：「我今現見摩尼遮羅鬼神。」即說偈言：

「善哉摩尼遮，　　住摩伽陀國， 　摩伽陀國人，　　所求悉如願。

བདག་ནི་ཆོས་ཉན་འདོད་པས་ན། །ཁྱོད་རྣམས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱིས།། པུ་ན་བ་སུ་དང་ནི། །གནོད་སྦྱིན་མོ་ཨུཏྟ་ར།། མ་ཡི་ཚིག་ནི་ཐམས་ཅད་མཉན། །ཅང་མི་ཟེར་བར་ཉན་པར་བྱེད།། མ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ནས། །བདག་ཀྱང་ཆོས་ཉན་དགའ་བར་གྱུར།། ཡང་དག་རྫོགས་སངས་བཅོམ་ལྡན་འདིས། །མ་ག་དྷ་ཡི་རི་མཆོག་ཏུ།། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་སླད་དུ། །སྡུག་བསྔལ་གྲོལ་བའི་ཆོས་གསུངས་སོ།། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །སྡུག་འགོག་འགོག་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ།། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་ལས། །བདེ་བར་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ།། མ་ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང༌། །བཅོམ་ལྡན་གསུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་པུ་ན་བ་སུའི་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཨེ་མ་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་བུ། །ལེགས་པར་བདག་ཡིད་རྗེས་འབྲང་བ།། པུ་ན་བ་སུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །སངས་རྒྱས་སྟོན་པ་ལེགས་པར་བསྔགས།། པུ་ན་བ་སུ་ཁྱོད་དང་ནི། །ཨུཏྟ་ར་ཁྱོད་གཉིས་ཀྱིས།། རྗེས་སུ་ཡི་རང་སེམས་སྐྱེད་ཅིག །བདག་གིས་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་པུ་ན་བ་སུའི་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་པ་ན། གནོད་སྦྱིན་གྱི་བུ་དང་བུ་མོ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཅང་མི་ཟེར་བར་གནས་སོ།། ༼ ༡༣༢༣ ༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་མིའི་ནང་དུ་འཁོར་མང་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་རའི་གནས་སུ་མཚན་མོ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་རས་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་གནས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་སོ།། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་གཅིག་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དང་རྒྱན་དང་བཟའ་བཏུང་ཐོགས་ནས་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་རའི་གནས་སུ་སོང་ངོ༌།། བུད་མེད་དེས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་རའི་གནས་ན་བཞུགས་པ་མཐོང་ནས། མཐོང་མ་ཐག་ཏིུ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བདག་གིས་ད་ལྟ་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་ར་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ་མ་ཎི་ཙ་ར་ནི། །མ་ག་དྷ་ཡི་ཡུལ་ན་གནས།། མ་ག་དྷ་ཡི་མི་རྣམས་ཀྱི། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་འགྲུབ།།

云何於此世，　　常得安樂住？ 　後世復云何，　　而得生天樂？」

爾時，世尊說偈答言：

「莫放逸慢恣，　　用摩尼鬼為， 　若自修所作，　　能得生天樂。」

時，彼女人作是念：「此非摩尼遮羅鬼，是沙門瞿曇。」如是知已，即以香花鬘飾供養世尊，稽首禮足，退坐一面。而說偈言：

「何道趣安樂？　　當修何等行， 　此世常安隱，　　後世生天樂？」

爾時，世尊說偈答言：

「佈施善調心，　　樂執護諸根， 　正見修賢行，　　親近於沙門。 　以正命自活，　　他世生天樂， 　何用三十三，　　諸天之苦網。 　但當一其心，　　斷除于愛慾， 　我當說離垢，　　甘露法善聽。」

時，彼女人聞世尊說法，示、教、照、喜。如佛常法，謂佈施、持戒，生天之福，欲味欲患煩惱，清凈、出要、遠離，功德福利，次第演說清凈佛法。譬如鮮凈白㲲，易染其色。時，彼女人亦復如是。即于坐上，於四聖諦得平等觀苦、集、滅、道。

時，彼女人見法、得法、知法、入法，度諸疑惑，不由於他，于正法、律得無所畏。即從座起，整衣服，合掌白佛：「已度，世尊！已度，善逝！我從今日，盡壽命，歸佛、歸法、歸比丘僧。

སྲིད་པ་འདི་ན་ཇི་ལྟར་ན། །རྟག་ཏུ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར།། ཕྱི་མའི་སྲིད་པར་ཇི་ལྟར་ན། །ལྷ་ཡི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། བག་མེད་དྲེགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །མ་ཎི་གནོད་སྦྱིན་ཅི་ཞིག་བྱ།། རང་གིས་བྱ་བ་བསྒྲུབས་ན་ནི། །ལྷ་ཡི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འདི་ནི་གནོད་སྦྱིན་མ་ཎི་ཙ་ར་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་དེ། ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུག་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལམ་གང་བདེ་བར་འགྲོ། །སྤྱོད་པ་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ།། འདི་ན་རྟག་བདེ་ཞིང༌། །ཕྱི་མར་ལྷ་བདེ་འཐོབ།། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སྦྱིན་པ་སེམས་དུལ་ཞིང༌། །དབང་པོ་བསྲུང་ལ་དགའ།། ཡང་དག་ལྟ་བ་ཡིས། །དགེ་སྦྱོང་བསྟེན་པར་བྱ།། ཡང་དག་འཚོ་བ་ཡིས། །ཕ་རོལ་ལྷ་བདེ་འཐོབ།། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི། །ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དྲྭ་བས་ཅི།། སེམས་ནི་གཅིག་ཏུ་བྱས། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ།། བདག་གིས་དྲི་མེད་པའི། །བདུད་རྩིའི་ཆོས་བཤད་ཉོན།། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས། བསྟན་པ་དང༌། བསླབས་པ་དང༌། གསལ་བར་མཛད་པ་དང༌། དགའ་བར་མཛད་དོ།། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མཐོ་རིས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང༌། འདོད་པའི་རོ་མྱང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་རྣམས་རིམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ོས་བསྟན་ཏོ།། དཔེར་ན་རས་དཀར་པོ་གཙང་མ་ལ་ཚོན་བྱུག་སླ་བ་བཞིན་དུ། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདུག་པའི་སྟེང་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་མཉམ་པར་ལྟ་བ་ཐོབ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མཐོང་ངོ༌།། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་དེས་ཆོས་མཐོང༌། ཆོས་ཐོབ། ཆོས་ཤེས། ཆོས་ལ་ཞུགས། ཐེ་ཚོམ་ལས་བརྒལ། གཞན་ལ་མི་རྟེན་པར་གྱུར་ནས། དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་སྟེ། སྟན་ལས་ལངས་ནས་གོས་བསྲང་སྟེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བརྒལ་ལགས་སོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། བརྒལ་ལགས་སོ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། བདག་དེང་ནས་སྲོག་གི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།

」

時，彼女人聞佛所說，歡喜隨喜，禮佛而去。

（一三二四）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行，到針毛鬼住處夜宿。爾時，針毛鬼會諸鬼神，集在一處。

時，有炎鬼見世尊在針毛鬼住處夜宿。見已，往詣針毛鬼所，語針毛鬼言：「聚落主！汝今大得善利，今如來、應、等正覺于汝室宿。」

針毛鬼言：「今當試看，為是如來、為非？」

時，針毛鬼與諸鬼神集會已，還歸自舍，束身沖佛。爾時，世尊卻身避之。如是再三，束身沖佛，佛亦再三卻身避之。

爾時，針毛鬼言：「沙門怖耶？」

佛言：「聚落主！我不怖也，但汝觸惡。」

針毛鬼言：「今有所問，當爲我說，能令我喜者善，不能令我喜者，當壞汝心，裂汝胸，令汝熱血從其面出，捉汝兩手擲恒水彼岸。」

佛告針毛鬼：「聚落主！我不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人能壞如來、應、等正覺心者，能裂其胸者，能令熱血從面出者，執其兩臂擲著恒水彼岸者。汝今但問，當爲汝說。令汝歡喜。

」

བུད་མེད་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་སོང་ངོ་།

༼སྟོང་སུམ་བརྒྱ་ཉེར་བཞི་པ༽

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཡི།

དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱི་གནས་སུ་མཚན་མོ་བཞུགས་སོ། དེའི་ཚེ་ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱིས་གནས་གཅིག་ཏུ་འདྲེ་སྲིན་རྣམས་བསྡུས་སོ།

དེའི་ཚེ་འོད་འབར་བའི་འདྲེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱི་གནས་སུ་མཚན་མོ་བཞུགས་པ་མཐོང་ནས། ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཁབ་སྤུ་ཅན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། གྲོང་གི་བདག་པོ། ཁྱོད་ལ་ལེགས་པ་ཆེན་པོ་རྙེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་བཞུགས་སོ།

ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་བརྟག་པར་བྱའོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན།

དེ་ནས་ཁབ་སྤུ་ཅན་འདྲེ་སྲིན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ལོག་སྟེ། ལུས་བསྡུས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་རྒྱུགས་སོ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐུ་ཕྱིར་ཕྱོགས་ནས་བྱོལ་ལོ། དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་དུ་ལུས་བསྡུས་ཏེ་རྒྱུགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ལན་གསུམ་དུ་བྱོལ་ལོ།

དེའི་ཚེ་ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། དགེ་སྦྱོང་འཇིགས་སམ།

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོང་གི་བདག་པོ། ང་མི་འཇིགས་མོད། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་རེག་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ།

ཁབ་སྤུ་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་དྲི་བ་འདྲི་བར་བགྱི་སྟེ། བདག་དགའ་བར་གསུངས་ན་ལེགས། བདག་མི་དགའ་བར་གསུངས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་འགེམས་པར་བགྱི། བྲང་ཁོག་གཤག་པར་བགྱི། ཁྲག་དྲོན་མོ་ཞལ་ནས་འབྱིན་པར་བགྱི། ཕྱག་གཉིས་ནས་བཟུང་སྟེ་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་དུ་འཕེན་པར་བགྱིའོ།

སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཁབ་སྤུ་ཅན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོང་གི་བདག་པོ། ངས་ལྷ་དང་། བདུད་དང་། ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་སུས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་འགེམས་པ་དང་། བྲང་ཤག་པ་དང་། ཁྲག་དྲོན་མོ་ཞལ་ནས་འབྱིན་པ་དང་། ཕྱག་གཉིས་ནས་བཟུང་སྟེ་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་དུ་འཕེན་པར་ནུས་པ་མ་མཐོང་ངོ་། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་འདྲི་བར་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག ངས་ཁྱོད་དགའ་བར་བཤད་པར་བྱའོ།། 」

時，針毛鬼說偈問佛：

「一切貪恚心，　　以何為其因， 　不樂身毛豎，　　恐怖從何起？ 　意念諸覺想，　　為從何所起， 　猶如新生兒，　　依倚于乳母。」

爾時，世尊說偈答言：

「愛生自身長，　　如尼拘律樹， 　展轉相拘引，　　如藤綿叢林， 　若知彼所因，　　當令鬼覺悟， 　度生死海流，　　不復重增有。」

爾時，針毛鬼聞世尊說偈，心得歡喜，向佛悔過，受持三歸。

佛說此經已，針毛鬼聞佛所說，歡喜奉行。

雜阿含經卷第四十九 大正藏第 02 冊 No. 0099 雜阿含經

雜阿含經卷第五十

宋天竺三藏求那跋陀羅譯

（一三二五）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有優婆夷子，受八支齋，尋即犯戒，即為鬼神所持。

爾時，優婆夷即說偈言：

「十四十五日，　　及月分八日， 　神通瑞應月，　　八支善正受， 　受持于齋戒，　　不為鬼所持， 　我昔數咨問，　　世尊作是說。」

爾時，彼鬼即說偈言：

「十四十五日，　　及月分八日， 　神足瑞應月，　　八支修正受。

དེ་ནས་སྦྲ་སྤུའི་གདོན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆགས་སྡང་སེམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རྒྱུ་ནི་གང་ལས་བྱུང་བ་ལགས། ། ལུས་ཀྱི་སྤུ་ནི་གཡོ་བ་དང་། །འཇིགས་པ་གང་ལས་བྱུང་བ་ལགས། ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་འདུ་ཤེས་རྣམས། །གང་ལས་བྱུང་བ་ལགས་པ་སྟེ། ། བྱིས་པ་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་བཞིན། །མ་མའི་ནུ་མ་བརྟེན་པ་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། བྱམས་པ་རང་ལུས་ལས་སྐྱེས་ཏེ། །ན་གྲོ་དྷ་ཡི་ཤིང་བཞིན་དུ། ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བར་འཐེན་པ་ནི། །འཁྲི་ཤིང་སྤུན་པའི་ནགས་བཞིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་དེ་ཡི་རྒྱུ་ཤེས་ན། །གདོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོགས་པར་བྱ། ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བྱས་ནས། །སླར་ཡང་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། དེ་ནས་སྦྲ་སྤུའི་གདོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐོས་ནས་སེམས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་འགྱོད་ཚངས་ཞུས་ནས་སྐྱབས་གསུམ་བླངས་སོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། སྦྲ་སྤུའི་གདོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྟེན་ཏོ། ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུ་པ། བཀའ་འགྱུར་གླེགས་བམ་གཉིས་པ། ཨང་༠༠༩༩ ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་བམ་པོ་ལྔ་བཅུ་པ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གུ་ཎ་བྷ་དྲས་རྒྱའི་སྐད་དུ་བསྒྱུར། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མའི་བུ་ཞིག་གིས་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བླངས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། གདོན་གྱིས་ཟིན་པར་གྱུར་ཏོ། ། དེ་ནས་དགེ་བསྙེན་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བཅུ་བཞི་བཅོ་ལྔ་དང་། །ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་དང་། ། རྫུ་འཕྲུལ་བཀྲ་ཟླ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལེགས་བླངས། ། བསྙེན་གནས་སྲུང་བ་ན། །གདོན་གྱིས་མི་འཛིན་ཏེ། ། སྔོན་ཆད་བདག་གིས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས། ། དེ་ནས་གདོན་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བཅུ་བཞི་བཅོ་ལྔ་དང་། །ཟླ་བའི་ཚེས་བརྒྱད་དང་། ། རྫུ་འཕྲུལ་བཀྲ་ཤིས་ཟླ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལེགས་བླངས། །

齋肅清凈住，　　戒德善守護， 　不為鬼戲弄，　　善哉從佛聞。 　汝當說言放，　　我當放汝子。 　諸有慢緩業，　　染污行苦行， 　梵行不清凈，　　終不得大果。 　譬如拔菅草，　　執緩則傷手， 　沙門行惡觸，　　當墮地獄中。 　譬如拔菅草，　　急捉不傷手， 　沙門善攝持，　　則到般涅槃。」

時，彼鬼神即放優婆夷子。爾時，優婆夷說偈告子言：

「子汝今聽我，　　說彼鬼神說， 　若有慢緩業，　　穢污修苦行。 　不清凈梵行，　　彼不得大果， 　譬如拔葌草，　　執緩則傷手。 　沙門起惡觸，　　當墮地獄中， 　如急執葌草，　　則不傷其手。 　沙門善執護，　　逮得般涅槃。」

時，彼優婆夷子如是覺悟已，剃除鬚髮，著袈裟衣，正信非家，出家學道，心不得樂，還歸自家，母遙見子，而說偈言：

「邁世而出家，　　何為還聚落， 　燒舍急出財，　　豈還投火中？」

其子比丘說偈答言：

「但念母命終，　　存亡不相見， 　故來還瞻視，　　何見子不歡。」

時，母優婆夷說偈答言：

「舍欲而出家，　　還欲服食之， 　是故我憂悲，　　恐隨魔自在。

བསྙེན་གནས་དག་པར་གནས་པ་དང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་བསྲུང་བ་ན། ། གདོན་གྱིས་རྩེད་འཇོ་མི་བྱེད་དེ། །ལེགས་སོ་སངས་རྒྱས་ལས་ཐོས་སོ། ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཏོང་བར་སྨྲོས་ཤིག་དང་། །ངས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་བུ་གཏོང་ངོ་། ། གང་དག་ལེ་ལོའི་ལས་རྣམས་དང་། །ཉོན་མོངས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་དང་། ། ཚངས་སྤྱོད་དག་པ་མ་ཡིན་པ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་མི་ཐོབ་བོ། ། དཔེར་ན་རྩྭ་མཆོག་འབྱིན་པ་ན། །ལྷོད་པས་བཟུང་ན་ལག་པ་རྨས། ། དགེ་སློང་སྤྱོད་པ་ངན་རེག་ན། །དམྱལ་བའི་ནང་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། ། དཔེར་ན་རྩྭ་མཆོག་འབྱིན་པ་ན། །མྱུར་དུ་བཟུང་ན་ལག་པ་མི་རྨས། ། དགེ་སློང་ལེགས་པར་བསྡམས་གྱུར་ན། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་གདོན་དེས་དགེ་བསྙེན་མའི་བུ་བཏང་ངོ་། །དེ་ནས་དགེ་བསྙེན་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བུ་ལ་སྨྲས་པ། བུ་ཁྱོད་ད་ནི་ཉོན་དང་། །གདོན་གྱི་སྨྲས་པ་བཤད། ། གང་དག་ལེ་ལོའི་ལས་དང་། །དྲི་མས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད། ། ཚངས་སྤྱོད་དག་པ་མིན་པ། །དེ་ཡིས་འབྲས་བུ་ཆེ་མི་ཐོབ། ། དཔེར་ན་རྩྭ་མཆོག་འབྱིན་པ་ན། །ལྷོད་པས་བཟུང་ན་ལག་པ་རྨས། ། དགེ་སློང་ངན་པ་རེག་པ་ན། །དམྱལ་བའི་ནང་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། ། དཔེར་ན་རྩྭ་མཆོག་མྱུར་དུ་བཟུང་། །ལག་པ་རྨ་ནི་མི་འབྱུང་བཞིན། ། དགེ་སློང་ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ན། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། ། དེ་ནས་དགེ་བསྙེན་མའི་བུ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་གྱུར་ནས། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ། ཆོས་གོས་བགོས་ནས། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། སེམས་དགའ་བ་མ་རྙེད་ནས་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ལོག་པ་དང་། མས་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་བུ་མཐོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་རབ་བྱུང་ནས། །ཅི་ཕྱིར་གྲོང་དུ་ཕྱིར་ལོག་འོངས། ། ཁྱིམ་མེ་འབར་བ་ལས་ནོར་བསྐྱལ། །ཅི་ཕྱིར་མེ་ནང་འཇུག་པར་བྱེད། ། དེ་ནས་བུ་དགེ་སློང་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་བཏབ་པ། མ་ནི་འཆི་བར་དྲན་པ་ཡིས། །གསོན་པོའམ་ཤི་བཐོང་བས། ། དེ་ཕྱིར་བལྟ་བར་འོངས་པ་ཡིན། །ཅི་ཕྱིར་བུ་ལ་མི་དགའ་འམ། ། དེ་ནས་མ་དགེ་བསྙེན་མས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་བཏབ་པ། འདོད་པ་སྤངས་ནས་རབ་བྱུང་སྟེ། །སླར་ཡང་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ན། ། དེ་ཕྱིར་བདག་ནི་མྱ་ངན་བྱེད། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་དོགས་སོ། །

」

是時，優婆夷如是如是發悟其子；如是，其子還空閑處，精勤思惟，斷除一切煩惱結縛，得阿羅漢果證。

（一三二六）

如是我聞：

一時，佛在摩竭提國人間遊行，到阿臘鬼住處夜宿。

時，阿臘鬼集會諸鬼神。時，有竭曇鬼見世尊在阿臘鬼住處夜宿。見已，至阿臘鬼所，語阿臘鬼言：「聚落主！汝獲大利，如來宿汝住處。」

阿臘鬼言：「生人今日在我舍住耶？今當令知，為是如來？為非如來？」

時，阿臘鬼諸鬼神聚會畢，還歸自家，語世尊曰：「出去！沙門！」

爾時，世尊以他家故，即出其舍。

阿臘鬼復言：「沙門！來入！」佛即還入。以滅慢故，如是再三。

時，阿臘鬼第四復語世尊言：「沙門！出去！」

爾時，世尊語阿臘鬼言：「聚落主！已三見請，今不復出。」

阿臘鬼言：「今問沙門，沙門答我，能令我喜者善；不能令我喜者，我當壞其心，裂其胸，亦令熱血從其面出，執持兩手擲著恒水彼岸！」

世尊告言：「聚落主！我不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人，有能壞我心，裂我胸，令我熱血從面而出，執持兩手擲著恒水彼岸者。然，聚落主！汝今但問，當爲汝說。令汝心喜。

དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་མས་དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་བུ་རྣམ་པར་སད་པར་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་བུ་དེ་དབེན་པའི་གནས་སུ་ལོག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བྱས་ནས། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ག་དྷའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གཤེགས་ཏེ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱི་གནས་སུ་མཚན་མོ་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གདོན་འདྲེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུག་གོ །དེའི་ཚེ་གཙེ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་གདོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱི་གནས་སུ་མཚན་མོ་བཞུགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གྲོང་བདག་པོ། ཁྱོད་ནི་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་རྙེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་གནས་སུ་བཞུགས་སོ། ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་སྨྲས་པ། དེ་རིང་མི་ཞིག་ངའི་ཁྱིམ་དུ་འདུག་གམ། ད་ནི་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གདོན་འདྲེ་རྣམས་འདུས་ཟིན་ནས། རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ལོག་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་ཕྱིར་སོང་ཞིག ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཁྱིམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་བྱོན་ཏོ། ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་སྨྲས་པ། དགེ་སྦྱོང་ནང་དུ་ཤོག་ཅིག །སངས་རྒྱས་ཀྱང་ནང་དུ་གཤེགས་སོ། །ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་མོ། ། དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་བཞི་པར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་ཕྱིར་སོང་ཞིག ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གྲོང་བདག་པོ། ལན་གསུམ་བོས་ཟིན་པས་ད་ནི་མི་འགྲོའོ། ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་སྨྲས་པ། ད་ནི་དགེ་སྦྱོང་ལ་དྲི་བར་བྱའོ། །དགེ་སྦྱོང་གིས་ང་དགའ་བར་ལན་བཏབ་ན་ལེགས། ང་དགའ་བར་ལན་འདེབས་མ་ནུས་ན། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་འཇིག་པར་བྱ་གས་པར་བྱ། ཁྲག་ཚ་བོ་གདོང་ནས་འབྱིན་པར་བྱ། ལག་པ་གཉིས་ནས་བཟུང་སྟེ་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འཕེན་པར་བྱའོ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོང་བདག་པོ། ངས་ནི་ལྷ་དང་། བདུད་དང་། ཚངས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ལྷ་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་སུས་ཀྱང་ངའི་སེམས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང་། བྲང་གས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁྲག་ཚ་བོ་གདོང་ནས་འབྱིན་པ་དང་། ལག་པ་གཉིས་ནས་བཟུང་སྟེ་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འཕེན་པར་ནུས་པ་མ་མཐོང་ངོ་། །འོན་ཀྱང་གྲོང་བདག་པོ། ཁྱོད་ཀྱིས་དྲིས་ཤིག་དང་། ངས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་བཤད་པར་བྱའོ། །

」

時，阿臘鬼說偈問佛：

「說何等名為，　　勝士夫事物？ 　行於何等法，　　得安樂果報？ 　何等為美味？　　云何壽中勝？」

爾時，世尊說偈答言：

「凈信為最勝，　　士夫之事物， 　行法得樂果，　　解脫味中上， 　智慧除老死，　　是為壽中勝。」

時，阿臘鬼復說偈言：

「云何得名稱？」　　如上所說偈。

爾時，世尊說偈答言：

「持戒名稱流。」　　如上所說偈。

時，阿臘鬼復說偈言：

「幾法起世間？　　幾法相順可？ 　世幾法取受？　　世幾法損減？」

爾時，世尊以偈答言：

「世六法等起，　　六法相順可， 　世六法取受，　　世六法損減。」

阿臘鬼復說偈問佛：

「誰能度諸流，　　晝夜勤方便？ 　無攀無住處，　　孰能不沉沒？」

爾時，世尊說偈答言：

「一切戒具足，　　智慧善正受， 　正念內思惟，　　能度難度流。 　不樂於五欲，　　亦超度色愛， 　無攀無住處，　　是能不沒溺。

དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། གང་ཞིག་སྨྲས་ན་མི་མཆོག་གི། །དངོས་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ། ། གང་ཞིག་ཆོས་ལ་སྤྱོད་བྱས་ན། །བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། གང་ཞིག་རོ་མཆོག་ཡིན་པ་དང་། །ཚེ་ཡི་ནང་ནས་གང་མཆོག་ལགས། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། །སྐྱེས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད། ། ཆོས་ལ་སྤྱད་ན་བདེ་བ་འཐོབ། །ཐར་པ་རོ་ཡི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ། ཤེས་རབ་རྒ་ཤི་སེལ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཚེ་ཡི་མཆོག་ཡིན་ནོ། ། དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་སྙན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གོང་དུ་བརྗོད་པའི་ཚིགས་བཅད་བཞིན། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་ན་སྙན་པ་འབྱུང་། །གོང་དུ་བརྗོད་པའི་ཚིགས་བཅད་བཞིན། ། དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཆོས་དུས་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བ་དང་། །དུ་ཞིག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་འགྱུར། ། འཇིག་རྟེན་དུ་ཞིག་ལེན་པར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཞིག་ཉམས་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་མཉམ་དུ་འབྱུང་། །ཆོས་དྲུག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་འགྱུར། ། འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་ལེན་པར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་དྲུག་ཉམས་པར་འགྱུར། ། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། སུ་ཞིག་ཆུ་བོ་རྒལ་བར་ནུས། །ཉིན་མཚན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཡིས། ། འཇུས་པ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པར། །སུ་ཞིག་བྱིང་བར་མི་འགྱུར་རམ། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། །ཤེས་རབ་ལེགས་པར་བསྒོམས་པ་དང་། ། དྲན་པ་ནང་དུ་བསམ་པ་ཡིས། །རྒལ་དཀའ་རྒལ་བར་ནུས་པ་ཡིན། ། འདོད་པ་ལྔ་ལ་མི་དགའ་ཞིང་། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་འདས་པ་དང་། ། འཇུས་པ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པར། །དེ་ནི་བྱིང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །

」

時，阿臘鬼復說偈問佛：

「以何法度流？　　以何度大海？ 　以何舍離苦？　　以何得清凈？」

爾時，世尊說偈答言：

「以信度河流，　　不放逸度海， 　精進能除苦，　　以慧得清凈。 　汝當更問余，　　沙門梵志法， 　其法無有過，　　真諦施調伏。」

時，阿臘鬼復說偈問佛：

「何煩更問余，　　沙門梵志法， 　即曰最勝士，　　以顯大法炬。 　于彼竭曇摩，　　常當報其恩， 　告我等正覺，　　無上導御師。 　我即日當行，　　從村而至村， 　親侍等正覺，　　聽受所說法。」

佛說此經已，阿臘鬼歡喜隨喜，作禮而去。

（一三二七）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有叔迦羅比丘尼住王園比丘尼眾中，為王舍城諸人恭敬供養，如阿羅漢。

又於一時，王舍城人於一吉星日歡集大會，即於是日闕不供養。有一鬼神，敬重彼比丘尼故，至王舍城裡巷之中，家家說偈：

「王舍城人民，　　醉酒眠睡臥， 　不勤供養彼，　　叔迦比丘尼。 　善修諸根故，　　名曰叔迦羅， 　善說離垢法，　　涅槃清涼處。 　隨順聽所說，　　終日樂無厭， 　乘聽法智慧，　　得度生死流。

དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་གིས་ནི་ཆུ་བོ་རྒལ། །གང་གིས་རྒྱ་མཚོ་རྒལ་བར་བགྱི། ། གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་འགྱུར། །གང་གིས་རྣམ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པས་ཆུ་བོ་རྒལ་བར་བྱེད། །བག་མེད་མིན་པས་རྒྱ་མཚོ་རྒལ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་དག ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་དུང་གཞན་དག་གི །དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རྣམས་དྲིས། ། དེ་ཡི་ཆོས་ལ་སྐྱོན་མེད་དེ། །བདེན་དང་སྦྱིན་དང་དུལ་བ་ཡིན། ། དེ་ནས་ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་གྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཅི་ཕྱིར་གཞན་དག་གི །དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རྣམས་དྲི། ། སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིས། །སྒྲོན་མེ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ལགས། ། གཙེ་མ་དེ་ཡི་དྲུང་དུ་ནི། །རྟག་ཏུ་དྲིན་ལན་བསབ་པར་བགྱི། ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་། །བླ་ན་མེད་པའི་འདྲེན་པ་བསྟན། ། བདག་ནི་དེ་རིང་ཉིད་དུ་འགྲོ། །གྲོང་ནས་གྲོང་དུ་འགྲོ་བར་བྱ། ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ། །བསྙེན་བཀུར་ཆོས་ནི་མཉན་པར་བྱ། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། ཨ་ལ་ཀའི་གདོན་ཡི་རངས་ཏེ་དགའ་མགུ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་། ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་ཤུ་ཀ་ར་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་གྱི་དགེ་སློང་མའི་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་ན་གནས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྟར་གུས་པས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བར་བྱེད་དོ། ། ཡང་ལན་ཅིག་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་སྐར་མ་བཟང་པོའི་ཉིན་མོ་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོར་འདུས་པ་ན། དེའི་ཉིན་མོ་མཆོད་པ་ཆད་དོ། །གདོན་འདྲེ་ཞིག་གིས་དགེ་སློང་མ་དེ་ལ་གུས་པས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་སྲང་དང་ཁྱིམ་དུ་སོང་སྟེ། ཁྱིམ་སོ་སོར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ནི། །ཆང་གིས་མྱོས་ཏེད་ལོག་སྟེ། ། དགེ་སློང་མ་ནི་ཤུ་ཀ་ར། །མཆོད་པ་བྱེད་ལ་མི་བརྩོན་ནོ། ། དབང་པོ་ལེགས་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡི། །མཚན་ནི་ཤུ་ཀ་ར་ཞེས་བྱ། ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་བཤད་ཅིང་། །མྱ་ངན་འདས་པའི་བསིལ་གནས་བསྟན། ། རིམ་བཞིན་གསུངས་པ་ཉན་པ་ལ། །ཉིན་གང་ངོམས་པ་མེད་པར་དགའ། ། ཆོས་ཉན་ཤེས་རབ་བསྟེན་པ་ཡིས། །སྲིད་པའི་རྒྱུན་ལས་རྒལ་བར་བྱེད། །;

猶如海商人，　　依附力馬王。」

時，一優婆塞以衣佈施叔迦羅比丘尼，復有優婆塞以食供養。

時，彼鬼神即說偈言：

「智慧優婆塞，　　獲福利豐多， 　施叔迦羅衣，　　離諸煩惱故。 　智慧優婆塞，　　獲福利豐多， 　施叔迦羅食，　　離諸積聚故。」

時，彼鬼神說斯偈已，即沒不現。

（一三二八）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，毗羅比丘尼住王舍城王園比丘尼眾中，為王舍城諸人民，于吉星日集聚大會，當斯之日，毗羅比丘尼無人供養。

時，有鬼神敬重毗羅比丘尼，即入王舍城，處處里巷四衢道頭而說偈言：

「王舍城人民，　　醉酒惛睡臥， 　毗羅比丘尼，　　無人供養者。 　毗羅比丘尼，　　勇猛修諸根， 　善說離垢塵，　　涅槃清涼法。 　皆隨順所說，　　終日樂無厭， 　乘聽法智慧，　　得度生死流。」

時，有一優婆塞持衣佈施毗羅比丘尼，復有一優婆塞以食供養。

時，彼鬼神而說偈言：

「智慧優婆塞，　　今獲多福利， 　以衣施斷縛，　　毗羅比丘尼。 　智慧優婆塞，　　今獲多福利， 　食施毗羅尼，　　離諸和合故。

ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོའི་ཚོང་པ་ཡིས། །རྟ་རྒྱལ་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན། ། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་ཞིག་གིས་དགེ་སློང་མ་ཤུ་ཀ་ར་ལ་གོས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན། ཡང་དགེ་བསྙེན་གཞན་ཞིག་གིས་ཟས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱས་སོ། ། དེ་ནས་གདོན་འདྲེ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱིས། །བསོད་ནམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ། ། ཤུ་ཀ་ར་ལ་གོས་སྦྱིན་པ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་དང་བྲལ་ཕྱིར་རོ། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱིས། །བསོད་ནམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ། ། ཤུ་ཀ་ར་ལ་ཟས་སྦྱིན་པ། །བསགས་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ་ཕྱིར་རོ། ། དེ་ནས་གདོན་འདྲེ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་སྨྲས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མ་བི་ར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་རྒྱལ་པོའི་ཚལ་གྱི་དགེ་སློང་མའི་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་ན་གནས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་སྐར་མ་བཟང་པོའི་ཉིན་མོ་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོར་འདུས་པ་ན། དེའི་ཉིན་མོ་དགེ་སློང་མ་བི་ར་ལ་སུས་ཀྱང་མཆོད་པ་མ་བྱས་སོ། ། དེའི་ཚེ་གདོན་འདྲེ་ཞིག་གིས་དགེ་སློང་མ་བི་ར་ལ་གུས་པས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ཞུགས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྲང་དང་བཞི་མདོ་རྣམས་སུ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་མི་རྣམས་ནི། །ཆང་གིས་མྱོས་ཏེ་གཉིད་ལོག་སྟེ། ། དགེ་སློང་མ་ནི་བི་ར་ལ། །མཆོད་པར་བྱེད་པ་སུ་ཡང་མེད། ། དགེ་སློང་མ་ནི་བི་ར་ཡིས། །དབང་པོ་དཔའ་བོར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་བཤད་ཅིང་། །མྱ་ངན་འདས་པའི་བསིལ་ཆོས་སྟོན། ། རིམ་བཞིན་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཉིན་གང་ངོམས་པ་མེད་པར་དགའ། ། ཆོས་ཉན་ཤེས་རབ་བསྟེན་པ་ཡིས། །སྲིད་པའི་རྒྱུན་ལས་རྒལ་བར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་དགེ་བསྙེན་གཅིག་གིས་དགེ་སློང་མ་བི་ར་ལ་གོས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན། ཡང་དགེ་བསྙེན་གཞན་གཅིག་གིས་ཟས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བ དེ་ནས་གདོན་འདྲེ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱིས། །ད་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཐོབ། ། འཆིང་བ་བཅད་པའི་བི་ར་ལ། །གོས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའི་ཕྱིར། ། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱིས། །ད་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཐོབ། ། བི་ར་དགེ་སློང་མ་ལ་ནི། །འདུས་པ་ཀུན་དང་བྲལ་ཕྱིར་རོ། །

」

時，彼鬼神說偈已，即沒不現。

（一三二九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有娑多耆利天神、醯魔波低天神共作約誓：「若其宮中有寶物出者，必當相語；不相語者，得違約罪。」

時，醯魔波低天神宮中有未曾有寶，波曇摩華出，華有千葉，大如車輪，金色寶莖。

時，醯魔波低天神遣使告語娑多耆利：「聚落主！今我宮中忽生未曾有寶，波曇摩花，華有千葉，大如車輪，金色寶莖，可來觀看！」

娑多耆利天神遣使詣醯魔波低舍，告言：「聚落主！用是波曇摩百千為？今我宮中有未曾有寶——大波曇摩出，所謂如來、應、等正覺、明行足、善逝、世間解、無上士、調御丈夫、天人師、佛世尊，汝便可來奉事供養。」

時，醯魔波低天神即與五百眷屬往詣娑多耆利天神所，說偈問言：

「十五日良時，　　天夜遇歡會， 　當說受何齋，　　從阿羅漢受。」

時，娑多耆利說偈答言：

「今日佛世尊，　　在摩竭勝國， 　住于王舍城，　　迦蘭陀竹園， 　演說微妙法，　　滅除眾生苦， 　苦苦及苦集，　　苦滅盡作證， 　八聖出苦道，　　安隱趣涅槃， 　當往設供養，　　我羅漢世尊。

དེ་ནས་གདོན་འདྲེ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་སྨྲས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ལྷ་ཧེ་མ་པ་ཏི་གཉིས་ཀྱིས་དམ་བཅས་པ། གལ་ཏེ་རང་རང་གི་ཕོ་བྲང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་བྱུང་ན་ངེས་པར་ཕན་ཚུན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མ་བརྗོད་ན་དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་ཧེ་མ་པ་ཏིའི་ཕོ་བྲང་དུ་སྔོན་མ

」

醯魔波低說偈問言：

「彼有心願樂，　　慈濟眾生不， 　彼于受不受，　　心想平等不？」

娑多耆利說偈答言：

「彼妙愿慈心，　　度一切眾生， 　于諸受不受，　　心想常平等。」

時，醯魔波低說偈問言：

「為具足明達，　　已行成就不， 　諸漏永滅盡，　　不受後有耶？」

娑多耆利說偈答言：

「明達善具足，　　正行已成就， 　諸漏永已盡，　　不復受後有。」

醯摩波低說偈問言：

「牟尼意行滿，　　及身口業耶？ 　明行悉具足，　　以法讚歎耶？」

娑多耆利說偈答言：

「具足牟尼心，　　及業身口滿， 　明行悉具足，　　以法而讚歎。」

醯摩波低說偈問言：

「遠離於害生，　　不與不取不， 　為遠於放蕩，　　不離禪思不？」

娑多耆利復說偈言：

「常不害眾生，　　不與不妄取， 　遠離於放蕩，　　日夜常思禪。」

醯魔波低復說偈問言：

「為不樂五欲，　　心不濁亂不， 　有清凈法眼，　　滅盡愚癡不？」

娑多耆利說偈答言：

「心常不樂欲，　　亦無濁亂心， 　佛法眼清凈，　　愚癡盡無餘。

ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། དེ་ཡི་ཐུགས་ནི་སྨོན་ལམ་དང་། །འགྲོ་ལ་བརྩེ་བ་མཆིས་སམ་ཅི། ། དེ་ཡིས་བླངས་དང་མ་བླངས་ལ། །ཐུགས་ནི་མཉམ་པར་དགོངས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། སྨོན་ལམ་བཟང་པོ་བརྩེ་བ་ཡིས། །འགྲོ་བ་ཀུན་ནི་སྒྲོལ་བར་མཛད། ། བླངས་དང་མ་བླངས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐུགས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པ་ལགས། ། དེ་ནས་ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། །སྤྱོད་པ་མཐར་ཕྱིན་མཆིས་སམ་ཅི། ། ཟག་པ་རྟག་ཏུ་ཟད་པ་དང་། །ཡང་སྲིད་མི་ལེན་ལགས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། རིག་པ་ལེགས་པར་རྫོགས་པ་དང་། །ཡང་དག་སྤྱོད་པ་མཐར་ཕྱིན་ལགས། ། ཟག་པ་རྟག་ཏུ་ཟད་པ་དང་། །ཡང་སྲིད་མི་ལེན་ལགས་སོ་ལོ། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། ཐུབ་པའི་ཐུགས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །སྐུ་གསུང་ལས་ཀྱང་ལགས་སམ་ཅི། ། རིག་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ལགས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། ཐུབ་པའི་ཐུགས་ནི་རྫོགས་པ་དང་། །སྐུ་གསུང་ལས་ཀྱང་རྫོགས་པ་ལགས། ། རིག་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ལགས་སོ་ལོ། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། སྲོག་གཅོད་རིང་དུ་སྤངས་པ་དང་། །མ་བྱིན་ལེན་པའང་མི་མཛད་དམ། ། བག་མེད་སྤྱོད་ལས་རིང་དུ་སྤངས། །བསམ་གཏན་མི་གཏོང་ལགས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། རྟག་ཏུ་སྲོག་ནི་མི་གཅོད་ཅིང་། །མ་བྱིན་ལོག་པར་མི་ལེན་ལགས། ། བག་མེད་སྤྱོད་ལས་རིང་དུ་སྤངས། །ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་བསམ་གཏན་མཛད། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། འདོད་པ་ལྔ་ལ་མི་དགྱེས་ཤིང་། །ཐུགས་ནི་རྙོག་པ་མ་མཆིས་སམ། ། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནི་རྣམ་དག་དང་། །གཏི་མུག་ཟད་པ་ལགས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། ཐུགས་ནི་རྟག་ཏུ་འདོད་མི་དགྱེས། །རྙོག་པའི་ཐུགས་ཀྱང་མ་མཆིས་ལགས། ། སངས་རྒྱས་སྤྱི་རྣམ་པར་དག །གཏི་མུག་མ་ལུས་ཟད་པ་ལགས། །

」

醯魔波低復說偈問言：

「至誠不妄語，　　粗澀言無有， 　得無別離說，　　無不誠說不？」

娑多耆利說偈答言：

「至誠不妄語，　　亦無粗澀言， 　不離他親厚，　　常說如法言。」

醯摩波低復說偈問言：

「為持清凈戒，　　正念寂滅不， 　具足等解脫，　　如來大智不？」

娑多耆利說偈答言：

「凈戒悉具足，　　正念常寂靜， 　等解脫成就，　　得如來大智。」

醯魔波低復說偈問言：

「明達悉具足，　　正行已清凈， 　所有諸漏盡，　　不復受後有。」

娑多耆利說偈答言：

「明達悉具足，　　正行已清凈， 　一切諸漏盡，　　無復後生有。」

醯魔波低復說偈言：

「牟尼善心具，　　及身口業跡， 　明行悉成就，　　故讚歎其法。」

娑多耆利說偈答言：

「牟尼善心具，　　及身口業跡， 　明行悉成就，　　讚歎于其法。」

醯魔波低復說偈言：

「伊尼延鹿𨄔，　　仙人之勝相， 　少食捨身貪，　　牟尼處林禪， 　汝今當共行，　　敬禮彼瞿曇。

ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། བདེན་པ་རྫུན་གྱི་ཚིག་མི་མངའ། །རྩུབ་པའི་ཚིག་ཀྱང་མ་མཆིས་སམ། ། དབྱེན་གྱི་ཚིག་ནི་མི་མངའ་དང་། །མི་བདེན་གསུང་བ་མ་མཆིས་སམ། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། བདེན་པ་རྫུན་གྱི་ཚིག་མི་མངའ། །རྩུབ་པའི་ཚིག་ཀྱང་མ་མཆིས་ལགས། ། གཞན་གྱི་མཛའ་བ་མི་འབྱེད་ཅིང་། །རྟག་ཏུ་ཆོས་བཞིན་གསུང་བ་ལགས། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུངས་པ་དང་། །དྲན་པ་ཞི་བ་མཆིས་སམ་ཅི། ། རྣམ་གྲོལ་མཉམ་པ་རྫོགས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ཆེ་ལགས་སམ། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། །དྲན་པ་རྟག་ཏུ་ཞི་བ་ལགས། ། རྣམ་གྲོལ་མཉམ་པ་གྲུབ་པ་དང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། །ཡང་དག་སྤྱོད་པ་དག་པ་དང་། ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང་། །ཡང་སྲིད་མི་ལེན་ལགས་སམ་ཅི། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། རིག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། །ཡང་དག་སྤྱོད་པ་དག་པ་དང་། ། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང་། །ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་མི་ལེན་ལགས། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཐུབ་པའི་ཐུགས་བཟང་རྫོགས་པ་དང་། །སྐུ་གསུང་ལས་ཀྱི་རྗེས་དང་བཅས། ། རིག་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིས། །དེ་ཡི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པར་བྱ། ། སཱ་ཏ་གི་རིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་གསུངས་པ། ཐུབ་པའི་ཐུགས་བཟང་རྫོགས་པ་དང་། །སྐུ་གསུང་ལས་ཀྱི་རྗེས་དང་བཅས། ། རིག་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིས། །དེ་ཡི་ཆོས་ལ་བསྔགས་པར་བྱ། ། ཧེ་མ་པ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། རི་དྭགས་ཨེ་ན་ཡ་ཡི་བརླ། །དྲང་སྲོང་མཆོག་གི་མཚན་དང་ལྡན། ། ཟས་ུང་ལུས་ཆགས་སྤངས་པ་ཡི། །ཐུབ་པ་ནགས་སུ་བསམ་གཏན་མཛད། ། ཁྱོད་ད་ང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གཽ་ཏམ་དེ་ལ་ཕྱག་བྱ་འོ། །

」

時，有百千鬼神眷屬圍繞，娑多耆利、醯魔波低速至佛前禮拜供養，整衣服，偏袒右肩，合掌敬禮，而說偈言：

「伊尼延鹿𨄔，　　仙人之勝相， 　少食無貪嗜，　　牟尼樂林禪。 　我等今故來，　　請問于瞿曇， 　師子獨遊步，　　大龍無恐畏。 　今故來請問，　　牟尼愿決疑， 　云何得出苦？　　云何苦解脫？ 　唯愿說解脫，　　苦於何所滅？」

爾時，世尊說偈答言：

「世五欲功德，　　及說第六意， 　于彼欲無貪，　　解脫一切苦。 　如是從苦出，　　如是解脫苦， 　今答汝所問，　　苦從此而滅。」

娑多耆利、醯魔波低復說偈問佛：

「泉從何轉還，　　惡道何不轉， 　世間諸苦樂，　　於何而滅盡？」

爾時，世尊說偈答言：

「眼耳鼻舌身，　　及以意入處， 　于彼名及色，　　永滅盡無餘。 　于彼泉轉還，　　于彼道不轉， 　于彼苦及樂，　　得無餘滅盡。」

娑多耆利、醯魔波低復說偈問佛：

「世間幾法起？　　幾法世和合？ 　幾法取受世？　　幾法令世滅？」

爾時，世尊說偈答言：

「六法起世間，　　六法世和合， 　六法取受世，　　六法世損滅。

」

དེའི་ཚེ་འབྱུང་པོ་དང་ཡི་དྭགས་འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་གིས་བསྐོར་ནས། སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་གཉིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དྲུང་དུ་མྱུར་དུ་འོངས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་མཆོད་པ་ཕུལ། གོས་ཕྲག་པ་གཡས་པར་གཟར་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་པས་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། རི་དྭགས་ཨེ་ནེ་ཡའི་བྱིན་པ་ཅན། ། དྲང་སྲོང་རྒྱལ་བའི་མཚན་དཔེ་མངའ། ། ཟས་ཉུང་ཆགས་སྲེད་མི་མངའ་བ། ། ཐུབ་པ་ནགས་ཀྱི་བསམ་གཏན་དགྱེས། ། ང་ཚོ་དེ་རིང་འདིར་འོངས་ནས། ། གཽ་ཏམ་ལ་ནི་ཞུ་བ་འབུལ། ། སེང་གེ་གཅིག་པུར་རྒྱུ་བ་པོ། ། འཇིགས་མེད་ཀླུ་ཆེན་ཁྱོད་ལགས་སོ། ། དེ་རིང་ཞུ་བར་འོངས་ལགས་ན། ། ཐུབ་པས་ཐེ་ཚོམ་བཅད་དུ་གསོལ། ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཐར་བར་འགྱུར། ། ཐར་པའི་ཚུལ་ནི་བཤད་དུ་གསོལ། ། སྡུག་བསྔལ་གང་དུ་ཞི་བར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་དང་། ། ཡིད་ཀྱི་དྲུག་པ་གསུངས་པ་ལ། ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་མེད་གྱུར་ན། ། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཐར་བར་འགྱུར། ། ཁྱོད་ཀྱི་དྲི་བའི་ལན་བཏབ་པ། ། སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཞི་བར་འགྱུར། ། སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆུ་མིག་གང་ནས་ལྡོག་འགྱུར་ཞིང་། ། ངན་སོང་གང་དུ་མི་འཁོར་བ། ། འཇིག་རྟེན་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ནི། ། གང་དུ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། མིག་རྣ་སྣ་དང་ལྕེ་ལུས་དང་། ། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་བཞིན་ཏེ། ། མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་དག་ལ། ། ལྷག་མ་མེད་པར་ཟད་པར་འགྱུར། ། དེ་ལ་ཆུ་མིག་ལྡོག་འགྱུར་ཞིང་། ། དེ་ལ་ལམ་ནི་མི་འཁོར་བ། ། དེ་ལ་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ནི། ། ལྷག་མ་མེད་པར་ཟད་པར་འགྱུར། ། སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ནི་དུ་ཞིག་འབྱུང་། ། དུ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་མཐུན་པར་གྱུར། ། དུ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ལེན་པར་བྱེད། ། དུ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཆོས་དྲུག་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་བར་བྱེད། ། དྲུག་གིས་འཇིག་རྟེན་མཐུན་པར་གྱུར། ། དྲུག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལེན་པར་བྱེད། ། དྲུག་གིས་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པར་བྱེད། །

」

娑多耆利、醯魔波低復說偈問：

「云何度諸流，　　日夜勤方便， 　無攀無住處，　　而不溺深淵？」

爾時，世尊說偈答言：

「一切戒具足，　　智慧善正受， 　如思惟繫念，　　是能度深淵。 　不樂諸欲想，　　亦超色諸結， 　無攀無住處，　　不溺於深淵。」

娑多耆利、醯魔波低復說偈問佛：

「何法度諸流？　　以何度大海？ 　云何舍離苦？　　云何得清凈？」

爾時，世尊說偈答言：

「正信度河流，　　不放逸度海， 　精進能斷苦，　　智慧得清凈。」

爾時，世尊復說偈言：

「汝可更問余，　　沙門梵志法， 　真實施調伏，　　除此更無法。」

醯魔波低復說偈言：

「更余何所問，　　沙門梵志法， 　大精進今日，　　已具善開導。 　我今當報彼，　　娑多耆利恩， 　能以導御師，　　告語於我等。 　我當詣村村，　　家家而隨佛， 　承事禮供養，　　從佛聞正法。 　此百千鬼神，　　悉合掌恭敬， 　一切歸依佛，　　牟尼之大師。 　得無上之名，　　必見真實義， 　成就大智慧，　　于欲不染著。 　慧者當觀察，　　救護世間者， 　得賢聖道跡，　　是則大仙人。

སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཞུས་པ། ཇི་ལྟར་རྒྱུན་རྣམས་བརྒལ་འགྱུར་ཞིང་། ། ཉིན་མཚན་བརྩོན་འགྲུས་ཐབས་མཁས་པས། ། འཇུས་པ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པར། ། གཏིང་མཐའ་མེད་པར་མི་བྱིང་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པ་དང་། ། ཤེས་རབ་ཏིང་འཛིན་ལེགས་པར་ལྡན། ། རྣམ་པར་བསམས་ཤིང་དྲན་ལྡན་པ། ། དེ་ནི་གཏིང་མཐའ་བརྒལ་བར་ནུས། ། འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་དགའ་ཞིང་། ། གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་ཀྱང་འདས། ། འཇུས་པ་མེད་ཅིང་གནས་མེད་པར། ། གཏིང་མཐའ་མེད་པར་མི་བྱིང་འགྱུར། ། སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞུས་པ། ཆོས་གང་རྒྱུན་རྣམས་བརྒལ་བར་བྱེད། ། གང་གིས་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བར་འགྱུར། ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་འགྱུར། ། ཇི་ལྟར་རྣམ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། དད་པས་ཆུ་བོ་བརྒལ་བར་བྱེད། ། བག་ཡོད་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བར་འགྱུར། ། བརྩོན་འགྲུས་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པར་བྱེད། ། ཤེས་རབ་རྣམ་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་ཡང་དྲིས་ཤིག་དང་། ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རྣམས་ལ། ། བདེན་དང་སྦྱིན་དང་དུལ་བ་སྟེ། ། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མེད་དོ། ། ཧེ་མ་བ་ཏིས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། གཞན་ལ་ཅི་ཞིག་དྲི་བར་བྱ། ། དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རྣམས་ལ། ། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་དེ་རིང་ནི། ། ལེགས་པར་བཤད་པ་རྫོགས་པར་གྱུར། ། བདག་གིས་ད་ནི་དེ་ཡི་དྲིན། ། སཱ་ཏ་གི་རི་ལ་བསབ་པར་བྱ། ། འདུལ་བའི་དེད་དཔོན་ང་ཚོ་ལ། ། བསྟན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པའོ། ། བདག་ནི་གྲོང་ནས་གྲོང་དུ་དང་། ། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་སངས་རྒྱས་རྗེས། ། བསྙེན་བཀུར་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་པ་ཡིས། ། སངས་རྒྱས་ལས་ནི་དམ་ཆོས་ཉན། ། འབྱུང་པོ་བརྒྱ་སྟོང་འདི་དག་ཀུན། ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གུས་པར་གྱུར། ། ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་སུ་མཆི། ། ཐུབ་པའི་བླ་ན་མེད་པའོ། ། མཚན་མཆོག་བླ་མེད་ྱུར་ནས། ། བདེན་པའི་དོན་ནི་མཐོང་བར་ངེས། ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པར་གྱུར། ། འདོད་པ་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་པ། ། མཁས་པས་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོབ་པའི་མགོན་པོ་ཡིན། ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ཐོབ་པ། ། དེ་ནི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའོ། །

」

佛說是經已，娑多耆利、醯魔波低及諸眷屬五百鬼神聞佛所說，皆大歡喜，隨喜禮佛而去。

（一三三〇）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，尊者舍利弗、尊者大目揵連住耆阇崛山中。

時，尊者舍利弗新剃鬚發。時，有伽吒及優波伽吒鬼。優波伽吒鬼見尊者舍利弗新剃鬚發，語伽吒鬼言：「我今當往打彼沙門頭。」

伽吒鬼言：「汝優波伽吒！莫作是語。此沙門大德大力，汝莫長夜得大不饒益苦！」如是再三說。

時，優波伽吒鬼再三不用伽吒鬼語，即以手打尊者舍利弗頭。打已，尋自喚言：「燒我，伽吒！煮我，伽吒！」再三喚已，陷入地中，墮阿毗地獄。

尊者大目揵連聞尊者舍利弗為鬼所打聲已，即往詣尊者舍利弗所，問尊者舍利弗言：「云何？尊者！苦痛可忍不？」

尊者舍利弗答言：「尊者大目揵連！雖復苦痛，意能堪忍，不至大苦。」

尊者大目揵連語尊者舍利弗言：「奇哉！尊者舍利弗！真為大德大力，此鬼若以手打耆阇崛山者，能令碎如糠糟，況復打人而不苦痛？」

爾時，尊者舍利弗語尊者大目揵連：「我實不大苦痛。」

時，尊者舍利弗、大目揵連共相慰勞。

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། སཱ་ཏ་གི་རི་དང་ཧེ་མ་བ་ཏི་དང་འཁོར་འབྱུང་པོ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས། ཐམས་ཅད་དགའ་མགུ་རངས་ཏེ། རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་སོང་ངོ་།། ༼༡༣༣༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བཞར་མ་ཐག་གོ། དེའི་ཚེ་གྷ་ཊ་དང་ཨུ་པ་གྷ་ཊ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྱུང་པོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཨུ་པ་གྷ་ཊས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བཞར་མ་ཐག་པ་མཐོང་ནས། གྷ་ཊ་ལ་སྨྲས་པ། ང་ད་དགེ་སྦྱོང་དེའི་མགོ་ལ་རྡེག་པར་བྱའོ།། གྷ་ཊས་སྨྲས་པ། ཨུ་པ་གྷ་ཊ་ཁྱོད་དེ་ལྟར་མ་སྨྲ་ཞིག། དགེ་སྦྱོང་འདི་ནི་མཐུ་རྩལ་ཆེ་ཞིང་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་མི་ཕན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མ་མྱོང་ཞིག། དེ་ལྟར་ལན་གསུམ་དུ་སྨྲས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཨུ་པ་གྷ་ཊས་གྷ་ཊའི་ཚིག་ལན་གསུམ་དུ་མ་ཉན་པར། ལག་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་མགོ་ལ་བརྡེགས་སོ།། བརྡེགས་མ་ཐག་ཏུ་རང་ཉིད་འོ་དོད་འབོད་པ། གྷ་ཊ་ང་འཚིག་གོ། གྷ་ཊ་ང་འཚོས་སོ་ཞེས་ལན་གསུམ་དུ་བོས་ནས། ས་འོག་ཏུ་བྱིང་སྟེ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པར་ལྷུང་ངོ་།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འབྱུང་པོས་བརྡེགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་གན་དུ་སོང་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དྲིས་སོ།། ཇི་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ། ན་ཟུག་བཟོད་དམ་མི་བཟོད། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ། ན་ཟུག་ཡོད་མོད་ཀྱི། སེམས་ཀྱིས་བཟོད་ནུས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ྱོང་ངོ་།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སྨྲས་པ། ངོ་མཚར་ཆེའོ།། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། བསོད་ནམས་དང་མཐུ་རྩལ་ཆེ་བ་ཞིག་གོ། གལ་ཏེ་འབྱུང་པོ་འདིས་ལག་པས་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བརྡེགས་ན་ཕྱེ་མ་ལྟར་འཐོར་བར་ནུས་ན། ལུས་པོ་འདི་ལ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་ན་ཟུག་མི་མྱོང་བ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ང་ནི་དངོས་གནས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མི་མྱོང་ངོ་།། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་སེམས་གསོ་མཛད་དོ།།

時，世尊以天耳聞其語聲，聞已即說偈言：

「其心如剛石，　　堅住不傾動， 　染著心已離，　　瞋者不反報， 　若如此修心，　　何有苦痛憂？」

佛說此經已，諸比丘聞佛所說，歡喜奉行。

（一三三一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有眾多比丘于拘薩羅國人間遊行，住一林中夏安居。彼林中有天神住，知十五日諸比丘受歲，極生憂戚。

有餘天神語彼天神言：「汝何卒生愁憂苦惱？汝當歡喜諸比丘持戒清凈，今日受歲。」

林中天神答言：「我知比丘今日受歲，不同無羞外道受歲，然精進比丘受歲，持衣缽，明日至余處去，此林當空。」

比丘去後，林中天神而說偈言：

「今我心不樂，　　但見空林樹， 　清凈心說法，　　多聞諸比丘， 　瞿曇之弟子，　　今悉何處去？」

時，有異天子而說偈言：

「有至摩伽陀，　　有至拘薩羅， 　亦至金剛地，　　處處修遠離， 　猶如野禽獸，　　隨所樂而游。」

（一三三二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，有異比丘在拘薩羅國人間，止住一林中，入晝正受，身體疲極，夜則睡眠。

དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་རྣ་བས་དེ་དག་གི་གཏམ་གླེང་བའི་སྒྲ་གསན་ནས། གསན་མ་ཐག་ཏུ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སེམས་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་སྟེ། ། བརྟན་ཞིང་གཡོ་བ་མེད་པར་གནས། ། ཆགས་པའི་སེམས་ནི་བྲལ་གྱུར་ཅིང་། ། ཁྲོ་ལ་ལན་དུ་མི་བརྗོད་པ། ། གལ་ཏེ་སེམས་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱངས། ། སྡུག་བསྔལ་མྱ་ངན་ག་ལ་ཡོད། ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་འདི་གསུངས་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་མགུ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་སོ།། ༼༡༣༣༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་དབྱར་གནས་པར་ཁས་བླངས་སོ།། ནགས་ཚལ་དེ་ན་ལྷ་གནས་པ་དེས་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་དགེ་སློང་རྣམས་དགག་དབྱེ་མཛད་པ་ཤེས་ནས་མྱ་ངན་ཤིན་ཏུ་སྐྱེས་སོ།། ལྷ་གཞན་ཞིག་གིས་ལྷ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་དང་སེམས་སྡུག་སྐྱེས། ཁྱོད་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག། དགེ་སློང་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པས་དེ་རིང་དགག་དབྱེ་མཛད་དོ།། ནགས་ཚལ་གྱི་ལྷས་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ངས་དགེ་སློང་རྣམས་དེ་རིང་དགག་དབྱེ་མཛད་པ་ཤེས། ངོ་ཚ་མེད་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དགག་དབྱེ་དང་མི་འདྲ་མོད། འོན་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་དགག་དབྱེ་མཛད་ནས། ལྷུང་བཟེད་དང་ཆོས་གོས་བསྣམས་ཏེ་སང་ཉིན་གནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བས་ནགས་ཚལ་འདི་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ།། དགེ་སློང་རྣམས་སོང་བ་ན། ནགས་ཚལ་གྱི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ད་ནི་བདག་གི་སེམས་མི་དགའ། ། སྟོང་པའི་ནགས་ཤིང་མཐོང་བ་ཙམ། ། དག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་སྨྲ་ཞིང་། ། མང་ཐགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་ནི། ། གཽ་ཏ་མའི་ཉན་ཐོས་རྣམས། ། ད་ནི་ཀུན་ཀྱང་གང་དུ་སོང་། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་གཞན་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལ་ལ་མ་ག་དྷར་སོང་སྟེ། ། ལ་ལ་ཀོ་ས་ལར་སོང་ངོ་། ། རྡོ་རྗེའི་གནས་སུའང་འགའ་ཞིག་སོང་། ། ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་ནི་དབེན་པར་སྤྱོད། ། རི་དྭགས་རྣམས་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ། གང་དུ་དགའ་བར་རྒྱུ་བར་བྱེད། ། ༼༡༣༣༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་ལུས་ངལ་ཞིང་དུབ་པར་གྱུར་ཏེ། མཚན་མོ་གཉིད་ལོག་པར་གྱུར་ཏོ།།;

時，彼林中止住天神作是念：「此非比丘法，于空林中入晝正受，夜著睡眠，我今當往覺悟之。」

爾時，天神往至比丘前，而說偈言：

「比丘汝起起，　　何以著睡眠？ 　睡眠有何利？　　病時何不眠？ 　利刺刺身時，　　云何得睡眠？ 　汝本舍非家，　　出家之所欲。 　當如本所欲，　　日夜求增進， 　莫得墮睡眠，　　令心不自在。 　無常不恒欲，　　迷醉於愚夫， 　餘人悉被縛，　　汝今已解脫。 　正信而出家，　　何以著睡眠？ 　已調伏貪慾，　　其心得解脫。 　具足勝妙智，　　出家何故眠， 　勤精進正受，　　常修堅固力。 　專求般涅槃，　　云何而睡眠？ 　起明斷無明，　　滅盡諸有漏。 　調彼後邊身，　　云何著睡眠？」

時，彼天神說是偈時，彼比丘聞其所說，專精思惟，得阿羅漢。

（一三三三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅住林中，入晝正受，心起不善覺，依于惡貪。

時，彼林中住止天神作是念：「非比丘法，止住林中，入晝正受，心生不善覺，依于惡貪，我今當往開悟之。

དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཚལ་སྟོང་པར་ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། མཚན་མོ་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པས་བདག་གིས་དེ་སད་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་དགེ་སློང་དེའི་མདུན་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད་ནི་ལོངས་ལོངས་དང་། ། ཅི་ཕྱིར་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་གྱུར། ། གཉིད་ལོག་པ་ལ་ཅི་ཞིག་ཕན། ། ན་བའི་དུས་སུ་ཅིས་མི་ཉལ། ། ཚེར་མས་ལུས་ལ་ཟུག་པའི་ཚེ། ། ཇི་ལྟར་གཉིད་ནི་ལོག་པར་ནུས། ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱིམ་ནི་སྤངས་ནས་ནི། ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་འདོད་པ་ཡིན། ། སྔོན་གྱི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ནི། ། ཉིན་མཚན་འཕེལ་བར་བྱ་བར་རིགས། ། གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་མ་བྱེད་ཅིག ། སེམས་ནི་དབང་མེད་འགྱུར་བར་བྱེད། ། མི་རྟག་རྟག་པ་མིན་པའི་འདོད། ། བླུན་པོ་རྣམས་ནི་རྨོངས་པར་བྱེད། ། གཞན་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཅིངས་གྱུར་ཀྱང་། ། ཁྱོད་ནི་ད་ལྟ་གྲོལ་བར་གྱུར། ། དད་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ནི། ། ཅི་ཕྱིར་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་གྱུར། ། འདོད་ཆགས་དུལ་བར་བྱས་ནས་ནི། ། སེམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར། ། ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་ལྡན་ཞིང་། ། རབ་བྱུང་ཅི་ཕྱིར་གཉིད་ལོག་བྱེད། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་ཏིང་འཛིན་ལ། ། རྟག་ཏུ་བརྟན་པའི་སྟོབས་སྒོམ་ཞིང་། ། མྱ་ངན་འདས་པ་ཚོལ་བ་ལ། ། ཇི་ལྟར་གཉིད་ནི་ལོག་པར་བྱེད། ། ལངས་ནས་མ་རིག་སེལ་བྱེད་ཅིང་། ། ཟག་པ་ཀུན་ཟད་བྱེད་པར་གྱིས། ། ཕྱི་མའི་ལུས་ནི་དུལ་བྱས་ནས། ། ཇི་ལྟར་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བརྗོད་པ་ན། དགེ་སློང་དེས་ཐོས་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམ་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༣༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ཏེ། ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན། མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་ངན་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་པར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ནས་ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ཤིང་ངན་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་བརྟེན་པས་བདག་གིས་དེ་སད་པར་བྱའོ།།

」

時，彼天神即說偈言：

「其心欲遠離，　　正於空閑林， 　放心隨外緣，　　亂想而流馳。 　調伏樂世心，　　常樂心解脫， 　當舍不樂心，　　執受安樂住。 　思非於正念，　　莫著我我所， 　如以塵頭染，　　是著極難遣。 　莫令染樂著，　　欲心所濁亂， 　如釋君馳象，　　奮迅去塵穢。 　比丘于自身，　　正念除塵垢， 　塵者謂貪慾，　　非世間塵土。 　黠慧明智者，　　當悟彼諸塵， 　于如來法律，　　持心莫放逸。 　塵垢謂瞋恚，　　非世間塵土， 　黠慧明智者，　　當悟彼諸塵。 　于如來法律，　　持心莫放逸， 　塵垢謂愚癡，　　非世間塵土。 　明智黠慧者，　　當舍彼諸塵， 　于如來法律，　　持心莫放逸。」

時，彼天神說是偈已，彼比丘聞其所說，專精思惟，斷諸煩惱心，得阿羅漢。

（一三三四）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中，入晝正受，起不正思惟。

時，彼林中止住天神作是念：「此非比丘法，止住林中，入晝正受，而起不正思惟，我今當往方便善覺悟之。

དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སེམས་ནི་དབེན་པར་འདོད་པ་སྟེ། ། ནགས་ཚལ་དབེན་པའི་གནས་སུ་ནི། ། སེམས་ནི་ཕྱི་རོལ་རྐྱེན་རྗེས་འབྲང་། ། རྣམ་རྟོག་རྒྱུག་ཅིང་འཕྲོ་བར་བྱེད། ། འཇིག་རྟེན་སེམས་ནི་དུལ་བྱས་ནས། ། རྟག་ཏུ་ཐར་པའི་སེམས་ལ་དགའ། ། མི་དགའི་སེམས་ནི་སྤང་བྱ་སྟེ། ། བདེ་བར་གནས་པ་བཟུང་བར་བྱ། ། དྲན་པ་ཡང་དག་མིན་པ་བསམས། ། བདག་དང་བདག་གིར་མ་ཆགས་ཤིག ། རྡུལ་གྱི་མགོ་བོས་བསྒོས་པ་བཞིན། ། དེ་ལྟར་ཆགས་པ་དབྱུང་དཀའ་འོ། ། ཆགས་པའི་བདེ་བར་མ་སྒོས་ཤིག ། འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྙོག་པར་བྱེད། ། རྒྱལ་པོའི་གླང་ཆེན་རྒྱུག་པ་བཞིན། ། རྡུལ་དྲི་མ་རྣམས་སྤངས་ནས་འགྲོ། ། དགེ་སློང་རང་གི་ལུས་ལ་ནི། ། དྲན་པས་རྡུལ་དྲི་སྤང་བར་བྱ། ། རྡུལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ། འཇིག་རྟེན་རྡུལ་དང་ས་མ་ཡིན། ། མཁས་ཤིང་བློ་གྲོས་གསལ་བ་ཡིས། ། རྡུལ་དེ་དག་ནི་རྟོགས་པར་བྱ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལུགས་ལ། ། སེམས་ནི་བག་མེད་མ་བྱེད་ཅིག ། རྡུལ་དྲི་ཞེ་སྡང་ཞེས་བྱ་སྟེ། ། འཇིག་རྟེན་རྡུལ་དང་ས་མ་ཡིན། ། མཁས་ཤིང་བློ་གྲོས་གསལ་བ་ཡིས། ། རྡུལ་དེ་དག་ནི་རྟོགས་པར་བྱ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལུགས་ལ། ། སེམས་ནི་བག་མེད་མ་བྱེད་ཅིག ། རྡུལ་དྲི་གཏི་མུག་ཞེས་བྱ་སྟེ། ། འཇིག་རྟེན་རྡུལ་དང་ས་མ་ཡིན། ། མཁས་ཤིང་བློ་གྲོས་གསལ་བ་ཡིས། ། རྡུལ་དེ་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལུགས་ལ། ། སེམས་ནི་བག་མེད་མ་བྱེད་ཅིག ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ཟིན་པ་དང་། དགེ་སློང་དེས་དེའི་གསུང་ཐོས་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༣༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྐྱེས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ནས་ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྐྱེས་པས། བདག་གིས་ཐབས་མཁས་པས་དེ་སད་པར་བྱའོ།།

」

時，彼天神而說偈言：

「何不正思惟，　　覺觀所寢食？ 　當舍不正念，　　專修于正受。 　遵崇佛法僧，　　及自持凈戒， 　常生隨喜心，　　喜樂轉勝進。 　以心歡喜故，　　速究竟苦邊。」

時，彼天神說偈勸發已，彼比丘專精思惟，盡諸煩惱，得阿羅漢。

（一三三五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘于拘薩羅人間，住一林中，入晝正受。時，彼比丘日中時，不樂心生，而說偈言：

「於此日中時，　　眾鳥悉靜默， 　空野忽有聲，　　令我心恐怖。」

時，彼林中住止天神而說偈言：

「於今日中時，　　眾鳥悉寂靜， 　空野忽有聲，　　應汝不樂心， 　汝當舍不樂，　　專樂修正受。」

時，彼天子說偈覺悟彼比丘已，時，彼比丘專精思惟，舍除煩惱，得阿羅漢。

（一三三六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

爾時，尊者阿那律陀在拘薩羅人間，住一林中。

時，有天神名阇鄰尼，是尊者阿那律陀本善知識，往詣尊者阿那律陀所。到阿那律所，說偈言：

「汝今可發願，　　愿還生本處， 　三十三天上，　　五欲樂悉備。

དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཡང་དག་མིན་པ་ཅི་ཕྱིར་བསམ། ། རྟོག་དཔྱོད་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་གྱུར། ། ཡང་དག་མིན་པའི་དྲན་པ་སྤངས། ། ཡང་དག་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་པར་བྱ། ། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་། ། རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུང་། ། རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སེམས། ། དགའ་བས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། ། སེམས་ནི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཡིས་ན། ། སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཐུག་མྱུར་དུ་འཐོབ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བསྐུལ་བ་བྱས་ནས། དགེ་སློང་དེས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༣༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཉིན་མོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེར་ཉི་མ་གུང་ལ་མི་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ཉི་མ་གུང་དུས་སུ། ། བྱ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅང་མི་ཟེར། ། དབེན་པའི་གནས་སུ་སྒྲ་བྱུང་བས། ། བདག་གི་སེམས་ནི་འཇིགས་པར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ཉི་མ་གུང་དུས་སུ། ། བྱ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅང་མི་ཟེར། ། དབེན་པའི་གནས་སུ་སྒྲ་བྱུང་བ། ། ཁྱོད་ཀྱི་མི་དགའི་སེམས་དང་མཐུན། ། ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དགའ་སྤང་བྱས་ནས། ། ཏིང་འཛིན་སྒོམ་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དགེ་སློང་དེ་སད་པར་བྱས་ནས། དགེ་སློང་དེས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༣༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཛྭ་ལི་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཞིག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པའི་སྔོན་གྱི་གྲོགས་པོ་ཡིན་པ་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པའི་གན་དུ་སོང་ངོ་།། སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ད་ནི་སྨོན་ལམ་གདབ་པར་བྱ། ། སྔོན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བར་སྨོན། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནས་རྣམས་སུ། ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ། །

百種諸音樂，　　常以自歡娛， 　每至睡眠時，　　音樂以覺悟。 　諸天玉女眾，　　晝夜侍左右。」

尊者阿那律陀說偈答言：

「諸天玉女眾，　　此皆大苦聚， 　以彼顛倒想，　　系著有身見。 　諸求生彼者，　　斯亦是大苦， 　阇鄰尼當知，　　我不願生彼。 　生死已永盡，　　不受後有故。」

尊者阿那律說是語時，阇鄰尼天子聞尊者阿那律所說，歡喜隨喜，即沒不現。

（一三三七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有比丘在拘薩羅人間，林中止住，勤誦經、勤講說；精勤思惟，得阿羅漢果證已，不復精勤誦說。

時，有天神，止彼林中者，而說偈言：

「比丘汝先時，　　晝夜勤誦習， 　常為諸比丘，　　共論決定義。 　汝今於法句，　　寂然無所說， 　不與諸比丘，　　共論決定義。」

時，彼比丘說偈答言：

「本未應離欲，　　心常樂法句， 　既離欲相應，　　誦說事已畢。 　先知道已備，　　用聞見道為， 　世間諸聞見，　　無知悉放舍。」

時，彼天神聞比丘所說，歡喜隨喜，即沒不現。

རོལ་མོའི་སྒྲ་ནི་བརྒྱ་དག་གིས། ། རྟག་ཏུ་རང་ཉིད་དགའ་བར་བྱེད། ། གཉིད་ལོག་དུས་སུ་སླེབས་པ་ན། ། རོལ་མོས་སད་པར་བྱེད་པའོ། ། ལྷ་ཡི་བུ་མོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས། ། ཉིན་མཚན་གཡས་གཡོན་བསྐོར་ནས་གནས། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ལྷ་ཡི་བུ་མོའི་ཚོགས་རྣམས་ནི། ། འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ཆེ། ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། ། ལུས་ལ་ལྟ་བས་བཅིངས་པ་ཡིན། ། དེ་རུ་སྐྱེ་བར་འདོད་རྣམས་ནི། ། འདི་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་སྟེ། ། ཛྭ་ལི་ནི་ཤེས་པར་གྱིས། ། བདག་ནི་དེ་རུ་སྐྱེ་མི་འདོད། ། སྐྱེ་འཆི་རྟག་ཏུ་ཟད་གྱུར་ཅིང་། ། སླར་ཡང་སྲིད་པ་མི་ལེན་ཕྱིར། ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་དང་། ཛྭ་ལི་ནི་ལྷའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་གསུངས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༣༣༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་འཆད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསམ་པས། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས། སླར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཁ་ཏོན་དང་འཆད་པ་མི་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་ཁྱོད་ནི་སྔོན་དུས་སུ། ། ཉིན་མཚན་བརྩོན་པས་ཁ་ཏོན་བྱེད། ། རྟག་ཏུ་དགེ་སློང་རྣམས་དང་ནི། ། ངེས་པའི་དོན་ལ་གྲོས་བྱེད་ཅིང་། ། ཁྱོད་ནི་ད་ལྟ་ཆོས་ཚིག་ལ། ། ཅང་མི་སྨྲ་བར་ཞི་བར་གནས། ། དགེ་སློང་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། ། ངེས་པའི་དོན་ལ་གྲོས་མི་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། སྔོན་ཆད་འདོད་ཆགས་བྲལ་མ་གྱུར། ། སེམས་ནི་ཆོས་ཚིག་དགའ་བར་བྱེད། ། འདོད་ཆགས་བྲལ་དང་ལྡན་གྱུར་ནས། ། ཁ་ཏོན་བྱ་བ་རྫོགས་པ ། སྔོན་དུ་ལམ་ནི་ཚང་བར་ཤེས། ། ཐོས་མཐོང་ལམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། འཇིག་རྟེན་ཐོས་མཐོང་ཀུན་དག་ནི། ། མི་ཤེས་པས་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་དགེ་སློང་དེས་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།།

（一三三八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，止一林中。時，彼比丘有眼患，受師教，應嗅缽曇摩花。時，彼比丘受師教已，往至缽曇摩池側，于池岸邊，迎風而坐，隨風嗅香。

時，有天神，主此池者，語比丘言：「何以盜華？汝今便是盜香賊也！」

爾時，比丘說偈答言：

「不壞亦不奪，　　遠住隨嗅香， 　汝今何故言，　　我是盜香賊？」

爾時，天神復說偈言：

「不求而不捨，　　世間名為賊， 　汝今人不與，　　而自一向取， 　是則名世間，　　真實盜香賊。」

時，有一士夫取彼藕根，重負而去。

爾時，比丘為彼天神而說偈言：

「如今彼士夫，　　斷截分陀利， 　拔根重負去，　　便是奸狡人， 　汝何故不遮，　　而言我盜香。」

時，彼天神說偈答言：

「狂亂奸狡人，　　猶如乳母衣， 　何足加其言，　　宜堪與汝語。 　袈裟污不現，　　黑衣墨不污， 　奸狡兇惡人，　　世間不與語。 　蠅腳污素帛，　　明者小過現， 　如墨點珂貝，　　雖小悉皆現。 　常從彼求凈，　　無結離煩惱， 　如毛髮之惡，　　人見如泰山。

༼༡༣༣༨༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེའི་མིག་ལ་ནད་ཅིག་བྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་གྱི་གདམས་ངག་བཞིན་པད་མའི་དྲི་སྣོམ་དགོས་པར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་སློབ་དཔོན་གྱི་གདམས་ངག་ཐོས་ནས་པད་མའི་མཚེའུའི་འགྲམ་དུ་སོང་སྟེ། མཚེའུའི་འགྲམ་དུ་རླུང་གི་ཕྱོགས་སུ་བསྡད་དེ་རླུང་གི་རྗེས་སུ་དྲི་སྣོམ་མོ།། དེའི་ཚེ་མཚེའུ་དེའི་བདག་པོ་ལྷ་ཞིག་གིས་དགེ་སློང་ལ་སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་རྐུ་བར་བྱེད། ཁྱོད་ནི་ད་ལྟ་དྲི་རྐུན་པོར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། མ་བཅོམ་མ་བརྐུས་པར། ། རིང་ནས་དྲི་ནི་སྣོམ་པ་ན། ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བདག ། དྲི་ཡི་རྐུན་པོར་སྨྲ་བར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མ་བསླངས་མ་བཏང་བ། ། འཇིག་རྟེན་རྐུན་པོར་བརྗོད་པ་སྟེ། ། ཁྱོད་ནི་མི་ཡིས་མ་བྱིན་པར། ། གཅིག་པུས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན། ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཡང་། ། ཡང་དག་དྲི་ཡི་རྐུན་པོ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གིས་པད་མའི་རྩ་བ་བཅད་དེ་ཁུར་ནས་འགྲོའོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གིས་ལྷ་དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ད་ལྟ་སྐྱེས་བུ་འདི་ཡིས་ནི། ། པད་མ་རྣམས་ནི་བཅད་ནས་ནི། ། རྩ་བ་བཏོན་ནས་ཁུར་ཏེ་འགྲོ། ། འདི་ནི་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དུ་གྱུར། ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཕྱིར་མ་བཀག་པར། ། བདག་ལ་དྲི་རྐུན་སྨྲ་བར་བྱེད། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། སྨྱོན་པ་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་རྣམས་ནི། ། ནུ་མའི་གོས་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ། དེ་ལ་ཚིག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། ཁྱོད་དང་སྨྲ་བར་འོས་པ་ཡིན། ། ངུར་སྨྲིག་དྲི་མས་མི་མངོན་ཏེ། ། གོས་ནག་སྣག་ཚས་མི་གོས་བཞིན། ། གཡོ་སྒྱུ་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་ལ། ། འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་སྨྲའོ། ། སྦྲང་བུའི་རྐང་པས་དར་དལ། ། མཁས་ལ་ཉེས་པ་ཆུང་ཡང་མངོན། ། དུང་ལ་སྣག་ཚ་ཐིགས་པ་བཞིན། ། ཆུང་ཡང་ཀུན་ལ་མངོན་པར་འགྱུར། ། རྟག་ཏུ་དེ་ལས་དག་པ་འཚོལ། ། མདུད་པ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་བྲལ། ། སྐྲ་ཙམ་ཉེས་པ་བྱུང་བ་ཡང་། ། མི་ཡིས་རི་རབ་ཙམ་དུ་མཐོང་། །

」

時，彼比丘復說偈言：

「善哉善哉說，　　以義安慰我， 　汝可常為我，　　數數說斯偈。」

時，彼天神復說偈言：

「我非汝買奴，　　亦非人與汝， 　何為常隨汝，　　數數相告語， 　汝今自當知，　　彼彼饒益事。」

時，彼天子說是偈已，彼比丘聞其所說，歡喜隨喜，從座起去，獨一靜處，專精思惟，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三三九）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

爾時，尊者十力迦葉住王舍城仙人窟中。時，有獵師名曰尺只，去十力迦葉不遠，張網捕鹿。爾時，十力迦葉為彼獵師哀愍說法。時，彼獵師不解所說。時，十力迦葉即以神力，指端火然，彼猶不悟。

爾時，仙人窟中住止天神而說偈言：

「深山中獵師，　　少智盲無目， 　何為非時說，　　薄德無辯慧， 　所聞亦不解，　　明中亦無見， 　于諸善勝法，　　愚癡莫能了， 　正使燒十指，　　彼終不見諦。」

時，彼天神說是偈已，尊者十力迦葉即默然住。

（一三四〇）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有尊者金剛子，住巴連弗邑一處林中。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་གསུངས་པ་སྟེ། ། དོན་གྱིས་བདག་ལ་དབུགས་དབྱུང་མཛད། ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བདག་གི་ཕྱིར། ། ཚིགས་བཅད་འདི་ནི་ཡང་ཡང་གསུངས། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོས་པའི་བྲན། ། མ་ཡིན་མིས་ཀྱང་མ་བྱིན་ཏེ། ། ཅི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས། ། འབྲང་ནས་ཡང་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ། ། ཁྱོད་ཀྱིས་ད་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས། ། ཕན་པའི་དོན་རྣམས་ཤེས་པར་གྱིས། ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས། དགེ་སློང་དེས་དེའི་གསུང་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་ནས། སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་སོང་ནས། གཅིག་པུར་དབེན་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༣༩༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྟོབས་བཅུ་པ་འོད་སྲུངས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་དྲང་སྲོང་ཕུག་ན་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་རི་དྭགས་རྔོན་པ་ཚད་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྟོབས་བཅུ་པ་འོད་སྲུངས་དང་ཐག་མི་རིང་བར་རི་དྭགས་འཛིན་པའི་རྒྱ་བཏིང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་སྟོབས་བཅུ་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་རི་དྭགས་རྔོན་པ་དེ་ལ་སྙིང་རྗེས་ཆོས་བསྟན་ཏོ།། དེའི་ཚེ་རི་དྭགས་རྔོན་པ་དེས་གསུངས་པ་མ་རྟོགས་སོ།། དེའི་ཚེ་སྟོབས་བཅུ་པ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་ལས་མེ་འབར་ཡང་དེས་ཀྱང་མ་རྟོགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དྲང་སྲོང་ཕུག་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། རི་བོ་ཟབ་མོའི་རྔོན་པ་འདི། ། བློ་ཆུང་ལོང་བ་མིག་མེད་ཅིང་། ། དུས་མིན་བསྟན་པ་ཅི་ཞིག་བྱ། ། བསོད་ནམས་དམན་ཞིང་སྤོབས་པ་མེད། ། ཐོས་པ་ཡང་ནི་མི་རྟོགས་ཤིང་། ། གསལ་བར་མཐོང་བའང་མེད་པ་སྟེ། ། དགེ་བའི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། ། རྨོངས་པས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། ། སོར་མོ་བཅུབསྲེགས་གྱུར་ཀྱང་། ། དེ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་མི་འགྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་སྟོབས་བཅུ་པ་འོད་སྲུངས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་སོ།། ༼༡༣༤༠༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོད་མའི་ཚལ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྡོ་རྗེའི་བུ་པ་ཊ་ལི་པུ་ཏྲའི་གྲོང་གི་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།།

時，巴連弗邑人民夏四月過，作憍牟尼大會。

時，尊者金剛子聞世間大會，生不樂心，而說偈言：

「獨一處空林，　　猶如棄枯木， 　夏時四月滿，　　世間樂莊嚴， 　普觀諸世間，　　其苦無過我。」

爾時，林中住止天神即說偈言：

「獨一處空林，　　猶如棄枯木， 　為三十三天，　　心常所愿樂， 　猶如地獄中，　　仰思生人道。」

時，金剛子為彼天神所勸發已，專精思惟，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三四一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中，唯好樂持戒，不能增長上進功德。

時，彼林中止住天神作是念：「此非比丘法，住于林中，唯樂持戒，不能增修上進功德，今我當作方便而發悟之。」即說偈言：

「非一向持戒，　　及修習多聞， 　獨靜禪三昧，　　閑居修遠離。 　比丘偏倚息，　　終不得漏盡， 　平等正覺樂，　　遠非凡夫輩。」

時，彼比丘天神勸進已，專精思惟，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三四二）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

དེའི་ཚེ་པ་ཊ་ལི་པུ་ཏྲའི་གྲོང་གི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དབྱར་ཟླ་བ་བཞི་པ་འདས་ནས་སྐྱོ་མུ་ནིའི་དུས་སྟོན་ཆེན་པོ་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྡོ་རྗེའི་བུས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དུས་སྟོན་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་མི་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཅིག་པུར་ནགས་སྟོང་གནས་པ་ནི། ། ཤིང་སྐམ་བོར་བ་ཇི་བཞིན་ཏེ། ། དབྱར་དུས་ཟླ་བཞི་ཡོངས་རྫོགས་ཤིང་། ། འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱིས་དགའ་བར་བྱེད། ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་བལྟས་ན་ཡང་། ། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ལྷག ། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཅིག་པུར་ནགས་སྟོང་གནས་པ་ནི། ། ཤིང་སྐམ་བོར་བ་ཇི་བཞིན་ཏེ། ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། ། སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྨོན་པའི་གནས། ། དམྱལ་བའི་ནང་ནས་ཡར་བལྟས་ཏེ། ། མི་ཡི་ལམ་དུ་སྐྱེ་བར་སྨོན། ། དེའི་ཚེ་རྡོ་རྗེའི་བུ་ལྷ་དེས་བསྐུལ་བས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༤༡༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ཁོ་ན་ལ་དགའ་ཞིང་གོང་དུ་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བར་མི་ནུས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ཁོ་ན་ལ་དགའ་ཞིང་གོང་དུ་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བར་མི་ནུས་པས། བདག་གིས་ཐབས་མཁས་པས་དེ་སད་པར་བྱའོ།། ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕྱོགས་གཅིག་སྲུང་བ་དང་། ། མང་དུ་ཐོས་པ་སྒོམ་པ་དང་། ། གཅིག་པུར་བསམ་གཏན་ཏིང་འཛིན་དང་། ། དབེན་པར་རྒྱང་རིང་གནས་པ་དང་། ། དགེ་སློང་ཕྱོགས་གཅིག་ངལ་བསོས་ན། ། ཟག་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བདེ། ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ིང་། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་ལྷས་བསྐུལ་བས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༤༢༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།།

有尊者那迦達多在拘薩羅人間，住一林中，有在家、出家常相親近。

時，彼林中止住天神作是念：「此非比丘法，住于林中，與諸在家、出家周旋親數，我今當往方便發悟。」而說偈言：

「比丘旦早出，　　迫暮而還林， 　道俗相習近，　　苦樂必同安。 　恐起家放逸，　　而隨魔自在。」

時，那迦達多比丘為彼天神如是如是開覺已。如是如是專精思惟，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三四三）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有眾多比丘在拘薩羅人間，住一林中，言語嬉戲，終日散亂，心不得定，縱諸根門，馳騁六境。

時，彼林中止住天神見是比丘不攝威儀，心不欣悅，而說偈言：

「此先有瞿曇，　　正命弟子眾， 　無常心乞食，　　無常受床臥， 　觀世無常故，　　得究竟苦邊， 　今有難養眾，　　沙門所居止， 　處處求飲食，　　遍游於他家， 　望財而出家，　　無真沙門欲， 　垂著僧伽梨，　　如老牛曳尾。

ཚེ་དང་ལྡན་པ་ན་ག་དཱ་ཏ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང་རྟག་ཏུ་འགྲོགས་ཤིང་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། འདི་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ནས་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ཤིང་འདུག་པས། བདག་གིས་ཐབས་མཁས་པས་དེ་སད་པར་བྱའོ།། ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་སྔ་དྲོ་ཕྱིར་འགྲོ་ཞིང་། ། ཕྱི་དྲོ་ནགས་སུ་ལོག་པར་བྱེད། ། སྐྱེ་བོ་རབ་བྱུང་འདྲིས་པ་ཡིས། ། བདེ་སྡུག་གཅིག་ཏུ་མྱོང་བར་འགྱུར། ། ཁྱིམ་པའི་བག་མེད་འཕེལ་འགྱུར་གྱི། ། བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་བས་འཇིགས། ། དེའི་ཚེ་ན་ག་དཱ་ཏ་དགེ་སློང་ལྷ་དེས་དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་སད་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༤༣༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ། གཏམ་དང་རྩེད་མོས་ཉིན་གང་རྣམ་པར་གཡེང་ཞིང་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་སྟེ་དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ཡུལ་དྲུག་ལ་རྒྱུག་པར་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་དགེ་སློང་དེ་དག་སྤྱོད་ལམ་མ་བསྡམས་པར་མཐོང་ནས་ཡིད་མི་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། སྔོན་འདིར་གཽ་ཏམ་པ་ཡི་ནི། ། ཡང་དག་འཚོ་བའི་དགེ་སློང་ཚོགས། ། མི་རྟག་སེམས་ཀྱིས་བསོད་སྙོམས་དང་། ། མི་རྟག་མལ་སྟན་ལབྱེད། ། འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་མཐོང་བ་ཡིས། ། སྡུག་བསྔལ་མཐར་ཐུག་རྙེད་པར་གྱུར། ། ད་ལྟ་གསོ་དཀའི་ཚོགས་རྣམས་ནི། ། དགེ་སྦྱོང་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར། ། གནས་ནས་གནས་སུ་ཟས་སྐོམ་འཚོལ། ། ཁྱིམ་གཞན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བར་བྱེད། ། ནོར་ལ་རེ་ནས་རབ་བྱུང་སྟེ། ། དགེ་སྦྱོང་འདོད་པ་བདེན་པ་མེད། ། ཆོས་གོས་ཕྱང་ངེར་གྱོན་པ་ནི། ། བ་ལང་རྒས་པའི་རྔ་མ་བཞིན། །

」

爾時，比丘語天神言：「汝欲厭我耶？」

時，彼天神復說偈言：

「不指其名姓，　　不非稱其人， 　而總向彼眾，　　說其不善者， 　疏漏相現者，　　方便說其過， 　勤修精進者，　　歸依恭敬禮。」

彼諸比丘為天神勸發已，專精思惟，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三四四）

如是我聞：

一時，佛在舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。時，彼比丘與長者婦女嬉戲，起惡名聲。

時，彼比丘作是念：「我今不類，共他婦女起惡名聲，我今欲於此林中自殺。」

時，彼林中止住天神作是思念：「不善不類，此比丘不壞、無過，而於林中欲自殺身，我今當作方便開悟。」

時，彼天神化作長者女身，語比丘言：「于諸巷路四衢道中，世間諸人為我及汝起惡名聲，言我與汝共相習近，作不正事。已有惡名，今可還俗，共相娛樂。」

比丘答言：「以彼里巷四衢道中，為我與汝起惡名聲，共相習近，為不正事。我今且自殺身！」

時，彼天神還復天身，而說偈言：

「雖聞多惡名，　　苦行者忍之， 　不應苦自苦，　　亦不應起惱。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གིས་ལྷ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་སྐྱོ་བར་འདོད་དམ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མིང་དང་རུས་མི་མཚན་ཞིང་། ། གང་ཟག་སྨད་པར་མི་བྱེད་དེ། ། འོན་ཀྱང་ཚོགས་དེར་སྤྱི་རུ་ནི། ། མི་དགེ་བ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ། ། སྐྱོན་རྣམས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ། ། ཐབས་ཀྱིས་སྐྱོན་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་རྣམས་ལ་ནི། ། སྐྱབས་འགྲོ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། དགེ་སློང་དེ་དག་ལྷས་བསྐུལ་བས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༤༤༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུད་མེད་དང་རྩེད་མོ་བྱས་པས་མིང་ངན་པ་བྱུང་ངོ་།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། བདག་ནི་ད་ལྟ་མི་རིགས་པར་གྱུར་ཏེ། བུད་མེད་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་མིང་ངན་པ་བྱུང་བས། བདག་ནི་ད་ལྟ་ནགས་ཚལ་འདི་རུ་རང་སྲོག་གཅོད་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། ལེགས་པ་མ་ཡིན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་མ་ཉམས་ཤིང་ཉེས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ནགས་ཚལ་འདིར་རང་སྲོག་གཅོད་པར་འདོད་པས། བདག་གིས་ཐབས་མཁས་པས་དེ་སད་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་མོའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དགེ་སློང་ལ་སྨྲས་པ། སྲང་དང་ལམ་བཞི་མདོ་རྣམས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ང་དང་ཁྱོད་ལ་མིང་ངན་པ་བཏགས་ཏེ། ང་དང་ཁྱོད་ཉེ་བར་གནས་ནས་མི་རིགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། མིང་ངན་པ་བྱུང་ས་ད་ནི་ཁྱིམ་པར་ལོག་སྟེ་ལྷན་ཅིག་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པར་བྱའོ།། དགེ་སློང་གིས་སྨྲས་པ། སྲང་དང་ལམ་བཞི་མདོ་རྣམས་སུ་ང་དང་ཁྱོད་ལ་མིང་ངན་པ་བཏགས་ཏེ། ཉེ་བར་གནས་ནས་མི་རིགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བས། བདག་ནི་ད་ལྟ་རང་སྲོག་གཅོད་པར་བྱའོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེ་ལྷའི་གཟུགས་སུ་གྱུར་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། མིང་ངན་མང་པོ་ཐོས་གྱུར་ཀྱང་། ། དཀའ་ཐུབ་ཅན་གྱིས་བཟོད་པར་བྱ། ། རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་མི་བྱ་ཞིང་། ། ཁོང་ཁྲོ་ཡང་ནི་མི་བསྐྱེད་དོ། །

聞聲恐怖者，　　是則林中獸， 　是輕躁眾生，　　不成出家法。 　仁者當堪耐，　　不中住惡聲， 　執心堅住者，　　是則出家法。 　不由他人語，　　令汝成劫賊， 　亦不由他語，　　令汝得羅漢。 　如汝自知已，　　諸天亦復知。」

爾時，比丘為彼天神所開悟已，專精思惟，斷除煩惱，得阿羅漢。

（一三四五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有尊者見多比丘在拘薩羅人間，住一林中，著糞掃衣。時，梵天王與七百梵天乘其宮殿，來詣尊者見多比丘所，恭敬禮事。

時，有天神，住彼林中者，而說偈言：

「觀彼寂諸根，　　能感善供養， 　具足三明達，　　得不傾動法， 　度一切方便，　　少事糞掃衣， 　七百梵天子，　　乘宮來奉詣， 　見生死有邊，　　今禮度有岸。」

時，彼天神說偈讚歎見多比丘已，即沒不現。

（一三四六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。時，彼比丘身體疲極，夜著睡眠。

སྒྲ་ཐོས་འཇིགས་པར་གྱུར་པ་ནི། ། ནགས་ན་གནས་པའི་རི་དྭགས་ཡིན། ། གཡོ་ཞིང་རྒོད་པའི་སེམས་ཅན་ནི། ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆོས་མི་འགྲུབ། ། སྐྱེས་བུ་དམ་པས་བཟོད་བྱ་སྟེ། ། མིང་ངན་དབུས་སུ་མི་གནས་ཤིང་། ། སེམས་ནི་བརྟན་པོར་གནས་པ་ནི། ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། ། གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ཁྱོད་ནི་ནི། ། ཇག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ། གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ཁྱོད་ནི་ཡང་། ། དགྲ་བཅོམ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལྟར། ། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཤེས། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་ལྷ་དེས་སད་པར་བྱས་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། ༼༡༣༤༥༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཏེ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་བགོས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཚངས་པའི་བུ་བདུན་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་གཞལ་མེད་ཁང་ཞོན་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་མང་པོའི་གནས་སུ་འོངས་ཏེ་གུས་པས་མཆོད་པར་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དབང་པོ་ཞི་བ་དེ་ལྟོས་དང་། ། མཆོད་པ་བཟང་པོ་འདྲེན་པར་ནུས། ། རིག་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ། མི་གཡོ་བ་ཡི་ཆོས་ཐོབ་སྟེ། ། ཐབས་རྣམས་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་དང་། ། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་གོས་ཉུང་ངུ། ། ཚངས་པའི་བུ་ནི་བདུན་བརྒྱ་ཡིས། ། གཞལ་མེད་ཁང་ཞོན་མཆོད་པར་འོངས། ། སྐྱེ་འཆི་མཐའ་མཐོང་ཕ་རོལ་ཏུ། ། སྲིད་པའི་མཐའ་ལས་བརྒལ་ལ་འདུད། ། ད་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་མང་པོ་ལ་བསྟོད་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༣༤༦༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་ལུས་ངལ་ཞིང་དུབ་སྟེ་མཚན་མོ་གཉིད་ལོག་གོ །

時，有天神，住彼林中者，而覺悟之，即說偈言：

「可起起比丘，　　何故著睡眠？ 　睡眠有何義？　　修禪莫睡眠。」

時，彼比丘說偈答言：

「不肯當云何？　　懈怠少方便， 　緣盡四體羸，　　夜則著睡眠。」

時，彼天神復說偈言：

「且汝當執守，　　勿聲而大呼， 　汝已得修閑，　　莫令其退沒。」

時，彼比丘說偈答言：

「我當用汝語，　　精勤修方便， 　不為彼睡眠，　　數數覆其心。」

時，彼天神如是如是覺悟彼比丘。時，彼比丘專精方便，斷諸煩惱，得阿羅漢。時，彼天神復說偈言：

「汝豈能自起，　　專精勤方便， 　不為眾魔軍，　　厭汝令睡眠。」

時，彼比丘說偈答言：

「從今當七夜，　　常坐正思惟， 　其身生喜樂，　　無一處不滿， 　初夜觀宿命，　　中夜天眼凈， 　后夜除無明，　　見眾生苦樂， 　上中下形類，　　善色及惡色， 　知何業因緣，　　而受斯果報， 　若士夫所作，　　所作還自見， 　善者見其善，　　惡者自見惡。

དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷས་དེ་སད་པར་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལོངས་ཤིག་ལོངས་ཤིག་དགེ་སློང་ཀྱེ། ། ཅི་ཕྱིར་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་བྱེད། ། གཉིད་ལོག་དོན་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད། ། བསམ་གཏན་སྒོམས་ལ་གཉིད་མ་ལོག ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། མི་འདོད་ན་ནི་ཅི་བྱ་སྟེ། ། ལེ་ལོ་ཅན་ལ་ཐབས་ཉུང་ཞིང་། ། རྐྱེན་ཟད་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཞན། ། མཚན་མོར་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་གྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ། སྒྲ་ཆེན་མ་འབྱིན་ཅི་ཡང་རུང་། ། ཁྱོད་ཀྱིས་དལ་བ་ཐོབ་གྱུར་པས། ། ཉམས་པར་མ་བྱེད་དེ་ལས་ནི། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་དུ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་བཞིན་བདག་གིས་བྱ། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ནས་ཐབས་བསྒྲུབ་སྟེ། ། གཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡི་སེམས་ལ་ནི། ། ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་གཡོགས་སོ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་སད་པར་བྱས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལྡང་ནུས་སམ། ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཏེ་ཐབས་ལ་མཁས། ། བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཡི་དམག་རྣམས་ཀྱིས། ། ཁྱོད་ལ་སྐྱོ་ནས་གཉིད་མི་ལོག ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དེ་རིང་ནས་ནི་ཞག་བདུན་དུ། ། རྟག་ཏུ་འདུག་ནས་ཡང་དག་བསམ། ། ལུས་ལ་དགའ་བདེ་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། ། གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་ཁྱབ་པར་གྱུར། ། སྔ་དྲོ་སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་ཞིང་། ། གུང་ལ་ལྷ་མིག་རྣམ་པར་དག ། ཕྱི་དྲོ་མ་རིག་སེལ་བ་དང་། ། སེམས་ཅན་བདེ་སྡུག་མཐོང་བར་གྱུར། ། གཟུགས་ནི་གོང་འོག་དབུས་མ་དང་། ། ཁ་དོག་བཟང་དང་ངན་པ་དག ། ལས་རྒྱུ་གང་གིས་ཅི་ཞིག་བྱས། ། འབྲས་བུ་འདི་དག་རྙེད་པར་གྱུར། ། སྐྱེས་བུས་ལས་གང་བྱས་པ་དེ། ། རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར། ། དགེ་བས་དགེ་བ་མཐོང་བ་དང་། ། སྡིག་པས་སྡིག་པ་མ་འགྱུར། །

」

時，彼天神復說偈言：

「我知先一切，　　比丘十四人， 　皆是須陀洹，　　悉得禪正受， 　來到此林中，　　當得阿羅漢， 　見汝一懈怠，　　仰臥著睡眠， 　莫令住凡夫，　　故方便覺悟。」

爾時，比丘復說偈言：

「善哉汝天神，　　以義安慰我， 　至誠見開覺，　　令我盡諸漏。」

時，彼天神復說偈言：

「比丘應如是，　　信非家出家， 　抱愚而出家，　　逮得見清凈。 　我今攝受法，　　當盡壽命思， 　若汝疾病時，　　我當與良藥。」

時，彼天神說是偈已，即沒不現。

（一三四七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，尊者舍利弗在拘薩羅人間，依一聚落，止住田側。時，尊者舍利弗于晨朝時著衣持缽，入村乞食。

時，有一尼揵子飲酒狂醉，持一瓶酒從聚落出，見尊者舍利弗，而說偈言：

「米膏熏我身，　　持米膏一瓶， 　山地草樹木，　　視之一金色。」

爾時，尊者舍利弗作是念：「作此惡聲，是惡邪物，而說是偈，我豈不能以偈答之？」時，尊者舍利弗即說偈言：

「無想味所熏，　　持空三昧瓶， 　山地草樹木，　　視之如涕唾。

དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། བདག་གིས་སྔོན་ཆད་ཐམས་ཅད་ཤེས། ། དགེ་སློང་བཅུ་བཞི་པོ་དག་ནི། ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ། ། བསམ་གཏན་མངོན་པར་ཐོབ་པ་ཡིན། ། ནགས་ཚལ་འདི་རུ་འོངས་གྱུར་ནས། ། དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། ། ཁྱོད་ནི་ལེ་ལོ་གཅིག་པུར་མཐོང་། ། གན་རྐྱལ་ཉལ་ནས་གཉིད་ལོག་སྟེ། ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་མ་གནས་ཕྱིར། ། ཐབས་ཀྱིས་སད་པར་བྱས་པ་ཡིན། ། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གིས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། ལེགས་སོ་ལྷ་ཁྱོད་དོན་གྱི་ནི། ། བདག་ལ་དབུགས་དབྱུང་བྱས་པ་སྟེ། ། བདེན་པར་མཐོང་ནས་སད་པ་ཡིས། ། ཟག་པ་ཟད་པར་བྱས་པར་གྱུར། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་སླར་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དགེ་སློང་འདི་ལྟར་བྱ་བ་སྟེ། ། དད་པས་ཁྱིམ་ནས་རབ་བྱུང་བ། ། བླུན་པོ་བཟུང་ནས་རབ་བྱུང་སྟེ། ། དག་པ་མཐོང་བ་ཐོབ་པར་གྱུར། ། བདག་གིས་ཆོས་རྣམས་བསྡུས་ནས་ནི། ། ཚེ་ཡི་མཐའ་ལ་བསམ་པར་བྱ། ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ནི་ནད་གྱུར་ན། ། བདག་གིས་སྨན་བཟང་སྦྱིན་པར་བྱ། ། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ།། ༼༡༣༤༧༽ འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གྲོང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་གི་འགྲམ་དུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་སྔ་དྲོའི་དུས་སུ་ཆོས་གོས་བགོས་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་གཅེར་བུ་པ་ཞིག་ཆང་གིས་མྱོས་ཤིང་རྨྱོངས་ཏེ་ཆང་བུམ་པ་གཅིག་ཐོགས་ནས་གྲོང་ནས་ཕྱིར་འོངས་པ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མཐོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འབྲས་ཆང་བདག་གི་ལུས་ལ་ཁྱབ། ། འབྲས་ཆང་བུམ་པ་གཅིག་ཀྱང་ཐོགས། ། རི་དང་ས་དང་རྩྭ་ཤིང་རྣམས། །པས་གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་སྣང་། ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ།། སྒྲ་ངན་པ་འདི་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲ་ན་བདག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་ལན་མི་འདེབས་སམ། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། འདུ་ཤེས་རོ་ཡིས་མ་བསྒོས་ཤིང་། ། སྟོང་པའི་ཏིང་འཛིན་བུམ་པ་ཐོགས། ། རི་དང་ས་དང་རྩྭ་ཤིང་རྣམས། ། བལྟས་པས་མཆིལ་མ་ལྟ་བུར་སྣང་། །

」

（一三四八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中，得他心智，煩惱有餘。去林不遠有井，有飲野干罐拘鉤頸。

時，彼野干作諸方便求脫，而自念言：「天遂欲明，田夫或出，當恐怖我。汝汲水罐怖我已久，可令我脫？」

時，彼比丘知彼野干心之所念，而說偈言：

「如來慧日出，　　離林說空法， 　心久恐怖我，　　今可放令去。」

時，彼比丘自教授已，一切結盡，得阿羅漢。

（一三四九）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅國人間遊行，住一林中。

時，有天神，依彼林者，見佛行跡，低頭諦觀，修于佛念。時，有優樓鳥住于道中，行欲蹈佛足跡。

爾時，天神即說偈言：

「汝今優樓鳥，　　團目棲樹間， 　莫亂如來跡，　　壞我念佛境。」

時，彼天神說此偈已，默然唸佛。

（一三五〇）

如是我聞：

一時，佛在拘薩羅人間，住一林中，依波吒利樹下住止。

時，有天神依彼林中住，即說偈言：

「今日風卒起，　　吹波吒利樹， 　落波吒利花，　　供養于如來。」

時，彼天神說偈已，默然而住。

」 འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། (༡༣༤༨) བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་ཤིང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཐོབ་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར། ནགས་ཚལ་དེ་དང་མི་རིང་བ་ན་ཁྲོན་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེར་ཝ་མོ་ཞིག་གིས་ཆུ་སྣོད་ཀྱི་མགུལ་པར་འཁྱུད་ནས་བསྡད། དེའི་ཚེ་ཝ་མོ་དེས་གྲོལ་བའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་བྱས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར། ནམ་ལངས་ཀྱང་ཞིང་པ་རྣམས་འོང་སྟེ་ང་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆུ་སྣོད་ཀྱིས་ང་ལ་འཇིགས་སུ་བཅུག་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་སོང་། ད་ནི་ང་གྲོལ་བར་བྱས་ན་ལེགས་སོ་སྙམ་མོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཝ་མོའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཤེས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉི་མ་ཤར། ། ནགས་ཚལ་སྤངས་ནས་སྟོང་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། ། སེམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་ང་ལ་འཇིགས་བྱས་པས། ། ད་ནི་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་དུས་ལ་བབ།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་རང་ཉིད་ལ་གདམས་ངག་བྱིན་པས་ཀུན་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་ཟད་དེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། (༡༣༤༩) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་རྗེས་མཐོང་ནས་མགོ་བོ་སྒུར་ཏེ་ལེགས་པར་བལྟས་ནས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམས་སོ།། དེའི་ཚེ་བྱ་འུ་རུ་ལུ་ཞིག་ལམ་དུ་གནས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་རྗེས་ལ་རྡོག་པས་བརྡུང་བར་བརྩམས་སོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཁྱོད་ནི་བྱ་འུ་རུ་ལུ་སྟེ། ། མིག་ཟླུམ་ཤིང་ལ་གནས་བྱེད་པ། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་རྗེས་ལ། ། མ་བརྡུང་ང་ཡི་རྗེས་དྲན་ས།།" དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བརྗོད་སྨྲ་བར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་སོ།། (༡༣༥༠) འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་པ་ཊ་ལིའི་ཤིང་དྲུང་དུ་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི་ལྷ་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "དེ་རིང་རླུང་ནི་གློ་བུར་ལངས། ། པ་ཊ་ལི་ཡི་ཤིང་ལ་གཡོ། ། པ་ཊ་ལིའི་མེ་ཏོག་ལྷུང་། ། དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་མཆོད་པར་གྱུར།།" དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།།

（一三五一）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有眾多比丘住支提山側，皆是阿練若比丘，著糞掃衣，常行乞食。

時，山神，依彼山住者，而說偈言：

「孔雀文繡身，　　處鞞提醯山， 　隨時出妙聲，　　覺乞食比丘。 　孔雀文繡身，　　處鞞提醯山， 　隨時出妙聲，　　覺糞掃衣者。 　孔雀文繡身，　　處鞞提醯山， 　隨時出妙聲，　　覺依樹坐者。」

時，彼天神說此偈已，即默然住。

（一三五二）

如是我聞：

一時，佛住王舍城迦蘭陀竹園。

時，有眾多比丘住支提山，一切皆修阿練若行，著糞掃衣，常行乞食。爾時，那娑佉多河岸崩，殺三營事比丘。

時，支提山住天神而說偈言：

「乞食阿蘭若，　　慎莫營造立， 　不見佉多河，　　傍岸卒崩倒。 　壓殺彼造立，　　營事三比丘， 　糞掃衣比丘，　　慎莫營造立。 　不見佉多河，　　傍岸卒崩倒， 　壓殺彼造立，　　營事三比丘。 　依樹下比丘，　　慎莫營造立， 　不見佉多河，　　傍岸卒崩倒。 　壓殺彼造立，　　營事三比丘。」

時，彼天神說此偈已，即默然住。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་རྟེན་གྱི་རི་ལ་གནས་པ་དག་ཐམས་ཅད་དགོན་པ་པ་དང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་གོས་གྱོན་ཅིང་རྟག་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་རི་དེ་ལ་གནས་པའི་རི་བདག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "རྨ་བྱ་རི་མོས་བརྒྱན་པའི་ལུས། །བྷེ་དྷི་ཀའི་རི་ལ་གནས།། དུས་སུ་སྒྲ་སྙན་འབྱིན་པ་ཡིས། །བསོད་སྙོམས་པ་རྣམས་སད་པར་བྱེད།། རྨ་བྱ་རི་མོས་བརྒྱན་པའི་ལུས། །བྷེ་དྷི་ཀའི་རི་ལ་གནས།། དུས་སུ་སྒྲ་སྙན་འབྱིན་པ་ཡིས། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་སད་པར་བྱེད།། རྨ་བྱ་རི་མོས་བརྒྱན་པའི་ལུས། །བྷེ་དྷི་ཀའི་རི་ལ་གནས།། དུས་སུ་སྒྲ་སྙན་འབྱིན་པ་ཡིས། །ཤིང་དྲུང་པ་རྣམས་སད་པར་བྱེད།།" དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་མང་པོ་མཆོད་རྟེན་གྱི་རི་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དགོན་པ་པ་དང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་གོས་གྱོན་ཅིང་རྟག་ཏུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བར་བྱེད་དོ།། དེའི་ཚེ་ན་ས་ཁ་ཏའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་རྡིབ་པས་བཟོ་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་གསུམ་བསད་དོ།། དེའི་ཚེ་མཆོད་རྟེན་གྱི་རི་ལ་གནས་པའི་ལྷས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "བསོད་སྙོམས་དགོན་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས། །གཟབ་ནས་བཟོ་ལས་མ་བྱེད་ཅིག། ཁ་ཏའི་ཆུ་བོ་མ་མཐོང་བར། །འགྲམ་ནི་གློ་བུར་རྡིབ་པར་འགྱུར།། བཟོ་བྱེད་དགེ་སློང་གསུམ་པོ་དག །དེ་ཡིས་མནན་ནས་བསད་པར་གྱུར།། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་དགེ་སློང་རྣམས། །གཟབ་ནས་བཟོ་ལས་མ་བྱེད་ཅིག། ཁ་ཏའི་ཆུ་བོ་མ་མཐོང་བར། །འགྲམ་ནི་གློ་བུར་རྡིབ་པར་འགྱུར།། བཟོ་བྱེད་དགེ་སློང་གསུམ་པོ་དག །དེ་ཡིས་མནན་ནས་བསད་པར་གྱུར།། ཤིང་དྲུང་གནས་པའི་དགེ་སློང་རྣམས། །གཟབ་ནས་བཟོ་ལས་མ་བྱེད་ཅིག། ཁ་ཏའི་ཆུ་བོ་མ་མཐོང་བར། །འགྲམ་ནི་གློ་བུར་རྡིབ་པར་འགྱུར།། བཟོ་བྱེད་དགེ་སློང་གསུམ་པོ་དག །དེ་ཡིས་མནན་ནས་བསད་པར་གྱུར།།" དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཚིགས་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།།

（一三五三）

如是我聞：

一時，佛住迦蘭陀竹園。

時，有異比丘住頻陀山。

爾時，山林大火卒起，舉山洞然。時，有俗人而說偈言：

「今此頻陀山，　　大火洞熾然， 　焚燒彼竹林，　　亦燒竹苑實。」

時，彼比丘作是念：「今彼俗人能說此偈，我今何不說偈答之？」即說偈言：

「一切有熾然，　　無慧能救滅， 　焚燒諸受欲，　　亦燒不作苦。」

時，彼比丘說此偈已，默然而住。

（一三五四）

如是我聞：

一時，佛住迦蘭陀竹園。

時，有異比丘在恒河側，住一林中。

時，有一族姓女，常為舅姑所責，至恒水岸邊，而說偈言：

「恒水我今欲，　　隨流徐入海， 　不復令舅姑，　　數數見嫌責。」

時，彼比丘見族姓女，聞其說偈，作是念：「彼族姓女尚能說偈，我今何為不說偈答耶？」即說偈言：

「凈信我今欲，　　隨彼八聖水， 　徐流入涅槃，　　不見魔自在。」

時，彼比丘說此偈已，默然而住。

（一三五五）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中，去林不遠，有種瓜田。

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་པིན་ད་ཀའི་རི་ལ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་མེ་ཆེན་པོ་གློ་བུར་དུ་འབར་ནས་རི་ཡོངས་སུ་འབར་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "དེང་འདིར་པིན་ད་ཀའི་རི་ལ། །མེ་ཆེན་ཡོངས་སུ་འབར་བ་ཡིས།། སྨྱུག་མའི་ནགས་ནི་བསྲེག་པར་བྱེད། །སྨྱུག་མའི་ཚལ་གྱི་འབྲས་བུའང་བསྲེག།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །སྐྱེ་བོ་འདིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཐམས་ཅད་འབར་བ་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །ཤེས་རབ་མེད་ན་ཞི་མི་ནུས།། འདོད་པ་ཀུན་ནི་བསྲེག་པར་བྱེད། །སྡུག་བསྔལ་མི་བྱེད་པའང་བསྲེག།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ད་ཀའི་ནགས་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་རིགས་ཅན་གྱི་བུ་མོ་ཞིག་རྟག་ཏུ་ཞང་པོ་དང་སྒོ་མས་སྐྱོན་བརྗོད་པས། གངྒཱའི་ཆུ་བོའི་འགྲམ་དུ་སོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "གངྒཱའི་ཆུ་བོ་བདག་ད་ནི། །རྒྱུན་དང་མཉམ་དུ་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ།། ཞང་པོ་དང་ནི་སྒོ་མ་ཡིས། །ཡང་ཡང་སྐྱོན་བརྗོད་མི་མཐོང་ངོ་།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་རིགས་ཅན་གྱི་བུ་མོ་མཐོང་ནས་དེའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐོས་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །རིགས་ཅན་གྱི་བུ་མོ་འདིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "དད་པ་དག་པས་བདག་ད་ནི། །འཕགས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞིན།། དལ་གྱིས་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ། །བདུད་ཀྱི་དབང་ནི་མི་མཐོང་ངོ་།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་ཏེ། ནགས་ཚལ་དང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་གུ་གུལ་གྱི་ཞིང་ཞིག་ཡོད་དོ།།

時，有盜者夜偷其瓜，見月欲出，而說偈言：

「明月汝莫出，　　待我斷其瓜， 　我持瓜去已，　　任汝現不現。」

時，彼比丘作是念：「彼盜瓜者尚能說偈，我豈不能說偈答耶？」即說偈言：

「惡魔汝莫出，　　待我斷煩惱， 　斷彼煩惱已，　　任汝出不出。」

時，彼比丘說此偈已，默然而住。

（一三五六）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。

時，有沙彌而說偈言：

「云何名為常？　　乞食則為常。 　云何為無常？　　僧食為無常。 　云何名為直？　　唯因陀羅幢。 　云何名為曲？　　曲者唯見鉤。」

時，彼比丘作是念：「此沙彌能說斯偈，我今何不說偈而答？」即說偈言：

「云何名為常？　　常者唯涅槃。 　云何為無常？　　謂諸有為法。 　云何名為直？　　謂聖八正道。 　云何名為曲？　　曲者唯惡徑。」

時，彼比丘說此偈已，默然而住。

（一三五七）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有舍利弗弟子，服藥已，尋即食粥。

時，尊者舍利弗到瓦師舍，從乞瓦甌。

དེའི་ཚེ་རྐུན་པོ་ཞིག་གིས་མཚན་མོ་གུ་གུལ་བརྐུས་ནས་ཟླ་བ་འཆར་བར་མཐོང་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཟླ་བ་གསལ་བ་མ་ཤར་ཅིག །བདག་གིས་གུ་གུལ་བཅད་བར་དུ།། བདག་གིས་གུ་གུལ་ཁྱེར་ནས་ནི། །ཁྱོད་ནི་ཤར་རམ་མ་ཤར་ཆོག།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །གུ་གུལ་རྐུན་པོ་འདིས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "བདུད་ངན་ཁྱོད་ནི་མ་འོང་ཞིག །བདག་གིས་ཉོན་མོངས་གཅོད་བར་དུ།། ཉོན་མོངས་དེ་དག་བཅད་ནས་ནི། །ཁྱོད་ནི་འོང་ངམ་མི་འོང་ཆོག།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་ཚུལ་ཞིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "གང་ཞིག་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ། །བསོད་སྙོམས་དེ་ནི་རྟག་པ་ཡིན།། གང་ཞིག་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ། །དགེ་འདུན་ཟས་ནི་མི་རྟག་ཡིན།། གང་ཞིག་དྲང་པོ་ཞེས་བྱ་བ། །དབང་པོའི་རྒྱལ་མཚན་གཅིག་པུ་ཡིན།། གང་ཞིག་ཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ། །ལྕགས་ཀྱུ་དེ་ནི་ཡོ་བ་ཡིན།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །དགེ་ཚུལ་འདིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "གང་ཞིག་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ། །མྱ་ངན་འདས་པ་རྟག་པ་ཡིན།། གང་ཞིག་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ། །འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་མི་རྟག་ཡིན།། གང་ཞིག་དྲང་པོ་ཞེས་བྱ་བ། །འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་དྲང་པོ་ཡིན།། གང་ཞིག་ཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ། །ངན་པའི་ལམ་ནི་ཡོ་བ་ཡིན།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་ཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨན་བསྟེན་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐུག་པ་བཞེས་སོ།། དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་རྫ་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས་རྫའི་སྣོད་སློང་བར་མཛད་དོ།།

時，彼瓦師即說偈言：

「云何得名勝？　　而不施一錢。 　云何勝實德？　　于財無所減。」

爾時，舍利弗說偈答言：

「若不食肉者，　　而施彼以肉， 　諸修梵行者，　　施之以女色， 　不坐高床者，　　施以高廣床， 　于彼臨行者，　　施以息止處， 　如是等施與，　　于財不損減， 　是則有名譽，　　而不捨一錢， 　實德名稱流，　　于財無所減。」

時，彼瓦師復說偈言：

「汝今舍利弗，　　所說實為善， 　今施汝百甌，　　非余亦不得。」

尊者舍利弗說偈答言：

「彼三十三天，　　炎魔兜率陀， 　化樂諸天人，　　及他化自在， 　瓦缽信以得，　　而汝不生信。」

尊者舍利弗說此偈已，于瓦師舍默然出去。

（一三五八）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。

時，有貧士夫在於林側，作如是悕望思惟，而說偈言：

「若得豬一頭，　　美酒滿一瓶， 　盛持甌一枚，　　人數數持與， 　若得如是者，　　當復何所憂。

དེའི་ཚེ་རྫ་མཁན་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཇི་ལྟར་སྙན་པ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཟང་ཟིང་གཅིག་ཀྱང་མི་གཏོང་བར།། ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཐོབ་སྟེ། །ནོར་ལ་གོད་ཆག་མེད་པར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཤ་ནི་མི་ཟ་བ་རྣམས་ལ། །ཤ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་།། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ནི། །བུད་མེད་གཟུགས་ནི་སྦྱིན་པ་དང་།། ཁྲི་མཐོན་པོར་མི་འདུག་པ་ལ། །ཁྲི་སྟན་མཐོ་ཞིང་ཡངས་པ་སྦྱིན།། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ནི། །ངལ་བསོའི་གནས་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད།། དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱས་པ་ཡིས། །ནོར་ལ་གོད་ཆག་མེད་པར་འགྱུར།། དེ་ལྟར་སྙན་པ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཟང་ཟིང་གཅིག་ཀྱང་མི་གཏོང་བར།། ཡོན་ཏན་སྙན་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །ནོར་ལ་གོད་ཆག་མེད་པར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་རྫ་མཁན་དེས་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཁྱོད་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡིས་ནི། །གསུངས་པ་ལེགས་པར་གྱུར་པ་ལགས།། དེང་ནི་སྣོད་བརྒྱ་སྦྱིན་པར་བགྱི། །གཞན་ལ་མ་ཡིན་མི་ཐོབ་བོ།།" ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལྷ་རྣམས་དང་། །འཐབ་བྲལ་དགའ་ལྡན་འཕྲུལ་དགའ་དང་།། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། །རྫའི་སྣོད་དད་པས་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ།། ཁྱོད་ནི་དད་པ་མི་སྐྱེའོ།།" ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་རྫ་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་བྱོན་ཏོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དབུལ་པོ་ཞིག་ནགས་ཚལ་གྱི་ངོས་སུ་གནས་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་བ་དང་བསམ་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨ "གལ་ཏེ་ཕག་ནི་གཅིག་ཐོབ་ཅིང་། །ཆང་བཟང་བུམ་པ་གང་བ་དང་།། སྣོད་ནི་གཅིག་གིས་གང་བ་ཡི། །མི་ཡིས་ཡང་ཡང་བྱིན་གྱུར་ན།། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཐོབ་གྱུར་ན། །ཡང་ནི་ཅི་ཞིག་མྱ་ངན་བྱེད།།"

」

時，彼比丘作是念：「此貧士夫尚能說偈，我今何以不說？」即說偈言：

「若得佛法僧，　　比丘善說法， 　我不病常聞，　　不畏眾魔怨。」

時，彼比丘說此偈已，默然而住。

（一三五九）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。

時，彼比丘作如是思惟：「若得好劫貝，長七肘，廣二肘，作衣已，樂修善法。」

時，有天神，依彼林者，作是念：「此非比丘法，住于林中，作是思惟，悕望好衣。」

時，天神化作全身骨鎖，于彼比丘前舞，而說偈言：

「比丘思劫貝，　　七肘廣六尺， 　晝則如是想，　　知夜何所思？」

時，彼比丘即生恐怖，其身戰悚，而說偈言：

「止止不須㲲，　　今著糞掃衣， 　晝見骨鎖舞，　　知夜復何見？」

時，彼比丘心驚怖已，即正思惟，專精修習，斷諸煩惱，得阿羅漢。

（一三六〇）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中，得阿羅漢，諸漏已盡，所作已作，已舍重擔，斷諸有結，正智心善解脫。

དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དབུལ་པོ་འདིས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྨྲ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དགེ་འདུན། །དགེ་སློང་ཆོས་ནི་ལེགས་སྨྲ་བ།། བདག་ནི་ནད་མེད་རྟག་ཏུ་ཐོས། །བདུད་ཀྱི་དགྲ་ལས་མི་འཇིགས་སོ།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་ལྟར་བསམས་སོ། །གལ་ཏེ་རས་བཟང་པོ་རིང་ཚད་ཁྲུ་བདུན་དང་ཞེང་ཁྲུ་གཉིས་པ་ཐོབ་ན། ཆོས་གོས་བྱས་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཚེ་ནགས་ཚལ་དེ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་ཞིག་གིས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །ནགས་ཚལ་དུ་གནས་ནས་གོས་བཟང་པོ་ལ་རེ་བ་བྱེད་པ་ནི་དགེ་སློང་གི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཚེ་ལྷ་དེས་ཀེང་རུས་ཀྱི་ལུས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དགེ་སློང་དེའི་མདུན་དུ་གར་བྱས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "དགེ་སློང་རས་ལ་བསམ་པ་ནི། །ཁྲུ་བདུན་ཞེང་ནི་ཁྲུ་གཉིས་པ།། ཉིན་པར་དེ་ལྟར་བསམ་བྱེད་ན། །མཚན་མོར་ཅི་ཞིག་བསམ་པར་བྱེད།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་ལུས་འདར་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཐོག་མཐའ་རས་ནི་མི་དགོས་ཏེ། །ད་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་བགོ། ཉིན་པར་རུས་གོང་གར་མཐོང་ན། །མཚན་མོར་ཅི་ཞིག་མཐོང་བར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་སེམས་སྐྲག་ནས་ཡང་དག་པར་བསམས་ཏེ། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་ག དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ། བྱ་བ་བྱས་པ། ཁུར་པོ་བོར་བ། བདག་གི་དོན་ཐོབ་པ། སྲིད་པའི་ཀུན་སྦྱོར་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ།།

時，有一女人于夜闇中，天時微雨，電光睒照，于林中過，欲詣他男子，倒深泥中，環釧斷壞，華瓔散落。時，彼女人而說偈言：

「頭髮悉散解，　　花瓔落深泥， 　镮釧悉破壞，　　丈夫何所著。」

時，彼比丘作是念：「女人尚能說偈，我豈不能說偈答之？

「煩惱悉斷壞，　　度生死淤泥， 　著纏悉散落，　　十方尊見我。」

時，彼比丘說偈已，即默然而住。

（一三六一）

如是我聞：

一時，佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住于河側一林樹間。

時，有丈夫與婦相隨，度河住于岸邊，彈琴嬉戲，而說偈言：

「愛念而放逸，　　逍遙青樹間， 　流水流且清，　　琴聲極和美， 　春氣調適游，　　快樂何是過。」

時，彼比丘作是念：「彼士夫尚能說偈，我豈不能說偈答之？

「受持清凈戒，　　愛念等正覺， 　沐浴三解脫，　　善以極清涼， 　人道具莊嚴，　　快樂豈過是。」

時，彼比丘說此偈已，即默然而住。

（一三六二）

如是我聞：

一時佛住舍衛國祇樹給孤獨園。

時，有異比丘在拘薩羅人間，住一林中。

འདེའི་ཚེ་བུད་མེད་ཅིག་མཚན་མོའི་མུན་པར་ཆར་ཕྲ་མོ་འབབ་ཅིང་གློག་འགྱུ་བའི་དུས་སུ། ནགས་ཚལ་དེ་ནས་སྐྱེས་པ་གཞན་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་དེ། འདམ་རྫབ་ཟབ་མོར་འགྱེལ་ནས་གདུབ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་ཆག་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ཐོར་བར་གྱུར་ཏོ།། དེའི་ཚེ་བུད་མེད་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "སྐྲ་ནི་ཐམས་ཅད་གྲོལ་གྱུར་ཅིང་། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་འདམ་དུ་ལྷུང་།། གདུབ་བུ་ཐམས་ཅད་ཆག་གྱུར་ན། །སྐྱེས་པ་གང་ལ་ཆགས་པར་བྱ།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །བུད་མེད་འདིས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས། "ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཆག་གྱུར་ཅིང་། །སྐྱེ་འཆིའི་འདམ་ལས་བརྒལ་བར་གྱུར།། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་གྱུར་ན། །ཕྱོགས་བཅུའི་མགོན་པོས་བདག་མཐོང་ངོ་།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ཆུ་བོའི་འགྲམ་གྱི་ཤིང་ནགས་ཤིག་ན་གནས་སོ།། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་པ་ཞིག་བཟའ་ཟླ་དང་ལྷན་ཅིག་ཆུ་བོ་བརྒལ་ནས་འགྲམ་དུ་གནས་ཏེ། པི་ཝང་དཀྲོལ་ཞིང་རྩེད་མོ་བྱེད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "བྱམས་པས་བག་ཡངས་བྱེད་པ་དང་། །ཤིང་སྔོན་ཁྲོད་དུ་རྣམ་པར་རྒྱུ།། ཆུ་བོ་འབབ་ཅིང་དྭངས་པ་དང་། །པི་ཝང་སྒྲ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྙན།། དཔྱིད་ཀའི་དུས་སུ་རྒྱུ་བ་ན། །བདེ་བ་འདི་ལས་ལྷག་པ་ཅི།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །སྐྱེས་པ་འདིས་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་ན། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལན་མི་འདེབས་སྙམ་ནས། "ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་བསྲུངས་བྱས་ཤིང་། །བྱམས་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དྲན།། རྣམ་ཐར་གསུམ་གྱིས་ཁྲུས་བྱས་ཏེ། །ལེགས་པར་བསིལ་བར་གྱུར་པ་ཡིས།། མི་ཡི་ལ་རྒྱན་དང་ལྡན། །བདེ་བ་འདི་ལས་ལྷག་པ་ཅི།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གནས་སོ།། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་ཀོ་ས་ལའི་ཡུལ་དུ་ནགས་ཚལ་ཞིག་ན་གནས་སོ།།

時，有天神見諸鴿鳥而說偈言：

「鴿鳥當積聚，　　胡麻米粟等， 　于山頂樹上，　　高顯作巢窟， 　若當天雨時，　　安極飲食宿。」

時，彼比丘作是念：「彼亦覺悟我！」即說偈言：

「凡夫積善法，　　恭敬於三寶， 　身壞命終時，　　資神心安樂。」

時，彼比丘說此偈已，以即覺悟，專精思惟，除諸煩惱，得阿羅漢。

དེའི་ཚེ་ལྷ་ཞིག་གིས་ཕུག་རོན་རྣམས་མཐོང་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "ཕུག་རོན་ཟས་ནི་བསགས་པར་བྱ། །ཏིལ་དང་འབྲས་དང་འབྲུ་རྣམས་སོགས།། རི་བོའི་རྩེ་མོའི་ཤིང་སྟེང་དུ། །མཐོན་པོར་ཚང་ནི་བྱས་པ་ན།། གལ་ཏེ་ཆར་པ་བབ་པའི་ཚེ། །ཟས་དང་གནས་ལ་བདེ་བར་གནས།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །འདིས་ཀྱང་བདག་སད་པར་བྱས་སོ་སྙམ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་སྐད་སྨྲས་སོ།། "སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་དགེ་བ་བསགས། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གུས་པར་བྱ།། ལུས་ཞིག་ཚེ་འཕོས་གྱུར་པའི་ཚེ། །རྣམ་ཤེས་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར།།" དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་སད་དེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ནས། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་བོ།། provided by EasyChat

雜阿含經卷第五十

འདུས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་བམ་པོ་ལྔ་བཅུ་པ།།